AVI GESTRICIA

(1)

B C D

DISSERTATIONJS ACADEMICE

DE

GESTRICIA

. fARS PRIOR,

' '

QUAM

Suffragante.'& adprobante Amplifl

Faculcate Philofophiea in Regia Acad'

Upialienfi,

Sub MODERAMINE

VIR I

Admodum Rcuerendi atcjue Qelebemmi

Dn. _OL AVI C ELS 11,

S. Theol. Doft Lingv, Orient. ProfefT. Ordin»

Paftor. & Praepol. in "SotjC.

Publica candidorum cenjurafubjicit

S:je R:^ M:tis Alumnus

ERICUS ISSSKOS

GESTRICIUS.

ht Auäit. Guß■ Ma). XlVKalenl Jan.A.MDCCXX.

horis pomeridianis.

^«1-ms-®-*®*

UP S A LIA?,

Literis WERNERIANIS.,

■ ^ t

(2)

Max. Reverendo Celeherrimoque Vtro

D« DAMELI »3119135091©/

S. Theol. DOCTORI & PROFESSORI Ordinorio,

Confiftorii Ecclefiaftici ADSESSORI Digniflimo,

PASTORI in J)anetnarf/ nec non .fSdgimdenfis

diftriélus _PRAtPOSITO Laudatiffimo,

PATRONQ MAX IMO.

Max. Revevendo Celeherrimoque Vtro^>

Dn.

JOHANN!

mumdiOOtl

S. Theol. DOCTORI & PROFESSORI _Ordinario*

Confiftorii Ecclefiaftici ADSESSORI Laudatiftimo*

PASTORI ins QTflffafrt / & adjacentis Diftridlus PRAIPOSITO Vigilandftimo

PATRONO MAXIMO.

INjignis

^volenti_cum ^a

veßra

^v^erb

ⁱⁿ

^k ^me,utique pluribus

Max. Rever^ndi

deprgdicandaPatres, lene*^erat;

autem dejmt, quibus beneficia _veßra_pro merito

exomem _, eavenerabunda mente meprofiteor agnofcere;

& hafcefludiorum meorum qualescimqueprimitias Vobis, Max.Rever. Macenates, eumomnigenne fehcitatis voto

D. D. D.

Max» Reverend,Amplift Nom. Veft

ebfervantifflmutcuItor E.

(3)

Nobtltsflmo atcjue Confultisfimo f^iro

Dn. petro folker,

Juflitiac CONSULI apud Gevalienfes jTquilHtno ^,

' PROMOTORI fufpiciendo,

QUandoquidem

queis Muforum alumni prafertim deietfari^per

Geflrici#

campos ,

flor

es quojolent,

sdam

col-^, legertm, Tibi, Vir ConfultiflTme, illos eo potiori jure jacrosfecere, quoniam ipfe in Pieridum caflris educatus,

eorum dulceäine capiquam maxime cohjveveris. Snjcipe itaque (erena frontey Fauüor Optime, quospio.in te

antmo Parnaßi fruflus ^, una cum calidiffhno voto jam of- fero, Faxit Supremum Numen^at amma exanimifententto projpere Tibi (uccedam, qua ipje virtutum pramia honö- rümque 'tncrerneutautflfima fentias &famdia honeftis(tmo

de cwtmine exoptato/gratulari posßt

SpccT. Noitl Tui

iu[tor inä E. 5)..

(4)

t Gefle,

Hvej&orne ,0$

ISlof ISloj^fon ISman/

SOJinom J^égtåva&c & ^atw.

0|£9(ft ån tet Ijierfefaß föcålbrar ^månte b«ra ^■

23ti fit öma bröft til fina barn giår/

£f)ftt wårfan borte fe/ at Det met Dubbel åf)ta

^emötteéj fiifom ®ut ocf> fieif naturen lår.

®ocb om utan båggeé roicftt på tnågflåfgttterpröft»«

©full' barnené wöttnaDå plicöt ef binnatoågaopp

£|jen ftora ffårlefd traft förålDtar plåga öfma

Pottf)cm t&e fcflrat up/ från fötftaltfnuDåfopp.

