Vol. 7, No. 1, Spring 2016, Pages 35-50
Assessment of Risk Factors and the Prevalence of
Musculoskeletal Disorders by QEC and Body Map Operational Units of the Gas Refinery in Iran and Its Meta-Reflection
Abdollahpour N*
1, Helali F
2, Ziaei M
3, Hamzeian M
4, Keikhamoghaddam AA
5, Gholamnia R
6, Ghaffari A
71. Department of Occupational Health, School of Health, Ardabil University of Medical Sciences, Ardabil, Iran, and Phd Student of Ergonomics, Department of Occupational Health, School of Health, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
2. Department of Business Administration, Technology and Social Sciences, Department of Human Work Sciences, Luleå University of Technology (LTU), Sweden.
3. Ph.D Student of Occupational Health Engineering, Department of Occupational Health, School of Health, Shiraz University of Medical Sciences, Shiraz, Iran.
4. M.Sc of Ergonomics, Department of Ergonomics, University of Social Welfare and Rehabilitation Science, Tehran, Iran.
5. M.Sc of Ergonomics, Department of Occupational Health, School of Health, Tabriz University of Medical Sciences, Tabriz, Iran.
6. Department of Occupational Health Engineering, School of Health, Safety and environment, Shahid Beheshti University of Medical Sciences, Tehran, Iran.
7B.Sc of Occupational health, HSE Unit of National Iranian Gas Company, Tehran, Iran.
*Corresponding author. Tel: +984533510052 Fax: +98453352004 E-mail: abdollahpour.n@gmail.com Received: Jun 21, 2015 Accepted: Nov 21, 2015
ABSTRACT
Background & objectives: This study aims to evaluate the risk factors and the prevalence of WMSDs disorders using QEC and Body Map techniques in operational units took a gas refineries and its Meta-Reflection.
Methods: This case study assessed 254 operators in three distinct phases. First, 72 workstation posture was evaluated by using of QEC. Secondly was intended for employees of WMSDs were assessed using by Body Map. After conducting interview with relevant directors, the effectiveness of such studies has been analyzed through Meta-Reflection.
Results: Based on results came from QEC survey, the operators’ average scores was 53/8%.
Moreover, results of Body Map assessment showed that the highest organs of WMSDs were back and knee extrusions (47% and 46% respectively). Also, lack of ergonomics policy and plan within refinery has demonstrated by interviews. Meta-Reflection, on the other hand, showed that because of incomplete learning cycles in the above mentioned surveys which only provide WMSDs’ status, workstations’ ergonomics condition, and introduce expert based solutions. Thus, such surveys not only have incomplete study plan, but also have less impact on improving overall health, safety and ergonomics within this organization.
Conclusion: This research proves that non-ergonomic conditions result in awkward postures and subsequent physical disorders. Overall, this study has showed a gap from this kind of the work in the learning cycles at organizational levels, a trend should be considered to interactive research work on the workplaces with improved and promoted system ergonomics attitude.
Keywords: Musculoskeletal Disorders; QEC; Body Map; Refinery Gas; Meta-Reflection;
Ergonomics.
ﯽﺑﺎﯾزرا ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ و زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
شور يﺎﻫ و QEC
Body Map هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ زا ﯽﮑﯾ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو
ناﺮﯾا زﺎﮔ يﺎﻫ
ﺑود ﺮﮑﻔﺗ ﺎﺑ نآ ﻞﻤﻋ ﺮﺑ هرﺎ
رﻮﭘ ﻪﻟاﺪﺒﻋ تﺮﺼﻧ
1
،
*ﯽﻟﻼﻫ زﺮﻣاﺮﻓ ﯽﺋﺎﯿﺿ رﻮﺼﻨﻣ ،
2ﯽﻧارﺎﯾز نﺎﯿﺋﺰﻤﺣ ﯽﻔﻄﺼﻣ ،
3مﺪﻘﻣﺎﺨﯿﮐ ﺮﺒﮐا ﯽﻠﻋ ،
4،
5ﺎﯿﻧ مﻼﻏ ﺎﺿر ﺮﯿﻣا ،
6يرﺎﻔﻏ
7
1 . اد ،يا ﻪﻓﺮﺣ و ﻂﯿﺤﻣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ ،ﯽﺑﺮﻣ ﻞﯿﺑدرا ،ﻞﯿﺑدرا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧ
و ياﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا
، ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ
،يا
ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﯾﺮﺒﺗ
، ﺰﯾﺮﺒﺗ 2 . يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا مﻮﻠﻋ و يژﻮﻟﻮﻨﮑﺗ ،رﺎﮐ و ﺐﺴﮐ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ هوﺮﮔ ،نﺎﻤﻬﯿﻣ ﻖﻘﺤﻣ ﻟ
ﻮﺌﻟﻮ
ﺪﺋﻮﺳ ،ﺪﺋﻮﺳ 3
. ياﺮﺘﮐد يﻮﺠﺸﻧاد ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ
يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،
،يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ هوﺮﮔ زاﺮﯿﺷ ،زاﺮﯿﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد
4 .
،ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ ﺮﮔ
ناﺮﯾا ،ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺸﺨﺒﻧاﻮﺗ و ﯽﺘﺴﯾﺰﻬﺑ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ،ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا هو 5
. ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺪﺷرا سﺎﻨﺷرﺎﮐ
، هوﺮﮔ
ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ ﯽﺳﺪﻨﻬﻣ
،يا ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎﮕﺸﻧاد ﺰﯾﺮﺒﺗ
ﺰﯾﺮﺒﺗ ، 6
. هوﺮﮔ ،رﺎﯾدﺎﺘﺳا ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ مﻮﻠﻋ
،ﺖﺴﯾز ﻂﯿﺤﻣ و ﺖﺷاﺪﻬﺑ ،ﯽﻨﻤﯾا هﺪﮑﺸﻧاد ،
ﮕﺸﻧاد ناﺮﻬﺗ ،ﯽﺘﺸﻬﺑ ﺪﯿﻬﺷ ﯽﮑﺷﺰﭘ مﻮﻠﻋ هﺎ 7
. ﺪﺣاو ،يا ﻪﻓﺮﺣ ﺖﺷاﺪﻬﺑ سﺎﻨﺷرﺎﮐ ناﺮﻬﺗ ،ناﺮﯾا زﺎﮔ ﯽﻠﻣ ﺖﮐﺮﺷ HSE
* لﻮﺌﺴﻣ هﺪﻨﺴﯾﻮﻧ .
ﻦﻔﻠﺗ : 04533510052 ﺲﮑﻓ
: 04533512004 :ﻞﯿﻤﯾا
abdollahpour.n@gmail.com
:ﺖﻓﺎﯾرد 31 / 3 / 94 :شﺮﯾﺬﭘ 30 / 8 / 94
هﺪﯿﮑﭼ :فﺪﻫ و ﻪﻨﯿﻣز فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
ﯽﺑﺎـﯾزرا ﻞـﯿﻠﺤﺗ و ﯽـﺳرﺮﺑ ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ
عﻮﯿـﺷ ناﺰـﯿﻣ و WMSDs
زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ
شور يﺎﻫ و QEC Body Map هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ زا ﯽﮑﯾ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو رد
ﺮﺑ نآ ﻞﻤﻋ ﺮﺑ هرﺎﺑود ﺮﮑﻔﺗ ﺎﺑ زﺎﮔ يﺎﻫ لاﻮﺳ سﺎﺳا
.ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﯽﺸﻫوﮋﭘ :رﺎﮐ شور ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا
يور ﺮﺑ ﯽﻠﯿﻠﺤﺗ - 254
ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ زا ﺮﻔﻧ ﻪـﻠﺣﺮﻣ رﺎﻬﭼ رد ﺶﻫوﮋﭘ ﻦﯾا .
لوا ﻪﻠﺣﺮﻣ رد ﻪﮐ ،ﺪﺷ مﺎﺠﻧا 72
شور ﻖﯾﺮﻃ زا ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﺮﭽﺳﻮﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ QEC
عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻞﻨﺳﺮﭘ ياﺮﺑ مود ﻪﻠﺣﺮﻣ رد WMSDs
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ Body Map
.ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ
زا ﺲﭘ ﻣ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ،ﻪﻃﻮﺑﺮ
رد ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا دﺮﮑﯾور درﻮـﻣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﺸﺨﺑﺮﺛا ،ﻞﻤﻋ ﺮﺑ هرﺎﺑود ﺮﮑﻔﺗ
.ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ ﺎﻫ ﻪﺘﻓﺎﯾ : شور ﯽﯾﺎﻬﻧ تازﺎﯿﺘﻣا سﺎﺳا ﺮﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تازﺎﯿﺘﻣا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ، QEC
72 ﺮﺑاﺮﺑ يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا 8
/ 53 ﺪﺻرد ﺮـﺑ .دﻮـﺑ
ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ سﺎﺳا زا
Body Map ا ،ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪﺣاو رد
ماﺪﻧا ﻞﮐ ﻦﯿﺑ ز ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎﻫ
WMSDs ﯽﺣاﻮـﻧ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ
) ﺮﻤﮐ 47 ) ﻮﻧاز و (%
46 (%
دﻮﺑ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ . ﮕﺘﺳﺎﯿﺳ مﺪﻋ هﺪﻨﻫد نﺎﺸﻧ ﺎﻫ
ﺰ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ و ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ دﻮﺟو مﺪﻋ ،يرا يﺰـﯾر
ﺐـﺳﺎﻨﻣ
حﺮﻃ ﻦﯿﻨﭼ ياﺮﺑ ﺞﯾﺎﺘﻧ .دﻮﺑ ﯽﯾﺎﻫ
Meta-Reflection ﻦﯾا هﺪﻨﻫﺪﻧﺎﺸﻧ
دﻮﺑ ﯽﺑﺎﯾزرا ﻪﮐ ﻞﯿﻟﺪﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ ترﻮﺻ يﺎﻫ
ﺺﻗﺎـﻧ مﺎﺠﻧا
ﻪﺧﺮﭼ
ًﺎﻓﺮﺻ ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ يﺎﻫ ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺳرﺮﺑ يﻮﮕﺑاﻮﺟ
WMSDs هﺎﮕﺘﺴﯾا ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﻂﯾاﺮﺷ و
يﺎـﻫرﺎﮑﻫار ﻪـﺋارا و يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﯽﻣ نﺎﻣزﺎﺳ زا نوﺮﯿﺑ ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﯽﺣﻼﺻا ﺮﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
رﺎﮐ ﻪـﻧﻮﮔ ﻦـﯾا ﺪـﻨﯾاﺮﻓ نﺎـﺼﻘﻧ ﺚـﻋﺎﺑ رﺎـﮐ ﻦـﯾا ،نآ سﺎﺳا يﺎـﻫ
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺗﺎ دﻮﺒﻬﺑ رد نآ ﻢﮐ ﺮﯿﺛﺎﺗ ﻪﺑ ﺮﺠﻨﻣ و هﺪﺷ .ﺖﺳا هﺪﺷ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا و ﯽﻨﻤﯾا ،ﯽﺘﻣﻼﺳ ﻂﯾاﺮﺷ
:يﺮﯿﮔ ﻪﺠﯿﺘﻧ شور تازﺎﯿﺘﻣا
يﺎﻫ و QEC Body Map ﻂﯾاﺮﺷ دﻮﺟو ﻪﮐ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ ،هدﻮﺑ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ هﺪﻨﻨﮐﺪﯿﺋﺎﺗ هدﺎﻔﺘﺳا درﻮﻣ
ﺮﭽﺳﻮﭘ دﺎﺠﯾا ﺐﺒﺳ ﮏﯿﻣﻮﻧﻮﮔراﺮﯿﻏ و ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ يرﺎﮐ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ .ﺖﺳا هﺪﺷ تﻻﻼﺘﺧا زوﺮﺑ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و بﻮﻠﻄﻣﺎﻧ يﺎﻫ
عﻮﻧ ﻦﯾا
ﯽﺑﺎﯾزرا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽـﻣ ﻪـﺟاﻮﻣ ﯽﻧﺎﻣزﺎـﺳ يﺮﯿﮔدﺎﯾ حﻮﻄﺳ ﻞﻣﺎﮑﺗ مﺪﻋ ﺎﺑ ﺎﻫ
ﻦﯿـﻨﭼ ﺪـﻧور ﻪﺘـﺷﺬﮔ زا ﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺪـﯾﺎﺑ ﻪـﮐ ﺪﻨـﺷﺎﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ ﻂﯿﺤﻣ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﯽﻤﺘﺴﯿﺳ شﺮﮕﻧ و ﯽﻠﻣﺎﻌﺗ ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ار ﯽﯾﺎﻫ .داد ﺎﻘﺗرا و حﻼﺻا يرﺎﮐ يﺎﻫ
يﺪﯿﻠﮐ يﺎﻫ هژاو :
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ،ﯽﻧﻼﻀﻋ -
، QEC Body Map ،زﺎﮔ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ،
Meta-Reflection
ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ،
ﻪﻣﺪﻘﻣ ﺿﺎﺣ لﺎﺣ رد ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﺮ
- ) ﯽﻧﻼﻀﻋ WMSDs
1
(
ﻊﯾﺎـﺷ زا ﯽﮑﯾ ﺐﯿـﺳآ ﻦﯾﺮـﺗ
رد ﯽﻧاﻮﺗﺎـﻧ و ﯽﻠﻐـﺷ يﺎـﻫ
ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ رد و ﯽﺘﻌﻨﺻ يﺎﻫرﻮﺸﮐ دﻮﺷ
) - 8 1 ( ار ﯽﻠﻐﺷ تﺎﻣﺪﺻ مﻮﺳ ﮏﯾ تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا . ﻞﻣﺎـﺷ
ﯽﻣ و يدﺎـﺼﺘﻗا ﺮـﻈﻧ زا ﯽﻬﺟﻮﺗ ﻞﺑﺎﻗ ﺐﻗاﻮﻋ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ﻪـﻨﯾﺰﻫ و هدﺮـﮐ دﺎﺠﯾا ﯽﻋﺎﻤﺘﺟا ياﺮـﺑ ار يدﺎـﯾز يﺎـﻫ
هﺮﻬﺑ و ﺪﯿﻟﻮﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ﺶﻫﺎﮐ ﺐﺒﺳ ﻪﺑ نﺎﯾﺎﻣﺮﻓرﺎﮐ يرو
ﯽﻣ رﺎﺑ ﻪﺑ ﺪﻧروآ
) 1, 4, 6 (.
