AFFECTUUMj MODERAMINE

ty ^X

t* Q. i. ^, älSSERTATIO PHILOSOPHICÅ

B e .;i

MODERAMINE

AFFECTUUMj

Q.V AM

IN

REGIA VPSAL IENSI ACADEMTÅ

Cum

Confenfu & dppr$batione

dmpliffima FacultaUs Pbilofophica^

PR^SIDE

riRO fR^£CL^iRlSSlM9

M. JOHANNE COLUMBÖ

Poéf» Prof. Ordin»

Publica cxamini fuhmittit PETRUS siöot<»®3t© Wermeii

in Audlit. GufUv. MUfore,

«i d.i^Deccmb, Anhi M.i>aixxvr»

' ü P £ Ä L I Ä.

Éxcudit HeäRicus CuRio S. R.M. 5c Aca4coiiae UpUiienlis ßibiiopob»

AD M O D VM

Teverendo in Cbrifie Vatri *c Domné,

D. M. ERLANDO

söviowm/

Wermlandia: actribuurumqüeDalit

& Vikix B orealis Provinciarum

. £upcrintendcnti, Ecclcfiarum

Carol-lladieufis,ac Kilenfis Paftori.necnori

Coniiftorii ibidem Prxfidilongedrgtirlll-

mOi Patrono fuo _{magno >} omni obfequio colendo.

iTEM

esfrnpltfimo & Confultißtm» Vir^o,

DN. E R I C O E RLAN Dl

N O R E N I O,

per Dalekarliam occidentalena aliasqiié Veftmaniia? _partes Judici Provinciali

iiuegerrimot Patruo fuo multi^ao-

mmibus profequendo«

ur ir

Reverend» Clarisfimoque Viro,

M. BI RG F.R O C3(3fgQ5g!XS

Ecdeitartim Chriftinsehafnienfis_atque £)1'

meherenrts Parton Vig lantiiiimo»

Affini fuo Diledo,

Salutem & perennem fduiutem!

QVod

pietas

in

vos atque

venera«.

bis mlcriDerem j nioribstur aliquan**

tiiper setatisingeniiqueratio,quae quia imbecilla _atque immatura, inhibuic

me timentem, ncquid minus politum limarumquc veftrojudicioexhibereni,

Diluebat vero hanelulpicionem ^, be- nevolentia: veftraHpcs certa,qu* feg¬

est ut anderem ipecimen hoc quale-

cunque Vobis offerrc,quos non mi¬

nus voluncatis _quam natura; laogri- nisque inclinationeinUudiamealtm-

per propcndiffe multis lum expertus )I documentis. Tibi enim, Admodum Revcrende Domine, multa^mc devin-

icf ciunt beneficia. Ex_quoenim tempo¬

retua voce vuhuque frui primummi¬

hi contigerat, prolixum tuumin me

dcprchendi favorem. Cum dein ^non itapridem, _praeter(pem Parentemme-

umdirior auraabftuliflet, deciararunt

© lemperbenevolentiam tuam multipli*

)]f ciabcneficiÄmihi praeftita, (pro < ui- biis memaximum tibi cfle debitorer»

profireor) quae nunc jure fuo a meexi- gunt,ut tcnuemhuoc ingemi factum

is

fpflrb«taf ycncmionis & obfequii fl-

gnum teflcramque cibi coniecrcm.

Vobisquoquc, Domini, hoc quid- Cjuid c(t, lnicribo, ub veftram in mc

ét tfuLrem boniratcm, _{quam nunc}

jivucr& quafi cudim actingcreiüpci-

lrdeo,nejejunaatquebrevi pra?dicatio-

pt prct» mejusdcccrcrc vidcar; Sacro

cam pocius v-ncrabor iilcntio, idquc

colmpenfius, quo majora de ejus in¬

tegritate&coniUntia mihi polliccor.

