• No results found

PET ELO

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "PET ELO"

Copied!
30
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

* f7.

/^j/

D.

SPECIMEN ACADEMICUM»

LEFHER DELINE/3NS

ELO

IN CIRCULO ERUDITORUM,

EX CONSENSU AMPLISS. FACULT. PHILOSOPH.

IN REGIA ACADEMIA UPSALIENSI

PRiESIDE,

VIRO CELERER

R O

Mag. PET

EKERMAN,

Eloquent. PROFESS. Reg. Et Ordin.

PVI1UCO HONORUM E

3OH. INGEMAR.

BIÖRCK.EI.Fil,

VEST-G0TU VS

IN AUDITOR. CAROL. MAJORI D. XXX. Maji,

ANNI MDCCLIII.

H.A.

M.

UPS A L I iE,

Excud. LAUR. M. HÖJER, Reg. Acad. Typogr.

(2)

s:« rue m:tii

REGN1QUE SVIO-GOTHICI

SUMM/E FIDE1 VIRÖ,

SENÄTORI,

Supfcmo Aulae MARESCHALLO,

O. O. E. E COMMENDATORI

et EQUITI,

IXC TISSIELLENMO

COMITI ac DOMINO,

D». CLAUDIO

EKEBLAD,

mjecemaiwus

Obfburae

NominibusGratia

fuigent

5 VixMagtiisullo fat decantabilis

ut Solis

tenuis

lumlne

ficcharta

fteilsej

ore,corufcet Quam tlomus immeritam femper venerata parentum^

Q lamque (lie faufto , qvum facrö ego fonte renatus>

Confpexi- Sumrnam, dum Vos Magnosque Gravesque .Acoepi Teftes vits Praedesque regends*

S4jem mihi jam dederat > qua prsditus oro> ferena

Qunad

EXCELLENUSMMIS ET lLLÜ

åeWtifffinus ^

JOH. INGEMAEUS

(3)

In S am R:am M.tem MAXIM/f. flDEl ViRO,

Collegii Regii Metalliei PRTSIDI,

COMMENDATORI de Stella Boreali

et EQUITI,

1LLUS7RISSIMQ

COMITI AC DOMINO,

Dn FRIDERICO

GYLLENBORG,

SUMMIS.

Primitias noftri fpe^Eetis fronte labor«, Quos audet VOBIS devota Gamena dicare, Splendida deficiant ut fero Lumina Veflra

Non Patriae lolum , Generisque in comrroda fummi,

Sed quoque tutelam certam auxillumque clientum.

Alma Salus noftrae Tutores usque falutis Confervet ? crebris onerabo fidera votis.

vrxero,

STmSJMJS NOMINIBUS VESTRIS é clifttf,

BIÖUCK , EU« Filius.

(4)

S:IE R:JE M.TIS

MAGNiE FiDEI VIRO,

Dicecefeos Scarenfis

EP1SCOPO,

Vencrandi ConSftorii Ecclefiaftici

PR£SIDE,

Et

Gymnafii Scholarumque EPHÜRO,

R-VERENDiss. PATRl ac ,

DOCTORI

ENGELBERTO

L. HALENIO,

M£CENATI MAXIMCX

Non

slil

temeritati

y [ed tux in literamm

ulli, B everendisfimc

cultores

Prae-

foli•

ta grattd, > quamfy Nationis noftra Ueß-

Gotbicd rnembra, adbanc tllußremAcademiam,

omnia QffingnU, mmficam prädicant acfr&di*

eabunt,

(5)

cahinty adjcribas , bumillimm oro , quodpr&fen*

Um Differtationem , Tuo Nomine dccora- ego luci publica aufim committere\ firnul reUgivßt , efi, mcnte Tuum , wpo*

ßerum favorem perbenevolum mihi expeUtu-

rus Faxit Supremum Numen , arbitratui

benigmsßmo omnia , ßunt, accepta, refe-

vimus * ut Te , deßgnatum EPiSCOPUM

ScarenCeiii > omnigen a falute praditum, perdm.

nj enerari liceat, Sic habebit Lccteßa orthodo-

tutorem ac ruindicem Jummum; Familia

Fobilisßrna fulcrum ac folatium firmisßimum\

fiudiofaid juventus Adacenatem maximum, Lfi ipfum 9 quod intimo cordis adfeclu vovet

Reverendissimi NOMlNiS IUI

cuitov obfevoanußimus, JOH. INGEMARUS BIÖRCK,

Elise Filius.