©t) år min flår förfarna meP måtta oro at prifa Sljen rita fiårleté ftrömfom pmnigtflutitöar

grått eDert fabcré bröft/ té 3 mig flåDt ocl) fptfnty

Peb eter unletå fwett rått fom ^en bultanfat.

Pen til ettactfamt profaf fonlig roötbnabd fftoer, 3ag fom ett fåfer pant/t()enfrucfjtiag funnatnå

<33å Pindi liuftoa bögt/ för eDra ögongiftoer/

PeD önffan at <£bt bar mig fånge hugna må-

$iin #pgtarat>e $. gabcrö

* it

fpbigaffe ©oit E, %

(5)

Elicias fuam cuique effe patriam expe-

rimur omnes»caufam non acque fa-

cile intelligimus. Certetantavolu-

ptateultima: pueritiae in patrio pul¬

veretransaélte memoriafingulos affi-

cere fölet, ut velint nolint, verba poet^approbent, neceflum fit: a)

Nefcio qua natale folum dulcedine cAftos

Ducit, Ö' tmmemores non fmit effe fut.

Ratio hujus rei vix alia afferri vulgo confvevic, quam quod omnia commoda å patria _accepta fint.£) Verum e- nim _vero, fi ha:c caufa eft fola, qui fit, ut homines in_»

dififitis a patrio folo locis» omnium rerum copia affluen- tibus, & ea bona, _.qux ad viélum & amiéhim requirun-

tur, abunde fubminiftrantibus> memoriam tamen illius

A depoacrc

a) Ovid. de Pont% \t) C/V, Ulf* /. de Örat*

D. £>.

Caput Primum.

De Geftricia ingen

(6)

t dissertatio

deponere non pofiint* atque patrios revifendi Iares ^per-

petuo fere defiderio angantur. Aliam itaque heic & pri-

orcm fubodoramur caufiam, _quac _tam altas in tenera ad-

huc mente egit radices, ut nobifcum confenefcere de- prehendatur. Puerorum enim adhuc vegetior fangvi-

nis motuSj animos tanta lactarum rerum fpecie continuo implere fölet, ut omnia, quac oculis oberrant, ipfis tri- pudiare videanturj llnde evenit, ut homines perjucun-

dis infantias ideis imbuti, quotiescunque per totius vitae

curfum in voluptatum puerikim memoriam incidunt,fi-

mul dulcedine & amore loci, ubi iisdem quondam per- fruebantur, vefiemenriilime capiantur. Neque hane u-

nam venditare audemus caufam, cum aliae quoque,oc- cultae licet, folertibus rimatoribus ^non defuturac fint. In iis mirabilis illa fympathia, quac animos hominum conciliat? primum Iocum fibi vindicat; Nam aliorum etiam abfentium incornmodis, & maxime confangvineorurru,

homines invicem facpitfime turbari, commodis é contra¬

rio laetari experientia teftatur* & Philofophi afierero

non dubitant. Quidquid eft, tencrrimum hunc amoremV

per totum genus humanum repentem, in finu uniuscu- jusque refidere & quiefcere in propatulo eft. Haud igitur qnisquam mirabitsr mc quoque patriae amore indudum,

hane in primis levi penecillo adumbrare aggrefium efie.

Sed cum rei familiaris angufiia, rerumque varietas &

difficultas aciem intentionis abrumpant, ficco, ut ajuntf pede, multa, quac hane materiem exornarent & illuftra-

rent, praterire cogor. Te itaque, C. L. oro, benigne accipias parvum hocce opufeulum, quod pingvis me a-.

Minerva diu lucubratum, jam contradioribus capitibu*

tibi offerre eft annixa.

