C O H T I W A K I O K U M S U E C 1 A E ,
CUJUS
PARTEM SECUNDAM
VENIA AMPL1SS. FACULT. PHILOSOPII. UPSALIENS.
P R A E S ID E
MAG.
E L I A F R I E S ,
Ö E C O N . P R A C T . P R O FE S S. R E G . ET O R D ., R E G G . O R D D . D E ST E L L A PO LA R I E T D A N E B R O G . E Q U I T E , ACAD. SUECAN. O C T O D E C IM V IR O , R E G . SOC . SC IE N T . U P S.
A S E C R E T I S , R E G G . ACADD . SCIEN T. H O L M ., A G R IC U L T . H O L M ., SOC . M ED IC.
S U E C ., S O C . S C . G O T H O B ., PHYSIOGR. L U N D . NEC NON IM PER . A CAD. SC IE N T . P E T R O P O L . , C A ES. A C . NA TU R. C U R IO S ., A C A D . A R T . E T S C IEN T. A M E R IC A N ., R E G . SO C . 6 C IE N T . D A N IC ., G A L L. L I L L ., R EG . SOC . LIN NAEAN . L O N D IN ., R O T H O M A G ., C A E N .; R E G . S O C . NA TU R. SCR U T. B ERO LINEN S. , IIA L E N S IS , L IP S IE N S ., P A L A T IN .J
S O C . B O T A N . R A T IS B O N ., L O N D IN E N S ., ED IN B U RG EN S. E T C . MEMBRO.
PRO GRÅDU PHILOSOPHICO
P . P .
JOHANNES FREDERICKS HAGSTRÖM,
OSTROGOTHUS
IN A U D ITO BIO G UST AVIA NO D IE XX I M AJI M DCCCLI
n . p . m . s.
EX CU DEB AT R E G . A C A D . TT PO G R A PH .
m e d sonlig
vö rd n a d, kärlek och tacksam h et
af JANNE.
1.
N aturalhis torien är såsom bildnin gsm ed el af största v i g t , och bör tvifvelsutan mera än hittills varit händelsen in g å uti allmänna elem entarundervisningen.
2.
Naturalhistorien är det vigtigaste förberedande stu
dium för m ed icin e n , för ett rafionelt j o rd bruk , samt för de flesta yrken och näringar.
3.
E n del af B o t a n ik e n , som hittills allt för myc
k e t förbisetts och betraktats såsom varande af föga v igt för landthush ållningen är M yco/ogien, som dock förtjenar all uppmärksamhet äfven för den praktiska nyt
t a , som kan dragas af de till densamma hörande växtalster.
4.
A lla svampar in n e h å lla n ärin gsäm nen, oftast mera än andra vege tab ilier . D e t g i f t , som finnes hos n ågra, hindrar ej h elle r dessas användning såsom födoäm nen;
och äfven om vi förbise de g if t i g a , samt endast fästa vår uppmärksam het vid de såsom o sk ad liga kända och flerestädes använd a svam parne, så är d essas antal sa Stort, att genom dem kunna erhållas högst betydande för
rader till föda och underhåll under en stor del af året för la ndets befolk nin g.
5.
Svampar kunna odlas lik a väl som andra växter.
D e lö n a r i k e lig e n den möda, som dervid n e d lä g g e s , samt lemna o ss tillfä lle att s j e lf v e producera flere lä ckerh eter, fullt jem ngoda med m anga af d em , som införas från ut
landen.
cuni linea cornea ( h y m e n o p h o r o ) juxta lamellas. L a
mellae emarginatae, subdistantes, latae, crispae, a Ibid o- fuligineae, ad lalera hyalinae.
26. C. Ta l u s. Epicr. p. 263.
I n silvis mixtis pinetisque hinc i n d e , nullibi copiose. A dm odum pulchella, sed C. turbinato val
de affinis species, coloribus potissimum distincta. Bul
bus p a rv u s , s u b ro tu n d u s , m arginatus, cui inseritur Stipes solidus, 3 unc. longus, | lin. crassus, aequa
lis, c y lin d r ic u s (n o n o b l iq u u s ) , glabrescens, palle
scens. Pileus carnosus, vicinorum tenuior, aequalis, 2 — 3 unc. l a tu s , convexo-planus, laevis, glaber, vi
scosus, lutescente-sordidus, expallens, margine suboli- vaceo lutescente. Caro aquosa ^ sordide albido-pallida, m aculis h y a lm is ; et linea cornea j u x t a lamellas variegata. Lamellae em arginatae, subconfertae* p u l
chre stram ineae 1. ochreo-pallidae, vix decolorantes.
27. C. e l o t u s. Epicr. p. 264-.
Insignem speciem tantum in Smolandia occiden
tali v i d i, ubi specimina solitarie oc c urrunt valde d i versis locis, ut in ripis graminosis, in ericetis apri
cis, in fagetis <etc. Stipes c u rtu s, firmus, fibrillosus, bulbo depresso» marginato ( in t e r d u m obsoleto) ex
cepto aequalis, nunc virens, nunc coerulescens et in te r d u m acyaueus, pallescenti-albus. P ileus carnosus, disco com pactus, obtusus, inaequalis et undulatus, etiam excentricus, laevis, glaber, lente viscidus, co
lore adm odum peculiaris, disco fuligineo-olivaceo- fu lv e llo alutaceo-expallenle; margine te n u i, dem um expanso et striatulo, obscuriori, melleo. Caro pallida.
