• No results found

II iSITA,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "II iSITA,"

Copied!
40
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

DISSERTATIO POLITICA De

SPE

DESPERATIONE

CLÜ iSITA,

Quam,

DivIna Affulgente Gratia, Cum confenju Ampliß. Pacult. Philof.

in Reg. UpfaL Academ.

Sub

Praefidio

FIRI AMPLISS.atq;CELEBERRIMI,

Dn.

LAURENT

II

ARRHENII,

Hiftor. Profess. Reg. &Ordin» 'Public# ventilationi fubmittit LAURENT. WANGELAnderson

OSTRO-GOTHUS,

InAud.Guil. Maj. ad diem 23Sept.

ANNO MDCCXXV1L

Horis ante meridiem Colitis,

(2)

VIRO

Admod. Reverendo atq; Praclctrijltmo,

Mag.

SVENONI

LA

URELIO,

PASTORI Rdingenfium vigilantis-fimo& adjacenris Dtftridus

PR/E-PÖSITO digniflimo, utM/ecena-

I

ti Optimo, ita fumrna animi

ve-neratiöne ad cineres uscß colendo. VIRO Clarijjimo,

Mag.

ISRAELI

MELANDRO,

Rectori Scholas Norcopenfis me-ritiffimo , Informatori quondara-,

dulciflimo , Patrono nullo non

tempore

devenerando.

LÉve

Velf

bocce

ras vijere

&

minus

audeat

comtum

lares,

Jfieci

fin

lentia. Vt itaque jerena ittud afptci flro mutuari

finatis

nomine, herum ite

rum<$ perenni incolumitate

calidiffi

» NOMINUM

(3)

VIR O

Speflat*Prudentiß atque integritatis,

Dn. HE

NR

ICO

DE

TR

1J,

OfBcinarum ferrearum ingtofpättÄ

DIRECTORI -follertifiimo, Everget,® Optimo. VIRO Clarifpmo,

MAG.

ANDREJ

SCHIÖRLING,

Dirhctori Mufices laudatiflimo, Lectori Extraordinario

meritiüi-mo, Pr^ceptori quondam

indul»

gentiffimo, Patrono quovis

honore pk>fequenao.

men Academicum, Patroni,

quoi

gularis Veßra erga me facit

benevo•

atis fronte, & aliquidluminis deVe*

rumq;contendo. SicproVeftraVeftro

-ma nullo non tempore effimdam vota.

VESTRORUM

humiUimtts

(4)

3ireborne ocb Q3>c< öerrobbc

9)€SK@©Oft

/

^iimom JpcgräraDe

tjära gafcec.

&8jj&%r

bjettattä omljet /

(£brf

befmdr/

méba/ I^ult>f>ef/ gäbet fjdr/ 3 féfml(i f>afr/ cd; månbe bara/

£3ejTritroa ratt på betfa b(ab/ Sto ftnrif' orb t Ijmarje rab/

ga# fåfängt fpncö mig befrcdru.

Sillenaft jag nu ndmna vdU £)en fjdtlef garfjdr brlfmtt til/

$D?ig båda mtb tbe Idrbaö flara.

S>er ar miß gabers bierta rditf/

söom ej af mig fan bit beldnt/

gajV vbiffan M tnånbc mara. $<fg berfdr* an/ Sto gaber fjdc/ 5Dcc jag af dbmiuft finne-bar; <£n

^appcré

flrift/ fom (drer funnit/

Mi

mång't néb cj.futttt lat/

sJwif niobig ofta defperat

0in motgång bdmpat/ f>oppct munnit

©ub rifligt Idne fdr alt gobt

<g>om jag af <£bcr fyat unbfåbt; €I)r frte/ frdlfe från all fara/

0ift ocf fdrldne tufenb frögb $lt.niuta t ftn btmla bdgb/

SÖfanb be utmalbaé falla flara. SÄfo

äpögtäraCe tjära

gatwS

(5)

$.

I.

]Peseß,

fecund

um

"

Cafteßum, clifyofitio animé, ad (ibi per-Ijvadendum id evert-3lurtm> quod cupit,

g«* producitur motu JPeciali

fpiri-tuum,

conflato

ex motuhtitix & de~

fiderit inter fe permixtis a). Sic

quamdlu durat hic affe&us fvavi«

täte quadam nos afßcit & detinett

mus ne Voulonspoint quitt

er not

de-fin,

tant que nos éfperances durent.

Uc rede Charronb). At

deßeratiob

exhibefis rem ui

impojftbilem,

exfim-plane cupiditatem, wo» nift

inf

ojjibiliß fmtir

c\. Interdum ca.

(6)

t ) 0 ( ;v *,

irien animos infortunatorum ita^ erigit, ut orrinia prius

tententL

,

quam ut defpondeant animum-..

Hinc

fepiffime

fit, ut rei expeti-tss compotes fiant; quamvis

in-terdum minus profpere cedat, ut

etjam qua? ante noftra fuere fimul

amittamus. Pour Pamour de ceque

yous penjons ne pouuoir obtenir, nous

perdons

mémes le

re/le de ce que nous

poßedons d)% Quod eleganti qua-dam finiilitudine idem laudatus Charron ilfuftrat. Cettepaßton,

in-q'uit,

e§l

Jemblable

auxpetits énfansy quipar

dépit de

ce que

P

on leur oße

un de leur joiiets iettent; les autres

dedans le fett: eile fe fachecontre joy-mérne & exige de Joy la peine de Jon

mal heur ej

a)depajf.anim*Par.i.Ari.i6r.conf. Par*

1. art.sS. b) de USagef.liv.I.cbäp.i6. c)

Cdittibid.art»166. d)Cbdrr,ibid.e)id.ib.

Sv

II.

