I)eo Duci
DISPÜTATIONEM
S E RV I S
Cum i
fönfcnfu dmplijf. Facultatts Thilo«
[optica in Acaå. Vpfalunfi
SüB PRASIDIO
ftJECL Atl5SIMI Vitt
Dn.M. JOHANNIS COLUMBI
JPoef. FrofeflT. Publ. & Ordin.
V,
Prolaurea FkÜofophica obtinend*
Proponet N
LUDOYICUS TOLSTADIUS
Holm.
S. S Tbeologi* Studiofm
In Audit. Guftar.
kota Ptima pomcridiana dici |« ju&- Ami U DC LXXYS.
VP SALI M
^xsudithenricus Curio S.R,M.&Acad„
Upialicnös Bibliop. r
*
NV
/. N, y.
CAPUT
Thss. I.
I,
Ervus & abIncfervittiSi
Ove åfervando dicatur,ut
Jciisplacet*& aliis pleris*
<q'ie (a) five ab aut j£olico curr» fervi-
tus didafitobm eritndo
(£) five ab fyyt*cuftodio»
JEolicé addjfo fibilo , lervos, voce
antiquis ufiirpafa (c) fiveå ferviendofeu ob- fervandot nonadeo é re effeexiftimo anxi£
,sbqntrere;ctimmeiaonficinfticuri ultralimi*
tesdifftrtationis €«fju$dam brevis ad jufturci aliqj»odopus abfolvendum egredi, fedin hac
re cuiuue fuum relinquo judiciuni.
i. NeC Omnes bujtis vocisfignificatiiheS
tfniimerafe fuftinea»prour-velipfe Cbriftus»
{é)re?e.$, piropher«, Apoftöli, aliiqueSandr (c) fe fervos prasdicarunt, putalegis ac ma-
gifiratus, quatemis iis debiramfwam obitt- («)CV kiercent,i,c 9*. faciYhiftof. Arnis. Iib. t*
c.?,fed»i / i rcleft.polit. Heid»phii. pol. c. 1«
de part. mat.Reip p m. «91. Jac.Mait.c. f. üb»
*.polit, toh. Adam.Ofiand, in !i!>. c. 7«th.$*
Hug. Orör. (b) referemeidipfum ex aliis Amis«
loco<frato. & Bod. Iib 1.c.5 derep.(/jScaligd1*
0>»ié&- (</) Efa Joe. paral?.Math. 1**- jr» sI,Philipp,z.v.7. (t)pa/TuniaSS.r*
s \ \ WO/
vantlall funt profefli, vel utfibi qir's fervire
dies Ur(/) velutaliial/ter hoc norrenaccipi-
unt. Nobisveröomnis is. fervusellj quiveL
naturå talis elt > philofophis ita di$us i vel
juregentium,veljuré civiliac a politicisöc
I<åisconfiderari folec.
3. Mtilta etianri variaqüe nomina funt#
quibus alias infigniriföletfervus,utfairulus*
voxorigineÖleorum licut notat Heiderus (g)QtntTns ac xsÉrngtTtfs Gratcisj qu® voces quamvisnonadéocongiuére yideantur, vel
nonunumidémqueinferre» quod voxfervi»
notat tarnen modo nominatus Heic'eriis Sc Arnis.(h)xante ampliaramvocis fignihca^p-
nem.vel ad minimum quibusdamita vilurrs
fuiflfe, has vocés étitri coincidHTe.Man- tipium eciarndicébatur,eoquod ab hoftibus
manucaperetur,{"')& åfervisfola falutiscoa*
donationediltingvi aflerit Öfiandi in Gror«
lib. j. c. 7, tfc. 2. piseeunté Satrianenfiun»
Epifcopo. Serva verb fa mula alias dicéba¬
tur& anciiiä. De his variis fervorum no-
minibusidfanrihit nÖt'afs pöteft,quod iis ple- risqueefiam nöflfi temporis fervi infignion-