Lamellae subemarginatae, latae^ | unc. usque, sub
distantes e x olive/lo-pallido caesiove argillaceae 1.
subcinnamomeae. Sapor non acris. — In forma fage- torum . Stipes elongatus, subtortus, bulbo globoso.
Pileus melleo-fuligimeus, disco fulvo-alutaceo opaco.
2
Lamellae e purpurascenti-pallido olivellae. E x his patet affinitatem adesse esse insignem cum Olivaceis et in te r varias sectiones in medio positum esse.
28. C. c l a u c o p u s. Icon. N ostra in Mas. Holm.!
S c h a e ff. t. 35.
lnnnersa liujus copia in silvis, praecipue cam pestrib u s, autum no pluvioso luxuriat. T am m uta
bilis, tam variabilis, ut simplici descriptione vix absolvi potest. A ) praecocior ineunte Sept. lectus.
Stipes solidus, validissimus, prim o bulbiformis unc. 1.) m arginato-bulbosus, fibrillosus, lanatus, prae
cipue apice, dem um elongatus ( 3 u n c .) , bulbo evane- scente, sed basis marginata! ultra unciam crassus, coerulescenti-pallidus; intus d ilu te coeruleus, basi lutescens. Pileus valde carnosus, prim o infractus, dein explanatus inaequalis, subrepandus, viscidulus, raro laevis, vulgo lloccoso-squamosus, saepe circa m arginem zona elevata obscura nigricante notatus, co
lore sordide luteo, alutaceo-fulvo 1. argillaceo, Caro compacta, alba. Lamellae rotundatae emarginataeque, confertae, in te r d u m crispae, coerulescentes, d e m u m cinnamomeae.
Idem fungus seriori Octobri lectus faciem prae
bet longe a liam : Catervi m axim i, robustissimi. Sti
pes subaequalis, basi m arginatus, albus 1. lutescens, fibrillosus striatusque, apice nudus. Caro tam pilei quam stipitis lutescens, in hoc inferne obscure lutea.
Pileus compactus, amplissimus, undulatus et tigrino- m aculatus, oehracecus 1. fulvescens, junior regularis convexus, 3— 4 unc. latus, dem um explanatus et d e pressus, spitharnaeus. Lamellae sinuatae cum d e n ti
culo d e c u rr e n te , ~ unc. latae, subconlertae, e caesio argillaceae subcinnamomeae. — Specimen p u sillu m , vetustum sistit B atsch. J . j3 .
29. C. p a n s a. E picr. p. 264. Ic. Nostra in Mus.
Holm.
I n fagetis Sueciae meridionalis passim , a t vulgo m agna copia. E xstat prioris varietas sim illim a, a quo vero clare differt: stipite luteo (n u ra q u a m coerule- s c e n t e ) , cortina Jlavescente , carne alba im m utabili etc. Stipes curtus, va lidus, unciam et ultra crassus, at vix longior (etiam in s e n il i! ) , basi terrae im m er
sus et m arginatus, at non bulbosus, fibrillosus, lu teus. Cortina m arginalis, fugax, fla v a . P ileu s val
de carnosus, obtusissimus, semper unclulato-renandus, flexuosus, junior infractus, dein dilatatus, 3 unc. la
tu s, vulgo squamulis g u tta tu s et subinde floccis ad- spersus, laete aurantio-fulvus ( n o n expallens 1. deco
l o r a n s ! ) , viscidus, siccus nitens, disco vulgo obscu
r io ri; junior circa m arginem flavotomentosus. Caro adm odum d u r a , crassa, persistenter alba. Lamellae r o tu n d a ta e , confertae, tenues, integerrim ae, cyaneae.
30. C. c a l l o c h r o u s. E picr. p. 26d.
Species genuina (vu lg o enim nomen ferrago e st) p u lc h e r rim a , rara et in fagetis (S c a n ia , Näset vid.
Odensjö e tc .) tantum ob v ia, a proxim is clare diver
sa. Stipes solidus, firmus, at c u r tu s , 11— 2 unc.
longus, m arginato-bulbosus, bulbo adm odum depres
so, ceterum aequalis, fibrillosus, lutescens, nunquam cyanescens. Cortina m arginalis, fugax, lutea. Pileus com pactus, convexus, dein planus, obtusus, viscidus, g u tta tu s , glebis vulgo i n q u in a tu s , fulvus, circa m ar
ginem luteus. Margo b re v is , regulariter involutus, explicatus saepe flexuosus. Caro albissima. L am el
lae ernarginatae, confertae, serratae, eleganter et ob
scure cyaneo-purpureae.