PöYtö, quandoquidemiféra,ut

riöffibiiem, fpes nobis

repr&entat,

(7)

4M ; o C ^ I

Interdum quafi caliginem obducic

-v menti, five ut GaMué: nous ébloutt

V entendement. Et paulo poft: nous

fatt jonger en veiliant,a), minuscp

attentos nes facit, atcj

ideo

is pe

nos fallit. Defpcracio autem,

dum

omnem fpem nobis prajcidit, eo

magis vigilantes nos reddir. Et hoc efl: quod dieit Senault: V une nous rend miferables par Jespromet•

fes, & /'autrenousrend heureux var

fes refus. Et piucis

interje&is:

Tunt

nous trompe, Tautre nous fauve en nous

aßigeant: cyeftce

qiT

afaipdirt

au

plus

grand Poete, que

le defeffioir

releve le courage desvaincus ,

éfqui

leur rendla viäoire que V

ejperance

& la temerité kur avoit arräché des

tnainsb), Hincre&e Le grand aic

defperationemfuam habere utiltta-temc), Hac enim fpes qua?ritar,

in vitatam privata, quam

publica,

vel civili vel militari.

a)Charrondt héfag*liv l,c,*6, b)de U

9if des Paff. trait. f.difc.3.af Réinb.Tbeat. Ptmdjjf.c)inß,PbilPar.io,artj6.§ sW.

(8)

4M ) o ( W*

J. III.

Non quidern negamus,

cala-mitatibus» perfecutionibus, invidia atque contemptu mukös

adeo

op-prefTos fuiffe, ut emergere noru»

potuerint. Haud tamen dubitan-dum, quin extrema talis neceflitas,

ad majorem induftriam adhiben- \

dam, multos ftimulaverit. Üb!

e-nim omni externa ope quis

defti-tuitur, nec in aliis quicquam opis

aut praefidii habet, utique eo ma¬

gis in id incumbit, ut tandem fef« hifce explicet miferiis. Sic

The-miftocles, a patre

exh^redatus,

qiium hane

contumeliam,

fint

fumma

tnduftrta nonpoße exßingvi judicaf/et,

ideo totum fe dedit reifMcdt:

diligen-tiusque amicis famaqne ferviens, muh

tum injudieiisprivatis verfabatur; pe in concionem

populi prodibat.

Quo

faÜum eft, ut brevi tempore

illuftra-retur a). De militibus Alex. Mag.

(9)

) o ( f

bel/a promttus fueritb). Horatius,

>U paupertate urgente ,animum appu-iit (cribendis carminibus ut ipfe

te-ftaturc):

Inopemque paterni

Et laris & fundipaupertas impultt audax Ut verfus facerem

Eadem caufla fuic Plauto confcri-bendarumfabularum*/). Demofthe# nes hutnili Ioco natus connatarn^

lingvae difficultatem indefeflo ftu*

V dio ita vicit, ut ad fummum a-cumeneloquent!« afcenderet*).Sed

quid exemplis opus eft,cum quo» tidiana hoc idem doceat experien* tia.

a) Com. Nep. vit. z. cap. r. §.z.4. b)

lib. 7. cap. z.§.7,7)38. c)Epift♦ lib.z.ep.z.

d) Ravitext.offic.c. zi. e) Val.Max.lib«8*

cap.4'& Hb.8. cap.7.

§ IV.

Nunc, quid in vita publica civili

faciat

defperatio,

paucis

difpicien-dum eft, ubi obfervarelicet,

(10)

6 "4M )ö-(

Ml-pes, qrnmdo peccante

multitudine

ve4 univerfo populo, ftatim

ad

fer» rum confugerunt, nec ulium tio*

xiis datum fpatium, quo, ppenifenr tia a&i, fuas emendarent culpa«;, in mi-gnis teepe periculis cum to- t

ta republica verfatos

fuilte,

Nam*

cum cives nihil fibi repofitum efTe vjderentin mifericördia atquede¬

mentia Principis,

defperabundi

in

ömne fcejus prcruperunt, nec

ullis

prömiflis ab infante

deduci

potu• ere, Legio Qhaneginetlfium,

de-

l

feegatis ftipendiis, oppida quaeque munitiflima oc^upat &

diripit»

HinCiCOttcordiae fpe

fublata,

(jjjfar-féginenfibus neceflutn

fuit

novos

^itercitus cum veterank

-cottferi-bere, ac difficili

diuturnaqueAob*

fidiöne rebélles, qui vinet non_# poterant,fame conficere, acnrodis ömntbus enecare«). Quare (icuti

ijüidam

in corporibus noftris mor-bi apparent, in quibus non femper

ad remedia

confugiendiim

eft,

fed

(11)

HM&J. o C !-$&• 7

natur» progreffus attendendus, Sic

quoque non in omnibus

populrcrS-minibus ferro &igne opus eft, föd

aliquando permitcendum fpatium,

quo fuos errores

agnofcätf).

Exi-miam moderationis laudem retu-lit Agricola , qui levibus peccatvs. parcens,

gravibus

feveritate

obviam

ibat necpcena femperyfed f&pius

pcetii-tentia contentus erat c). Germanicüs

parata in dtfe&ores ultione venie-bat, & tamen fpatium dedit, (i

recenti

exemplb^flbi

corffulerentd).

Tiberius & Nerö omnium crude-liflimi tyranni

fuere:

& tameru» manfvete , in firrilibus cafibus,

utertjj fe ge

flit, fumma capita

m-terficiendo, ceteris pai^cendo. Non

vero credendum, quaefitum non_* fuifle in focios criminjs,

proptei^

clementiam, fed

principes

noluifle,

ut dicitur provetbio , irntare

era-brones e). Prudens

itaU

princeps lento pede ad fupplicia progredi-tur, nec in flngulos inquirit, ftbi

'

(12)

de-8 r 4§i5 ) ° f

deliquit multitudo. Nam

aliquando

jnagna negotia longe melius cle- u' tnenti# confiliis, quam poeniscon-

I

ficiuntur/).

a)Bodin derepl.üb.4. caf. 7.p, ]40.

b)Scif. Iib.i7t difc.g.p. f^g. c) j[

T<*c.Aqric. cap.ig. d)Tacit. ann. hbsl.4$. t)Scip.Ammir. üb.2.di]C,g.p. u>, fjida

iib„/7. di]c.$.p.\6o>.