ﺮـﺑ رﺎـﮐ هرادا رﺎـﻣآ سﺎـﺳا
ـــﺳ رد ﺎـــﮑﯾﺮﻣآ لﺎ
2009 ، 29 زا نﺎـــﻣز زا ﺪـــﺻرد
ﺖﺳد ﺐﯿﺳآ و تﺎﻣﺪﺻ زا ﯽﺷﺎﻧ يرﺎﮐ ﻪﺘﻓر ﯽﻠﻐﺷ يﺎﻫ
ﺮﻃﺎﺧ ﻪﺑ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا
ﯽـﻣ ﯽﻧﻼـﻀﻋ - ﺎﺑ
ﺪـﺷ ) 1 ( ﺎـﺑ .
لﺎـﺳ رد ادﺎـﻧﺎﮐ ﺖـﺷاﺪﻬﺑ نﺎﻣزﺎـﺳ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪـﺑ ﻪﺟﻮﺗ 2002 ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ، ﺪـﻌﺑ ار ﻪـﺒﺗر ﻦﯿﻣود ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﯽﺒﻠﻗ تﻻﻼﺘﺧا زا -
ﻪـﻨﯾﺰﻫ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ ﯽﻗوﺮﻋ هدراو يﺎـﻫ
نﺎﻃﺮﺳ و ﻪﺘﺷاد ﻦﯿﻣﻮـﺳ رد نآ زا ﺪـﻌﺑ ﯽﻠﻐـﺷ يﺎـﻫ
ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻪﺒﺗر )
1 ( ا رد دﻮﺟﻮﻣ رﺎﻣآ ﻪﯾﺎﭘ ﺮﺑ . ناﺮﯾ
48
يرﺎﻤﯿﺑ ﺪﺻرد ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻠﻐﺷ يﺎﻫ
-
ﺐﯿﺳآ عﻮﻧ زا ﯽﻧﻼﻀﻋ ﻞـﻣاﻮﻋ زا ﯽـﺷﺎﻧ ﯽـﻌﻤﺠﺗ يﺎـﻫ
ﯽﻣ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ ﺎﯾ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺪﺷﺎﺑ
) 9 (.
ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
لﺎـﺳ رد ناﺮـﯾا رﺎـﻣآ ﺰـﮐﺮﻣ رد هﺪـﺷ ﻪﺋارا تﺎﻋﻼﻃا 2001 زا ﺶﯿﺑ ، 13
/ 1 ﺪﺻرد ﺖـﻟود ﯽﻣﻮﻤﻋ ﻪﺟدﻮﺑ زا
ﺖﺳا هﺪﺷ فﺮﺻ تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا ياﺮﺑ )
3 ( .
ﻂﯿﺤﻣ رد ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪـﻫد رد يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﺚـﻋﺎﺑ ﺮـﯿﺧا يﺎـﻫ
ﻪــﮐ ﺖــﺳا هﺪــﺷ WMSDs
ﻞﮑــﺸﻣ ﮏــﯾ ناﻮــﻨﻋ ﻪــﺑ
هوﺮﮔ نﺎﯿﻣ رد رﻮﻬﻇﻮﻧ ﯽﺘﺷاﺪﻬﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ يرﺎـﮐ يﺎـﻫ
ﺪﯾآرد
، رﺎـﮐ ﯽﻠﻠﻤﻟا ﻦﯿﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ )
ILO
2(
ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ زا ﯽﻤﻬﻣ ﺶﺨﺑ ار دﻮـﺧ ﯽـﻨﻤﯾا و ﺖﺷاﺪﻬﺑ يﺎﻫ
نﻮﯿــﺴﻧاﻮﻨﮐ ﺐــﻟﺎﻗ رد ﻪــﺑ ﺎﻫﺪــﮐ و تادﺎﻬﻨــﺸﯿﭘ ،ﺎــﻫ
ا ﺖﺳا هداد صﺎﺼﺘﺧا ﯽﻣﻮﻧﻮﮔر )
2 ( .
ﻋ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮ ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘـﺧا دﺎﺠﯾا ﺚﻋﺎﺑ يدﺪﻌﺘﻣ
-
ﯽﻣ ﯽﻧﻼﻀﻋ ﻞﻣﺎﺷ ﻪﮐ ﺪﻧﻮﺷ
ﻞﻣاﻮﻋ ،ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﺎﯾ ﯽﮑﯿﻧﺎﮑﻣ
ﯽﻧاور و يدﺮﻓ ﯽـﻣ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا -
.ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ
1
Work Related Musculoskeletal Disorders
2
International Labor Organization
نﻮــﭽﻤﻫ ﯽﻠﻣاﻮــﻋ ﻞﻣﺎــﺷ دﻮــﺧ ﯽﮑﯿﻧﺎــﮑﻣ ﺎــﯾ ﯽــﮑﯾﺰﯿﻓ ،ﯽﻠﻐـﺷ ﻒﯾﺎـﻇو ﻂـﺳﻮﺗ هﺪـﺷ لﺎﻤﻋا ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ يﺎﻫزﺎﯿﻧ و راﺮــﮑﺗ ،ﯽﻟﺎــﻤﻋا يوﺮــﯿﻧ ،بﻮﻠﻄﻣﺎــﻧ يﺎﻫﺮﭽــﺳﻮﭘ مﺎـﺠﻧا ياﺮـﺑ هﺪـﺷ يﺮﭙـﺳ نﺎـﻣز ،تﺎـﮐﺮﺣ ﺲﻧﺎـﮐﺮﻓ ﯽﻣ شﺎﻌﺗرا و ﻒﯾﺎﻇو ﺪﺷﺎﺑ
) 1, 3, 4, 6, - 10 15 (.
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ،ﯽﻧﺪـﺑ دﺎـﻌﺑا ،ﺲﻨـﺟ ،ﻦـﺳ ،ﻞﻣﺎﺷ يدﺮﻓ
ﺖــﺳا ﯽــﮑﯾﺰﯿﻓ ﺐــﺳﺎﻨﺗ و ﯽﻧﻼــﻀﻋ ترﺪــﻗ )
10 ( رد و
ﺖﯾﺎﻬﻧ ﺮـﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽـﻧاور
رد راﺬـﮔﺮﯿﺛﺎﺗ ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا -
دﺎــﺠﯾا WMSDs مﺪــﻋ ،دﺎــﯾز يرﺎــﮐ رﺎــﺸﻓ ﻞﻣﺎــﺷ
ﺖﯾﺎﻤﺣ ﯽـﻣ ﯽﻠﻐـﺷ ﯽﺘﯾﺎـﺿرﺎﻧ و ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا يﺎـﻫ ﺪـﺷﺎﺑ
) 1, 10 , 14 (.
شور ﯽﺑﺎـﯾزرا ياﺮـﺑ ﯽﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ ﻞـﻣاﻮﻋ
ﺮﻄﺧ WMSDs ﯽﻣ ﻪﻠﻤﺟ زا ﻪﮐ ﺪﻧراد دﻮﺟو
ﻪـﺑ ناﻮﺗ
شور نﻮــﭽﻤﻫ ﯽﯾﺎــﻫ OWAS
3، RULA
4، REBA
5،
QEC
6 7، و JSI LUBA
8دﺮــﮐ هرﺎــﺷا )
1, 7 ( ﻦﯿــﺑ رد .
شور شور ،هﺪـﺷ ﺮﮐذ يﺎﻫ شور وﺰـﺟ QEC
ﯽﯾﺎـﻫ
ﮏـﯾ ناﻮـﻨﻋ ﻪـﺑ ﻪﮐ دﻮﺷ ﯽﻣ بﻮﺴﺤﻣ و ﻊﯾﺮـﺳ شور
ﯽﻣ ،ﻊﻣﺎﺟ ﻢـﻫ نﺎـﻣﺰﻤﻫ رﻮـﻃ ﻪﺑ ﺪﻧاﻮﺗ
ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ
ﻢﻫ و رﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﯽﮑﯾﺰﯿﻓ ﻞـﻣاﻮﻋ
ﯽـﻧاور ار ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا -
ﺪﻫد راﺮﻗ ﯽﺑﺎﯾزرا درﻮﻣ )
1, 10 , 16 ( .
هﺎﮕــﺸﯾﻻﺎﭘ رد ﻊﯾﺎﻨــﺻ رد ﯽــﻠﮐ رﻮــﻃ ﻪــﺑ و زﺎــﮔ يﺎــﻫ
ﺮﻓ آ
ًﺎــﺻﻮﺼﺧ ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪــﺣاو رد داﺮــﻓا يﺪــﻨﯾ رد
زا ﯽﻌﯿـﺳو هﺮﺘﺴﮔ ﺎﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ
هﺪﻨﻨﮐ دﺎﺠﯾا WMSDs
ﺪـﻧراد ﻪـﻬﺟاﻮﻣ )
4, 6, 15 ( ﻪـﮐ
يﺎـﻫرﺎﮑﻫار ﻪﺋارا و ﺎﻬﻧآ ﻊﻗﻮﻣ ﻪﺑ ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ ﺎﺑ ﺖﺳا زﺎﯿﻧ ـﺳﺎﻨﻣ ﯽﻟﺮﺘﻨﮐ دﺎـﺠﯾا زا ﺐ
WMSDs .دﺮـﮐ يﺮﯿﮕـﺸﯿﭘ
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ناﺰـﯿﻣ ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﮐ نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﻨﯿﺑﻮﭼ
ﺖﮐﺮـﺷ زا ﯽـﮑﯾ رد ﯽﻣﻮـﻧﻮﮔرا ﺖﯿﻌﺿو و عﻮﯿﺷ ﺎـﻫ
ي
ﺮﮔ مﺎﺠﻧا ناﺮﯾا ﯽﻤﯿﺷوﺮﺘﭘ
،ﺖﻓ نﺎﺸﻧ دﻮـﺑ ﻦـﯾا هﺪﻨﻫد
ﻪﮐ 8 / 82 ﺪﺻرد هﺎﮕﺘﺴﯾا زا ناﺰـﯿﻣ ظﺎﺤﻟ ﻪﺑ يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﺮﻄﺧ ﺪﻨﺘﺷاد راﺮﻗ ﻻﺎﺑ ﯽﻠﯿﺧ و ﻻﺎﺑ ﺮﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد )
15 ( .
