• No results found

Dn.M. MARTINI ERICI

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "Dn.M. MARTINI ERICI"

Copied!
16
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Ii

Do

■k

V I s u,

Gtuanu

Divino auxilio?

InRegia Suecorum Academia llblalietifi*cumvene*j

randas FacultatisPhiloföphicssconfenfu

& appröbationo»

S U B P R iE SID i O

Praeclariffimi Viri,

Dn.M. MARTINI ERICI

G E S T R I N

II

t

Infer. Mathem. ibidem

. ProfefT. celeberrimi s AraplifiumaeFacultatisPhilofopb,*

Senioris longé digniflimi, Prasceptoris&promo?

toris fui quovis obfervantiae genere astcrriumcoiendi»

Progra

du Magifterij

in

Philofophia

proponit

PETRUS O LAI

DALERARLUS

GA N GIUS

inAuditor)«Gaß.add. 14.Junij,Jmti-t+s.

Pfal. 119:36.

WN"1D

U ß S A L

Impreffa ab Eschi

ho

Matthe.

(2)
(3)

j^^^^^®Onlignafurus nonnulla theoremata

t

proinftitutiratione,maxima fus parte o- P**c*»°Pcr8: pretium efle arbitratus fumi

pauca de anima? divifione» ejusq; poten^

iB^=r^^0^

tiis&facultatibus pr^mittere,&fic rem*

tanquam exluo

principio deducere,

vel jdeö, UGkicfyttÅ®*

videretur difputatio. Datemihi» quaefo, han®veniam» 6c dabimus

viciifim.

Nuncad prpppfitum, fltq; <rV®e$

THeo getativam?vel fen{itivam? r e m a I. Effe animam, vel rationalen^ eamq; vel

cer-

ve-

tum efc?&

Pritupatetexoperationibusvitalibus,qua?animasde-

bentur, videmusenim animataedereoperationes, quase- mortoa producere non poflunfc. Igkurnon corpus, fed

aliudquidincorporecxiftensejufmodi operationu princi- pium fit, necefle efi. Poßerim exdiverfisScdiftindis ani-

.mfeefteäibus Indagamusr'. Nam cum anrmasfubftantia adeooobis obfcura(tt,ut intimam ejus naturaro cernere

nequeamus,in operationibus ejus# fenfibus noftris magis

obviis fubfifterecogimur, tresanimatorum gradus eonlti*

vtüenteshocfundameoto: QuotTuntdiverf«, & iuanatu¬

ra dihindlsanimatorumoperationes feinvieem noncon-

Tequentes, tot etiam lunt earum prineipk»& snimarum gradus: Atquitres(unt,&c. E. Jguadam enimvivunttan-

tumi qmdamvivuntSc fentiunt■; quxdam vivunt,(entiunt tferatiocinantur» Notandumxarncn, hane diviTionemnon

A z

(4)

eß'cTpecificam

feuinfpecies*

ied anima? in

fuosgradusV

Poflunt epimhigradusinunoeodemq; compofito uniri, Bcnnén eifeatiam conftituere, jgitur diverfaruml^ecie- rumioniunbo

Theorema II» - Anima inftruftaeftfuis fk- cultatibus■&

potcntiis operandi,

qux

funt acciden-

tia;&.ab ammas efientia, &interle.realiterdiftin&a*

trimumpatet> Quia nulla iubftantia naturalis agit fi-

ncmediapotentia. At anima efttalis. E. Majorveraeft.

i. Quia major eilperfedioagereimmediaté, quåm utfub«

ftantise ereatstribuipoflit. _z. Indudionealiarum rerum naturalium>quaFumformsutunturminifteno qualitatum

adivarum. ficigbiscalefacitperealorem,&c0 Secundumj

1. Quiapotentianaturalis ad agendum eft in fecunda fpe-

ciequalitatis $ Atqualitatesdifferuntå iubftantiarealiter.