§. V.

Ingeniturn quidem& naturale-»

hominibus eft Principes fuos djli- c gere, dum prqbitatem pra?fe ferunt:

flagitiis tarnen & fevitia glifcente ,

odio ipfos profequi coguntur a% Neroni interroganti, quare ad ob-livionem facramenti proceflifTet-.

Flavius , refpondic: Oderamte, nee

qiwquam

tibi fidelhr milttum

fuit,

dum

amari merutHl:

odiße

ccepiypo

Hquam

parricida

matris

<£ruxoris,

aurigaM-Sirio y & mcendlarius exHitiHi b).

Et, praterquam

quod

fua

funttor-menra tyrannis, tam invifum

Wo¬

rum

(13)

HMjfWWI-

9

Vum femper tu it nomen, ut non-. !' cives modo, fed amici,

confan-guinei & uxor ipfa horum

neeiin-tereflfe confveverihr c). Ariftippus*

i illis ipfis, quos cuftodes habebac,

diffidens, claufus coenabat,

inte-riorem domum occludens, cum

amica in parvum fe abdebat cubi-culum editum , quod catarada_*

claudebatur, cujus in faftigio

loca-verat le&um ubi quiefcebac. Sca-lasamica* mäter auferebat, eas in

r alio conclavirecludebat, rürfus

or-, ta lucé admovebat & devocabaC*

egrégium hunc tyrannum, quiJer*

pentis modo ex lusirisfe demittebat

fi-cuti additfapientiflimusPlutarchus,

& nihilominus effugere nonpotuit,

quin occideretur d). Sic quoque Domitianus fcelerum confcientia^, & mutuo femper metu pavidus,

atque anxius, minimis

etjam

fufpi-cionibus prakter modum commo-vebatur e). Et hoc fere accidere fölet omnibus, qui impotenter

(14)

mi-•IO ) D (

S^-minantur , adeo ut in caraerenv

quodamodo ipfi fe includant, nulli fidant, non liberis,nonuxoribus/).

Removend# itaque omnes artes, quae crudelitatem ad continendos

hominum animos firmum effe vin-culum inftillant. Non enim

diutur-num eft imperium nifi benevolen* tia munitum. Sed optimum érfir*

mffimum illudéfl , quodfubdttos

bene-ficiv magis, quam posna in officio con*

tinet. Uhus benevolentia, bujus timor

eflcomes. Quicqiddautem timetur,

id

neceffitate naturali exofum eft

omni-busg), &

malus

cuflos diuturnitatis

efl metus hi). De Galbae

mihtibus

dicit Tacitus: Nec remedium m

ä,ceteros fuit, fed metus initium:

„tamqua per artem & formidinem ,„finguli pelierentur, omnibus

fufpe-&is /). Egregie Agaficles, interro-gatus , qua ratione Princeps fine

ibpatoribus

&

fatellitibus

vivere^ poffet,

refpondebat, idv éyv$.

djJ*

(15)

) ° (*t

e.fifabditis

ita imperetutpaterßiisk\

a) Sctp.Amvnir. lib. //. difc. pag* ffZ*

b) Tacit. lib.if. 67. c) Sctp. Amrnir*

ibid.pag.fiö, d) Pluiarcb.Arat. e) Svet»

fiomit,/4. f) Cic.Tujch litt, f,

ef Sp. g) Diottys.Halleartrdpvhb 6 b)Cicm Of.lib. i. eap 7.ti) Tacit, Hiß, lib. I.cap.

ip> k) P/ttt,Apvpb. Lacortrpag.log.

§. VI.

Ob .perfecutiones, novasque-» & inaudjtas exaéhones magni tu-tnultus , rnagnceque

feditiones

fe-pe exftitere. Sic Brrtanni, a Ro¬ manis domiti, cum agitarent inter

fe mala fervitutis, co^fec rentq

u

injurias:

«Le^atum

Romanum

fe

<s

vire in fangvinem, Procuratorem" in bona iliorum : nihil cupiditati,"

nihil'libidini exceprum,: eripi do"

mos,abftrahiliberos, injungi• di " le&us; & qua? plura recenlet^Taci-tus, indignabundi, in abfentia Le¬ gat! Romani., .Voadica iemina*' Djce, fumfere univerfi bellum,ac" fparfospprcaftella milites Romanos;.'

(16)

confe-itt 4$-§ ) o ( £§*•

„confe&ati, expugnatis

prsefidiis,

„ipfamcoioniam invafere, utfedem

J

3,fervitutis. Nec ullum in barbaris „fsevitia? genus omifit ira &

vi&o-5,ria. Quod nifi Paulinus, eocogni-^toprovincias motu, propere

fub-venifTet, amiffaBritannia föret a). Crudelitatem & avantiam in caufla fuifTe ,

quod

Dalmata®

defecerant,

fat indicat Bato, defe&ionis au&or,

qui Tiberio dixit: vos in culpa eftk

tpfi,

qui adveflrosgreges

cu§lodiendosr

tion canes pa&oresve Jed

lupos

mittifii

b). Batavi, ob impotentius

Hi-fpanorum

dominium,

crudelifli'

masque

inquifitjones,

tandem

fer-vitutis pertadi,

jugum

excuflerunt; nec ante pofuere arma, quam fe in

libertatem vindicaflenc. Unde fat

pulchre pars meliorfenatusincauf»

fa Privernatium dixit: Ancredipo»

tefl tiUum

populum,

aufhominem deni-que in ea

conditione

, cujus eumpceni«

teat, dmiius, quam

neceffe

ßt>

manfit-rum? ibi

paxefl fida>

ubi

volwiiarii

(17)

j© ( t.|

pacati/mi: nequeto

loco,

firvitw

tem ejje

velwt

, fiäes (peranda

e(i

c).