$. ju

Telam hujus fcnptrpnis ordjri Iubet ab imagine Ge-

{Iriciae

(7)

LE GESTR1CIA. |

ftricix, _quam hiftoriae fuae Ardox inferuit Reverend* A.

epifcopus Laurentius Paulinus: c) GeflrikU alce intcr novem globos,insampo candido [patiante ^, confpicua ^, ad occaCum habet

Cuprimontem, ab Helftngia verfut Boream ftlva Vedemorda/<?-

paratur. Regio f*umenti mediocriter fertiIis, ut ad fußenta-

tionem tncolis fujßcere queat, Ferri quoque mineris altcubi gaudet. Civitatem habet [altem unicam, Gevaliam nimirum >

in htore Oceani orientalis fundatam •> loco omnis generis mer- cibtu advehendu &exportandis commodi(ftmo Addo e Wexio-

nio; Ad meridiemfluvio Dalekarlo ab Uplandia disterminatur 9 örtum verfus mari Baltico fulfatur, longitudine XII milliaria

(d totidemferelatitudine compleclens. d) Hacc ell fumma to-

tius nollras diflTertatiuncuIae, _{quam ui} _exornemus ingenii

nervum pro modulo intendemus. Verum -pi ii7.dt;;

nodum Gordium, folerti vindicedignum, ^muxoffendjmus,

cui folvendo ,cum antea dodlorum exercuerit ingenia.» ^, impares nos profiteri neceflTumhabcmus. Unde enim Ge-

ftricia noftra nomen fuum traxerit, res cft tam pertinaci-

bus aevi tenebris involuta , ut certi quid heic ftatuerc vel¬

ie vanum pro-rfus videarur. Quod colonis aufpicio Difae

in hane terram milfis, & affirmantibus tam laeto & fcecun- do proventu eam effluere» ut hofpites quosvis fumma ex-

cipere poflint benignitate, nomen ©djlrit Ht impofitum*),

fabulis accenfendum exiftimo. Nullamquerationem'^e- xionio/j ab hofpitalitate Geflricias ^nomen deducen<h fuiffe

videtur,cum omnibusSvecisealaus merito tribuatur, quod gratuita hofpitia adventantibus prarbuerint ^, eodemj

Melfenio teile , quod etiam alferit Loccenius g), multis-

que probatum ivere aiii ^h). ^A Gette autcm & Stri*

A i kar

c)Lib./. Cap. 24 p.fj.d)IVexion. defcrtpt. Svec. L#. Cap. \6.it,

Mejjen.Specut. Svec Cap.q. p. 7. e)Vid. Comced. de Difa abf. V, feen. iv. f)Defcript. Svec.L.i, _Cap.\6. _g) Specut'Svae. c. 4,p. iz, (IfLocc. Antiq Sveo-Gotb. L\b. l,Cap,23. h) videds Adam,Bre*

ntenj. de [itu Daniafot, if.

(8)

4 JDISSER TAT10

kar quod appellationem fortita fit Geftricia, faltem veri fimile eft, cum Jette gigantem & ßrik fubolem feu _pue-

rum in Iinguaantiqua,& adhuc quibusdam borealibus figni-

ficare conilet. Nam gigantes Jonge lateque terminos fu-

os proferentes, in Geftriciam usque ad Aibim Dalenfem,

tefte Pet. Salano/), fefe efiuderunt, ut haud immerito progenies gigantum, gens noftra dici.queat; linde etiam

Geftriciam primam regionem Jothunheimiar verfus me- ridiem fuifie alibi docet*), eandemque viros alere immani,

&giganteo robore feroces, atque beüandi favitiafcientiaque va- rU inßruttiflimos, ex Ganguhrolfs Saga ldem vir do&ifö

Jaud. loco oftendit. Quum autem in monumentis pa¬

triae nomen Gefluri faepius occurrat/), a veritate non pla¬

ne ftiörreret, fi aliquem illuftrem Gefir, qui huic terra:

imperitaverit, memoriam nominis ibidem reliquifie fta-

tueremus, ficut Nericia å principe Neri, quafi Neri ditio fvix autem quafi 9?dre Ütife/ ut exiftimat Wexionius,) ^te¬

ile Verelio nuneupata eft/»/. Magno noftro Polyhiftori Rudbeckio, adpellationem Geftriciae a Gefturo i. e. Odi-

no _, derivare placuit, quod probaturus ^ea de re ita difie-

rit»). Quod idem ille trafttu, (/r/7, camp tu Elyßus)alio nomine

©idjlnif. h. e. Odini(Plutonis) regnum dicatur, Nam Edda f.%i7. Odinum vocat ©tdftUV blltlbe {flofpitem CCGCUm)p/V. etiam Hiß. Herv. Cdp.14. /f.£fc. item notas Stephanit adSaxon.pi izj.

