• No results found

ET EJUS CUM PAULO CONSENSU

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "ET EJUS CUM PAULO CONSENSU"

Copied!
48
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

DE JACOBO, EPiSTOLAE SCRIPTORE

ET EJUS CUM PAULO CONSENSU

DISSERTATIO.

QUAM

CUM THESIBUS THEOLOGICIS VARII ARGUMENTI SUBJUNCTIS

EX SPECIALI SACRAE REGIAE MAJESTATIS GRATIA VENIA MAX. VENER. FACULT. THEOL. UPSAL.

PRO EXAMINE PASTORALI

PUBLICAE CENSURAE SUBMITTIT

FETKU§ EHAMUEIiSSOM

PI1IL. MAC. AD

GYMNASIUM

GE VALIEN SE LINGU. CRAEC. ET

IIEBR. LECTOR.

ι

RE SPOXDE1XTE

SAMUELE MARCO IJERMANNO ASPLING

OSTROGOTHO.

IX AUDITORIO ECCLES. DIE X APRILIS MDCCCXLI.

Π. A. M. s.

UPS ALIAS

EXCUDEBAKT REGIAE ACADEMIAF. TYPOGRAPHI.

(2)

o cli

Älskade Syskon

helgadt

Sonlig vördnad och Broderlig kärlek.

(3)

ET EJUS CUM PAULO CONSENSU,

^^uod in unaquaque scriptione perpendenda magnopere interest, ut sciamus, quis auctor sit, qui hujus mores et fata, id in quovis Novi Foederis libro majus quoddarn coiir

sequitur momentom. Quamquam enim yerbum divinum originem suam coelestem per se satis prodit, attamen liaud

parum auctoritatis accedit, si dignitas scriptoris apostolica agnoscitur. Quare cum de origine epistolae, quae Jacobi

nomine inscripta, in sacro codice exstat, variae sint docto-

rum hominum opiniones, eam rem disquisitioni paullo u- beriori subjicere liaud inutile fore judicavimus. Quae si

talem exitum fuerit sortita, ut apostolo vindicetur episto- la, quia haec doctrinam de fide et justificatione, a Paulo

maxi nie traditam, impugnare visa est, eam dissensiönem

tollere necessarium erit.

Cum igitur Scriptura Sacra tres commemoret Jacobos,

filios nempe Zebedaei et Alpbaei '), apostolos, et fratrem quendam Jesu 2), unicuique eorum a singulis criticis epi-

stola adscripta est. Et quamquam Jacobus Zebedaei fdius

paucos tanturamodo invenit, qui hunc ipsi, si minus vin-

dicarent, at saltem 11011 abjudicarent honorem, ex his uniis

*) Luc. VI: i5. Act. Αρ. 1: i3. Matth. X: 3. ») Matth. XIII:

$5. Mr. VI: 3.

1

(4)

fuit tanta eruditione et ingenii acumine insignis '), ut

seilten tiam ejus 11011 omnino praeterire ausim. Quod igitur

vulgo probatur, epistolam Jacobi, utpote quae ταΐς δώδεκα

φνλαϊς, ταΐς εν τf διασπορά scripta sit 2), propterea 11011 esse

filio Zebeclaei tribuehdam , quia hic decimo fere post mor¬

tem Chiisti anno ab Herode interemtus sit, quo tempore

nulla esset ecclesia extra Palaestinam instituta, ad quam mitti potuisset epistola, id vir celeberrimus refellere co-

natur breviter et simpliciter affirmando, fuisse jam tum temporis iidern cliristianam in omnes orbis terrarum par¬

tes per Judaeos divulgatam, qui revelationi Spiritus San-

cti, die Pentecostes faclae, coneionique Petri 3) interfuis-

sent. Quod unde habeat, nec ipse dicit et nos ignoramus.

Et sane, si liaec sententia admittitur, mirum est, in actis apostolorum, potissima et fere sola horum ecclesiae tempo¬

rum historia, ne verbum quidem occurrere de Iiac fidei

christianae cognitione, ante mortem Jacobi majoris divul-

gata, si Palaestinam exceperis et finitima loca, Damascum,

Phoenicen, Cyprum et Antiochiam, quae tamen notionem

της διασποράς mini me explere videntur. Etiamsi vero conce-

datur, iidem cliristianam vel in remotioribus terris eo tem¬

pore aliquatenus innotuisse, tarnen, cum epistola apostolica

non ad singulos nulloque vinculo consociatos homines mitti posset, necesse fuit, ut ante scriptam eam ecclesiae per o-

mnem διασποραν τάίν 'Ιουδαίων esseilt institutae 4), id, quod

x) Ödraann, Parapliras öfver större delen af Nya Testamentets

heliga Skrifter, pag. 516 seqq. 2) Jac. I: 1. a) Act. Αρ. II.

4) Ecclesias revera instilutas fuisse, quum scriberelur epistola,.

patet e capite ejusdem V. v. i4.

(5)

inlra spatium decem annorum vix fieri potuerat. At ex ipsa epistolae indole formaque effici videtur, quod primis

temporibus ecclesiae et quidem ante concilium Hierosoly-

mitanum ') conscripta sit. Neque enim dogmaticos illos

articulos de justificatione per iidem obtinenda tractari, qui epistolae cujusque Paulinae summam constituere solent, ne¬

que de abroganda lege caerimoniarum aut aequitate in eth-

nicos, ad religionem cliristianam conversos, exercenda quid-

quam esse propositum, quae tarnen res proponi debuerunt,

si post concilium illud habitum et initam inter Paulum et

Jacobum familiaritatem scripta esset epistola. Iiis argu- mentis infra responsum dabitur, ubi de ingenio auctoris

atque consilio mentio erit: in praesenti observasse sufiiciat,

quodcumque scriptum sit, id non tam ex iis, quae non

babeat, quam ex iis, quae liabeat, esse aestimandum. Jam

igitur ad alias sententias exa minandas progredimur, qua-

rum tria potissimum genera distinguere licet. xVlii enim

un um statuunt, exstincto Zebedaei iilio, Jacobum, Alphaei

filium, eundemque fratrem Domini germanum fuisse aflir-

uiant2); alii vero eos distinguunt ita, ut praeter Alphaei

filium, apostolum, alterum quendam Iiierosolymis vixisse

Jacobum perhibeant, germanum Domini fratrem, cognomi-

ne Jixuiov ^appellatum eundemque epistolae scriptorem 3).

Sunt denique, qui Alphaei filium, apostolum, a fratre qui- (

dem Domini germano di vers um, αδελφό v vero toi κυρίου

%) Act. ap. XV. B) Hug, Einleitung in die Schriften de«

neuen Testaments. Tb. 2. pag. 518, 5ig.

·) Jachmann, Commentav ueber die katholischen Briefe.

(6)

propter consangvinilatem appellatum, Imjus epistolae au- ctorem nuncupent '). Quorum primi bis fere argumentis

utuntur. Cum, ajunt, fratribus Domini nomina essent Ja- cobus, Joses, Simon et Juclas2), in catalogo autem aposto¬

lorum baec ipsa nomina praeter unum Josetis occurrant 3),

ea conformitas atque sirnilitudo non potest esse fortuita,

sed fratres Domini in numero apostolorum fuerunt. Jam

vero in boc numero non nisi unus, praeter filium Zebe»

daei, commemoratur Jacobus: bic igitur fräter Domini i-

demque Alphaei filius. Quam quidem sententiam eo etiam lirmare sibi visi sunt, quod cum Mattliaeus fratres Domini boc ordine enumerasset: Jacobus, Simon, Judas, apostolos

vero ita, ut Judas Simone prior nominaretur, Marcus, in omnibus istiusmodi rebus accuratior ac diligentior, ipsum apostolorum ordinem ordini fratrum Domini accommoda- vit, ut universa et singula congruerent 4). Si porro caput

Evangelii Mattbaei XXYIl versusque 61 nec non capitis

XXYIII versus 1 inspiciuntur, verba ille Μαρία ή Μαγδα- λψη xal ή αλλη Μαρία tertiam bujus nominis feminam ex-

cludere videntur. Haec igitur αλλη Μαρία non alia esse

potest, quam quae apud Johannen!5) ή του Κλωπα audit.

Cum vero Κλωπας nihil aliud sit, quam Hebraeorum "»öSrr,

sermone galilaeo pronuntiatum, et Graecorum ίΑλφαΐος, se-

quitur, τψ αλλψ Μαρίαν Alphaei uxorem fuisse. Eadein a

Mattbaeo dicitur η του ΐαχωβον xai '/ojojj ρ,ητηο 6). Jacobus

z) Eichhorn, Einleitung in das neue Testament, pag. 56g seqq.

) Matth. XIII: 55. Luc. VI: i5. Act. ap. I: i3. Matth.

X: 3. 4) Mr. III: 18. VI: 3. «} Ev. XIX: a5. ') XXVII: 56.