tur,qtij mercedé cöBdti'cn'ntur, mercenarii
aliasdi£H. Hostamén/tst&hic id moneam,
nam alibi fine prolixa tradatione fieri nom (/") Sen. inprajf. 3.hat.quaefl". (g)loceinodo ci*
tato, (b)<$. 5,Ioco priusnofato. (»jChök.dd
Suttet, infac,hift.cént.2«c.9$,
a & töm*
Ctönfttfiöcfc poffé exiftisaQ, å fervis difter«
rere&é no^at Arnis. (Q quod hi fecundum
<juid fubiciuntur domino, nectorj funt do-
Kiiaifed &fuf} ferviverb fecundum osunia Sc ift univerfum fubjiciuntur domino» nec
tanfiimfum fervi Domini> (ed tori(unc ipfik
*s, quiapoffeffioni & famdiaj adfcribuntur>
erpartes."Quod ipfum deierviis &Ariftotelei K-d!girat,quando d,äcir(/)fervuswxmfjMAiytlm
&lWi(> IB 71följUO&IOV,tfftSVO»«ÜMfif«
J.tOg/9»» K)0hO>(atfk.V»CfJlOlUfj) Té KirU&i Etpaulo polio'5<T?A@- » voiffazrorx J'iAof
ls*y, «Äv« ^ eAft>f Idem quoque
ifinuitGroriuscum air(«) Inftrumenta dici- nuiseos.qui jta agunt Cua voluntare, ut ea voluntas abaltera pendeat? Taleinftrumen*
tumeftpatrifilms,pari quippt ejus natura' liter; rale dt fervus»quafipars exlegejnam ficntpars non tantum pars efttorius eadem
relatione, quaforumefttotumparris,fed hoc ipfum quod eft,totius eft,irapoffeftio eft ali*
quid ipfiiis |>oftidentis. Pratet cotnmunia
illanominavarié etiam å variisgentibusfunt appellati,norantifous id ipfusn Alex, ab Alex*
& Heider. (o) Romani iuos fervos Statioi>
£k) f.9. it«n»feifc.8.$.t.ejusdem capitis&Jibri.
(/)1.1, poj.c-j.fh.4. (m) diftum illud Arilb magi» diducitlac. Mart.lib.1. polit. c.5.p.m- BM C»?* 5.?. («)iib.j. c,ao.p.m. 160. b*
Heid,p,aa<» »i Ipc. cit,
DlO"
%
Dionyfios>Stichos & Heras; Phryges»Ma«
uetas; Åthenienfes, Davos6c Gethas,Lac«.
dxroöni:, HeloiaS; Gretenfes,Chryfoqetos
inurbe, Amphamiotasin agris« Clarotas in
Bellis;Argivi> Gytnnerasi Thertali9 Peiie«
rtasjå.a!is alicereos nom:namns»
CÄP. Il
Thes, i.
DH naturå fervisquiréndi (it locusut,primus?pfemethicArittor.nobis dis-(/>)
facilé feexpedit,rronrtratque viam, quomb*
docum Xdiis conciliari qnear, Prarter hun©
verbnemojanaferé ell politicus vel juris pe#
ritus qui non qna?ftionem illam »rtigerit,
quamvisnon omnesparicum fnccelhu £nge«
ijuam autemacfelkilCmam hic pr* aiiisope-
ramadhibuitDan-Heins,(q)quo benevolntn
ledroremremitto qmhnjusdifceptatsonis ac-
cniratam eognitionem habereavet. Etiarn m
faacce Ai;ademiå,elegantiexcrckationeanrc
annos paucos de fervo natural! a<åumert.
Egointrä brevis temporis can.cellosredaäus
fingula hic exequt nec poflnrn nec volo,
fuftecerit faltemmihi praecipuum dirtertatio-
nishnjus nervum indieare>locaque Icripto-
rum,inquibusdilucidius pieniusquehacreS
traäarur.
