• No results found

ELVIO, HOSTIBUS PHILOSOPHIE

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "ELVIO, HOSTIBUS PHILOSOPHIE"

Copied!
48
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Λ. η.

De

PHILOSOPHIE

PHILOSOfflANTIUM

HOSTIBUS

Schediafma,

QUOD

Confeniiente Jnclyto Philofophomm Or-

dint in Regia Academia Ufjalenß)

Moderantc

VIRO ^AMPLISS1M0,

Mag. PETRO ELVIO,

Mathcm. Prof.Rcg. & Ordin.

ad publicum examen Pro GRADU

modefle deferty

St* R:* MAJESTATIS Alumnus

GEORGIUS ZADLER

Oftro-Bothn.

In Audit. Guß. Maj. pridie Kaiend, (--■

Maß) clo bcc VI l.ßiorri.jp.mirtd:

3 ^Φ?~ £<§*

UPS ALIS,

per JOB. EI. WERNER, S. R. M.-tis

8c Acad. Upf. Typogr.

(2)

- ...

i

·

·...

% c b

''

,'

obivru*

ii ι.

·*

;

i.

.*

<ü~

;v> i;·

*

·

*

"

··

'/

Λ T l'f λ v

-

\

.... ·.

.. Λ'

·

(Ju:

"b :"

QEOKQinZ SYDFEF

**

K'*

mlE?JCVlfö Vi«uiiii»

&&

GB V Dfl

*<v

;

. l

Η'ΛΤ;

V

·

■'

·

";

Λ*

ympcyr

^Lo;j^ca·

.·■;/:·

γγά: ΚΓΓΚΟ

FT A

TÖ*

'r,iO

:

V\,y aZY;\Q·

y

,

.>

,.,L3U{,t

J'

0v^n\V»U*

.V^^V^Ö-WAW

QI,-

έ&όρ*

2f?ru,"a? rj5

HOitläU.?,

i! b

ro?oi>HV7i.unv';

3G

υ ρ

:":ΌΜίΙΐ

ψ

%

(3)

Α. iL

PRAlLIMINARIA ,

Quibus explicaüür fénfus vocabulo*

rum, Schediasmati pfaftixorunu

Obis de Hoftibus Philofophiae ac Phi- iofophantium a<fturis>

explicandum primo eft, quid per vocabu-

Ia hxc iritelligamus*

Notum quippe eft, Philofophiam nom

tam arctis fimitibus olim 8t äntiquis-»

iimis temporibus fuiife cireumicriptam»

ac hodie fit fed ftiö ambitu 8t eo-

rum temporum Theologiam, & Juris- prudentiam , 8t Medicinarn, 8t alias denique diiciplinaä omiies liberales«

Complexam faiiTe coiiftat; Ita opaian-*

tur nonnulli , prifcoä Chriftianorum

A Do*

(4)

Dodorcs > quandoque per Philofo- phiam > folatn fere intellexifle Ma- theiin, prasfertim vero Aftrologiam Judiciariam. Imo ipia Revelata in

Divinis Scripturis notitia Trinitatis,

& cognitio Filii DEi, adeoque totius

fidei Chriftianae fcientia

,

Philofophiae

nomine Clementi Alexandrino aliis- que ßepeftumero venit. (a). Sumitur

etiam non raro Philofophia pro do- gmatibus hujus vel illius Philofophi \

ita PHilofophia compluries nominatur Peripatetica , Stoica, Carteiiana &c.

Nobishd; Philofophia eft ilfa eruditio-

nis pars, quac communiter ita adpel-

lari confvevit , ac in Philofophiani

Theoreticam

>

Pradicam

j>

fua In ihr u-

me-nta atque Qrnamenta difpefci folet;

& quidem abftrade jam PJiilofophiam

confideramus , non quatenus ja hoc

aut ijlo homine fuerit, aüt hodieque

fit , fed qualis in fe fuaque natura ad

nutum Creatoris eft & elfe debet.