(7)

vero et Joses inter fratres Jesu erant. Ergo Jacobus et frater Jesu et filius Alpliaei. Cum objiciunt eontrariae

sen ten tiae sectatores, 111 capite Evangelii Johannei ΥΠ ex~

pressis verbis dici: ovds yuQ ol αδελφοί αυτου επίστενον είς αυ¬

τόν, nec fieri potuisse, ut qui fidem Domino denegarent, ejusdem essent discipuli et apostoli, notio iidei, qualis a

Jobanne exliibetur, pro munimento est. Fidem nempe Cliristo habere baud minus esse, quam eum ut Messiam et

filium Dei agnoscere ac profiteri. Potuisse igitur fratres

eum prophetam insignem habere et hoc nomine in liume-

ro apostolorum esse, etsi majori illa fidei perfectione adhue

carerent. Eodem enim modo etiam de caeteris apostoiis

A

aliquamdiu fuisse comparatum

Haec si diligentius considerantur, primum observan-

dum est, Mariam, quae a Matthaeo ή ίίλλη appellatur et

Alpliaei uxor erat, si Jacobus et Joses, quorum mater di-

citur, fratres Jesu habentuv, eam prae se ferre speciem, quasi ipsius Salvatoris mater fnisset, quod fieri 11011 potuit.

Eadem vero cum a Johanne 2) soror matris Jesu dicatur, sequitur, filios ejus Josen et Jacobum consobrinos Domini fuisse, qui qua ex causa fratres appeliari possenL, infra ex- plicabitur. Tum illud magni momenti habendum est,

quod al τοΰ Κυρίου άδελφοί ab apostoiis in Scriptura Sacra

evidenter distingvuntur 3). Maxim am vero et nondum de- x) llug. pag. Ö20. a) XIX: 25.

^

8) Act. Αρ. I: i4. Enu-

meralis apostoiis seqvuntur verba: ()Sro» χάντes yaxv x^osy.ot^ri^v,.

τ* ομο3ν»«Κ, τ^χξοσιυχγ συν r*7f γυι<*ιξι y.ul Moclix ry μητξΐ του Ί*.

σον sia.1 συν tus

t/.öi\(pcis κ\του> 1 Coi'. IX; 5.

us

χχί ol "Kotnoi v.iiq.σχοΚο*

χχι

ti χ$ίλφοι του KofA».

(8)

per commemorätus. Utcumque enim verum sit, vocabu-

lum πιστεύειν ab hoc scriptore ita plerumque adhiberi, ut

filii Dei adorationem exprimat, liolio tarnen impeifeetioris

fidei, qualis in initio apostolis erat, eidem non prorsus

aliena est, idque apud ipsum Johannem. Hunc certe sen-

sura in versu capitis secundi decimo pr im o habet, ubi

post enarraturn Cananense miraculuin, addit Evangelista;

mal επίστενσαν εϊς αυτόν o t μαΟηταε αυτου. Qua igitui hei i

potest ratione, ut qui in capite secundö πίστευες dicantur,

illi in septirno fidem non habuisse? Si vcro quae supra disputata sunt uno quasi contuitu cömprehenduntur, inde

efficitur, primum fuisse Domino fratres, sive Josephi illi

essent e priori quodam matrimonio filii, sive, Jesu junio¬

res, e Josepho et Maria oriundi, tum eos, quamquam post

Christuiii e mortuis resurrectum fidem acciperent, in ημ-

mero apostolorum numquam fuisse et Jesurn denique Ja-

cobum minorem habuisse consobrinum, e matertera Maria

et Alphaeo prognatum. Neque mirum videri debet, u-

tramque sororem filios habuisse eodem nomine appellatos,

cum et ipsae cognomines essent.

Jam vero maxime quaerendum est, quis sit ille Jaco-

bus, qui αδελφός του Κυρίου a Paulo nominatus '), magna

inter christianos auctoritate valuit 2) et ecclesiae Hieroso- lymitanae praefuisse videtur3). Quoties enim in Scriptura

Sacra, post interfectum Zebedaei filium, Jacobi mentio fi-

*) Galat. I: 19. a) Galat. II: 9, B) Evseb. üist. eccl. il: a5.

(9)

at, id ita fit, ut non nisi unus commemoretur nec alter

quldam cogitetur, quocum ille possit confundi *), unde

perspicuum vst, aut Josephi iiliuin aut Alphaci scenam o-

irniino reliquisse. Ita quoque Clemens Alexandrinus apud

Eusebium duos tantumniodo fuissé moment! cujusdam Ja-

cobos narrat, Zebedaei filiam et eum, qui Justus appella¬

tus si t 2). Hic igitur unus superstes Jacobus utrum frä¬

ter Domini babendus est, an consobrinus ille, Alphaei fi-

Ijus ? Hlud si statuas, in numero apostolorum esse non potuit, ut supra demonstravinnis, sin hoc, apostolus fuit.

i ü qua quaestione sol ven da longe maximi momenti sunt verba

Pauli: ετερον δε των αποστολών οΐκ elδον, ei μη Ύακωβορ, τον άδελ-

ψδν του κυρίου 3), e quibus iuculentissime apparet, τον αδελφδν

τοο Κυρίου apostolum fuisse, quapropter Jacobus Alphaei et

Jacobus fräter Domini unus est idemque putandus. Sunt au-

tem, qui verba Pauli aliter interpretentur. Hic scilicet in

initio nihil aliud dicere voluit, quam se Ilierosolymis, nul¬

luni, excepto Pedro, apostolum vidisse. Quae dum scri-

beret, mutato consilio, aliorum quoque insignium virorum

mentionem facere statuit et propterea Jacobum, in memo-

riam revocatum, commemoravit 4). Itaque locum nostrum

hoc modo explicant: "nullum apostolum vidi, sed solurn

Jacobum fratrem Domini" 5). Quae interpretatio quam sit

«) Act. Αρ. XII: 17. XV: ι3. XXI: 18. Gal. I: 19. II: 12. .

a) H. e. II : 1. Δνο Si γιγόνχσιν 'ΐχκωβοι' tis o cSlxouos, o *«7« rov nr/ξίνγίον β\yibris koci Srro y.s>(£tws £ι-\ω vrXsr/ris ris dOf.urov, fr t gös Si i

3) Galat. I: 19. 4) Nearider, Historia om den

Christna Kyrkans grundläggning ocli ledning af Apostlarne, sednare

bandet, pag. 7. s) Fritzche, Commeut. in Matth, ρ. 482.

(10)

eoutorfca et a solitis linguae graecae legibus aliena, quisque

viderit *). A t vero traditiones ecclesiae inde a pristinis temporibus dignitatem apostolicam Jacobo Uli Hierosolymi-

tano abjudicant. Etenim cum Hegesippus apud Evsebium

ita loquitur: διαδέχεται δέ την Ικκλησίαν μετά των αποστόλων δ αδελφός του Κυρίου Ιάκωβος 2)? hoc num aliud quoddam est, qua in aperta inter Jacobum et apostolos distinctio? Eodem praeterea loco ille ita describitur, ut religiösa rituum ob-

«ervatioiie et severa vitae disciplina justitiam sectatus esse videatur, id, quod apostolos minime decebat. Sed obser-

vandumest, Hegesippum fabulosa pleraque narrare, poetico quodam colore omnia obducere, et, cum ipse partis Ebio-

nilicae sectator esset ac homincin ejus generis perfectissi-

mum piligere voluisset, eam forsitan Jacobo accommoda-

visse picturam, quamquam neque negamus, liunc in obser-

vandis caerimoniis plurimum fuisse et eam observationem caeteramque vitae disciplinam muneri apostolico convenire

putamus. Quod ad ipsa verba Hegesippi attinet, conce- dcndum quidem est, ea distinctionem eontinere, cum alias μετά, των λοιπών αποστόλων scribi debuisset, sed huic tradi¬

tion! fdiam, et quidem melioris fidei, opponere licet, verba

nempe Clementis apud eundem Eusebiuin. "ίακώβώ f inquit,

τω

Λικαίω καΐ Ιωάννη και Πέτρο) μετά την άνάστασιν παρέδωκε

την γνώσιν δ Κύριος' ούτοι τοις λοιποί ς άποστόλ οις παρέδω- xuv5). Ergo apostolus erat Jacobus, si vero apostolus, etiam

x) Uberiorem refutatione-m praebet Hug Einleitung, pag. 5ai. Cfr.

Schoft, Isagoge bistorico-critica in libros Novi Foederis Sacros, pag.

Ϊ77# Winer, Couunent. in Gal. a) lliat. eccl. II: 23. a) H.e. II: 1.

(11)

Alpliaei filius. Pergit Clemens: ol δε λοιποί απόστολοι τοις εβδομηκοντα. Ergo Jacobus noii erat in numero septuagin-

ta discipulorum, quod contra Jachmannum tenendum est J).