(6)

VIRO

Maxime Reverendo atque Amplisfimo,

Dn. JUST. CHRIST.

HAUSSWOLFF,

S. S. Theologie DOCTORf Celeberrimo , Eccle-

finrum Santo Clara? atqne Olavi, quae Deo Stock'

holmia? coHigontur, PASTORI longe Meri-

tisfimo, & Venerandi Confiftorii AD-

SESSOR.1 iEquisfirno.

PATRONO MAXIMO.

IN

ob

teßeram

plurima

fubtnisß

in \c collata

ac grdtisßmi

beneficia, Dßer-

antmi ,

tationem hanecc Aicademicam , cum o-

nmtgenA felicitatis adprecatione , ©* calidis- ßmis fufpirhs pro faltfle ac pexcnnißore ,

dieAre volnit, debmt,

Maxime Reverendi atquc Amplisfimi

NOMlINlS

%

JOH. INGEMAR. BiÖRLK,EI.Fil.

(7)

KONGL MAJ-.TS

TRO-TJENARE och CAPITAINE,

Walborne Herren,

Herr BENGT

BIÖRCK,

Min Bögtärade Herr FARBRODER.

DEt kan

på långtmån, då

ej

j.ignår

annat

ågericke

råknas

denfwaralyckan

,

emot

an for

med orden,wiljm,få

en ofkattbar

yttraehuru de

för*

rnin

wordnadsfuila årkånfla , för den ogemena gunft

och godhet, Min Herr FARBRODER, mig wid alla til-

fållen bewifaf.

Ante fördenfkul ej med oblida Ö£on, at jagtagit irdg frihet tllågna Eder, Min Herr FARBRODER, des-

fa ring* Blad.

Til Himmelen fkai jagupfanda trogna och innerli¬

ga fuökningar, det min Herr FARBRODERS höga ålder

må med glädje, och a!l (ielfb garhg förnöjelfe framlöpa.

Förbiifwer med djup wördnad til mit ytterfta

M

Wålborne Herr CAPJTAIXEVS,

Min hlgt&aåe Ihrr FARBRODERS

bdmiukafte tiennre,

JAN INGLMAR BIÖRCK,Eliaefon.

(8)

VIRO

t

Aclmklum Reverendo atque P)\eclaris[iiM,

mag.elitE biqrck,

Ecclefoe, ejus adörslofam Dco colligitur, PASTORl

ac PRiEPOSITO Vigilantislinio, PARENTI OPTIMCX

ESfem

verem

fane

luontm

omniuin

in me,

ingratlffimus

PARENS,

fi immemor

Optime, be-

vl-

nefaétorum. Nam Tuy poft DEum, & virse, &

falutis meae es auétor, Tu me paterno comprehendifti

amore, Tu foilicite educafti, Tu ad Scholam primum, poftea adGymnafium, tandem ad Academiam, artiurn Iiberalium pertraétandarum ergo , mififti -y fumtibnsque

Tuis hoc quaJecunque ingenii fpecimen , ut public«

luci fubjicerem , perbenigne concesfifti. Sufcipias igi-

tur , PARENS Optime, opufeulum, quod devota men-

te porrigo , mitioremque ejus agas cenforem, hurriil-

lime oro atque obteftor. Supremum Numen preci- bus venerari nunquam ego defiftam , velit Te , PA¬

RENS Indulgcntisfime, cum MATRE mea DiieQiffmay

totaque paterna domo, quam diutisfime fofpitem atque f

incolumern confervare. Sic voveo, fic vovebo, ^

PARENTIS OPTIMI '

/

filius obedientisßmuf, JOH. 1NGEMARUS BIÖRCK,

Elise Fil.us.

(9)

2 F. F. Q. s:

§. I.

