KOAnos TOU

Qeco,

KOAnos

TOU ABRAAM

(Luc. XVI.

^v.

XXII. XXIII.)

LEVITER ADUMBRATUS

DISSERTATIONE PHILOLOGICA _;

QUAM,

PERMISS AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH-

IN REGIA ACADEMIA UPSALIENSI,

PR.ESIDE

MAG. JOHANNE

FL OD ER O,

Grasc. Litter. PROF. Reg. et Ord.

PRO GRA

DU,

PUBL1CO EXAMINI MODESTE SUBMITT1T,

stipf.ndiarius reg1us

ANDR. HALLSTRÖM, ^{ANDR. FIL.}

UPLANDUS.

IN AUDITOR. CAROL. MIN. DIE

JUNII

ANNI MDCCLXIV.

//. &M. S.

,U P S A L I JE.;

-v

B. CD.

?. I-

um eo tcndtint tumulruaria? ^no- flrae medirationes, ut aliquantum explanatius tradarmis ^, quid in¬

tel!e&um veiit facer (criptor per

v.cKtco\ t8 Aßfud/Uy quo exceptus, polt fata, dicitnr Lazarus,id no- bis negotii primum dari dchcre exiflimamus, ut diverfum (ignincatum ^{koått8 ex-} planemus , quo plenius intelligantur, quum aliorum

gycrevs hujus expofitiones, tum vero etjam, quse no- bisquidem maxima fe tueri videtur probabilirate. Pro- prie, exponente MARTI NO a), quidquid fuerit fpa-

tii inter pe&oris & brachiorum complexum Graecis

dicitur Latine finus: inde vcro transferri oc-

cepic

a) Lex voc. ßnus.

# ) 3 ( 9

CepitadalE defienanda, qusefimiliuidincm quamdamy

(iivus téteidiic. Ec quidem,quas excurrentium utrim-

que in aquor promontoriorom objeflu includuntur

rtduclx mans partes, quo cutus (it navium receptivs, finns nomine notantur non raro: nec minus frequen-

tcr hunc (ibi ticijlum vindicant Etebrac _qosecunque &

fcreciora reccptacula, iis, quae occulta volumus, te¬

gendis adeommodaca. Quo

loco monuiffe

verbo

fuf-

fecerit, non efle, cur diu immoremur illorum excu- tiendae fentenciae, qui tralautium huncce fignificatum

hoc incrudere nicuntur; quaft ^koXtsos rS 'Afyuccfx fö¬

ret locus feeretior, uhi defunftorum in Vr. T. Patriar¬

char um aliorumque fan&oruni animas coramoraren- tur, fufpenfa5: exfpe&atione venturi in mundum Mes-

fix: fint enim illcC ineptiae merx 8c inania deliran-

tiurn fomnia b). Qui vero in hifce Chrifti verbis ^tro.

puna die agnofcunr,^eorum alii alio refpiciendum es.

fe putant. Euere ex patribus, qui quietam bcato-

rum fedem dichⁱⁿ velin/ -koXhov rS 'A > *nc^c petita metaphora, quod (ictit in fecretiori marisre-

ceflu tura a venrorum Eaevitie eft navium flatio, ita piorum animabus jucunda conceditur quies a vitae x- rumnis faevisquc fortunas proeellis. Alii non tam xquoreos finus, quam maternum gremium,

itidem

A 2 finum

b) Pfl hoc Pontißcioriim deliramentum, quos finum A-

hrahx explicare novimus•per Limbum Patrum, Le fein d>

Abraham, inqnit CaLMETUS in Comment, ad Luc, XVI.,

cfl le lien ou\les a??iesdes faints & des Patriarches demeu- roient, attendant la vemie du Liberateur. Cefl lä5 ou JEj fus Cbrifl defcenditapresfamört.

