• No results found

CAMPANA URINATORIA,

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "CAMPANA URINATORIA,"

Copied!
17
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

DISSERTATIO PHYSICA,

de

CAMPANA URINATORIA,

QUAM,

CONSENT. AMPLISS. FACULT- PHIL.

IN REG. ACAD. UPSALIENSI,

praeside

D:no Mag.

SAMUELE

DURßO,

Physices PROFESS. Reg. et Ord.

nec non Reg.Acad.SCIENT. stockh. MEMBRO.

PUBLICE VENTILANDAM SISTIT

STIP. REG.

nicolaus landerbeck,

CALMARIENSIS

IN AUDIT. GUSTAV. DIE XXII. JUNII

ANNI MDCCLXIII

H. A. M. S.

U P S A L I JE.

(2)

GENERALSKAN

OCH

GREFVINNAN,

HÖGVJLBORNA FRUN.

Fru HEDVIG ULRICA CHRISTINA

DOHNA,

FÖDD SOOP«

EDERS NÅDE.

Ettejvälgrundataltid purpurtyckeoch höghet.for vetenfkaper, åtföljerDetta , med fle-

re lyfande dygder, fom pryda Nådiga Fru Gref- vinnansHoga Stånd, vördas hos Nådiga Fru Gref-

vinnan i ftorfla fullkomlighet. Att derfore få til*

Jfkrifva Nådiga Fru Grefvinnan mitt Academilka

arbete råknar jag for en ovårderiig lycka. Anfe

med Nådigt välbehag, hvad in for Nådiga Fru

Grefvinnan jag allerodmjukaft nedlägger till ett

prof af den djupa vördnad, hvar med jag har

åran framhärda

HÖGVJLBORNA FRU GREFVINNJNS

EDERS NÅDE :

t

allerodmjnkafte tjennre,

NILS LANDERBECIC

(3)

RECTORI ACADEMf/E UPSALI.E.NSIS

M AGNIFICO,

PIRO MAX. REPERENDO otqueCELFBERRIMO,

D:no Doct. nicolaq

waller i o,

S. S. TH. PROFESSORI Rl G. et ORD. ftKALSEN.

REG. ACADEM. SCJENT. SJ OCH. MEMBRO.

PIRO NOBILiSSJMO

d:ko jon.#: meldercreutz,

CAPiT.RtG. I NE.itM AlH. INF. PROF, REG.r.rOKD.

REG. SCIENT. ACAD. STOCKEI. MEMBRO.

PIRO AMPLISSIMO atqw CELFBERRIMO

Dm PHYS. PROFESSORM \g. samueliI RIG. etDLRiEO,ORD.

REG. SCIENT. STOCKH. MEMBRO.

V1R0 AMPLISSIMO atqve CELFBERRIMO

D:KO MAG.DANIELI MELANDER,

ASTRON. PROEESS. REG. et ORD.

patronis summis.

Opufculum. Hocce.

.> Jn.

Submiffi. Animi.

Documentum.

Confecratum.

Voluic.

cultorÖ" cliens HiimiUimus

NICOLAUS LANDERBJECIC

(4)

VIRO

Admodum Reverendo atque Clariffimo

D:no PETRO LANDERBECK,

Ecclefiarum Halltorp & Våxtorp

Paftori VigilantifTimo, PARENTI OPTIMCX

InNominivenerabundae gratiffimsequeTuo, Parens Optime,mentispagcllas hafcctefferam

åicare debeo. Omnia Tua in me collata bene- ficia, heic publici juris faecre, effct quidem neg¬

otium jucundiffimum; fed quoniam tanto labori

memet imparem efle, perfentifco, confultius fore

exiftimaverim ea, venia Tua, filentio hefc pras- terire. Quaevis felicia ut Tibi, Pater Optime, cedant,

votis ardentiflimis, a DEO O. M. impetrare cona- bor. Ad cineres usqu-e permanfurus

PARENJ IS OPT1MI

Filius obedientijffimus

NICOLAUS LANDERBECK.