N rebus humanis nihil efle mente ac ra- tione divinius,unanimi femper confen- fu, judicarunt fapientiflimi $ usqueeo,

ut veterum nonnulll,cum expreffam in

ea divinitatis imaginem Tibianimadver- tereviderentur, atque admirandam hu¬

mane rnentis excellentiam cernerent, nihil ea fublimius

in toto univerfo effe aut reperiri , ftatuerin^JCujus ut

varise funt dotes, ita nonminima earum eft Eloquentia,

qua conceptas animo rerum imagines, grandibus verbis

& fplendido dicendi genere exprimere poffumus, 8c exi-

mio ingenuarum artium comitatu, ornatam orationem tanquam fale & pretiofiffimis aromatibus adfperhs, fva- viffime folemus condire. Hac via veteres illi, quos ad- miramur, fapientise proceres vulgo fe exemerunt; hac fefupra ceteros mortaüum extulerunt, hac, non modo acqualibusmirifice perplacuere , fed etiam in omnem po- fteritatem nomen fibi ac decus immortale pepererunt. Si

tfnimreialicujus,fi difciplinae.pretium dignitasque ex pra>

flantia, qua inter alias eminet, metienda eft; quis adeo

artem Oratoriam

snt communi h

/(dF'C

feniu deftitutuSj ut a:

, .

(10)

) 2 ( <g*2>

non magni faciat? Audiamus Ciceronem (a), Eloquen-

tia2 laudes ita, ut nihil fupra, percelebrantem, idque ju¬

re ac merito fuo : Quid inquit» aut tam admirabile,

quam ex infinita multitudine hominum exiftere unum,qui

id, qaoä onnibus natura fitdatum»vel(olus,vel cum pau-

eis facere po/fit? au ttamjucundum coqnitu atqueauäitu,

quam japientibus jententiis gravibusque verbis ornata o-

ratio é? polita ? aut tam potens, tamquemagnificum,

quam populi motus, judicwn religiones, lenatus gravita'

tern unius o*atione convcrti ? Ouid tam porro regium,

tam liberale, tam munificum, quam opem ferre fupplici-

bus, excitare adfli&os, dåre falutem, Uberarepericulis, rétmerehomines in civitatei Quidautem tamnecefiarium,

quam ten refemper arma, quibus vel techis lpfe ejje pos- fis , velprovocare intrqros, vel tc ulcifci licesfitus? Quid

c(Je pore/l in otioaut jucundius , aut magis proprium bu-

manitatis , quam fermofacetus, ac nulla in re riidts?

Hoc uno préefiamus vel maxime fcris, qnodcolloquitnur

inter nos t?exprimere dicendo jenja poßumus.

(a) De Oratore L I c.

§• ii-

Prius vero, quam rem ipfam aggrediamur, indica-

bimus , quid per Eloquentiam intelle&um velimus, Fa-

tultatem , nempe, ea, qinz fentimus, apte, concinne if fvaviterproponendi. Hinc cuivis patet, nullo modo no- ftrse fubefTe confkierationi communen-illam,qus in mor- talium choro, etiarn inter rudiores, frequentatur, lo- quelam, nec a nobis Eloquentiam certae cuidam lingvae adOgnatum irij quemaejmodumjuxta fermonem jejunum, exfangvem , maeiientum , ventofuni, immodicis ver¬

borum flefeulis confperfum & condimentis, nos exter- minanduni cenfemus : at, Eloquentiam quomo!o nunc adoraverit orbis , nunc (uppreilerit floccique non oefti-

muve-

(11)

) 3 (

maverit, eft illud ipfum, quod, in pofferum , noftra

qualicunque , hoc eil pingvi , perfequen ur Minerva,

Tuam interim, C. L. , mihi exopto benevolentiarri,

etiam atque etiam rogando, velis conatus juveniles in

meliorem interpretari partem.

f. ijl # ,

Ergo in defcribendis Eioquentise fatis ita verfabimur?

ut,omnium primo, in medium veniat gens Hebrsea, cu¬

jus in Eloquentise ftudio navata opera , quamvis ex pro-

_ fa ds non ram liquido hauriafur fcriptoribus, illam tarnen inultam & quidem pneclariflimam fuifie , faene literse

haud obfcure refeiunt. Et quidem principem locum tri- buimusMofi,jDrnamenta, pro re nata,confe&anti oratoria,

tantarnque in ililo roajeftatem fervanti, ut fvavi quo- dam adflatu pernuilce.it animos ac deleélet. Idem , fen-