7

• ) 4 C 9

finum di&um, locum dedifte putant facro fcriptori

cceleifem felicitatem hoc nomine uocandi. Ut enim

inatres confvevere infantulos fuos, vel diurna difcur-

fatione feflos, velaliquo ^ex cafu ejulantes, in finum fuum recipere, ut illic ^, abfierfis lacrimis, requie-

fcant & foveancur, ita pii, elu&ati hujus vitse mole- ftias & dubios cafus, in ccelefles inferuntur fedcs, _pu-

riffimre beaticatis deliciis a'ternum refocillandi. Ne- que ab ifthac explicatiohe multum differt illa , qua

figuratam hane locutionem revocane nonnulli ad

morem veterum, infantes recentes a matris utero nu-

da in terra collocantium & tollentium deinde gre-

mioque fovenrium: quafi comparationis tertium in

eo quasrendnm efiet, quod poft egreflum e corpore humo tollitur anima, in tranquillüm felicitatis finum inferenda,haut aliter ac infans,adhuc dematre rubens,

humo fublatus patentis gremio fufeipitur. Neque

nos negamus & redu&os maris finns, queis rupium objeöus bacchantium furorem ventorum defendit, &

maternum gremium fecurum kcrimarum perfugium

& foktium praebens infantibus, apram fubminiftrare figuramum qua tranquiliitas, etjam cceleftis & aeter- na, adumbretur, an vero noftra hxc ffiag ad iftum

fontem aeque commode revocari poffit, dubitandi lo¬

cus nafcitur. Si enim comparationis, ut dici

folet,

tertio fua conftabit integritas, dieamus oportet in coe.

leftes xdes receptis piorum animabus quiddam im- pertire Abraham^{um ,} il Iis non abfimile commodis _, quorum fruendorum copia datur infantibus in mater-

no grernio, &

tranquilium maris finum

ingreffis navi- bus

S ) 5

(

&

bus sc nautis: st vero finu exceptorum infantium la-»

crimas abftcrgere folent

matresblandaque confolatio-

ne lenire dolores, & litorei recefius ^tegunt näves a ferventis pelagi minis. Si vero dixeris

eundem fere

in modum fidelium Parentem Abrahamum ceceras

fovere felices umbras, & quietem concedere a dolo-

re & ftevientis fortuntE turbine, vereor utfatis adeu-

rate loquaris. Beatos quosquc confortes

fore ejusdem

cum Abrahamo felicitatis in ecelo fide divina credi- mus, hunc vero fore gaudii piorum &

felicitatis

au- ftorem, quo modo matres conciliant fuis infantibus

blanda in finn fuo otia, nemo forte dixerit, quum

quidqnid felicitatis ipfis contigerit, id ex eodem e-

rnanct fonre _, Deo. Ut adeo, fi i11um fasas hujus uKXviycfas fofitem fequi velis, re&e

dicas

beatorum

animas in Dei & Salvatoris finn requiefcere, ^non ve¬

ro aeque in Abrahas finu. Itaque fi, quod dicere ^o-

mnino convenit, ea in confingenda hac metaphorica

loctitione adhibita eff adcuratio, quam hujuscemodi

formte loquendi exigunt, ad alium explicationis fon-

tcm confugere nos decet: & quidem ^, unde plenius

hac phrafis explicetur nihil nos quidem ^novimus, hifi vetüftum menfis adcumbendi ritura, qui ergo cu*

jusmodi ^fuerit fequitur ut nunc explicatius tradamus.

$• IL

Antiquiffirrsis temporibus moris

quidem

fuiffc confiat, ut, quomodo hodiequc apod nos ufu venit,

cibum fumturi ereöo corpore menfae adfiderent: 8c

fi quidem iliaci morem feculi fatis fideliter exprefiifle putabitur HOMERUS, iftum tunc morem invalu-

A ₃ iffe

*2 ) 6 C •

iffe argomcnto fuerit ^>

quod frequenter

ab hoc Va5

te dicuntur. ,

AoiiTVfxcvss oivd ooifxccr U'Aüd^svTes ciaoét

'H_{{.'.ev q t} - - - - c)

Inde _{vero, quum,} inye&a luxuria, vicaj commodi«

tatcs magis quam antea ledhåri occcpiflent* niutaba-

tur illc ecjam ^mos in alium delicariorem, ita qtiidem,

ut reclinato _corpore in dratis mollirer ledtis discüm- berenr. N"ec ferme alios ni(i fervos, qiiive duriter yivebant Cynicamque adamabant förditiem, alio cor¬

poris habicu

cihum

fumdfle ^exidimat LIPSIUS r/),

huc trahens Srichsi Verba apud PLAUTUA1 e):

- - -

potius in fubfeüio Cynice accipiemur quam in leciis

quo etjam ifthaec Gelafimi PLAUTINI retuleris /):