2. Sianima?nondifferréntå fuis potebtiis,neq;potentia?

difFerrentInterfe* Atquific potentia vifiva idéeilet quod oliadiya,&quodreliqua?omnes,quodeftabfurdum. 3. Ut

iehabet,eilead poflc, ita fe habetefleotia anima? ad fuam potentiamj fed differunt in anima efle& poflb, E. etiam

eftentia&potentia. Namanima fecundüm eile

fuutn

re-

fpicittotumcorpus,ut åfe conftitutum; atfecundum fuu pqiTe, refpicit operationes, & diftindas corporis partes

tanquainftrumentajquibusutitur&doperandum. 4. Quia

fic,cum animaunafit, &adusplures reipla diftindi, idem fecundurpidem eiletfimp.1 determinatum ad plura reali¬

terdiy&rla, quodfferinon poteft. Tertium*quia necefia- rium$ft oiBaioé'ut qua?eftdferentiaipfarum operatio-

num,eaetiam fitpotentiarum, cum potentis diftinguan-

tur peradusSit objeda,formaliterconiiderata. %. Qfia

imaoperatioeftnoMipraltera* utpotcaugmematiY*nu.

(5)

tritivå>generativautråq;, ha? cnim illi inferviunt» &ficin coeterif*.

Theorem* III» Anima vegetans

faculta-

tes

principes habet vegetativam^ augmentativani

&

generad

" varnas s i

Anima vegetans (generalivocabulo,tres hasfaculta-

tescomple&ente» noninvento) dicitur åprincipaliflima

a£tiqne,ed quod fempercorpusanimatumvegetetur& nu-

tnatur,ceöantibus ineo augmentatione & gcncrationo.

Facultasvegetativa eil ad individui confcrvationem; Aug»

rFentativa ad mäjoris quåntitatis adeptionem; Generativs

ad fpeciei confervationem. Harum facultatum, quibus

iaferviunt atiraBrix> retehtrix, concoBrix, expuitrix, altera•

trix&formatrix, unaad aliam dirigitur ratione operatio«

nom, ncmemanationis ab anima, quam omnesimmedia«

teiolequuntui^i , ..

Theo rema IV. Animafentiens facukates habet

cognofcentem, appetentem 8c loco-motiva.

Anima fentiens dicitur å facultate potiore, optimum

dilcrimen inter plantas & animalia conftituehte. Sen- tiénditacultateanirual åhonanimali difeerhimus»

inquit

Ånft.1. defenf. &fenflb. c/4.

T'•

T h e o r ema V» Facultas

cognofcens fenfus

Exteriores & Interiores

compledlitur.

Ha?cfacultas dicitur alio nominefenfus,quia fua ob- jeüaperfenlus apprehendit«, Externt dicuntur»qui inex¬

terna corporisparte fiti objeda fenfibilia, eaqj prsefentia

folum percipiuatunmediaté» &funt

rijü**Audt~

tus,OlfaBua, Guftusylk FaBus. Internt, quiinteriusreconditi objetUab exterms fenfibus oblata, eaq; non prafentialo-

A 3 lura.

(6)

Iftas t Ted & abfcntia percipiunfc, tlifcernun», componund dividunt, asftimant> &e. &ualgå.tres.numerantur .* Serfu*

communis,Phantafia» & Memo?14 ; å quibufdam duotantftm»

memoria exclufå, de quacontrovcrfia aiii. Notnnclumaq-

tcmvocem fenfushicå nobisnon accipi pro ipfa fenfitiva anima» necpro operationej qua^ab anima fendente pre ficifcitur,& aliasfenfio dicltürj fedproipfa facuitate fen*

siendi, utidi&umeft.

Thejoh e ma VI. Vifus eft omnium externa«

cum fenfuum

pneftantiffimus

6c nobiliflimus-'.

Nobilitas vifus pofitaeft 1. In admirandaoculi ftru»

£tura* a. In modo fentiendi maximé immateriali» quo fit, utres

longé

diflitas, & quidem contrarias» momento temporis pcrcipiantur. 3. Inperfe&iflima»maxiroéq; dis-

tinÜarerum apprebenfione} eoq;noraine udliflimus eft»

adfenfus officiisißveftigandas& finibnsfcientias.eertis fuam faciléAlias non negamustueri dignitatem.fingulos

Theorema VII. Vifus eft fenfus externas, oculi bcheficio rerum

yifibilium ipecies percipien$

6c

cognofcenr*.

-

Afiu* vifivae potentiae vißo dicitur» quaseft vifibiliuna fpecierumin oculo abanima lentienteapprchcnfio.

Theorema VIIL

Otfiatvifio?quatuorne^

ceffario concurrere debent. 1. Anima fentien^

2.