4

(5)

I. N. J.

uamquam eventus naturales, fimplici

adtentione fa&a, perfxpe occafionem

inventorum utiliiiimorum dedifle ex-

ploratum ht, tamen priusquam phae-

nomena ad noftram utilitatemadpli-

t carevalemus, requiriturut cauflaseo-

rum, &regulas ad qua^s producuntur peripeåas habea-

mps,quippe^quod omnia noftra inventa,&machinas ad-

éohis regulis conformes eile debent, utnatura harum o- pe defideratumef¥e£tumfuafponte quafi producat. Lon-

ge noftro propofito alienum föret viam cornmonflrare,

quam progredi licet in machinis excogitandis & pcrfici- endis; verbo tantum indicemus, quod inhoc vaftiflimo

campo, res plurimas, licet primo intaitu fimplices vide-

äntur, tenigmatibus tamen quaft involutas & difficili-

orisindaginis non raro deprehendi; qua* etiam finemulta cognitione geometrica &mechanica quin & calculopro- lixiori eruinequeunt. Utilidimis recentiorumtemporum inventisoptimojureaccenfenda eftCampanaUrinatoria,

qua res in fundo maris obvias, vel infortunio quodam ämiilas, vel prius non cognitas, majori cum ufu &vo- luptate, detegere licet. Hujus fundamenta phyflca pro

éxiguoingeniimodulo leviteradtingeredecrevi, fperans fore, ut mitiorem C. L. aeas cenforem.

$7 i.

Centrum gravitatis corporis dicitur punftum,quod

ii immobile fit, in quovisfitu aequilibrium fervat corpus.

Similiterfingi poteftcentrumgrayitatis linea?, fiupcrnciei

4 et

(6)

& ; 2 ( &

etplurium corporum commune,efle punctum, quolinea, fuperficies vel corpora fufpenfa sequilibrium fervant

Ex Scaticis notum efl:, quodfl plura corpora data midtiplicentur per diflantiam eorum perpendicularema pia¬

no quodam, fumma fa&orum aequalis fit faSto, ex fumma

corporum, duEla in diflantiam perpendicularem centrigra- vitatis commitni ab eodem piano. Hinc facilefequitur,fi fuperficies data particulis gravibus indefinite parvis con- ftare ponatür, iummafadtorum, ex unaquaque particula feparatim indiflantiam ejusperpendicularem apianoquo¬

damtiu&a, ortorum, äqualem effe fadto, ex flimma o- mniumparticularum hoc efl: fuperficie integra, in diflan¬

tiam centri gravitatis ipfius perpendicularem ab eodem piano, orto.

Ratio interponderaduorumcorporum;, quar eandem

habent magnitudinem Pondus eorumfpecificum dicitur.

Corpus fluidumnuncupatur, cujuspartes impreflioni cuicunque perexigute cedunt, &, cedendo, facillime

interfe moventur,

Cumitaqueejusmodicorpus eft in aequilibrio,necefle

eft particulas ipfius in omnibus, qute concipi pofFunt

direftionibus agereputa horizontalster, verticaliter Sc oblique quomodocumque; nam, quoniam particula

quaecumque circumcirca particulis, qute illi adjacent , sequaliter premitur, eadem vi in vicinasreagit, adeoque

in omnibus directionibus, qua?dire&iones femper adlu- perficiem normales flint; Unde fequitur; preflionem,

quam particula quaxumque fluidi gravis patitur, pro- funditati ipfius infra fuperficiem fluidi effe proportiona¬

lem. Qutede particulaquacumqueallata funt,fimiliterde volumine quovis fluidi, particola? inftar confiderato ,

dicipofle apparet. Nec difficile efl idem adcorpus in

fiuido demerfum adplicare; nam corpore fublato, flui¬

dum locum occupat, hoc tequaliter fecundum quam-

cum-

(7)

$ ) 5 ( &

cumquedireftionem premitur,quarecorpusin eodem loeo pofitum, non alkerpremi potuit. Preftiones horizon¬

tales in corpus fubmerfumagentes, {e invicem in aequi-

librio tenent, profunditates enim punflorum fuperficiei

corporis ineadem feftione horizontal! tkorum, äquales funt, & adeo feiovicemdeflruuntpreftiones. Hoc etiam quotidianaexperientia fatisfuperque evincit,nam corpus fluido fpecidce gravius perpendiculariter defcendit, &

fpecifice leviusafcendit; fi vera ejusdemfueritgravita*

tis ipecilica: ubicumque influido pofitum manetimmo-

tum.

