• No results found

MAX, RE VER

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "MAX, RE VER"

Copied!
36
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

AMPUSÜ. FAC. PHJL. CONiENSU

C..»

MAX, RE VER

ac

CELFBFRRIMI VIRl%

Doft. OLAVI CELS11,

L. L. O, O, Prof. Reo et Ordin«

PR&SIDIO,

fbic /. April, An.MBCCXXV m Ac a de mit

•\

Upf Au. dit, Guß, Majori

>

*

Horis 1'omeridianis

PRO

XjRADU MAGlSTERll

Publice defenfa

A

l JOHANNE GUST. £3(gg2R2(9t

$

fl

% i jp

UPSäLI^E^ Literis Wernerlanis

(2)

ÄOrtgl. VHay-ts

^ofprcMfant /

£>tl ^frtfré töfl>tbcr6mt>e

DO Cl ORy

$bm

jF)5gtt>6rt>ige herren /

m GEOR G

WALLIN

:?artb SSan^dllté fdrba $ftan bu

1 nMtaJpcberéman/

4dt tbefa förjla 6(at> fö mana bltcfar muta/

©ö jM bio« liftöetf jTut fö trogen önflan

fluta /

,

Jttbwarfm ^ant> eü? itiun t ben fpdigt ty'

ba fan/

2>o$ 6»t tör ©tmbur fram meb ffogar

felt oty berg /

©m grpfwa prpbnabför fö granfpnf öga

mifa?

%btt flönfla rifcnä glänt af dfta fdrgot

fpfa/

gröberg tttn altförmörcfa

f ei

(3)

<§å tpcfeé ttyt tvdl forff/ bocf tynö ifyet

tvcfc af/

ne gtfrccS /

Com ftdt>$ ttärtSttannabcmfttt toerfcd

roerDe gaf.

jJ J^err Doctor tag mot bwaöbdtfmtn

rcefa ftdt/

Cm ©mUb/oOétllbre lantvbeabntatmend

löjl flrtfroa;

J£m)em fFutt jag f)dte tfyct af trogen roérp*

bt! nab ötfrDd /

ut/ $ri t$cn/ fom jtam od> bioö från^etfe

&tdr nun SOittttUtC mms? / at (jroat) om

Sfatfc ffrifroeä/-

$bet ttl en SDton af mit od) Ngbfult fytt*

ta/

!an

dnoen bar,

ty\X DOCTORNS

i

ty*

gor

cfer lUet&Srfamffe ffenare

jÖH» GÜST. £^f$C?K

5» {

(4)

Aämoå. Rever. atq; Rrjchriflimo Viroy

Mag: IOH4NNI i

ß k O L 1N G, i

S.S Th. LECTORIprim.inGymn. j Stregnef. accuratiflimo

,

PAST. 5c

PRAiP. in meritifliriro, PATRONO OPT1MO.

Plur. Rev eren do atque ClariJJimo Viroy j

Dn. J O H A N N I ]

Ö S E L I O,

PASTORI in Äitiffoefia & Jptfctttfle j

rneritiffimo, Patrui Ioco ju- giter profequendo.

Spedatißimo Claritjimoque Piro, \

Dn. C A R O L O ]

T IS ELL,

Officinarum Ferrearum ad ©fogfl* i

IjOlm Direétori 5c Patrono ma- xime Induftrio, Confan-

gvineo Cariflimo.

Bas de NERICIA f J. G, j

©oflat« f

(5)

.v_ _*> ... r£w

Aämoä. Rev er, atq; Pr<echri(Jimo Vir o.

Mag. I N G E L L O HELSTADIO,

Hift. & Phil. Mor. LECTORi di-

gniflimo, Confangvineö

Cariflimo.

PATRÖNO O P TI MÖ.

PJur, Rev er endo atque Clariffmo l'tro*

Dn. DAN1ELI

T I S E L 1 O,

PASTORI Hammarenfium lauda*

tiflimo, Confangvineo

Cariflimo.

Plur, Reverendo atq; Pruditiflmo Vtroy

Dn. Z ACH A RIM

T I S E L I O,

V. D. COMM1N1STRO in

fta & longe honoratis*

fimp, Confanguineo Cariflimo»

ry - v "v

r

primas pageUas offert

"

fin. A

(6)

H ilt+

FIfRFItlPISII- IMPIIFI.IFie»

sm. HkWMtftfllt

mt>- <piFtn- fRtvriR' prum» v

FIRIA. >IFF- lIFitRTiö&f»

II>. JiMffhT. Ihlt». IF» FIRIÖ*

FRY- mc« YIIIIIFIFF- hfRiF*

Mift' PH» It- illPIft« FRI- FfiltmilMl-

IIRIFI-

FMMI» IIRI- Pii/i;niifi6ni- i

FRI. Illni«TP+ ifkFIIW IIV J

FIYF- IFIA. IIMFfs III- IltRR

.

ilFFIR-.

* # *

«IF, IF- PIIII» IF» Filtlf»

Fl A- IP- IM- HifVP. JIMI-

P$pl* FIA- IF- IIRMlR.

ilPKi*

iifRR. i* um ni. pRii>if+

iFUFF* SIRI. IB1- ii- JsR+ nFFIA

;;

:

ITIY-

(7)

>

ITI<R. nip. TBH- FIMT§.