Haut poflulo equidem med in leölo accumbere

Scis tu med ejje imi fubfelhi vir^um:

nid forte redhius dixcris indicare voluifte Paradrum,

fibi non comperere medium ledH locum, fed ad i-

mam potius minusque honorificam fe conjici debere parcem. Sed utcunque haec exidimata fuerinr, cer- tum tamen ed, frequentatum maxime apud Graecos

aeque ac Romanos fuifTe idum menfis adcumbendiri- tum, quem ex brevi diverticulo regreffi paucis ^ex- pediemus. Menfas, rudiori feculo ex dmplici fadhs ligno g),

dein

vero ex cicro

fabrefadfos

vel accre,

aut

c ) Vid, Odyjy. 6. v. q. d) Äntiq. LeSi. L. III.

e) Stieb, All. V. Sc. IV. v. 21. f) Stich.Ali. Ill Sc II.v.32.

g) Huc refpiciens jfLJVENsiLIS Sat. XI>v. uq. canit:

Illa donii natas noftraque ^ex arbore menjas

/

/• -

@ ) 7

(

•

ant lamfna _argenrea obdufhs,

fukasque

nonnunquan*

pede eburneo, ad (imiiitudincm

cffiäo

Pardi, Leonis

aliusye hujusmodi animaiis b), tres ut piurimum cin- gebant

leéh:

qui contiguorum ordo

le&orum cricli-

nium dici fvevit. Neque recicendum quod

MAR¬

TIN IUS obfervavit /), ifthoc nomen ufurpari non- nunquarn etjam de conclavi tribus inftrufto

discubi-

toriis leöds, five, per Synecdochen pro

quovis

cce- naculo; immo etjam pro tribus menfis, quas

terni

cingunt contigui lefti A). Fuiflc vero videtur

ha-

rum menfarum forma vel quadrata, vel aliquatenus

rotunda fiveoblonga, quam figuram transiiffe dein

in aliam hemicyclum exprimentem dicit SALMÅ-

S1US IJ i atque ideo etjam Icctulos ^putamus formam

induiffe fuis adcommodatiorem menfis, h. e. femi- qircularem: cujusmodi rjprAxhiot le&i non totam cin-

xifle videntur menfam, fed qua parte circulus

defi-

ciebat, ea rclinquebatur fpatium ad inferenda fercula.

Et quum lc£ti hi ^, ßibadia alioquin difti,

finaflitudi-

nem

—

. i

Tempora viderunt: Hos lignum ftåbat in ufus, Aimofam fi forte nuctm dejecerat Eurus.

b) Adlufit huc etjam JUVENALIS delicatius feculum fatiricofaleperfricans Sat. XI: 121.

Putere videntur, bngventa atque rofa, latos nifi fußinet erbes

Grande ebur & magnofublimis pardus hiatu.

i) Lex. voc. triclinium. k) Dixerit,forte äliquis, huc relpexiße ATHEN2EUM dam apad majores dicit fuiße

ctKüs t^ikKIvüs ^, f tstpcckAivus £7troty,hiv8s v&j msunXi-

Ms. vid. Deipn. L. II ^{p. m.4.7.} /) Obfad MAR TIALIS Epig.87. L. XIK

« ^{; 8}

c ®

•Hem referrent litterae <£, quod- o!im formabatur ^ut

Latffforum C, fa&unv-eft ,.ut Sigmata vocarentur.

Undc explicandi funt vcrfus MARTIALIS toj:

Äccipe lunata fcriptum teßudine St_gma

Oclo capit ^{- •.} - Et rurfus ti):.

Septem Sigma capit, fex fumus^, addc lupum.

Undc etjam difcimus, pro diverfa amplitudine, fe- ptcnos vel oftonos ^* plures vel panciores convivas ftibadia hsecce cepifle i quum in difcubitoriis lentis

non nifiterni, ant fummum quaterni adcumberent, quod HORATIUS indicare videtur o)

Scepe tribus leäis videas ccenare qnaternos.

Quod fi ^vero plures eumdem in Je&um conftiparen-

tur, fordidnm id .parumque lautum pucabatur: quod tangit CICERO p): nihil, inquit; apad hunc lautum,

nihil elegans - Grazci quini flipati in lectulis,f<epe plures.