(^)lib*r.polit,c. 1.4. j. (q) indiflf, fuaad Gel
©ig. nicht,
- A i PrißS
a„ pjincipafufo quendam naturalem itj pmnibus rebustam animatisquaminanimis,
tam continnis, five qua; arvvtfå (unt & ad
tinumali ;uod ex muljpis conftituendum con- currnnt quam in«5, qua; non iracohaerentut
tinumfinrveluti indub'ntbim corpus dan ex Anft. djuerit Camerar. (r) Sicincadoprimas
teuerp«rreS primummobile,jnplaneris fol»
in elemencisignis, in metalhsaurum,inchoro principatumtenet ingregepaftor,
vel etiam aliudaliqoodanima!pra;catterisex¬
cellens, inexercituImperator, inbeliuasho-
moimperiumhabet,inipfoetiambomine ani*
maimperarcorporiimperio herilj,&mensra.
tioq5eipartiinquafuut afle&uümotu»ayili»
Et ut pluribus de hoc prineipatu diiferit ex du&u Arift.Heiderus (s). Ex his jampdlitis Ariltqrelesita infert, (t)ont^ kyweSrntv A"
SSWOI», Olrov e-Uftautäpt>t7r@>fy"
gjx> 3 t«wviiv?%07hv,ofiavt$ivtgy*1
y$ri*>(MXT(§r^gvjms,^tSt'js*/ax' cwrwyjSfcA-
Tisrv»kmttfåinrt(pv'inl Skhoi. Cpi itaquecon*
ducibiliuseft, fubeflequam prseeffe, & qid
non tantumhabetranonis,ut (eipfumregere queaf exaequoimperiaalioru ferre poteft,
inerito fervus naturadicitur, qualis minime datusfuiiTet,fiHomoinftatuintegritatisman«' (r^adlib. i.Arift.c. 3. p.m.54, (j)loC.cit. p.m.
|9f. •li¬
fo
üfiföt, Ad probandam itaque ulterius hanc quxftioneminftatu hoc corrtipto ,an natura
fcrvus detur,infp'cipoiTuut vani comenrarii
in Anftor.ac Heidenis locomodocirato, pa-
raphrMs Heinfiiin Arift. Jac. toart.I.j.pol.
c.j.p m. eif.Befoldusddp i»defribus iocia-
tatisdomefticxfpeciebos c.j.p m lj.alrique.
Varias vocis naturx accepnones eile»
cuivi?facifeperfpeftum eft, quxuamaurem hujus locifitjcumlervus naturS talis dicirer
optime docetur in exercitatjone Acadrm»-
Ca priuplaudatavt fumatur pro nafurali' !å
aptitudine, indoleque cuiqtieindividuo ?nfi-
ta, fecundnmquamfi imperiumaliquod eflet
conftituendnm ,naturas utiqueconyeairer,lit
ei ,quiapcitudinemhabet lerviendi, Pecefli-
tas oblequii inpin geiletur. Hinc tamrn non
ftacimfeqnirur>quoda&u a natura prüden*
tiori inobtufumhcbetioremquefitdarum?ra«
peruim, aut fairem tale jus ,dicente Pufea«
dorf,utillihofceetiaminvitosadfeiv-erkiana
ad gereqneant. Namad'conftsruendum hu-
jusmodiannaleimperium,fa&um humanuni
omn;no prxcederedebere re<äe ftatuit Pu-
fendorf, (u)Atqne hinceft,quoddiftingvere
communitcr folent inter lervire & fcrvum
eile. Etexbisjamitaexplicatisratio unapeti
poteft conciliaadiIäoscumPhilofopho^reli«-
> (*)Üb. j, c, 2. S.Jib.6.c. j./,2«
h 4 q«a?
quasqni intueriavet» adeat Heinffum dehis prscclarédifferentem.
4 Hifice itabrevirer pofilis fequitnr jpfa
defin.'tioab Arifb (x)allata ,quodnatura(er-
V'isficirtfirumentumdämmt,anmatttm,afltvurth
ra tems purtufpt , ad catfoiu munta obeunda étliitque tbfequendum natutn, natura qutdem in
tjttspft'jli'e extftens ,f dtarnenabet jeparatttm»
Inqua definmone genus éö inftrumencum,
dißeren iaverö petitai form!intern! , quod
(iraniur»actim;£ proprio, quodfitagens,fe~
partum,öonfui(ed alient)ur/s; dt a fiibje- dto,naturs n pore'ia edominiexidenS. \le*
niorem hujus definttionis explicationem ha¬
betlac, iv4art.(jrj { larius for(an proponipof-
fec fiedefinitio> quod natur! (ervus is fit#
qu proprer ranonis ae mgenil mopiam Sc
imbecllftatem fibifuisquecommodisconfule-
re nonpodit,ea verpcorporisfirmjtate prx- ditui,utlaooribus fulenrandis(itaptus>qui-
busrneliori «niervire poffit. Adhibebir au*
tem prudentions du&nmimperium Sc dire«
äionemvoiuntate fua,in ipfius comnaodum
Äfiiam falutetn.