tentiarum altitudine,non folum cum Homero in lliade

conferri fölet , fed D. Longino Casfio, licet pagano,

7Teßi u\péf£ audit 8 K 0 TV%ööV CCVrjg, ?c7T8l$Y\ TY\V T8 >9Slii fivVOC-

Liiy KKTCi Tijv dPluviyvdpive. Kdpé(pyjvev ei&vs b rrj etaßoXij

/ i ^ c.^ \ i rQ *>- ~

y^ccypocff tuv vcfAoov , Eittsv c @ecs n j yenäjoj ? 7\cfj

iybsTo' yev£<&oo yyj, ^ syhsro. Confulatur difp. de Dtonyf,

LonginoCaßioA. 5756. Upf.ventilata. AtintueamurAhro- nem,qui£xod.IV.v.T4.dicitur"af> "131vireloquentiffimus.

EtenimMofes, legationis munus fubterfugiens, in verfu

10. de fe fatetur, quod non effet tbfct , i e. difer-

tus adeo , ut orationem, iilo robore flipatam, qua opus fore credidit , ut ftultirice fuce convinceretur obduratus

nimium Pharaonis animus, eondere poffet. Quid fi Hio- bi, Davidis, Salomonis Prophetarumque oracula confu-

lamusj certe fas eft concludere, apud Hebraeos, perju- cundos atque amceniflimos increvifle Eloqvenrise flores.

Breviter iffa nos tangimus, multis enim, de hujus lin-

gvse natura, indole, ac virtute $ difTerere non vacat?ne- que lubet > pra?fertim cum uberiorem hujus argument!

A 2 traéla-

(12)

; 4 (

tra&ationem qui defiderat , is adire poflit binasdifierta-

tiones de Nece/fltate Eloquentißin Cathedra EcchRafltca^

1741 8c 1742. lieic habitas,

§. IV.

Ordinis ratio exigit, ut ad Graccosnos converfä- mus, ac, fine ullamora, palatium Eloquentise introea-

mus , Athenas loquor, peramplum illud pulcerrimarum

artium domicilium. Vocabulis Sophiftce 8cRhetoris* apud

veteresqute occurrunt, fenacirer non inhseremus, neque

utrum illud Philofophis folum 8c hoc Eioquentiseaddictis

tribuatur , an utrumque artis oraforise ftudiofis compe-

tat, anxii disquirimus. Periode nobis eft, quibus nomi- nibus infigniti fuerint artis dicendi magiflri, dummodo

fata noftra^ Eloquentiae excutere liceat. Habuit certe

fuos 8c patronos 8c dodtores , vetuftis illis feculis, Elo- quentia, quanquam, quo tempore prsecepta fua primum fpargere 8c difTaminare ceeqerit, adcuratiori inito fub-

duéioque calculo, non expifcamur. De primo invento- re, five ^Egyptiorum CEhane vindicet gloriam, fi-

vePittheus quidam, five Antiphon, five hic , five iile,

partim fumus folliciti : profedlo dubitatione caret omni,

Eloquentiam, vel antiquiflimis temporibus, abundafie viris, qui, indefefio Audio, in ejus incubuerunt cultu-

ram,fiquidem cum f■■■lura,tum iigata oratione fefe miri- fice non potuerint ron obledlare. Sic inutilem forejudi-

cabimus recenfionem omnium, hac de arte optime rne-

ritorom, illos folum memoria dignos^cenfentes, ex qui¬

bus feliciflimum Eloquenthe iliuxerat fatum. HincPIa-

tonem , qui gfio annis ante Chri/tum vixifie fertur, ma- gnum philofophorum, fuoasvo, anrefignanum, re&eve- reque iaudamus. Idern il.'e, Philofophicas res etfi maxi- inopere adamavit , non tarnen intermifit in Eloquentia

excotenda multum uavitatis coilocaxe 8c diligentia, inte¬

grum

(13)

) 5 C

grum confcribendo Dialogum de Rbetorica. Exquo baud

perperam concludimus, tantl turn ceftimatam fuifife ar-

tem oratoriam , ut non multum valuerint rerum fcruta-

tores» nifi limul eidem fiuduifTent , cujus quippe ope ,

ingenii fui fcetus apte & fvaviter curn aliis po/Tent com-

munieare, ne optimecogitata vei eorum cerebro* ceu

ergaflulo, detinerentur, longa fepelienda nodle. Quod

vero eximice fint Grcecorum pneceptiones, libentiflime concedimus, cum Ifocrates, Demofthenes , Ariftoteles,

ceteri, hac in palseftra perquamegregie elaborarint,

§. v.

