• No results found

Remedia Guineensia, quorum collectionem quartam cons. exp. Fac. Med. Ups. præside Adamo Afzelio, ... p. p. Carolus O Bånge, ... Westrogothus. in audit. botanico die XIII Decemb. MDCCCX[I]V

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "Remedia Guineensia, quorum collectionem quartam cons. exp. Fac. Med. Ups. præside Adamo Afzelio, ... p. p. Carolus O Bånge, ... Westrogothus. in audit. botanico die XIII Decemb. MDCCCX[I]V"

Copied!
10
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

R E M E D IA G U IN E E N SI A,

QUORUM

collectionem quartam

CONS. EXP. FAC. MED. UPS.

PR^SIDE

ADAM)

AFZEL10,

FHIL. ET MED DOCT., MAT. MED. F,T DI^.T. PROF. R. ET E.O.,REG*

ACAD SCIRNT. STOCKH., REG. SOG. SCIEKT. UPS., C^.SAR. ACAD' NAT. CL'RfOS. ERLANG., REG. SOC. LOND., ET REG.

SOG. LINN. LOND, MKMBRO»

P. P.

CAROLUS O. BÅNGE,

ST 1PEND. REG. \V E S T RO G OTH U S,

IN AUDIT. 301"A NICO DIE y/.mdx&Y: MDCCCx v.

J

U P S A L I

EXCUDEBAN T STENHAMMAR JE

ET Palmblad.

(2)

KONUNGENS

TROTjen are, borgmastaren' ' /-

HÖHÄniE HERR

OLOF RONS E R-G

ordnadsfullt tillägnacU

af

Care O- Bange.

(3)

R E M E D I O R U M GUINEE

COLLECTIO QUARTA.

NSIUM

to. Jasminumovatisquenoctiflorum,acumiuatisfoliis fernis fimplicibus oblongis utrimque glabris.

'Timmmetifibus Makutt-å-kiitt. ..

Crefcit in montibus Sierra; Lecnaj admoduni Ffequens.

hloret. AuguHo, Septembri.februario. ■— FruEfus -niaturefcit Januario,

Explicat hora pofi meridiem feprima, quibus ornafur, flores,

et qui deinde per totam noctem aperti odorem fpirant

fvavem er jucundum, fed cum diluculo hebetatum et cum foie oiiente oinnino cvanidum.

tnitex magnus:retibus ramispatentibusramulfsqueglabris, brachiatis, rarius ternis, tc-

Folia petiolata patentisfima, fubtus trinervia

palJidiora, integer-

rima undata, in ramulo infimo acuta, cetera acumina- ta, fuilum magnirudine crefcentia formamque ab ova-

ta in obiougaiu niutantia, uude tenninalia -maxima.

D Jn-

(4)

26

Inflorefcentia terminalis: pedttnculis communibus i-4.., £cd pro-

priis femper ternis triflorisv

Calyx inferus 6-7denticulatus.

Corollci alba. Tubus caiyce quadruplo longior. Lachiiae-

6-8», tubo breviores, lato-lanceolatas acutas.

Filamente flliformia, medio Corollse tubo inferta. —• Änthevasr

lanceolatas erectae, orificium tubi vix attingentes.

Friiftus dicoccus: coceulis divaricatis ovalibus arillatis: arilla*

fernen oblongum includente«

Sapor foliorum aliq.u^itum acris.

Inteiv graviores, quibus fane adfligtmtur Africani, morbes

•osque maxime tenaces et inoleftislltnos fine dubio numeranda *

{ont Utcera, crurum in primis et pedum. Per totam Guineas

oram creberrime occurrunt, a levisfimis causfis, ut v. gr. pan»

dione culicis vel minima cutis fcisfura, oriri posfunt, et faspe-

mimero adeo fiunt maligna,, ut nullo umquam modo fe curari

patiantur. Scilicet in regionibus calidis corpus irritabilitate la-

borat quadam morbofa, qn« illa ulcera, quascumque illis adhi-

beatur medicina, non tantum alit, fed etiam eflicit,. ut fubito

lateque ferpant; Et hac in re infer bomines albos et nigros

nulluni omnino animadvertitur discrimen. Nauias enim europsei,

qui morem imitantes- indigenarum, pedibus nudis incedunt, asque

faciliter inde fibi contrahunt noxam, ex qua morbi faepe gig-

nuntur infanabiles.