Philßfofbfintes nobis ill i funt, qui Phi^

lofophiae opcram dant. Höfles ver ο omnes illi , qui ftudia Philofophica

eorumque cultores diredé vel indi-

rede odio habent & infedantur. Flo¬

ßes

y

(5)

ftes hos arnimus quidem nunc eil ali- quantulum contemplari, omnes tarnen recenfere cum nimis prolixum fit » aliquos σύν ΘΕΏ-, ex quovis ordine

tantum enumerabo, idque breviter,

quum prxfens rerum mearum flatus,

omni me tempore excludat, atque tra&ationemhujus materiae accuratam abeffe nunc jubeat. Tuo interim,

Candide Lecftor , ingenio , Tuaeque benigne interpretationi , qualiacun-

que haec , qua par eft revcrcntia

iiibmitto.

(x) C lem. Al. ζίρωμ. Llb. vr. Ifldorus PelufiotA Lib. v* Eftfl. dlviii. & c.

caput i.

&

Membrum i.

Hoftium J)ux, ejus Arma bel¬

li que cAufie, & varise Hofti¬

um Legiones reccnfentim -

iK i.

Ihi^rHoftium Philofophiae Du-

cem inveftiganti , Ratio fibi

reli<fta demonftrare non po-

tuitj

(6)

4

tuit

,

Divina autem Öracula hane bel¬

li Philofophici tubam Sc architechjm,

cum (bis armis, bellique cauiTis, con- tinuo detexerunt 5 atque non efie a- lium indicarunt, quam Satanarm DEI

O. Μ. omniumque Divinorum ope-

rum fipftem inrenfiflimum. Is nam- que (liceat mihi aliquid å fupcrnaturali Theologia jam mutuari ) notitias ac dona, codifus nebis coneeila deftruc-

re ac in hihilum redigere quum ne-

queat y conatur eadem omni modo faltcm perturbare , errores excitare >

verasque fapientiae ubique obftacula

ponere. Et lepide non magis quam

vere dixit hon nemo: ßiabolus genuit tCdliginem , caligo autem genuit igno-

rantiam

,

ignorant i λ autem genuit er¬

ror em & Fratres ejits, (>). Arma no- minati Ducis ferc in aftutia atque illecebris confiftunt j magisque fva-

dendo ac bonum qnoddam apparens

repraefentando quam minitando bellum gerit: eb magis metuendus , quod

aperto Märte rarius fe liftat, fedfrau- dibus nos atque infidiis , in fuis a^- fradibüs circmmvenire nunquam non

fatagat.

*-·· «Vi

Caufa r.-f'!. cur

r

fapientise

· -

ftudmfo

(7)

ftudioque fit infenfas y eft invetera~

tum iftud in Creatörem odium, id- que cum invidia adverfus nos Summi Numinis alumnos conjunftum, ob felicitatem hifce in terris nobis dona-

tam , atquc in futuris feculis obtinen-

dam 5 qua felicitate fe mifcrum, fine

omni eam rccuperandi fpe , omnino

deftitutum videt. Jd ergounice agit»

ut negleåis verie iapientias notitia &

exercitio j tenebrarum, ignorantiae, impietatis ac idololatriae abyffo no$

immerfos, facilius queat in quasvis ca- lamitates atque miferias prsecipitare.

Si de hujus Adverfarii JubbéJJk qu<eras>

refpondebunt pro me & fandiifimae paginae, & omnium temporum mo-

numenta , dolcndo, acerbisqué lacri-

mis, fummisque plan&ibus vi&ricia

illius arma deplorando , qüibus quam latiifimé olim per orbem > & hodic«

num multis in locis ovans triumpbat.

(b)AnonymuiTheoL de GeneAl'.Antichriftu

§- II.

QUod ,mediate vero per ipfe Hoftiurn fe efficere Dux in bello im·

Philofophico non poteft, id per cen-

~

turiones fuos & confcriptos milites

.V " *

(8)

6

e^pedtre cbnatur. Hinc ipfum , ut Antcfignanum, Hoftium Philofophisc

tres quafi Legl&nes féquntur ? Politica

tridelicet ? Sacra & Proletaria. Ho- ftium vcro iftorum alii diredé & ex-

preflfe, alii tacite ac indirede infen-

fum animum prodere folcnt. Non pauci bellum ömnibus in univerfum dilciplinis inferunt: alii, fi non o-

frmes > faltem aliquas odio habent*

quasdam vero vita quafi' donant, imo

fovent aliquandb > & ampleduntur

easdem.

