UPSALIAE FRIES

ADAMI AFZELII

A. H. MED. ET ΒΟΤΑΝΓ. PROB E. O. UPSAD.

FUNGI

GUINEENSES,

QUOS

AD SCHEDULAS ET SPECIMIXA INVENTORIS, DESCRIPTOS,

VENIA AMPL. FAC. PHIL. UPS»

PR^ESIDE

MAG.

FRIES

OEC· PRACT. PR0FKS3...R. O· BORGST. J?AC. PH1E. 1Ϊ. T. DECANO.

P. P.

CAROLUS MAURITIUS

NYMAN

UPEANDO^ROSEAGUS.

IN AUDI TY GUSTAV. DIE Y JUNII MDCCCXXXVII.

fl, I'. M. ^S.

. ΡARS I.

UPSALIAE

EXCUDEBANT REGIME ACADEMIjE TYPOGRAPHI.

vlro

μάχιμε reyerendo

in paroecia theda pastoiu et

peaiposito

bo hag. j o η a

ν

i ν υ μ α ν ν.

Patruo Optimo

Sacram

y. dl c. μ., ν.

viro

priecl arissimo

Ad eiscum publicum Secretario

Dwo MAGNO

LONDDAHL

grata mente

respondens.

ultrastc

af

Sonlig vördnad, kärlek och tacksamhet.

pbAh.monf.nda. '

Celeberrimus

Upsaliensem

sor, nuper pie defunctus

ADAMUS AFZELIUS, pericu-

losis sub fervido Africes coelo itineribus diyitem rerum naturalium Guineensiuro, prima collectione ab

infestis

manibus spoliata, iterum congessit messem,

plurima insi-

gnia et hactenus ignota

("semper enim aliquid noVi

Afri-

ca'') colligentem.

Spectabilem hane collectionem in ordi-

nem plene redigere et describere

multiplex vetuit

stia; distujitut praefiscini dicam, integri piique

viri

copioso rerum et litteraturae apparatu

singulam

hauriéndi studium. Opus molitus est splendidius, quam

in Suecia ^a privato sine discriraine edipotest;

fausfa

gis tempora

frustra exspectavit, donec ipse depontanis

adscriptus. Fungos, a se

collectos, pingi et aeri

suo suaitu incidi jam ante triginta annos^

jiissit;

hae

tabulae, nuinquain publicatae, ex parte

saltim impensam

relietae familiae solverent, textum ad inveritoris schedu-

las relictas et specimina incolumia

adhuc praeseiitia redi-

gere mihi injynctum

fuit. Quo officio carius mihi fuit

nullum. Cum de fungis tropicis

hactenus

tantum

comperta habeamus

(ultimis lustris majores horum copiae

2

ad Europa-m primum translatae

sunt)

Botanicis

tum iingimus före praesens symbolum, ex quo confir-

mantur sequentes de fungorum inträ- tropfcos geographica

distributione aphorismi, quos ex hactenus cognitis subsidiis

elicuimus:

t Duae sunt vegefationis fungosae regioaes, ^quae plurimis rationibus oppositis

ita differunt,

hae

pro primariis agnoscendae, nempezonae

calidae

ratae. Zona frigida ab hac non magnopere

differt.

II. Haéc verö differentia inter perfectiores et libere

evolutos praecipue observatur, Hymenomycetes nempe et

Casteromycetes, cum Fyrenomycetes (summis exceptis), Hyphomycetes et praecipue Coniomycetes ubique fere ter^·

rarum eosdem typos exprimunt.

III. Zona calida longe piures paradox-as et inter so discrepantes enititur formas,, ^quam regio temperata. Cum tropici fungi perfectiores facillime et sponte

fere

innlta solvuntur genera, regionum temperataruin ita con- formes, ut genera vastissima indi visa servare cogamur.

IV. Utra harum regionuin specierum numero ditioi sit, haud dicam; individuorum copia vero excellere terii—

peratam omnia indioia

praesentia suadent.