3
Ovako Working Posture Analysis System
4
Rapid Upper Limb Assessment
5
Rapid Entire Body Assessment
6
Quick Exposure Check
7
Job Strain Index
8
Loading on the Upper Body Assessment
ﺖـﻬﺟ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ يراﺪـﯿﺑ دﺎـﺠﯾا ياﺮـﺑ ﯽﻓﺮﻃ زا حﻼــﺻا و يرﺎــﮐ ﻢﺘــﺴﯿﺳ ﻪــﺑ ﯽﻣﻮــﻧﻮﮔرا يﺮﯿﮔرﺎــﮑﺑ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا و ﯽﻨﻤﯾا ،ﯽﺘﻣﻼﺳ رد يﺎﻫرﻮـﺸﮐ ﻊﯾﺎﻨـﺻ
و ﯽﻟﻼﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﺴﺣ ﺮﺑ ﯽﺘﻌﻨﺻ ﻪﻌﺳﻮﺗ لﺎﺣ نارﺎﮑﻤﻫ
يﺮﯿﮔدﺎﯾ يﺎﻫ ﻪﺧﺮﭼ ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻨﻋ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ
1
PDSA ) 17 (
و Meta-Reflection ﯽــﻣ
.ﺪــﺷﺎﺑ Meta-Reflection
ﻪﺑ ﯽﻨﻌﻣ ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﺎﯾ ﻦﯾﺮﻤﺗ ﮏﯾ ﺮﺑ هرﺎﺑود ﺮﮑﻔﺗ و ﺪﺷﺎﺑ
ﯿﻨﭽﻤﻫ ﻦ مﻮﻬﻔﻣ و ﻦﺘـﺸﮔﺮﺑ ﺐـﻘﻋ ﻪـﺑ مﺪـﻗ ﮏـﯾ نآ
يﺰﯿﭼ ﯽﺳرﺮﺑ ﺖـﺳا
ًﻼﺒـﻗ ﺎـﻣ ﻪـﮐ ﺮـﮑﻓ نآ درﻮـﻣ رد
ﺎﯾ هدﺮﮐ ار نآ هدﺮﮐ نﺎﯿﺑ ،ﺮﮕﯾد ترﺎﺒﻋ ﻪﺑ ﺎﯾ و ﻢﯾا
ﻦـﯾا
،مﻮﻬﻔﻣ (يﺮﯿﮔدﺎـﯾ) نآ بﺎـﺗزﺎﺑ ﻪﮑﻠﺑ ﺖﺴﯿﻧ ﻞﻤﻋ دﻮﺧ
ﯽﻣ ﻞﻤﻋ ﺮﺑ ﺪﺷﺎﺑ
) 18 , 19 (.
ﺮﺑ و ﯽﻟﻼﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا نارﺎﮑﻤﻫ
) 18 (،
ﺎـﯾ ﻞـﻤﻋ ﺮﻫ
،يﺮﯿﮔدﺎــﯾ ﻒــﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄــﺳ ﻪﻠﯿــﺳﻮﺑ ﯽﺘــﺴﯾﺎﺑ ماﺪــﻗا ﯽـﻣ ار رﺎﮐ ﻦﯾا .دﻮﺷ ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﻪـﺧﺮﭼ ﻖـﯾﺮﻃ زا ناﻮـﺗ
1
Plan-Do-Study-Action
ﮓﻨﯿﻣد )
217 ( و ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺎﯾ ﯽﺳرﺮﺑ ،اﺮﺟا ،ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻞﻣﺎﺷ
ﯽﯾﺎـﺳﺎﻨﺷ ﻞﮑـﺸﻣ اﺪﺘﺑا ،ﻪﺧﺮﭼ ﻦﯾا رد .داد مﺎﺠﻧا ماﺪﻗا ﯽـﻣ رد اﺮـﺟا ﻪﺑ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻞﺣ هار و هﺪﺷ (اﺮـﺟا) ﺪـﯾآ
،
ﺲﭙﺳ ﺖﯿﻟﺎﻌﻓ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽـﻣ راﺮـﻗ ﯽـﺳرﺮﺑ درﻮﻣ ﺎﻫ
دﺮـﯿﮔ
رد ﻪـﺠﯿﺘﻧ دﺎـﺠﯾا ،ﺮـﺧآ ﻪـﻠﺣﺮﻣ و (ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ) ﺶـﺨﺑ ﺖﯾﺎـﺿر ﻪـﺠﯿﺘﻧ ﺎـﯾآ ﻪـﮑﻨﯾا نﺪﯾد ﺖﻬﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﯽﻣ ﻊﻔﻨﯾذ ﻦﯿﻓﺮﻃ ﻪﺑ درﻮﺧزﺎﺑ نداد و ،ﻪﻧ ﺎﯾ ﺖﺳا ﺪﺷﺎﺑ
و ،يﺮﯿﮔدﺎﯾ ياﺮﺑ نﺎﯾﺮﺟ رادﻮﻤﻧ ﮏﯾ ﻪﺧﺮﭼ ﻦﯾا .(ماﺪﻗا) .ﺖﺳا ﺪﻨﯾآﺮﻓ ﮏﯾ ﺎﯾ لﻮﺼﺤﻣ ﮏﯾ دﻮﺒﻬﺑ ياﺮﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﺪﯾﺎﺑ يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،ﻦﯾاﺮﺑ هوﻼﻋ ﺎﻬﻨﺗ .ﺪﺷﺎﺑ مواﺪﻣ و ﺮﻤﺘﺴﻣ
درﻮﺧزﺎﺑ ندروآ ﺖﺳﺪﺑ ،لﻮﺤﺗ و ﺮﯿﯿﻐﺗ ﻪﻣادا ياﺮﺑ هار ﺖﺳا كاوﮋﭘ و )
20 ( . هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺧﺮﭼ ﻦﯾا راﺮﮑﺗ ﺲﭙﺳ
يﺮﯿﮔدﺎﯾ زا ﻞﮑﺷ) توﺎﻔﺘﻣ يﺎﻫ
1 ﺮـﺑ هرﺎـﺑود ﺮـﮑﻔﺗ و (
ﯽﻨﻌﻣ رﻮﺤﻣ ماﺪﻗا ﺶﻫوﮋﭘ ﺎﺑ ﻞﻤﻋ ﯽﻣ راد
دﻮﺷ ) 18 (.
2
Deming
ﻞﮑﺷ 1 . ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ ﻪﻠﺧاﺪﻣ لﺪﻣ ﻪﺧﺮﭼ ﻪﻠﯿﺳﻮﺑ
يﺎﻫ يﺮﯿﮔدﺎﯾ و
PDSAMeta- Reflection
)
18 (
ﯽﺑﺎﯾزرا ،ﻞﯿﻠﺤﺗ و ﯽﺳرﺮﺑ فﺪﻫ ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﻞﻣاﻮﻋ
ﺮﻄﺧ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ ناﺰﯿﻣ و -
ﺎﺑ ﯽﻧﻼﻀﻋ
شور زا هدﺎﻔﺘﺳا يﺎﻫ
و QEC Body Map رد
هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ زا ﯽﮑﯾ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو اﺮﯾا زﺎﮔ يﺎﻫ
ن ﺮﺑﺎﻨﺑ
هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ زﺎﯿﻧ و ﺖﺳاﻮﺧرد ﻞﻤﻋ ﺮﺑ هرﺎﺑود ﺮﮑﻔﺗ ﺎﺑ زﺎﮔ
نآ ﻦﯾا ﺎﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﺑ مزﻻ .ﺖﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا يرﺎﮐ ﺪﻧور عﻮﻧ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا موﺰﻟ ،ﻪﮐ ﯽﺸﻫوﮋﭘ لاﻮﺳ و ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺖﯿﻌﺿو ﯽﺑﺎﯾزرا ﻂﻘﻓ نآ رد ﻪﮐ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا نوﺮﯿﺑ ﻦﯿﺼﺼﺨﺘﻣ ﻂﺳﻮﺗ ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻪﺋارا ﺠﻧا نﺎﻣزﺎﺳ ﮏﯾ
ﯽﻣ مﺎ ﻊﻓر يﻮﮕﺑاﻮﺟ ﺪﺣ ﻪﭼ ﺎﺗ دﻮﺷ
ﻊﯾﺎﻨﺻ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا و ﯽﻨﻤﯾا ،ﺖﺷاﺪﻬﺑ تﻼﮑﺸﻣ ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ
، .ﺖﻓﺮﯾﺬﭘ ترﻮﺻ
رﺎﮐ شور ﻦـﯾا ناﺮـﯾا زﺎـﮔ ﯽـﻠﻣ ﺖﮐﺮـﺷ زا زﻮـﺠﻣ ﺬـﺧا زا ﺲﭘ ﯽﻔﯿـــﺻﻮﺗ ﻪـــﻌﻟﺎﻄﻣ زا ﯽـــﮑﯾ ناﻮـــﻨﻋ ﻪـــﺑ) ﯽـــﻠﯿﻠﺤﺗ -
ﺖﯾﻮﻟوا يور ﺮﺑ (ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﺖﮐﺮﺷ ﯽﺸﻫوﮋﭘ يﺎﻫ 254
زا ﯽﮑﯾ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ زا ﺮﻔﻧ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ
زﺎﮔ يﺎﻫ
رﻮﺸﮐ
ﻪـﻌﻣﺎﺟ .ﺖـﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا لﺎﺴﮑﯾ لﻮﻃ رد درﻮـﻣ
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ
ﻞﻣﺎﺷ ﻞﻨﺳﺮﭘ هﺎﮕـﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎـﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو رد ﻞﻏﺎﺷ
رد ﻪـﮑﻨﯾا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ و هدﻮﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ
ﺮﺿﺎﺣ ﯽﻌﺳ ﺮﺑ مﺎﻤﺗ يرﺎﻤﺷ
،دﻮﺑ رد ﺖـﯾﺎﻬﻧ 254 ﺮـﻔﻧ
رﺎـﯿﻌﻣ .ﺪﻨﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ زا وﺮﺧ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﻪﺑ داﺮﻓا ندﻮﺑﻼﺘﺒﻣ ،ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ زا ج -
ﯽﻧﻼﻀﻋ دﻮﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ، يداﺮﻓا
ﻪﮐ ﻞﺒﻗ زا عوﺮـﺷ
ﻪـﺑ رﺎـﮐ رد ﻦـﯾا ﻪﻘﺑﺎـﺳ ،ﻞﻏﺎـﺸﻣ تﻻﻼﺘـﺧا
ﯽﺘﻠﮑـﺳا -
ﯽﻧﻼﻀﻋ ﻪﺘﺷاد و ﺎﯾ ﺮﺑ ﺮﺛا ﺢﻧاﻮﺳ و رﺎﭼد تﺎﻓدﺎﺼﺗ ﻦﯾا
تﻻﻼﺘﺧا رد
ماﺪﻧا يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ دﻮﺧ هﺪـﺷ ،ﺪـﻧدﻮﺑ زا
ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺪﻧﺪـﺷ جرﺎـﺧ ا
ياﺮـﺟ ،ﺶﻫوﮋـﭘ ﺲـﭘ
زا
هﺎﮔآ يزﺎﺳ داﺮﻓا ﻪﻧﻮﻤﻧ زا فﺪﻫ مﺎﺠﻧا و ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﺐﻠﺟ
يرﺎﮑﻤﻫ
،ﺎﻬﻧآ تﺎﻋﻼﻃا درﻮﻣ
زﺎﯿﻧ ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا زا شور
ﯽﺑﺎـﯾزرا ﺮﭽـﺳﻮﭘ
و QEC Body Map ﻊـﻤﺟ
يروآ
ﻞﯾذ حﺮﺷ ﻪﺑ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا ﻞﺣاﺮﻣ .ﺪﯾدﺮﮔ :دﻮﺑ
ﺮﭽﺳﻮﭘ ﯽﺑﺎﯾزرا شور (ﻒﻟا QEC
شور زا ﻄـﺳ ﻊﯾﺮـﺳ ﯽﺑﺎـﯾزرا ﺖﻬﺟ QEC
ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ﺢ
ﺎﺑ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا رد ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
72 هدﺎﻔﺘـﺳا هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا
شور ﻦـﯾا رد .ﺪـﯾدﺮﮔ ﻪـﮐ
ﻪـﺑ ﻪﻠﯿـﺳو ﯽـﻟ و ﻞـﮐﺎﺑ
1
) 1998 ﻪﺋارا ( ﻪﻬﺟاﻮﻣ ،هﺪﺷ 4
ﻪـﯿﺣﺎﻧ زا نﺪـﺑ ﻞﻣﺎـﺷ
،ﺮﻤﮐ
،وزﺎﺑ و ﻪﻧﺎﺷ
،ﺖﺳد و ﺖﺳد ﭻﻣ و
ندﺮﮔ ﻪﮐ رد
ضﺮـﻌﻣ گرﺰـﺑ
ﻦﯾﺮـﺗ ﺮـﻄﺧ ﺐﯿـﺳآ يﺎـﻫ ﯽﺘﻠﮑـﺳا -
ﯽﻧﻼـﻀﻋ ،ﺪﻨﺘـﺴﻫ
درﻮـﻣ ﯽﺑﺎـﯾزرا ﯽـﻣ راﺮـﻗ
.دﺮـﯿﮔ
،ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد
ﻦﯾا شور ﺎﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ ﺮﮕﺸﺳﺮﭘ هﺪﻫﺎﺸﻣ
و ﺦﺳﺎﭘ
،ﺮﮔرﺎﮐ تﺎـﻋﻼﻃا ﯽﻌﻣﺎـﺟ
رد ﺮﺜﮐاﺪـﺣ ﻪـﻨﯿﻣز
نزو تﺎﻌﻄﻗ ﺎﺠﺑﺎﺟ
،هﺪﺷ ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ مﺎـﺠﻧا ﯽﻧﺎـﻣز رﺎـﮐ
درﻮﻣ
،ﺮﻈﻧ ﺮﺜﮐاﺪﺣ يوﺮﯿﻧ لﺎﻤﻋا هﺪﺷ ﮏﯾ ﻂﺳﻮﺗ ﺎـﯾ
ﺮﻫ ود
،ﺖﺳد رد ضﺮﻌﻣ ا شﺎﻌﺗر ندﻮﺑ رد
،رﺎﮐ ﻦﯿﺣ
زﺎﯿﻧ ﻪﺑ ﺪﯾد ﻖﯿﻗد ﻦﺘﺷاد و سﺮﺘﺳا از ندﻮـﺑ ﻞﻐـﺷ زا
هﺎﮔﺪﯾد ﯽﻧاور ﺖﺒﺛ ﯽﻣ .دﻮـﺷ ﺮـﺑ ﻪـﯾﺎﭘ شور
، QEC
ماﺪﻧا ﯽﯾﺎﻫﺮﭽﺳﻮﭘ سﺎﺳا ﺮﺑ نﺪﺑ يﺎﻫ ﻪﮐ
ﻦﮑﻤﻣ ﺖﺳا
ﻪﺘﺷاد ﻪﺘﺳد ﺪﻨﺷﺎﺑ يﺪﻨﺑ
هﺪﺷ و ﮏﯾ ﺪـﮐ صﻮـﺼﺨﻣ
ﯽﻣ ﺎًﺘﯾﺎﻬﻧ .ﺪﻧﺮﯿﮔ ﺎﺑ
ﻪﺟﻮﺗ ﻪﺑ تازﺎـﯿﺘﻣا ﻪـﺑ ﯽـﻠﮐ
ﺖـﺳد
1
Li & Buckle
هﺪﻣآ زا ﺮﻫ ﭘ ﺮﭽﺳﻮ ﺢﻄﺳ ،يرﺎﮐ تﺎﻣاﺪﻗا
ﯽﺣﻼـﺻا و
مﺎﺠﻧا ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﯽﮑﯿﻣﻮـﻧﻮﮔرا ﻦﯿـﯿﻌﺗ
ﯽـﻣ .ددﺮـﮔ ياﺮـﺑ
ﻪﺑ ﺖﺳد ندروآ زﺎﯿﺘﻣا ﻞﮐ ﺢﻄﺳ يﺎـﻫزﺎﯿﺘﻣا ،ﻪﻬﺟاﻮﻣ
ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﯽﺣاﻮﻧ ﺎﺑ
ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ ﻊﻤﺟ هﺪـﺷ و ﺮـﺑ ﺮﺜﮐاﺪـﺣ
زﺎﯿﺘﻣا ياﺮﺑ ﻦﮑﻤﻣ يﺎـﻫرﺎﮐ
ﻞـﻤﺣ و ﻞـﻘﻧ ﺮـﺑ) ﯽﺘـﺳد
176 ( و ياﺮﺑ ﺮﺑ) ﻞﻏﺎﺸﻣ ﺮﮕﯾد 162
ﻢﯿﺴﻘﺗ ( ﯽﻣ .دﻮـﺷ
د ر تﺎﻣاﺪﻗا شور ﻦﯾا
،ﯽﺣﻼﺻا ﻪﺑ رﺎﻬﭼ ﺢﻄﺳ ﻢﯿﺴﻘﺗ
ﯽﻣ دﻮﺷ ﻦﯿـﺑ) مﻮـﺳ ﺢﻄـﺳ ﻪﮐ 51
ﺎـﺗ 70
% ﺢﻄـﺳ و (
زا ﺮﺘﺸﯿﺑ) مرﺎﻬﭼ 70
% يرﻮـﻓ ﯽﺣﻼـﺻا ماﺪـﻗا ﻪـﺑ زﺎﯿﻧ (
دراد ) 6, 21 , 22 (.