Organon.

3.

Objeéium.

4.

Mediums.

Ufßciensprimariumvifioniseftanima fentiens. Etfie-

nim.toticompoftto» ut principio Ghfod,corpus enimani-

matum rationeanimaefentitj animas tamen ientienti, ut

principio $)uo>vifiotribuitur, Eftcnimanima

quåcorpusanimatum fenfiie extra fepofitum percipit»&

(7)

'

- 'f ,, » . a'-' *rj .-

$UiaiA.ét «i$-t]Tntov,adu tale reddit. Efßciensfecundariumvi«

^ fionis funt instrumenta duo : SpWitu* feil, tenues &peng immatérialesj qui recipiunt fpecies impreflas> quiq; pro*

piore natura ätq;affini raag(sipfi poteftafci funt: & mem- åra,propioraJ& fimiltöra ipfi fenfibili, fpirituum vehicuIaD

eft 73 e&tiv,vifibile. Medium efl: interval¬

lum interviibiil& viribilei (ic didum, vel quod terminec

locaextremorumlucidi» vélcolöris»& oculi,ve! qüöd itt«

ter tixctria-fitum fit. Graecis dicitur

dj&f)aves>

h. c.trans¬

parens; translucidum, pellucidum, perfpicuum &diapha4-

xrun». Nara-quodGr#civöcantQ&cpkvttw», idLatini dia- p;hani7™j$~24&$'cumv> trarislucere. Pbyficis dici*

tur medium vifionis $ Qptieis locus radiaturse.

t he or e m a IX.

Organon

v

Mus efl:

oculusi

fpecuTi infiar, fpecies vifibiles reciplerir*.

Quamvis pculus confljatus fit ex divcrfis tunicis» hu«

aibribus& mufeulis; pr#cipua tamCn organi pars com«

rhuniterflatuiturhumörcryftallinus, Medicisfic didüs,A- Tifloteli ÄOjfl'jy,Latinis püpilla» inquotatlqüain in fpéculo»

&vero vifus inflrumentcr,fulgentfpecies colorätae» ge vi- dendi facultätern movent; cujus etiam gratiä reliquae o- cülipartes ånatura conditut#funt, qüsefuo modoad vi'«

fiönem concurruht. Etiam nervi optici in oculum im«

plantati, &

fpiritus

animales contentiinipfisjnohparum faciunt ad vifioncmJ. Utitur enim his aninia tan^uaria promis&fequeftris ad receptionerna.

Theorema X. Vifibile eflr

quod' radiat

per mediums»

Radiäre efifpeciem fuiper radios dlfFundere. Radiare

dicituraliquid^Ä^«# rnodis» i. Proprie, quodlumen fenfi-

ex fe difFundit» tte reliqua vifibilia fuorUm rädiorum

fplcn-

(8)

fplendofeilluftrafc;

qubaiodq

eorpora lucida, ut/ol, luqa, ftellacjgnis,Qometa?8 candela,&c. dicunturradiäre. 2. /«?-

proprie, quod lui Fpecicmexle diffundit, quo modo omne

vifibile perFe dicitur radiäre ; nonautemvifibile peracei-

dens. lüudsnimfolum fuifpeciem exFeie diffundit,ideoq;

etiamperproprium radium ex feemiflum videri dicitur:

Hoc verö nullamTpeciem ex FeFedifFuadit» undé nonnifi peralienum radium videri dicitun..

Theorema XI. Yifibile aliud efiper

fe

fa¬

lltid per

accidenr*.

Yifibileperfe eH>quod perFeeradiat.

Eft%

velProprtuml quod Folo vilu,&nulloalso fenFu percipitur ; vel Commtt-

»e,quodnon folumvilu, led & aliisFenfibusinnotitiamve¬

nit. RurFusiproprtum vifibile aliudprimo & perfevifurn

movet»utlux: aliudperFe quidem , Fed non line luce, ut color. Hucfpcßat illud Alberti; Vifus qua?damvidet lu¬

ce propria,ü^perFelucentia» qu»damlucealiena,utco-

lorata. Vifibileperaccidens elf, quod peraliud radiat: lu-

cem Feil.& colorem, quomodo fubftauti» corpore»videri

dicuntur. Optici vifibiliaper accidens2.0. numerant, cu-

juFmodi Funt: Remotio, magnitudo» fitus*corporeitas, fi- giira, continuitas,Feparatio»numerus, motus.quies,alpe- ritasjlenitas» diaphanitas, denfitas,umbra» obfcuritas,pul- chritudo» deformitasw conlimilitudo, diverfltas. Riln. vi«

fibilia per accidens ad duo primaria reducit, Magnitudi«.

nemFeil. & Locurn» 1. 1. theor. 40.