Remedia, quac his ulceribus opponuntur, adflringentis vulgo

vel etiam acris funt natur», ex,radicibuscortice, ligno, foliis,fuc-

(5)

2*

fucco complurlum herbarum, frimctlm arborumque petuntur, atque ut decocta plerumque ufurpantur, quibus ulcera quotidie lavando emundant Atthiopes. Intcrdum tarnen illa cortice in pul¬

veret« , non tamen bene comminutum, redatflo adipergunt folo,

vel oleo Palmarum admixfo ungventum conficiunt, quod ulceri

illinunt. Acutus fsepe dolor ex bis vulgo oritur curationibus,

quarutn mulr» indolis funt valde ßimulantis et efKcacis. Null«

adhibentur ligatur», et tanta corporis motione, quantam vires permittanr, »groto licitum eft uti. Ad unamquamque corticis

vel ungventi mutationen), qu» raro nifi lemel de die fufcipitur, optiine lavatur ulcus. Sed non fcmper relpondere deprehendi-

tur hxc curandi methodus.

Quum vero medicanienta haccce faepisfime funt oppido inci-

tantia atque interdum violenter operantur, et quum in omnes cafus, quaiiscumque conditio eft ulceris et valetudo ceterum »gro- ti, indifereteacconimodantur, accidit perfaepe, ut apud homines

irritabiles ad ulcera multum conferant deteriora reddenda, quippe

qusc inde inifere dilatantur et tandem prorfus inimedicabilia fi-

unt. Vulgo tarnen fuccedunt, quando neque segrotus in genere, neque ipfe locus in fpecie natur» efl irrirabilis. Non numquam optime fuppurat ulcus et per plures dies fanari pergit, led poflea fubito recrudefcit et vel in priftinum flatum recidit vel, quod non raro evenit, multum exafperatur. Hujus vero fana-

tionis causfa non tam a diverfa curandi via, quam potius ab ido-

neo incitamenti gradu, ad quem cafu perventum fuit, proficifci

videtur.

E multis eis medicatninibus, quibus uno alterove modo ad

ulcera u-pntur Guineenfes, noftrse inftitutionis ratione non per-

mittitur, ut ullum aliud hac occafione memoretur, quam quod fuppeditat iupra defcriptus frutex, cujus folia coiliguntur et re.

D 2 centia

(6)

28 =====

centia aqua: bollätiti immerfa coquunfur in decotfium forte,, quo adhuc caiido bene Javantur partes ulcerofa:, mbimum lernet quotidie, vel quod melius judicatur, tempore et matufino et vefpero. Hocce remedio fanationem contendieur inträ breve fpatium feliciter peragi, modo ne ulcera nimis veterata fint vel

nimis maligna.

il. Apocynum frutescens? Linn.

Timmentnfibus Maputtabuigo, Sufeienjibus Pulloka.

Crefcit in filvis nemoribusque Sierras Leor.ae et regionis Sufuen-

fium fiuvio Bcifcha circumjacencis quin etiam in ora.

Guiniae inferioris maritima.

Floret Septembri et fotticulos profert Februario feminibus ma¬

turis fetos.

Cäulef fruticofi, longisfimi. finistrorfum pasfirn volubiles, gra¬

ciles debilesque et flirpes alias, quac circumfiant, eni-

tentesj cetcrum teretes glabri .fufci ramofi: ramir oppofiiis declinatis, faltim fuperne fimplicibus.