§. IL

Aér, quo tellus noflra circumdatur, vocatur atmo- fphara&ponduscolumna?aereas eandemcumatmoipha^ra

habens altitudinem, pondus atmofpborieum; pondus illud ponderi columna: aquese , eandem bafm &altitudinem

33 ped. menfur. Angl *) habentis, «quäle ede expe-

rimentxsexploratum &confirmatumeft. Siitaquequaera-

tur pondus column« aéris, cujus bafisdata eft, multipli-

cetur illa perpondus 33 ped. cub. aquar, **)faéium erit pondus column« aéris qusefitum.

Aérem gaudereelaflicitate, neminiferenunctempo¬

ris, ignotum ede poteft. Hxc elafticitas, vi tendentiaut comprimenti eft «qualis. Sinon,erit aut major, aut mi¬

nor, flminor reaftio aflioni erit minor, adeoque aér ad-

huc magis comprimeretur; fi major erit reaflio aflioni

major, adeoque aér non tam comprimi debuidet. Hinc

evinci poteft elafticitatem aéris prope fuperficiem tellu-

ris, äqualemcdeponderiatmofphaerico; illud enimpon¬

dus unicafere eft cauda,qüae hunc effeftum parit. Quo

major eft aéris elafticitas, eo minus eft ejusVolumen,

A 2 hoc

. - n 1 I IIr-fT II

*) Seu circiter 34 ped. menf. Svee. Dec.

**) Pondus ped, cub. aquz H 1000 unc. etiam menf. SveCc

(8)

8 ) 4 f 3K

hoc eft,elafticitåtes Tunt in rationeinverfa voluminum;

Volumina enim funt ut viresprementesinverfe. Quem-

admodum alia corpora ita aér,licet longe majori vi, fefe expandit calore, & fit levior. Hinc, ex natura fluido-

rum gravium, cum aér diverfk temperieiefteidemloco

inclufus, calidior petit fuperiora.

Iftapluribus experimentis quoquecomprobarifolent,

quornmprarcipua funt quse tubo Torricelliano notiftimo

efficiuntur, quseque in fcriptis recentiorum Phyficorum

fat dilucide exponuntur. {a)

(a) vid. Cotefu Lecons de k PhyiiqveExpenm. Defaguherii Courfe

of Expeiim. PhiloC P. II» Gravefandi Eiementa Phyf. Mujfcbenbrcekit Eflay de Phyfiqve &c»

§. ni.

Corpus inaquam immerfum al aqua ex cmniparte pre- mitur, & hac preffio aquaIis eft ponderi columna aquea, cujus lafis eft ipfa fuperficies, altitudo vero profunditasr

centri gravitatisfuperficiei infrafuperficiem aqua. Omnes particula?aquasponderepremuntur, quod profunditati eft proportionale,ceterum, pernaturam fluidi,premitaqua

an omnes direftiones sequaliten quarefingulapunfta fu¬

perficiei corporis ponaere premuntur, quod prodit multiplicando pondus particuiae illi puncto adjacentis,

per profunditatem iplius , infra fuperficiem aqutej fumma vero horum factorumpreffioni, quaintegra fu¬

perficies afficitur, eft sequalis; fumma autem faaorum,

iafto ex fumma pun&orunphoc eft,fuperficieintegra,&

profunditate centrigravitatis ejus infra fuperficiem aqusc gcnito eft arquaiis*

Reprefentet(Fig. i.) curvaBF^iVfuperficiem quam- vis fub aqua, Sc AVD datam fuperficiem aqule; ab extre-

mitateB curvre ad angulos re&os ipfi AV ducaturBA,

fumatur in curva pun&um quod vis E, per quod E F ipfi AB parallela aucatur, mfe ipfi FE.infinitepropijaqua

(9)

mm——■Lk..';äsär 'flHBH m■HP

) 5 (

<t

Cum preflio aquac fit normalis si>Jlt

& el ipfi F/parallela.