Membrum II.

Legio Poiitica, ejusquc cohors prima. feu Tyrannorum , cum Glis armis & diilidii caujfis ex-

penduntur.

QPfcevis ^etiam vero alas harumLegionum fuas habet, fuos manipu-

los , ordines, turmas & velöt decurias. Ita Pohtica irt Legione, Ve- litum mftar ftat Pfeudo-Philofopho-

rum aliorumque manipulus : excipi-

unt himc Haitatorum initar apud-dlo-

nrianos , quorundam Nobilium & Au- licorum cohors, atque agrnen heic

tan-

(9)

tandem claudunt Triarii illi, Tyran¬

ni nimirum, aliique terrarum iniqui

Reftores. In hos ii oculos conver- tamus , vereor ne Cratetis Thebani ephemeridem fuam eflc multi volu- erint , de qua ita Laertius Libro VI.

ponito co quo minas decem r Me die o dracb*

mam

,

adulatori tAlenta decem; Confili-

ario fumum , ßorto talentum , Philoß~

pho triobulum. Sed majori tarnen alii/

alii minor! in Philofopbiam Sc Philo- fophos tyrannide fasvienint. Ita toti

Pnilofophiae, omnibusque ejus Pro- feiloribus intuliffe bellum fertur Λτί- ftodemus Cumarum ventutis Tyrannus, qui ju»

in artibus liberaiibus infor- mationem omni nifu fuilulit, arti- umque gymnaiia dirui juilit. (cj. Sic.

teile ^tliano, Veterum Thracum Rc&OTCS

turpiilimü & fumum dedecus putarunt literis vel uti vel operam dare.

mtianus Imperator , prout in alios

rat faevus, ita Philofophos omnes ur-

be Romanå Italiåque fubmovit, utex Svetoniocon ila t.AMus jidrianusV r o fes- föres omnium artium rififTe & obtriviile dicitur. ( d). Licinius rudis ille Caefar*

& fplendidum imperitiae reeeptaeu-

ium

(10)

lüm , omnmm fbre infontium ac no- bilium Philofophorum exilio & crii- ciatibus dele&abatur 5 literas virus no- minabat arque public am peßem, Lite-

ratos vero mures Atilicos dicebat. ( *)- Julianus, qui Äpoftatae nomen me- ruit , ipfc eruditiilirrttfs licet > & in Philofophos paganos liberalis, edi&o

tarnen Chriilianos omnes fcholis in- terdixit, eorumque iingulos exarmari

Voluit fapientia; diiciplinis. Jufiinianus I.

celebris alioquin Imperator , itipen-

dia tarnen, quodmireris, liberaiium difciplinarum Magiftris olim confti-

tüta, in omnibus urbibus fuftülit. (f)·

Michael II: halbus, Örientis Dominus*

pueros, omnesque alios å ftudiis lite¬

rarum intefdiclo arcebat. (g). IlifpanU

arunt; quondam Ephori pro libertate

dimicantes , fcientiarum delicias pu¬

blica conipiratione damnaffe comme- morantur,& plus 500 annis Liberales

artes ignominiå dignas cenfuiflc. (h)*

Ludovicus XI. Galliarum Rex, filium literis operam dare Vetuit, ncc difce-

re eum aliud voluit, praeter hoc i- pium ' qui ne fett diffimulare , ne feit re- gnsrg* Gothorum Reges ftonnullos* in-

ter

(11)

ter Philofophiae adverfarios, fada eo-

rum collocant j Italiam namque &

orbem , Bibliothecis, Literarumque

monumentis orbam reddiderunt. Quid

å Fan da Us Africa dt experta , nemi¬

nem latere poteft. Omar Saraceno-

rum Calipha, omnium generum, in iplendidiiTima Alexandrina urbe , re- pertos libros ac Codices, per integros

lex menfes Vulcano devovit. {i). Tur¬

sarum Imperators* literis non patiun-

tur populos iibi fubjedos erudiri ,· hinc lex apud iplos obtinet de non intro- ducendain regnum Typographia, quo- circa å magno Hetruriae Duce oblatas

fibi formulas Typographicas repudiaile Sultanus commemoratur C. Colvö- rio. (k). Var.ios autem typos ex Bel-

,

gio in Orientem A^o milTos >

in Pontum Hu^inum projeciffe Tur-

cas , notiffimum eft. c /), Ab his ad hsec feretempora multum non abierc Magni Mofchovitarum Duces., qui Cives

fuos Philofophiae literarumque ftudiis interdixerunt, ipfisque facrorum An-

tiftitibus fatis putarunt, ii fyllabas le¬

gere , & fcribere e as dem poient. (m).