Adcumbebant _vcro, utLIPSIUS illorum morem ex-

plicat q)>

reclinata fupera

corporis parte in cubitum fitiiftrum, capite leniter erefro,

dorfoque

^a pulvillis fuffulco, ita quidem, ^ut, qui in fummo letto enbä¬

ret, ejus pedes porrigerentur pone dorfum ejus, qui ipfi proximus erat, quique adeo occiput obvertit ad umbilicum primi, pulvillo interje&o: eodem modo, qui medium occupaverat le&um, ejus pedes jacebanc

ad tergum tertii, ut hunc in finu quafi fuo fovifie vi¬

deretur. Quisquis enirn iftius imaginein discumben-

di ritusanimo effingere valuerit, is cernet facile eum

fuifle ciusdem le&i fociorum habitum, ut alter alte-

. riu s

m) L. XIV.Ep.gq. n) L. X. Ep. 48. o) Sat. IV, L*

I, v. §6. p) In Pifonem. q) Ant,Lefl. Lib.IIL

rins finum prefTcrit: unde recumbere in finu alicujus

is dieitur, qui fupra fe cubanti in eodem leöo proxi-

mus jaCet. Neque aliud ^, quam quidem hnnc epu.

lantiunr habitum fpe&avifte videtur OVIDIUS r) ,

dura fuam dicit infeiicem effe forfem,

quod

femina,

quam deperibat, alteri in. convivio proxima efletdis*

cubicura:

Alteriusrjue,

inquit, ftnus apte fubjecbafovebis.

Et PLIN1US s) ^, ccenabat, inquit, NcrvaVeiento proximus, atcpue etjam infinu recumbebat.

§. III.

Quin

ifie ^* quem breviter ftriftimque _§. 2. ex-

plicuimus, discumbendi ritus ufu apud Grsecos Sc Romanos inValuerit, ambigendi locus non eft: quod

fi vero qusratur, an illum frequentaverint etjam Ja- daei, in fpccie tempore Ghrifti, variari deprehende-

rnus fentenciis. Juvabit ergo, quantum temporis an-

guflise fioerinc, etjam in illam rem inquifivifle, _quo planlos confter, an hinc explicari debeat ffiais noflra.

Et quidem hoc eodem modo epulis adcubuiße Judse¬

os nobis utique ambiguum non efi. Nequc tarnen huie adfertioni fidem fa&uri, in fubfidium, _quod non- nulli faciunt, accerfenda putamus verba uvc&xii&cci 8c

nxrmÄive.Boci, quae de iilis frequcnter in N. T. ufur- pantur, qui cibum fümendi cauffa menfis adfidcnt vel adcumbunt. Nam licet verum foret, ex illo >

quem expofuimus,ritu formata illa primum efTe huic«

que ufui adcommodata, inde tarnen nemo facilé con-

cluferit non de aliis ifta ufurpari nifi, quj ifio, quem

B expri-

r) Am, L> 1, El W, v, 5, s) L\IF, Ep,^22.

@ ) IO ( @

txprsronnt, corporis habku menfis adeurnbunt. Q lis

e't , qui ignoree, ex vetuöo rku aliquo fprijnacas

|*jWr3.

etjam poftquam vecufrate

ob'ol^kille, frennen«

tari: Sic, öt ex materia, quam traclarmis, exemplurn Cumamus, Lat ine etjam nunc dicimus menßs ndu^mbe¬

te _, quam tarnennon recfinati fed ere£li corporis ha«

bitu cibom förnamns., Atque adeo quum ilnnc fit

nihil prarfidii fperandum, aliud circtmiibicienduro ^e(t cercius & brauns. Et quidem, (i quod JOHANNES