4) 74aV. jfgric. cap.ip. &16, b)Ditn»

lib. fj. c) Liv.lib.8. *'•

$.

VII.

Fame atque inopia

mulcos

adres

novas moliendas, coa&osfuifle, hi.

ftoricorum

paflim

teftantur

monu-menta. Lydi propter caritateiiL*

annonse, quae per complures

dura-verat annos, alias fibi

quaefivere

fedes a). Qb afliduam fterilitatem

annonse, cives Romani Ccgfarem-.

medio detinebant foro; ubiconvi-ciis ac firnul fragminibus panis ita inftratus eft, ut segre, nec nifi po-llico evadere in palatium

pofTet h)%

Hane

cempeftatem

pnevenire vo-lens Auguftus gladiatores,

man-eipiaque venalia ab urbe rejecit;

miniftros fuos muitos tum ipfe_. *■ tum alii ablegarunt : juftitium in-terdixitt fenacoribus, quo vellent,

Ht profidicerentur, permifit: cer?

(18)

*4 ®

tam rnenfutam frumenti fingnlfs

vendi curävit: ex frumento publi*

co dedit, quantum alias dabatur: nec paflus' eft quernquam epulari

natalibus fuis, Et nihilominusplebs famis ftimulisaffe&a, jamde rebus

novis loquebatur, & no&u libellos

contra principem proponebat c)*

Quare Principes quique

prudentis-limi omni ratione huic malo

obvi-am ire conati funt. lmprimis ce¬

lebratur farna Herodis, Regisju* da?ae , qui omnia vafå argentea_»

&aurea, etjam qua? neceffario ufui erant, cudi curavit , tantumque

comparavit frumenti, ut, fi anno futuro mvafiflfet fterilitas , non

de-futurum eflTet fationi d), Claudius

Imperatornonparvapropofuit

prae-mia iis, qui navibus frumentunij

addacebant, & damna, qu£e ma-ritimis tempeftatibus patiebantur,

ipfe refarciebat, navesque hac de caufTa a?dificantibus opem ferebat

?). Eadem

prudentia

h.e.fumma,

:

(19)

'HM ; ö ? %®r %$

femper quoque laluti

noftra?

cle-xhentifiime profpicit Rex gforio-fiflimus FRIDERICUS,qui

präster--Iapfo vere, cumtame premerefTHir*

omnibus, qui ab exteris dris

fru-mentum allaturi effent, publicis

11--teris immunitatem concefllt.

DE-ushuicvero PatriPatriae diuturnäm

vitam &felix pacatumque conce-dat Imperium !

a)Herod. lib /.cap 94. b*)Svet.vit Ccef.

Claud. /8 c) Dien.Hb- ff. d)Jofepb.de

Ant Jud.lib.ij. cap. ti, e) Svet. Tranq»

tit. loc.

§. VIII.

Nunc videndum eft, quomocb

In re militarifpes defperationequa?#

ratur, ubi Defperantiam animi

irritanfur vei in praeliis, vel in

ob-fidionibus, nec non per fasvitiam

ätque crudelitatem viéforts in mi-feros & imbell s. Haud abs re^ interdum Ducibus vifum eft, ad exftimulandam militum virtutent

defperationis imagiaemillis

(20)

u ) o (

re Sc ad defperabundas in bello a*

äiones atque negotia fufcipienda

adigere. Taii confilio Q^Macedo- 1

nicus vi&or exfticit, qui

prgcipiti

locopulfas legiones

eodem

protinus

fub-ire iujjit,

facientibasque

omntbus

in

procmäu teflamema, velut ad

certam

mortem eundem föret; quem mor

itu-rum miferat muttern viäorem rece*

fit a). Ita fuos tali ftimulavit

o-ratione Hannibal: vobis

neceße

efl

fortibus virise(Je,

Ér

omnibus inter

viäortam mortemve certa de(peratio*

ne abruptk, aut vincere,

autß

for*

tuna dubitabit, in preeltopotius, quam

$n fuga, mortem öppetere b). Et

A-lex. Mag. ignavis

dixic: pervenißt

eo, unde fugere non poffent, tot

ter-rarum Jpatta

emenfis

, tot amnibut

montibusque

poß

tergum objeäis , iter

in patriam

&

penates manu

efje

faci-endum c\ Nam Jßpe defperatio Jpei

taußa

efid).

Et,

tefte Principe-#

politicorum, acres

defperantibus

J

(21)

) o ( i?

fentioris confilii imperiique fiducia in?gna cautione. Ratione ante

o-1 mnia niti debet, non alacritate tan-tum acjjjtritu imperatoris. VideHr

dum d-einde, an Ducitanta tmperii

exercendt adjit audoriias: nam (i

folometu iniligetur obedietitia

mi-litum, rem

periculi

plenam duxe-rim. In heroibus atque

heroicä

forritudine aefortunaprasditis

hand

vim imperii majeftätemque cutü

ådmirabiH conjun&am efficacia fae-pe cernimus/).

Ådeö

ut rhaximå

hoftium moles apaucis fd?piflime_*

profiigafa fit*

a)Vett.Paterc,lrb.it.cap. f.§ 3. b^UPi

lib.21. cap. 44. c)Curt.lib.4•cap.14 $.7,

d) id.lib. f. cap. 4é)Tacit.Hifi. lib*

3i6d. fj Boeder.Anriot.ad l,c.VeU*Patercc

'

''

... .