Accipite mcnte minus nubila munus hoclcvidenlc, quod in finum favoris

yehri depono , 6c felices vivite diu-

tiilimé ; in Divini nominis gloriam»

«cclclia: faiucen ,& fua?quisquedmnus dccusatque ornamentum : quod ex

animo precor,quidum vivam roanc- bo icmpcr,

Jhnoåum (ReVer:

jjmbhff: Vener. Osgnit,

JAmvnum<{ue Vcftrorum

ObfeqnentilTimus

ofHciolidimuique

Cultoi

P. Vtotütfr

Prooemiumuit

Augußum

Philofopbia PrafticaeßTbe*

falfa merenturpratorna, ita bac prafens ob tnfignom in vita Civilt ufum dignita- tmque, quod genm bumanumfupra for*

tem beåuinäm evehat, fimulque vwmape-

riatt qua adfummam iUam ivfuj^Uv pve

ammi tranquilhtatem, quatbronum inbis faule oceupat, patetadittu. Surates_qua

decaufaadtantumgloriaculmenaccefjitM

kvbuvcL7rdvTcov mtpciniT®- ^etiam ab öra-

cule[alutaretur ? Credo quod eruditis-

jimorum ^virorum ingenia in difputa-

tionc cxca vagantia» Sc meniuras fo-

lis fiderumque extcroruni cxplicare

conantia, iniecefTu pedoris Icpofifos

affedus ferutari coegerit. Quid aliud

etiam,nifidignitm atquepraftantta, reit-

quorumPbilofotberumßudiaeurafque buk

negotio vindicavit, ut mißis alm, in hat

materiaquehcistfuaexercuennt?Nonemm

ignorare litet, qua baftenus femptr exfti-

terintdifceptationes(3tontroverfia de jif- feftuum _{natura,bonuate}%regimiae &ca-

teris

teris: aliud frilicet V^eteret,ali-idfere !

tenttorestisderebusfinsutruit Quomajori

dignum admiratione, quod cum tot11tre

fecuhs ⁱⁿ riteformanän monbus laborcl-

verit Philofopbia^t panio fane invenefit, qui ad Arbitrium ejus nofcemotas autex-

eurrentes sompefcere autlun ve]cgnttsex-

eitar* fatis dwuermt; qaap bo« imperi¬

umindias , vel, öotius vitloria, nonfcfe ineju^glonv comparationem faipe ejferret, qudeafira /equimw , murum (canat mus, hoftemprofitgamus: Atqui heecJapemajor, Eum _namque qui animum vincere,ira-

cundia cohibere novit, noncum (uni-

mis viriscomparat, iedDco(Imslimuni

facit Ronnna: eloquentia? Fårens*

Tuum efi Leblor, Humant(jime ^,rn gra- vitrehec argumento min is pravem eUbo-

rationem tn melierem partem interpret*- ri,errores lapfusexeufare, effufamfhh pr&tipitantiam partim ingeniiimbtciU'tati tnbuerepartim temporis brevitati, quce tns

inhoc negetio eccupatum coefit mult*uti*

hafrätertre, multa neceffaria carptimbre- viterqjperßringer e, eadentq; exercitii^ra- tiaafferrejn_querum veritatemquafijurare

nee ipfe volo,necabaho horfieripofco. Hat

dumfa bes,queevisfaußatibi^pretabor.Vw*

MeMbrum Primum

db

Åffeäibm Gentre.