idque Uli nomen inditum eß, quodfapitts cultoribus fuü> tan- quam hofpitem fe conßiciendum prabuity Cd quidem cacum-ycum

uno oculo, in puteo Minoie, ßt orbatus. Hinc cumprifeis tem-

jporibus, in ea potiffimum reg tone, Gigantibus (J Heroibus ⁵fub

- ipßs pugnisy fe oßendere confveverat, ipfum locum 0td|ltijfd

fregnum Plutonü ) ceepiffeapptllart, vetußijfima noßratiumhißorU

mos docet. Haélenus B. Rudbeckius.

§. III. Quem- t)Dißut. de voris Gothor. fedib.Caf. j.§.p. k)Not.inEgiüCd

dftnund.biß.p. 121.1)Vid.hiß. Sturlaug.Cap.12. p.fp. item Rügt

tnanniexccrptade leg.vet. p. ij. m)Notiad Goth.&Rolf^.hiß.Cap.

$%/. n)AtUnt*Tom,},p.fi6,#7{

(9)

DE GESTRICIA. f

■ 1" " — 1 i ji

$. III.

Quemadmodum autem hujus nominis derivatio å Ge-

fturo aliquo nobis haud difplicet; cum plurimarum re- gionum nomina; imo pagorum Sc vicorum a Diis gen-

tiübus originem traxerintd); ita paucis de tempore quo exiftimem primum ita nuncupari cocpiffe ^} dicendum puto.

Licet certum quid heic definire non poffim, tarnen haud

multum ante natura falvatorem mundi patria hoc nomine

ufa fuerit. Nam Odino primo vix competut, cum inter

XII lllius nomina/>) non reperiaturj Nec fecundo > qui

circa finem monarchia: tertiae q) huc acceffit, prius ad-

hxfit, _quam quum raentitus perfonam regisGothias Geftu-

ri Blinde> cum Heidrico amigmatibus contenderetr). Nam

diverfa Odini nomina ex variis cafibus, qui in ipfius pro- feftionibus contigerant, ortum traxiffe Refenius afiferit/)

Quatenus igitur Heidericus idem ac Alricus fuit, quod

probare Cl. Verelius allaborat,t ) hoc nomen Odinus

circa finem millenarii quarti tandem eft confecutus, cum

Heidrici tempora in aram mundi jpi6 inciderint»); Un-

de patriae noftrae illud imponere ante illa tempora ne- quivit Odinus. Ne autem quis Geftriciara olim dvcvvvpo*

fuifle exiftimet, eam una cum reliquis feptentrionalibus

regionibus^? GleCisvaUiam Rudbeckius *) & Jothunbeimiam

Salamis>>) antiquitusdi&am fuiffeprobant. Quoties vero in

hiftoriispatria:,pofteriorisaevi, ejusmentio injicitur,Gfy?r*-

ealandevel GeßringalandVOCSiturz). Undc Ctiamincolas05id'

A ₃ ftrtnaa

o) Vid.Lund.annot. ad Legg. Upland.p. 134. p)Edd. mythol.

3. Rudb.Atl. _{T. l.p.} 196. q) Rudb.Atl. Tom. i.Cap p ipj. r~)Hiß.

Herv.Cap. 14. /jr. s)Not. adMythol. ig. t)Not. inHiß.Herv. Cap.

'4.p. 141. 14z. u)Vid. Locc.Chrort.reg.Svec.p. gyp. x)Atl Tom*

S- p. 4 Ö>. >)Not.adEg. &Afmund. Hiß.p.til. i)Gagurolf.

