De jmmutabilitate juris naturalis, pars posterior, suffragio amplissimi collegii philosophorum acad. Upsaliensis, pr

I. N. S. S, T.

$

DE

IiYlMUTABiLlTATE

JURIS

NATURALIS.

Pars

_pofterior,

Sujfrtgio Amphßimi Collegii Philvfophorum Acåd,

Uffolienfist P R/ESIDE

Viro

_Clarißimo

Dn.

_JOANNE

Scientia: Mathematic# Profcffore Ord,

Pro_{folttv in FhilofopbU honoribta}

rxhibiu

A

PETRO

_{Ä3M9i39t©(S9t}

Mcdelpadto,

S. R. M. ia Facult. Theol, Stipendiario.

In Audit. _{Guß. Maj, d. lo. Kov. 168g.}

UPSALlJE.

S/J?/

MJ"

Summa fidei-

Viro.

&.extraordinario. _{ptr.Gcrmaniam. in.diverfis.}

Principum, aulis. &. _pravipué, ad, Traétatum. illconavienfein»

_Äblegato,

in. Ducatibus. f

Bremenfi. &♦ _Vehrdenfi^

Summo, Prsfidiorum, _prarfefto.

nec. non,

Legionis. Pedeftris. Tribuno. maxime, Strenuo« llluflrifßmo. &. _{Generofiffmo.} Domino.

Dd.

_MAVRITJO.

_VELLINGK.

L» Baroni. in.

_SÖnfaff.

_{Domino, in.} &• _{Qcfmäåg. &c.} Heroi. Litsris, &. Armis. Clariffimo.

Maecenati, _magno,

hafce, breves, ac. incultas, lucubrationes.

in* _{Venerationis. Ä.pieratis. raonumentum*}

•' V % 'S

* t

, • 's / ' V . -i *".*-• i ■ * •.

Submffe, offert, atfr dtcaf.

S'**

v

r

D.

_D.

\9

$. I.

J^Nter

affo cjocet Jus

Natu-^ascitca

officium fcrrmocinantiumj

!

jw>s oblig^i fen(a animi3 quantum

in _nobwy

_liquido

_ipprire

,

fva-dentq, Rherores *Jt perfpicue SC

breviter dicamus. Hoc ut pppri-me dignum _{efl: Philofophanti:}

Ira & mihi

mele-teinat? _{qua^dpm huic riegotiq deftmata ( utinana}

bpnisayibus;) _proponcnti,

_faciendum

_exiftimavi

_,

iit fe abfq; _{pigmentis bencvolcnti Ledtori Judici¬}

um _{meum qu^iecunq, de}

pnefenti _{materia, oppw}

dö _{ardua, prodam, Etcum hadlenus prarcipue in} oftendendo fönte _{pioralitatis, Jbonitatis & inalitia^}

qua:afhonibus humanis convenit, occupatus

fue-rim> reftat ut rem_propius

aggrecliar, & quajftio*

nepi de _{juris hujus immutabiiitate lolidis}

argumen¬ tafirmem.

s. \i

In _{primis autem Cciendum eflr,}

npn de quavis

mutatione quam fubithoc jus _difquirij jfögi quod

defadto^reclamantibusunåcum

confeientia,tothujus

difciplinas

Doftoribus

in roto

orbe

terrarum,

mu-tetur , acq; pacis,

Soeialiraiis,

benevolcnria?

SC

honefti cultura ranruni in

aniinis

hominum

decre-fcere cernatur, quanrum in

libris

regulas

morum

floreant: hoc, incjuam,nunc

in

controverfiam

non

venir* Neqs hie qu.?ritur

de

duratione

hujus ju¬

ris, an fcilicer unquam

cdfet Sc

finem

habirurum

fit* natnceflante hac humanas natura;

conditione,

neceflüm eft Sc iddefinere

die taie

quäle

nunceft,

putä,

poft:

iiiuüi

diem

in

quo

judicabit

Deus

oc-culta hominum.

Quod

tarnennon

ita

capiendum,

ac fi poft immutaram

humanam naturam

nihil

di#

cendutn fit bonum vel

malum,

cum

&

tum

qua:#

dam officianatura:

convenientia

manlura

non

du-bitemus 5 etiamfi de

iilis

parumex

ratione

pronun-ciare licear, Prasterea Sc

illud

notum

eft,

per

ad-ditionem, leu, ut

Grotius

dicit,

reduftive

Sc

per

bonam

confequentiam

pofle

hoc

Jusfubire

aliquam

nftitationcm, fi tåmen

ha»c

mutatio

dicenda

efl:

5

jn juribus

fecundasconfecurionis,

&

illis

prasfertim

guas ex

quibufdain

hypotheticis

ofijcns

depcndent,

*. _U\. '