31. C. c o e r u l e s c e n s. E picr. 1. c. Icon. S c h a e jff.t.3 4. I n te r muscos in pratis silvosis Smolandiae, V.Go- thiae etc. vulgatissima species; Upsaliae vero 11011 ob
via. Stipes solidus, a bulbo marginato sursum ae
qualiter attenuatus, 2 unc. longus, i unc. crassus ( b u l bus ultra uuc. crassus) firmus; prim o fibrillosus,
amoene violaceu s, dein nudus, expallens, albicans;
b ulbus per aetatem passim oblitteratus, subtus sem
per albus. Cortina librillosa, fugax. Pileus aequali
t e r carnosus, c o nvexus, d em um planus, obtusus, re
gularis, 2 unc. et u ltra latus, laevis, glabriusculus, at saepe fibrilloso-virgatus, viscidus, siccus nitens 1.
opacus, sordide luteus, subargillaceus, sed variat fusco- lutescens etc. Caro violacea, exalbicans. Lamellae subadnatae, leviter rotundatae, tenues, adm odum con
fertae, 2 lin. latae, prim o pulchre et intense coeru
le a e , dein purpurascentes, demum sordide cinnamo- meae. Nec lamellae tritae nec caro fracta umquaui m utabiles, purpurascentes, quo a sequente clare diifert.
32. C. p u r p u r a s c e n s. E picr. 1. c. lc. Nostra in M us.
J c . Sc. Holm. (Torma m inor.) A. umbriuus.
Pers.
In pinetis montosis autum no pluvioso baud r a ru s , la m e llis tactu mox decolorantibus et pu rp u ra - s c e n ti- m a c u la tisj a proxim is (^praecipue C. glauco- podej mox distincta, sed maxime ceterum mutabilis.
F orm a primaria c u r t a , robusta, valde compacta, suc
cosa, tactu coeruleo-purpurascens. Stipes solidus, crassus, bulbosus, totus libi iliosus, intense pallide coeruleus, tactus obscurior, bulbo submarginato. P i leus carnosus, disco compactus, obtusus, repandus, v a riu s , glutine denso colliuitus, sed siccus opacus, 4 __5 une. latus, badius 1. sp ad iceo -d ein fulvo-oliva- ceus, tig rin u s , saepeque circa m arginem , prim o in fle x u m , dein r e p a n d u m depressus, zona elevata fusca notatus. Hanc zonam cum C. intracto et C. glauco- pede habet com m unem . Caro tota coerulea. Lam el
lae late emarginatae, 3 lin. et ultra latae, contertae, coerulescen li-argillaceae, dein cinnamomeae, tiitae violaceo-purpureae. Alia forma in fagetis densis; val
de g r a n d is , subcaespitosa, stipite longiori s u b to r to , pileus undulatus, spitham am usque latus, e crustallino
argillaceus demumque e sporis oinnamomeus. Lranel- lae prim o caesio-purpurascentes; reliqua ut supra.
* C. s u b p u r p u r a s c e n s. Epicr. 1. c.
Itid e m in pinetis siccioribus, priori adeo affinis, u t pro ciutonoma specie non haberi p o te st; hactenus vero constans visus, plures licet colligat formas. Sti
pes d e m u m cavus, su b c y iin d ric u s, basi m arginato- b u lb o su s , 3 — 4 unc. longus, 4 U|ic. crassus, inferne fibrillosus, sursum n u d u s , glal>er, strialulus, dilute coerulescens 1. albicans. Pileus haud compactus, ob
tusus, d e m u m valde dilatatus undulato-Uexuosus, vi
scosus, fulvo-fuligineus, expallens, obsolete fibrilloso- virgatus, submaculatus. Caro mollis, albida (^dilutic- sime coerulea) im m utabilis. Lamellae n unc emargi- n a la e , fere liberae, nunc decurrentes, e pallido ciinia- m o m e a e, tritae purpurascentes.
3d. C. A R Q U A T U S . Epici’. 1. C.
In silvaticis tam Smolandiae, quam U p la n d ia e obvius, sed sporadicus, habitu C. v a r iij cujus colori
bus prorsus gaudet, sed bulbo non modo m arginato, sed m argine libero volvaceo ab om nibus faciie d i
s tin c tu s ; ceterum minor, regularis, mollis, at non succosus 1. coerulescens. Stipes solidus, aequalis.. 2 unc. longus, subfibrillosas, pa llidus, apice intus ex- tusque obsolete modo coerulescens. Pileus aequaliter c arnosus, tenuis, convexo-planus, regularis, obtusus, 2 unc. latus, laevis, glaberrim us, viscosus, siccus po
litus nitens, disco spadiceus, circa margines lutescens.
Caro a l b a , lutescens. Lam ellae subadnatae, confertae, purpurascentes, dein cinnamomeae, tritae immutabiles.
34. C. d i b a p h u s . C. luteopes. Secr. ?i. 2 0 0 . p . q
5
2 !E st ex elegantissimis, at apud nos in silvis Sca- niae ad Trollebolm tantum observatus. Odor sapor-
<jue mites. Stipes marginato-bulbosus, farctus, 3 unc.
longus, ir unc. crassus, fibrillosus, luteus, n itid u s , apice purpurascens, intus flavescens. Pileus carno-
sus, e convexo planus, dem um depressus, sub repan
d u s , 3 — 4 unc. latus, viscosus, glaber, purpurascens, disco lutescente demumque lilacino-variegatus. Caro lu te a , instar var. C. corrosi sub pellicula linea violacea variegata. Lamellae a dnalae, leviter rotundatae, sub- confertae, 3 lin. latae, integerrim ae, purp u ra sc en ti- ferrugineae.