Hic eiiira cum agnovisset, fratres Jesu ab apostolis oinni-

110 esse diversos, Jacobuin vero fratrem Domini a Paulo apostolum esse appellatum, eam contradictionem solvere

sibi visus est, statuendo, Jacobum e septuaginta discipulis

unum fuisse ob eamque causam nomen apostolicum pari jure ac Paulum ipsum et Barnabam gessisse. Cujus senten-

tiae testimonium ex historia Eusebii ecclesiastica petivit, ubi, cum de revelatione Jesu, e mortuis resurrecti, agi-

tur, liaec verba leguntur: έπειτα δ'ώφ&αι αυτόν'ΐαχωβω φησίν

εις δέ και ούτος των φερομένων του σωτηρος μα&ητών, αλλα μην

και αδελφός ψ 2). Cum vero baec eiiuntiatio loco demen¬

tis nuper allato adversari videatur, ad verba illa Pauli saepius commemorata redeundum est. Quae, si paullo al-

tius repetantur, ita sese habent: έπειτα μετα έτη τρία ανηλ-

Φον εϊς cΙεροσόλυμα ίστορΐσαι ΤΙέτρον και επέμεινα πρός αυτόν ημέρας δεκαπέντε. ετερον δε των αποστόλων etc. Petruni ill

lioc loco et Jacobum eodem omnino sensu esse nominatos,

nemo liegaverit. Cum igitur Petrus e duodecim aposto¬

lis, non vero e septuaginta discipulis esset, idem etiam

de Jacobo valeat, necesse est. Quare Jaehmanni conjectu-

ra, traditione sola iirmata, non modo aliam traditionen*

sibi contrariam habet, sed etiam Scripturam Sacram. Quid

autem, si sententia Schottii agnoscitur? Patet, is ait,

ex. Joh. YII: 5 et Act. Ap. I: 13 seqq., illos (fratres

*) Commenlar über die katholischen Briefe, pag. i4. ') I: i2·

2

(12)

iiempe Domini) quamdiu Christus inter homines yiveret

ac doceret, de Messiana ejus dignitate dubios certe fuisse

ac suspensos, nee prius, quam Christus in vitam rediisset,

cum apostolis familiariter versa tos *). Qui ante Christi in

vitam reditum nullam contraxerat cum apostolis familiari-

tatem, numne is, vivo illo et docente, discipulus esse po- tuit? Quod vero in inscriptione epistolae desideratur apo- stoli titulus, nihil contra dignitatem auctoris apostolicam

demonstrare videtur, cum ejusdem vocis omissio etiam in epistola Judae nonnullisque Paulinis deprehendatur. Iis,

quae jam disputata sunt, refutatur quoque opinio Cel. De

"Wette, statuentis, lilium Alpliaei apostolum mature obiisse

vel in occulto inansisse, fratrem vero Jesu ad magnam Hi- erosolymis dignitatem auctoritatemque pervenisse.

Nos, si in tanta opinionum varietate aliquid statuere audemus, liaec fere probabilissima veroque simillima duci-

mus. Habuit Dominus fiatres ah apostolis plane diversos.

Ex illis fuit Jacobus quidam, qui, diu increduius, post

Christum e mortuis resurrectum, fidem accepisse videtur,

sed de caetero vitam egit obscuram. Inter apostoios fuit

Jacobus, Alphaei filius et Jesu consobrinus, qui, post ex-

stinctum Jacobum majorem, solus Hierosolymis et in eccle-

sia christiana adeo inclaruit, ut quidquid boni laudandi-

que Jacoho cuidam ab hoc inde tempore tribuatur, id to-

tum ad eum pertineat. Appellatur idem ό αδελφός του Κυρίου

honoris causa et quia, fratribus Jesu vel mortuis, vel nullo

loco habitis, proxima propinquitate cum Domino conjun-

s) Isagoge pag. 378.

(13)

ctus videbatur. Quae res vero etiam similior fit, si ad-

mittitur conjectura Schneckenburgeri *), Jesum et conso-

brinos ejus una fuisse educatos et inde morem invaluisse,

eos fratres habendi nuncupandique. Neque ratio lingaae

et usus ejusmodi denominationem aversatur. Est enim

αδελφός bebraei vocabuli πν interpretatio, quod 11011 fra-

trem solum denotat, sed etiam consobrinum et quemli-

bet consanguineum. Hic sensus yoci αδελφός etiam a pro-

fanis scriptoribus addi solet 2).

Quamquam iis, quae jam disputata sunt, probari posse videtur, Jacobum, Alpliaei filium, epistolam conscripsisse,

quae, eo nomine inscripta, in codice sacro exstat, fuerunt

tamen, qui "alii cuidam Jacobo, doctori cliristiano, lielle-

nistae, extra Palaéstinam vi ven ti, cujus men tio in Novo

Foedere omnino 11011 facta si t," eam adscriberent, vel "his

litteris contineri epistolae, quam apostolus ille Jacobus

sermone aramaico scripsisset, paraphrasin liberiorem, a vi-

ro quodam apud exteros vi vente profectam," existimarent,

ea re permoti, quod elegantia sermonis graeci, quam haec

epistola referat, Jacobo apostolo contingere non potuisse vi¬

deatur 3). Hinc quaestio oritur aeque necessaria ac parum adhuc, quod sciamus, tractata, an ad classici, ut dicunt,

sermonis ingenium formamque haec epistola adeo sit ac-

commodata, ut a Judaeo honiine 11011 possit esse profecta.

Concedendum quidem est, lionnulla apud Jacobum depreliendi, quae ab usu Scriptorum Sacrorum recedant et x) Annotalio ad Epistolam Jacobi pag. i44. 3) Passow. Hand-

vrörterbucli d. gr. Spr. 4 Aufl. s) Schott Isagoge. pag. 383.

(14)

purioris quoclam modo sermonis vestigia prodant. Nam

ill salutationibus, ut inde ordiamur, vocabulum χαίρειν in

infinitivo modo a profanis auctoribus plerumque adhibetur, quod etiam in cap. 1. v. 1. factum esse videmus. Tum et

constructio illa περιπ'ηττειν πειρασμοΐς v. 2, bene graeca est,

caeteris No vi Foederis scriptoribus, εμπ ίπτειν είς πειρασμούς

habentibus, *) contra usum sermonis graeci, qui verbo

εμπίπτειν dativum casum plerumque adjungit. Praeterea

non bene dicitur: o άν&ρωπος εϊς πειρασμον vel πειρασμω εμ¬

πίπτει, sed ό πειρασμός τω άν&ρωπω εμπίπτει Si vero ο.ν&ρω-

πος pro subjecto esse debet, non εμπίπτειν, sed περιπίπτειν

adhibeatur, necesse est, id, quod Jacobus fecit. Deinde

pro locutione ομοιουσ&αι, ομοιος είναι Jacobus melius illud

et classicis usitatius έ'οικε habet (1: 6,23) et verbum λεί-

πειν in significatione deficiendi, quod a caeteris Scriptori¬

bus Sacris in forma activa cum dativo personae et nomi-

nativo rei conjungitur, 2) multo elegantius ita a Jacobo

adhibitum videmus> ut forma passiva nominativo perso¬

nae et genitivo rei adplicetur: εΐ δέ τις νμων λείπεται σοφίας

1: 5. cfr 11: 15. Exstat denique in cap. Y. v. 12 justa

et vere graeca verhi όμνυειν constructio: μρ όμννετε μητε τον ουρανόν, μτ\τε ττμ> yjjv. JIoc eilim verbum alias in libris No-

vi Foederis jam cum praepositione εν et dativo casu; jam

vero cum accusativo et είς, jam denique cum genitivo et

κατά conjunctum deprehenditur. Sed his opponi possunt plura gravioraque sermonis vitia, quae liominem in ele-

gantiis dictionis graeeae vix modice versatum indicant.

i) Ex. gr. ι Tim. VI: g. *) Ex. gr. Tit. III: i. 7>c* μ^ίν «ν¬

το 7s \uity*

(15)

Voces enim reperies, quae vel a nullo scriptore classic»

adhibitae sunt, ut ανεμίζω illud 1: 6. propter paronoma- siam, populis orientalibus gratissimam, sequenti ριπιζαμένω

accommodatum, προσωποληψία II: 1 et προσωποληπτεΐν II: 9,

ηολυσπλαγχνος V: 11, vel cadentern sermonis graeci purita-

tem testantur, ut πρώιμος pro πρώϊος V: 7, μοιχαλίς pro

μοίχας IV: 4. vel denique novam et inusitatam signiiica-

tionem acceperunt, ut ώδε pro εκεί II: 3, οπού pro οποι III:

4, ποιητης λόγου I: 22 is j qui sermonem factis exprimit (apud classicos orationis auctorem denotat), παρακνπτειν I:

25. di Ii gent er inspicere et considerare> (in puriori sermo-

ne notionem habet clam et furtim contemplandi) &ρηοκος

et &ρησκείΐΛ I: 26, 27. sensum babens purae pietatis, cum

alias ad notionem superstitionis propius accedat, χορτάζειν

II: 16. sattirarej, de hominibus usitatum, et denique από

pro vno V: 4. ό μιοθος, δ απεστερημένος αφ υμών. Neque

enim harum praepositionum mutatio in stilo puriori ad-

mittitur, nisi rarissime et quidem post verha πραχ&ψαι, λεγεσ&αι et διαβάλλεσ&αι 1). Nec desunt verborum formae,

quae soloecismum redolent, ut κάάου pro xu&ijoo II: 3 με- γαλαυχειν pro μεγαλανχε7σ&αι III: 5. ϊδε pro L'dou vel ίδου, ill-

terjectionis vices etiam apud scriptores melioris notae su-

stinente, in epistola vero Jacobi saepius redeunte, quam

pro justa scriptionis elegantioris ratione, et denique ψω

pro ί'στω V: 12, quae forma, quamquam in Republica Pia¬

tonis exstare perbibetur, tarnen, cum lectio ejus loci valde

dubia sit, 2) e sermone ejicienda videtur. Tum et articu-

*) Passow. Griech. Handwb. B) Passow. Gr. Handw.