Nemo negaverit, fpero, fatis valuiile Eloquentiam prifco hocce Graecorum svo; plus tamen lucis accede-

re , fl Iaudabiles viros , qui artis prsecepta in exercita- tiones deduxere, perccnfeamus. Quisnam primus hono-

re perorandi fuperbierit 5 qvurn fcriptoresinter nondum conveniat, pneftabit SblonemSalarninium,efeptemGrse»

corumSapientibus unum, nominaffe, cujus in fermone gravitas & mira fapientia eluxit: circa $80 annos a. C.

vixit , fuitque ZotpisS romine decoratus, voce tum ho- norifica & plena utique dignitatis. Hunc, fmperii cla-

vum, apud Athenienfes tenentem, quantumvis & pru- dentia & dicenrli vi exceliuerit, Athenis tamen expulit

Pififtratus difertis fuis orationibus , qurbus popufi adeo permulfit animos, ut fceptra, Soloni ablata , ejusloeti

commiferint manibus, aureos montes, melliflua ejus di-

élione promiffos, exfpeélaturi5 quanquam idem fui labo-

ris & curae molefte fedulse praemium reportarint Athp- nienfes, quod communeeffe arlfolet gentibus, quando Ii-

centia procaei contra Prineipes furere haud verecundan-

tur. Interim non parum in dicen o verfatum videmus

Pififtratum, adeoque dignum, qut a nobis celebretur.

Periclem, in cujus labris Comici leporem babitafte con-

tendunt

(14)

) 6 ( <g$>3

tendunt & ar&e tenent, non prseterimus, quippe quem primum exftitifle Oratorem noanulli fhtuunt. Quic-

quid eft, ab ipfo Platone , itccvtoov 3eAsimtcqtov eis tv,v å*i-

roffKyv yevé&Mi, pronunciatur, a Plutarcho quoque 'OAvtu-

7Tics ob facundiam didtus. 450. annis a. C. vixifle credl-

tur. Sollicifatus abamico quociam, ut, in injuftae cauffae

defenfionem, exercitata fuauteretur lingva, egregie re-

fpondit : Ae7 y.e aufjltr^ccttsiv tc7s (piÅots, «'Ak yé%Pi &smv.

Pulchrum fatis politae mentis indicium. Cfr. clifT.

j de foarft1 Pr.riciea.. 1741. heic habitam. Adjungi-

mus céTebrem GorgiamLeontinum, qui potentiore divi-

noque usque adeo proeditus fuit eloquio , ut in theatrum progreffus, dixiffe feratur> 7rgcßxAers , proponite, quicquid piacuerit , dataque materia ex templo magna

cum fvavitate peroraffe. Vid. diff. de Facundia extern-

jy porrdi A. 174 t. En ! mirabilis cogitarvli loquendique

virtus. Nunc primae aetatisOratores mittimus, quiaplu-

res habentur apud Cic. in Bruto aliosque.

5. VI.

Recentiora ineuntes tempora , illico videbimus,

. fummum attigiffe faftigium , & majeftatis veluti folium occupafTe apudGrsecosEloquentiam, dirciplJnarum velu¬

ti Reginam. Nonfine voluptate illuftresheiccommemo- rari deberent viri, quorum farna non orbern terrae tan-

tum pervabt , verum perennem etiam ubique reliquit gloriam. Oblivioni nequaquam damus Ilocratem, 416.

a. C. Athenis natum, cujus egregia opera debito &

quidem prolixiori adfedlu ampledtuntur, quotquot de-

mum funt , Greese lingvee amatores. Etenim inflgni

adeo fruélu erudivit inft tuitque fuos difcipulos, ut tar ta Oratorum copia, te/te Cicerone, e fchola ejus exierit, quantamilitum de equo Trojano. liem primum intelle-

xerat , in foluto fermone rnodum & numerum certum efle

(15)