Fdlia mediocria petiolafa oppofifa ovali-oblonga patentia in^

tegerrima urrimque glabra, fuper enervia coloris fatu^

ratioris, hibtus multo pallidiora, iiervis lateralibus pa- raüelis in medium magnum fere perpendicuJaribus in- ftructa, inferiora magis ovalia et foJum acuta, cetera atque in primfs fijperiora ablorrga vel lanceolaria et

acuminnta. Petioli bafi (lipula laferali obfoleta con-

juncti, ramis proximati ibique in caule quafi noduluir»

effi-

(7)

efficienfes, mterdum torti veluti volubiles 'et prehen»

filés, foliorum iuferioium breviores.

Inflorefcentia'ricatis fufciscontpofira;tandem maxima, axillarisramisfuj)tilisfimeramblhquehijrtis.oppofiris compresfisetterminalis,Pedunciili termina¬fuprade-diva-

les biflori: pedireliis brevibus cemuis. Brätten ad

unamquamque divifionem du« niiiiutse övat» patentes acuta:.

Calyt miötitus 5partitus: laciniis bafi folum concretis femio-

vafis patuus obtufis, in frutflu jujaiore, non vero ma-

furo* perfiflentibus.

Corvlla non tantum ad medium fed infra 5partita> alba fva- veolens. Lacinix calyce plus quam duplo longiores oblong« obtufse, pilis oculo vei maxime annato fubn- Jisfitnis intus veflif*; ered« an horizontales, in exem-

plaribus'ficcatis videri non poteÜ.

Inferiora coroll« in floretam

parvoficcatoqtie pro tempore fingu-

latim exrricari nequeunt. Sed cuücta tormant columvaoi

petalis dimidio breviorem teretem , fuperne craslio-

rem, apice romndafam et inferne cinchm, ut appa- ret, filis brevioribus fubulatis gracilisfiinis erectis;

Folliculi duo bafi copcreti, fnitlO horizontales, fandein refltxi',

admodumdente tnpollicares , rctfli apice paullum adlcen-

leviterque bi/ido^ ovato-fubulati, pagina infe¬

riore five inferiore convexi,,

fuperiore feu exteriore

plan tusch i, rbique in futura media per iongitudimm cieliiicentes, extra fubfiriati fufci, intus lreves caflanei nitidi.

Se*

(8)

3o

Semina plurima, in parte Folliculi potisfimum inferiore imbri-

catimlocata, oblonga compresfa tenuia glabra,fuper feu

extra convexa, fubtus five intrinfecus concava, ibique

flciü media receptaculo adfixa, maturefcentia flavi-

da, tandem fubfusca, membranula pallidiore alata,

coronataque Pappo longisfimo fesfili fimplici capilla-

ceo, fed multo fubtiliore, niveo nitido. Recepta•

culum tenue membranaceum firamineum, a bafi ad

apicem Folliculi extenfum, inque ejus futura inferiore,

ubi nempe dehiscit, per longirudinem initio adnatum

fed pofiremo liberum, ad maximam partctn 8alatum,

apice folum 2alatum, fcmina margiui alarum adfixa

fuftentans.

Odor foliorum nullus,fed fapor amarus, quem participant etiam

caules, rami ramulique. In Ilatu vivo fortasfis hic

frutex eft quoque lactarius, tametfi a nemine, quan-

tum confiat, adhuc obfervatum fuit.

In commentario Cel.Prjesidis adferitur, fecundum Herba¬

riumBankfianum cum Linnacano accurate collatum, hunc fruti-

cem verum esfe Apocynum frutescens nofiratis von LiNNe'. Et

profe&o in ilhim non male quadrat hujus delcriptio, quam in

Flora Zeijlanica p. 48. nobis relidam legimus. Sed vero Ii res

ira fe habet, huc certisfnne non pertinet Apocycum floribus fa-

fciculatis Burmanni fub frutice Linn, citatum , quippe quod eft

arbufcula et folia habet maxime venofa atque inferne multo

angufiiora, ira quidem, ut oblongo-vel lanceolato-ovalia po-

tius dici debeant, calycfcs praeterea oblongos et flosculos pur-

pureos, cet., quae omnia in noflrum non conveniunt fruricem,

«ui vero inulto melius congrueret Apocynum Acouci, Aubl.,

five paniculatum, Willd., niu hujus folia nimis magna esfentet

proportion« multo longiora. No-

(9)

Notanditm deuiqueoft, ia adverfariis Gel. Praisidis longam

frudlus maturi edesfe defcriptionem, fed de flore ibidem folum dici hascce: cahjx parvus jpartiius, corolla parva $part\ta alba fvaveolens, et de foliis: parva ovali-oblonga glabra amara.