(16)

lus nonnumquam abest, uLi adesse debet, ut V: 11. την

νπομονην *Ιωβ ηχούσατε καί το τέλος κυρίου ειδετε, cfr II: 11.

παραβάτης νόμο ν, IV: 8. χείρας, καρδίας, I: 22. ποιηται Äeyof,

et adest, ubi abesse, ut III: 6. η γλωσσά καθίσταται έν τοΐς μέλεσιν ημων, ι] σπιλονσα ολον τό σωμα. V οχ nempe σπιλονσα

eum modum et conditionem exprimit, quo inter inembra

liostra locum teneat lingua. Ita participium a classicis qui-

dem scriptoribus innumeris locis adhibetur, sed nnmquam

cum avticulo conjunctum. Abundat quoque articulus, quam-

quam alio modo, in vocabulis proxime antecedentibus, nisi

totum hoc yersus initium καί η γλωσσά πυρ υ κόσμος της αδικίας glossematis loco habeas. Uiterius denique abundan-

tis articuli exemplum versus 14 capitis IV prodit: ποία

γαρ η ζωη νμων', άτμίς γάρ έστι η προς ολίγον φαινόμενη, ϊπειτα

δέ αφανιζομένη, quam sententiam homo graeci serinonis pe-

ritus vel abjecto ante προς articulo expressisset, vel hoc

modo: η Trpog ολίγον φαίνεται, επειτα δε αφανίζεται. Sequitur

temporum quaedam inconstantia, quorum usus, ut difficil-

limus est, ita ad virtutem scriptoris cujusque probandam

maxime oonducit. Cujus rei non pmne punctum tulisse

videtur epistolae auctor. Quamquam enim ternpus futu¬

rum pro praesenti nonnunquam a classicis auctoribus ad-

liibitum esse concedimus, *) hoc tarnen, cum ad poeticum

stilum magis pertineat, in prosa oratione non est imitan-

dum. Attamen in capitis II versu 10 legimus: όστις γαρ

ολον τον νόμον τηρησει, π ταίσει δέ έν ένί, γέγονε πάντων

x) Sopli. Oid. Τ. 1076. τ»νμον b cγω , κιι σμικξον Ιβτι, σπίξμ iit7t

βονλόο'ομχί. Horn. Od. Υ. 24g. ris τ i'iodpos vy os rogfwrtrMt uyyj§

etc. cfr Eurip. Hel. 788.

(17)

ένοχος., ubi pro futuris τηρψει et π ταίσει praesens tempus

exspectaveris vel conjunctivum aoristi. Eadem est ratio

versiculi sequentis: εΐ δε οΰ μοιχευσεις, φονεύσεις δε, γέγονας

παραβάτης νόμου. In quo praeterea observanclae sunt omis-

sio particulae μεν et repetitio conjunctionis δε inträ tam bre¬

ve spatium nimis frequens. Forsitan acl usum sermonis

graeci accommodatior esset locus ille, hoc fere modo expres¬

sus: εΐ ουν μοιχεΰεις μεν ου, φονεύεις δε, γέγονας π. του ν. Si

clenique versum sex tum capitis quinti inspiciamus, simi-

lem quandam inveniemus temporum inconcinnam ratio-

nem. Quamquam enim verborum: κατεδικάσατε, εφονενσατε

τον δίκαιον, ουκ αντιτάσσεται νμϊν, varia est a variis interpre-

tibus tentata explicatio, pro certo tarnen statuere posse

nobis videmur, cum verbi αντιτάσσεται desideretur subje-

ctum, hoc e vocibus proxime antecedentibus repetendum

esse, quarum nulla aptior est, quam δίκαιος. Si igitur an-

te verbum αντιτάσσεται conjunctio additur, cujus omissio

non bene graeca est, hic fere oritur sensus loci: condem-

natis, occiditis homines probos, quamquam hi non vobis

adversantur. Jam vero quisque viderit, eadem tempora

in omnibus hisce verbis requiri, et tarnen aoristum cum praesenti conjunctum videmus. At aoristus ad consvetudi-

nem quandam vel actionis continuationem indicandam ad-

liiberi solet. Utique, Sed vel hoc concesso, tempora con-

gruere debent. Quare sie scribendum fuisse putamus; κα¬

ταδικάζετε, φονεύετε τον δίκαιον, καίπερ ούτος νμιν οίικ αντιτάσσε¬

ται vel melius: τον νμιν ουκ άντιτασσόμενον. Huc etiam re-

ferendus est usus imperativi aoristi pro imperativo prae-

sentis, Constat nempe, illud tempus adhiberi in actione

(18)

jubenda, quae simul ac inceperit, perfecta fuerit, lioc au-

tem in ea, quae lion solum iieri debeat, sed etiam conti-

nuari 1). Quod in cap. V» v. 7, 8 secns factum esse vi¬

demus. Neque enim lioc admonitionum μακρο&υμησατε, στη¬

ρίξατε τάς καρδίας υμων, λάβετε υπόδειγμα τους προφψας coiisili—

um esse potuit, ut actiones illae subitae, sed ut perpetuae

esseiit. Sed 11011 solum in usu temporum, verum etiam

in modis connectendis libertatem sibi concessit auctor

paullo majorem. Quamquam enim structura verborum, qualis est in V. 8, cap. -"V : εγγίσατε τω Όεώ, καϊ εγγιεΐ νμΐν,

ηοη plane iiiaudita est aut improbanda, praesertim in o-

ratione incitatiori, tarnen, cum a scriptoribus classicis ra-

rius adbibeatur, exspectandum foret, auctorem, qui graeci

sermonis elegantiam sectaretur, ea 11011 toties usurum fu- isse, quoties in epistola Jacobi factum esse depreliendimus

cfr I: 5. II: 18. IV: 7, 10. V: 14. Quod deinde in li-

bris Novi Foederis usu venit, ut passiva aoristi forma me- diae vim liabeat, 2) id in cap. IV: v. 7, 10. II: 4. con-

spicitur, quamquam a classico sermone omnino alienum 3).

Hoc autem loco sin gulas quasdam locutiones commemorare

oportet, quae vel rariores nobis visae sunt vel ad normam stili purioris non satis accommodatae. Ad quod genus re¬

ferendum est illud: ποιησωμεν ενιαυτδν IV: ν. 13., quod,

*) Ausführliche griechische Grammatik von Aug. Matthiae 5oi.

2) Winer Grammatik des neutestamentlichen Spi-aeliidioms p. 2i4.

3) Matlhiae 4g3. Quod vulgo excipitur ετμν$ην in Euripidis

Troadibms v. 484.plenam habet passivae formae notionem et haxyåSn

in Phoenissis ejusdem v. 882 non valet: peperit sibi liberos, sed li-

beris praeditus est.

(19)

cum, ad similitudinem locutionis ποιεΐ v χρονον, non fre- quenter occurrentis, expressum videatur, hominem pro- dere posset sermonis graeci admodum peritum, nisi vox bebraea ntoy eundem liaberet usum significatumque*) et

tota idcireo dicendi formula liebraismum redoleret, eo pro- babiliorem, quod contra leges sermonis additum est voea-

bulum era. Ad locutiones porro non bene graecas nume-

ramus illud γίνεσ&ε δε ποιητal λόγου και μη μόνον ακροαται I:

22, quod forsan melius scribitur: ποιείτε δε τον λόγον μηδε

άκοόετε μόνον, nec non τρόχον γενεσεως III: 6., tumoris ple¬

num et ad imitationem fortasse vocis hebraicae Vtino ex¬

pressum; προς το πεί&εσ&αι άντονς ημΐν pro 'όπως πεί&ωνταν

ημΐν et denique κανχασ&ε εν αλαζονείαις ίμων IV: 16. pro

χανχασ&ε αλαζονευόμενοι. Sed jam ad eam rem transeundum

est, quae,ut sermoni graeco maxime propria, ita a scripto-

re nostro parum est observata, nexum loquor partium o- rationis. Constat nempe, linguae graecae aeque ac latinae

eam maxime indolem esse, ut et periodi inter se et mem- bra cujusque periodi quam arctissime coliaereant. Hoc ve-

fo non tam eo efficitur, quod singulae sententiae conjun-

ctionibus και, τε, γαρ, δε etc. connectantur, quam ipså ver¬

borum structurå, qua participia adliibentur et inembra

enuntiationis cujusdam ita collocantur, ut alterum protasis

fiat, alterum vero apodosis. Quam legem ab auctore no¬

stro spretam vel ignoratam fuisse apparet. Nam et omnis

non numquam abest sententiarum nexus 1: 27. III: 2. IV:

11. V: 4., et, ubi justum exspectaveris verborum ambi-

x) Cohel. VI: 12.