35. C. t u r b i n a t u s. Epicr. p. 266. Ic. B u ll. t. no.
T y p ic a m hujus speciei .(apud Auctores collecti
vae^) formam tantum in fagelis legi; baec regularis y pileo hygrophano, lamellis isabelliuo-ferrugineis in
tegerrim is j absque omni cyaneo purpureo ve colore ab allinibus distincta. Stipes bulbo globoso-depresso distincte marginato exceptus, ceterum aequalis, c y lin - d ric u s , e fa r c to c a v u sj vulgo curtus ( 2 u n c .) sed variat elonga tus, lutescens. Pileus carnosus, e con
vexo explanatus, obtusus, dem um depressus, orb ic u la ris, laevis, glaber, viscidus, sordide luteus 1. vi
r e n s , h ygrophanus, siccus opacus. Caro mollis, alba.
Lam ellae a tlenuato-adnatae, tenues, confertae, latae, integerrim ae, prim o pallide flavescentes, dem um sub- ferrugineae.
36. C. c o r r o s u s. Epicr. 1. c.
I n te r folia pinea in silvis siecis, in Sm olandia r a r u s ; vulgo sepultus. Praecedente m in o r , magis cur
t u s , at compactus. Stipes subcavus v a lid u s , 1— 2 unc. longus, \ — 1 unc. crassus, basi m arginato-bulbo- sa excepta aequalis, albus > certinato-fibrillosus, P i
leus aequaliter et compacte carnosus, explanatus, um - bilicato-depressus, 3 unc. latus, argillaceo-ferrugina- scens, expallens; siccitate opacus, rivulosus, flo ccu lo - s u s; viscus enim adm odum fugax est. Caro firm a, alba; semel intus obtulit zonam violaceam. Lamellae em arginatae 1. ro tu n d a tae , confeidissim ae, 2 lin. la
tae, ja m p rim itu s obscure fe rru g in e a e j acie inaequali
repando. In te r normalem legi porro specimen lam el
lis a lb id is , quod sterile videtur.
37. C. f u l g e n s. Epicr. p. 267. Icon. N ostra in M us.
Holm.
Magna copia q uotla nnis ornat silvas abiegnas Sueciae m ediae; at in Smol. occid, non legi. P ra e cedentibus m ulto robustior, aureus, adm odum spe
ciosus! Stipes solidus, c u rtu s , supra bulbum depres
sum et o blique, prim itusque acute, m arginatum ae
qualis, luteus, e cortina lutea dense fibrillosa (jove udo viscida) lanuginosus, adultus ad 3 unc. elonga- lus. Pileus valde carnosus, convexo-planus, obtusus, 2 — 3 unc. latus, viscidus, subinde guttato-punctatus, d e m u m sericeo-fibrillosus 1. squamulosus, saturate et persistenler aurantio-fulvus. Caro valde com pacta, albo-lutea, dem um spongiosa alutacea. Lamellae ema- ginatae, 3 lin. latae, subconfertae, integerrim ae, p ri
mo laete luteae, dem um subdislantes, fulvae 1. ferru gineae e sporis, quae etiam lanam stipitis lingunt. — V a ria t pileo squalido, fuscescenti-luteo.
° C. f u l m i n e u s. Icon. SchaeJJ. t. 2/f>
In silvis frondosis raro; a priori constanter d i versus, sed affinitas tanta, ut in te r tot affines aptius v id ea tu r priori subjungi. Totus fungus robustus, d u rissimus. Bulbus valde depressus, marginatus, radi
cans, pileo juniori amplior. Stipes junior in bulbo inclusus, apparenter nullus, dein exsertus, sed vix ultra uncialis, cortina fibrillosa excepta glaber, e x tu s in tu sa u e carnosus luteus. Pileus a dm odum carnosus, prim o hemisphaericus bulbo applicatus, dein con
vexus, 3 unc. c irciter latus, valde viscosus, fulvus, squamis densis irregularibus adglutinatis variegatus.
Margo regularis, prim o involutus. Caro pilei pallide lutescens, prope lamellas pileo concolor. Lamellae r o tu n d a tae , tenues, adm odum confertae, aureo-luteae, d em um fulvae. B ulbus et squamae in pileo non male
37. b. C. e l e g a n t i o r. Ic. N ostra in M us. A c. Holm.
I n silvis montanis abiegnis hanc speciem rarius legi; Upsaliensis ( d e p i c tu s ) a Smolandico infra de
scripto n o n n ih il differt. Stipes solidus, validus, m a rginato-bulbosus, 2 une. et ultra longus et unciam fere ( e t bulbus u l tr a ) crassus, d e m u m vero longior, fibrillosus, e velo copioso librilloso et a sporis dem um tiucto. Pileus carnosus, convexo-planus, laevis, gla
ber, viscidus, 3 — 4 unc. latus, fulvus, saepius guttato- m aculatus, margine prim itus infracto. Caro compa
c ta , flavescens. Lamellae sinuatae, te n u es} confer
tae j serru la ta e, 3 lin. latae, vitei linae dem um oli- vascentes. Habitus prorsus C. m u ltifo rm is coloribus et cortina praecipue distinctus.