$) de ultima mernorac cocna , quam cum difcipuiis

Chribus eelebravit, fub disquificionem ^revocare veli-

inus, baut mutcas _per ambagcs difcendi locus dabi-

tur,quis corporis fuerit habitus cibum fumcuris. Ita

vero JOHANNE^ u\?(]v ccvocyJtfx&voa fis ruv fjici&r]-

rwv ccvrtt iv ^tu Y.ohiroo t8 lri?8 , cv yyocztcc q lt}<T8S. Et

HlOX v): immsauv- dl syUvos im to ^rjäce T8 'ltja8 _Ksyet

dvTu' Kuqte ris; htv\ ubi iion multum urgebimus, qure in polier iori loco ocetirritlocurioqem, immas7v bi)

to w&osy, quafi ca indicarctur discubuifle Johannem

caputque

adievavifie

ad Chrifli petlus ^, quam fefe

ad faivatarembdclinare potuißet, licet ere£lo _corpore menfe adlediffct: ^ut ficbulla efle ratio videatur cur a VULGATO INTTERPRETE verba illa reddan-

tur:: quumreeubuifiet fttpra ftfius. Non enim^r quod

ie£le obfervat BEZA* hie ipfe decubitus Johannis:

ignificatur, fed geftus deferibkur proplus fe Chrifli

©ri; admoventis,. ut quidquam i'pff in ^aurem infu/ur^

laret: id quod aeque a fedente ac adeumbente fieri gotiierat.

Quod

vera

Johannes; dicitur

^&>

k)} CüfcXHlL vi v,. 23.. v), vi.2$+

@F ) II c @

reo yJxvrco rS id quidem ne

fek>

^an commodeex-

plicari

^queat,

fi eldem

cum

Chrido

menfae ad'ed ide

dicatur : faeilis autem rem cxplicandi via patebit,Ii discumbendi morem eos fecutos dixenmus. Vidi-

mus enim §. a. ita ejusdem le&i focios fefe compofu- ide, ut, qui fupra cubanti proximus jacebat, adcll-

naverit capm ad umbilicum fuperloris, & fic quad

in finu ejus, priori corporis parte, recubiierit, pofie-

riori parte pone tergum ejus porre&a.

Quod

d er¬

godicamus, in Pa chacis hac folemnitate epuli, Jo.

hanni cetfide locum infra Chridum in eodem le&o,

quam federn iili concedere fvevere ve teres, quem maxime amabant, non ambiguum effe potent, quo

fpe£tet illud ezvoOcslSoci iv reo tivKtico t& Irjax.

bleque

tarnen multurn in eo momenti fitum ede puta-

mus, ut feiamus quem communis Ic£bi locum occu-

pavidet Chridus, fummutn ^{ne an} medium. LIGHT- FOOTUS x) haut immerito fe fufpicari ait, in ^eo¬

dem le&o discubuifle Chridum, Petrum & Johan-

nem, eo ordine, ut ad _capur leeli diseubuerit Petrus,

in media _parte Chridus, atque in infima Johannes,ut adeo Chridus Petrum fibi vicinum habuerit ^a _tergo

& Johannern in hnu.

Quam

convivarum ordinatio¬

nen! fuo adprobac Calculo PHEiFERUS v): neque de ilia ^re muleum cum illis ambigemus, monuide

concenn _, id ut'ique ^, quod fuae adne£lit fententiae LIGHTFOOTUS, parum,ut nobisquidem videttir, ipfum juvare. Videlicec, quum Petrus, inquit, fu-

B 2 pra

x) Hores Hebr. adJOHANNISXIII. y) Ant.Hebr.

C. XXL

3 ) 12 ( -3

pra caput falvatoris cubaret, non fatis prornte potuit

Chrilfus colloquium cum eo in ^aure habere , atque

adeo, ubi audierat Chrifhim de fui prodicione verba facicntem _, adnuit Johanni, ur fcicaretur quis efiet

quem oblique tetigiffet. Nihil utique impediiffe vi¬

detur, quo minns aeque commode tacirum ^cum Chri- fto colloquium mifcere potuiffec Petrus, ac Johan¬

nes , ifto fi cubuiffent ordine.

Quid

ni enim inflexo paululum capite Chridi, quem in finu habebat, in au-

rem quidquam infufurrurare potuiflet Petrus, _quum

cumJohanne,qui fuum premebat finum,Chriftus col-

loqui potuerit ? Uc adeo, It hoc ordine in eodem JeÖ:o idi cubuiirenc, non fuiffe videatur, cur Petrus

natu excitarct Johannem ad pieniorem rei explana-

tionero falvatori tacico colloquio eliciendam, quum i-

dem ipfe seque commode faftitare potuifTet. Hinc

certe nafcitur mihi locus fufpicandi, ^non in eodem

cum Johanne & Chrido Petrum cubuifle lefto, Ted

in alio, forte ipfis e regione pofito ^, ut de ^, audito fermone Chridi de prodicore, qvum ipfe ^non pofTet