%

%IX-...

Non defbere*. qui exiftimarünt

pleniorern

futuram vi&oriarii, fi in praelio hoftes, aut locorum angur ftiisj aut armatorum muUitucline-8

(22)

ii5 -m) o

circum dediffent a). Sed exdefpe» ratione inclufi accinguntur in au-daciam b) &, ubiJpei

nihil

efl, \umii

arma formido c) & de vi&oribus

etjam triumphat d). Libenter cupit commori, qui fine dubio feit fe-»

moriturum e). Cn. Manlius CoC cum ex acie reverfus capta ab Hetrufcis Romana caftra

invenis-fet, omnibus portis ftatione cir-dumdatis, inclufos hoftes in eam

efFeravit rabiem, ut ipfe in prcelio caderet/). Nec aliafuit

cauffd

Lo-crenjtbus viäori<s, quam quoddejpe*

rarentg). Candavenfes ad

defpera-tionem a&i, cum quinque milibuö

eruptione h&a, hoftilem

exerci-tum 30000 ceciderunt h)* Quid

quod Lacedasmoniorum centum efFoetas aetatis viri, aciem fuftinent, cui par ante diem univeda juven-tus eße non potuit/). De quare

pulchre Xenophcn: piv

Bsiov di]iä&cti, sfaifå Xéystv ucroT$

d7rmvoqpévw éfelq

åviTrordtyk)*

vel

(23)

•*§■§ ) o f Wb f§

niminiadfcribi,w/ hoc diet poted,dew

jiperatis a nemine

reßüi

pofje. Ec (t dicamus, quod res eft, raro vidi

Jimt, quiextrema necefjitate pugna*

runti). Eleganter ita<$ Vegetius

Cum abfcedendi aditu patefado, men* tes -omniumadpr(ebenda terga

conjen-ferint, multimorepecudum trucidan*

tur. Necinfequentium ulhm pertett» him ed, r«/# m?/, quibus defendi poterant, czm#converterint infugam. Hoc genere quantomajorfuerit escer* atus, tarnofacilius multitudo profter* nitur. Neque enim tbi requirendus ed numerus, ammus femel terri*

tus rnn tam telahoftmm cupit

declina-rc, vultumm). Sic danda via fuga?, ne for&us ex defperatione

refiftant*

Veg. deremit. lib,J cdp.zt. b) Tdc+ Hiß. lib.}.66. c)Veg.I. c. d)LfGrtndP/tr«

lo.Artiöx§.6. e)Veg.ibid. f)Front.Stråt,

lib.z.cdp.6.§.g. g)Juß. lib.lo.cap.j.§.6.

h)Fulg. 6. ii.vid•Freinth. *dFlor. lib, Z.

(24)

tå ) ö (

Hiß. GrteAib*7. /) Carac.jjpec< Vrin.

(dp* 2fi. m) loco cit,

§.

TL

Nimia perfeeutione fugientium, hoftium non tantum fatigantun*

milites, ut Alex. Mag. fatigatus in

caftra a fuis paulo ante capta

per-venit a). Sed etjam verendum > ne

in rabiem conveda rieceflkas

vi-am Tibi cum muifo eorum fangvi*

ne aperiat, qui parum prudenter

fugientibus inftant. Sic reprehenfi

j

ex fuga Perfe pugnabant, quia_*

fugere non poflent#). Et

Mace-dones fugientes Romanos eftufe_j

perfecuti cum multos occidiffent, ultima neceffitate fimul defyeratione

Jalutis

irritatt Romani, redintegrata

pugna, magnam hoßium multitudinem

ceciderunt, ceteros captos duxeruntc).

Quare Lycurgus lege (anciverat,

ne fugientes hofte$ unquam

occi-derentur. Quod etjam (ervarunc

optimi militutn

fpartiad«:

qui

(25)

gien-) O ( 2 I

gientem potius, quam obfiftentem hoftem confpicere volebanr^).

I-phicrates fenflm fecutus eft fugi-gientes, nec ad flumina urgebatj ne defperarent e). Themiftocles Xerxem de fuga admonebat, ne

tantam multitudinern inter vifcera Graeciae contineretf). Et

pruden-ter Pyrrhus: non ett* inquit, per*

tinaciterMandum hotti fugientt, non

jolum>ne fortius-ex

neee/Jitate

re[iftat,

Jed ut

poflea

quoque

facilius

acte ce»

dat, ratus non iisque ad perniciem

jugientihis inflandum vittori

g).

a) Curt. tit>, cap.?2*§. /. b) id.lib.4p

Cdp. 14.§. 2. c) liv./ib.44.cap. 10. d)

Caracc.fftec. Princ.Itb.to,cap.2p. e) id.ib.

f) Corn.Nep.vit. 2.c-f,§./. g)Front.firat.

lib.2.cap.y. §»tof

J. XI.

Obfefli interdum, cum nulla^ elabendi efTet via, hane, extrema

defperatione , fibi fecere.