Sed _hicquasritur

devalore

Sc

Sancffcitate

regu»

larum moraJiumJ An fciiicetpr.^cepta

Iuris

natu¬

rerum petitis,

&

in

actionum

humana

rum

mo

Ge¬

ranien, humaiuqj

generis felicitatem,

immediare

diredtis, hujus fint

indolis

utvel

muran

vel

abroga-ri _{poflint, vela quoquam m}

illis

difpenfan

§

Hoc

ert: _{quod negare atq;}

paucis

li/fce

defendere

cona»

bini ur. Et

qiloniam

jus

lequitur

naturani

&

im»

murabilein rerum indolem

pradtice 8c

moraliter

conlideratam, hand

alirerac

leges

naruralis

motus

redte confiderara? iuam feqvuntur;

videmur

nobis

nulla aharatione _{quam a}

Natura

_rerum

mprsliter

fpedtara, Juris

Naturalis

imrnutabihtatem

pofle

de-rivare. Res illx quarum

Narura

fpedfonda

ert,

&

ex _quibus rario

hujus

affedhonis

deducenda

eft,(unc

DEUS 8c Homo- Unde å

celebri

quodam

Philo-fopho dlcuntür

quxdam

pracepta

Juris

Naturalis

fiuere _{partima natura}

_DEI,

partim å

_narura

huma¬

na. EtutinDEO tria concipiuntur,

exiftentia,

ef-fentia öc operationesj _ex

his

ominbusaliqva

noftro

uluiinfervientia depromemus.

$. IV. ' ■'

DE11M exiftere dictitat redta ratio, 8c

ejfTe

ta-lem _qui

_nuliagaudet

eifenua? vei

_operationum

im»

perfedtiooe, i,e,

imtnutabilirer

verum,

bonumrju-rtum 8c fonddumeiTe. Demde qua opera ;

efle

it»

Zum foiuiii hujus uaiverfi condirorem, & qui in

u-niverfa ä le couditä juffifiimum Sc ordmatiffimum

regi-mm

regimen exercct,

cui

neceflarise

erunt

fuas

leges$

i-ta n.creavitomnia, nontantumut

efTenr>

ied

&

bc-ne eflenr. Hinc non pugnantem

inter

fe

naturatu

fcd ordinatam condidir*

dando

unicuiqj

naturs

Cu*

um finem, media & legem 5

quibus

iublatis

per

momentumtemporis non

exifterent,Vetetes

o

mnia

creata diflinguebant in Ivra,

£«*5

*

&*}tu

&

mp&i

cir*

catriaillapnoraita vcrfatus

cft

admirabilis

conditor«,

ut certis legibus motus

neeeflario ferremur

ad

fuos

fines: Sed peculiariratione

w^ri

i,

c,

hominem

vo.

luitcreatum, quempofuit

in

indiflcrentia,

ut

exccl-lentiori ratione 3gerer,d

intelligens

(c*

&

volens.

Huic Natura^ ad vivendam

rauonalem

&

focialem

vitam difpoüta:, peeuüacem

adiionum

normam

lar»

gitus

eft,

Tam

aréfee

cum

natura

faciatam,

ut

fi

mutetur vei tollatur,etiam.

tolli

naruram

ipfam

ne-ceflumeft yvapropter cum

DEUS

immurabilis

ftr &in hisLegibus

aeceflanum

illius

regimen

in

hu¬

manuni _genus

fundetur

_j ac

pmerea

fit

harum

le-gumimmutabilium

conditorjquod

per

naturam,fan*

dtiffima: volütatisDivinx

promulgatricemmnotefcir;

finelasfioneRegiminis

&MajeftatisDivina;,&

fine

blaf-phema

admilfione

imperfeftionis

inDEO,

in

apri^

co eft non pofle regulas juris

Naturalis,

qiue.my

mediaté å rerutn natura

fluunr,

efle

mutabilcs.

De

cultu Divinop

utfubexemplo

agaraus,

quam

efl:

;

fiS S;<#ü?

hoc verum? _{Quam diu enim} DEUS _non

cefTat effe

talis, infinite (uperior, benefadtor, creator & Tu-ftentator _{hujus univerfi: Sc quoufqj creatura harc}

rationalis non cefTatefle inferior, _egena,

petens3l\e-ne fibicupiens, tarndiu _nec illud cefiat effe

immu-tabilis ventatis: Deum effe venerandum Sc illi foli

obediendum, alias expiraret _religio atq, refpedus

regiminis inter DEUM Sc

homines,

qui per

creatio-nem omninö infertur* Hmc fluitfoeditas illa

pecca-ti Sc ejus_{gravitasj tametfi enim per peccata nihil} decedat_{DEO qua tali» aliquid tarnen decedit}

re-gimini & pcrfedtioni ejus: Nam fi peccata Sc omnia mala _{impune admitterer, nondicendus effet}

perfe-dtus&juftus,

V - ■ f. V,

Porro praeter id quod dictum jam efl: de Na¬

tura humana, _{in qua fubjedtive hxc lex fundatur,}

&hoc in _{ftabilimentum Thefios addendum efl,}

ta-levidelicet effe jus ac efl ratio _{ejus, atrationemLe¬}

gisefle immutabilem, _ipfam puta Naturam huma.

nam, inconfefloefl, _{iccirco Sc Jus ipfum. Hoc}

enimcertiflimum _{efl, fine everfionenatura: huma¬}

nas non pofle _{admittieontrarium. unde Puf. El. 1«}

p. U 1. Det XIII. V. _{Leges Naturales circa ea}

verfantur qua: ita cum Natura rationalis hominis

fo-ciali congruunt, ut nifiiila

6

es?

modo _ipfinatura:

inferatur,

_nec

focietas

ordinata

8c

tranquilla, qua: cum

ita

clara

fint &

pra:rerea

ä

mul-tis_{Juris N#}

fcriptoribus,

prsecipueå

Curnb, in

C.

de N. H. perfpicue

tradantur,

non

attinet

pluri*

bus dehis differere.