fubmifla cum Chrido voce agere, interje<äa ipfbs in-

ter quadam loci intercapedine, adnuerit Johanni, e

regione forte cubanti in finu JEfu, ut de Prodicore feitaretur. Sed haec utcunque fuerint, cermm ta¬

rnen ed, ex his Evangelifiae verbis concludi

pofte

dis*

cumbendi morem etjarn in ufu _tempore Chridi fuis-

fe apud Judaeos ^: cujus rei uberiorem confirrnatio-

nem d quis dedderabie, confulat, inter alios, ftipra landatum

LIGHTFOOTUM,qui

exJudsorum feri- ptis ritum iflum illüßrgt»

§. IV.

«f ) 13 ( m

.

§■ iv.

Supered, ut co jam devolvamur, quo tetende-

runt,

qusehaflenus obfervavirnus de adcumbendi

ra- tione apud veteres, h. e. ut diCpiciamus, an probabi-

3e dt Evangelidam ad idum

refpexifie peryeciidura

ritum, dum de felicitace piis pod fata impenienda

fermo ipd ed. Futurum efie, ut anima:

fuis exfolutse

vinenlis in datum adducantur pr^fenti vel tridiorem

vei beatioretrgnon divina (olum fide nos credimus ^,

Ted diviniori quoque luce caffi

quodammodo perfpe»

xere.

Quuni

vero neque

ülius delicias

neque

hujus

rniferiam verbis exprimere quisquam valeat ita , ut

inde al-iqua illaru.m idea infinuetur animis aliorum accidit, ut, quod ad venturi feculi experientiam alio quin ed reTer vandum, ut in aliquam tarnen

ejus

co?

gnitionemadduceremur,revocaverint qvum facritum profani feriptores ad reritro nobis notarumimagines.

Et quidem, quod ad profanes ateinet, qvum per ne- bulam quafi

fpc&averint

impiorum

fupplicia

^tam

fo*

-re horrenda, _{quam quae} rnaxime effe

folent,

exftru-

xerunt imaginationis vi Socum tenebricofum,flumini-

bus praecinftum, ^magnos volventibus flammarum glo-

bös: "celeratas umbras vel praeeipitayerunt in dag^na

ardentia igne & fulphure, vel eatenis

condrinxerunr,

rapacium volucrium laniafibus ohjeQrarunt,

& nihil

•

non tride proeudernnt,

ad cujus vel folam cogitatio«

nem mens merito horrefeat, IIcAA'* iAesivcc,inquic LU-

CIANUS de inferorum tormentis, nv d-wsui re v&f

Éeiv, fjictqiyoov* re yoiq c/u8 \pc<po£ qK&ero- ii ctfAvyrj roov I-

5T* r§ 7IVP0S o7rToo[j,hooy, ju v^e/3Ao; nvCßooves v&j r^oypL ^{^}

B ₃ Gon-

0 ) 14 C

$

Contra ^ea _vero,de Elyfiis campis, beatarum dornici-

liis animarum, ita locuti iunr, ut, qridquid la*tum Sc ad reficiendos ar.imos compofitum fuerit, id imagi»

nem ipfis prasbuifie videacur, in qua cogicandasquo.

dammudo exhiberent coelcftis dcticias feücitatis. Et

quidem, ficut incer illatormencorurn genera, qnihus

cffingerc

imaginem conati fi nt tartareorum cruciatu- urn, etjam famem & litim ardentifiimam numcrarunt, ita viciflim amceniffimum conviviorum adparatum qualecunque efTe voluerunt fimulacrum bcaciratis ii-

lius, quaccelitum adfcriptae coetibus anim« perfruun-

tur. Ec quidvin, ^ut rette judicat HEINSIUS zf to.

tam rnv d&uvuaix» Graeci ^non _{nunquam voce} SaKlots defignant: id ntique fecifle videtur THEOCRITUS a) , qui de

Alexandro

canens ita ejus ccelo illaci bea-

ticatem exprimit:

