ex COMMERCIO EPIST0LAR1

D. D.

ex COMMERCIO EPIST0LAR1

EPISCOPI L1NC0PENS. gfOH. B RASK

ANALECTA,

QJJ !e

venia ampl iss. fac. philos. ups.

PRiESIDE

DOCT. ERICO M.FANT,

HIST. PROF. REG. ET ORD. SOC. REG. SCIENT. _{UPS. ET} ACAD.

REG. LITT. HUM. HIST. ET ANTIQUIT, STOCKH, MEMBRO,

PRO GRADU PHILOSOPHICO

p. p.

CAROLUS AX. ROT HOF

STIP. STI'EGL. BOTHNIENSIf.

IN AUDIT. GUST. MAJ. DIE XXX MART. MDCCCIH.

H. A. M. S.

UP SALI jE,

T V P I S ED ftLA NKIA XIS.

THESES.

I.

^^ui ^libros inftitationi jcventutis infervituros confcribat, ipfum huic <o-

peri manum admovifle oportet.

II.

Methodum Erotematrcam jimioribus aptiflimam judicamus, proveftio:ri-

bus narrativa vel demonftrativa refervatis.

III.

Et in Hiftoricis quidem Geographiam ab ipfa Hiftoria, ab utraquc

Statifticam crgvc feparare volumus.

IV.

Hinc metbodnm Cel. Hiibtier , per tot annorum fpatium cum fruötu

ufitatam, rccentiorum emendandi conatibus iu inultis ptäcferimus,

V.

Ab ejusmodi Compendiis nbefle deberrt oranes termini, quos relpuit

ufus communis, ex. gr. cum Americam Septentrionalem Columhiam ap-

pellatam volunt, Rempublicam Ainericanam Vmgandacoa, Indiam extra

Gangem Stricam; Japoniom Nipon , Hifpnniam cum Luiitania Jberiats»,

Hungariam cum edjacentibus regionibus Carpatiam, & Elcflores hnperii

Romano-Germanici dividunt in CItrißie <Sc La jkt.

VI.

Muito etiam magis memoriar juniorum fe infigit locus , cni memora-

bilis aliquis eventus, v«l rerum <St inftitutorum, qute continet, celebritas, digni-

tatem conciliat, -quam qui fokim ex incolarum utmrero notatur en anfin-

lig Stad, en thmtnelig Stad ^, en liten Stad, en mtdzlmdttig Stad, tu tiimmc-

ligett anfenlig Stad, q*»«e «hi quovis in linea repetomur, monotoniam effi-

ciunt memorar gravem. Sachlonia. tüi7«>nnmx uti minoris inomenti, H..

Guftavi Adolpbi obitus zternatn faftis incidit. Palatinauis Beidelberga m

amphora vinaria inioliiz magnitudinis magis in contepm infantum nobi li¬

tat, quam quod uibs ipfa lit non infignil magnitudinis, fed pulchris a?-

tUficiis inrtruöa.

VIT.

Nulluin autem eventtnn fiflit recentior bifioria, qui majorem otbis

Furopar» mutationein adtulerit hello ob rev olUtionem Franeo ^- Galliccm fu-

fcepto ; fiquidem novas tnopnas Gtographicos , nova Geographie «Sc Stati-

fticz fyftemata neceflinia efficit.

vnr.

Ubi variant Latina, Gallica atque indigena loci cujusdam norr.ina, vel

fe invicem reddant, fingula ndferri debere exiftimamus, ex. gr.- fferxo-

genbufch, Bois le Duc, Silva D-ucis.,. ne, ubi in AnÄoic* diveris ratio-

jiis incida;it jurenes, diverfarurn uibium eos mcutionern feciflV exilliment.

EX C O MM ER Cl O EPISTOLARI

EPISCOPI LINCOPENSIS JOHANNIS BRASK

ANALECTA.

A nnis abhinc duodecim Diflfertaticnem Academicam de Epifcopo Lincopenfi Johanne Bra/k, moderante Praefide

meo

Upfaiiac edidit Clar. D. Carolus Gußavus Rurtman, Smoiandus, in qua ferio opravir, ur prodiret Commer¬

cium hujus Praefulis Epiftolare ^, quod inter cimelia Archivi Regii Stockholroienfis manu fcriptum feivarur ^, utque in-

duftrius quidam rerum Parriarum cultor collefta daret fcri-

pia & monuments fingula, quac hiftoriam Reformationis

in Svecia fpe&arent. Utriusque hujus voti damnatus fuit.