Arix Inne diicipiiriä*;

qua?affe&uumtra&ä- itiöné (ibi vendicartf;

modocathen coniVde- rahdi diverlo; Pby-

^ t fica eörum naturam

indagac, quå lunt proprietatcs&afFé-

Äiones animalis, _eorumque cåufas

& alios natura; legibus adftriäos a-

&us confiderat. Rethoricedocetquo- modovirtute öraöönis exicentur, &

excicati fifuerint,prout res exigitvel ampliuscieantur veieoniponahtur &

fedéritur. Ethica éx occafione quöd fat _{ftimuli ad}virtutemmortalibiVs iri- fiti, inquirit in eoruirt riaturärn qua- ténus höneftatis fürte capa c es; &

quomodo rhédioeritas in i}Iis a leriid virtutiscuftoreiil vita elviIi fit ob!er- Vandadocct. SicPhyficus(utexem-

piofes fit clarior ) de Irailoqucn/j

oftendittdnrdfTefroprie'tatem amma-

A Iis,

Iis, docettotummotus proecfliim in cä, quomodo kilicet Cor primo le

contrahat, quafi cupicnsid afe pro-

pellere,moxfe in eupiditatem vmdi-

åaeeffundac, contrarioque motu ca*

lorera & ipiricum ^a parre interiori ^c-

vocct adextcnorem. Rhetor,omncs cxcogitatrationes,quibus iraexcicari poffit in orationc, cxaggerat peccati gravitatem,quod altercommifit, ex«

Collie alterius hefiinnocentiann Quin

6c fignavariaadfert, uc eo efficaciori

inanimis Ipargantur ir* femina. Fhi- lolophuspraäicuscamconfideratquo n

paåo tnedioeritatis tenor in illaSer-

vari debeat: indicatulteriuscani effe ftimulum _virtutis five cocem fortitu- dinis bonamque quamdiu in fobrio

snaneat ufu, undé quibusdarn virtus nihil aliud efle videbatur, nifi modfi-

ratioaffe&uum.

II, Silentio quoque noötranfeuft*

dum,nospervocein afFedhis ldem in- telligerc quod Grarci di&ione

& Cicero vocabulo perturbationis»

Nec inquit Cicero Üb. 3. de finib, ferturbßtwies, animprttm, gua

inßpientium mißeram reddunt,qutu Gre-

ci Tiufy appeilant, poterem ego, ver-

bumipfum inzerprctani, morbos appetarei

Sedhöh conviniret adomnia, quü enim miferüordtam! ^aut iratunåiam morkura

foletdiceref licetintcrpretatio illorum longe^aperipateticis diiTentiat: illi c- nimcum abufumvero ufu frequcntio-

ncm vidcrent, definitionen! luara _ap-

plicarunt ad aflFe&us, non quatenus eflcnt_motus,fcdavcrfxa rationecon¬

tra naturam motionesj ut in fequen-

tibus oftendetur. Peripatctici autem

n diftinäius, affeäos vocant nudos in Ie& _naturales motus facultatis _appe- tcncis,cum in eo omnes bujusntoäi motu*

tonveniant,fivb ^excurrunt, fivb in officio

ccntmentur,qu& funt motioner; non qua¬

tenus rationü imperiumdetreÜanU Horn.

Eth.c. 6.

III. Etymologia 8c Homonymia

cxordinejam annedendac; fed cum parummomenti adferant praefentine-

gotio,praeterea etiam magis nccefla-

ria infequentibus pertexendis,cadecn

, nunc brevitatis ergo praeterimus. Et accedimus ad Definitionen! Realem;

A % qu£

qua?licet avariis variacircumfcratur*

Dobistarnen placetillaBurgcrsdicii.

IV. yfjfeclm funt moliones appetitm

Smfitivi tumnon naturoh corporis muta-

ttytitexobjeclo bomvel malo ^e Phantaßa prorohto&,(e[ümat(iatf i.flud confcquendum

hocfu£iendum. id Phil, ^{mar, c.} 7.§. ^1.