ad fmgulas^ partes fuperficiei, fit eG ad curvam norma¬

lis, & preflioni inpun&o e proportdonalis. Visha*c nor¬

malis, in duas alias refolvaturfcilicet horizo»talem,&ipfi

GH proportionalem,atque verticalem&proportionalem ipfiHe. Sit AFzr^r, fluxio ipfius AF, hoc eft, Ie~dxy FEzrj, fluxio cnrvae BEfeui.e~dz. Quum EexEEzzGir

erit Ge~ydz. Sed cum rriangula G^H E<?I fint fimilia,

erit eE : el : : Ge : He, fa&a lubflitutione habebiturH^

ZZydxy qua?preflioni verticali inpuncto eeft tequalis, cu¬

jus flucnsflydx)tequalis eflpreflioni verticali,quamtota fuperficies fuflinet. Sit O centrum ejus gravitatis , &

OV normalis ad fuperficiemaquar, quoniam OVfitcon-

ftans, & ponatur data, dicatur//, atque AD ~b> erit fiydx)ITf\adx) per naturam centrigravitatis, hoceft

f(ydx) ax al, cum fitxZZl. Hinc adeo conftat poten-

dam,qua fuperficiesfubaquapremitur,tequalem eflepon-

deri columna? aqueas, cujus bafisefl fuperficieshorizon¬

tal^ & altitudo profunditas centri gravitatis infrafuper-

ficiem aqure.

§• IV-

Fxplicatis fic elaflicitate &: gravitate aéris, quin &

quantitate preffionis aquae, progvediendum efl ad ipfam

Campanam Urinatoriam. Qualibus, fi ullis, inftrumen-

tis Uli fuerünt vetetes, pro examinandis objeetis in fun-

do maris pofitis,noftri nonefl inflituti difquirere, praxi-

pue cum nec fatis conflet, quasnam emendationes fub-

ierit cacabüs ilie aquaticus, cum quo Taifnems vidit duor

Grcecos in prcejentia Imperatoris Caroli F\ & decem pro- pemedum milhum höminum, experientiam fecijje Hifpania

*538, tit ipfe rerert tunc temporis fat ce'ebris Mathema-

ticus in libro, quem edidif, De rapidifFma motione (a).

Sed HaUejum Matbematicum excefentiflimum, invento

huic utihfllmo ultimamferelimam An. 1716impofuifle

- notum

(10)

$ ) fi ( &

notumeft, (h licet perinduflrius noderMechamcus, &

Capitaneus Mart. TrievM, quardam ulterius addenda

putaverit, horum itaquepra?cipueCampanas, quam bre.

villime propo nemus.

IpfarnCampanam (Fig.2.) fabricari fecitHaflejusejus

magnitudinxs., ut fub ea urinatores tres vef quatuor

cum maxime neeeÜariis utenfilibus commode degere

podlnt, quin & formte campanse iftius quum huic fini

aptior videatur, inferius admittens maximam quantita-

tem aqute cum minima ejusaltitudine, &minimo incom-

modo urinatorum. Inträ Campanam fedile A figebatur

ut ftare, vel federe pro lubitu poflent urinatores.

His prteterea multa alia addi pollunf commoda inträ

Campanam, utlampas B de parte fuperiorependens qua

accenfa utitur urinator cum neceditas id poflulaverit,

qua; tarnen abarbitrio cujusvis pendent. In parte fupre-

ma vitrum C fuperficie externa concavum, interna con-

vexum (f) feneftrte loco conftruitur. Apici orbiculo

D adfixo funis E, Campanam demittendi gratia , ad-

nectitur. Superne comparetobturamentum Fper quod

aérrefpirationi noxius emittipoteflj is etenim ut utma¬

xime calidus, fuperiora petit, adeoque aperto obtura-

mento exit , aqute vero denegatur introitus in Campa¬

nam abaére inclufo, qui ipfi refiflit, prefTus a columna

aquea longioreilla,qua*premit inforamen iiludCampa-

nx. Campante etiam confpiciunturaffixte plumbetemaffce

GGG ejus ponderis, utCampana cumillis, & aére in¬

clufo, idem habeat pondus fpecificum ac aqua.