V. In tropicis terris praepollent lenti, lignosi et per¬

sistentes; in temperatis lafissime regnant succosi, carnosi, fugaces. In frigidis illi paene desiderantur et qua magis

succosi et fugaces eo

altius in alpes atlscendunt. [Fungi

perennantes,

strati sunt quasi arborescentes inter fun-

gos; årbores

jplantarum perfectiorum eandem legem ob¬

servant.]

Paucissimi Agarici genuini inträ tropicos lecti.

Plurimi

Agaricini

hac plaga pertinent ad subcoriacea

genera

Marasmii, Lentini, Xeroti, Lenzitis e. s. p. —

Nulluni vero genus

perfectiorum fungorum in tropicis

tantum luxuriat ac

Polyporb quod specierum numero

et individuorum copia

Agariei in nostris terris, idem

Polypori videntur

in caiidis. In ditissimis quoque col-

lectronibus e tropicis terris

Polypori dimidium et ultra"

numerunx inter perfecfiores

sistunt. Plurima quoque

Hymenomycetum genera,

tropicis terris propria, sunt

e Polyporeorum grege v. c.

Cydomycetis, Hexagonae, Fa-

volt, Lachiae,

VI. Inträ regionem

temperatam easdem species ex

maxima parte esse communes

jam constat y. c. in Europa

et America boreali;

vulgatiorum eadem yidetur plurima-

rauin specierum

tropicarum ratio. Polyporus sanguineus,

xanthopus etc.

multaeque Theltphorat ex omnibus facile ter¬

ristropicis sunt

allatae, Favolus scutiger ex India orientali

et America e. s. p. Plura

exempla infra. Valde igitur

errant, qui hos

ob patriam angustiorem modo cognitam

species esse diversas

fingunt.

VII. Sed etiam species

regionum temperatarum in

4

terris tropicis frequenter occuimnt. Sic Schizophytlum ^com·

mune, Daedaltam s. Lenzitem betulinam, Polyporum versico-

torem_i P, igniarium etc. Thelephoram hirsntam e. s; p. un- dique terrarum allatas vidimus. Species endeinicae in tfopicis terris cum zona temperata communes numero ta¬

rnen superant. " V

VIII. Cavendum _{vero, ne} fingamus limites existere

acutissimos inter vegetationem regionis tropicae et tem¬

peratae, Differentiae potius, modo baud palpabjli, sensira

evaneseunt. -·> Sic in Europa mediterranea adest alia Favo- li, et alia speciesXeroti, generuru tropicorum. De ple- risque generibus tamen facile est dictuutrum centrum ha-

beant in terris calidis, an frigidis.

IX. Quoad stationem Fungi perfectiores tropici ma¬

gis epixyli, regionum temperatarum irequentius terrestres- Xon tamen desunt in tropicisfungi terrestres, sed in ple- risque formatur e mycelio luxuriante» insigaiter conden-

sato et saepe limitato, systema Vegetativum long© insig-

Jlius, ut in. omnibus terrigenis infra descriptis v.idere licet.

Tal©systema vegetationumin nulloiqdigeno Hymenomycete terrigeno vidi, nam radix v. c. A. radicati mera stipitis prolongatio subterranea· sed basis italici Polypori tuberastri,

pro lapide habita, ejusdem indolis est. Afzelius in sehe- dul, ut novum fungorum Organumdesignavit Stylobaten di-

cens. Radicem refert ^nunc füsiformem, nunc tubero&amf

5

f nuncmaxime difformem

indeternjinatam,

cosam etsine dubito perennem, singulis annis novaindividua

• enitentem. Vulgoe floccis nudis terramet glaream.arcte conglobantibus factum est; sed quando stipes crusta lac-

cata obductus,haec radix,a stipite licet heterogenea,etiam

incrustata est, definita, intusque merespongiosö-floccosa,

ut in Polyporo Utnbraculo (Tab. IX). Varii fungi tuberosi,

forte etiam Pachymata, e tropicis sunt tantum ejusinodi mycelia, quae in Physiologia Flingorum singularem ätten- Jtionem merentur, et luce clarius demonstrant quanta differentia inter thallum et mycelium. Teleologicam si respiciamus rationem, ejusmodi mycelium proprium et in- signe ut nutrimenti receptaculum in climate calido ^et sicco

necessarium esse facile intelligimus»