V. Ger»as in deftflitione politum eil Motio. Varix de vero illorum ge-

«ere funt {cptentiz. Quidam enim.

perä&iones »ajii perpaftiones, alii^per

aäiones & palliones fimul definien-

dos purarunt, quam opinionum di-

verfitatemnon tam aliundc originem traxifTecxiftumo,_quam ex minus ac-

curata oblervatione triplicis ⁱⁿ omni

-affe&u occurrcntis motus. Primus facultatis eft cognolcentis, qua: tum interne turn externe fubratione boni vel mali ab objefto movetun Älter

eft facultatis appetentis, qu*adobje- pcrfecutionem velfugammovetur,

cum (pirituum akeratione aliqua &

corporisafacultatc cognofcente exci'

tara. Tertius totius animalisab appe-

tente faeukate moti. Morus primu*

affedus iple non eft, led origo, neq>

ter

IF, fcrtius, quiaco obje&umfcqumiu(rvel fugimus, led medius deejus ^cffcnciå

■ut eft;illeprxccdit hic feqmcur.

to- VI. Nee minus intrjcata de luh- fl» jeåo eorumquxftio, InefTeanimaeno-

trn ftrje tres facultaces, in confeflo eft^;

i. unam,quacorpus animatum^augetur,

im nutritur iibique fimile generat & di-

rc- citur Vegetativa. Alteram, fecundum

b, quam aoimal cognofcic, appetic &.

>er Jocomovetur; eam fenlitivam appel-

n- lamps* Tertia homioi oftpropria,ie-

ii- cundum quam utitur ratione, & Ha¬

rn tionahs voeatur» Ad _{quarum junam}

ic- laltem refcrendiomninoIqntaffeöus:

ini d£ quidem utplurimi volunt, ad eam

us quse medio Iqco qftpofita..Ejusautem

im ad partemcognofcentemStoici ,iEeri*

>ni patetici vero ad_appeteotemreforunt.

ser Horum nos fequipiur veftigia, & ex je- Vendelino Ehil. mor.1.i.e. ;6. quat-

jr, vor probabimus rationibus lententije

& -noftraeveritatemi;Expercuxbationun^

ci- objetäo quodquarunt ^nonfub ratiene-vtri

>e- autfal/i, ,fed boni aut malt. ^,1.Maximå

us eorum vi& efficaciå inCorpus^tmqw q; *ltcratiQ illanon bettflafatukaU covno-

er A _l pen-

cinlt, sujus uUto non eß motio feäaf<•

pttente t[fe, 3. Affeäuum natura, quod

fint Praftici: eognitie autem fneappetitu

nonefiPraUica. 4. Ordine,quod ftquan-

tur«8umfacultatis cognofcentisE. erunt quid poflerius. Hifce, ad appetentem facultatemreferri,probatumeft. Cum

autem appetitug duplex ab Ariftotele recenfeatur, _hoytwosvel ^;ad

utrum boruHireferendifint.difceptanc

cruditi. Ariftotele* ad irrationalem;

Auguftinus Galenus & Schotus ai

rationalemrctulcrunt. Hos^nunc nos nonfequimur,fcdillum hisVend.Phil.

Mor. 1. i, 36. argumentis indufti ^1.

quia communes nobis funtcum ummali*

bus , qu* rationc prorlus carent &

infantibus in quibus fe nondum cxfe-

ruit ufus rationii. ^2. Qtiod fint merc mattriales.utdocetHomejuiEth.c.6.

EJfea,taks^motminanimafentiente^con- ftat, modo quit cogitet de quibus mottbus

boclocougatur,_{qut omnes}fiunt cum alte-

rationecorporis. 3. Etiam nobis invitis jnfurgunc,quod de fe Medea. Ovid.

Meth.l._7.

——■ —— Video _meltoraproboquc

Vsterioraftquor«, —— ——

Étlicctoccurrant etiam in animå in«»

telligente ^motus,non habentillicum

bis uilnm eatenus commercium; fi-

unteRim finealiquåcorporis affedio-

nc,& ad hosquandam habenc analo¬

giam tantum; quia lunt ipirituales.

Rationis _expers facultas duplex itc-

rumcft: Goncupifcibilis una,altera Iraicibilis, _erantquc hae ambae adat-

quatum affedaum iubjedum.