£22? ) 7 ( £22>

efle adhibendum oratorium. Et, rnequldem judice, re-

<fte obfervamus colimusque virum, ex quo Eloquentia pretium maximum mutuefur. Unicam Orationem pro

viginti talentis vendidifle eum tr3dint, forte fuit illa,

in qua conficienda decem corifumfit annos. Adde difT*

£ de llotrattPatre Eloqv♦ A, 1740. Sar clarum tefti-

monium, quod cogitata labore , fatigari propemodum

nefcio, collegerit, in lucemque publicam edilerit. Hu-

jus nifcipulum, Demofthenem, amplis ornareelogiis, fu-

perfedemus, cum nemo, nifi qui Grcecos ignoret, lau-

tum eifvadoe fuifte Patrimonium negaveric. Circa ?f0«

annos a. C. vitam egifle fcribunt, tempore Philippi Ma-

cedonum Regis. Qui, Graecos fuac (ubjedlurus ditioni,

aperte eonfitebatur, fe plus timere Demofthenis lin-

gvam, quam totas Athenienfium vires. Plura peti pos-

£ funt ex diff. de Demoflhene^ ()ratorum_.Principe.< A. 1740.

Cum Cicero Ariftoteii, natura, fuotempore, vere rni- raculo, incredibilem dicendi copiam & fvavitatem adfi-

gnet, fatis puto monftratum, quali tunc ornatu conve-

ftita fuerit Eloquentia: immo, quanquam eodem non in«

cefterat cultu, manfit tarnen in fuo flore, usquead De-

metrium Phalereum, qui Ol. CXV vixit 5 at dein paula-

tim decrefeebat.

j. VII.

Paucis itidem delibare juvabit honores & prsemia,

quibus mufar noftrae alumni fuere cumulati. Nempevo-

cabanturQ)eo(p$ctsoi, ©«>},©??<?<, 'OAv/^/o/, hqci, octtfACvtoi,

fiuy.oiqtci, ^avjxciaiot, ßctcrtXhs , ac(po), cnqryés, xtjuxfsel

Grefes-, 7AooTTctt) cE^fj.t Aoy!& rvnci> Koyict^ cuhTiiyyse, vtotrhqes, $e<rncTcu, & fexcenta aba. Vide Jo. Georg.

Walchium ftf). Praeter h#c maxima fplerididaque eos

in republica obiifie munera , tjeftes funt So'on, Pififtra-

tus, Demofthenis, Ariftot« les. Nec fileri debent coro-

ri& & ftaiuöe, quibus, velut ex certamme vi&ores, or- naban-

(16)

©® )8f <§£»

nabantur. Sic de Theode&e, Ifocratisdifcipulo, tradi-

tur , quod e literario Radio o&o retulerit Coronas, Ex qua materia fuerint confe&s, adcurate non definio,

creditur tarnen illas ex hedera, quercu, palma, oliva, inprimis lauro fuiffe, unde mos forte defcendit, Coronas laureas eorum imponere capitibus , quidöÄrina& mo- rum elegantia, ad Academiasprsefertim, elucenf. At Ifocrati ipfi ftatuam collocatam legimus, nede Andoci-

de,Ariüide, Frontone &c«, quid adjungam. Prasterea ad-

clamationes, plaufus, aliaque eongratulantiurn folemnia largiter diftribuebantur. Sic haud obfcure, credo, pa- tebit, habuiffe Oratoriam Grsecanicam patronos, qui li- beraliter perbenigneque earn exceperint, & dignitatem;

quantam meretur, eidem exhibuerint.

(a) Farerg.Academie. p.ijo. It.Crefollii Iheatr. Rbetor.

$. via

At non licet diutius Eioquentise triumphis inhcerere, fjuippe duriores ejus viciflitudines fpe&abimus. Mars &

Minerva, quanquam aréliflimo amoris vinculo jungi de-

berent$ hsec quippe illivaria pneftare poteft officia,haud

raro tarnen inimicointer fe depugnantanimo. Saltem id expertaeft Grsecia, non fme damno; etenim Sulla, Ro¬

mani Imperii fines amplificaturus, urbemAthenarum in- vadit non folum* Teddiruit & propemodum delevit. Hinc fa&um eft, ut gentilitiumillud Helladis decus, qua: an- tea confveverat fuo veluti neftare Imperantes (ibicon-

eiliare,iafcesveliet fubmittere, fceptraque hoflibus tradere,

, nollet , cogeretur. Nemo igitur inficias ibif, peranguftum & nimis langvefcentem tunc fuiffeEfoquen-

Xix ftatum,non tarnen ideoexiftimandum erit, pofttem- poraSull«,meram fuifTe ab Oratoribus folitudinem. Aliud

convincunt nobiliflin^iartis magiftri, quos Cicero, tan- quam praeceptores colit, Apollonius Molon Rhodius,

Demetrius & id genus plures.

ff. IX.