(x)!ib.i.pol,r. j. (j,) üb, i«pol,c. f. p.m.1*1»
Heid.c.i, depajt.inat. civ.p m.199.
C
Ca?«
CAP. III Thes. i.
T via mihifternatur ulterioris cnfus*
dam ditfertationis de ferviture legali* paucis inlimine quafitangambujusoriginem,
quam ulrronenm confenluna fuifledamitCl.
Dn. Pufendorf.lib. 6. c. 4. Bcecl. in Grot. lib. l» c.5.$. 17. Hebeciores enim Sc tenuiores folerrionbus fponté fe lubjecifie
vero fimile, quo aljmenta & caetera ad
vi£tura necedaria fihi å dominis
pro fervitio prasftarentur. Neclongius bacinre recedert
vsdentur i lententia Theologorum, Aug#
lib. 17.de civ.dei c. if.A Arrbrof.inferro,
dejejuii. tefte Amisc.j.lcd.4. 3. 4-y hb»
1 reI.pol.qpi hic infpitiatur. Ilii originem
kujus eiie ftaniunt pcrnam peccati atnb©-
que ab eodem quidem prineipio» fed
»on ab eodero peccato fervitutis onginetn deducunt, ii!e enim contemptumChami»
hicveröebrietaiero Noacbi cauiam fervitu*
tis fuiffeaflerit,und«& Heiderusloleph. & » Poljd.fententiamrecitat»quod Noachus a*
vus filiiim Chami Chanan propter fcelut
patris lervitio rouléUverit. Uthocfit, id
tamen verum eft ex Gen. c, 7. totam
Chami pofteritatem in fervitutem eflTeda#
tnnatam. Appatet ergo quodammodö ex
jamdiftij4hoc caufam, illos verö modum.
A / &
&rationemconftitut«prim«'{ervifiitis legaÜs refpexifle. Numertimautem fervorum beilis vehementer fuifle adauéhim, redtc ftatuiflfe videtur praenonrunatus Pufendorf.
Serviruslegalis vanédefipinira IOtis,quod
fitea,quaquisdominiocontra naturamfub#
ijtitnffat) iJac. Marf.(!>) quod lege, con- fvetudioe S$. inlbtiuohominuan fit introdu»
, eui fi addärur definirio ArillotePs ex-
ceptis uhimjs verfiis,rennen facil?poteft$
dum melior detur,
5. P?enior & accuratior hujti? fervittitis difquifitie d'vsfionem quandampraerequiritj
quas ta!<saRofino(c)atfertur,quod ferviauf nalcuntur, ancfiarit. Nafcuntur ex ancilüs,
fiimtautjure Gentiumj, id efi:,ex captivitare autjure civili,cumlcilscet überhomo major
xoannisad pretinm parncipandum fefe ve»
nundaripafliis fiierit. Loquitur quidern Ro»
/ fiaus in illo loco de fervis Roiuanortim, inrerim tarnen non jncomnfiodeeatransferri poteiiadalios etiam populos, quibus & ea- demfervitusinmorefuit. Alii autemficea»
inftituere f©!ent,quod fervitus vel fit juris gentium vel juris civilis(d) Ea iterumvelca#
ptivitatetalis vel nativitate. (e)
(<i) teftibus Heid.c.1.pol.p. m. 199.Rof.Antiq.
Rom.c. 3«lib.9.(b).1.i.poJit.c. 5.p.m. n|.