38. C. o r i c h a i.c e u s. Ic. Nostra in M us. Ac. Holm.
Sero autum no rara haec species in pinetis cam
pestribus circa Upsaliain haud rarus; et duas formas e V.Gothia pictas misit Lindgren. Sii pes solidus, aequalis, sed bulbo marginato subvolvaceo exceptus, 3 unc. longus, | unc. crassus, adm odum fibrillosus (fibrillis e glutine pilei defluente jove udo viscidis) luteo-virens 1. sordide luteo-pallescens. Caro tam sti
p itis , quam pilei alba, at in a m b itu c itrin a , d em um tota virescentiflava. Pileus carnosus, convexus, mox explanatus, demum depressus, 3 unc. latus, pelliculoso- viscosus 1. glutinosus, disco squamaceo-maculato, n o r m aliter sanguineo 1. hepatico-rufescente, margine live- scente, vel badio-fenugineus, circa marginem cinera- scenti-olivaceus. Lamellae ad natae, latae, confertae, e sulfureo virescentes. Coloribus obscuris, squalidis attam en variis ( i n t e r d u m pileus olivaceus) facile d i
stincta species, C. fu l g e n ti affinis.
39. C. r u f o o l i v a c e u s. Epicr. p. 268.
E s t nobis in te r species r a rio re s , aliquoties in
fage tis Smolandiae obvia, pileo ru fo lamellis que p u re olivaceis facile distincta. Slatura fere C. glaucopo- dis j at C. scauro j ni fallor, proximus. Stipes soli
d u s , aequalis, 3 unc. longus, subfibrillosus, e viridi lu te s c e n s , apice violaceus; bulbo reliquorum m inus consta nter marginato exceptus. Pileus carnosus, e convexo explanatus, 4 unc. latus, laevis, glaber;
u d u s viscidus, ru fu s , siccus cruslallino-cinnam omeus expallens. Caro pallescens. Lamellae emarginalae, latae, m ulto m inus confertae quam in C. scauro>
p u re olivaceae.
40. C. p r a s i n u s. Epicr. p. 268. Ic. S eh a eff. t. 2 1 8. T a n tu m in fagetis Sm olandiae, Scaniae etc. o b via species, at suis locis m inim e r a r a , licet vulgo sporadica species. Stipes solidus, cui tus, crassissimus, v ire n ti-p a llid u s , nec violascens, carne albo'virente.
C ortina p arca, albida l. pallide virens. P ileus com
pa c tu s, convexo-planus, obtusissimus, regularis, vi
scidus, tigrinom aculatusj quasi squamosus, n u n c a e r u - g ineus, n u n c fulvofuligineus, margine regulariter in voluto. Caro sordide alba. Lamellae emarginalae, non confertae, adultae potius d ista n tes, subcrispae, luteo-olivaceue 1. subolivaceae, basi obscuriores cine- reo-olivaceae. Sapor mitis. H. i. J . scaurus. Obs.
M yc. I I , quod nomen utroque juncto in S. M. ad sq.
translatum .
41. C. s c a u r u s. E p ic r. p. 266.
Locis u d is, subsphagnosis in pinetis montosis Smolandiae vulgatissimus, ceterisque longe praecocior, jam Julio obvius, at in Suecia media hactenus non vidi genuinum . Stipes solidus, per aetatem mollis et spongiosus, praecipue bulbus marginatus (sed in hac specie bulbus passim evanescit), sursum aequaliter attenuatus ( h i n c basi ultra unciam , apice vero 4 lin.
c ra ssu s), fibrillosus striatusve e coeruleo 1. olivaceo albescens et in exoleto etiam lutescit. Cortina fibril-
losa, s ubvi re ns . P il eus c a r no su s , e convexo p l a n u s , senio e t i am d e p r e s s us , v u l g o m i n o r , 2 — 3 unc. ( r a ri ssi me 4 ) l at us, viscosus, g l a b e r , l i g r i n o -m ac ul a t us , colore peculiari f ul vo-f ul i gi neo, sicci magis fui v e n t e , m a r g i n e t e n u i d e m u m striato. C a r o t en u is , mollis.
Lam ellae a t t en u a t o - a d n e x a e , r o t u n d a t a e , t e n u e s , ad
modum confertae, 1 — 2 lin. lat ae , ant ice latiores ( 3 l i n . ) , n o r m a l i t e r p ur pur as ce nt i- ol iva c ea e , at v a r ia n t p u r e olivaceae et fuligineae. O d o r et sapor mitis.
L a me l l i s confertissimis et p e r a n gu s t i s a o m n i b u s vici
nis t u t e di (Fert.
* C. fut.vofuligineus. ( P . ) F r . N ostra in M us. A c, Holm.
Locis s imil ibus i n silvis ci rca U p s a l i a m raro.
S ta t ur a et coloribus in genere g a u d e t p r i o r i s , sed b u l bus obl ongus vix m ar gi na tu s et essentialiter d i ff e rt lamellis latioribus v i x confertis ( n u n c olivaceis, n u n c violaceis.) F o r t e s eque nt i s f or ma ! I n nul lo H y m e n o m y c e t u m genere t a n t a m v i di var ie t a t em i n diversis p r o v i n ci i s , q u a m i n t e r C o r t i n a r i o s , q u a r e saepe sibi invicem r e sp o nd en te s j u ng er e coactus f u i , c u m illos vivos simul c o m pa r ar e n o n licuerit.