3

(20)

tum, simplicissimam copulationem invenies. Exemplo sit

cap. I: v. 24.: κατενόησε γαρ εαυτόν, καΐ άπελήλυ^ε, και ευ-

&εως έπελά&ετο, όποιος ην; haec enim verha usui sermonis graeci convenientius ita fere ordinari possunt: οπότε γαρ εαυτόν κατανόηση, ευ&υς απερχόμενος επιλανϋάνεται, οποίος ην.

Ita quod in cap. Υ: ν. 13. exstat: κακοπαϋεΐ τις εν υμϊν, προσευχέσ&ω idem est ac: ai δέ τις υμών, cfr ν. 14, et αιτεί¬

τε και ου λαμβάνετε Ιλ': 3., quia praecedunt verha: διό τό

μη α'ιτεΐσ&αι, melius sonat: al δε kul άιτεΊ,σΰε, ουδέν λαμβάνε¬

τε. Capitis denique II versus 3: και επιβλέψητε επί τόν

φορουντα την εσ&ητα την λαμπραν και εΐ'πητε ad ingenium lin—

guae graecae accommodatius lioc fere modo exprimitftr:

και βλειράμενοι τόν φορουντα την εσ&ητα, την λαμπραν, εϊπητε.

Unum adde solutioris nexus exemplum^ cap. V: v. 16 seq.

και εύχεστε υπέρ αλλήλων, 'όπως Ια&ητε* πολυ Ισχύει δέησις δι¬

καίου ενεργούμενη. cΗλίας αν&ρωπος ην όμοιοπα&ης ημϊν και προσ- ενχη προσηνξατο etc. Haec, si quid videmus, homo, ser- monis graeci peritus ita fere scripsisset: πολυ γαρ ισχύει

cΗλίας γουν, άν&ρωπος ών όμ. η μ. προσηνξατο, et V. 18:

και πάλιν προσηνξατο και ο ουρανός υετόν έδωκε, graece scribi-

tur: πάλιν δέ προσευξαμένου, ό ουρανός etc. Quis enim est,

qui credat, graecum scriptorem intra spatium unius lincae

vocahulum και ter exarasse? Eam denique rem cum scri- ptorihus Novi Foederis communem habet auctor epistolae, quod optativum modum diligeritissime evitat, et quidem

Iiis multo diligentius. Sed haec hactenus. Jam enim ad

ea progrediendum, quae hebraicae linguae cqlorem habere

nobis visa sunt et frequentius occurrere, quam nonnulli

concedunt. Neque enim in singulis tahtum vocibus et lo-

(21)

quendi formulis bebraismi depreliendunlur, sed etiam ali- quatenus in ipsa verborum structura* Ad illud genus re- ferimus praepositionem h cum substantivis, causam instru¬

mentalem denotantibus, conjunclam ut III: 9 h uiivrj (γλωσσά) εύλογοΰμεν τον &εον xui εν αυτί; καταρώμε&α , cfr 1 : 25., tum etiam illud κα&'εαυτην II: 17., quod bebraeorum quadamtenus refert, deinde τίς εξ νμών II: 16. pro

τις νμων, hebraeis d!s>3, porro salutationem υπάγετε εν εϊρη-

νη, bebraeorum üShvJZ töSn, εν πάσαις ταΐς όδοΐς αυτού 1: 8.

ev ταΐς πορείαις αύτου V. 11. μακάριος ανηρ V. 12. ενώπιον του

Κυρίου IV: 10., προσευχy προσηΰξατο V: 14 *), Quis autem

est, quin videat, formulam illam στηρίξατε τάς καρδίας νμων, V: 8.^ versui 25 Psalmi XXXI DMsfr yfcNM ®ΡΙΠ ac^m°-

dum similem esse, vel in bis: φάγετat> τάς σάρκας υμών, ο

μισϋος κράζει, αΐ ßoui είς τα ώτα κυρίου σαβαώϋ" εϊσεληλΰ&ασιν, ε&ρέψατε τάς καρδίας υμών, V: 4, 5. hebraeae dictionis ill-

genium agnoscat? In structura verborum liaud minus con-

spicitur origo scriptoris bebraea. Nam et pro adjectivis

nominibus substantivis genitivi casus utitur, ut πρόσωπον

της γενέσεως I: 23, άκροατης επιλησμονης V. 25 , του κυρίου της

δόξης II: 1, et in vau copulativo bebraeorum, per graecam

conjunctionem xai reddito, varie adbibendo plurimus est.

Prim um enim cum boc vocabulum non solum copulatio-

nem duorum verborum vel sententiarum, sed etiam oppo-

I) Non ignoramus, etiam a classicis scriptoribus verbo non num- quam addi substantivum ejusdem significationis, ad v im augendam,

sed cum ea res rarissima sit, usus antem 'verbo finilo infinitivum

ejusdem absolutum addendi apud Hebraeos frequentissimus, ad liujus

normae imitationem locutio π^οσιυχ^ srjjoo^v^aro procul dubio ex-

pressa est.

(22)

sitionem exprimere possit et tatine sed > vero verti, scri-

ptor epistolae ex eo usu vix recedere videtur. Quamquam

enim in verbis cap. III: v. 5.: οντω xal η γλώσσα μικρόν μέ¬

λος εστί ίtal μεγαλαυχεΐ, posterius και solitam quodam modo

retinere possit significationem, flagitat tarnen et orationis

tenor et auctoritas praestantissimorum interpretum *) oppo- sitionis notionem, ut sit sententia: ουτω και ή γλώσσα μικρόν

μέν εστί μέλος, μεγαλανχεΐται δέ, vet: καίπερ ονσα μικρόν τι μέ¬

λος, μεγαλαυχεϊται» Quae signiiicatio vocabuli xal in stilo pu·*

riori numquam deprebenditur, nisi cum participio junctum

Sit, ut eΕκτορα, και μεμαώτα, μάχης σχησεσ&αι ό'ίω 2). In vei'SU secundo capitis quarti eodem modo ante εχετε, ου δΰνασ&ε

έπιτνχεΐν ιΐοη και, sed άλλα exspectaveris. Tum et vau illud copulativum apodosin incipere solet. Hoc signiiicatu grae-

cum και in capitis II versu 4 adhibitum videmus. Ne-

que enim verba illa: και ου διεκρί&ητε έν εαυτοΐς aliter ex- plicari posse censeraus, quam ut apodosin constituant sen-

tentiae verbis εάν γαρ είσέλ&γ v. 2 incipientis. Qui denique

Tau copulativi usus est, ut consilium aliquod denotet, eum

in cap. V: v. 14 depreliendere licet: άσ&ενεϊ τις έν υμϊν, (graece τις υμών) προσκαλεσάσ&ω τους πρεσβυτέρους και προσ- ενξάσ&ωσαν έπ αυτόν (melius forsan υπερ αυτου) y ubi και -ηροσενξάοϋ'ωσαν sine dubio idem valet ac ο'πως προσεΰξωνται.

Hane exemplorum collectionem duabus jam absolvemus con-

struendi formulis, quarum altera in cap. II: v. 7., altera

vero in cap. III: v. 13. occurrit. Illa nempe: ουκ αυτοί

βλασφημούσε τό καλόν όνομα, το επικλη&ε ν εφ' υμάς admo-

*) Ex. gr. Pott Epistolae catholicae. Schott, Veraio ,Νογί Foe¬

deris latina. 2) Horn, II. IX: 655.

(23)

dum similis est verborum strueturae, quae apud Esaiam

cap. IV: v. 1. occurrit: graece enim scri-

bitur:

ω

επιχαλεΐσ&ε. Haec vero: τις σοφος xai επιστήμων εν νμΐν; δειξατω etc. ill memoriam revocat locum illud Jud.

VII: 13.: nn» nub Ύϊγτί NV -»o; graece c- nim scripti liic loci babitus esset: όστις vel εϊ' τις ίμών σο-

φος εστι xal επιστήμων, δειζΰτω etc. Haec de indole ipsius

sermonis. Sj vero ad Ingenium et colorem elocutionis a- nimum attendimus, ea profecto scriptorem prodere vide-

tur, litterarum liebraearum, imprimis vaticiniorum, longe peritiorem, quam graecarum. Ea enim est orationis elatio,

ea imaginum figurarumque libertas, ea denique gravissima-

rura poenarum horrenda intentatio. Neque deest paralle-

lismus, poesi Hebraeorum sollennis, aut rei futurae tam-

quam praesentis repraesentatio. Quisquis exemplum desi-

derat, caput quintum ab initio usque ad versum septimum

diligentius legat')►

Si vera sunt, quae supra disputavimus, jure nobis vi-

demur contendere, neque puriorem esse in epistola Jaco-

bi sermonem graecum, quam in caeteris Novi Foederis li-

bris, et totam dictionem Judaeum magis, quam graecum

*) Non possumus, quin Judicium J. D. Michaelis de etilo

epistolae nostrae adjungamus. Die Worte fallen mehr für einen

Brief in das Poetische oder hisweüen in das Rednerische, als man

es im Griechischen gewohnt ist. Kurz, sie sind Orientalisch. Auch

mag wohl vielleicht der Mangel der Uebung Schuld daran seyn,

dass Jacobo nicht immer das schichlichste griechische Wort beyfällt

und er das unbequemere setzt. Einleitung in die göttlichen Schrif¬

ten de« neuen Bundes pag. i436.