Baba^f

Romanus, in bello Perfico, tam

(26)

#fc ) O C 'cr®t*

gravi cin&us

obfidione,

ut

indiet

3tima exipe&aret, paucos mili-i

tum inmcenibus reliquit, qui

afful-tus hoftiles depeiierent: partern

autern maxitnam feorfim

advoca-tam defperatö(ermone ad praelium

audendum incendit» Portis dien-de apertis in hoftem procurrunt, quo tantum intulere terroris, ut caederentur Perfe, non modo pu*

gnare non aufi, Ted ne manus

qui-dem contra tollere a). Leodien-fes, a Rege Ludovico & Carolo

Burgundo, ar&iflima obfidione-»

claufij cum omni externo carerent

prasfidio,

viriqj

fortes

autoccifi

auc

vulneribusconfeäi:portispraetdrea 8c caftellis, muro fofia & tormen« tis denudati effent: defperata falu-te, ingentique eruptione fa£fca

ex-tremum expétiuntur, magnamcg

hoftium edunc ftragem3 nec

mul-tum abfuit, quin ambos principes

In leftulis cubantes

deprehendis-|ent

b),

Qjais ignorafc

Ågatoclem,

(27)

. zj

infuaterravi&um&obfefTum,

de/-iperato confilio vi&oribus

infultafj^:

adeo ut qui fua tueri non poterat,

impugnaret aliena c). Ha?c res

prudentisfimum Scipionem non«.

fugiebat, quare non permifit pu-gnam morituris Numantinis cf)* Et Antigonus Rex Macedonum-i, /Etolis in obfidionem ab eo com«

pulfis , dum ftatuiflent, eruptione

fa&a, commori, viam fuga^ dedit

e). Nam adverfus homines de(ua

falute defperantes temere periclita-ri, non tam exnoftro, quam illo*

rum commodo eft.

d) Cyr% Lent. Bub. jyu b) Philip. Co«

min. Comment. de reb.gefi.Lud.tfCdr. lib,

3'Vai* 39' c) 7uft* M*.Z2. cap. 4.§.2. et)

F/or.Hb.2. cdp. 18.§.iß. e)Front.Ssratdg{ $&éf» 2»Cdp\ f*

§,

xir.

In ipfo fervore pugna? 5c ipfa-j åcie excufari poteft, qui ferocius

egerit;

quandoquidem

ratio

(28)

*4 ) ö ( .

fa jacet, nec manus, veluti ebHa

mente, reguntur#). Verum enim r .

vero pericuiis propulfatis , 6c ani-morum asftu fedato, devi&os

va-rio fuppfieiorum genere afficere^,

fevitiamque 5c immanitatem

exer-xere in mikros 5c irnbelles erudele

facinus, 6cnonnifi tyrannieft.Quid

vero hac belluina atrocitate aliud

efficitur, quam ut in rabiem atque defperationem vertanturhoftes, 6c

fic expugnatu

reddantqr

difficilio-♦ res, Ideo tot tamque atrocibus

bellis Romana eftja&ataRespubl.,

quod viébi in mifericordia vidoris

• nihil

repofitum habuere

praefidii,

Reparant bellum in Africa, in

Hi-fpania, in Pharfalia,iii Sicilia,quia

trahere per in felicia bejia animarn

maluerunt, quam ovium ritu ma* éfori b). In otyidione Capua?feptem & viginti fere Senatores Vibium_» Virium domum fecuti, 6c mente $

3 fenfu mortis vino

epulistj

quan-tuoi

poflent,

alienato,

(29)

) O c Z j

jrmes fumfere , ne in manus Ro¬

manorum, a quibus

defecerant,

venirent c)% Hmc Contzenus

pui-chre : Quantum herari

potuijjet

Ro¬ ma, fimituts

bellagefjijjet

'i Inde

tam-diu vidi rebeUarunt, quia eruejatus

timuerunt d): Qjanta iraque per-vicacia m hoftem, tanta beneficen-tia in deditos & adverfus fupplices utendum reåe monuicPrincepsPo-i.ticorum Tacitus e), Et graviter

Euripides:

Y/JtyjvéSépas Qovéveiv Supplicem nejas occidere,

Nec minus prudenterTheodoricus

O. G. Rex , Francorum Regem

Ludovicum monet: integros, in«

quit, ftorentesque Alemannos vici&iy

quagloria accedat,

ji

perfequiex fan-gues, ér confedos,

in

animum indu

-cere magnitudo tua pojjet g) ? Hinc

caäes, pradationes, rapinay reliqua-que crudelitatis genera, qua

milis

nec

facris necprofanisrebusparcent; qu«

bus virgines mduaque condiuprantur,

(30)

4&,) o'(*M-'

#0« <2viäoribuspermitti. Bel¬

lum erirn neque adverjus DEum&res facras, nequeadver(us inermes

vtrgi-nes &Melle mulierum genus

fufcipi-tur , autpueros, fed adverfus arma¬

tos >>mmu audaceS) nimisque obßmatos

bottes & miettos b). Huc etjam referripoffunt defolationes urbium 8c nimise terrarum vaftationes. Sic

Romani Carthaginem,

Numanti-am & Corinthum deleturi contra.*

defperatos ingenti cum fua

clade

pugnarunt/).

d)Nat.Com. b) Contg,Pol.l'tb.p.c.tf. c)Liv.lib♦ zf. cap. 14. d) fup. loc. ctt. e) dnn.hb. 121 20. f) ap. Reinh• Thedt.Prud

iib. IS. g) Paul. jf.mildt reb. gefl,Franc*

lib» /. h) Nat. Com. Hiß. IIb. 10. i)

Ca-face*jjec. PritiCt Hb.10. cap.jy.

$. XIII.

Ad ultimum animadvertendum,

ne nimia oppreffione coar&entuc_>

vifti d): ubi enim extremum Tibi

objiciunt dilcrimen , defperatione

gdaåi3 ad audaciam promtjores

(31)

4M ; ° ( w*1

p

unt. Urgetque faepius irritata

ne-ceflitas b). Praetorianus miles ex»

trema defperatione ad iram faepius,

quam in formidinem ftimulabatur

c). Quem iocumTaciti notabilem judicat Reinhardus d). Sic

Mace-donum armis undique fulgentibus

ancipiti malo opprefli Barbari, me-morabile tarnen edunt pradium, ut

opinor, ignaviam qitoque

neceffitas

acuit e\ Et certe graviffimi funt morfus irritataneceflitatis/).Nam extrema falus addit animos g}>

& extremumpericulum plerumque in-vitis ex dejperationeaddit animos , ut

Largius Di&ator apud Dionyfium

h). Ergo hoc cave & ad fpem fem¬ per aliquid relinque. Infta, terre* fed ubifatis termerk, parcendo

rar-fas, irritamenta pack oBenta i). Sic Gallis Romarn occupantibus , non delendi urbem libido erat; placuit

oftentari quaedam incendia, terro^

ris caufla, fiimpelli ad deditionem

(32)

pof-lS ) • (Wh

fent k), Nam <fo* terrorem oportet

hpflihus itjferre & eosdem dementi# ffecie allicere, in quo utroque quire¬ defegefferit, plerumque vidor evadit

l).