ﻪﺸﻘﻧ (ب
2
نﺪﺑ
ﺎﺑ هدﺎﻔﺘﺳا ﻪﺸﻘﻧ زا
،نﺪﺑ تﺪﺷ ناﺰﯿﻣ درد
رد ﯽﺣاﻮﻧ
نﺪﺑ زا ﻪﮐ رﺎﭼد تﻻﻼﺘﺧا ﯽﺘﻠﮑﺳا هﺪﺷ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
،ﺪﻧا زا
ﻖﯾﺮﻃ كرد ﯽـﻨﻫذ دﺮـﻓ زا درد ﺺﺨـﺸﻣ .ﺪـﯾدﺮﮔ
ﻣ داﺮﻓا درد ناﺰﯿ رد
ماﺪﻧا يﺎﻫ ﻒﻠﺘﺨﻣ نﺪﺑ دﻮﺧ ار ﺎﺑ
بﺎﺨﺘﻧا يداﺪﻋا زا 1 ﺎﺗ 5 ﻪﺑ ﻪﮐ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﺮﮕﻧﺎـﯿﺑ نوﺪـﺑ
،درد درد ،ﻂــﺳﻮﺘﻣ درد ،ﻢــﮐ درد ﺪﯾﺪــﺷ
و درد
ﺮﺜﮐاﺪﺣ ﯽـﻣ ،ﺪﻨـﺷﺎﺑ ﻪـﺑ ترﻮـﺻ ﯽـﺷراﺰﮔدﻮﺧ
نﺎـﯿﺑ
ﺪﻧدﻮﻤﻧ ) 23 , 24 (.
درﻮـﻣ داﺮـﻓا ﮏـﯿﻓاﺮﮔﻮﻣد تﺎﻋﻼﻃا
ﻌﻟﺎﻄﻣ ﻊﻤﺟ ﺰﯿﻧ رﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ ،ﻦﺳ ﻞﻣﺎﺷ ﻪ .ﺪـﯾدﺮﮔ يروآ
هداد مﺮـﻧ ﻂﺳﻮﺗ ﺎﻫ راﺰـﻓا
SPSS-19 زا هدﺎﻔﺘـﺳا ﺎـﺑ و
نﻮﻣزآ ﯽﻔﯿﺻﻮﺗ يرﺎﻣآ يﺎﻫ نﻮـﺳﺮﯿﭘ ،
3لﺎﮑـﺳوﺮﮐ و
4ﺲﯿــﻟاو يرادﺎــﻨﻌﻣ ﺢﻄــﺳ .ﺪــﯾدﺮﮔ ﻞــﯿﻠﺤﺗ و ﻪــﯾﺰﺠﺗ
5نﻮﻣزآ ﺮﺑاﺮﺑ ﺎﻫ 05
/ 0 .ﺪﺷ ﻪﺘﻓﺮﮔ ﺮﻈﻧ رد
(ج ﻪـﺋارا و رﺎـﮐ ﻦـﯾا مﺎـﺠﻧا زا ﺲـﭘ مﻮـﺳ ﻪﻠﺣﺮﻣ رد
ار ﺎﺑ يرﺎﺘﺧﺎﺳ ﺮﯿﻏ عﻮﻧ زا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ،ﯽﺣﻼﺻا يﺎﻫرﺎﮑﻫ 3
عﻮﻧ ﻦﯾا ﺖﯿﻫﺎﻣ ﺎﺑ طﺎﺒﺗرا رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ زا ﺮﻔﻧ .ﺖﻓﺮﮔ ترﻮﺻ ،ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا رﺎﮐ (د ﺮـﺑ هرﺎـﺑود ﺮـﮑﻔﺗ دﺮـﮑﯾور زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﺖﯾﺎﻬﻧ رد
) ﻞــﻤﻋ 18،19 ،ﻞــﻤﻋ زا رﻮــﻈﻨﻣ ﺶﻫوﮋــﭘ ﻦــﯾا رد) (
ﺮـﺛا يﺮﻈﻧ ﺪﻫاﻮﺷ و (ﺖﺳا ﺮﻈﻧﺪﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ و ﯽﺳرﺮﺑ ﺑ .ﺖﻓﺮﮔ راﺮﻗ ﻞﯿﻠﺤﺗ درﻮﻣ ﯽﺗﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦﯿﻨﭼ ﯽﺸﺨ
2
Body Map
3
Descriptive
4
Pearson
5
Kruskal-Wallis
ﻪﺘﻓﺎﯾ ﺎﻫ ﺖﮐﺮﺷ داﺮﻓا ﯽﻨـﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ياراد ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد هﺪﻨﻨﮐ
85 / 8 47 ± / 39 ﯽﻨـــﺳ هدوﺪـــﺤﻣ و 60
- 22 و لﺎـــﺳ
يرﺎـــﮐ ﻪﻘﺑﺎـــﺳ ﻦﯿﮕﻧﺎـــﯿﻣ ﻦﯿـــﻨﭽﻤﻫ 60
/ 8 69 ± / 14 و
يرﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ هدوﺪﺤﻣ - 32
1 سﺎـﺳا ﺮـﺑ .ﺪـﻧدﻮﺑ لﺎﺳ
شور زا هﺪﻣآ ﺖﺳﺪﺑ ﯽﯾﺎﻬﻧ تازﺎﯿﺘﻣا ﻦﯿﮕﻧﺎـﯿﻣ ، QEC
ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ تازﺎﯿﺘﻣا 72
ﺮـﺑاﺮﺑ يرﺎـﮐ هﺎﮕﺘـﺴﯾا 8
/ 53 ﺪﺻرد
رادﻮﻤﻧ .دﻮﺑ 1
و 2 ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ،ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ
شور رد (ﻪــﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄــﺳ) زﺎــﯿﺘﻣا ﺐــﺴﺣ ﺮــﺑ QEC
شور زا ﻞـﺻﺎﺣ زﺎـﯿﺘﻣا و نﺪـﺑ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﯽﺣاﻮﻧ QEC
مﺎـﺠﻧا ﺖﻋﺮـﺳ يﺎـﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ رد يرﺎـﮐ سﺮﺘـﺳا و شﺎﻌﺗرا ،رﺎﮐ 72
ﺎـﮐ هﺎﮕﺘـﺴﯾا ير
ﯽﻣ نﺎﺸﻧ ار هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو .ﺪﻫد
رادﻮﻤﻧ 1.
شور زا ﻞﺻﺎﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ
QECﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا
- رد نﺪﺑ ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﯽﺣاﻮﻧ رد ﯽﻧﻼﻀﻋ 72
يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا
هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو
رادﻮﻤﻧ 2 . شور زا ﻞﺻﺎﺣ زﺎﯿﺘﻣا ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺐﺴﺣﺮﺑ
QECرد يرﺎﮐ سﺮﺘﺳا و شﺎﻌﺗرا ،رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﺖﻋﺮﺳ يﺎﻫﺮﺘﻣارﺎﭘ ﺎﺑ 72
يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا
هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ
يﺎــﻫرادﻮﻤﻧ 3
، 4 و 5 ﯽﯾﺎــﻬﻧ زﺎــﯿﺘﻣا سﺎــﺳا ﺮــﺑ QEC
ﺐﺴﺣ ﺮﺑ) ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺪﺻرد
ﻞﻏﺎـﺸﻣ ﻪـﺑ طﻮﺑﺮﻣ (
نﺎــﺸﻧ ار هﺎﮕــﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎــﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪــﺣاو رد ﻒــﻠﺘﺨﻣ ﯽﻣ .ﺪﻨﻫد ﻣ ﺢﻄﺳ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﯽﻣﺎـﻤﺗ رد ﻪﻬﺟاﻮ
هﺎﮕﺘــﺴﯾا ﺰــﺠﺑ ﻢﯾﺪــﻗ يﺰــﮐﺮﻣ هﺎــﮔرﺎﮐ يرﺎــﮐ يﺎــﻫ .ﺪﻧدﻮﺑ ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﻮﻟو يﻮﺸﺘﺴﺷ
رادﻮـﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 4،
هﺎﮕﺘﺴﯾا رد ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﺪـﺣاو يرﺎـﮐ يﺎـﻫ
ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ ﮏﺒـﺳ تاﺮـﯿﻤﻌﺗ يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ،
.دﻮﺑ
رادﻮﻤﻧ 3 . ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا ) ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ
QECﺑ ﺮ هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ (ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﻢﯾﺪﻗ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ يرﺎﮐ يﺎﻫ
رادﻮﻤﻧ 4.
ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ (ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ) ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ
QECﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ يرﺎﮐ يﺎﻫ
رادﻮﻤﻧ 5 . ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ (ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ) ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ
QECﺶﯾﻻﺎﭘ يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﺑ هﺎﮕﺘـﺴﯾا رد ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄـﺳ ﻻﺎﺑ رادﻮﻤﻧ سﺎﺳاﺮ يﺎـﻫ
يرﺎﮐ ﺶﯾﻻﺎﭘ ﻦﯾﻻرﺪـﻫ يرﺎـﮐ هﺎﮕﺘـﺴﯾا رد ﺎـﻬﻨﺗ ، يﺎـﻫ
زا ﺮﺗﻻﺎﺑ نﺎﭘوﺮﭘ 50
.دﻮـﺑ ﺪـﺻرد ﻦﯿـﻨﭽﻤﻫ
سﺎـﺳاﺮﺑ رادﻮﻤﻧ ﺞﯾﺎﺘﻧ
6 هﺎﮕﺘـﺴﯾا رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ يرﺎـﮐ يﺎـﻫ
ﺪﯾﺪﺟ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا رد ،
شﻮـﺟ يرﺎـﮐ يﺎـﻫ
ﮓﻨﺳ ،نﻮﮔرآ ﻤﻌﺗ ،ﮏﺒﺳ يرﺎﮑﺷاﺮﺗ ،ﯽﻧز
ﻦﯿﮕﻨـﺳ تاﺮـﯿ
ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا ﺪﺻرد ﺐﺴﺣﺮﺑ يرﺎﮐ يﺎﻬﻫﺎﮕﺘﺴﯾا رد
QECار ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﮏﺒﺳ تاﺮﯿﻤﻌﺗ و ﻦﯿﻣز يور هداد صﺎﺼﺘﺧا دﻮﺧ ﻪﺑ .ﺪﻧا
ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ رد ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ
هﺎﮕﺘﺴﯾا يرﺎﮐ يﺎﻫ ﺶﺗآ ﺪﺣاو و رﺎﺒﻧا يﺎﻫﺪﺣاو
ﯽﻧﺎـﺸﻧ ،
هﺎﮕﺘﺴﯾا رد و ﻞـﻤﺣ ،ﺞﻨـﻠﻓ ﻞـﻤﺣ و ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﺖﻔـﺷ ﻞﻤﺣ و ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ و ﺎﻫﺮﻨﻓ ﯽﯾﺎﺠﺑﺎﺟ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎـﺑ ﺎـﻫ
ار ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ هداد صﺎـﺼﺘﺧا دﻮـﺧ ﻪـﺑ
.ﺪـﻧا ًﺎﻨﻤـﺿ
هﺎﮕﺘﺴﯾا رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ يرﺎﮐ يﺎﻫ
تاﺮﯿﻤﻌﺗ ﺪﺣاو رد ،
هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻢﻫ يرﺎﮐ يﺎﻫ ﻢﯿـﻈﻨﺗ و ﻦـﻓ تاﺮﯿﻤﻌﺗ ،يرﻮﺤﻣ
.ﺪﻨﺘﺷاد ار ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﻓ
رادﻮﻤﻧ 6 . ﯽﯾﺎﻬﻧ زﺎﯿﺘﻣا هﺎﮕﺘﺴﯾا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ (ﺪﺻرد ﺐﺴﺣ ﺮﺑ) ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ سﺎﺳا ﺮﺑ
QECﺗ يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ يﺎﻫ ،ﺪﯾﺪﺟ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ ،تاﺮﯿﻤﻌ
ﯽﻧﺎﺸﻧ ﺶﺗآ ﺪﺣاو و رﺎﺒﻧا
لوﺪﺟ رد 1
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ ﺪﺻرد ، ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
ماﺪﻧا رد زا ﻞـﺻﺎﺣ نﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫ Body Map
ﻪـﺑ
ﮏﯿﮑﻔﺗ رد و هﺪـﺷ ﻪـﺋارا هﺎﮕـﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو
رادﻮﻤﻧ 7 ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا (ﺪﺻرد) ﻢﻬﺳ ، رد ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﻮﻧ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻦﯿﺑ رد نﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ ﯽﺣا .ﺖــﺳا هﺪــﺷ هداد نﺎــﺸﻧ زﺎــﮔ
ﺮــﺑ رادﻮــﻤﻧ سﺎــﺳا 7
،
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘـﺧا ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻦﯿـﺑ رد ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
ﺮﻤﮐ ﯽﺣاﻮﻧ رد ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ )
64 / 47 ،(%
) ﻮﻧاز 85 / 46 ندﺮﮔ و (%
) 65 / 34 ﯽﻣ (%
.ﺪﺷﺎﺑ
لوﺪﺟ 1.
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ ﺪﺻرد (ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ) ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ماﺪﻧا رد زا ﻞﺻﺎﺣ نﺪﺑ يﺎﻫ
Body Mapﮏﯿﮑﻔﺗ ﻪﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو
ماﺪﻧا نﺪﺑ يﺎﻫ
يﺎﻫﺪﺣاو ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ
ند ﺮﮔ
ﻪﻧﺎ ﺷ
ﺞﻧ رآ و ﺪﻋ ﺎﺳ
ﺖ ﺳد ﭻ ﻣ
ﺖ ﺳد
ﺖ ﺸﭘ
ﺮﻤ ﮐ
ﻞﻔ ﮐ و ن ار
ﻮﻧ از
ﺎﭘ ق ﺎﺳ
ﺎﭘ و ﺎﭘ ﭻﻣ
رﺎﺨﺑ و بآ 3
/ 2 8 8 / 3 3 8 / 4 5 / 1 4 / 6 0 4 / 4 8 / 6 5 / 8
قﺮﺑ 3
/ 2 7 / 5 0 5 / 1 1 / 7 5 / 4 5 / 3 5 2 / 2 4 / 3 8 / 2
رﺎﺒﻧا 8
/ 6 0 9 / 1 1 / 6 8 / 4 5 / 4 5 5 / 2 6 / 6 7 / 1 4 / 1
ﺪﯾﺪﺟ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ 8
1 / 9 1 / 15 1 / 9 9 / 11 1 / 9 3 / 11 5 / 12 8 / 8 2 / 10 1 / 14
ﻢﯾﺪﻗ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ 5
/ 12 2 / 18 17 2 / 21 19 13
3 / 16 15 14 3 / 15 5 / 15
ﯽﻧﺎﺸﻧ ﺶﺗآ 1
/ 1 5 / 4 8 / 3 0 0 0
3 / 4 0 6 / 6 7 / 1 8 / 2
هﺎﮕﺸﯾﺎﻣزآ 7
/ 5 3 / 2 9 / 1 0 4 / 2 3 5 / 3 5 / 2 7 / 3 4 / 3 0
ﻞﻘﻧ و ﻞﻤﺣ 7
/ 5 5 / 4 7 / 5 1 / 12 1 / 7 5 / 4 1 / 7 5 / 12 4 / 7 2 / 10 2 / 4
تاﺮﯿﻤﻌﺗ 4
/ 36 8 / 31 8 / 35 8 / 28 3 / 33 4 / 42 4 / 28 40 7 / 25 9 / 33 8 / 26
داﻮﻣ ءﺎﯿﺣا و ﺖﯿﺒﺜﺗ 1
/ 1 1 / 1 0 5 / 1 0 5 / 1 7 / 0 0 7 / 0 0 4 / 1
ﺶﯾﻻﺎﭘ لﺮﺘﻨﮐ قﺎﺗا 2
/ 10 1 / 9 7 / 5 1 / 6 4 / 2 1 / 9 5 / 8 5 / 2 8 / 11 5 / 8 7 / 12
يزﺎﺳ ﻦﯾﺮﯿﺷ 4
/ 3 3 / 2 9 / 1 3 4 / 2 5 / 1 1 / 2 5 / 2 7 / 3 7 / 1 6 / 5
ﺶﯾﺎﻣﺮﺳ 3
/ 2 1 / 1 8 / 3 3 0 5 / 1 4 / 1 5 / 2 2 / 2 7 / 1 4 / 1
ﺮﯿﮔ بﻼﯿﺳ 3
/ 2 1 / 1 9 / 1 3 4 / 2 3 7 / 0 5 / 2 5 / 1 7 / 1 4 / 1
زﻮﺳ ﻪﻟﺎﺑز 0
1 / 1 9 / 1 5 / 1 4 / 2 0 7 / 0 0 7 / 0 0 4 / 1
رادﻮﻤﻧ 7 . ﺘﺧا عﻮﯿﺷ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼ -
ﯽﺣاﻮﻧ رد ﺎﻬﻧآ (ﺪﺻرد) ﻢﻬﺳ و ﯽﻧﻼﻀﻋ زﺎﮔ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻦﯿﺑ رد نﺪﺑ ﻒﻠﺘﺨﻣ
ﻦـﺳ ﻦﯿـﺑ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ نﻮـﺳﺮﯿﭘ ﯽﮕﺘﺴﺒﻤﻫ نﻮﻣزآ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا و هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ -
ﯽﻧﻼﻀﻋ
زا ﻞﺻﺎﺣ Body Map
دراﺪـﻧ دﻮﺟو يرادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ،
) 058 / 0
= (، p اﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا ،ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ رﺎﮐ ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺶﯾ
) ﺖﻓﺎﯾ ﺶﯾاﺰﻓا تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا ناﺰﯿﻣ 027
/ 0
= .( p نﻮﻣزآ
ﻪﺴﯾﺎﻘﻣ عﻮـﻧ ﻦﯿـﺑ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ ﺲﯿـﻟاو لﺎﮑﺳوﺮﮐ يا
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘـﺧا ﺎـﺑ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﺪﺣاو -
طﺎـﺒﺗرا ﯽﻧﻼـﻀﻋ ﻦــﯾا عﻮﯿــﺷ ﻪــﮐ يرﻮــﻃ ﻪــﺑ ،دراد دﻮــﺟو يرادﺎــﻨﻌﻣ
تاﺮــﯿﻤﻌﺗ يﺎﻫﺪــﺣاو رد ﻞﻏﺎــﺷ داﺮــﻓا رد تﻻﻼﺘــﺧا ) 004 / 0
= ) ﻢﯾﺪـــﻗ يﺰـــﮐﺮﻣ هﺎـــﮔرﺎﮐ ،( p 012
/ 0
= و ( p
) ﺪﯾﺪﺟ يﺰﮐﺮﻣ هﺎﮔرﺎﮐ 023
/ 0
= يرادﺎـﻨﻌﻣ رﻮﻃ ﻪﺑ ( p
مزﻻ .ﺪﻧدﻮﺑ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو ﺮﯾﺎﺳ زا ﺮﺘﺸﯿﺑ ﺑ ﻪ ﯽﺑﺎـﯾزرا زا ﺪﻌﺑ ﺖﺳا ﺮﮐذ مﺎـﺠﻧا يﺎـﻫ
ياﺮـﺑ ،هﺪـﺷ
هﺎﮕﺘـﺴﯾا يرﺎـﮐ ﻂﯾاﺮﺷ دﻮﺒﻬﺑ