* BRIlvlF- MMBIfRFI- FUHR«

BIF+ I. IMMFI*

,

*

* *

v hfRHT- iRTi- I- fflTf-

iriFf»!- IF. Ml. H*IK- tfVFPIf

ftf<R+ TlflYP- RIK Fl. f>IIRRf- JIRBRIR» OTfl. IMfR*

BMIR- Ä> MRiRlfA. %iMt

im<B.fRH>mTIA- 1II1I- M+IF* IF- MIIIF-FJfTf»

r J)RIF. Rf Ti- III» ■ ifilTfiif-

t. " *

-

# *

Hill '[liF+RHllI. IlRnUMA«

f ilFI/fv- Uli- Mi- ifrniFIi-

*

# *

IMH- TIH- Jlfrn-

L TIF- ffliiri - J)M- {3IIR- IF-PRIIiM-

IRF.TIIi-TMli-IF-HfRH-mRfn-

I MRI/fc-ÜRFH-W'PRlBfRRii-

* * *

ÉStt« IR-

r iIRIFIirfvinM/I>.-BIIRIf/L~

: *b ' FilFltitVßA«

(8)

1 T

Fl 1$

Vi

1 F F

11 F

&

i

Cfrm ^Sglßtfte Rettert/

Ä«r Cand* ]OHAN GUST,

^aggswstsn/

SDa fcati fttt berdmmeliaa^djlcrprof

£>m

Dierjfe

3 Upfala Academia fdrftMratif.

fram meb «0 ben gröi>a /

©ig bliba Vitalen Jirnt meb/

Übe biupen meb bin loppar rbba/

«ÖJeb jläbl ocf> jern frön töng ed)'fiöb;

©oef alt tbetbora biml« (4tt 3 nebra rum jiff fate lemna*/

•^Sßör fom be täcf« barnen namna$ /

©ig/ #US©31 s$ro©€31/ fommit frän.

©a bar blaub anbra ©bner toörba

<£n £$M21SR frön bitt ffiotetebU

©en for fitt weit oct fpnne lörba

©ör witfra Pallas banben gebt/

£>dj löftoar/ tbet ban billigt ffalt gSr all fin fwett t i wärbig abra 2bm bpra tmjébcW lager böra

fJÖ iSalae bl)M b$gb OCf

3a »öl / fö tröb toör ^TOTOsmcfa/

©u »adra 2Rerjf$6oa ©on/

2röb fram/ at af be blommor tdtfa gö toarbig l6n pö Heücon:

©ört Teerte ffall meb taeffam bnnb

©it namn i bergerunor rifla;

<£tt etoigt lof / ffaO big ej brif?«

gor förlef tili bitt gofierfanb.

Daniel Steniüs Hanffon»

(9)

DE NERICIA.

Cap. I.

Onomathologie um*

OrtilÜmos

Troas acerbis*

fima olim e- vercerut bellö*

lorumfata.Per#

fisauro purpu- raque fulgen-

t'bus

j

du&u Alexandri Magni

jugum impofuerunr MacedoneS.

Macedonia & univerfa Gratia-»

Romanorum expavic potentiam.

Romam eo ipfo tempore quo plurimas gentium eam adora-

bant, Gothorum virtus proftravit.

Regno vero Svio-Gothico, non_.

Alicia Gr^corum nec viäricia Rö-

A ftia-

(10)

2 De Nericia.

manorum arma nocuerunt.' Hoc

fatebunrur/qui hiftoriam <3c mo-

numenta noRrarium infplcere ve- lint, quam vis plura id genus &

temporis iniquitas& multorum no- bis abftulerit infciria a). Omiflis

in praefentia caeteris Svio-Gothica-

rum provinciarum monumentis,

noftrum jam erit, in ea, quae de

Nericia obfervatu digna funt, in*

quirere. Interea Benevole Le&Qt)

tentamina noftra benigna accipias

fronte

,

& in inelioreni partem in¬

terpretens.

o /

O

Nericiam inter gr. 59. 2,5t 59.

/ o

/ o

42. latitudinis

,

5t inter 3 5. c 5c 36.

/ ' t-

..f

'

jf

17. Iongitudinis delineavit Homan-

nus; cujus circa denominationem,

varias eruditi fovent opiniones.

Volunt quidam Nericiam di&arn«,

efle a Sveco SftAta h. e. alere, qua«

fii

a) Job. Magn. pr<rfa*. ad hiß Sviogolb.

Jof Thun vita Palmsk. p, III. Wor mit

Prtffgäd Litt Runi tam.

(11)

Dé Nericfa. % fi 9^1carife / quum incolas uberri-

me a Lat atque fuftentet. Eft qui-

dem in Nericia magna fertilitas foli >

über proventus annons, & infigniä copia metalli, Ted eadem felicitate alfa? gaudent hujus regni provincia^

ut hane prx ceteris ab alendo no-

men traxitfe, ftatui commode ne.

queat. Unde non immerito fcri-

pfifle videtur b, m. Schefferus: Ri- diculi profedo Junt, qtti Nericiam ct divitiis

,

veluii Ntererikia dicereiu?y ceterisqiie regiombus fertiliot aut opu*

léntiör ejfiet, derivant b).

A vicinitate nomen aCcepiffé

Nericiam levis eftquoründam cotl-

jeftura, quaft dicatur ré-

giopropinqua vicim, ut opinatur

etiarri Martinus Miltopsus , quon- dani Efoquentiae Profeflor Aboe'n- fis, in oratione funebri, quaSimo-

ni Kexlero Nericiehfi Math. Pro- féflöri ih Cadem Acädeftiia, parén- tavit^ Sed eodem jure> quibusli-

A 2 bet

b) Job, Schéff. Upp p. 8.