Hiß, Cap. z.apudSal. I. c.it.Hiß.KetHL Cap. 6.it.Chron.Rbjtbm»

90. gio.giCmonum. Upland. Lib.1, p. 11% (SAlibi»

(10)

é DISSERTATIO

rfnga vocari deprehendimus*). Haec autem ratio fcri-

bendi unde originem traxeric, nos quidem ignorare fate.

mur cum tarnen aliquando in Chronico Rhythmico ab Hadorphio edito, Neringialand fcriptum invenire liceat,

confvetudini eam in folidum imputare non dubitamus,

ut dubio procul fafta adlufiope ad circumjacentium ^re- gionum nomina, bsc barbara fcriptio irrepferit, quemadmodum ex Chron. Rhythm. b) conftare videtur:

Q)inom o$ ©irifhingtalant) (jant) far.

item

©ifcan #e(fingia ocf> ©tajlringa förfara.

'§. IV.

Terminos patriae utpaulo accuratiusjam defcribamus,

inftituti ratio fuadet. Quantum in Svecia delineanda-, faepius aberrarint exteri^> vel inde patet, quod Lorber-

crantzius Epifcopatum Strengnenfem in Uplandia, &A«

rofienfem in Wermelandia collocaverit c) å _quo vitio in

conftituendis terminis Geftriciac eos nec immunes fuißo infra patebit. Quod igitur ad orientalem limitem atti*

net, ipfe quidem extra controverflam eft, quippe quem beneficio _natura:, fat aptum variis pifeationibus & com- merciis cxercendis, mare Balticum totum conftituir. A meridie vero Uplandia objacet, fluvio Dalekarlo utramque interfluente cc). Quod fi tarnen accuratius loqui velimus»

fluvius hicce non exadte has terras disterminatj curiL»

Uplandia plus quam dimidio milliari ultra flumen, usq;

ad officinam ferrariam $antää fefe extendere deprehen-i

datur d), In fuperiori vero tradbu circa parceciam fcefmiDa/ ultra flumenmemoratum Uplandiam &Wesman*

niam verfus, integrum fere milliare viciflim exfpatiatur

Geftri' Å)Cbron. Rhythm._p, tgg.tpt,b)pt #7. iSS.&c e)Vid Baz ^prAf,

Ad invent.Ecc/efSveo-Gotb.cc)Mejfen. Spec, Svec.Cap.j, Zeiller.

defcript. Svec.p,4. tfa/ii d) Vid,Ruab,Lap, illuji.part. lp. 77,

(11)

LE GESTR1C1A. 7 Geftricia* ceu ex mappis chorographicis^> «Sc lapidibus mil-

liaria diftingventibus ad oculum cuivis patet. Hunc termi-

num perantiquum & å temporibus Erici Ducis & Valde-

mari * regni gubernatorum circa A. Chrifti ¹^joo obtinuis- fe,atque pofteaA. 1504 confirmatum efTe probat Pering- fkiöldius^). Geftriciam ad occidentem partim Daiekar-

lia partim etiam wesmannia ad parcecias gcrnbo/ $l>orä#

flfer/ DfW'önftö &£>cfdbo/ cIaudunt/)> ubiatro carboneFri-

dericus de Witt cum reltquis effc notandus, quos in ta- bulis Sveciar terminum hunc occidentalem ad Falunanu usque , Lexand & circumjacentes parcecias produxifte ani- madvertimus^v.

V.

Ad feptentrionem magnis interje&is faltibus Helfin- giam olim fpeftavit Geftricia. Quando enim Tiundiae Uplandiarum annumerabatur, Iimites eam inter & Hel- ftngiam ad boream in filva Eidamordenfi fuerunt, quae ad

Ecclefias Suderalenfem &Haneboenfcm pertinebat, &qui-

dem circa amnemHelfingia?, hodieHufnen didum>qui ab Hclftngia; & Bothni« occident. ProvinciisUplandiasdiftin- gvebat, ceuid ipfum partim expraefatione Birgeriad Leg.