At ne ab ipsa hujus dissertationis materia nimis aber—

remus ad Fungos Guineenses revertamur. In his descri-

bendis SchedulasInventoris, _quousque licuit, secuti sumus sed ob insignes Mycologiae per ultima decennia progres- sus, singulas facile species ad alia genera, scilicet ^nunc vulgo recepta, retulimus; terminos in nunc usitatos muta*

vimus descriptionesadspecimina auximus, synonyma recen- tiora adjecimus, sed multas Auctoris excursiones circa res

! Jam plene exploratas omisinius. Variae species, quae in¬

ventoris tempore novae erant, nunc aliis locis jam de- scriptae exstant. Singularum specierum affinitas

patebit

' loeo in Epitome nostra Systeraatis

Mycologici.

6 ;

AgARICINI. Fries Epii. p. 2.

I. STYL0J3ATES. Fungus

clavato-capitatus; capitulö

intus pulposo, undique

hymenio venoso-larnelloso tecto.

Lameliae tenues, conferta?, subgelatinosae

(siccae crispa-r

tae) in vertice

coalescentes. Ascos haud reperi.

Genus novura, cum alio hactenus cognito

haud facile

comparandum. Forma

quidera Gomphi Pers., sed hymeuium

amphigemim, lameliae perfeclae, ^.

subslantia longe alia. Ex

isla nota ad Fungos clavatos, ex illa ad

Agaricinos,

hac ad

Ti'emellinos fere perlineret. Cum characler cx

hymenio

tior sit, inter Agaricinos recepi. — Ε

senténtia

d.

inventoris ad Gasleromyceles perlineret. Prope

radicem

pe slipes incrustatus esl

congerie densa papularum, Aecidium

composiluin referrenlium,

apice

tolidem

peridia censehat inventor.

Hoc

Stratum facile seCedit

nec cum fungi subslantia organico modo

conjunclum

heterogeneum (ovula

animalculorum) suspicor. Id saltim

stat hoc genus cum ullo Gasteromyceium

vel remotissimam ha¬

bere nec affinilalemneque similitudinem.—

Siccitate valde

trahilur et deformatur, at in aqua (quam colore

rubicundo tin-

gil) ηo u reviviscit, quare

subtilior partium analysis haud suc-

cessit. Descriplio ex Inventoris

Schedulis, terminis nonnulli.s

tantum rautalis. QuodLaschia inter Polyporeos,

id Stylohates

inter Agaricinos.

i. Stylobates paraooxxjs.

In ligno, ut videtur sub terra pulrescente.

Fungus sesquipollicaris,erectus,slipilatus,

brunneus, clava-

to-capitatus vertice fuscus. Stipes

uncialis, inferior

ad di-

midium terraeimmersa, radicans, fusiformis(ulrinque lectus tu-

bercultsnumerosis

stipitatisgloboso^cylindricis vel apertis inanibus

vel reclusis materiem viscidam fovenlibus), superior et emersa

7

pars Ί uac; longa et crassa, nuda, glabra, sursum e lamellis

decurrentibus ^venosa. Capilulum stipiti prorsus contiguum ^,

rotundum, maguiludine nueis Hippocastaui, intus pulpa vi-

scida repletunu Lamellae ^a vertice, ubi coalescent, rugoso in stipitem decucrentes, latiuseulae, confertae,sed erispatae, molles

visco quasi delibuiae.

IL Lentinus (Fries Gen. Hymen, p. 9) Fungus pi-

leaius_{, e} carnoso-l.ntus, subcoriaceus^ Lamellaetenuissi-

rnaef acie acutissima lacero-fimbriatae 1. denticulatae.