(17)

)9C IS»

§ IX.

Sub Imp&ratoribusRomanis^nonmultiscrebrisque redi-

pnitifuerefertis GraecorumRhecores.SecuJo I:o &Augufti quidem stvo, psucosapud Scrjptores videmus, fed,qvuui nil fere praeter nomina occurrat, filentio eosdem praeter»

ibiinus.EloquentiaImmo,5 quippefub Claudionos potuere,Nerone,-adfliéta nimiumobmutuitrerurnfere conditione,laudabilis feliciaingenia nonfuffocari,& ab artis,etiamfi

> deterreri exerdtatione. Ei enim, qui omni

praefidiö apud Principes eft deftitutus, nulla gratia a vui»

go eft exfpe&anda, Quod Reges faciunt, icl plerumque

in exempium abit. At , elavum jmperii tenente Tito

Vefpafiano, Eloquentes in maximo fuifie habitos pretio,

teftatur luculenter ejus in Mufas favör > nempe primus

eftituerat.necfifco Latinnab infequentibusEgregiumGrsecisquehoc folatiuminCermittebatur,Rhetoribus5 anannua centenafedveriusfubfubfidium,Adrianocon- majora cepit incrementa. Hic, ftudiorum Profefforibus

n^n inimicus , in prifcum quoque fapientiae domicilium benignum fe praebuit; etenim Athenarurn muros dirutos exftruxerat non modo» fed urbem multis aedificits auxe*

rat, ornaveratque ita, ut urbis vocltetur inftaurator. In-

ter alios caput extulit Herodes Atticus

, externporali di&ione felix, unde eJkiyvojy yÅxrrpc ^ Koycs ßucriKb-oov fuit adpeliatus. Dein fub ceteris RomanorumMonarchls nu-

merola floruit cohors. Sub Juliano Apoftata vixit Proae- refiusRegina,amplius& ornamentum, exftitere debitumcuiRegum.ftatuaRoma.fuit ere&a haoRegi.Eloquenti«Tandemquidemnoftrse fatis decusfeinferiptione:c. IV. nulli

addituri. Nam cupide nunc ar¬

ma vibrarunt Imperatores, inde plura fibi adfluere com-

rnoda <kdo. Quidemolumenta,multa ? CumquamSaracenifl Mufasvicolerenf,Orientemprretexen-invade- rent &terra«, Palladi facratar, fu« ditionis facerem, fimul

B Gr«co-

(18)

mß) > io (

Grgeeö'rum in dicendovena itäéxaruit, ot priftinUm de*

cus tueri atque ornare nunquam potueritv

i %

Grsecis 'faque i'alere juffis, Romanis tandem aÜ- fjuHrido falve dlcrmuS. De eo confentiunt plurimi, quori

nulH artisnoftr»' Doétöres, riominé 8c farna digni, exfti-

terint prius, quam ipfeCicerocceperit percélebrarl. PIo-

f'ium Sc Ceriforiürn adferunt tarnen nonnulii, qui vixere

TuIIio ja'rn püeroV Ne'c fperari potuit, utha&c doceretur

ars3 qvuni rfti cevo fit tfibbendum5 quod canit Poeta:

Qui bene pugriabaf^ Komanatn noverat artem, Mittere qui po terat pila, difertus erat.

Tmmö fannio Strabone 8c V. MefTala , Dom./Enobar-

bo & Lfcinio- Ctaflfo CofT. damnatam & pröhibitam Iegi-

fnus Rhetöricam. Funeflum profeclo Éldquentié fatum!