(12)

4 De Nericia.

bet provinciis aliis vicinis Idem nöt

men eflet commune; cur enirru huic tanquam proprium tribuatur,

nulla apparet ratio.

Magnus nofter Polyhiftor Ola¬

vus Rudbeckius Nericiam Sftorift olim appeilatam, & nomen a

VC quodam accepifle putat, quod

tam ex tabellis geographicis Atlan-

ticae adpofitis, in quibus Nericios

Noricos vocat, quam ex indice-j ejusdem operis patet: ?ftovtfe/ Ne¬

ricia

,

a $Xore c), Hunc Sftovc unum inter Deos

,

vel primos Svediae re¬

ges fuifTe cenfet, ideoque Deorum Hyperboreorum catalogo

,

nomen

ipfius inferuit* quos hoc ordine.e-

numeran Ußcty ©emnunqet/

i>uv/Mannen Oaqev/grcj/Sftove/

Siffe/ Siobev/ Xtuße d).

Hunc eundem Sflcrc Saturnum vo-

caruntPcerar, uticonftatex Atlant»

Tom. 1. C ap. 23. in quo capite de

Saturno

c) dtlant. Tom.lp.212, & in indke.

4) Atlant» Lp, 222.

(13)

De Nericta. 5 Saturno praecipue agitur. Neri«

ciam 0iott^c prifcis temporibusvo-

catam fuiffe, prorfus negare non

pofTumus ,■ nam & 9toi*tge (Nor've- giam) SRengott olim diftarn vide-

mus é)\ eadem ratione fateri co- gi-mur, majores noftros pro

tc SftoriPe dicere potuifle; fatemur

etiam primos putrid Deos regescg

multis in Svecia provinciis fuano-

mina dediffe/), cujus teftimonium nobis exhiber au&or pra?fationis ad Wiikina faga his verbis: 0ü$att et

a t()a leib famanfett / aD nefrifcet

etu l)tnic ttrftu ()ofDütgtar er rabtt ftafa lonbonntn/ og af t&eirra nafni fo[lab iaiiDtt ogt()iot>in fu tlfeirfrtov-

tiubu og töetrra atftmenu jtoan g}-

Hoc fuo exemplo comprobade di-

citur ^lune (jtn gamle / qui quum

filiosfuosOdino immolafler, eorum memoria^ & nomini multas in re-

A 5 - gné

e) Atl.Tom.l.p 482. f) b<m.Lundti

anrnt ad leges Upl.p. 134» g) vid.

Vilkinaf. förlätet/ Um p. i iy.

(14)

6 De Ne^icia.

gno provincias dedicavit, queny admodum mandatum erat ab ipfo d

Odino: et bat mej) att tnw flfyltu £

betti getroa noeforo Jperabt t lanM fl

fino rpter tauie fotta fimw / Jmna r

W ban blotaf^t til 0jjill£. h.e.ßmul- ti

que nomen termtorio cuidam regni jui a

in memortam filii Qeiino immolati im- tl

poneret h). Quam vis vero hujus v

nominis derivatio nobisnon difpli- St

cet, heic tarnen certi quid defini- x

re non audemus

,

quum in hifto« V

riis pro Nerieia legere ad- fe

huc nobis non contigerit. Praeter- it

ea ex Edda patet, gigantem b

Xt Jotunheimiam primis tempori- fc

bus inhabitafle *), ignoraturque Ol

prorfus; an in Nerieia vel re- tr

gnaverit, velhabitaverit,vel fuum, h

regioni alia ex occafione, dederit tu

nomen, th

Beatus ki

É) Heimskr. Yngl'mgaj. c, 29. p. m. 92» te

i) Myth. B. vid. Rudb. Atlant. Tom.

1 p 198. item. Cl Biörnars Jotun- k

kwma pag, *8«

(15)

DE I^sRiciA. ;*

I,- Beatus Vereiius, qui ob foll-

o aVn eruditionem eximio inrer do-

)t ftos loco habetur, in notis ad hi-

ftoriam Rolfonis «Sc Gotrici, de Né-

(l riciae appellatione, fuam fenren-

/• tiam his aperuit verbis: Nt'riciam

tu a giert 3^1 demminatam put o, 9le?

ttfc quafi 9lctilife / Neri ditio & pro-

js vincia. Ipßquippe in 0>itnqani?e &*

i« v^cDcntaifcn imperanti, vicinus ma-

i- xime & opportumis lote fuit traflus k).

a- Veteris Auftoris verba, unde haec

d- fe concludere pofTe pufat Vereiius,

r- ita fonant: cc fmb fetter t fumutt

o* befum / ab ältere bleibt nefutt 0ltj«

■i- fe af (^autreft fonqt / oc tveeri bau

ae ocjarlsgautrefé bonqé; ectrabuin

e- tneD banuin fjegvir fjucftt trtbr

n, h. e. in quibusdam libris commemora • rit tur, Comitem Neri partem terr# Go¬

thic#, ipft proximam, # Rege Gautre'

us ko habuijje, eamque ob c auf]am comi-

|2. tem ér jenatorem ejus fuiffe l). Sed

?;?. A 4 fequen-

//- b) OL Verelii not. ad hifi, Gotbr. p m,

32. /) hifi. Gotbr. p. 30.