Megabyzus & Arfabazus,

puces Artaxerxis , mifii contra^

ZEgyptios, qui detecerant, nolue-jrunt pugnare cum Athenienfibus, quorum clafTem inutilem reddide*

ränt, cum viderent eos defertos

efie ab iEgyptiis, & in fummo

re-rum difcrimine verfarj. Additibi

Diodorus Siculus hos Imperatores

Pferfarum, confpe&a omnium in*

credibili audacia, veritos, ne cum

obftinatis , jam falute abjefta, ad

inortem pugnando , viris multa_#

nequfcquam fuorum rnillia

amitte-xeht, foedus cum Athenienfibus

certa conditione iniifle, permif*

fumque, ut absque periculo

inco-lumes

iÉgyptb

excederent m). Et

placet

nohis

Jafonis Pher^i

moni-tum: noneft dimicandum cum

de-.fperatis

&

redaäis

,

ad

extremas angu*

(33)

) o ( 29

ahguftiås : quia DEüs

faepe

imbe-cilliores extoliit & potentiores

de-jicit n). Si vel maxime inermes

fuerint defperati, Jpoliatk tamen ar¬

ma[uperfunt, & fi illa elefant, furor

arma minifirabit,

qiM^fifuror

defer-buerit, in ultwnem accendentur o). Sic

iiecesfitas defperationem &

defpe-rario fepe farorem

adjungit

p)j,

fcriptor rerumgeftarum Alex,Mag. Curtius de Barbaris dicit, quod nu-di comple&ebantur

armatös

>

&in-genti corporum mole fecum ad ter-ram detrahentes, ipforum telis ple-rosque fodiebant q}. '

'MtgA

a) Tbolof,deRepl.lib. 2.cap.t2*§. 2. fy

Caracc.frec*Princtlib.io. cap.ff. c) la¬

dt Hifl. Iib. 2.44' d) Reinhardut Tbeat*

Prud. Bieg-/ib. 18. d* e) Curt lib. f.c,4 §*

31. f) Porc,indecl*cont. Cir.g) Tactt. An. l.

4.C. J7. §. 2. h) Jbtonys. Halicar lib*ei. 7)

Tacit. ag 10* k)Liviuslib. f.cap 42". l)Vir-dung. Comm.in Tac.Ag'cap. 20. m)Bib{,

Hiß*lib.ti.77. n) Riebt. Axiom. Pol. Reg*

20g. o) Contz, Politic* lib.p,cap. 1 f. § . y.

p)Caracci loc, cittcap. 29* q)lik,5*cap 4,

(34)

Cete-?Ö ) o (

Ceterum hac in materia non_j Ii

minus ampla, ac per omnem ho-

minis ftatum difFufa, quam

ardua,

prolixior

quidem efle deberem, il

tenuitas ingenii, & rerum mearum Facies id permitterent. Nunc his

preflo cum longius procedere non

liceat, TuaL. G. implorata venia, velis contra&is, portum qu^- \

rere cogor.rfr " • • , i [i Mån) Töd Osa Mfyt.

Prtfflantiffimd Dn. RESPONDENTt,

4

Populari honoratiflimo.

ARdua

Virentis lauri

laurigeri dum

nomen

fcandis

& omen

limina

häbes:

PindiJ

Spemque fimul flnc (pc qusfitam tradisj Amicéi

Spem quoquc dcclaras non cecidiiTc Tibi»

(35)

£>fivec

' LARS WANGE

Li

©in

JfpögtdraCe

'Ben 0$

Sanfcémcm/

SD« f)an Upsala Academia fétjia gången difputeradc.

J^.érop/påt&$ablab/5öSarwangelmüttte

*aw' fTrifrca/

#U5' filgår uti falt/ når «fr år altl;opp/ 0$ &uru faferaU i ^aft fbrbptte blifnja:

3a Ipclan jiannar fidf utifitt fulla lopp.

SDocE gor en ifrig brift/ font åter refer mobcf/ 3 tappra Ijjeltargfiål/ fom wåaa ån en gång/ iSt 9-ipa fafen an/od) tdr fpara blobet/

Sit be od) fiunga en l;«rlig fegerfång.

Slit betta talar tu/ £err mangel, d# fjmafc

mera/

©om angår ånbring jlif/pur' poppetpppar%

»Dåneben jr |omftorji/od)motgångs puffarflera

S&e falla(jjeltar an/ få t'«/ fom utom frig.

Sinj>eber<blir fin lon/ oef) £mö€©3^©.f«gna&s

0arfort/fom 2u begtjnf/ få gåt tig mål ipanb;

Apollo tagerSignu narm're i fiu pågaab/

©w Mnfö bwnbet £19 raeb åftalarboroébanty

ÖMlnwiflämnats

9tf

(36)

Sit litt

fomietlip

5Ben

od)

£cmt>d9Katt

Dr.