(24)

scriptorem prodere, quare ex illa parte nihil impedire pil¬

tarnas, quominus epistola ea originis apostolicae sit. Qaae

sententia baud parum probabilitatis consequitur, si res, quas continet scriptum illud Jacobi, cum ingenio apostoli

comparatnus, quale in sacris litterarum monumentis con-

spiciendum sese praebet. Ut enim hic, sublilioribus quae- stionibus omissis, ad vitae integritatem ac sanctimoniam

ornne studium contulit, ita epistola pauca quidem tractat ad dogmaticam scientiam spectantia, plurimas vero conti¬

net admonitiones mor um et castigationes. Sed qui eam

suppositam esse perliibeiit, testimonia veterum afferre so-

lent. Nam et Originem iis verbis usum esse, ut suspectam liabuisse videatur, et Eusebmm partim inter ejusmodi

Novi Foederis scripta retulisse, quae αντιλεγόμενα adpclla-

vit, 3) partim spuriam expressis verbis liominasse 3). Tum Hieronymum, etsi auctoritatem epistolae apostolicam ipse

non negaret, dubitationes tarnen veterum minime occul-

tasse4). Non spernendum denique habetur suppositionis

t

Ιχκωβου *) Com men t. in Joli. T. ig. p. 2. pag. 284. ω; sy τη φεξομίνγ rsv

χνεγνωμιν.

■) Η. E. III: 25. των ii αντιλεγομένων, γνωρίμων i1 ovy 0/0ttof τοΤι βτολλοι";, >) λεγομένη τον 'ϊχχωβου φέαεται.

") Η. Ε. II: 23. τοιαύτα

τα. κατχ τον

'ΐάχωβον, ον η πρώτη των oro·

μχζο μένων καθολικών επιστολών e'vxt λέγεται. 'Ιστέον ii, ω; νοθεύεται μ,έν' ov πολλοί γονν των παλαιών χύτη; έμνηαόνενσχν

,

ω: ovii τι}: λεγομέ-

ψη( Iovix, μιοί;^ κχι χυτής ο ν ση; των έπτχ "λεγομένων καθολικών. "θμ*>*

is ισ μιν κχι ταύτη; μ.ετα των λοιπών sv πλείσται; $ε£ημοσιευμένχ; έκκλη-

σ'ιακ.

4) Hieron. de vir. illustr. cap. 2. Jacobus, inquit, qiii appellatur

fräter Uomini, cognomento Justus, uriam tantum scripsit epistolam,

quae de septein catholicis est, quae et ipsa ab alio quodam sub no-

(25)

dociimentum, quod patres ecclesiastici potiores, ut Irenac-

us, Tertullianus et Clemens Alexandrinus epistolam Jaco¬

bi neque adhibuerint umquam, neque commemoraverint.

In haec autem observandum est, vocabulum φεςομΐγψ >

quod apnd Originem legitur, apostolicae äuctoritati episto-

lae non omnino repugnare, cum etiam primam Johannis,

inter ομολογονμένας relatam, φερομένψ Eusebius dicat 1).

Cujus auctoris testimonium ea readmodum mitigari ac de-

bilitari censemus, quod epistolam Jacobi et τοις πολλοίς γνωρίμψ fuisse concedit et in plurimis ecclesiis publice le-

ctam, neque judicii sui aliud fundamentum habuisse vide-

tur, nisi quod pauci eam commemorarent. Hanc vero ra- tionem minime probandam esse putamus. Etenim cum

epistola Jacobi brevem liaberet ambitum et res contineret,

quae partim in dogma ticis quaestionibus par vi essen t mo-

nienti, partim doctrinae Pauli, jam tum temporis magnam auetoritatem cxercenti, adversari viderentur, necessarium fuit, ut a multis hominibus negligeretnr vel etiam rejiee-

retur, uti tempore recentiori a Lutliero ejusque sectatori-

bus factum esse comperimus. Hoc vero magnmn originis apostolicae indicium esse videtur, quod, in oppositione sua

contra Paulinam credendi docendique formam, speciosa quidem illa, sed tarnen creditå, tantum valuit, ut ad nor-

mam doctrinae, quae ab ecclesia reciperetur, constituendam definiendamqüe haud parum conferrel 2). Neque desunt

rnine ejus eilila asserilur, licet paullalim tempore procedente oftti»-

nuerit auetoritatem.

*) Η. E. III: a5. *) Hug, Einleitung pag. 527,

(26)

in, scriptis veterüm vestigia, quae et agnitam testantur et adhibitam, cum ηοιι solum Clemens Romanus, Hermas et Dionysius Alexandrinus, sed etiam illi aliquatenus, qui

eam ignorasse perhibentur, Clemens Alexandrinus et Ire-

liaeus, partim loca effataque habeant, inde desumta, par¬

tim alio modo eam sibi cognitam probatamque fuisse pro- dant '), Plurimum vero ad vindicandam buic epistolae

originem et auctoritatem apostolicam facere videtur, quod

versio Novi Foederis Syriaca, sub finem saeculi primi fa¬

cta, quamquam alias quasdam epistolas exclusit, in cano-

liem nostrum jam receptas, hanc tarnen habet integram,

et quidem ab eodem liomine, ut ex indole sermonis con-

jecit dociissimus J. D. Michaelis, interpretatam, qui cae¬

tera scripta canonica in linguam syriacarn. ver tit 2). Hinc apertuin est, epistolam Jacohi ab antiquissimis inde tem- poribus auctoritatem apostolicam in ecclesia syriaca obti-

nuisse, cujus in ea re testimonium eo majoris momenti est,

quo propius epistolae incunabulis sita erat. Quae auctori-

tas neque volventibus annis evanescebat, quippe cum plu-

rimi ejus ecclesiae doctores epistolae Jacobi, ut divinitus

revelatae et ab apostolo litteris consignatae, mentionem fa- eiant3). Itaque plurima et gravissima antiqvitatis christia-

nae monumenta cum ipsius scripti natura formaque ad

hanc illi dignitatem vindicandam conspiiant.

x) Singula videri possunt apud Hug, Einl. pag. 527—531.

Schott, Isagoge pag. 384.

*) Einleitung pag, ι44ι. e) Schott, pag. 385. Hug, pag. 529.

Michaelis 1. c.

(27)

Sed dixerit quispiam: illa ipsa epistolae natura et for¬

ma lionne analogiam fidei infestando satis demonstrat, lioc scriptum apostolo cuidam minime tribuendum esse? Qvippe argumentis idoneis refutanda est, non vero simpliciter rejl-

cienda eorum opinio, qui doctrinam Pauli, ab ecclesia pro-

batam, hac epistola impugnari existimant. XJtique. Sed

liaec refutatio priusquam recte institui possit, necesse est,

ut sciamus, utrum fortüitus fuerit ille, qui esse dicitur, dissensus, an scripta Pauli legerit Jacobus et in conscri-

henda epistola spectaverit. Quod cum non nisi philologi-

ca via indagari posse videatur, nova oritur quaestio, num

intercedat insignior quaedam epistolae Jacobi cum Pauli¬

na scriptione similitudo. Eam igitur rem, quanta possi-

mus diligentia, jam enodare conabimur. Cum autem ser-

liio apud singulos No vi Foederis scriptores eandem fere

indolem habeat, pauca tan tum deprehendere licebit, quae Paulo et Jacobo adeo propria sint, ut alterum alterius scripta cognovisse inde appareat. Haec paucitas ea quoque

re insignior fit quod utriusque scriptoris aliud fuit consi-

lium et ratio diversa. Ille enim cum in demonstrando et

argumentando plurimus esset, hic, ut supra diximus, in

admonendis lectoribus hortandisque omnein fere operam navavit, Quae cum ita sint, pauca illa, quae deprehendi possint, eo majus nobis videntur habere momentum.