(«) Antiq.Roo».<.j.lib.9. (d) Heid.c. 1. p°*
lit. p.na. zoo. (e)Iac, Mart. 1. j. pol.(.5*P«10*
12»,
♦t.Capi
4. Captivitatefervi fiunt, qui abhoftibus
ijnanucapti, fervi fiunt, unde mancipia di-*
Dehujus fervitutis jufbtia» Scan dero-
gec quicquam jurinatur«,huicqtie contraria
fit>acquarentisfaltem fit tolerabilis agere<fc inquirere accuratiorem requirunt attention
oemmajoremquele&ionem ,atque prohxio#
rem expofitionem? quam vel patitur breve
temporisfpatitim,q odhuic reifijperelt, vel
tenuitate ingenu mei exequi poflum. Sedut breviterdicam quod lentio, Servitus hasc,
„quseeofine eitinftitura,ut percommoda hu-
jtisvi&ores lubentesdecedantde j re iiiter#
ficiendi hoftem, diceore Grotio (f) omnino innititurnatr.ralicuidamrarioni,qiuediftitat fcelera nequaquatnimpuniraelledebere.At¬
quefic per confequens ornninq tolerabilem
elfe defendique pofiefi fervirecogantur iili,
q"i jure interficipotuerunt. Idautemireru-
erunt omnium feré confenfu autores belli»
pr*cipuéinjufti;quieniravitana injnftéholli-
liqtie animo aliis adimere voluit, isfinedu-
bio eam ipfemet arrittere meruit, fi hane»
roulto magisiplarri libertatem.(g) Eam verb
peenam qu« in totam mnltitudinem totum*
queexercituro redundatinjufteinfli&am efle
multi exiftitrant. Cum nec populi fit, qui judicat tantum de iisquae oculisobverfaa-
(/)*•7-5.1, (f) Arnis,paflim feft» j,c.j.l.'*
dc rep,
fur#
tnr,A:qwac pera&aac probatacognitaf»mt»
debellojulto & injufto drfcernere> cum Sc faepé caufas bellorumab utraque parte tanti«
involu;se fint tenebris » imo & ooununquana
©b defe&nm documentorum pemtus inco i
juditiumsfsepé etiamöbpraeconceptamquaa- damopinionem contingrt,uraburraquepar-
tejuftumvideri poffir. Siitaque caccoimpetu adbellumtrahatur mulcitudo ,Si fi bonafide nefciat fuum peccatum» quod ad juftitiani
internam arrinet, videtur hic peenam effe
coaréfcandam, neinfonres cum fomibns uno
eodemque fupplicio afficiancur, q'ios enirn
non aequut peccatum, eos nec poena #quan- dos eße ftatuit Åruis. (/;) Si antem de juret
licenti« fermo fit in beilo exerceri folito,
Cornple&itur id ex fententia Grotii (i) tara hos, qui atfoi ipfo arma gerunt* quam eos qui ejusdera funt conditionis cuna bélltge*
rantibus, ex eo» quod bellum totigenti in*
dicatur, adeoque quoad impunitatem p°ß
bellum indi&umubivis occidi> multö mag15 infervitutem refervaripoffunt ubidepreheß'
dunturabhofie; Sed an omnesilli a&uscare#
ant vitio, non facilé eß définitu» contingit
enimhicquod Tacitus ait, in fxce taufat&
tnerita fpettari, ubi bellum ingruit, noxioi innoxiosjuxta cadere. Atque hinc eft, quod
dißin:
äißingvefetommunner folem inter form»
contentiofum &conlcientiae ,in illo propter
(alutem publicam pacem ac uciiftatem com»
munembocjus belli exercetur tamin jufto*
quaminiquos. Qwomodoauteminforocon*
fcientiar defenfuri fint injufiam fervituten«
Imperatoresbellique auétores ipfimetiecura oprime*perpendant, dielt Arnif$us. Aliam
adhuc rationemdu&u Arilloteiis (^) adiieit
Heiderus(/)quando jntta fitnacttfsqtie coo*
veniens iervitus*fi putavi£torvirtutibusim«
perandi praeditus majorique ingeniopollens
aliorafibiinhislongé inferiorevincfttlervire«- cjuecogat, naturaenim ipfa dilerimen per»
{onarumfacitj prarfuppoficatarnen jufta belli caufa,moderationeq?fervitutis,utadoinnés
«öiones'feextendat, non autempaffiones,
cum barcaufampraerequirant, cur tale quid patidebeat. Nam Giervitus iuecefiit in lo*
cum licitae casdisV nön debet longius exten*
diquamesedesipfa* didtArois: (w)acpejus
©nminöeft fervariin fervitutetnindigniffima
quarvisferentem,mortequelongedeteriorem favitiam»quam occidi, Sc quid inter eft#
an ab holtevel hero fuoincerficiaturfervus,
fidominus |us vitas acnecis in fervuna fibi Comparaverit?