VII» ObjcdumaffeduumfivcMi-

teria circa quam verfantur affedus ^»

eftbonumjucundum& malum trifte.

Aut enim fenfum noftrom afficitju-

cunditas quardaro eundem proritans

ad _amorem, eultum & affedioncm 5 aut ofFundit mcrroris nubecula odij-

ve4 Senfibile autem hoc bonum elTc debet: nihil enim animal appetere

poteft,nifiquodperfenfum cognofcit

fibieffebonum, öve^revera five _appa-

rentcr: quod non appeteret nifi ipfi

bonum _videretur.

VIII. Finis affeduum primus eft

fatisfadioappetitus, qhi fruftråa na¬

tura datus effet, fl non per ejusmodi

ßiotioncs perfedionem qujcrcres ali-

quara

quam ani trial. Alter, uü finttanqiiatii

ftimuli,quibüs advirtutemexcitemur.

Hinc peccant,quiomnesaffedasab-

olcrc cupiunt, cumlint virtutumqua-

fumeunque miniftri, qui langycicen-

tes.focordia: occafionem prabent.

IX. Cum Itmelde horum habitä- tion^cmjedalicmentio>non putoCoro alicnurn, Iictiamquid Ca de re ftatu-

crinc Stoici,paucis exponami Rigi¬

deres illi äffeduum interpretes non

tfera eorum natura intröipeda»

quam finiftra corum appfteatione &

abtffuj ferri fcilicet hömines iis Huc itttfeque in'ftar navis fine uauclcrovi-

éetftc* ,eaih vim potentiae appetitivs

tfftboiere veriti iüDt, qua: tancavehe-

fOeritra in füperiores facultates inrlur-

ger£C, fdbjedum^corum ftatucrenon appfctitutn ferilitivum,led faculratem Oognotfecntetti. Zeno réferenteCice¬

rone 1. _4. quseft. T. definiebat5$t&of

avtrfama rattone contra naturatn animt

cårrtntatiétieriiöl Diog.La^rt.Zen. 1.7:

etrhcycv (pvtriv kt&ffiA

iMeoVatfyaxv. Pertur'batconem tjffi

äit*v#fémowtramtaram comnrtttonem

\ åut impetumabundantem.Acuriftiiréi li¬

tet illiinhac diflertatione veriati lent;

prartcriille tarnen videntur eamadfer-

rediftinßionem, qijod aliudfit hornm

haturam in ie confiderare, aliud,qua iuntinfani quidamveluti flu&us.Cin-

gi hominem variå imbccillitate non diilitemur,_quamlanarecuranobis cric

fedula; itå autem morbum curare,ut

naturatn sgri medicainintiin vis de-

ftruat^• & eo modo impttum affe&u-

um cohipefcerc, ut etiam aüferaturi

quod naturs noftrs inplantatumefl:»

& auferriabfquc hurnans naturs de-

ftru&ionc & interna non pöteft: ar¬

gumentum eft, medicinarnillara öb-

cficmagis quamprodelTe. Reinocea-

mus c natura omrem affe#um^, cum-

qué tanqutm contra rationem ,impe¬

tum abundantem omni modo pelleré iludeamus; natura hunquam fibi tan^-

tamVita inferrifinet ₅ (ed nimiarefe-

cari permittet ut naturalia nihilomi-

nus relinquantur, Videamus deindé,■

annon aliquod Vitium hoc modo in

\ naturs au&orem redundaret, (quocl

^örrcodicere )quinon^olum hos (li¬

ft mu-

mulos noftrs naturs infcvit, ^vcrusä

ct um, ubi nobilcum d&p&)7ro7rct3-ur

agerevnlc,coldem, quibus nos regi-

mur affcdibus, libi attribuit.