،ﺮﻈﻧدرﻮـﻣ يرﺎـﮐ يﺎـﻫ
ﻣ ﻦﯿـﺼﺼﺨﺘﻣ فﺮـﻃ زا زﺎﯿﻧدرﻮﻣ يﺎﻫرﺎﮑﻫار ﻪـﻃﻮﺑﺮ
.ﺪﻧﺪﺷ ﻪﺋارا ﺮﺑ رد ﻪﻃﻮﺑﺮﻣ ﻦﯿﻟﻮﺌﺴﻣ ﺎﺑ هﺪﺷ مﺎﺠﻧا ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ سﺎﺳا دﻮـﺒﻧ ،ﺮﻈﻧدرﻮـﻣ حﺮـﻃ ﻪـﻣادا يﺮﯿﮕﯿﭘ و ﻪﻠﺣﺮﻣ ﺪﻨﭼ
ﻪﯾﺎﻣﺮﺳ راﺮﻗ ،ﺎﻫرﺎﮑﻫار ياﺮﺟا ياﺮﺑ ﯽﻓﺎﮐ ﻪﻣادا نداﺪﻧ
ﺖـﯾﻮﻟوا رد حﺮﻃ دﺪـﻌﺗ ،ﯽﺘﯾﺮﯾﺪـﻣ و ﯽـﺸﻫوﮋﭘ يﺎـﻫ
ﻢﯿﻤﺼﺗ رد دﺎﺘـﺳ و ﻒﺻ يﺎﻫوﺮﯿﻧ ﻞﻣﺎﻌﺗ مﺪﻋ و يﺮﯿﮔ
ﺎﻇو و تارﺎﯿﺘﺧا ﮕﺘﺳﺎﯿﺳ مﺪﻋ ،ﻒﯾ
ﺰ دﻮـﺟو مﺪـﻋ و يرا
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﺎﯾ ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﻦﯿـﻨﭼ ياﺮـﺑ راﺪﻓﺪﻫ و ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﯾر
حﺮﻃ حﺮـﻄﻣ ار ﺪـﺷرا ناﺮﯾﺪـﻣ ﺖـﯾﺎﻤﺣ مﺪﻋ و ﯽﯾﺎﻫ
.ﺪﻧدﺮﮐ Meta-Reflection ﻦـﯾا ﺮﮕﻧﺎـﯿﺑ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦـﯾا
ﻪﺧﺮﭼ ﻪﮐ ﺖﺳا راد ﯽـﻨﻌﻣ ياﺮـﺑ يﺮﯿﮔدﺎـﯾ عاﻮـﻧا يﺎﻫ
ﯽﺑﺎﯾزرا عﻮﻧ ﻦﯾا نﺪﺷ ﺶـﻧاد عاﻮـﻧا ﻖﻘﺤﺗ ﺖﻬﺟ رد ﺎﻫ
زﺎﺳ نﺎـﺸﻧ ﻂﻘﻓ و هﺪﺸﻧ ﻞﻣﺎﮐ زﻮﻨﻫ ﯽﻧﺎﻣ ﻦـﯾا هﺪـﻨﻫد
ﺖﺳا ﻪﮐ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﺮﻈﻧ زا ﺖﯿﻌـﺿو و ﯽﻧﻼﻀﻋ -
هﺎﮕﺘــﺴﯾا ﯽﻣﻮــﻧﻮﮔرا رد ﯽﻄﯾاﺮــﺷ ﻪــﭼ رد يرﺎــﮐ يﺎــﻫ
ﺮﺑ .ﺪﻧراد راﺮﻗ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮﻣ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦـﯾا ،نآ سﺎﺳا
ﮏـﯾ رد (رﻮـﺤﻣ ﺺـﺼﺨﺘﻣ) رﺎـﮑﻫار ﻪـﺋارا ﺎـﺑ ﺎﻬﻨﺗ رﺎﮐ ﺮﻓ نﺎـﺼﻘﻧ ﺚـﻋﺎﺑ و هدﻮـﺒﻧ ﻮﮕﺑاﻮﺟ نﺎﻣزﺎﺳ ﻦـﯾا ﺪـﻨﯾآ
ﺑﺎــﯾزرا رﺎــﮐ ﻪــﻧﻮﮔ ﻪــﺑ ﺮــﺠﻨﻣ ﺖــﯾﺎﻬﻧ رد و هﺪــﺷ ﯽ
ﯽﺑ ﺮﺛا ﯽﺑﺎـﯾزرا عﻮﻧ ﻦﯾا نﺪﻧﺎﻣ ﺎﯾ نﺪﺷ نﺎﻣزﺎـﺳ رد ﺎـﻫ
ﻈﻧدرﻮـــﻣ رﺎـــﮐ ﻦـــﯾا ﻦﯿـــﻨﭽﻤﻫ .ﺖـــﺳا هﺪـــﺷ ﺮ
ﺺﺼﺨﺘﻣ ﻞـﻣﺎﻌﺗ نوﺪﺑ نﺎﻣزﺎﺳ ﮏﯾ زا نوﺮﯿﺑ زا رﻮﺤﻣ
نوﺪـﺑ ﯽـﻓﺮﻃ زا و نﺎﻣزﺎـﺳ ﻞـﺧاد ﻞﻨﺳﺮﭘ ﺎﺑ ﺐﺳﺎﻨﻣ و ،ﯽﻧﺎﯿﻣ و ﺪﺷرا ناﺮﯾﺪﻣ ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻫﺎﮔآ دﺎﺠﯾا ﺮﺘـﺸﯿﺑ
يﺮﯿﮔرﺎـﮑﺑ ﺖـﻬﺟ ﺮـﯿﯿﻐﺗ ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ يراﺪﯿﺑ نوﺪﺑ نآ زا .ﺖـﺳا هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا يرﺎﮐ ﻢﺘﺴﯿﺳ ﻪﺑ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا هوﻼـﻌﺑ
و ﯽــﻨﻤﯾا ،ﺖــﺷاﺪﻬﺑ ﻞﻣﺎــﺷ يرﺎــﮐ ﻂﯾاﺮــﺷ حﻼــﺻا ﻪﯾﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﺖﯾﺎﻨﻋ و ﯽﻤﺘﺴﯿﺳ شﺮﮕﻧ ﺪﻨﻣزﺎﯿﻧ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﯽﻣﻮـــﻧﻮﮔرا شور زا هدﺎﻔﺘـــﺳا و نﻼـــﮐ ﯽﻣﻮـــﻧﻮﮔرا ﯽﻣ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﺮـﺑ ﺚـﺤﺑ ﺖﻤـﺴﻗ رد ﻪﮐ ،ﺪﺷﺎﺑ
ا سﺎـﺳ
يﺮﻈﻧ ﺪﻫاﻮﺷ ﺞﯾﺎـﺘﻧ و ﻪـﺘﻓﺎﯾ مﺎـﺠﻧا تﺎـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ و
ﻪـﺘﻓﺮﮔ راﺮـﻗ ﺚـﺤﺑ درﻮـﻣ ﺮﺘـﺸﯿﺑ ،رﺎﮐ عﻮﻧ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا .ﺖﺳا ﺚﺤﺑ
شور زا هﺪــﻣآ ﺖــﺳﺪﺑ ﯽﯾﺎــﻬﻧ تازﺎــﯿﺘﻣا سﺎــﺳا ﺮــﺑ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ تازﺎﯿﺘﻣا ﻦﯿﮕﻧﺎﯿﻣ ، QEC 72
يرﺎـﮐ هﺎﮕﺘـﺴﯾا
ﺮﺑاﺮﺑ 8 / 53 ﺪﺻرد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ،ﯽﻠﮐ رﻮﻃ ﻪﺑ و هدﻮﺑ
ﺎﻣاﺪﻗا مﻮﺳ ﺢﻄﺳ رد
%) ﯽﺣﻼﺻا ت - 70
51 دراد راﺮﻗ (
نﺎﺸﻧ ﻦﯾا ﻪﮐ رد بﻮﻠﻄﻣﺎـﻧ يﺎﻫﺮﭽـﺳﻮﭘ دﻮﺟو هﺪﻨﻫد
هﺎﮕﺘﺴﯾا و هدﻮـﺑ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ يﺎﻫ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺖﯿﻌﺿو دﻮﺒﻬﺑ ﺖﻬﺟ ﯽﺣﻼﺻا تﺎﻣاﺪﻗا مﺎﺠﻧا
ﯽﻣ يروﺮﺿ زا هدﺎﻔﺘﺳا ﺎﺑ ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ .ﺪﺷﺎﺑ
شور هداد نﺎـــﺸﻧ QEC
ﻪـــﮐ ﺪـــﻧا 5
/ 42 ﺪـــﺻرد زا
ﯾا هﺎﮕﺘﺴ ﯽﻤﯿﺷوﺮﺘﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو يرﺎﮐ يﺎﻫ )
6 ( و
8 / 64 هﺎﮕﺘﺴﯾا زا ﺪﺻرد ﺎﺧرﺎﮐ هﺪـﺷ ﯽﺑﺎـﯾزرا يﺎـﻫ
ﻪـﻧ
نﺎﻤﯿــﺳ )
22 ( ﺢﻄــﺳ ياراد ﺮــﻄﺧ
ﻻﺎــﺑ رﺎﯿــﺴﺑ و ﻻﺎــﺑ
هدﻮﺑ نﺎﺸﻧ عﻮﺿﻮﻣ ﻦﯾا ﻪﮐ ﺪﻧا هﺪـﻨﻫد
هﺮﻃﺎـﺨﻣ ﺰـﯿﻣآ
ﯽﻣ داﺮـﻓا ﻞﯿﺒﻗ ﻦﯾا رد رﺎﮐ ﻂﯾاﺮﺷ ندﻮﺑ ﯽﮐﺎﺣ و ﺪﺷﺎﺑ
ﺮﺘﻨﮐ تﺎﻣاﺪـﻗا ﻪﮐ ﺖﺳا نآ زا ﻪــﭼ ﺮــﻫ ﯽﺘـﺴﯾﺎﺑ ﯽـﻟ
.ددﺮﮔ زﺎﻏآ ﺮﺗدوز رادﻮﻤﻧ ﻪﺑ ﻪﺟﻮﺗ ﺎﺑ 1
و ﻻﺎـﺑ تازﺎﯿﺘﻣا عﻮﻤﺠﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،
شور رد ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ وزﺎﺑ /ﻪﻧﺎﺷ ﻪﯿﺣﺎﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ QEC
) 5 / 37 ) ﺮـﻤﮐ ﻪﯿﺣﺎﻧ و (%
67 / 16
% ﯽـﻣ ( ﻦـﯾا ﻪـﮐ ﺪـﺷﺎﺑ
ﺪﯿﺋﺎﺗ تازﺎﯿﺘﻣا زا ﻞﺻﺎﺣ ﺞﯾﺎﺘﻧ هﺪﻨﻨﮐ
Body Map .ﺖﺳا
ﺮــﻫ رد ﺮــﻤﮐ زﺎــﯿﺘﻣا ناﺰــﯿﻣ ﻪــﮑﻧﺎﻨﭼ شور ود
QEC
و Body Map ﯽـﻣ بﻮﺴﺤﻣ ﻻﺎﺑ تازﺎﯿﺘﻣا ءﺰﺟ
.دﻮـﺷ
شور رد زﺎـﯿﺘﻣا ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪـﺑ طﻮـﺑﺮﻣ QEC
ﺞﻧرآ/ﺪﻋﺎـﺳ و ﻪﻧﺎﺷ تازﺎﯿﺘﻣا ﻊﻤﺟ و هدﻮﺑ وزﺎﺑ /ﻪﻧﺎﺷ شور رد Body Map
ﺰﯿﻧ ﺮـﺑاﺮﺑ ﻪـﮐ 43
/ 16 ﺪـﺻرد
ﺖﺳا
، ﯽﻣ نﺪﺑ ﯽﺣاﻮﻧ ﻞﮐ ﻦﯿﺑ رد راﺪﻘﻣ ﻦﯾﺮﺗﻻﺎﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
د ﺮـﻫ تازﺎﯿﺘﻣا ﻦﯾاﺮﺑﺎﻨﺑ شور و
و QEC Body Map
ود تازﺎـﯿﺘﻣا ﻦـﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ .ﺪﻨﺘﺴﻫ ﺮﮕﯾﺪﮑﯾ هﺪﻨﻨﮐﺪﯿﺋﺎﺗ شور و QEC Body Map نﺎــﺸﻧ
دﻮــﺟو هﺪــﻨﻫد
هﺎﮕﺘﺴﯾا ﮏﯿﻣﻮﻧﻮﮔراﺮﯿﻏ و ﺐﺳﺎﻨﻣﺎﻧ ﺖﯿﻌﺿو يرﺎﮐ يﺎﻫ
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘﺧا زوﺮﺑ و نﺎـﻨﮐرﺎﮐ ﻦﯿـﺑ رد ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
ﯽﻣ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ ﻂﯾاﺮﺷ حﻼﺻا ﻪﮐ يﻮﺤﻧ ﻪﺑ .ﺪﺷﺎﺑ
ﺼﺨﺑ يرﺎﮐ هﺎﮕﺘﺴﯾا صﻮ
لﻮـﺻا ﻪـﺑ ﻪـﺟﻮﺗ ﺎﺑ يرﺎﮐ يﺎﻫ
و زﺎـﯿﺘﻣا ﺶﻫﺎـﮐ ﻪـﺑ ﺮﺠﻨﻣ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﺮـﻄﺧ
زا ﯽـﺷﺎﻧ
ﯽﺘﺣارﺎـﻧ عﻮﯿﺷ ﺶﻫﺎﮐ ﻪﺠﯿﺘﻧ رد و داﺮﻓا ﺮﭽﺳﻮﭘ يﺎـﻫ
ﯽﺘﻠﮑﺳا ﯽـﻣ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﻪـﮐ ﺖـﺳا ﺮـﮐذ ﻪـﺑ مزﻻ .دﻮـﺷ
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا ﻊﯾﺎـﺷ ءﺰﺟ ﻮﻧاز ﻪﯿﺣﺎﻧ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﻦﯾﺮـﺗ
ﺎﻀﻋا ماﺪﻧا ﻦﯿﺑ رد ـﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﯽﻧﺪﺑ يﺎﻫ
هدﻮـﺑ ﯽﺗﺎ
درﻮـﻣ ﻪـﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﯽﺣاﻮـﻧ ءﺰﺟ ﻮﻧاز ﻪﯿﺣﺎﻧ ﻪﭼﺮﮔا .ﺖﺳا شور رد ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﻤﻧ QEC
ﺪﺷﺎﺑ
، ﺐﯿﺳآ ﯽﺘﺴﯾﺎﺒﻧ ﺎﻣا
يﻻﺎـﺑ عﻮﯿـﺷ ﯽﻠـﺻا ﻞﯿﻟد ﻪﮐ ﺖﻓﺮﮔ هﺪﯾدﺎﻧ ار ﻮﻧاز ﻪﺑ ﻦﺘـﻓر ﻦﯿﯾﺎـﭘ و ﻻﺎـﺑ ،ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻦﯿﺑ رد دردﻮﻧاز ﻪﻠﭘ زا رﺮﮑﻣ و ﻪـﺳوﺮﭘ زا ﺪـﯾدزﺎﺑ ﺖـﻬﺟ ﻊـﻔﺗﺮﻣ يﺎـﻫ
ﺎﻫﺮﯿﺷ ﻪﺑ ﯽﺳﺮﺘﺳد ﯽﻣ لﺮﺘﻨﮐ ي
.ﺪﺷﺎﺑ
ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﺢﻄﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ،نارﺎﮑﻤﻫ و ﻪﻨﯿﺑﻮﭼ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﯽﻤﯿـﺷوﺮﺘﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ نﺎﻨﮐرﺎﮐ نﺪﺑ ﻪﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﯽﺣاﻮﻧ رد ﺮـﻤﮐ ﺲﭙـﺳ و وزﺎﺑ/ﻪﻧﺎﺷ ،ندﺮﮔ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ دﻮﺑ ) 6 ( ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ نارﺎـﮑﻤﻫ و يدﻮﺼﻘﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ .
ﺎـﺑ ﻪـﻬﺟاﻮﻣ ناﺰـﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ﺮـﻄﺧ ﻞـﻣاﻮﻋ
تﻻﻼﺘــﺧا
ﯽﺘﻠﮑﺳا وزﺎﺑ/ﻪﻧﺎـﺷ و ﺮـﻤﮐ ﯽﺣاﻮﻧ ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﯽﻣ ﺪﺷﺎﺑ ) 22 ( ﻧ نارﺎﮑﻤﻫ و روﺮﭘﺮﻬﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ . داد نﺎﺸ
ناﺰـﯿﻣ ﻪﺑ ﺮﻤﮐ ﯽﺣاﻮﻧ رد تﻻﻼﺘﺧا ناﺰﯿﻣ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ 41 و هدﻮﺑ ﺪﺻرد 92
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ درﻮـﻣ داﺮﻓا زا ﺪﺻرد
ﺮﻄﺧ ﺢﻄﺳ رد 4
هدﻮـﺑ (ﻻﺎﺑ رﺎﯿﺴﺑ) ﺪـﻧا
) 25 ( ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ .
نﻮﺴﮑﯾرا رﺎﮑﻤﻫ و
1نا ﺰـﯿﻧ ﻒـﻠﺘﺨﻣ ﻞﻏﺎـﺸﻣ يور ﺮـﺑ
نﺎﺘﺳرﺎﻤﯿﺑ ،
شور ﻪـﺑ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻪـﮐ داد نﺎـﺸﻧ QEC
ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا دﺎﺠﯾا رد ﺮﻄﺧ لﺎﻤﺘﺣا ناﺰﯿﻣ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ماﺪﻧا ﻪﺑ طﻮﺑﺮﻣ ندﺮـﮔ يﺎـﻫ
86 ﻪﻧﺎـﺷ و ﺪـﺻرد 71
ﯽﻣ ﺪﺻرد ﺪﺷﺎﺑ
) 26 ( . نارﺎﮑﻤﻫ و يﺪﻤﺤﻣﺮﯿﻣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﻬﺟ ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ
تﻻﻼﺘـﺧا دﺎـﺠﯾا رد ﻂﺒﺗﺮﻣ
ﯽﺘﻠﮑﺳا ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﯽﻧﻼﻀﻋ -
50 تﺎﻬﺟاﻮﻣ زا ﺪﺻرد
ﯽــﻣ ﺮــﻤﮐ ﻪــﯿﺣﺎﻧ رد ﺪــﺷﺎﺑ
) 27 ( . و ﻪــﻨﯿﺑﻮﭼ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ
ﮏﯿﺘـﺳﻻ ﻪـﻧﺎﺧرﺎﮐ ناﺮﮔرﺎـﮐ يور ﺮـﺑ نارﺎﮑﻤﻫ يزﺎـﺳ
زاﺮﯿﺷ ﺰﯿﻧ رد تﻻﻼﺘـﺧا عﻮﯿـﺷ ﻦﯾﺮﺘـﺸﯿﺑ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ
ﺖـﺳا هﺪـﺷ شراﺰﮔ ﻮﻧاز و ﺮﻤﮐ ﻪﯿﺣﺎﻧ )
28 ( ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ .
2
ﯽــﻟ و نارﺎــﮑﻤﻫ ﻪــﮐ داد نﺎــﺸﻧ نازروﺎــﺸﮐ يور ﺮــﺑ
ﻪﻧﺎـﺷ و ﺮـﻤﮐ ﯽﺣاﻮـﻧ رد تﻻﻼﺘـﺧا عﻮﯿﺷ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﺎـﻫ
1
Ericsson
2
Lee
ﺖﺳا هدﻮﺑ )
29 ( ﻊﯾﺎﺷ ﺪﻨﭼﺮﻫ . ﻪـﺑ ﻼﺘـﺒﻣ ﯽﺣاﻮـﻧ ﻦﯾﺮـﺗ
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘﺧا و رﺎـﮐ ﺖـﯿﻫﺎﻣ ﻪـﺑ ﻪﺘـﺴﺑ ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
ﯽﻣ ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﺪﺷﺎﺑ توﺎﻔﺘﻣ ﺪﻧاﻮﺗ
) 30 , 31 ( .
ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﺎﺑ ﻮﺴﻤﻫ ًﺎﺘﺒﺴﻧ ﯽﺠﯾﺎﺘﻧ ﻪﺘﺷﺬﮔ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ هداد نﺎﺸﻧ ار ﺮﺿﺎﺣ ﺪﻧا
ﺢﻄـﺳ ﻦﯾﺮﺘﺸﯿﺑ ﻪﮐ يرﻮﻃ ﻪﺑ ،
و ﺮـﻤﮐ ﺎـﺑ ﻂﺒﺗﺮـﻣ نﺪـﺑ ﻪـﻧﺎﮔرﺎﻬﭼ ﯽﺣاﻮﻧ رد ﻪﻬﺟاﻮﻣ ﯽﻣ وزﺎﺑ/ﻪﻧﺎﺷ يوﺮـﯿﻧ لﺎـﻤﻋا ،نآ ﯽﻠﺻا ﻞﯾﻻد زا .ﺪﺷﺎﺑ
ﺖــﺳد) دﺎــﯾز رد (نﺪــﺑ زا رود ﺎــﻫوزﺎﺑ و هﺪﯿــﺸﮐ ﺎــﻫ
ﻧ يﺎﻫﺮﭽﺳﻮﭘ و ﺶﭽﯿﭘ) بﻮﻠﻄﻣﺎ
زﺎﺑ ﺖﻬﺟ (ﺮﻤﮐ ﺶﻤﺧ
ﻪﺘﺴﺑ و ﯽﻣ ﺎﻫﺮﯿﺷ ندﺮﮐ ﻪـﺑ تﺎﮐﺮﺣ ﻦﯾا مﺎﺠﻧا و ﺪﺷﺎﺑ
زوﺮـﺑ رد ﯽـﺸﯾاﺰﻓا ﺮـﺛا رﺎـﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد رﺮﮑﻣ ترﻮﺻ ﯽﺘﻠﮑﺳا تﻻﻼﺘﺧا .دراد ﯽﻧﻼﻀﻋ -
ﺎﺑ داﺮـﻓا ﻪﻬـﺟاﻮـﻣ ناﺰـﯿﻣ ﺮﻈﻧ زا ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ
ﺮﺛﻮـﻣ
،ﯽﻧﻼﻀــﻋ ﯽﺘﻠـﮑﺳا تﻻﻼﺘـﺧا دﺎﺠـﯾا رد 78
/ 2 ، 28 / 4 و
16 / 54 ،رﺎـﮐ مﺎـﺠﻧا ﺖﻋﺮﺳ ﺐﯿﺗﺮﺗ ﻪﺑ داﺮﻓا زا ﺪﺻرد شراﺰـﮔ ﻻﺎـﺑ ار يرﺎـﮐ سﺮﺘـﺳا و شﺎـﻌﺗرا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ
،نارﺎـﮑﻤﻫ و يدﻮـﺼﻘﻣ ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ رد ﺎﻣا .ﺪﻧدﺮﮐ 5
/ 52 ،
2 / 43 و 7 / 79 ﺖﻋﺮــﺳ ﺐــﯿﺗﺮﺗ ﻪــﺑ داﺮــﻓا زا ﺪـــﺻرد
ﻻﺎـﺑ ار يرﺎـﮐ سﺮﺘـﺳا و شﺎﻌﺗرا ﺎﺑ ﻪﻬﺟاﻮﻣ ،رﺎﮐ مﺎﺠﻧا ﺪﻧدﺮﮐ شراﺰﮔ )
22 ( .
ﯽﺘﻠﮑـﺳا تﻻﻼﺘـﺧا زوﺮـﺑ ﺎـﺑ ﻦـﺳ ،ﺮـﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد -
ﻪﻘﺑﺎﺳ ﺶﯾاﺰﻓا ﺎﺑ ﺎﻣا .ﺖﺷاﺪﻧ يرادﺎﻨﻌﻣ طﺎﺒﺗرا ﯽﻧﻼﻀﻋ يرادﺎﻨﻌﻣ ﺶﯾاﺰﻓا نﺎﻨﮐرﺎﮐ ﻦﯿﺑ رد تﻻﻼﺘﺧا عﻮﯿﺷ ،رﺎﮐ ﻮﮐرﺎﻧاﺪــﯾو ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ رد .ﺖــﺷاد و
3طﺎــﺒﺗرا ،نارﺎــﮑﻤﻫ
رﺎـﮐ ﻪﻘﺑﺎـﺳ و ﻦﺳ ﺎﺑ تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا عﻮﯿﺷ ﻦﯿﺑ يرادﺎﻨﻌﻣ ﻧ ﻪﭼﺮﮔ .ﺪﯾدﺮﮕﻧ ﺖﻓﺎﯾ ﺖـﺷاﺪﻧ دﻮـﺟو ﯽﯾﻮـﺴﻤﻫ ﺞﯾﺎﺘ
ﯽﻣ ﺮﻈﻧ ﻪﺑ ﯽﻟو ،رﺎـﮐ ﻪﻘﺑﺎـﺳ ﻦﺘـﻓر ﻻﺎـﺑ ﺎـﺑ ﻪـﮐ ﺪـﺳر
ﺎــﺑ ﻦﻣﺰــﻣ ﻪــﻬﺟاﻮﻣ رد ناﺮﮔرﺎــﮐ ﺮــﻄﺧ ﻞــﻣاﻮﻋ
ﻦــﯾا
ﺎـﻬﻧآ رد ﯽﺘﺣارﺎـﻧ زوﺮﺑ لﺎﻤﺘﺣا و ﻪﺘﻓﺮﮔ راﺮﻗ تﻻﻼﺘﺧا ﺖﺳا ﺮﺘﺸﯿﺑ )
32 ( .
هداد نﺎﺸﻧ تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪﮐ رﻮﻄﻧﺎﻤﻫ زا ﻞـﻣاﻮﻋ ﺮﯾﺎـﺳ ﺪﻧا
تﻼﮑـﺸﻣ زوﺮـﺑ رد رﺎـﮐ عﻮـﻧ و ﯽﻄﯿﺤﻣ ﻞﻣاﻮﻋ ﻪﻠﻤﺟ ﯽﺘﻠﮑﺳا ﯽـﻣ ﺮﺛﻮـﻣ ﯽﻧﻼـﻀﻋ -
ﺪﻨـﺷﺎﺑ ) 32 (.
ﻦـﯾا ﺞﯾﺎـﺘﻧ
داﺮـﻓا رد تﻻﻼﺘﺧا ﻦﯾا عﻮﯿﺷ ﻪﮐ داد نﺎﺸﻧ ﺰﯿﻧ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ
3
Widanarko
هﺎـﮔرﺎﮐ و تاﺮﯿﻤﻌﺗ يﺎﻫﺪﺣاو رد ﻞﻏﺎﺷ يﺰـﮐﺮﻣ يﺎـﻫ
ﺮﯾﺎــﺳ زا ﺮﺘــﺸﯿﺑ يرادﺎــﻨﻌﻣ رﻮــﻃ ﻪــﺑ ﺪــﯾﺪﺟ و ﻢﯾﺪــﻗ ﻻد ﻦﯾﺮﺘﻤﻬﻣ زا .ﺪﻧدﻮﺑ هﺎﮕﺸﯾﻻﺎﭘ ﯽﺗﺎﯿﻠﻤﻋ يﺎﻫﺪﺣاو ﻞﯾ
ﯽﻣ نآ لﺎـﻤﻋا و ﯽﺘـﺳد يﺎـﻫرﺎﮐ رﺮـﮑﻣ مﺎﺠﻧا ﻪﺑ ناﻮﺗ
دﺎﯾز ﯽﻧﺪﺑ يوﺮﯿﻧ .دﺮﮐ هرﺎﺷا يرﺎﮐ ﺖﻔﯿﺷ لﻮﻃ رد
ﻦﯿــﻨﭽﻤﻫ ﺮــﺑ
ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻦــﯾا ﯽــﺸﻫوﮋﭘ لاﻮــﺳ سﺎــﺳا
ﯽﻣ ﻪﺒﺣﺎﺼﻣ ﺞﯾﺎﺘﻧ ﻪﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ناﻮﺗ يﺮـﻈﻧ ﺪﻫاﻮﺷ و ﺎﻫ
ﻦﯿــﻨﭼ ﺮﺛﻮــﻣ ياﺮــﺟا ياﺮــﺑ ﻪــﮐ دﺮــﮐ حﺮــﻄﻣ ار ﻦــﯾا حﺮــﻃ ﺎﯿﻧ ،ﯽﯾﺎــﻫ و ﺪــﺷرا ﺖﯾﺮﯾﺪــﻣ ﺖــﯾﺎﻤﺣ ﺪــﻨﻣز
ﻪﻣﺎﻧﺮﺑ ﯽـﻟﻼﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳاﺮﺑ ﻪﮐ ﺖﺳا ﺐﺳﺎﻨﻣ يﺰﯾر
نارﺎــﮑﻤﻫ و ﺮــﺑ ﺰــﯿﻧ
ﻪــﻣﺎﻧﺮﺑ ﻖــﻓﻮﻣ ياﺮــﺟا يا يﺎــﻫ
ﻪﻠﺧاﺪﻣ و ﺪﺷرا ﺖﯾﺮﯾﺪﻣ ﺖﯾﺎﻤﺣ ﻪﺑ زﺎﯿﻧ ،ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا يا دﺮـﮑﯾور زا هدﺎﻔﺘـﺳا و ﺐﺳﺎﻨﻣ ﯽﻤﻠﻋ ﺖﯾﺎﻤﺣ ،نﺎﻨﮐرﺎﮐ
ﺖﺳا ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا )
33 (.