42. C. h e r p e t i c u s . E p i c r . p. 2 6 8 .
I n n e m o r i b u s fr ondosis r a r i o r species v. c. a d V å r d s ä t r a j uxt a U p s a l i a m ; i t e m i n pinetis. Stipes p r i m o c u r t u s , dein l ongior ( 2 — 3 u n c . ) f unc. cr as
sus, inaequalis, s u b t o r t u s , s o li d us , f i r m u s , sed i n t u s spongiosus et apice saepe cavus, fibrill osus, s q ua l i de p al lens , vix u m q u a m violascens; b u l b o n a p i f o r m i m a r ginato. Caro stipitis s o r d i d a , p ile i ju n io ris dilute vio lacea, adul ta s or d i d e alba. P ileu s ca rn os us , i n a m b i t u t en u i s , c o n v e x o - p l a n u s , o b t u s u s , 1 | — 3 unc.
latus, laevis, glaber, p a r u m viscidus, prim o olivaceus, d ei n disco expallens s o r di de alutaceus. Lam ellae p a r u m e m a r g i n a t a e , p r i m o val de co n fe r t ae e t obscur e
violaceo-fuligineae, dein subcon fert ac, 2 — 3 lin. latae, fuligineo-violaceae.
Obs. Antecedentes species e stirpe Sc a u r o r u m
statura et habitu adeo conv e n iu n t, ut ad species pau
ciores collecti vas reducere mallem. Sed hactenus fru- stranea fuerunt om nia pericula; singula forma suis locis fideliter r e d i t , habitu facilis recognitu absque tra n s itu ad vicinos. Alia ratio in te r El a s t i c o s; ha
r u m species inter se d istinctissim ae, parum allines, a t e characteribus longe difficilius dete rm in a n tu r.
D. E I a s t i c i stipite ebulbi rigido, cortina tenuis, infera.
43. C. c u m a t i l i s. Icon. N o stra in M us. Holm.
I n dum etis m ixtis ( F a g i , C o ry li) inque fagetis um brosis, Sm olandiae, serotinus. Speciosus, nobilis
sim u s, alii haud allinis. Form a prim aria dum etorum , o ptim e explicata: Stipes solidus 2.— 3 unc. longus,
| unc. crassus, sed varius et saepe curvatus, firmus, om nino c a n d id u s , apice modo corlinalus, sed non pul
v erulentus; velo u n iv e r s a li, pelliculam pilei prae- bente, ad basin abrupto3 cu ij membranae instar sepa
rabilis adglutinatae pileo concoloris, adnatum est.
V ariat n u n c solitarius major, compactus, n unc sub- caespitosus, stipitibus aequalibus adscendentibus. P i
leus convexus, obtusus, haud depressus, saepe irre
gularis, 3 unc. la tu s , viscoso-pelliculosus, laevis, gla
b e r , amoenissime violaceus 1. purpureo-violaceus, qui color pendent a pellicula cum m em brana a b ru p ta , stipitis basin v a ginante, contigua. Caro tam pilei, quam stipitis d u r a , c andida, immutabilis. Lamellae a tte n u ato -ad n e x a e , fere liberae, confertae, angustae, vix 2 lin. latae, denticulo d e c u rre n te , apice aculae, e x albo argillaceae. — Ad fungum sim ilem, sed car
ne molli etc. XJpsaliae semel lectum , icon i n Mus.
Holm, facta est.
Alia certe hujus speciei forma recedens et sero-
l i n a , in fagetis vulgalior, d i f f e r t : stipite cavo, 2 — 3 lin. crasso, aequali 1. basi attenuato, flexuoso, fibroso- s tria to , ceterum nudo et glabro» albo 1. lutescenti- m aculato, ceterum absque vagina» coerulea ad basin, pileo unciali; sub pellicula coerulea translucet color a lb u s , illaquc disparente j)ileus lutescenti-maculatus sericellusve. Lamellae e pallido ocbraceae, p rim itu s acie serrulatae. Quamvis coloribus transitum praebere v id e a tu r ad C. croceo-coeruleum _, hic carne m olli etc.
vere diversa species.
41. C. s e r a r i u s. Ic. N o stra in M us. Holm.
Sp ecies in silvis mixtis r a r a , dubiae affinitatis, at difficilis determ inatu, tam U p la n d ia e , quam Vestro- gothiae lecta. Stipes solidus, aequalis, 4 unc. longus, i unc. crassus, totus fibroso-mollis, nec cartilagineus, sed politus, n itid u s , alb u s, apice nudus. C ortina in fe ra , parum conspicua, alba. P ileus carnosus, e convexo explanatus, obtusus 1. late gibbus, 3— 4 unc.
latus, viscidus, sed visco disparente opacus, laevis quidem et glaber, at fa c ie s saepe impolita quasi pruinato-sericea, incarnalo-alutaceus. Caro mollis, 3 lin. crassa, a lb a , linea hyalina prope lamellas. L a mellae arcuato-adlixae (sinuatae c u m dente d e c u rre n - t e ) , confertae, latae, ex albo argillaceae. — Color pii ei mutabilis et hinc aegre agnoscitur.