Reverendisfimus Eccleiiae Svio- Gothicae Archiepifcopus

D. Doit. U/jo von Tt'üil quinque voluminibus in 0£tavo ^, Skrifter och Handlingar, hor ande til Svenfka Kyrko och Re- formations Hißorien prodire juflit, Sc Brafkii pedum qui

jam gerir, Reverendifiimus Lincopenfium Praeful, D. Do&.

Jacobus Ax. Lindblom, in Colle&ione: Linköpings Bibliotheks Handlingar, duobus Tomis in ß:o publicavit viginri fe-

prem Epiftolas, quas ex Codice laudati Archivi defcrip-

ferat erudita manus Erici Benz,clii, filii, cui adjunxit tri- ginca alias, quarum ipfe fibi paravcrat apographon. Su- perfunt vero adhuc in Bibliotheca Lincopenfi novendecim defcriptae aliae, quibus accedunt fexaginta feptem in Ta-

bulario regni adhuc refiduae, ita ut numerus epifiolarum integer efficiar CXLIII. Pingunt haec adeo vividis colo-

ribus arque exprimunr Viri hujus non minus, quam tem¬

poris habitum, ut temperare mihi non potuerim, quin potiores publici facerem juris.

N:o 71. Ad Dominum Petrum Berieditti f. 55.

Item praemifias litteras dupplatas recepimus cum nautis

a gedanO; nobis prius cum eisdem mitfis. Sed una earum

A 3 ve-

^pnit ad Lubec, impulfu ventorum, alia vero ad gedanum poft veftrum difcesfum, fuper omnia aurem ingenierJs ^vos

ad perfekte loquendumGallice, ficut proraifimus proprer re-

gni utilitatem in tra&aribus cum exrraneis agendis, dc quia Roma: funt francigena: in copia ex omnibus ftatibus,

firailiter ex Hwpanis, Ungaris de Anglicis ^, informeris nos de illorum regnorum Übertäte, quam habet Clerus de Ec- clefia, Militia, Civitates de communitas populorum. Si-

militer de übertäte almannornm fecundum diverfos flatus,

in eorum reges poflideant omnia, qua: funt fubdirorum

& fubditi ira reganrur ab eis, quod non habeanr jus conrradicendi, ubi nimium gravantur, contra eorum li-

bertatem de fine moderamine. Et an temporale Dominium lüquod jus habet in colonos Ecclefiae, vel quoad hofpi-

talitatem

vel quoad jurisdi&ionem, ac in qvibus Epifcopi obligantur ibidem Coronae, praefertim hi, qui nihil habent

in feudum, dc ad _quae obligantur milires de militäres fuis regibus tempore pacis de tempore belli. Certi fumus de Hispanis, quod ipfi tempore Alphonfi VI ceperunt privi¬

legium, quod rex tenetar eis folidum, quicunque requirit

eos pro expeditione contra hofles, prout patet ex Cro-

nica Hifpaniarnm. Audivimus etjam in Francia,quanrum

ad rem militarem optimam efle poliriam de omnium fta-

tuum regni libertärem, ^non obftante, quod hujusmodi

regna fint hereditaria, Sc ^pro tanto minoris conditionis,

quam regnum noftrUm eledtivum. ^— Wij fdiom ßortt äff rikz,fens frihett och vettom dogh inthett huar honn finns i- gdnn) medenn kyrckter.n och Ridderfchapett ^y annen rycke fom drffua ryke dre eij alleneßh ^nytte fine gamble frijheter.

Inrer alia

Haffuc vij och äff Hans ahnßagh To eil fornum-

mitt att om Han jich thill ofz, giffue ßiulle ville han haffue frij

*) Ex litteris qnibnsd.m R. Guftavi haec excerpta videntnr & Seue-

rinum Norby, R. Cfcriftjftrni Admiralero fpeft^re.