(16)

8 De NerTcia.

fequentes ob cauflas veritati minus conveniens h^c videtur fententia.

In hiftoria Gothrici capice quinto traditur, GeirjDiofum Uplandiam Re-

gern, filium Hundj}ioferi & nepo-

tem FridjDioferi fuperbi, magnum

fibi comparavifle exercitum. Quo

apparatu belli cognito, Rex in Ag-

der & Jadren Vicarus

,

in Uplau*

diam cum multis copiis profe&us, praelio ibi cum rege Uplandorum decertavit, eum devicit, rotamque Uplandiam & Telemarkiam fu#

ditioni adjecit# Fridfjiofero junio¬

re remoro

,

Telemarkia data eft Haraldo Vikari filio maximo natu;

alter vero filius Neri Jarl, Comes Uplandias evadit. Non exiftima- bimus hanc Uplandiam in Svionia

fuifte, cujus primaria urbs inde ab antiquiftimis temporibus Upfala_»

eft, & regibusUpfalenfibusfuitfub je<fta; fed parseratNorvegia?,mul-

tas provincias continens, quarum

praecipuae fuerunt;

(17)

us De Nericia. 9

a. brmtfcéDofum / 9laumar(fi| J)otn/

to £al>alant> / tiHiltoceft m). Ean-

e- demque eile Uplandiam> in qua ad

> dignitafem Comitivam (3iir(éU>e(s

m fce) eve&us erat Neri Vikari filius,

10 ipfe Verelius in notis fuis ad haec

r-

verb3 hift. Gothrici: o£ fftjllW flHU«

1* telfat midc Uplatiöa 0? <SmtfkmM/

s, fatetur ita fcribens: Uplatlba vocan-

tj tur pro vinci# ultra Gautaelf Veftrogo

ie thi# contermin<?, ut Hedemarken, Gud - x brandsdalum & cetera, m Norvegi#

>- regum hiftoriis crebro memorat<e: ne ft quis Uplandiam Sveoni# provhtciam in-

; teile ft am putet n). Hin c mir um vi-

s detur, quam ob cauffam in iequen-

i- tibus haec de^fctt referat: ipßquip-

a pe in Ringari'jke Hedmarken impe-

b rami, vicinus maxime & Opportunist

j

hic fuit traft us 0), cum 1 amen uni-

m

verfa Dalia Sc Vermelandia, cunu parte lacus Weneri inter limites

1 Norvegi# & Nericias fite finr.

9

A % Haec

?

«0 Olof ()tn S)tqtc»i Jaga cap. 54. n)

Gothr. p. 1. yereliinot.p. 15. 0) Ve*

relii not. ad hiß\ Gotr.p. 32.

(18)

lo De Nericia.

Ha?c ut clarius elucefcant, fe- quentia adferre lubet teftimonia,

qua? probant Neri Vskari fi!ium_.

Comitem Nericias nunquam fuiffe.

In biftoria Gothrici dicitur: Olafe (nn ©fegni biet ft&ngr ettn t ©tmp jDiob/ pav fem ban varnat rtft: bau

var xi\tt cc JDctmaber mtfill h. e.

Olavus: ()tn 0ft)QtU/ vocabatur Rex qnidam in Svedia >• dtves & (Irenaus

vir p). Porro in iaudara hiftoria_#

narratur

,

bunc Olavum in regno fuo exercitum comparafle 5c fuppe-

tias tulifte Regi Vikaro patri Neri

Comifis in bello cum Fridf)iofero;

Quo vi<9o Olavus bellum interFrid- Jjioferum 5c Vikarum compoluiffe

dicitur hoc paåo, ut Fridfuoferus

regnum Uplandicum 5c Telemar-

kiam Regi Vikaro traderet, qui, poftquam abivifTet FridjDioferus ,

Neri Comiti Uplandiam dedit ad- miniftrandam. Olavus Skygnius monarcha non erat Upfalenlis , u-

nus

p) GothrJaget p, 29,

(19)

De Nericia. ii nus itaque regulorum necefiario e- rit, quos multos per ea tempora.-.

Svedia numerabat. Gui Svionum

provinci^e praduerit Olavus, prcv- dic nobis Snorre SturlefTon his ver*

bis: ünofDcr Dlafö träte Iqj bet ©aut-*

bitttmr enn bennar nieder $Iöf

bottcr Olafé ené @cpqna tonqé af

/ h. e. Mater Olavi Ugmrum

aejoris GautbtUer vncabatnr , ejus

vero mat er Alöf, filia Oldvt bin

ttaé Regis Ner ta £ q). Tam ex his

quam ex hift. Norv- Cel. & Erudi-

tifT. Viri Tormodi Torf, rj conftat

hunc Oiavum Regem fuifie Neri-

ciée ; quem aJlata hiftoricorum te- ftimonia probant non tantum eo- dem tempore vixifle, quo Comes

Neri, verum etiam eidem acquitV

vifTe Uplandiam fuo auxiiio, quod

tulerat patri ejus Vikaro.

Hic Olavus affinitate Gothrico

dementi tmlbe) regi

Gotho-

q) Heim skr. m. 5 3. r) parte prima

fag. 292.

(20)

iz De Nericia.