Asci perfecti.

2; Lentinus clRRifosus, pileo tenni lenfo involuto umbili-

eato, fibrillis laxis cirrliosis deuse fibrilloso, stipite fistu-

!oso velutino clcbvcito-radicato, lamellis decurrentibus dicho-

»n'is denticuhvtis paliidioiibus./ 'Tab, X. j. 21. Agar.

Λfz.

mscr. fit sqq.·

Ad terram glareosam·.

Primü· oblutu L, stuppeum Éiofsch!' _Syn. Lent. η. γ. ila

refert, ut eundem facile dixerim, iibrillis vero pilei laxis, la¬

mellis dichotorais, praecipue^^vero radice et indumeuto

stipitis

tautura recedit, ut separandus videatur. Parvus, una cum ra¬

dice duos pollices longus, fusco-murinus. Radix fere

uricia-

lis, perpendicu'arls, stipite duplo triplovecrassior, clavata,

in¬

tus cum stipite sitnilaris, sed ejus pubes sub terra in floccos

excrescit et glaream ^secum couglutinat, indeque incrassatur- Stipes (supra terram) iistulosus, vix uncialis, lineam crassus,

sursum in pileum ampliatus, nudo oculo velutinus, tactu mol¬

lis_j tomentum vero sub leute acuta refert aculeos tenuissi-

mos strictos simplices stipatos aequales fulventes. Pileus ^mem-

branaceus, tenuis, 6·—9 lin. latus, orbicularis, diseo deptesso nigricante, margine involuto; pili laxi fl exuoso-cirrhosi,

in

margine vero rigidiores. Lamellaeateualae, decurrentes, di¬

stantes (haud numeroiae,) angustae, tenues repando-denlicular

tae, semel bisve diehotomae; nullae vero

dimidiatae.

δ

5, Lentinus clescendens, pileo carnoso lento infundibuliformi, squamis minulis maculaeformibus versus marginera rariori-

bus adsperso, margine revoluto fissili, stipite solido durissi-

ino radicato, pellicula teuuissima flocculosa detersili, larael-

lis decurrentibus tenuibus conferlissimis dichotomis primo integerrimis. Tab. JL. f. 22.

In terra glareosa solitarius,

Radix e inycelio albo floccoso terram arcte el defiuile coti- globante ^nunc longa (5 pollic.) fusifurmis, nunc ut in· icu-

ne tuberosa, fere lapidea. Stipes cum radi.ce conliguus, soli-

diis, durissimus quoque, lign^us^. polbcem crassus, seusim in

pileura incrassatus longitudine varius, nunc £ nunc 2 unc.

lon-

gus, obductus culicula flocculosa fuscescente, nunc squamulosa,

sed hac detersa stipes laevis, glaber, ligneo-pallescens. Pileus

disco compactus, versus marginem repandum

tenuis, valdfi ri-

gidus, primo omnino erectus

subclavaeformis,

latus,

supernescypbiforini-excavatus, dein

ampliatus infundibuliformi-

concavus, 4—6 unc. latus, margine sursuin infleXo fiseili. Su¬

perficies alutareaglabra quidera, sed sqnaraulis parvis

raaculae-

formibus in disco confertioribus, versus marginem evanescen- tibus adsper3us. Lamellae decurrentes (in junioribus basi ^ana-

stomosantes), numerosissimae, tenuissimae, sed non venosae, aculissimae, i lin. latae. repHito-dicholomae, iubinlegerrimae

siceilale undulatae, fulvenle&.

4 Lentinus Pkinceps, piLo coriaceo iulundibuliformi re-

gulari laevi glabro,stipitesolido aeqiiali valido, priniitus floc-

culoso- leproso, lamellis decurrentibus confertissimis aequa- libus simplicibus. Fries EleruJi. p. 46. Syn. Lent. η. 23.

In terra nuda.