(/^)Jib.i.e.4.pol. (i)inpol.c, 1. p. m. »oi.tibi
ctiamcoröllaiiaquaedamexAxift. «äeducit,quae inipfoinipici poüunt. (m) los. eis,$.*». usq»
<2 5, Ion#
f. Longa Ä: prolixa fatls hic^T£tisinftftiii
foletdifceptatio de prole fervorum, an fer-
Vitus, quae nativifate fit, fit juris^gentium'
velnatur®vel civilis, quae & ad eos merjtÖ decidendaremititqr. Inprslenria tarnenhoc
dicendiiro c re efie vidétur, quod errorem
quendam hicnon committuut, quiex fervi-
tute jurisvel natura? vel gentium boe fervi»
tutis jus dedueunr, quatenüstitrique hicre- fpecfcum habént ad naturalem rationerri,
atque fic iura illa coincidunt & åmultis
confundi folent,quofenfu etiam jus defini-
amt,quod omneshomines naturalisratiodat
ciiir» jure an injuria non mei eft definirej
illa fané Iis adhuc fubjudice pendef, anjus gentium peculiare aliqnod jus conftiruat a reliqtiis contradittm&um quod Clar. Pufcn-
dorf.(«)cumaliis orcminönegat. Verum de
eare non jammenmeftdilptitare, fedutad
iaftitiitum menm revertar; cum fervitus in bello captorum ut ante d<&ura» é naturali
ratione fit, etiaménaturali rarioneeile vide¬
tur., utpartus captorum fequanturconditio*
nemparentum,non enimparentesaliquem i»
melioriforte ponerepoflunt,quamipfiftint,
«xceptis tarnen iis /iberis,qui vel ante cap' tivirarem funt nati ve! eriam concepti,nam
venter noncapitur cummatre, res eaimdi*
(»)lib,a.c.3, /•
flin/
Äifiöta eftpartuså roatre,diisque ibi caufab
func, qua? etiara duplex jus divifim reqtiu
runtr unde bapnzara raatre» foetus non ßarim baptizatus cenfetur,ut exempli ioco
aflerrifölet, ntli coritigerir ut,isqui capiat,
animuro habuerir capiendi partum cumfrr-
va capta. Sed utrum ex parentibus partus bicfequidf beat»aa matrem veipatrem t jus
Civile omninö dilponere videturi cum Sc
ipfi,qni jutenatur® prolem fequi condttic*-
nemmatrisexißimant, confiteåntur, contra#
tiam confuerudineminferri, Si. lege fpeciali difpenfari alirer pofle; jus antein naturc
immutabileefie prolixc opnmc multi often#
derunt. Didti&ius hschabenfur, pluresque
hucpertinentes q.iacftionés occurrunt apud
Arnis.c. 3.defep.fe<å. <>.rh.7j.ad fin. cui
adjungipereft.Pufend. lib. 6.c. 3. Jac.
b/lart pol. 1.1,c.5. Stiernh.p.106. Srldé*
ftusde fervitute Heb.c. alibique pafiiau fpfique I&i.
V \
CAP. IV.
Thes. I.