45. C. e m o l l i t u s. E picr. p. 269.
In Quercetis, fagetis, pratis muscosis etc. Smo- landiae vulgata et protea species, a vicinis d istin ctissima, sapore a c r i, carne mollissima n iv e a , sti
pite molli subcavo, pileo s u b d iffo rm i, lam ellis sub
d ista n tib u s, ceterum adeo mutabilis, ut in te r plures schedularum descriptiones duas, quasi e xtrem as, pro
ponere necesse sil* A} Saepius caespitosus, sed etiam solitarius. Stipes m edullatus, 11 unc. longus, | unc.
crassus, a basi incrassata ( v ix bulbosa) a tte n u a tu s , dein aequalis apiceve d ila ta tu s, ob m ollitiem subfra-
gilis, glaber, striatulus, candidus, saepius c u rv a tu s, difform is, subtortus etc. Cortina alba, fu g a x , e pi
lei m argine pendula, librillis jove udo viscidis. P i leus carnosus, mollis, 2 — 3 une. latus; vegetus vi
scosus, laevis, vix sensibile virgatus, subfulvus, sed siccus h ygrophanus, ochraceo-lutescens, cuticula saepe rimose incisa, fibrillosa. Pileus prim itus subglobo- sus, m argine inflexo flexuoso, dein campanulato- convexus (disco tru n c a to ), dem um magis explanatus, sed laxus, difformis etc. Lamellae ad variam pilei form am ad natae 1. emarginatae, subdistantes, primo angustae, adultae 1 unc. et ultra latae, fragiles, sem
per albae, adultae vero cinnamomeo-pulverulentae.
B. Major et magis regularis. Stipes itidem b re vis, sed medulla laxa araneosa mox cavus, saepe com
pressus, inaequalis ( a t 11011 bulbosus), fibriliosus, 2 unc. 1., \ — | unc. crassus, albolutesceus. Pileus pro ratione perlatus, 3 — 4 unc., raro orbicularis, vulgo varie difform is, viscosus, ochreo-nitens, siccus n i
tens,, non expallens, sub lente libi i 1 loso-virgatus. Caro m ollissima, in disco crassa, in ambitu tenuis, nivea.
Lamellae adultae ochraceae, reliqua prioris, a quo specie certe non differt.
46. C. c a u s t i c u s. Epicr. p. 270.
In pinetis montosis, locis h u m e n tib u s , saepe co
piose, at pro C. armeniaco facile praelervisa species, ab eodem vero colore pallido j pileo visco so , cortina ten u i J'u g a cij lamellis latioribus/ a C. emollito ( v ix affini) stipite solido, rig ido _, carne f u l v a etc. Odor fortis, sapor valde acris. Stipes solidus, firmus, ela- sticus, ex tus su bea rtilagi nens, basi incrassatus, 1— 2 unc. longus, siccus, glaber, albus, apice albo-pruino- sus. Cortina tenuissime fibrillosa, sicca, alba, fugax, nec in stipite cingulato-collapsa. Pileus carnosus, convexo-planus, obtusus, udus subtiliter punctatus, viscosus, 2 unc. latu s, fulvus, siccus pallidus ( a t
n u m q u a m ri mose incisus. Caro t enuis, fu l v a . L a mel lae emar gi nat ae 1. r o t u n d a t a e , subdistantes, lat ae , vent ri cosa e, p r i m o albo-lutescen tes, d e i n s u bc i nn a - raomeae.
47. G. c r i s t a l l i n u s . Tc. N ostra in M us. Ac. Holm, P r i m o legi i n t e r folia fagine:a in S m o l a n d i a , ad q u a m d es cr i pti o i nf r a d a t a ; n u p e r i u s in silvis mi xt i s Sueciae m e d i a e , u n d e icon 1. c. Sapor valde acris.
Stipes c a v u sj 3 unc. l on gu s, 4 lin. crassus, a e qua lis 1. basi a t t e n u a t u s , in nostris specc. n o n villosus ( u t in A. barbato B a l s c h , q ui c e t e r u m no n v i d e t u r d if f e r r e ) , fra g ilis j fibrillosus, p al l es c e n s, s t r a mi n e o - albus. P ileus ae qual ite r c a r n o s u s , sed t e n u i s , ex p la na t u s , 3 unc. l a t u s , g la be r , viscosus, n i t e n s , disco aquose pa llen s, circa marginem targenteo-candicans _, s p l e n de n s , siccus totus candicans. Lame l l ae e ma r g i na t a e , t enues, 3 lin. l atae, c o n f er t a e , argillaceae.
48. C. decoloratus. Ic. N ostra in M us. Ac. Holm.
Species in silvis vul gat a, sed p r o t e a , cujus 3 — 4 formas insignes, p r i m o o bt ut u d i s c e r n e n d a s , habeo descriptas, q u a r t a m q u e 1. c. d e p i c t a m , omnes vero not is essentialibus c o n g r u u n t . T y p u s e fa g e tis : H a bi tus et st at ur a pr or sus C. ta b u la ris_, sed pileus viscosus, n u m q u a m s er ic el lo- ve l at us , stipes n u m q u a m squamosus etc. Stipes fa r ct us , t e n u i s , subaequalis, basi leviter i ncr a s sat us , a d s c e n d e n s , fibrillosus, ar
gentatus j saepe c u r v a t u s , 3 unc. l o n g u s , ± unc. 1.
i nfra crassus, apice glaber nudus. C o r t i n a i nf e r a , fibrillosa. Pileus t e n u is , sed a e qu a l ite r ca r nosus, e c a mp a n u l a t o c onve xus , obt usus, 2 — 4 unc. latus, mo l lis, glaber , a r g illa c e u s d is c o obscuriori^ vet ustus corrugatus. Caro mollis, alba, aq uo sa , sapore levi
t er acri. Lamellae ema r gi n a t a e , a d n a t a e l . d e c u r r e n tes e situ v a r i o , m i n u s confertae, 3 lin. latae ( c a r n e pilei l at i or es ) , e x argillaceo cimiamomeae. — I n B et ul et is; B u l b u s p r i m i t u s adest p a r v u s s u b r o t u n d u s ,
sed m ox evanescens, m ollis, a quo stipes attenuatus, i n te r d u m lutescens. Lamellae prim itus caesio-albidae.