Ev9cc ^avv uKKomv SraXlus _z%ei éqccvl^mat

Deos enim laetis adeumbere epulis, neftare _pafe i &

ambroda , ex Pöetarum figmentis, _{quis eld qui} ne- fciat? ad hunc ^certe arcanum (enfhm revocat PIN- DARUS b) vzKTCi? cty.ßqcalcw re, c/<r/v, dicens yc&ctmroi cltpSiTcv Shcrctv. Neque inepte, ut CLERiCUS ex«

plicac, dixeris beatibimos fuifle Tantal im & Ixiona indicare voluifie Pöstas fuis figmentis iilis, quibus

hunc convivam fuiffe Deorum & illum fuperis a po- culis ftctifie dicunt: quemadmodum etjam huc ^trä¬

bit HEINSIUS d) in homines aurei feculi ob HE-

SIODO z) Obfad HESIODI E(->. v. 72 f. a) F.J. i£. ^v. 22'

b)'Olymp. Od /. Obf. ad. MÄTH/EI FIII. dj Obf

ad HSIODI ffy. v. ///.

® ) i5 ( @

SIODO (?) con aeila elogia ^, qnihiis inter aHa aft?

'Sls os Geo) e^oocv ^-

Te^7Tovt kv BaÅlme zcckmv ezroSev ccTtctvraw

Et _qned EPICTETUS f) dieit iHos, qui moderate

ferre norun? fibi conceffa do_na, fore afiqirmdo

rm> Gern cv^ttotccsy rd, fr ad veriratem revoeaveris d-

gurkam di&ionem T manentern ilk>s figniftcat ceele-

ftem felickaterru Jim v er o por ro-, fr facras N", TI-

rab ilas infpexerfrrmsetjam i 1E i^c videbimns rrrira ii*;

du!g ntia fe fpirkuen f. ad nodri imbecillira tern in«

telk&us adeomm()davif!ef St-rem iftam abflrufam ta imagrne propofuiffe re ro nr , quas externis fendbus

contre£lare valemos, Sz in fpecre qukiem in frmu«

lacro eonvivii.

Qaod

enim Chrfftu» fide percnlfus

«XXoij&ur dicic apud' MATHißUM _g}: ticKXoI

«7ro ctvciTcÅojv ncfy ovrTfxw viirsvi^j KGtf clvocK?itBr,crovrcr _/astcc Äßqocctfx ^y{c{J Icc&cck. H&f Ic&vjooß ev rf? jScuTihétct roov 'éfctvoor ^T

eo Egnifieat, futu rom kiifle, ut ondique e Gerctiliiunx

ecetu accerfendi in ecekfiam Nr T. cooptarenturfpk

ritual! bus primom, i(Iis V. T. pacrisrchis prorniffis ^T dapibus faturandi, & dein ad cceleflriarra ^numerum adgregandi. Nam non alio conElio 8t Ene exiflrima«

Te ro in fpecie nomrnariAbrahamum^y Ifacom 8:Jaco--

bum , nffi nt EgoifTcetur, peculiariter Ulis contigifle promidiones bonorum quum fpiritualtam tum reter¬

rorumr queis tamcr® hott ipfis magis fruendi cdpi»

dåre_{tur,, quam} ilfeomnibos, qui fideii illornmi ^vedi- gris, ihtfffentes yyvjcrfcc- eflent t&vcv t» ÄT§adpy ttccvtoov

r) va- us uß. £) Ey%< C XXI* _g)

MåTUaW

WU&. ä

) i« ( 55

T&w Tr&evcvTMv Kurios b). Quod vero etjam _Chriftus,

brevi jam

valediÄurus

yifibili Difcipulorurri; focletati,

iflis concedic_{JUS t8} e<Bletv x&j nlv-etv s7r) ^rris t^cnrefys uv*

78 iv rjj ßoco-iÄeioi UVT8

/), id, five

itaexplicueris,ut per ry}v ßaciaüuv 78 x^ts intelligi dicas ecclefiam in hac

terra militantem, & conviftum Chrifii refpicerc fa-

cultatem Difcipulis competentem ecclefiam coiiigen*

di & regendi, five regni nomine notari dixeris ec¬

clefiam triumphantern,& ^tco ecq'.slv_kj tfll'siv 17Ti ^trfs tgoc"