Ii/Odivariinotarifolent, quibus jure civi*
-^li hominesadfervitutemredignnrur,o- ffines tame eoslocofupplici?introdu&oscffe
uout Armfzus>adeoque&bauelerviturem»
quft
qu*exh6c jnfe Cönftituitnrnatural} ratiöiil
inniti re<äc ftartii poteft, et aflferriene ejus»
érw ,«biait,Nullafervitw jurefubfißit eivili, ■' mißqua mpomtur utjuftum fupplicium. Et quod
vendjtionemattinet merstö increpatur mul*
torumimb fa?pé inregrorum populorum te*
fneriras,ur Italorum Germanorumque prifi f
corumt qtiorum fe «Iii vel mioutoquodara panisfrulfcoadrerr.igiifervitntemaddixernntj åti verbolim tettibus Amis«Sc Heid exTa# I
citode monbiisGermanorurriper ale« jaäu
fevenire panebantur. Nemini enim tantum Dominium inmembrafui corporiscompetif,
Sc prseterea etiamismitu reip.hocoonlicer»
libertas enim res eftpublica,quam in decri-
inentura reip. ejurare fceleftiifimum foref, legesque prohibent. Cum atttem leges id jpfum permittant, id fit, quarenus remoto omnireip,damno omninb dsgnus ßt fuppli"
cio»quinon tnajorisfacit libertatem rem in-
«ftimabilem,tanttimquefibi diffidit,utma'i*
efiealterinsquamfui ipfius;ideoqjanre 10än¬
nu hocnon Iicuifleleges teftantur,qnodante
camaetaremfatfcientisenonadfit. Erhincet- 1
iamfaöum ,quod hanevoluntariam fervitu-
ternjufiifiimam eflerrtultiaffirmarint,cumob
vilitatem animi proximé accedefe videarur ad naturalem, & ex Deut. 15. n,& Etod.
ix. 1.6. affirmar Jac. Mart.(ö)eam in jurt (ojlib.i.pol.c. j.p.m. i*o.
divineapprobari. VideanturArnif.c. j.fe^
feq.derep.Heider.c.i.Pol.p. rr.104.
i ii Prarterbanc fponraneara fi>ibje&ionein Venditionemqüe,& alia crimmaeile fole c,cb
qua?locofupplicii in fervitutemtradirjus ci¬
vile,fedcumhare åmebrevitatisftudioloexe-
« quifingiilanequeant,ldeo rémktimushicbe-
»evolumfe&orem adeos»qitoruminbisper-;
Veftigandis explicandisque plenior cura fuitÉ viderique hic inrer alios pofloni Årnil. de
rep.c. 3. fe&. 6 th. ii.ad fin. de rep. Jac.
Idart. lib. 1. polit. c. f* Heider. c. 1. de
part.mat.civit. p. m. 204.
CAP. V- TriEs. i.
DPopusvilieftduraque fervorumürprolixéhic agamus, cumconditio«?riéfihi-
ftoricipoliticiqiqui abquamhujnscnenrioneni injecertfnt, commemorent teftenturque eos
meram tantumpartem pofieflionis fuifife tan*
Jureciviliquamgentium,adeoque ranquam toecudesjumentaaliaqne donws inftrumentå
1 habit®* eorumqtie operibus adhibitos ut eÉ
Rof.(p)conftat}adeoque pro nullis St"tan-
t quammortui»duÄosjomnique jure deftitu-
tos,åjudiciisofikiisqne pubheis exclufos,pa~
rentibns ägnaiisque legitimisexperfés , cum
Patrimonium contrahere ipfis licittun nori Q) l|l>* 1. c, 14,Antiq. Rom.
t B £u&»
fiierit»nec eogfiomioeufos, fedfimpjkifaifo
tum nomine conrenros, quod pro arbitrid iplis dominus imponebat j nihilpolGdenteSi
Kfd abomni poffeiOoiie& contractuprohibi#
tos,nec inreftimonium adhibitos, virilitate
•blaros. ^ Atinarum vulvasinflare åSehlis
iöa&os, Scqaovis alio modo prolubituinbo-
üefte tratoos» inexequiis etiam domiai apud Gallos crematos.Chok» cenr. i.c. 5^
faeis hift.Alex, abAlex üb. $. c. 7» p. m. 1
Qi'inSc populorum quorundamlegibus da,
ininum quacunque de caufa fervum iiiterff-
cerepotuifle teftatur Grotius (^) idque apud plerasque feréomnesgentesobrigifTeaitprae- euntibus aliis Arnis (r) Hac fervitutei iu- trinleca babiti fqnt etiamfervi gentilesapud tlebrasos,(j)eundemetiam moremtra£tari>
dihabendique fervospopulo noftro nfitätunn fuifleexlegibusSveogor.probarClar.Loccen.