Upland. deA. np'f, partim literis Nie. Allonis Archiep.

llpfal. A. i$oifcriptis probat Nob. Peringskioldius^)*Huic

fententiae deferiptio Iimitum X provinciarum M. Stenii apprime fuftVagatur, ^quac de Norlandiis italoquitur: Nor-

tnanniatäHelßngia fequunturßumen Lydtnfe a ponto tuque ad

HeruUaliam i). Fidem huic aftertioni Hiftoria Ketilli, ipfa quoque Iimitem in filva Eidamordenfi conftituens, ülteritts _hisverbis conciliat^). Eifkermorkf huorfkllur Geftre-

taland

t)Monum Upland* Lib, /. f. 2t. f) Vid. Rudb. Atlant. Tont, /•/>• 202. g) Conf. Hübner. Melijjant. tfc,itent Anonym. im0tOt

ÖOU 0cf)U>cbcn Cap.7. §. f. h) Monum. llpland. Lib,Lp*/./.

') Rudb.Atl. Tom. /.p. 202. k)Cap. 6. Conf, Peringfk, loc.cit*

Conf, Pet.Petrejtuinbiß.Sveo Gotbw.pyj*

(12)

% blSSERTATIÖ

taland ok Hclfingialand er X rafia Uung ok 111 rafta breid

ok ill yfcr ferdar. Hinc apparcrc exiftimo, Geftricianu prifcis temporibus, per tria fere milliaria longius fe in_»

feptentrionem effudiffe, ^quamin praefenticonfpicitur. Pro- grenTu temporis> terminum hunc, ad rivum $ftort)bdc£/ in

lilvaTynnebroenfi inter Jpammardngcc & 0?O$ paroecias,

reträttum fuifte Lex Hellingica inculcare videtur, ubi fer-

mo effc ö;n vgjfmtagidrb/). frän (Ätmgr) dr ftotr9)?orD*

bdf fumtn/ U;adrf)cm tSacjbroartMabfn Jpdlftngte: & iterum

«). 0roa dgbu $alfmgter fmo nödgad ocf jliut gdra. 2BiD SOlovbbdcf (Tulu tf)t Barnim mcö affa fliutum mota/ ocftiu f?tul an rodg&a (tal 3 atevfdrt) ffulu tbc til -Smm&rungtö

&Miung0 forfld fplgta. Si autem aliquando terminus in_>

?9?orbbdcf fuit , qua de re dubitamus > dici enim poteft

debuiffe Helfingos, in vaftiffimo hoc deferto nonnihil

ultra terminos fuos Regio comitatui cum equis adefFej*)

hoc faltem tempore minime ibi reperitur: integro au¬

tem fere milliari verfus Boream amnis Tynebroénfis (i*

gnum divifionis haud obfcurum nobis prasbet. Immo

hunc amnem circa annum Chrifti _1320, Helfingiam

a Geftricia diftinxiffe, ex literis Archiepifcopi Olavi»

quae in templo Ecclefiae Skogenfis (olim Bergwik diftae)

hodienum fervantur, manifeftum eft. Quas literas una-.

cum terminorum ejus ecclefia; defcriptione accurata &

antiqua, utpote ex vctuftis diplomatibus ac privilegiis ex- cepta ab AmpliflT. prasfide communicatas, cum apprimehuc

faciant, integras appono : 2Öii OLAFF ercbtebifcop t rop' fala ftabehfa birobom oc bögelifa fdrmanom allom tl>em fottt bpggia oc 600 oc np rotming roptaget Oaffroa roib nogbott

cgpo foni fallas tdgftr fena fofn roib bdrrotfett forn dr rdlagDlj

mebf) IUI rob förft nöov rot!> titt babe Jpampne^ oc fdbljet

rot till ena aa fom fallaé tpnno oc djtyer rot ttß f;affftran',

bette l)Tit. reg, Cap. iq. tn)ibid. Cap. //.