W

ft ij thillfaflningh in pä the Tyfltc och Danfke och wi ther

honom fkullt thillhielpelige ware med huilckctt hann inthett

annadt mentt haffuer dhn ^att hann wille komma nagen twe*

drdcht emillan oJt» Tydflie och Danfke och icmwell then me*

niiigc allmoge her inrikes ther hann medh fitt tyrannij och ^on*

de willie thilifdllcligere kunne bedrijfua, hajfua vij och for*

fatt att hann haffuer hajftt ßjnn bodbdrare her inn ij rikettf fom ftgh for fådana lijflige bedregelz,e icke kunne förvachtte

them föregiffuandes ath om hann vor de ridande /kulle varde

bdttre köp pä falt t, dhn thet nägon tidh warit haffuer, ytter*

mere haffuer hann hajftt fynn budhtill F. K. <>;f) om Echt ten*

fchap at hon och hennes barnn mätte komme thill rikz,cns re*

gementt ttl huilkett obeßänd hon haffuer laditt fg bedrage,

och haffuer fedenn ofs med fine thillhengcre hemlige bland

thenn meninge mann fädantt ryckt te päßemplatt, att vij icke haffuc wittit huad tijd eller ßund wij ofz. her inbördes ^enrt flor uprefsning fliole formode, "Theflikes haffuer p. o•

nöd rymptt vp ij Dalarne ther hann pä ojz. the grdfeligefle lygner haffuer dichiatt, Jom nogen tid aff ett forrddeligitt

hiertta betenckies kunne om her Stens barnn och att wij in*

gen för wen haffue uthenn the ther all flörfteförrdderij mott rikett bedriffuit haffue befynnerlig Erkebifcop Göflaff thet hann fger ofz, acht te intage ij rijkett, och therföre figh haffue

rymptt, wij haffue och förflätt att hann och alle andre ofz*

dette päßemplatt haffua dhre ij ett förrddcligit bund ^emot ofzj med fornempde Söuerin, med fädane förrdderij haffue the gangitt eptter war weif er dh i thette ekär% oeh kunnom ty

A 5 in-

*♦) Fru Kerftin. Chrirtinam Gyllenftiernam, viduarn Stenonis Store Ju.n'on®' bulle Seuerinum conflat. cujus in captivitate Hafti* ^detenta nuptias am«

•**) Petram Canuti, vel potius Prsepofitum Canotum indicare vide*

tur, qui cum Petro Sunnanväder tnrbas ir, Dalecarlia Reei excit*

vit, liberorum Stenonis Sture jura pisetexcos.

Ingenn lijt fettie thill forme Söuerin Ty hann jvo daglige vnere fick forßercker, och ingenn for/are hann huad hann thermed

i ßnnett haffuer Dogh haffuer hann giffuitt thillkenna att

hann dhnnu roeett ett land for fick ther hann roett figh med förvantt, ofz, hoppes dogh att thenne lycke fikall honom her

icke ßice*

/.t. 72 N:o 9#. Sine titulo fol. III. V.

In craflino Gregorii mifit Dominus meus Dcélori Jo-

hanni in romana curia exiftenti 4:1* fiorenos per quendam prsebendaturn D. Petrum Staka Capellanum D. Gubeina-

toris & 8 Septembris prioris anni milit eidem decem flo¬

renos cum Carolo Skreddare hospitatori Sudercopenli.

Item jam fcripfir eidem cum D. Petro, quod velit

adefle ei in adqvirenda difpenfatione in favorem Domini gubernatoris, cum multum diligk ipfum Dominum Pe¬

trum. Item quod velit in utilitatem regni procurare de magiftris venas falis invenire valenribus in terra noftra ac

ordinäre regno magiftros valentes feparare aurum & ^ar-

gentum de cupro, qui ementes cuprum monetant aurum

ubi vendendo carent auro. Item quod velit experiri, quo- modo conficitur vel texitur Damafk & aliae preciofae ve¬

lies, quae emuntur in his partibus ab ecclefiis & certificari

de earum differentia Sc valör«. Item quod procuret Do¬

mino unum Ametiftum vel corneolum fculptum capitibus Apoftolorum Petri & Pauli pro figneto valentem majoris

quantitatis quam Tunt illae, quem noftro L. f. g. Et quod

ftudeat fcire conditionem valorem Sc differentiam lapidum pretioforum Sc maxime inargarirarum. Item quod reddat

Dominum certificarum, quse fit differentia inter 1. unciam

romanam Sc noftrura lot. Item quod mittat Domino u-

nam ligam argenti.