LARS

WANGEL,

'

Ii

jpan med

aflaé noje

gorjta gången 3

^ UrsALA difbuitradéo

futtfct

od)

tttoget

mi i ftrtettf

tto/ at fd

Utaf (trt tven/ åt nrift en

fet! fent

ttsårt» år dra; ÄérfcU&Mat nöje bitr ort t>å/ ma«

wet (tg bdra

g6r|tcßtfgf

åt

mel»

tl;i)

/

ißmaD

tantomma på: gjtcn/ når ené

ttiftånt»

«

mim

tola at fet Itter/

5w

öfuttts ecß fettet

/

ert

tn

wt<

feris

li;rta

(37)

Qmé upfåt (Id omfuf// ocb

tüffjrt

ne»

ber tcDcfa!

SEMfi matt omiiber freff fe

til/

bmaö fiten gter. SDecbfjwab/fomufafnobocbmot*

gång munnit år:

den rneb beröm famt nptta/

ob bår gtfwer sitagaWangflWår. af

bwib

tenfiartcgbliftoec 55c ögon fiåitaltb mat/fombet»

ta innebår.

5b jlaf/ min Watba

iPett/för

Soer bafba flit/ Apollo tanfa på brnab bebec batt

toii göra

€n fåtan

@oit/

fom

flgfåttxilbp

månbe

föra

/

Oeb bår om

2)pgb

ocb 2Bettett fåbant alfmartnit.

(38)

CiJ

<?>Ctt AUCTOREN.

'

ft

från

ItU

jljcpp

ftranbtfl

(få®fl:

SCt mot en man meb tijo

/ 55rnafian fe (ig

fei

från toåba/

Od) funna om (in (pcfa

fpå.

år ej (toårt t poppet toåga/ (Ebtoart tet båt meb luft at tåga. Sölen ftör fom tnaft ocp fegel

fprtnqa

gör Mmmacpt ed)grpmpet fruars Sftår puntra tufenb toela ttvtnga

(En rtnga pep/ftmförtpemftår/

2ånöbgaé

mången

(Ifta

fråga/ 0tgtnunga genom btinnanb' låga.

Sit

fåbatt

toågatt

ofta

ttuntiif/

Ocp en förttolflab platfen

fåbtf

SBlir nu af tpefja blaben funnit/

2)et profioct bålOmebftiål förgott. Sofamma

ftvift/

fom tbetta toilar/

jt)onAucTORN(tnocptoactertpufar.

3ag

glåbé bår

toib

ocptöet ben

möban

J^an anwånt par, blir toål belönt/

2å pan meb Daphnes liuftoa gröta

går peber famt fnart ftå befrönt. Jptoabån tåfattaé/toil toårt ©lötpa

8>Ub antra gåftoor

ftelft

bemöta.

MAGNUS CtDER.

(39)

zu

i

QmRESPONDENTEN.

31 at flitigt ocb meb 6et>cr 07t)ftja l)dr ftn ungbom* tfb; $il at Idra öpgt) ocb feDer

ftorbraö dfwcn mpcfen ib: 3 min QBen dr ju blanD anbra

&n/ fom tljctta wal bflr larbt/

1 Sngen något bar

at fianbraj

s ' ^9 3 dien fceber roarb. , Slittg ba 3 alttb warft

'

<£tl at dfa £bcrt wctf:

glittet efter £)pgbcn farit

'• 3)et man oef bar ofta febt:

ög dr Icft ett prof oeb flptfe

•i 0om afalla pri* warbt dt/ Od) utur be Idrbaö tpefe

^

silbrig

nonftn fomma

(dr.

&en 3 föribenftulb wdrbe/

p. 2lt man <£r må tefna opp n

Iii

v£r

f>cbet bianb

t>e

larbc:

:, langte fram bu wi bet bopp

li Sit fe bur' 3 bli löntcr/

ä

Ocb på Pindi bdga flant*

t. $f Apollo ftelfwcr frdnter

a ^ieb en

grüner

lagerfram*»1

(40)

Stf fftt fot Detta

5tO0nd

Informator.

?2fa fiber man ju bort/ ätt tben/ metrdtt teacfert

ffrtfroa|

?5itfigt

rnåfie beDrab bttfroa: •£>t»ar til

£>pgben

bonom

fört

.£>41(1 nåt' ban |tn fltt et fpat/

STtt at fram f Itufet Draga/

(Samt litt ftn orDntng Inga /

2bet fem mcrcfttilforne mar.

<S&fertnan Jjerr

(Born fitt teeretom poppet giftvcr/

2(;et meD afiaö ttöje Drifroer/

£eDer (tat ban få l)är föc':

(St/ ett Phcebus tömmer bår/

Ätaniar

många

nteD itg Dragee/

(»om å gtecDe utaf (ager/

gpietiten triebet lotta plåt.

References

Related documents

Dans la dernière partie de ce mémoire, nous allons maintenant voir comment pour Philippe Meirieu le contexte historique et social actuel rend la pédagogie, du fait même de ses

Comminíftern i 3 vomc(eb, #err ingifter Sonas 9 vl)obin, år fórorbnab tií Äprfoberbe uti (Soíberga: ^reftmannen, Jperr éamueí táller, berç 5 benne* meb bóben afgángen. 3

Nous n’avons pas demandé aux élèves de donner une motivation pour leurs choix et par conséquent, nous ne savons pas pourquoi les deux élèves qui n’ont pas choisi le

En Finlande, comme dans les autres pays nordiques, les techniques de construction ont été inventées pour répondre aux diverses conditions climatiques et naturelles, qui font partie

Dans la dernière partie de nos études antérieures nous allons présenter des réflexions des critiques littéraires Amaleena Damlé (2014) et Gill Rye (2002). Leurs observations

Le chapitre aura la structure suivante : dans un premier temps, nous discuterons des catégories du nombre et du genre (6.2.1 à 6.2.2) et nous présenterons une analyse de

nous aUons vous renåre avec une Jatisfaction fans.

De plus, notre analyse nous mène à la distinction entre « traduction » et « révision », comme présentée par Philippe Bouquet (2012), et à la distinction entre une