négrjs x%t78 ccekfiis glorias

fruätjpiintelligi,

id tamen certum ed, allegorica locutione,!« röSv

dtétirZv

forma-

ta, decus fummum & feiiciratem adumbrari, Quod

fi ergo, ex more loquendi facris pariter &: profanis celebrato, honor & gloria, Felicitas & gaudium,in fpecie ccelefte, exprimitur imagine convivii & epula-

rum, certumquc elf tSkoKttw tSAß^i* coelefte gau- diom fignificarf admodum probahilis videtur illa fen-

tentia _, qua Ilatui^tur LUCAM diFbis verbis adeon- viviorum adlufifie delicias , quarum qui confortes funt, ita menfas adcubuifle fupra vidimus, ut åker

in alterius quafi finn recubuerit. Neque fine racio-

ne fa&um putamus, ut in Abrahas potius finu La-

zarum collocet,quam in aliuscujusquam 700v/ucc'ku^tcov'

quod enim fupra obfervavirnus ad illa Matthaei ^ver- ba, quibus

Gentilibus

promittitur adcumbendi focie-

tas cum Abrahamo, id etjam heic

valet;

fcilicet, ut

Abrahamus, cui peculiariter faffcas erant promiffio-

nes _, pater celebratur eredentium, ita dum de _pro- mifiio-

b) Rom. IV, n„ i) Lim XXII. 30.

e ) 17

(

•

rniHionis bonis ngitur, revocatur fermo ad Patriar-

fcham illum , ut fignificetur

fdeles

omnes, qua: ipfi

promiffa

erant, bonorum

focios fore. Porro

vero ,

quod in fmu Abrahas collocatur

Lazarus,

eo

forte (i-,

gniftcatur, qui pietate alios anteceflerunt, eis primas

adtribui in futura vita : confvevere enim antiquio-

res iftum in conviviis locum concedere illis, qoos pra? ceteris caros habuerunt:

Quomodo SVETO-

NIUS k) auftor e(t, Caiigulam confvevife pleno

iConvivio forores fuas, quas pra? uxcre (ba amavic, inf^ra fe, i. e. in finn,

iuo,

collocare^, uxorejupra cu~

haute\ & alioquin conftat, uxores Sr amicas in gre- mio maritorum recumbente/ ^{induci non raro.} Sic enirn de Graccho quodarn nuptias celebrante cum Cornicine canit JU VEN ALIS /):

Signat#

tabula:

diflum

feliciier:

ingens

Coena _jede^t: gremio jåcutt nova nupra mariti,

Unie forte Kicis non nihil accedere podic fan ^,

qua utitur JOHANNES de Chrifto m) : ©eov sfe écogocKe 7Too7rcrs; o/uovoysvrjs1 viosy o mv hs tov kcKttov tS^ttcc- rfs heivcs eZyynjocTc.

Indicare fcilicec

exiftimo Evan-

g lirbirn voluifle, filium,

ejusdem

cum patre edentia?,

confortem effe ejusdem felicicatis omniumque, quae

nemo mortalium effari poffe dicitur, arcanorum con-

Liura : quae privilegia allegorice proponi videntur, petita imagine ex menfae

ejusdem confortibus,

^Quo¬

rum qui ad intima: admittitur

familiaritatis

ulum, in

finu akerius re c umbere fvevit. Ccterum fub finem

C monu-

k) Vit. Caligitla C. XXfV. l) Sat. II. v. 121. 122.

m) C. I. ^{v. 18.}

) 18 (

monuifle juvabit, detéftari nos craffam Judsorum opinionem, _qui finum'Abrahae , aeterno imaginem gloria, in fenfu proprio accipiunt, fingentes ccele-

iies delicias repoficas efie in opipare exftru&o con-

vivio, ubi Abrahamus pri.murn occupatqrus ^fit io-

eum _, ceteris , pro gradu familiaritatis, propius vel

remotius _, feffitaturis. Sic enim CALMETUS n)

illoriim explanat^errorem: Les Hebreux, dicit, con-

cevqient le Paradis conime un lieu de delices,

011 les bienheurcux etoienc das lin feilin continuel.

•Abraham comme Chef de la nation, etoit au haut du lic de table , & chacun de fes enfans couché

avec lui & dans fon fein. Les un plus ^, & les

aucres moins prés. Lazare, ^{comme un fils bien} aimé,

eft place tout aupres du Pere des Croyans:

il eft couché a table dans fon fein.

n) Comment. ad LUCJE XV.1.