Gothorum jundus erat; filius e-

nirn Gothrici Stfgete filiam Olavi SÜÖf uxorern duxerat, cum qua_i procreaverat reginam In- gialdi / & mafrem Olavi

'2tdtclja s). Hinc certifftme con*

cludere pofiumus, Nericiam haut

eam fuifle terram, quam Gothri*

cus Clemens Neri Comifi dedit r), quia habuit eo tempore proprium Regem Oiavum, qui ut Neri Co-

mes heret Upiandi#, Iba opera_j effecit. Quum ergo Neri Comitis

ditio Nericia nunquam iuerit,con- lequitur a Neri quafi SRenéttfe ap- pe'ilari non potuiffe.

Sunt qui negant, Nericiae no¬

mine, hanc provinciam compella-

tam tuiffe tempore Olavi Scygnii, quod in hiftoria Rolfonis& Goth¬

rici non exprimatur,, ubi Olavus Scygnius regna verit, Ted folurnmo- do dicatur rex regionis cujusdam Svedias. Attamen Sturlonides a-

perte

s) Yttglingaf. 4,44. ^ >5.

(21)

De Nericia. i%

perte vocat Nerkiam u). Quo au-

cem tempore proprium habuit re¬

gem

,

neceflum eft habuerit etiam

nomen, 5c quidem 'Nericiae, donec

aliud oftendatur. Refert porro b.

m. Vtrelius x)

,

NobiliftimurrLa

Stiernhielmium ad LL. Veftrogo-

thorum ttuffcab. 12. re&e obfer- vaffe, Nericiam partem Veftrogo*»

thice olim fuifle, quas obfervatio-

nes videre adhuc non contigit; ra- tiones quibus fuam confirmare co-

netur opinionem, nos quoque la*

tent.

Reges Sviogothici magna olim geflerunt bella

,

partim ut gloriam

tibi populoque fuo acquirerent-*, partim, ut regna fua augerent Et-

enim femper ea mens fuit hifcepo*

pulis: Regem imperii fu't termims au*

gentem <&* ampMcantem, meliorem ej)e Emundo klemme, qui [htltitia Jua9

tos multum diminuit, quum rex ejfet,

vei

ft) Heims k p. m, 5 i~Hiß. Gotr. p, 29.

x) in nut\ ad, hiß. Gotr,/>.32.

(22)

14 De Nerici^.

vel ur verba Sveco idiomate in le-

gibusSudermannicis Mfc. leguntur:

itbdn fontwger ©tmlcfcté &inba>

mdre MWDtr/ dt: bdtre dti <£tnunbet 0leitid fttm tbflt rneö falfcfjo finne mx)tit mtnilrtbe fca f)an Urning mt.

Quam ob rem arma quandoque Ti¬

bi invicem irituleruht Reges Svio*

num & Gotborum: qua oecafione

Nericia Gothic proxima, pericu*

lo etiam maxime erat expofita-n

Etiamfi concederemus

,

quod ta-

men in annalibus veris & fide di-

gnis vix reperietur, Gorhos inter- dum vi&ores, Nericiam regnofuo adjeciße

,

inde tarnen non tequitur,

Nericiam partem Veftrogothias

fuilTe

,

quem ad modum, licetFen-

nones Regi Svecorum fint fubje&b patria tarnen eorum Fennonia pars Svediae proprie fic di&as non eft.

In plurimis antiquifltmi a?vi hi- ßoriis Nericia Svionum provinciis

annumeratur

,

nufpiam vero Go-

thicis. In hiftoria Ynglingörunu

retert

(23)

De. Nericia. 15.

refert Snorro SturleiTon, eo tem¬

pore quo Ingialdus habenas irr.perii

Svethiei fufcepit, piures in S vedi a

regulos imperafTe, quorum fex pja^- ctpui numerantur: ejus-

que filit $lgnar & §Ül7 reges Fierd-

hundria?, ut olim vocabatur Veft-

mannia 5c Dalekarlia y) <§>por*

ftl t aller rex Nericia?, ©igtUrttCt At- tundiåe, quo nomine magna pars

Uplandiae & Roslagiae appellaba-

tur, & (Bianmar Sudermanniä?.

Septimbs ipfel gialdus ^ttpåbe ma*

narcha Upfalenlis erat, de quo ita

memoratur: jttgtalbur (ottgttt fett*

bt ttienn um cüa ©nußtoj) ec bau})

till fin üongom bejoriem/ oc abrom

merctéMUdnnem/ h. e. Rex Ingial¬

dus legat i s juis per omnem Syiomam procul emißis , Regitios, optimales vi -

rosque honoratiores aclfe invitavit z).

Audor'em heic non intelligere ma- gnam lllam Svipniam, quae maxi*

mam

y) Atl Tom. Lp, 2©3. z) (pUglUte

gal pag. 46.