Quare cetera fingula, qua: heic allata inveniuntur, ad exein-

plaria iiccata, in filvis Sierias "Leonas coilecta, funt definita. ——

Quas autem e regione funt Sufuenfium, et floribus carent et

frudlu, atque folia habent una cum ramis ramulisque multo pallidiora et adeo anguita, ut quasdam oblonga et alia lanceo-

lata dici queant.

Quando populi guineenses appetentiam- cibi ex mala con-

eocflione et digeftione amiserunt, vei cruditatibus, m-alacia, rosio- nibus, acrimonia, in genere Aomacho infirmo et faftidiente la¬

borant, immo etiam quando venenum aliquod ex propofito vel imprcviso fumferunt, medicamenta vulgo adhibent purgantia,

quorum optimum, Sufuenfibus praefertim ufitatuin, prscbet frutex iupra defcriptus, cujus folia recentia, caules, rami ramulique

disfecti cum aqua et Oryza bene coquuntur in decodtum, ex quo colafo per intervaila temporis bibitur pro libitu, donec

operefur, quod et cito, et ilne torminibus dicitur fieri, atque

adeo hocce remedium ante omnia magni asftimatur multumque expetitur.

r2, Ximenia. americana, Linn;

Timmenenjibus Coota Mareha, Bullomenjtbus Lentigel.

Crefcit in silvis Sierra: Leone, terras Bullomenfis et regionis Su- fucnfium, cet.„ non procul a niari, fiuviis, ainnibus,

rivis

(10)

3* ==

rivis et aqua in genere quacumque, quod nomen et-

iam Timmenenfe indicat.

i

Arbor parva, cujus folia AmygdaU amara fapiunt, fiores ocJo-

rati raenfe Junio txpiicari incipiunt et fruEius edules, prreferrim Cercopithecis fapidi , Auguflo inaturescunt

citrini coloris, ejusdemque uc folia fapor's fed finiul

.acidi.

Inter nymerofa illa remedia cephalica, quibus utuntur Äe- thiopes, folia funt etiam hujus aiboris, quas inter lapides con- tufa recentia fronti temporibusque imponunt capitis dolentis, et fic liujus mali solatium inträ breve temporis fpatiuni certo -ob-

tineri contendunt.

References

Related documents

It is shown that using suction fans lowers the recovery time of the metal oxide gas sensors by a factor of two, while a solid separation between the tubes (a “septum”) is necessary

The increase in total number of farms and the decline in average farm size in the United States discussed above can be further explained by the 21% increase from 1997 to 2002 in

Latent (a) and sensible (b) heat flux versus green biomass during the wet periods in 2001 and 2002, for each of the grazing treatments: HG: heavy grazing; MG: moderate grazing;

University of Colorado Denver Writing Center Hosts Workshop at the Health Sciences Library on the Anschutz Medical Campus (AMC).. The workshop is being held in the teaching lab of

The assessment, conducted by the Colorado State Forest Service, indicated that many of the Douglas-fir trees in the stand were infested by Douglas-fir beetle, a close relative

In order to ensure that tap water is safe to drink, the Colorado Department of Public Health and Environment prescribes regulations limiting the amount of

ordinary regression which is used when the dependent (response) variable is a dichotomous variable (i. it takes only two values, which usually represent the occurrence

ut in ufum medirum vel in primus cibalcm atque apud nos con- verti posfet atque apud Guineenfes, qui ejus radicem potisfi*.. mum rectntem non fatpe tantum manducant, fed