*) Vid. 2. i» Tit.reg*Cap. 6,§,/,

(13)

DE GÉSTRICIA. _p

M 1 bene oc ^ötjlev «3t till ena aa fem foOne ©atipoaa ßt tfc fov:De tnbpggtare ftrfio oc preffitf tienb troltgba gtdra off al-

l» lom ftnom egorn oc affmel fom (ttb&eroclag&cir ^t #elftngieianb

>-_n tienblje oc rat gtdra. Oc bitvbfjom _roj _{oc a}Horn tf;em fdrdöfa

oc frolborbba for:be 5TirPio oc preftebool pa tf>et mmfomfaf#

s> lad graptan meb bpgntng oc allom anbrom tili dgfjom fem tber

r- tifl gtdré beftoff oc bddfmré. fficrifmof oc gtffmif arom eptfct

)i @5üb$ bprb mcccxx oc vn xvi kalendis Januarii onber

n Port rnctgle.

iö a'r rdrgcmgcn fom 0fogp ®åPit dr rågrippmmcb/

u fnfombåbe gambla oc m;a bref rDt£>f>arc förmäla, ^tben för#

\i jlaJHåå i bamndftm bobi)a tfjrn anbra t bamneé berget. ^cbte i ©tugutidrnbergef/ tf>en 4:be meftan «&eDf)mngcf?gårben/ tbcit

ft y:te dr tiorban liffie ftöen. 4!l>en ö:te dr funnan lifile jtden. 7;De

il dv ipib {?emftdåå/ tben manoc faller $ondåå. £l;en8 tSöffet*

[•

n DuK)o(m/ oc tljerjlå fri broar öfrocrjmnor/oc faban i Jdnffpb

, uuD/ oc febf;an på öftreftbfean ^om ©roffmpre/ oc tf>er ffå tvoå ) broar öftocrannor/på ^»orre fiban cm webjfidrnanflår enmål*

btgf) oc!) roifer i ^önicbroåå/ oc Ijennc i bafjtranbcnc out. 2If

ningb/ ccf) få i9)?ojt fteen/ .ftbban i $o|je«Mf becf ocf; bon t

c pf^ttronben oitfb.

)t Quum inmennonem rivi,acaede 3)?orbbdcf didti, incide-

U rimuS) paucis ejus norrinis originem inquirere lubet. Hic

tt ri vid^{iis a} ^Beffiön in ©fen(tön per médiam viam publicam b decurrens, ^a caedé Stephani, primi apud Helfingos verbi

!C Dei _praeconis, _{no men,}_ut _ferunt, _traxit, Qui un a cum.»

\t 1 Adelvardo II in Sveciam rogatu regis Stenkilli II _prae-

\i dicator miffius ab Archiepifcopo Bremenfi, nimis fevero.

officio praefuiflc _dicitur; fcrib unt eum in Helfngiam Svfc

B Abfpijfé⁷

(14)

19 D1SSERTATI0

abfaijjey ubi non parvumpepulum Chriflo acquivifit? antequam '

martyrta coronattuy in Ecclefia ac valleNoral&y außraliore

parte HelfingU fit fepultns. Verba flint Rev. Bazii»). Abhac

carde circa dicftum rivum perpetrata eidemnomen $?ort)*

bdcf adhaefifle fufpicamur., quod locus & fama fatis con-

firmare videntur. De hoc i;el«c 0fc?ff ^u plura^

legi poflunt apud Nobil. Oernhielmium o) & Mefleni-

um/>) aliosque. Multa alioqui fabulofa de Stephano per

Norlandias circumferuntur. Supereft item cantiuncula_,

fefti nativitatis Chrifti, oftiatim magno ore ebuccinaro

folent*

§- vr:

Poftulat ordinis ratio ut aliquid de Infigni Geftricia:

dicamusf Et quoniam rriulti capram aut cervam efTo

crediderunt, paucis genuinum vindicare é re erit. Occa-

fioncm opinionis de capra, comoedia Meflem i de DiiL prasbuit, in qua Sigfridus é Geftricia ad reginam redujr,

terram fuam adhunc modum defcribens introducitur?).

-£on gaf tnigb tvdt £>ij ndr hon ftcf gott bat*

Huic relponfioni MefTenius epiphonema larvatoris ad'

Paulini Gothi, Geftriciam alce inter ^novem globulos, in

campo candido fpatiante confpicuam efte legimusj Cui

fententiae ut majus accedat robur, paulo prolixius ^remj ipfam e*pljcabimus» Sciendum autem eft, non idem ac 1

hodie»

n) Invent- Hiß, Stelef. Sveo^- Gotk. Lib.^I, Cap.6 p.p6. o) Hißt

Xcclefi Lib.j,C./f. p) Specul. Svecr Cap, ipt qj Abi, F. Seen. iv.