X. Eveilere quoque ftudent äffe«

dus c fapienris animo,hsccc _magni-

fica jadanttS,ocro(pog iTM.$a[)i*

ensejio abfcjue affcföu, eoque ipfo eon- trariari videntnrPeripateticis ,quido¬

centrovoztyov nonaira&Yi fed fiéfC/67rA'

&tj. Mercntur tamen aliquam ^cxcu- iationem, quod peraffcöus ^non ia-

telligant abfbluté ita didos, led cor- ruptos & depravatos^j placuic ita illis

invocabulo ludere, ^{ut a} Peripatcti¬

cis difTentire viderentur. Comprobae

id CiceroI. _4. de fin.Soldinquicns no- vitati verborum a Peripateticis & dcade-

mitisdiflerunt Stoui\ reipfa(cepeidem di-

tunt, \tepe idernßatuunt. Quod^a. non omnino reijciant affedus Stoici, ^te- ftatur Senecagrayiflimusmorum ccn-

for&StoicxPhilofophiaevindexacer- rimushtsrerbis, I, 1. deIra c. 8. Sine

ßffettibui langvefcitomnis bujut, aUio &

visatque_vtgor animi refalvttur.

XI. Monet nunc ratioordinis*ut

ad,

ad.fpecialiorem affeéhiu conOdcratlo-

ncm delcendamus, & _{quae corum} fit divifio, quis numerusatq,-feriesvidea¬

mus; licetea res obipiam^materia:lub-

tilitatcm & fententiarum divortiatra-

åatu fit ditlicillima. Duxautem com- munes maximé divifiones _occurrunt, Stoicorum altera, alteraPeripatctico-

runijilli exobjeöorum varictate qnat- vorconftituunt genera,qua?hic inclu- hcarminibus leguntur apud Boecium«.

Lib, i. mec. 7.

Gaudiapelle, Nubi/a mens efl,

PelleTtmorem, Finttaque freenü, Spemque fup&to, Hac ubi regnant.

Nec dolor adfit.

Hiexfubjcåo, in appetitus concu- piicibilis& iralcibilisaffeäus eosdivi- lerunt; & demonftrari numerus hoc modo pot<gft. Excitantur per vim imagmativam affe&us: qui cxcitati

movent appetitum & com eo fpiritus

cordis ad fruendam jucunditatem &

vitandammoleftiam. Cum autem va¬

na fint obje&a, varia quoque erunt

facultatis xftiaiativjrjudicia ^, qua? nos

rfiyerfismotionibus obnoxios reddunt,

B % Quan-

Quåndo imaginatio bonitatis vel mag

licije in obje&o periuafcrit appcticui

hoc amare, illudodiife, nullo habito

adejus abfenciam vel prxlentiam re- ipcßu.oriturindé Awör.hincQJium. Si

cum connocatione cundem induxerit

in rei abfentis amorem, fiqu« bona judicata, aut Ödium,fi mala, illud

Befiäerü hocfuga ope. Sicumconno-

tarioncpracfeRria:in bonoquafiacqui-

elcar,gigoit Gaudium:Cl ⁱⁿmalo dcti-

neatur, Dolorem. Quin & ejusmodi

motibus obnoxiiis eft Appetitus Ira-

Icibilis: ubi enim objeåa,quar bona

ardua.obtentu tamcn pollibiliaoccur-

ranc, fpcrarc^nosjubet fpes: Climpoffi-

bilia,diftiderc Defperati§. Utmala lu- patabiba aggrediamur, Audasia impe- tucrigimurj ut ab impoilibilibus ab-

ftineamus a Metuinflruimur. In nia-

lo deniquc prxfcnti Ira hibit lunm

miniOermmin prouocando appeticum

ad vindi&am.

Membrum Sfcundum.

JDe Caujts Retnediisfc slffeBuurn

Generatibué.