§. VI.

Prseterea cum Lex Natura:

nihil

aliud fit

quam

disflamenReéla:Rationis,cujus

contrarium

non po-teft efie reétum,

inconveniens

eft dicere

Ius

Natu-xxy quod

Retfta

Ratio

di(ffcitat>

eile

mutabiie.

Ut

e-nim nemo fuftinet

afierere

bis

duo

effc tria$ ita

nep

reétum effe curvum,

bonum

efle malum

$C

contr|,

Docet nos hane veritarem

aeftionum

humanarum

finis,nam&

illein

intentione

immutabiiis

eft,

nem-pe

Felicitas

humana:

focietatis,

ergo

&

media.

Con.

firma t obfignatqj

hane

(entemiatn

ipfa

.

cwWp«*,

quas

fatis

eft

capax

ob

vioIationemhujusLegis,moi>

fus intoierabiies

&fenfum

vindidla:

Divina:

cogitatio-nibus hominum

infligendi,ut

vel

ipfi

Tyranni

öc

faci-norofi homineshanc

obeaufam

nefeiant

quo

fe

vor-tant: Cum

unieuiq?

mala:

aftioni

iua

fit

injun&a

p<xnaf

§♦ VII.

Deniq;

cvidentia

horum

amplte

ccrnitur

fi

ad _{fpeeialia pra:cepta}

_ventum

fuerit,

qua:

verfa^tur

circa oftiejahominis

&

Civis

' *

debica

~ ~

DEQ

~

7

nobis & proximo, Injungit enim

nobis

ratio

cuh

tum Deo fincerumeflc pra?ftandum5 Ånimum ho«

neftate _imbuendum, corpus invitaconfervandum,

focialiratem & paeem eile colen^dam 5 neminem

Ja?Jendum, fuum cuiq; tribuendum,

fidem

(anclé

fsrvaadam, veritatem effe dicendam : qua?

omnia

fi quis (upponeret

aliter

fe

habere,

is

ftatim

inver-fatn naturam rcrum cerneret, & _antiqvum

illud

in-formeauribus noftris mfonaret. Hmc eviftum

ar-bitramur Jus Natura? effe immutabile,

j. V11U

Sponte fua hinc fluit, nullam

poteftatem

in

hoc

Jurepofledifpenfare. Namquod

humanam

potefta*

tem fpe£tar,extra

controverfiamefl:,nonpoffehomi-nem in 1II0 difpenfare _{cum non}

fit

hujus vel

aufto*

vel exccutor. Quod _a» DEUM _{; vari??}

(unt

opi-niones, & quidem multa? variis tricis &

ambigui-tatibus _{involuta?, quarumrcpetitione}

_nuffa,

_illorum

lententia? nosadiungimus,

quiaflerunt

DEUMpro-prie loquendo in hoc Jure non

difpenfare i.

e,

per-mittcre & _{approbarc adhis qui adarquate &}

fecun-dum omnes fuas conditiones funt contra Jus Na¬ tura?; fecusenim fi fierer, üEUSdecreta fua muta«

*et& quem obligatum

voluifiet,

ab illa

obligatio-ne _{redderetliberum, quod} impium

eft

cogitare, _ne

dicam ore vei _fcrjpto pronunciare.

Clarif-*Y,

I

Clariffime

Dn.

Candidate

Rcfpondens,

Studiorum mcorummoderator Svavifllme»

TAmetfi

cuminteräfft

brevir fuit

_tfamiliärit_a*&confvctudoy

qua

fuit

mihi

tantum per

aliquotmenfesi tarnen non

pojfum

qv

in

Tibi

nuncpauli(per

ano*

bis abeunti &mufasUpfahenfesfalutaturo^fidelivotoer

gratula*

t'tone _{adfim; ut DEUS}iter Juumfortunet> Je

ducat

ac

reda.

caty (fr conatibus Tuis commendabilibus ex

alte

benedicat

j

fau-ßts aliquandoreddat

honor

es

&

laborum

fruttut>

quibusTua

Vir-tusJe ornatum cupit. Vale•

OTTO HENRICH

Scfaulman.

Ad ClariflimumDn: Candidatum

TETRUM

Ütörmna«/

ardta _{fangvinis propinquirate}

conjunftum,

fratrem fuum dile&iflimum.

N

AturKiårninge,a utmonßrat dotteimmotamtua pquamagintultt ipf$a LegemDEUS:

Sic tuusingenii vigor& vis _tgnea cunttis

TalUdiis _{dtgnum Jeprobat ejfe vir}

is*

Hoc amori« teftimonium, cum

vo-to omnigenaeprolpcritatia addidit