Est igitur primum in deleclu verborum haud parva utriusque scriptoris similitudo. Quae enim voces et lo- quendi formulae vel a Paulo solo adhibitae sunt, vel ad ejus dictionem praecipue pertinent, earum non exiguam

4

(28)

partem in epistoia Jacobi depreliendimus. Sunt autem:

παραβάτης νόμου, ποιητης του νόμου et του λόγου, ηλίχος, χαυ-

χάσ&αι, ολόκληρος,. ενι, ητω pro έστω , σπαταλάν, μακρο&υμεΐν

sensu patienter exspectandi, ενεργεΐν, μάχαι, παραλογίζεσ&αι,

τελεΐν sensu perfecte observandi, ut τελεϊν τον νόμον, δικαιοΰ-

α&αι εκπίστεως, εξ έργων, καρπός δικαιοσύνης, ιρνχικός, πάς sen¬

su perfectissimi, ut πάσαν χαράν, J) προσωποληιρία, όφελος, χτίσμα &εον, ερι&εία^ άλΚ ερεΐτις, ερεΐς ουνμοι, μη πλανάσ&ε 2).

Haec similitudo quo minus fortuita censeatur, impedit, quod yocabula illa et locutiones non solum ab utroque scriptore adhibentur, sed etiam eodem modo ac significa-

tu. Ita cum verbum χαυχασΰαι varie eonstrui possit, a Paulo autem vel absolute adhibeatur, vel cum praepositio-

ne εν conjunctum, usus ejusdem apud Jacobum non alius

est, 3) et quod ille diligenter observat, ut verbum ενεργεΐν,

ubi de liomine quaestio sit, activam liabeat formam, me- diam vero,, ubi de re, 4) id ab hoc etiam observatum anim-

advertimus., Tum voci ολόκληρος idea subesse videtur utrique scriptori communis. Ut enim victimas non nisi

δλοκληρους sacrificandi mos erat, ita hominem vitam suam z) Beyträge zur Sprach-Cliaracterislik der Schriftsteller des neuen

Testaments von Chr. Gotlh. Gersdorf, pag. 2) Loca adferre,

supervacaneum duximus, cum in Lexieis faciliime inveniantur.

s) Cfr ι Cor. I: 29. cum Jac. IV: 16. et 2 Cor. X: i5. cum Jac. I: 9, 10. Caeterum errat Winer pag, 169 dicendo: χκνχΰσ^οα

τivos

sich einer Sache rühmen Rom. II: 18. Jac. II: 43. Neque enim

in his locis verbum simplex «*νχχσ$οιι legitur, sed compositum χοιυχαίσΒχι, et genilivus non ab ipso verbo pendet, sed a praeposi-

tione χκτά cum verbo composita, linde κμτχ*<*υχοΙσ$<χ' nvof contra

aliquem gloviari. 4) Winer, pag. 212.

(29)

ab omni vitio immunem Deo consecrare debere '). For¬

mulis deinde: ερεΐς ouv μοι, «λλ' ερεΐ τις ad excipienda adver-

sariorum argumenta uterque utitur 2) et quoties ab errore

quodam, qui lectöribus justo minor et levior videtur, eos

volunt avocare, μη πλανϋσ&ε dieere solent3). Adde, quod

vox άρι&εία iisdem fere vocabulis adiuncta apud utrumque·

scriptorem oecurrit: 2 Cor. XII: 20. τρεις, ζηλοι, <&υμοί, ερι&εΧαι άκατ αστασ ίαι, Gal. V: 20., ε'χ&ραι, ε'ρεις, ζήλοι, ΰυμοϊ, εριΌεΐαι, Jac. III: 16. οπού γαρ ζήλος καί εριϋεία, εκεί άκαταστασία. Structura etiam verborum,

Paulo et Jacobo communis, a caeteris vero Scriptoribus

Sacris non usitata, in nonnullis cernitur locis. Primum enim Paulo perquam sollenne est, cum uno substantivo no¬

mine plures genitivos varia ratione conjungere, ut alter

eorum ab altero pendeat 4). Ita Jacobus II: 1. την πίστιν

του κυρίου ημών της δόξης. Cfr I: 3. Tum in scriptis Pauli-

nis remotior quaedam ratio esse solet inter nomen regens

et genitivum eaque prorsus interna, nec ad locutn tantum-

modo aut tempus spectans, 5) ut Rom. VII: 2. νόμος του

ανδρός, lex_, quae rationem uxoris ad maritum constituit.

Ita Jacobus II: 5.: πτωχοί του κόσμου, qui respectu mundi habito pauperes sunt. Cfr I: 20. δικαιοσύνη &εου. Deinde

quae dicendi forma non solum familiaris Paulo esse vide- tur, sed etiani propria, ut nempe substantivum praecedens sequatur articulus ejusdem cum alio substantivo, suum articulum habente, conjunctus, 6) ex. gr. Rom. V; 15. iv i) Cfr i Thess. V: 23. Jac. I: 4. a) Cfr Rom. IX: 19. Jac. II: 18.

3) 1 Cor. VI: 9. Jac. 1: 16. 4) Winer, pag. 160.

s) Winer, pag. i58. 6) Gersdorf. pag. 3o5.

(30)

χάριτι τη του ενός άν&ρωπου (cfr Gal. II: 20. 1 Tim. VI: 13)

eam in epistola quoque Jacobi depreliendimus cap. I: v.

25.: νόμον τέλειον τον της ελευϋερίας. Quoties vero Paulus

sententiae ciiidam praecipuum momentum addere vult,

membro periodi proxime praecedeiHi pronomen demonstra-

tivum inserere solet, *) ut 2 Cor. II: 2, 'έκρινα £ μαντώ τού¬

το, το μη πάλιν εν λύπη προς υμάς ελϋείν, Eodein modo Ja-

cobus I: 24.: θρησκεία κα&αρά και αμίαντος παρά τω &εω και

πατρί αυτη εστίν, επισκέπτεσ&αι ορφανούς etc. Sequitur usus

particulae ώστε cum sequente imperativo conjunctae, quem liescio, an apud ullum Novi Foederis scriptorem, exceptis

Paulo et Jacobo, inveneris. Exempla sint 1 Cor. III: 21.

ωστε μηδείς καυχασ&ω εν ανϋ~ρωποις et Jac. I: 19.: ωστε, άόελ-

φοί μου αγαπητοί) 'έστω πας άν&ρωπος ταχύς είς το άκονσαι.

Cfr 1 Cor. Χ: 12. Phil. II: 12. Est denique in scriptis

Paulinis talis quaedam nominum prolepsis, ut adjectivum

non Semper eam qualitatem denotet, quam habeat res ali-

qua per sé, sed quam verbo interveniente consequatur, quocirca per locutionem: ωστε γενέσϋαι explicari potest. Ila

1 Tliess. III: 13. στηρίξαι τάς καρδίας νμων άμέμπτονς i. e.

ωστε άμέμπτονς γενεσ&αι» Eandem veiboium stiuctuiam in epistola Jacobi habemus II: 5. ουχ ό ϋεός εξελέξατο τοις πτω¬

χούς του κόσμου πλουσίους εν πίστει και κληρονόμους της βασιλείας; i. e. είς τό είναι vel ωστε γενέσϋαι πλουσίους, κληρο¬

νόμους 2). Haec ferme de ipsius linguae liabitu. Orationis

I) Winer, pag. i3g. Caelerum baec dicendi norma etiam a Jo¬

hanne usitata est. *) Cfr Sophocieuin illud: των σων u ό i g ht ων

ομμάτων τητώμινοτ.

(31)

inge ni am, quamquam propter cansas supra commemoratas plerumque di vevsura, nonnulla tarnen habet, quae commu-

nia sunt. Illud eniin imprimis observanclum esse vide¬

tur, quod Jacobus, simul ac res a Paulo tractatas attingit,

ad stili alacritatera et, fere dixerim, vehementiam, quae hujus scriptoris est, illico adscendit, orationem in alloqui-

um eonvertendo et ad versarios ut praesentes compellando crebrisque insectando quaestionibus, ut tota dicendi forma dise.eptationem referat. Relicto autem communi disquisi-

tionis argumento, ad solitam quietem oratio descendit.

Sed si quis baec omnia casu quodam facta existimet vel

ab iilis cogitandi dicendique legibus profecta, quae Omni¬

bus hoininibus communes sunt, ad ea, velim, attendat

animum, quae in scriptis Paulinis et Jacobi epistola non

solum eodem fere modo cogitata videiitur, sed etiam pro- pe iisdem verbis et iinaginibus expressa. Ut vero uno in-

tuitu illa conspici possint, hoc modo dabimus comparata:

Jacobus. Paulus.

I: 3. γινωσχοντες, ότι το δοχί-

μιον νμων της πίστεως κατεργάζε¬

ται υπομονή ν.

Rom. V: 3. είδότες, ότι η &λί-

χρις νπομονην κατεργάζεται, ή δε

υπομονή δοκίμην.

I: 5. δ γαρ διακρινόμενος ϊοικε κλίδωνι &αλάσσης άνεμιζομένω και

ριπιζομενω.

Eph. IV: 14. 'ίνα μηκέτι ω μεν

νήπιοι, χλυδωνιζόμενοι καί περι¬

φερόμενοι π αντί άνέμιρ.

II : 21. άβραάμ δ πατήρ ημών Rom. IV: 2. εΐ γαρ άβραάμ εξ

ο

ι

κ εξ έργων εδικαιωΌ/j; έργων εδικαιωϋη.

(32)

Jacobus.