Pileus paulo obscurior, siccus floccoso-squamosus 1.
rivuloso-granulosus. I n pinetis: m inor et te n u io r, pileus laevis, lamellae argillaceo-pallidae. — Form a p ic ta , e Vestrogothia, betuletorum sim ilis, sed pileus obscurior. — At singulas notare non licet.
49. C. d e c o l o r a n s. Ic. N ostra in Mus. Holm.
I n pinetis Sueciae mediae rarius. Hunc diu pro forma macilenta C. v a rii habui, a quo differt ta n t u m notis hujus gregis, nempe stipite tenuiori ebulbi polito glabro, pileo tenuiori, unicolori, luteo cortina- que subpersistente media. Stipes farctus, 2 — 3 unc.
longus, 3— 4 liii. crassus, aequaliter a ttenuatus, can
d id u s, cortina excepta glaber. P ileus carnosus, e convexo explanatus, subgibbus, aequalis, laevis, gla
ber, viscosus, 1 i — 21 unc. latus, totus per si stenter lu teus. Caro ten u is, f i r m a , alba. Lamellae sinuato- a d n e x ae , confertae, tenues, 3 lin. latae, e p u rp u ra - scente mox cinnamomeae; tritae nullo modo m u tabiles.
50. C. p o r p h y r o p u s. Alb. et Schw. p. 153. E p ic r.
I. c. p. 271.
I n Smolandiae betuletis, praecipue vero fagetis, locis liu m e n tib u s , a d m o d u m frequens et copiosus.
(U psaliae nondum legi}- U t prior ad C. v a r iu m , hic ad C. purpurascentem accedit, quare diu conjun
ctos habui ( Obs. M yc. I I . p. yo hujus potissimum loci est}. Stipes farctus, demum cavus, subbulbosus a ut potius a basi incrassata aequaliter attenuatus ( i n - t e i d u u i aequalis}, 2 — 4 unc. longus, 3 li n. circiter crassus, fragilis, ejetus intusque violaceo-lilacinus, at mox expallens, immo albicans, at tactus iterum m o x lilacino-vio/afcens. Cortina infera, fibriilosa.
Pileus carnosus, murgine adm odum tenuis, convexo- planus, obtusus, — 3 unc. latu s, laevis, innato-
v irgatus, viscid us, livido-lla vescens argillaceusve, ta
ctu imm utabilis. Caro tenuis, m ollis, a lb id a , fracta mox lilacino-purpurascens. Lam ellae rotundatae 1.
em arginatae, subconfertae, ( i n C. purpurasc. confer
t a e ) , laliusculae ( 2 — 1 lin .) , e purpurascente aquose cinnam om eae, tactu iterum purpurascentes.
50. b. C. c r o c e o c o e r u l e u s. S. M. I . p. 2 3 8 et vero- simile P.
In fagetis, C. cum atili praecocior, cui coloribus prope accedit, at statura, carne aquosa molli etc.
praecedentibus eximie respondet. Stipes c a v u s , 2 unc. longus, subaequalis (deorsum in te rd u m attenua
t u s ) , 2 — 3 lin. crassns, laevis, glaber, n u d u s , f r a g i lis j albidus. Cortina fibrillosa, fugax. P ileus car
nosus, at tenuis, e convexo p l a n u s , obtusus 1. gibbus, laevis, glaber, viscosus, uncialis 1. p a ru m u l tr a , lilacinus 1. ili lute violaceus. Caro aquosa pallida >
et reliquae partes tactae 1. fractae m inim e p u rp u ra - scentes. Lamellae attenuatae 1. late em arginatae, d e n ticulo tenuissimo ilecurrente, planae, s u b d is ta n te s , ex lilacino argillaceo-croceae. Sporae croceae, cin- narnomeae. Suspicor d g . croceocoeruleum P. hujus loci esse, quamvis inter G ynm opodes collocavit.
51. C. c o r r u s c a n s. Epici', p. 271.
In dumetis nemorosis S m ola ndiae , a d m o d u m speciosus, at rarus. Stipes solidus, elasticus, 3 — 6 unc. longus, ± unc. crassus, a eq u a lis3 apice d ila tatus, fibrilloso-striatus, candidus. Cortina librillosa albå, fugax. Pileus carnosus, mox e x p la n a tu s, regu
laris, dem um depressus, 4 unc. latus, laevis, glaber, viscidus, siccus nitens, lu te o -o c h r a c e u s saepe fulvo- maculatus. Caro mollis, alba. Lam ellae non sinua
tae j sed dente decurrentes, tenues, pro pilei latitu dine valde angustae ( 1 — 2 lin. tan tu m l a t a e ) , con
fertissimae, lineares, integerrim ae, laete ochraceae.
Odor et sapor nullus.