QuumCampanaaéris plena in aquam demergitur, aér

inclufus, aqua:, qua nititur campanam nitrare eamque

implere, ut utprofunde demergatur, refiflit,vpartem ta¬

rnenipfiusadmittiq*3cujus ratiomimpenetrabilitateteria?-ma¬

(*) Ita, Si Scyphumvkreum orificio dearfum verfb aquae immittas,

fenties aquamin illonon eousque afcendere, utadtingatfupeificiem aquae

•xterioris, etjamfitotusipfifitimmeiius»

(11)

$ ) 7 ( $

teria; & elafticitafe'aéris confiflit. Quo vero profundius mergitur, eo magis aér in Campana comprimitur,atque

aqua magis magisque ultra marginem afcendit. Col-

ligitur hoc exinde, quod vis, qua aér inträ Campanam

premitur, expondere atmofpha^rico &pondere columnce

aque<e fupra centrum gravitatis fuperficiei Companas

iimul fumtisnafcitur;qu£cvismagismagisqueaugetur,quo profundius mergitur Campana. Decrefcente volumme

crefcit aériselafticitas, quare,ob aéiionemreaélioniäqua¬

lem,elafticitas aérisin Campanacompreffiuna cumponde-

dere aqure illamingreftie, jcqualis eft fummte ex ponde¬

reätmofphrerico &pondere columna^aque^ cujusaltitudo

eftprofunditas centrigravitatisfuperficiei ipfius infra fu-

perficiemaqua?, & bafis fuperficies horizontalis.

Ut Campana, cujus indolem jam expofuimus ufui

ulterius reddaturidonea, duodolia HH illifunt accom-

modata, idque eum infinemy ut illorumope, aérvitac

fuftentandae neceftarius urinatori impertiri poffit, Ioco

refpirationi minus falubris, eamque ob cauflam emiffi.

In laterealtero dolii, apertura I reperitur, & in Iatere

oppofito tubusKcorioconfe&us apfatur,obturamentum

Linaltera extremitatehabens, qua^itapondere plumbeo

M oneraturut(ubfidat. Lateridolii ubi eftapertura, pon¬

dus Nquo demergatur,affigitur,ne aperturafuperne ver-

tatur. Proprietates phyficae doliorum nihildifterunta na¬

turaCampana?, jamjamallata. Harcalternatimfub aqua juxtaCampanam,fedpaulloprofundius merguntur,ut uri-

nator adfumenstubumobturamentumaperiat,aér,in do-

liomagispreftus,ttiCampanamruat,ubi minoreft refiften-

tia aéris calidioris &rariorjs,quoipfoht ut,quandolibue-

rit,liberum & falubrem ipfe haurirepoflitaérem, quift &

majorem fibi comparare locum aqua vacuum, quum

admiflione novi aéris augettfripfius quantitas, fubCam¬

pana, idcoque expellit aquam nknitvm forfan interdum

afcendentem. Ob

(12)

» •)«c &

Ob Campanas hajus Hallejanx magnitudinem 5c

fumtuoficacem, minorem medicari coepit b. m. Dn.

Trievald Draccipue adhibendam cum urinatori non necefie elt, longiori tempore veriari fub aqua, quam quoque feiiciter eflectui dedit, & delcripüt in Tra-

ctatuio Holm. 1734 imprelfo , quin 5c in Epiftoia

ad Defaguherium {d) Campana hasc Fig 3 elf ex eupro,

ftanno intus obducta, atque catenis ferreis, (umnec

fcabelium ferreum, o quo in aqua ftare poteft urina¬

tor, quo ipfo omnis incluius aér ipü iiiui cediq inluper,

ut circulacio quafi quxdam aéris producetur, & ejus fa-

lubritas melius fervetur, Campanam tubo concavo*£

ornavit, cujus intimas extremitati a formam dedit buc-

cinas, quam verfus fuperticiem aqua:, circa orihcium

fere Campanas ftagnantis, locavit iptiim de cetero in gy-

rofpirali luperficiei internas arfixic. Supremaextremkas b hujus tubieil mobiiis, <Scad modum filhikttabaci con-

fecla, uttermiriumejusin ore tenens aérem inferiorem

faniorem fuperiore, re(birare pollit urinator.