(24)

16 De Nericia.

matn Scandinavia? partem compre-

hendebat, inde conftat, quod heic

tantum nurnerentur reges in Sve-

dia proprie lic di&a, qu$ has in fe quinque provincias continet, Up- landiam, Vefimanniam, Dalekar- liam, Sudermanniam & Nericiam, quarum provinciarum reges feptem

tunc temporis erant, unde @t6*

fotigafal/ feptem regum palatium,

domusilia vocabatur, quam magni*

ficam exftruxerat Ingialdus. Al¬

gotus focer Ingialdi tunc Rex erat

Veftrogothi#, -ÖÖgnc vero ejusque

filius J^tf&et: Oftrogothiae, qui in

numero regum feptenario non po-

nuntur, Luce iraque meridiana->

clarius eft, debere Nericiam inter di&as quinque S.X£dise provincias

numerari. Olavus Scygnius fupra

memoratus verbis haut ambiguis

vocatur fongur eftn t ©roijfriob far fem (jcrn varnar t(Hv h. e. Rex qui-

dam in Svioma, tibi regnum babuity

qui quum domum repeteret, bello

Uplan-

(25)

De Nericma. if

q, Üplandico ad finem perduÄo, pro*

iC ficifcebatur beim auftr t ©nujaritf

e. ä)\ Nericia quippe refpe&u Uplatt*

fe di^Norvegica?, ad orientem (itaeft.

p. De limiribus intef Svediam &

r- Gothiam

,

ita in veteri Chronolo-

■jrj gia Mfcr. anonymi cuiusdam legi-*

m nius t af flt'tompne ©ttbrt

5# ecb ©otba/ fom länft dptct ?aüat>c£

n ©otba / ocp tut faßaä ©tuende.

d, 2be fattad ta ©itbe (leg. ©tprbe)

I- ©»fota/ fom bp^ta t J^clftngei

at 4anD ocb oftuan XtfucD ocb&olamorD.

je Det) tbc fallaDcé ©otfja/ fom bobDe

in ijcpre for forbetmnbe (Toga/ ocfy tttf

3. prcfunb mtüan oftca bafroet od)

todftca. i.e. fapheto ertiJuntScy«

Df th<e & Get<e

,

#/*/ diu poft adpeüaban-

3S tar Gö/Åi vocantur SueMpotXi - ra muni fcilicet nomine) tunC }S dtcebantur Suedi

,

gut habitabant in

Hel/mgia, $P~ulira Tivedh & Kola?

j. Word, (fylyas ita dt&as) tili vero Go-

t thi noyninabwtur, qui eis diäas Syl*

Iq Vas habitabant, usque ad Qerejundiam^

v ß intet

ä) Hiß. Gotr< p. $0*

(26)

ig De NeRictä,

tnter mare Orientale ér occtdentale F). ^

Probatur hoc teftimonio, in Sylvis JJofatTtorb / & Stiufb

,

lim i tes efle }

ircter regna

,

Svethfcum & Gothi- ^ eurrr. Sunt aurem ha: (ytva: in Sve* $ dia notiffima^ quarum prima, £

fatnorfc / diflingvit Sudermanniam q

& Oftro-Gotbiam

,

altera vero jj

£troe&NericFarn&Veftro-Gothiam j(

feparat. Ipfa derivationominrs £i* n

tr*eD idem probat : cenfent quippe ö

eruditi

,

dibarn otim effe fl tft>f autem ttVC'/ ftt)ä eß $

numerus binariiis, inde tfttffflfFtt# n

bipartito, ttutnna duo fila conror- fl

«quere, ttmmnjinr % Htera duobus !t

T, m conftans. vero fylvans It

notat inde ^Hercfftttur/^otoeb &c. ti

tncD notat etiam figna qua: ad in- Ii

ftruendum focum de fil vis conve- p

huntur, ttndfe qtrtnn?eb/ biMmtit a faiftttcb fkc. ira german is bol$ u- b

trumque dicitur, quod Veftro-Go- Ii

this & Smolandis noflris eft 3

tam

F) Locc* antiq, Svio G. m 8tvop. 8» ti

(27)

De NfiRtcrA. rp

)• tam pro fylva

,

quam in nomini-

bus propriis Iocorum innumeris.

[Q A tnri igitur & eft

*"■ trcD & £tii)eD h. e. fylva bipar-

-1 tiens, five dividens regnum Atlan-

tidum in Svioniam 6c Gothiaroj*

n Quemadmodum fylva £tt\)ei) fuit

limes inter Svediam & Gothiam;

T} ita etiam fuit olim terminus No- marchia? Weftro Gothic«, utnött

5 öbfcure colligi poteft ex LL. We*

ftrog.Xingmt. s-fl ©tetnpntc itta<

Utjcr mannt tu SaCéfbwg tneO tvit*

*

nttttt cd) fernher bau et) til at aCbrtt

*■

tbcra/ at ftpara faE (tue/tha a £agb*

is machet: han frtcblöfan at Idgia tttd«

n Itn «Sln>ac ot 2itpfC ee tbec til hatt

ttt froatd tomhet. Defignanturheic

r- limites di<3« Nomarchix ab una_.

>-

parte 2ttpeC/ ab altera Sältpat h. e.

albis Gothicus, ut in Indice l>gi-

t- bus Weftrog. adjc<So,fateturNobi«

i-

liflimus G. Stiernhielm. ®n>er ef

£/ £ttpeh/ dva 2Bdfterg6tManC$ gtdnt*

ra jer. ©fogen ittoecen fWIser Ißc*

Itftfl&tlano tftd ©roeattfe; och ®ct<

B 2 dlfivett

(28)

2o De Nericia.

difwen (®oü>c(ba) fom I6per ut \

®otl)cborg/ fTüicr SSeftcrgbtlanb U 1 faltl 9touge. Qnare non vide- {

mus qua rarione Tibi conftare pos- f

fit affertio Celeb. Joh. Hadorphii in (

Pra?fatione ad Leges Dalecarlicas, f übi ex hiftoria Gothrici cap. 5. & \ LL.Weftro Goth.ijuflv12.fl.con- 1 jicit Nericiam Nomarchix Veftro- p

Gothic# olirn (ubje&am iuifle.-.* g

Pra?fertim cum Nericia nominetur r

tanquam di(Hn&a Nomarchia, non c folum in hodierno codice legum *

fed etiam in vetuftiftimis legibus provincialibus urpofe Sudermanni- i

CIS * * Uplandicis ***. Veritas hu- \

jus affercionis confirmatur inde, p

quod habuerit fuos proprios Legi- c feros feu judices provinciales, quo* £

rum feries 8c nomina, fuo loco re- cenfenda erunt.