namqtie fumrna erat Romanis cura, éa addifcendi, quce friilitarem fern fpe&areiit, quipp'e armäubiquc terrarum eircümferebänt , in dilatänclis ö'ccupäti imperii fui fini- hus< Lifefafum culturam, non tarnapfüm habebant opes

compafandi preefidium, r'nagise andem.convériirécreden-

tes in eos qui continuö perfriiérenfur otio. Égregie

quideni adoleverat difciplinä Öratoria, fUb Cicerone,

quo éxcélfentiorern nöri habüifTe Öraforefn Romanos lu-

fcenter lärgimur,nunc vero ädfendimus äd Quintilianum, qui, fub NerOne vei Vefpafiano, primus Remse Scholam püblicam 8c falarium éfifco accepir.- Nec pofl hos defbe-

re eandem pertraNantes artem, donee ingruerent tan¬

dem barbara fecula, e quibus früftra Eiöquentiae prcece-*

jpfa hauferis u!ia„

§. XL

Ad Öratores äccedimus , ut cefebritatem Roman»

§vad» comrnonrtremus, at ömnium breviffime, Nuijus eft literarum pafronus , quiLatialis Eloquenfi« amplieu-

dinen*

(19)

*) M C

dinem ignoref. E Graecia Roma n tranfiifie arfemora.r

toriam , variis argumentis explicat Falfterus (a). Et

Initium quideni duxit ab eo prope tempore , quoexaéli

fuere Reges. Pubi. Valerius Confcl funebri oratione collegam fuurn L.Junium Bruturndecoraflelegitur Quera

morern utrum primus ille introduxerit,an a.Regibus ori- ginem trahat, funt, quidubitent. Non multo pofl flo«

ruit facundia Menenii Agrippae., te/te Livio. Variiprae¬

ter hos eluxere, ut.CatoCenforius, qui Komanus vocar batur £)emofthenes. /Etate tandemCicerqnis, quam au- reumEloquentiae feculum nuncupaveris, vixere Horr tenfius, L. Curio, L.Calvus, M. Caelius , M. Calidius, Julius Ccefar. Åd Hortenfium quod attinef, in difierla.- *7

tione publica heic habita 17.42, de ejus laudibus agitur.

Reliquarum,quorurn nullaexifantferipta,glor.iam ijluftra-

vit Gerb. Job. Vosfius de Rhetorlcsc Natura & ConfL-

tutione.CsefaremomnespLatimc lirigva: cultorcs , honore profeqvunturiingulari, in priimsque nominamus Jo Guil.

Bergerum innaturaiipulcritudine orationis. De ipfo Ci¬

cerone, verbis ejusdem Vosfii (b) utor, Eloquentiae fa-

eile principe, apud antiquos & reqentiores tam plena elogiorum funtomnia, ut aétum videar a&urus,(iinejus

laudem excurram, quem nemo fanus vifuperat, laudanf

vero atque admirantur ac ftupent, quicunqueipfajm EIq- quentiam amant, adeo ut jam Cicero non eioquens, fed Eloquentiae ipfius nomen, videatur. Hinc nec indigne

eris laturus, quod a Themiftio, Grceco fcripto.re, Tul-

lius adpelletur 7tdvao(pos , o rys rtocKcCius fw/jcctisov ae(pla?

yyefxaov h. e. qui nihil ignoret, dux & aqri:or ye.terisRo-

manorum fapientiae (c). Laudibus iftas laudes .cumulat Theopbil. Corydaleus phis quidem verbis:'axntsq y:ev \Ad-x-

vccioi Arj-y,c<&evii,rev CPtjTopcc "ftfvrå ?e(Doév<a erjfActricc erlfA7]<70CVj

%X<jo y&j 7iccqd YcofXMiotsStavudoS'ca dV?rev KiyJpwyu i.e Ut Athenienfcs publice Demofthenem ornabant aurea coro-

B 2 tiaj

References

Related documents

Infirmiores quidem fumus, quam ut virtutem i^mniXludio colamub&gt; eo tarnen usque in malitia vix.

quam quod cum Eutnene nobis dtfitputto iß, cum quo uno maxtme Pogum, &amp; privat.. tum fingulis , &amp; quod tnagis not movet, pu' blicum civitati noßrt

Likasi ansluter sig Fibiger till uppfatt- ningen att Xestia kongsvoldensis dr en boreal underart tlll lorezi trots de stora skillnader som finns mellan dessa. Fler

[r]

[r]

[r]

Quod ii jam cognofcamus Deum fui cuitum quam fieri poterit, fummum &amp; maximum pofcere (§. i6.)quidni &amp; intelligamus inde, quod eundem veüt totum, h.e·. omnibus nobis

[r]