A. 7J.

A. 73. A. 99. Ad Dominum Joannem Safict cum Ma- gijlro Olao Jol. 114.

Sinceram &c. Venerabiiis vir & amice, charum fuic

nobis fupra modum, cepiffe eas nouirates, quas ex novis-

fimis lireris veftris intelleximus, praefertim de tra&atu

dedicationis oppidi holtnenfis circa Dominicam mifericor-

diae celebrato, quem faciat Deus ad _optatum finem de-

.duci. Cepimus pro nouiraribus hefferno die indub:tis M.

Jeorgium praepofirum vpfalenlem de fua captivitate in pa- triam redijflfe, ac rotam blekingiam cum Liftria D. Ber-

nardo ex parte D. gubernatoris fa«Bam omagialem prouc

ex fcriptis D. Bernardi cepimus, die Jeorgii Rotneby Da-

ris, qui inter cetera fcribit fe runc ad iter accin£tum, _pro ingretfu Scanine, ^{quas noua cum} bona fint, latere ^{nos non} uolurnus, Ii ea per uos prius non lint recepta. Item quia Strengn. per quendam in ferroonibus ad populum athuc

procreantur fcandala & fcismata in populo per fermenta-

nonem Lurheranam, quod Deo tefle faris dolemus, nullo

fuo praetato ibidem vigilante, mittnnus vobis copiam cu-

jusdam breuis Apoftolici, praefentibus inclufam alias per

nos recepcarn, quam communicare velit dile&io veftraT Dodloribus Ferro Galle & Frico Geringh feu venerabili capitulo vpfalenfi, antequam hujusmodi morbus ranquana cronicus fa£lus, incurabilis reddatur. Ceterum ficut alias retulimus uobis ^de 20 marcis Domino gubernatori con- ditionalirer aflignaris, fic petimus quarenus na&a commo- drcate hujusmodi materiam alicjuando dum dile&io veftra ipfum D. Gubernatorem sd hoc aptum deprehenderit,

promovere velitis, ^ac tandem per fidelem nunrium, re-

fcribere nobis faciemus quod erit cuui fruclu, non folum

D. gubernatoris, fed 8c veftro, fi q.Uae humanitäres nobis per fuam Dominationem fuerint oblatae. Valeat cum hijs fcelix direaio veftra omni dilsäions profequenda, Recom-

mea-

mendando nos praetaftis amicis Domino Decano ac toti

venerabili Capitulo Vpfalenfi. Citiflime ex Lincopit 7 roenfiS Martii &c.

A. 74' NVo 100. Ad Dominum Johannem Safz,e ad

Dietam St rcngenfem cum D. Mathia Lincopenfi, fol. ^114. V,

Praemitfis &c. Venerabiiis vir & amice, ad fcripta

D. Gubernatoris libenter ueniflerous iam ad Strenganiiam,

nifi debilitate ob uererem & diu contra&am infirmitaretn prohiberemur prout alias, tam faae Dominarioni quamve-

ftrac oftendimus tunc in parte. Quicquid tum D. guber-

nator cum ceteris Dominis regni conliliariis pro regni fa-

lute & libertate decreuerit, gratiilimum erit nobis, ii qui

tum affuerint obtre&atores, qui hujusmodi noitram affli-

&ionem nobis ^inuerrere uelint, addentes affli&ionem af-

fli£to, vt confueuerunt, id uero prudentia auertere uelitis, quemadmodum de uobis confidentiam gerimus indubiratam,

equefter ire nullo modo ualem"*» b Per currum nosad

mare deduci ftcercmus, quia tamen neque congruenteni Phafelum _neque bombardas ad praefens habcmus, cum haec

omnia priori autumno naufragio perdidimus, & latitcnt

hic in fcopulis tiuftiae, quatuor Phafeii ipfius Seuerini

Norby, prout his diebus cepimus, non audemus noscom-

mittere fortunse in ^tanto discrimine etiamü fani eiremus,

faxit Deus quod Gotlandia poilit Regno reincorporari pro regni ac omnium civitatum fecuritare, quae fatis diu fuerat

fpelunca latronum, ac multorum mercatorum divitum Sc

pauperum flagellum, alias in mari orientali nunquam per-

fe&am _pacem nancifcemur. EiTetque inhumanum apud

Deum & homines hujusmodi latrocinia diutius tolerare,

Valeat cum his foelix dile£lio veftra, nobis omni dileftio-

ne profequenda, recommendando nos focijs & tmicis,

ex manerio noftro Noor ²⁰ Maij Anno &c,