Si cum B. Rudbeckio Svediam I late fic di&am in decem dividere

veli-

*££.Äottuttg£b i.<zW.r**£unug;rb.

(29)

De Nericia. 2t

velimus provincias, quarum regu#

Ii, comites Sc judices, Regum Up-

falenfium filii atque confangvinei fuerint, neque ea rarione Veftro-

Gothia? adjudicabitur Nericia no-

ftra» Fines omnium decem pro-

v nciarum

,

ex anriquis rationum libris acque archivi tabulis exeer-

piit M.Stenius,ex quibustres para-

graphos nobis iniervietues

,

pri-

mam feil, tertiam Sc fextam addu*

cere lubet:

i. Oppunfca.

#

©öfcermanlaut) ifean befa

dficift&trä©ötaffdr ttü SRpfcutpung

tip tili ©nnnattxio (ibi £iwcb inci- pit) Siffetonfc tili ©plfoefpdnglto cd) fä ttfl örcbro / -£or|tl|a/ ©tren*

gandé/SStötfö/ od) äter tid £ilga-

5-

ÖftqStalanb od) ett ftpefe af @mä*

lano/Sftptopmg od) pela ©btaffdrett utforc/ meb ©otlanb cd) dlanfc tili SBej od) Ocßftrbm up ttli ©autC

3unadn/

(30)

22 De Nericia.

fuut» odj Äaflcmotben titt vm-

6.

SBdftgotlanD oc^ ftpcfe af W&t*

mcUinD f äfifcfunb oftocr QBcttcr t tt

^unabcf/ iSefjarfO/ 9)Uilfartt>/ Sov«

fcariD / (öupmmertD / ©tnnerit) o$

l)cla tvcftiMmi ttll glatnetioc&SJla*

ferfd till gtelié/ gpoeén>if/©ag<P ßot> ttfi $ttgel$l)aum O*

Hinc patet Oppundiam, quo

nomine appellatur adhuc territo¬

rium quoadam in Sudermannia^,

Nericia? proximum adOccidentem, primam inter decem provincias

tuifle & comprehendifle totam Su- dermanniam & Nericiam usque ad Svinavad, ubi ^ttncO/ & urbenu gllMinb / ubi Oftrogothia incipit.

Quos terminos pofterioribus etiam temporibus obfervatos fuifTe

,

con- ftat ex fententia Toronis Joannis, quas idiom, Sveco vocatur 'XtUtf

36néfotté Sagmané Oom om vatt

oc6

c) Atlant, Tom. Lp. 20z.

(31)

De Ner igt a.

. .

23 fano oet) j^aratjflßnot» o

mcflait liiFinö / voatla l ftnfcc ocf) iMfcjbofyärafc 1 fanit Sflmte/ SScr*

uiclauD c<&Aft^acil ^o.

Quod fi jgicur veram vocis Ne-

riciae derivattonem invefHgare ve- iimus nufpiam ce^ffus quam in S vev

diä quieretur. Anrea diftum eft

Svioniam piures comple&i provin-

cias, quarum Uplandia vel Upfvet,

tam ob antiquitatem, quam ob re- -Ügionem, fedisque regia? digmta-

terr, fuit pra?cipua, fecunda, Veft-

mannia, tertia Sudermannia ap- pellata, illa quod vergat in occi-

dentem, ha:c quod ad meridiem

Upiandice pofira effet; quarta Da-

lecarlia dicirur, quia non nifi mon- tibus & collibus interje&as incola?

ejus inhabitent valles, quinfa Ne¬

ricia, quam cum in iriferiori Sve-

dia? parte Tita fit, dici putamus a 91er / 91cxxiHl quafi 91eDetife.

Qumquam plurima loca prac«

fertim ab homnibus conftituta, utv

- '■

U 4 (\ P0ie

(32)

24- Dé NfefticiA.

pote oppida & villa? nömina traxe- ririt a cönditoribus, imperantibus

vel dominis: alia tarnen loca a fi- tu, a proventu, & ceteris qualita*

tibus appellantur, prout teftatur

G. Leibnitius; adeoqae 'etymolo*

gia Nerici# a fitu defumta

,

non_>

videtui* incönveniens aüt infolita, quum eanöminis imponendi ratio

üfu invalueritin patria noftra,hinc ruricolis dicuntur etiam villäe, cpp*

gdrben / nergdrben / riorrgdrben/ op*

pptl/ netbprt/ agri & prata, op*

gidebc/nergdrbe/ opditgen/ nerdn*

getl» Ha?c nominum impofitio ut

fimpliciflima, ita & äntiquifftma (i-

mul Sccertiflima efle videtur. Vo- cula tter Cöntrafta a lieber infra; al*

tera vox *Rt£e/ qua? nomen com*

ponit , eft ab äntiquo vocabulor/rp quod fignificat extenfionem

,

ro*

bur & fortitudinem

,

ut in terrni- natione quörundam nominum pro-

priorum. Hitic Venantius Fortu~

natus exponit Chilpericum:

V-

.