Theorema XII.

Luxeftvifibxleperfe>pn-

mo

praseipueq; radianr*.

Hoctneoremate nontåmnaturalucis(qu»magisad-

mirabilis» quamexplicabilis eft) quam officium ejus in vi- fionedeclaratur. Lux aliåsOpticts lurucn dicitur, quibus

diferi-

(9)

difcrimcninter'lueeno &lumennihileommodi

affert*

Phy°>

ficisluxmanetincorpore

lucido,*^qualitas

corporis iuci-

di> ofiendensfe,&aliacorpora : turnén

vfcrö»tanquamla

•isfoboles,egreditun..

Theorem a XI II. Lux dividiturin

primam

& feeundaiTLr*

Primadicitur,quas fecundum radiorum direåionem projicitur, &efficitfecundam. Sécunda eft»qua;fitexdif-

fuflonc lucis primae. Nota, quod luxconfidereturue/in

fe» veloppofité» ad umbrarn. Lus in fe confideratur vel

formaliter, &ficabfoluteextra (ubje&am j ?>*7fubje<ftivé

inluminofo» vel iiluminato, &ficrciaté. Luminefumcor¬

pus,quod radiismaximéfenfibilibusradiat, ed: vtäutiter- minus å quo> illuminatumvelutiterminusadquem, läuä

eftTtiiKTtKo*; hocpropriédicitur öbje&um. Illuieftma»

icria inqua,■ Äöemateriacircaquam. Sicfol, luna, ilellae»

eometae» ignisj&c.fontcorporaluminofa. Aer, & reli-

quaCorporafublunaria funt illuminata. Prsefens thcore-

madelucefubje&i vé confiderataintelligendumcft.

Theorem a XIV» Color eft yifibile per

fe*

lucis ope

radiansr*.

Hoc theoremanon abfölutam colorisrationem, fcd

tefpe&ivamtradit» ficut&illaÅriftotelis: Color eft ex-

tremitasperipicui incorpore terminato. Hic colorper fe &fuanatura eftvifibilis,ånullaenirn caufaexterna vifi- bilitatcm accipit; ut autem radict& videatur, lumen re-

quirit. Lux itaq; in compofitionem colorisvenit,nonut materia, fedutatftus. Lumen eft a&uscoloris,non ut(it»

fedut videatur, Seal. Exerc.75,7. Undc pstct, colorem habereomnem efficaciam movendivifuoiå luce, atq*pr©

varictatclucisapud vifum variarL

B TH10«

(10)

Th ro kt h a XV. Radius

Opticus eft recSa-

linea,per qparn

fpecies rei afpeélab"ilis ad obcutura porrigitur,

RaAiu*bic dicitur Opticisalias linearadialis, linea in*

cidentia? linea extenfionis form«» linea multiplicationis

form«, linea diffufionis form®»linea iuminpfa. Per bos enira radios ih.ago rei vif«> luminisope å re objefta ad a- ipeüum noftrumrcåoitinere deportatur, qucd & expe- rieetia,& ratio (uadet- hfam quod color rei ex adverfo

pofit«» atq;iotegra adeo figura in Ipeculo appäreat» nec ramenfpeculum coloratüm

Ä,

maoifeftuiri eft indicium cölorisimaginem in lpectiloappareré. Dei*de> ageos de¬

bet efte jun&um patieoti ; At vifibilcs qualitates diftant

ab oculo, &, ficum oculo cpnjungerentiir,nonpröraövc-

retur, fédimpediretur vifus. E. dandafunt vifibiliumqua- litatum fpecies,quarum intervéntu ipfte qualitates vifibi- Ies oculouniantur, qooties vifu percipiuntar.