(a) Vid Cafp, Schotti, Technica Cnrioia p, 393,

(b) The art of iiving. under väter, by D. Hallev, k. Phiioiook.

Tran&cL 1716.

(c) Clare Motion ofFluids <S£c. p. 182.

(d) Courfe of Experun. Phiiof. P. 11. p. 2.20.

.. V\

Expo itis palmariis proprietatibus Camoanqc Uri- natorix, haud e re fore putamus ibiutione generali m-

dagare pondus, ad Campanam datam iuomergendara

neceflarium,quin 6c aéris in ea elaibcitatem,&qnantka-

tem aquas intrantis Campanam ia quamcumqueprorun- ditatem demerlam.

Prob!.I. DtTtispaikdere Crcdpacitat; *)Campans, pon dereJpccißco matens ipyrus, ponderejpccißco materismas-

Jarttm

(13)

JK > 9 ( JK

■{anm ipft affixarum, E?5 pondere fpetißco aqua; deter-

miriare pondus abfotutum majfarmti, ad Campanamfab-

mergendam néccjjarium.

^Refol. Sit pondus Campana»m , pondus fpe¬

cificum materia qua conftatz:^, capacitasizr, pondus fpecificum materia; maflarumrrd, pondus fpecificum

aqua; ZI», pondus qua;fitum maflarum~v, erunt, ob

pondus abfolutum femper äquale produdo in valu-

X men & pondus fpecificum, volumen maflarumm—,U

quare volumen totius Campana;una cum aére inclufo &

fip_j bcd+-bx

oneribusm Hoc volumen, volumini a- bd

qux removendae, äquale erit, cujus adeoquepondus eft

adn bxdn*-lnx _ . ,

Quoniampondus a*-x-±ccampanae

bd

maflarum & äeris, idem erit ac pondus aquae ejusdem

adn+- bcdn-+-bnx

voluminis, habetur a-h-x-*—c~ yy & in-

bcdn-\-adn—abdcbd

de * —— Q. F.. I.

bd—un

Probl. IT. Datis capacitate Campang, pondere atmo-

[phara,ponderefpecifico aqua; determmare l:nio elafticita-

tern neris in Campana ad quamcumque profunditatem, 2\do

quantitatem aqng illam intrantis.

Refol. I. Sit magnituclo cavitatisCampananr,pon¬

dus atmofphxra?, hoc eft columna;aquea;, cujus altitudo

eft Z>ped. ~zZm, pondus fpecificium aqux~n, profundi-

tas centii gravitatis fub aquaiZtf, elafticitas aéris cem-

prefli ZL Xj eritpondus columna;aquea; fupra centrum

am

gravitatisCampana?rz—. Quoniam elafticitatesfeu vires

b

B com-

(14)

$ ) { &

Comprimentesfuntreciproceutvolumina^ritvoluirienaé-

cm

riscompreftiH ,&volumenaquseCampanam intranris

«AT ro:—

x ^ & jncje pondus aquse Campanam ingredi-

cnx—cmn

m

entis ~ . Cum elafticitas aéris comprem una

x

cum pondere aquse inträ marginem Campanse ingreftse sequalis fit fummse ex pondere atmofphserse, & pondere

columna: aquex fupra centrumgravitatis Campana!, ha-

cnx—cmn am bcn—am—bm

beturv-t- ———: Vm &indexxH y v

x b b

ben— am—hm

ZZcmn, fit - A, erit xx_j-Ax: cmn, undp xzz—jA+-+-cmn elafticitas qusefita.

2. Valöre ipfius x fubftituto in ———

x

habebitur volumen aqua; Campanam intrantis

—cm—\cA+-c 24-cmn cm

ZU ~ HZc -+- ■■ - •

—§A+*f/^A2*-cmn U- V\A*-+cmn

ibcm

c-t— ~ ~

bcn—am—bm—- \fb*c*n*—zabcmn-x-ib2cmn~b{in.a-+b)1

unde conftat qusefitum.

§• VI.

Campana Urinatoria omnium mediorum fub aqua vivendi optimum licet fit, naturseque maxime conve¬

niens,

(15)

«:• > «i ( 5K

niens, fuis tarnenlaborat difficultatibus & incommodls.