Adjutor

(33)

de NertciA. 25

e- Adjutor fcrtis, fi interpres

US

,5

q Barbarus adtit.

ri- Quem ad modum Socieras Regia«»

a* Berolinenfis, obfervat in mifcella-

lr „laneis d)-, ubi etiam admoneCj,

fr« vgigantes & heroes ante paucos gl* „annos in libris Germanicis novis-

„firnae vetuftatis Recken di&os ;

0 „quod proprio longurionem notac.

ic „Eft enim Recken nunc quoque ex- fr ^tendere , 5c conti feu baculi ob-

j* „kmgi apud Brunsvkenfes dicun-

>,tur rtaken» Et ipfum Reck riehen >

y, na Celro Scythico eft fönte nartu

it reije, rige

,

regula ? regere, rex ,

t-

^YjyvvfJLi, reißen t aliaque muka ad

„extenfionem fe referunt, lirteam- [♦ „que redarn , quae nafeitur, filum

„extendendo. Adeoque xiU feil

y regnum vi originis notat terrae trar

-

öum extepium feu agrum latius

-

patentem.

Nericiam in codicibus quibus*

~

dam Mfc. vocari Sftfrtn<jalan$ &

1 Neriu-

r Mifteü.Xerd,fart* i.p&£< a.

(34)

ÄÖ DE Ner'ICI.4.

Néririgiam, me fuis liferis admo-

liuit Translator An ti q. R g. D. Eri-

cus Julius Biörner; quiti & alia nort

pauca fuperhoc arguménfomecum communieavit, fuamque mihi méri-

tem ingenue aperuir, Tarn pro-

penfum in antiquirates, earumque cultores ftudium, gratus héic com-

memoro. Ecfi in nonnullis, quod

Camenarum 8c diva? leges permittunt, diflentiam. Exiftirr.at igitur D. Biörner, Neringiam, ve!

StftttlgftfcUtö pro Nericia a mona- chis per licentiam barbaricam, #P

Äam fuifTe, quem ad rnodumetiam

fcripferihr Moringram pro tfjlbtcf Sconingiam pro &tånef ®eftritt*

galant) pro ©cfhtfalauD/Gocia pro;

Gothiar Svecia pro Svedia velSve?

thia &c.

Aliquando veteres abjedta in i-'

tiali fyllaba

,

pro 9]erife fcripfiffi?

tt^ébuvafc/ coiligi videtur ex hift.

&torv. Torm. Torf, ubi h*ec de P

tinere

(35)

G-

rP M

m

T-

3*

re

4

-

s

Ü I el

•rv 5-:

K

»I

;!

t*

*

o'

f?

is

E NcrRicrA. 27

tinere Regis Sverronis traduntur:

Jgi.tur finita "Vqjchatis bebdomade, ter*

uflri itinere ad agri Svedici avm re*

flexo, via plane invia, per falt um duo

<2^4$ raflasjeu midiaria, longnm,

provinciam 9Üterat prove3i> ahm

inde pari fpatio ad Mohndas usqtte e- metiuntar e), H?ec de .derivacione

vocis Nerrche fufficiant, quibas

fimul evidenter fatis nos probafTe_j

cönfidimns

,

Nericiam Svedorum ditionibus

,

ab antiquiiTimis temporibus fuifle annumeratanv

Qu# ad pleniorem region is noftrae

nÖ.ritiam rpeétant.perfequi non ii nit pr^fens rerura habitus : quare, il

Deo & Patronis vifum fuerit, all#

occafione, quando documentorum

uberior copia haberi poteft, pro-»

pofito operi jufta reddatur forma.

Finem interim capitihuic onoma-

tologico imponentes, Clementiffi.

mi Regis, eminentiflimorum Pro

•f. cerumt

') 7orm. Torf. hiß. Norv. cap. i 5.

$8*

(36)

2$ De NericiA.

cerum & totius Patrik incoiumitä*

tern, felicitatem ac falutem fummo Numini commendamus.

-

3 griW)( trött ftonungcr/ gdgtjttw fcficr/eHanD/

2&dt ginn od Jflfi'ft:/ <®un/ of t(;Au Jpii'gfje Siiiö/

grtfc&fE wart lijfiec / af (o^tium/ cC lugha fcifium /

stauet ®uty of friofett roarf utrt>

06 öUttin /

9C3K<E2fl.

Cai'. ti

7

References

Related documents

När jag försöker minnas svenska filmer från låt oss säga sjuttiotalet till i dag tycker jag nog att olika dramaserier framstår som mer betydelsefulla: Från Hem till byn, i

Unde &amp; voluntas quandoq; eam rem appetit fecun- dum judicium abfolutum,quam tarnen averfatur dum comparatum iequitur judicium, iicut animadvertero licet in incontinente

partem multisloeis non fatis fe intendit cura publica : ita Sc. quod inde nafcitur damnum &gt; plane inaritimabile eil

Då individen till exempel går från att vara normalviktig, till överviktig eller fet, förändras också det sätt personen upplever sig själv och förhåller sig till

σ is the actual variance, that is the square of realized volatility [4]. Because these products we are discussing have the similar properties with futures options and

[r]

Samtidigt som det finns vetenskapliga modeller vilka talar för att melodisk kontur skulle kunna tolkas mer konsekvent beroende på kultur än många andra

[r]