Pårrl

ra-

diusbic nonfumitür prolinea Mathematica,& omnis la- titudmisexperté, féd Phyfica* fenfiii, & aliqua latitudine pr«dita, adeoq; corporea; quaelicetoculis notijudicetun neqitadu percipiatur; tarnen , quia habet a<ftum formte corporeae, linea Phyfica&corporeanonimmeritodicitur,

Ita tarnenradiuseft linea Phyfica» utinmedio illiusmen- fe concipiendafit Matbematicalinea, cui omnes alias li-

ne«Geometric«iunt parallel«;

Theorema XVL Vifibile rådiat radio re¬

do^ & fecundum

figuram Opticanx...

Quia nec lumen, ncc fpecies quaiitatésfirmtefunt»

nec femelproduß« fuapte viconfiftunt, fed pötius aftio-

nes perennesfunt, åluminofis& coloratis corporibus ef-

fulte, ncceile eftcas åcoatinuq caufae fluxupendere, quo im-

(11)

loapedito, ipfse confefixm iatermrrfc. Åt omnis a&io fe«

cundum näturselegesbreviflimisfemperlxtieisintentaturs

uteö fiteificacior, quo brevior, nam long'üseffula lan-

guefcit. Figura optica efl:. qua? å bafi in mucroncm fafti-

giatur.

Figur

aoptica dicitursvocabulogenerali, quia ilii proprie non potcft convcnire.nomcn.alic.ujusfigur« Geo¬

metrie«, nec trianguli,necpyramidis, nec coni, idq; ob infinitam bafis Cux varietatem. Arifioteles,Alhazenut

£cVitellodocent vifionemfieri iecundum pyramidem,cu¬

jusVertex fit inoculo videntis,bafis invifibili, & vocantpy«

iramidemradialem, fpccialinomine utentes. Item pyra- gnidemilluminationis, irradiationis,&c.

Theoremå XVII. Vifibüeradiat radiove-

loeiffimo,

& finko*

Vdocitas

haeccujusq;

motusnaturalisceleritatemv'in-

<sit> & cum ipfarum cogitationum celcrrima mobilitatc

certarevidetur. Stell« enim videntura>vuv. Caufahu- jusvelocitatiseftiumen, quod eftradiivehicuiurai lumen snim ininftanti raovctur,igitur&fpecies, Seeundumpa- tetQuiaintervifibiie, & viforium diftantia proportiona-

lisrequiritur, Quodenim vifibileå viforioplusaequo re-

motum non videatur, caufa eft, quia vifibilesIpeciés nimia Jonginquitatehebefeunt,& dilperf«, extenuata oculos

non feriuno.

Thiorima XVIII, Radius i,

fimplexeftj

yel

geminus.

2.

Petpendicularis,

vel

obliquüs0.

Simplexeft, quiperunum tranfit medium tine refle- xione; Gcmintv*quiincorpusoppofitum incidensnon ma¬

netunicus,Icdgeminatur. Efl% bicvel Reflexiv, vel Ré*

fraUwi llle% aliåscatoptricus, fpeeularis dittus, eftquiå teiminaucorporis

fiiperficie

verluspartem undevenit,re-

23 % dit:

(12)

dit: qui in aliud medium iocidens refrangitur; alio*

nomine Mefopticus åmedio diverfo dicitur. Perpendicw

tartszfa qui ad angulossequales incidit: ideoqi eftomnium fortrfFimus; quia vis radii perpendicularis angulorum at-

qualitate congregatur^. Virtus autem unita fortior eft diflipata« ObUquw qui ad angulos inaequalésincidit. Hie

tahto efl fortior, quantominus obliquus8 & quo perpen- diculaneil pröpior. Ratio eft, quia radiorum ina^quaii-

täte diffipatur vis'3.

Theorema XIX. Medium eft corpus

pe!~*

lucidum

impunc radiis perviurru..

JMediinotetur officium, divifio &proprietates. Officium

mcdiieft i. Radios vifibiles å viübili emiiTos in fe, faiva fua &radiorum natura, recipere. z. Liberum iis tranfi-

tum ad oppofita corpora& veiioculum^identis prajberoo

Namvifibileinoppofitumextremum radiat; itäutequo«.

Übet, vifibilis punäo, per quodiibefcmedii pundum? in quodlib'eroppofitipundümiinea reda duci pofiier3.Scn-

fibile å feoforio fuo interftitio fepararo- Hinc quam fit

necefiariäm ad vifionemmedium, quiübetjudicarepoteft.