I,

ESc

autem

hujus

feculi

^ca

pravf*

I05 mancat: verum afifeåibus; natu¬

ra:infubfidium abejusau&oreinplan*

tatis,abuti malit quam verum fobri-

umque ufumrelinquerc : hinc noftro

xxo ita in vulgus invaluere»ut ali<-

quam in illis curandis coleremedici¬

narn, fupervacuum ducatur,non ali-

ter ac aMcdicis,ubi nocentior isque

vehementior morbus vifcera noftr^

turbaycrit, difbeulter admoduma:gro adhibeantur remedia* Cum a. nobij»

in hac pervcrfitate fit vivenduttj,

caute agendum eftj 6c contra ho-

rum aefius; tanquam morbum pu-

gnandum. Expelli autem talis mor*

bus non poteft, nifi fublatis caufij

cundem gencrantibus. Unde Cicero

1.3 Q. Xulc.cx fententia Medicorum

caufdmorbi inventa curationemejfeinven-

tampurat.

II. Caufs autem illa: funt duplicis

generis. Aut enim funt Naturales,

Curnnon negaripofiir,hominibus aliis

miciora efle ingenia atque cmollita

B 3 ma--

magis ^, aliis duriora magisque aggre» ^{^} ftia, & ^ex temperameaci varietate horummotuum inclmationem aiiqam dependere : hinc/angvrnei ad amorem dicuntur procliores, ad iram Biloli,

ad trifticiam Melancliolici, ad^metum

Phlegmatici. Quin & hane variecatem deprchendimus in variis populis,iub

diverfo cceh climate vivencibus. In

Europeis audaciaeft lingularis ob ca- loris intcrni exceflum: Africani ob

ejusdem defedum metu tencantur ut

plurimum. Ali* _quoque ex natura adferri poßent caufx hujus atqueilli- '^j

usaffedus> fed Phylciis fuasrelinqua- r

mus caufas nefalcem in alienam mcf~

fem mittere videamur* Aue func Mo- rales; e*qué vel Intern*ut prima,pra-

va educatio, qui enim cum agreftibus

converfantur ateneråsetate, non dubi-

um _,quin eodem vitio facile infici &

corrumpi queant» Nam Ebriofusconvi-

tiores in amorem vini traxit. Impudico-

rum eoetus fortem quoqtu virum e?noüut.

Avaritia inproximos virus/uum tranflu•

Jit• Sen. 3. de Ira. Et fic continuoin *

omni pcrverlltate nati 8c cducati,

quam

quam quaß cum lade materno irnbi- Ixre, tandem ob horum affeduum inimoderatam ulurpationem in Chi-

tnstras, Ceatauros aliaqué monftra transformantur. Accedic altera, ea-

qué latior ^, lcil; Erroncumcirca rtrum

(vßmationem Vbantaßa Judicium. Occur-

runt enim appetitui noftro nunc Res indifferentes, quasutniaxinié bonasju- dicans,inearum fruitionemquafi prae- ceps trahicur. Nuncfeofferuntres in 1crtvera bona_i in illis tarnen Phanta- fia ex nimis larga earum interpreta-

tionc hallucinatur.Nuncetiamappre- henduntur objcüa mala, quae aliquo bonitatis fueotinda & medicata,adfui appetionem fenlus noftros alliciunc.

Hinc conftat caufam externam affe¬

duum eile objedorum varictatem, quae licet innumera fint, repraefen-

tantur tarnenfub bonitatisvel mahtiz ratione, _eoque iplo binos cliciuut in appetitu adus^, quodbonum fequatur,

malum fugiat. Multitudo ^{autem ob¬}

jedorum perturbat animum & caecu- tirecumfacitin munere fuo rite _per-

fequendo. _{Atq; tantum}de Canfis4 Se- quunturRemedu gcneralia.