(15)

DE GESTRTCIA. 11

hodie Tnfigne habuifle olim Geftriciam; Ted faciem homi¬

nis, uti prodit figillum apud Geftricios antiquifiimurru,

cum infcriptione, literis Gothicis exarata hunc ⁱⁿ ^mo-

dum: S*Communitdtu Terre GefiringUnd.

Tempus, quo hocipfum huic regioni fit concefTum,non

quidem certum deiignare podumus; tarnen cum feculo XIIIufus literarum Gothicarum _per Europam invaluerit ^,

iliovel fequente caelatum videtur, CauiTa autem curpoft-

modum aliud, infigne nempe alcem ofientans., huic fit fubftitutum, eadem ac^ mutationis figilli Dalekar IorutrL»

e(Te potuit, qui perantiquum fuum ^figillum, ^fecuri, ^ar-

borum ramis & arcu condecoratum, tempore Stenonis

Sturii fenioris in expeditione adverfus Ruthenos in Fin- landia perdentes, aliud duas in crucis formam juntas fagittås, ^Corona impofita, reprefentans obtinuerunt _r).

Cum autem in fpiffis antiquitatis tenebris verfemur,non

adeo pronum eft tempus definire, quo alterum infigne, quod alcem oftenditadhiberecoeperit Geftricia. Verum ut revertar_, unde deflexi, rationes, _qua: alcemnon vero vel

B i cervam

r)Hadorpb. praf. ad leg. Dal, übt ctUm figuraexpritmtur.

(16)

\t BISSERTAHO

cervarnvel capramefTe comprobent ,breviter afferre lubet, Praeterquam quod tabula lapädea curia: Gevalienft infixa,

& provinciarum infignia ^, qua: effigiem regis GI. ^merm

Guftavi Adolphi cingunt in frontifpicio Bibliorum a magno illo rege editorum, alcern Geftricianam omniura oculis ccnfpiciendamliftanr,confentiunt dodi &antiquita-

tum patriae peritiores alce internoveni globulos in _campo

vel fcuto condidoambulante/) dignofci Geftriciam. Quam-

obrem heic Joan.Blaev notandus eft, quod in Tabula_Up-

Jandiae, ubi infigne noftrum exprcffit, nnmerum globu-

lorum duplicaverit, cum tarnen non nifinovem globulos,

fecundum paroeciarum, quas comprehendit Geftricia»nu-

merum rei fumma evidcntia admittat.

§. VII.

Quandoquidem Geftricia a mnltis retro feculis _pro- priisquondam regibus gavifa fuit, ^ut alibi oftcndetur, facile concludere licet,eam antiquitus regni tijjftulo incla-

ruifie. Deinde principatus nomine exornatam ruifte Olavus Magnus proditr),-quamquam veritatimaxime congruit opb

nio Paulini Gothic) Mefteniip) & Wexonii*) qui comita-

tum efle aflerunt; quibus album calculum addere eo mi¬

nus dubitamu/, quod ceteras provincias Norlandiarunu

eodem titulo gaudere videamusy). Obfervandum _prxterea eft, quod Geftricia: longitudo, ab Jg)dflbolmen ^verfus ^me-

ridiem,ad omnem Tynnebroénfem verfus feptentrionem,

IX milliaria per lineam redarn compledatur; Latitudo

vero fumma, inter officinam ferrariam Jparndé ab Ori¬

ente, & Dvåbergct ab Occidente, ^non ultra VI integra_.

milliaria conftituat; Unde Wexionium Geftricia: terminos nimis extendifte in aprico eft. Fatendum equidem hane regionem, praffertim ingravefcenté annona: caritato»

non tantam frumenti copiam in omnibus locis producé-

re,

Spee.Svec,cap.16.Pautin. /./.r.24 Wexion Befcptt.Svec./,

1, c.16. t)Vid. indexad Hift. Sept. Aret Lib,I.c,16,p-61, v)

£eCtSvfc, c,7. x)Defcript, Svec, c, 16,y)Vid,Meßen, (APaul,U.c.