Medium 1. eft velidémquodgradu perfpicuitatiscum alio

convenit* yt\diverfumiquodgradu perfpicuitatis ab alio

difFert; 2. Aliud eft fubtile,ut aer; aliud eraffum; Et hoc

velcraflum, utvitruna , cryftallus, glacias, cornu &

nonnulhegemmaes vel»/'«/,«, ut aqua, Affe&io 1. omnc

medium debetefFepellucidum. 2. Medium perquod fit

vifiofimplex, eodem modo debet efiTé afFe&um, ita ut o-

mnibuspartibus fitaeque purum. 3. Mediumdebet efTe IL

herumabeaqualitate, qu$ fentienda eft. Qu® conditio

in organo quoq; fervanda eft.

T he or em a XX. Vifio eft

receptio fpeciei

vifibilis jn oculunu*. Quam-

\

(13)

Quamvis omoes ioco confentiant, fificri dcbet vifio»

liecefTariumeflc>utobjedum cum organo conjüngaturj

quo tarnenid bat modo, non

omnibus eadcm eftfenten-

tia. 6)uidam enim fiatuurit vifionem fiericmiflionc, quic*

quid tandem id fit, quod

emittitur, five radius, five lumen

s

five fpiritus, fiveatomus: ^reception«,nonquidemcor«

porum,aut

defluviorumcorporalium,

fed fpeeierum,quae

abobjedb undequaq; redis lioeis diffunduntur. NonnuB

utrumq; fieri contendunt. Theoremanofirumquod atti-

jiet> illud rationibus , &experieritia confirmatur. Ratio

il Quia reliquas fcn/ationeseodem fiunt modo: igitur^

quo modo reliqoi feßfusfuumobjedumrefpiciunt,como«

do & vifusj

Atquiiili

nonemittendo, fedrecipiendofuum objedum refpiciunt. E. lindePhilo Judasus nonmale io«

cutus: XiS-qa-iqur^wtQ-fjtris^t^Teef 2. Ubi inftrumentum

vifionis, ibi etiam fit vifio „• Atillud eftintra oculum , Ej:

p; Qpiavifio fit inmomento, fied vifioperemiilionemnon fitin momento. E. MinOrprobaturs Radiusenim fcufpl-

ritusille vifivus, autcorpusefijautqualitas, Noncorpus*

quiailludmomentotemporistranfirenon potcft adobje«

dumremoti/TimuKmquodtarnenfimul atq;oculiaperiun*

tur,percipitur: nec qualitas, cujus fubjedum eftanima»

qua nonefi: in aere, neq; ibi operatun« 4. Receptionis

caufaextotpartibusoculus conftruduseft, aliasad emiA

fionem radiorum iufficeret nervusopticus, quo vebuntur fpiritus. alias rationes omittimus, Expericntia>intraoeu- 11 pupillam irnaginesrecepta? appatentl

Excellens

vifibil®-

lceditvifum fpecies vifibilisperanguftumforamen in lo-

eumoblcurom incidens, in oppofita cbarta alba apparets•

Stelleinterdiu épraaltoputeo,autipeeuvidentur,&c,

B f> Thxö*

(14)

Theorem a XXI. Vifio eft

fimplex, ve!

compofita»..

Simplex eft» quaefitper radium fimplicem. Eftq;««*

fuß, vcldißinBa. läadiciturvifio per fimplicemaipe&um h*cperdiligentem intuitionens. lila fit momeatotempo¬

ris» quavifibiletotum Gmul videtur iodiftin&é, ita utprius comprehendaturvifibile,quam vifibdis (pecies: h<zc tem*

pU5requirit» &perra-tiocinationem formarnvifibilis com-

prehendit, qua vifibrie videtur diftin&éperradium , (eu a- xem perpendicularem. Quo itaqs radii funt remociores

abaxeperpendieuiari, eö inccrtior eft vifio, Cempofit* eft»,

qujefitperradium cotnpofiturn. Eftq,- Reflexa, vei Refra«

Ba. lila eft vifio compofita, qua? fit per radium refkxum

inidem medium. Hujus theoria diciturGraecisxcL-n-fiiz/x.ty

quam voccmLatiniluam fecerunt» ScCatoptricam dixe-

runt» h. e. fpecularem : h*c eft vifiocompofita perradium

ref radiumin diverfummedium» alias dicituf radieatura re- fra<fta*, Hujustheoria diciturGrascis de iis» quae vi-

denturk»tuSUghttonv, i. e, fecundum fraftibnciru.