Hsec ineo prascipue confiflunt, quod urinatordenfiorem

non tantum quam ioleat aérem ducat, Ted & determina-

ta ejus quantitate Ulifitvivendum. Comprelfum quo- que aérem animantibus minuselfe falutarem, ex experi- mentis, qux prohoc explorando funt confeéta, valde eft

vero fimile (tf), atque proinde, quod, quo magis aér, fuerit condenfätus,eofit perniciofior. Homiriem jcque

ac alia animantia aérem quali confumere haud etiam in-

expertum eft, adeo utiile aér, qui pulmones iemel tranfi- erit, refpirationi amplius fit ineptus; qua de caufia aér

inCampana cito ab urinatore abforbetur; prreterea quod transfpiratioipfius illum quoqueladdat. Candelamaccen-

fam aéremquoque confumere vel ejus elafticitatem de- flruere, nemini in phyficis verfato eft ignotum: nam videmus candelam fub tefto vafe cito exftingvi, quam ob cauflam parcuserit urinator inejusmodi medio adhi-

bendo. Hx difficultates apertura obturamenti qua par- tem quidem minuuntur, dum infalutarisaér emittitur,

purusque auxilio doliorum obtinetur, fed non omnino

tolluncur. Elafticitas aéris in Campana, eandem in cor¬

pusurinatoris.exercet preftionem,-quam aquain eadem profunditateexerceret; abhac autem preftione, maxima licet, parum quidem lentitdoloris, fi lentius demittatur Campana, qvum denfioraér, quem refpirationetrahit,

vafa corporis ejus fenfim impleat, & faciat, ut a^quili-

brium quamproxime fer.vetür. Hifceautemincommo-

dis urinator allato adparatu inftru&us, obfervatis obfer- vandis in Campana haud difficulter vivere, & negotia

obvia fub aqua, line mali cujusdam metu,

» diutius exfequi valet.

TANTUM.

(a) Hauhbeji Phyfico Mechan, Experiments, p. 166.

(16)

:i v :ßl n^rrr-rj'•>/■;/

-

.1 iO / j . -j-, v / ,

t.'s■ * i M; c audinri audiir rt;L!l ws';.jrjr- " '

'

V- '.i < . ,.v;p ,;j5ftiGiq aupj« . i. . ÖV37 ,

*' >;

.

:• t '"OU&lClpn^q V; OV '

•x. «. -y

4X . -

*, J

1 ;

"

, -

-•. .

/7 .

-f*»> '• «

-Sr?

«....*

V

/

. . -"t - y. .qtobrjp D

v'' "-"f" > "*r .?rj' •; . ' r; ^ ijiq .^ • (•» , ip

': ' -:vjy >/

! é f- jvp;tn rr;

:'ä" -K.T •• :

a

' » f * "T*

•öcl 'SC'... ;

/' r

(17)

i m yj i J_J *

... *

ANNI MDCCLXIV.

References

Related documents

In this report, we have stayed with the definition of recreational fishing which is used for data col- lection in the national surveys carried out by Statistics Sweden on

To study how the European standard Water quality – Guidance on the estimation of fish abundance with mo- bile hydroacoustic methods (CEN 2014) was perceived by different users, a

Syftet med expeditionen ¨ ar att bed¨ oma best˚ andstatus f¨ or sill samt skarpsillbest˚ andet, resultaten rapporteras ˚ arligen till Baltic International Fish Survey Working

1) Projektet ”Fisk, kräftor och musslor som eDNA” var en del i en satsning på framtida och innovativa metoder inom den fortlöpande miljöövervakningen (FOMA; Fig. Det är

2) the general lagrangian of order is to be used at tree level and as an insertion in loop diagrams.. 3) the renormalization program is carried out order

The Department of Aquatic Resources at the Swedish University of Agricultural Sciences (SLU Aqua) was commissioned by the Swedish Agency for Marine and Water Management to assess

applies to natural recruitment 4 , assisted migration and restocking, as well as Trap &amp; Transport of silver eel) and that future fisheries and hydropower generation have an

A reconstruction of the silver eel production from historical data on their youngest ages, requires an extrapolation over many years, assumptions on growth and mortality, and