ﻪـﺑ دﺎﻨﺘﺳا ﺎﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ
ﻊﯾﺎﻨــﺻ رد ﻪــﮐ ،نارﺎــﮑﻤﻫ و رﻮــﭘ ﻪــﻟاﺪﺒﻋ ﻪــﻌﻟﺎﻄﻣ ﯽﺑﺎﯾزرا ياﺮﺟا ،ﺖﺳا ﻪﺘﻓﺮﮔ مﺎﺠﻧا ناﺮﯾا ﯽﻫﺎﮔوﺮﯿﻧ و ﺎﻫ
و ﻒــﻠﺘﺨﻣ يﺎﻫﺪــﺣاو ﻪــﯿﻠﮐ ﻞــﻣﺎﻌﺗ نوﺪــﺑ تﻼﺧاﺪــﻣ ﺮـﺠﻨﻣ ،نﺎﻣزﺎـﺳ ﻒﻠﺘﺨﻣ حﻮﻄﺳ ﻦﯿﺑ ﺖﮐرﺎﺸﻣ دﻮﺒﻤﮐ ﯽﻣ ﺎﻫرﺎﮑﻫار ﺪﻨﮐ و يدرﻮﻣ ياﺮﺟا ﻪﺑ ددﺮـﮔ
) 34 ( ﻪـﮐ
رد هﺪـﺷ مﺎﺠﻧا تﺎﻌﻟﺎﻄﻣ ﺮﺘﺸﯿﺑ ﻞﺜﻣ ﺮﺿﺎﺣ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ رد ،رﻮــﺸﮐ ﻞــﺧاد )
- 2 4 , - 6 9 , 13 , 15 , 25 , 35 ( ﻪــﯾﺎﭘ ﺮــﺑ
رﻮﺤﻣ ﺺﺼﺨﺘﻣ ي
ﯽﻤﺘـﺴﯿﺳ شﺮـﮕﻧ ﺮﺑ ﺮﺘﻤﮐ و هدﻮﺑ
ﺶﻫوﮋﭘ و ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا هﺪـﺷ ﻪـﺟﻮﺗ رﻮـﺤﻣ ماﺪـﻗا يﺎﻫ
زا ﯽــﮑﯾ هﺪــﺷ مﺎــﺠﻧا تﺎــﻌﻟﺎﻄﻣ ﻪــﺑ ﻪــﺟﻮﺗ ﺎــﺑ .دﻮــﺑ ﻪــﻧﻮﮕﻨﯾا ﺮــﺘﻬﺑ ياﺮــﺟا ياﺮــﺑ ﺐــﺳﺎﻨﻣ يﺎــﻫدﺮﮑﯾور ﯽﺑﺎﯾزرا ﺖﯾﺎﻬﻧ رد و ﺎﻫ ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ يرﺎـﮐ ﻂﯾاﺮـﺷ دﻮـﺒﻬﺑ
ـــﻧﻮﮔرا دﺮـــﮑﯾور يﺮﯿﮔرﺎـــﮑﺑ نﻼـــﮐ ﯽﻣﻮ
زا ﯽـــﮑﯾ و
1يژﻮﻟوﺪــﺘﻣ ﯽﺘﮐرﺎــﺸﻣ ﯽﻣﻮــﻧﻮﮔرا نآ يﺎــﻫ
ﺖــﺳا
2) 36 , 37 ( ورﻮــﻧ نﺎــﯿﺑ ﻖــﺒﻃ .
،نارﺎــﮑﻤﻫ و
3ﯽﻣﻮــﻧﻮﮔرا
ﯽـﻤﻬﻣ ﺶﻘﻧ ﯽﯾﺎﻬﻧ ناﺮﺑرﺎﮐ ﻪﮐ ﺖﺳا ﯽﺷور ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ و ﯽـﺣاﺮﻃ ﺪـﻨﻧﺎﻤﻫ ،ﺮﻄﺧ ﻞﻣاﻮﻋ ﺰﯿﻟﺎﻧآ و ﯽﯾﺎﺳﺎﻨﺷ رد ﺪﻧراد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا يﺎﻫرﺎﮑﻫار ياﺮﺟا )
33 , 38 , 39 ( .
1
Macroergonomics
2
Participatory Ergonomics
3
Noro
ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا زا هدﺎﻔﺘﺳا مﻮﻬﻔﻣ ﻪﮐ ﻞﯿﻟد ﻦﯾا ﻪﺑ ﺑ ﺪﻨﻫاﻮﺧ ردﺎﻗ داﺮﻓا ﻪﮐ ﺖﺳا ﻦﯾا تﺪﻣ ﯽﻧﻻﻮﻃ رد دﻮ
لﺮﺘﻨﮐ ﯽﻀﻌﺑ اﺮـﺟا نﺎـﺷدﻮﺧ يرﺎـﮐ ﻂﯿـﺤﻣ يور ار ﺎﻫ
ﺪﻨﻨﮐ ) 33 , 39 ( و ورﻮﻧ نﺎﯿﺑ ﻖﺒﻃ .
،نارﺎﮑﻤﻫ ﻪﺑ ﻞﻤﻋ ﻦﯾا
ﻪـﺑ ﮏﻤﮐ و ﯽﻤﯿﻈﻨﺗ دﻮﺧ ،ﻦﺘﺷاد هدارا دﻮﺧ ،درﻮﺧزﺎﺑ ﺮﺑرﺎﮐ ﺪﺷ ﺪﻫاﻮﺧ ﺮﺠﻨﻣ اﺮﭼ
ﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ ﻪﮐ ر
ي ﻂﯾاﺮﺷ و
نﺎﺷرﺎﮐ ار دﻮﺒﻬﺑ ﯽﻣ ﺪﺸﺨﺑ ) 33 , 38 , 39 (.
ﻦﯾا ﺮﺑ هوﻼﻋ
،
ًﻻوا ﻪـﮐ دراد ﯽـﻔﻠﺘﺨﻣ يﺎﯾاﺰﻣ ﯽﺘﮐرﺎﺸﻣ ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا زا
ﻪﺑﺮﺠﺗ و ﺶﻧاد تﺎﯿﺋﺰﺟ ﺖﺤﺗ رﺎﮐ ﻂﯿﺤﻣ رد ﻪﮐ ﯽﻧﺎﺴﮐ
ﯽﻣ هدﺎﻔﺘﺳا ﺪﻨﺘﺴﻫ رﺎﮐ لﻮﻐﺸﻣ ﺎﯾ ﯽﺳرﺮﺑ
ًﺎﻣود ،ددﺮﮔ
ﺖﯿﮑﻟﺎﻣ ﺲﺣ ﻪﺑ ﻖﯾﻮﺸﺗ رﺎﮐ
ﺖﮐﺮﺷ نﺎﯿﻣ رد نﺎﮔﺪـﻨﻨﮐ
ﯽﻣ دﺎﺠﯾا زا ﯽﺗﺎـﺟرد ﻞﻗاﺪـﺣ ﻆﻔﺣ ﻪﺑ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ،ددﺮﮔ
ﺮﻫ و ﺪﻨﯾآﺮﻓ دﻮﺧ ﻪﺑ ﺪﻬﻌﺗ ﯽﻣ دﻮﺟﻮﺑ ﻪﮐ يﺮﯿﯿﻐﺗ
ﺪـﯾآ
ﯽـﻣ ﮏﻤﮐ ﺪـﻨﮐ
،ﯽﺘﮐرﺎـﺸﻣ ﯽﻣﻮـﻧﻮﮔرا ﺮـﮕﯾد ﺖـﯾﺰﻣ .
ﯽـﻧاور ﻞــﻣاﻮﻋ دﻮـﺒﻬﺑ ﺮـﺑ ﺰـﮐﺮﻤﺘﻣ ﺖــﺳا ﯽﻋﺎـﻤﺘﺟا -
) 33 , 39 (.
ﺑ مزﻻ ﻦﯿﻨﭽﻤﻫ ﻪ
ﺮﺑ ﺖﺳا ﺮﮐذ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا
رﺎــﮑﻤﻫ و عراز نا
ﺮــﺜﮐا ، نﺎﻣزﺎــﺳ ناﺮﯾﺪــﻣ ﻪــﺑ ،ﺎــﻫ
ياﺮــﺑ ﯽــﻨﻤﯾا و ﺖــﺷاﺪﻬﺑ راﺰــﺑا ﺪــﯾد ﻪــﺑ ﯽﻣﻮــﻧﻮﮔرا ﺐﯿـﺳآ زا يﺮﯿﮕﺸﯿﭘ ﺮـﺘﻤﮐ و ﻪﺘـﺴﯾﺮﮕﻧ تﺎـﺣاﺮﺟ و ﺎـﻫ
هﺮﻬﺑ دﻮﺒﻬﺑ رد نآ ﺖﺒﺜﻣ تاﺮﺛا ﻪﺑ ﯽﻬﺟﻮﺗ ﺖﯿﻔﯿﮐ ،يرو
ﻪﻨﯾﺰﻫ ﺶﻫﺎﮐ و ﯽﻣ ﺎﻫ
دﻮﺷ ) 40 (.
ﺮﺑ و ﯽﻟﻼﻫ ﻪﻌﻟﺎﻄﻣ سﺎﺳا ،نارﺎـﮑﻤﻫ
ﻪـﻠﺧاﺪﻣ زا ﻞـﺒﻗ
ﮏـﯾ مﺎـﺠﻧا ﻪـﺑ زﺎـﯿﻧ ،نﺎﻣزﺎﺳ ﮏﯾ رد ﯽﻣﻮﻧﻮﮔرا ﯽﻠﺻا ﯽـﻨﺘﺒﻣ يﺮﯿﮔدﺎـﯾ و ﮏﯿﻤﺘﺴﯿﺳ دﺮﮑﯾور ﺎﺑ ﻪﻠﺧاﺪﻣ ﺶﯿﭘ و ﻪـﻌﻟﺎﻄﻣ ﻖـﯾﺮﻃ زا يﺮﯿﮔدﺎـﯾ زﺎـﻓ ﻪـﺳ رد ﻞـﻤﻋ ﺮﺑ ﺮﺑ ﯾﺮﻃ زا يﺮﯿﮔدﺎﯾ ،ﯽﺳر
،يﺮﯿﮔرﺎﮑﺑ ﻖ يﺮﯿﮔرﺎـﮑﺑ ﻞﺜﻣ
رﻮﺤﻣ هﺪﻨﯾآ هﺎﮔرﺎﮐ ﮏﯿﻨﮑﺗ و ﯽﻧﺎﯿﻣ ناﺮﯾﺪﻣ ﺢﻄﺳ رد
4ﮏـﭼ يﺮﯿﮔرﺎـﮑﺑ ﻞـﺜﻣ نداد مﺎـﺠﻧا ﻖﯾﺮﻃ زا يﺮﯿﮔدﺎﯾ ﺖــﻨﯾﻮﭘ يﺎــﻫ ILO
5ﯽــﻠﻤﻋ يﺮﯿﮔدﺎــﯾ سﺎــﺳاﺮﺑ ﺎــﯾ
6ﺖﮐﺮــﺷ ﺖﮐرﺎــﺸﻣ زا هدﺎﻔﺘــﺳا ﺖــﯾﺎﻬﻧ رد و نﺎﮔﺪــﻨﻨﮐ
Meta-Reflection ترﻮـﺼﺑ ﮓـﻨﯿﻣد ﻪﺧﺮﭼ ﺐﻟﺎﻗ رد
ﺖﺳا مواﺪﻣ و ﺮﻤﺘﺴﻣ )
18 (.
4
Future Workshop
5
International Labor Organization
6