The orema XX IL Vifio

fimplex eft

mnium accuratiflima^.

Veritas bujustheoreraatis inde elucefcit> quod ocu~

lus &vifibile fint ineodem medio, unde res nunquam vi-

deturnobis humiliorautaltior quam eft. Praeterea in vi- fione fimplici omnesradii funt re<fti: atradius reftus rc~

iftius Stfortius

defertimaginem

rei vidcndae»quam finuo-

fus & angularis, Hinc lequitur Yifionem compofieam ,

quia obliquaeft, & änguiata, debilem» incertam > variisqj

halluemationibus obnoxiam eflfe. In hac enim vifione

quantitas rei vife non poteft re&ificari radiis fra&is»quia adquantitatisre&ificationemrequiritur

cogoitio diftan*.

(15)

£x,& comprehenfioangülipyramidalis, fubquo resvidc-

tur; Athorum utrumq; deficit, cum radix oculum rao«

ventes franguntur, & per confequens angülus divcrfii«

catun.«

The orema XXIII. Vifio

percipit duobus

oculis unicarn vifibilis

fpoeiem-.*

Duooculi nobiså natura dati fönt, quorum tadem cbbft'itütibac parcömpages,ut,fideficiatunus, fuper-

fit alter,qui utrhisq; muncrefungatur. Et quamvis vifi«

bileduobus oculis videatur, duaeq; figurae opticae figuren«»

tur>qusfwmcommunisbafiseftinre vifibili» verticesfin«»

ruti in fingulisoculis; res tarnen nongenaina,fed uria ap*

paret. Caüfam hujus rei dievolunt nonnulli nervum

pticurn eommiincmi cum quonervi ab oculisprotenfi u- rsiunttr, & in quo vifio abfblvitur. Qu« rationon efiet eoatennenda, nifiAnatomicialiudfuaderent: Uli cnirr?

conteidunt nervös illos opticos non vcre in ünum ncr«

tumcoire, fed(altem in congrcflu fcfc contingere. tln-»

iicendum, quöd plures formatunius rcitametfi in mul-

tjocülis numerofint difiindae: tarnen virn eandcm ha*

feant reprarfentandi rem, propter exadam fimilitudi-

iem>quam å rebus,undé fiuunt, acceperünt. Itaq; fa*

cuitas aiiqua fupcrior, qu« externum vifumcomplet, dua*

bus, autpleribus fpeciebus excitata, unius rei notionem

cffingitj baud aliter quam duabus auribus eandem (oni notionem haurimur, quamvis externi foni nunaero fint I divcrfi. tt fiic finiscfto.

Éwrin ©f$*

(16)

Quseftio unicaj.

CUr Sagittarii,

das admetam

vel dirigunt; ij, qui fcorpiones Artifices regula 8f bom7

re

£H- ar«

Cudinem

exploraruri,

uno

oculo

aperto,

alterum fe queftrent & claudantl Refp. Quia vifio eß d

r

äior altero oculo clatifo, quam utroq; apertc;

Ko*

buftior vero eftab utroq;

oculo, dum fimu!

m

unam

confpirat,

quam

ab altero tantümu Åmho

<enins radii concurrentes

perturbatioaem adfcru^t

Åt unico radiotanquam

regula reftius

Åriftvia Probt fedi.31, q. 2.

f

References

Related documents

enim anima rationalis forma hominis» &amp; lic ejus eflerttia-. Iis pars r homo eit confiderationisPhyflciE,

This bachelor’s thesis aims to discover how a IT-company can work with security management within the Internet of Things, this is done by looking into how a IT-company can

He was recruited to Jens Schollin’s research group and the PCR project in 2001 and was registered as a PhD student at Örebro University in 2006 with Professor Jens Schollin as

[r]

På detta sätt skulle kvinnor såväl som män kunna delta i den politiska offentligheten och genom opinionsbildning påverka välfärdsstaten.. Jag anser att detta är ett steg i

[r]

[r]

[r]