(f)Infumma,viraipfiiaeincoluoaifas corporis
éfratinporeftatedomini,libertas feii facultaf
iibereagendinulla,(icüc höc prolixiusdidtw
Cit jac.Mart. («).Sedmerito taxatur i ple^
tisque haec irapunitasagendiquidvis ceriträ fetvos, abArnis(jS)ranqüdn1contrariatirili-
fiti aequitatiquepubÜcas tumprivaraeprolixé
öftendirurdeciaraturque* Hiiic 6t pedeteri*
t*]*«5-it. [r]cii.loc. $4 j?.feflt.8. [<]Seidel
J.6.C. I9.rfcl.pöl.(V)di£f,1dejur. perl, iya» Iur*
t, politict5, [*)c.j.üu, Ii f«& 7- m
fimremovericaepfaå Romanis aliisque*pel
conftitutionem virgarum tanquam propn®
jplommposnae,tefteAmis.Aiylaetjarocon#
itirura, quoeffugiumhaberent, donecde fse-
vitiadommi vel pervicaciafervi cognofcere
liceret,quamvisbis deinmulti fint abufi,adt
fcelera fua impuné corpmittenda} Grascis
licu'fie» & Roms ad iiatuaS
confugereautprxfidum implorareopemcon>
trafjEvinem,velfameroveliotolerabilem in¬
juria« teftatur Grotius [y] roanumitn etia?a fonfueverunr.Cujusmanurnifiionis modi va-
rii»percenfumutpote, virgarofeuvindj&ara,
&teftamentum, perque epiftolam, menfani
& inter amicos, yecitantur a ]ac* R«v.
lib.4.variorum.c. 9. & hb»finguiaride au- thorirate prudent. q. 7, Jac. Cujac.obfervv
1.y. c. ij.& lib.7. c.20- Anton. Cujac. J«
C.ltb. 2. led. fubfeciv. Jur. civ.cap 9. Sc
exbis Ros» Antiq.Rom.lib.1. c, 19.& lib»
9.c. 10.&ex hoc iterutp Heid.c.1.pol.p»
m- »lo. Alex, ab Alex. lib.4. c. 10.p«m.
*00.a.Aliiqueapiid Cl. Dn.Puf. lib.6.c J.
§.11.modi Hebraeis fervosmanumirtendi vi-l
deri poifuntapud Seldenum1.2.c. 3.lib. £•
c.8.dejur. nat.& Gent» juxt.diTc.Ebr. de
modis in primitiva Ecclefia Chriftianoruna
$flerendi Ecdeßis feu monafieriis Servos di- {/)lib,3.c,14.6.$.4«
p % mif
roitfendiquequsedani habet Chokier cent i.
C. i4. ^6. de manumiffione noftrorum
olim (ervornm videatur Celeb. Dn. Doä.
Lorten,diflf. 1.dejure paf. §. 1».
2. Tandem paiiim (enfimque deleta eft
fervirus iub prsrtextuac amboritaiereligio-
nist Se pietaris» ieu mifericordix Dei. C«i ' ramen religioni pietatique^ xquitas ratio,
ni narurali innitens anfam deditt bumanui*
tnmeft ,humanislafibus mgemtjcere , air An/
tonmusImperator»cumneceditatefervifint, cafusqueconditionemipfi» affignarit.AnimitS verd» exquo orones a&iones debentaeftimari»
hber öt.rnotesqueredi. Seafim aurem dixi fervjtutem fublatam,fervorum enimpatroni
ficacarteris didiun® rituomnem prascidcra „
auiinon funt. Quod etiam ita ooftr® regno teftaturDn. Doä:. Loccen. (jc] C'reaannum Cbnfti vero izpo penitus expiralle feryitu*
tem notat Bodi1.(f) Sed banc afiertioaem
nonrede fibi conitare oftendit lococir» Dn.
Doch Locc. docendo feryitia in noitro b©c regno a Bfrgero Jarl circa annum Cbrifti
12f f prorfus efle abolita. Molanusque afferendo Hifpanos,Neap®iitanos Se Vene-
tos aliosqoe quosdam fervos Chriftianos &
jpotfidere&divendereprästermoremreliquo, (^1 di fl";*.de fur. perf (t)I- r,5.derep. Bcfold«
dfc. i.defribusfoc. domeft. Speciafié&Thom»
faanh.i.derep,Angl.c.j»,jd«mfettticute«".
ru®