IV: 1. πό&εν πόλεμοι και μά-

χαι εν ύμΐν; ουκ έντευ&εν, εκ των

ηδονών ημών, των στρατευομένων

έν τοϊς μέλεσιν υμών;

IV: 4. ότι φιλία του κόςμου εχ&ρα του ·&εου εστίν.

IV: 12. συ δέ τις ει, ο ς κλί¬

νεις τον έτερον',

Paulus.

Rom. VII: 23. βλέπω δε έτε¬

ρον νόμον έν τοις μέλεσί μου, άν- τιστρατευόμενον τω νόμω του νο-

ός μου.

Rom. VIII: 7. διότι το φρό¬

νημα της σαρκός έχ&ρα είς &εόν.

Rom. XIV: 4. συ τις εΐ, ο

κρίνων αλλότριον οϊκέτην; cfr. ν.

10. συ δέ τί κρίνεις τον αδελ- φόν σου;

Inde autem maxime patet, Jacobum et legisse scripta Pau¬

lina et in conscribenda episfcola respexisse, quod, cum al¬

ter Ii dem, alter vero opera celebrare vellet, uterque ad suam seiiteutiam. firmandam iisdem exemplis effatisque, e Vetere

Testamento desumtis usus est. Exstat denique in epistola

Jacobi locus quidam explicatu difficilis et ab interpretibus

värio modo vexatus, qui comparationi inter Pauli et Ja¬

cobi dictionem jam institutae commode subjungi posse vi-

detur. Leguntur nempe in cap. IV. v. 5. verba illa η

δοκεΐτε, οτι κενώς ή γραφή λέγει* προς φ&όνον έπιπο&εΐ το πνεύ¬

μα, δ κατωκησεν έν ημΐν; Si enim το πνεύμα Spiritus divinus

est, hic locus Paulinum illud Gal. V. 17. το πνεύμα (im- Φυμεϊ) κατα της σαρκός, respicere putamus. Quae conjectu-

xa, si caeteris non melior est, at certe non deterior.

Cum igitur jam dubitari non possit, Jacobum in scri-

(33)

ptis Paulinis admodum fuisse versatum et ad ea, dum e-

pistolam conscriberet, spectasse, ad quaestionem redeun-

dum est antea propositam, au doctrinam de fide et justi-

iicatione a Paulo traditam vel saltem vitia quaedam do-

ctrinae ac morurn, ex ea oriunda et in ecclesia tunc

temporis sollemnia, Jacobus voluerit impugnare. Fuerunt, qui et hoc statuerent et illud. Quorum sententiae ut re- cte examinentur, doctrinam utriusque apostoli, qualis in scriptis eorum exstat, ex ipsa origine repetitam, breviter

exponere conabimur. Cum vero baec scripta auctorum

suorum ingenia et mores, fatis caeterisque vitae rationi-

bus formatos, referant, eorum fatorum brevem adumbra- tionem dabimus, diversam inde, si fieri possit, doctrina-

rum formam deducturi; in quo tarnen ea tantum comme-

morabimus, quae cum re proposita maxime cohaerent.

Paulus igitur apostolus, Tarsi natus, urbe praecipua

Ciliciae Q, litterarum graecarum, quae ibi summo cum studio colebantur, non ignarus fuisse videtur. Cujus rei

documenta sunt et sententiae e scriptis poetarum graeco-

rurn desumtae, quae in operibus ejus non numquam le- guntur 2), et consvetudo ingenua ac liberalis, qua, post-

quam fidem cbristianam assumserat, etbnicos sibi concilia-

vit et eorum cogitandi sentiendique rationi sese potuit

accommodare 3). Qui sensus illa propensione sua amandi alienaque oninia fastidiendi, quae inter Judaeos usu vene- Q'Act. Ap XXi: 3g. s) Act. Αρ. XVII: 28. 1 Cor. XV: 53.

Tit. I: 12. 3) Act. Αρ. XVII.

(34)

rat, brevi exstincti sunt. Cum enim in familia Judaea

esset educatus J), Ilierosolymas mature migravit, ubi sub auspiciis Gamalielis ad severam Pbarisaeorum disciplinam

est institutus 2). Ingenium Pauli accerrimum, quod in o- mni re ad summam pevfectionem Semper nitebatur, brevi

effecit, ut praeceptorem, cujus moderatio ex apostolorum

historia innotuit 3), zelo et ardore superaret. Itaque cum

pbarisaeismum toto animo amplexus esset 4), alienae per-

svasionis impatientissimus ea re factus est suisque opinio-

bus nimis addictus. Constat, factionem Pbarisaeorum in

multis rebus cum ecclesia Romano -catholica comparari

posse. Ut igitur in ea tempore recentiore factum est, ita

et IiIi opera, quibus legi satisfiat, praecipuo honore babue-

runt, omnem in ea spern suam reponcntes. Sensim vero caerimoniae sacrae morumque praecepta spiritum, ut ita

dicam, vitalem amiserunt, quo facto, externa eorum ob-

servatio in locum religionis successit et, quo majori cole-

bantur honore, eo magis, in detrimentum verae pietatis,

numero adeo creverunt, ut omnem libertatem exstirparent

et servitutem inferrent intolerabilem. Cum hac operum immodica aestimatione Pelagiana indoles cobaerebat, quae

pliarisaeismo propria erat» Quia enim actiones, externam quandam cum lege conformitatem prae se ferentes, liomi-

nes sine dubio possunt praestare, salutem quoque aeternam

suis sibi viribus comparare posse credebantur. Statu au-

tem mentis animique ita neglecto, speciosam quandam ju-

») Phil. III: 5. 2 Cor: XI: 22. 2) Act. Αρ. XXII: 3.

«) Ap. Act. Αρ. V: 34. 4) Phil. III: 5, 6.

(35)

stitiam atque sanctitatem sibi arrogarunt. In has errorum

tricas Paulus irretitus est et pro impetu ingenii sui onmia eoepti propositi impedimenta cum indignatione repulit. Si

vero conversionem ejus, postea factam, ipsiusque de se te-

stimouia perpendimus, 11011 possumus non existimare, nul-

lam illi, dum in hoc statu esset, animi quietem v el gau- dium obtigisse. Quamvis enim praecepta morum et ritus

sacros externo cultu perfectissime observaret, animus ta¬

rnen legi contrarius permansit et pacis expers, quam in-

defesso labore frus'tra petebat 1). Sed cum vir esset pro¬

positi tenacissimus, necesse fuit, ut solam sibi cognitam

viam continuaret et, quo magis quietis ac gaudii interni

defectum sentiret, eo majori cum religione et ardore pla-

cita Pharisaeorum observaret ac defenderet, donec furore fanatico ad omnes, qui aliam foverent doctrinam, et in illis etiam Christi cultores, persequendos vexandosque ra- peretur. Postquam igitur Stepbanus pharisaeismum aperte impugnasset et propterea supplicium martyris subiissct, 2) Paulus, eam rem nihil aliud indicare ratus, nisi bomines lalsis opiAionibus pravisque moribus esse subjectos, et ad

reli gionem cbristianam exstirpandam propensior factus, a Synedrio impetravit, ut sibi pcrmitteretur, omnes Christi cultores, Damasci liabitaiites, qua in urbe religio cbristia-

na jam tum radices egerat, in vincula conjicere3). Quo

in itinere apostolum ita animatum cogitemus_, necesse est,

ut angör et agitatio mentis, cum praepostero pbarisaeismi

zelo conjuncta, ad summum jam essent evecta fastigium;

J) Rom. VII. 3) Act, Αρ. VII. 3) Acf. Αρ. IX: i. 2.

5

References

Related documents

taj quibus addi etiam poflunc alia corroborätia mi¬.

hominum hunc finem Dei majori exfpeäent gradu, quam Deus decrevit, nunquam iliis iatis eft, led irrequieto de·. (iderio fe quotidie cruciant

ims percipimus, quam verbis defcribi poteft* Sunt enim hx ideae fim- piices 6t in plures irrefolubiles. vide Hutchefon Vom Moralifchen Ge Jfühle, Einleitung.. xf injufti communi.

petat &amp; continuet. Hsrc vero facultas, adeo eft in fin- gulis fere iubjeclis fibi diftimilis, ut guftus , licet nemo iilius fit plane expers, in diverfis tamen perfonis,

..ut quis aliad dicat, quam fentiat, dicar fe id fecisfe, quod non fecit* et vicisfim non fecisfe, quod fecit: atque in Ttqu^eaiv eo modo, ut aciliones ejus disfenriant a mente, ut

^andi et disflmulandi, is, quod dixit et fecit, videri vult non dixisfe, atque ideo quum adnionetur de eo, quod antea dixit 4tick^ dicere fojet, memoria Japfus me putas hoc dixisfe

dies feiti, ut, cum aliis fimul, bona, quas nobis prasilitit Deus, grata mente recolamus. His vero peragendis facris, varia quoque adhibentur, quae ut minus necefiarias reputanda

non variac pretium iplum magis, quam Audlores de confticuendo ejus fundamento atque menfura, invipem ddTident. Arifioteles