III. In tenerå artate imbucfcdiJ§ j

ånimus virtutis prxceptis, utexicrem

te le plenius ranonis ufu, in hoebe-

néiuba&omentis iolo virtutis icmina

incrsmencum capiant feliciusi duiti

fecum raciocinari mcipiac homo1 &

ex hac admiranda univerii ftrufturaj eflealiquod numencollicrat, cui hxc

omniäiuno fubje&a neceilaria, quod

omnia hxcce conteiinplaturi Deum

quofunquete flexetü otcurrentern tidebiiⁱ

quiambtlab iffo vacat. Sen. 1.4. benef.

c«7. Oriettircx haccognitione quam augebunt firmabuntque facra liters, ⁽

religionis quardam vis in aniriio, ut

cum timere incipias, & itldé paula-

timavcllcre infixam malorum animis opinionem tc non videfü Via qtiifipc

inquitVendelinus Phil.mor.1 1.

eß ad infcros,vivere ita ^, toti- quamft nulliusnoteturoeulo,anemine vi-

ueatur4 Deos inquic Epi&etus Encln*

Tid.c. 18. & 39. magno animo ut Conß-

kuriosactedito: _ergaquosreligionUprieci-

puum munhs eßefeite, reüeis de iühabere

opiniones,utfentiasgeß*edsgbenejuße- ^*

quo mnia adminißrare. Cum hoc re- mcdh

lüS i medium _tånquamex alieno orbc qua:

:n* Ii veris,eLkendere tibi integrum eric

>d" adhum3naii) locietatem, cujus mem-

na brum cum cc eÜc recorderis, depre-

rtl bendes duplex in eå efie mortaü-

& tim genus, tinum vircuti deditum

aj ledacumque? alterum turoulentum

rc & Iceleribus qualicoopertum: utrum od vis Horum, eligendi optio dacur. Re-

'im quiritur icaque omnino ab illo ⁱ qui

ff* affeåuscohibcre opcat, uc vivacuna if« cuniillis, qui iubadis fune pailioni-

r» bus. Docebitcuminteralios Seneca,

i b^.deira. quantum in talium con-

uc vidu ücuin lic. Non tamvaletudim_pro-

a- fuit uti/ü_regio&falubrius caium, quam

HS animü parumfirrnts, in turba meltorum

fe verfart, qua res quantum poßit, mteiliges

6. fiviäerüferasqueqtteconviHurtoßroman-

ti* fvefcere mllique immani befliavim fuam

>i' permamre, fihominis coninberntumpnßa

i* *ftdiu\}{etundituromnis afperttas paula*.

fi- tirnq; interplacidadedifatur. Ad teipfum

fi- tandem revertere. Cumautcm lenfus

ü fintinftar januar,per quamad mentis

- \ noftrse arccm patec aditus, claudi o-

C' porteccosobjcäis,nqsadvehemeBtio»

^ C rem

rem paffionem faÜicitantibus. Fuit

hocprifcorum Philolophorum dx&i- (Pxp/ActMvcontra horum blandes ^mor-

iiis. Qaanquam nee illi peromnia fc- queodijUt cum alii oculos cruebanc, quidam ^magno auri pondercin mare

abje&o 4&^diccbat pejjum mähecuptdi-

tatar.Juvabic tarnen eoruexemplo ad¬

verTum illecebras obfirmari & quoda*

modo folidari. Quod ftmotu* infohti

extertorumfenfuum excubiisimpediti

licet, irrepant nihilominus,incumbit

tibiadhuc, (ioccurrat aliquod bonum

vel malumobje&um^, nihilin ipfo im-

petu tentare.Sufpe&um eritPhancafis Judicium, confulatur mens 5 quae ea dixerit, illis obedientia prxftetur. Re-

iulcabic ex hoc mentis interventu,

verarerumcogniüio, ^quae earum infe

fint bonas, _quaemal#, quaeindifferen¬

tes_i cum ea obje&a omnibus exfu-

erit qualitatibus^• quae exaggerare eo*

rum qualitatem in alterutram partem

poftunt. Huc denique accedant hor-

tamenta& adjumentaa Prifcis Philo*

jfophis reli&i. Cujusmodi funt Me¬

moria libertatis, jueunditatis, utili-

tatis