δ (e)

(12)

ΙΟ

(, ) Dton Halle, Η. R. Lib VII. (d)

vide Cluv. Hiß. univ. p. m 27g. Ö*

ibi ett: ( e) Ibid. p. 330. Riebt. Ax.

Pol. p. in. ( f ) Cluv. p. 377. ( ζ) Ce-

drenus in comp. Hiß. (b) Reinhardus

in Theat. Pr.p. 417. (i) Elmancinut

W Hißoria Saracen. ( k ) Fijß. S'ton: p.

1171. [ /] Mej er US Hiß. Relig. p. 338.

(m )PufendIntrod adflat. Eur. Cap: XI.

$. IL

Sed bonarum artium fatis de univerfse Philofophix ex hoc ordine ho- &

flibus y progrediamur nunc ad eos f

qui non toti Philofophiac, Ted certis quibusdam illius partibus infenfi fue-

runt. Ita Mathefeos hoftes fuere Tl·

berius & Claudius Romani Imperato-

res, qui Senatus confulto Mathematik

cos , i. e. Aftrologos, Italia pellen¬

dos decreverunt , eoque non modo

vaniilimse artis fedlatores, Ted cum iis multos innoxios quoque Mathematum cultores, folum vertere coegerunt.

Urbe etiam Romana Italiaque ut ex- cederent Mathematici non tantum

juflit Vitdlius , Ted cosdem inauditos

capite iniuper puniebat, tefte Sueto-

(13)

II

nio. Muftcåm fic exofl funt nonnulli,

ut nihil magis: AldbUdes dicente Phi- tarcho, eam ut rem fordidam ac illi¬

beralem refugit, ejusque artis ftudio-

fos irriilt. tacedantonii φλΌΟίξέΐν VO- cabant Mufica: operam dåre, & hane

ob caulTam Arehidamus Spartanorum Princeps, laudanti Citharaedum , eum- quc admiranti , quis, inquit, honor apad te bonis vtris erit > qui Ckharadum

adeo laude* , ut eft apud Plutarchum.

Atheas Scytharum Rex jurafle per ven¬

tum & acinacem fertur , fibi jucun- dius eifc audire hinnitum equi 7 quam

optimum tibicinem. ( η)« Quod Mora¬

lis PhilofophU ex hoc ordine adverfa-

rios fpe&at , illorum maximus fem-

f»er ocum fuit obtinebit Camus, numerus. Si inter cum Principes

illis, de quibus in. Sacris Oraculis le- gitur , hi primum nominandi heic

funt. Cainus enim ut é paterna do¬

mo , ita & fchola egreflus, pietatem*

verique DEI eultum cum pofteris de-

ferendo , virtutum difciplinae fimul

fe hoftem declaravit. Hunc excepit

ρ oft diluvium Cbamus , Africse , ut

voluntj dominus, qui cum innume-

B % ris

(14)

iz

ris gentium natioftumque Re&oribus

å DEo vero averfus, Didamina Reda:

>

Rationis pedibus quafi conculcavit ,

idololatriae, adeoque omnibus vitio-

rum monftris fe mancipavit , officia-

que in Philofophia Morali nobis in- junda impugnavit. Quam multi fue-

rint & fint hodieque per orbem ini- qui Imperantes , hujus fcientiae pru*

dentiäéque hoftes, fi nön diredé y ta¬

rnen indiredé

,

fi non edidis atque

diplomatibus , vita tarnen ac möri-

bus, noftrum non eil dicere.· vident lioc & dolent non pauea: nationes t cum nos interim de Optimo Principe

ac Rege maxirné pio^ erudito, atque litérarum ilatore incomparabili, ex a- ilimo omnes läetemur. Poeßs iuos quo- que hoftes in Imperatoria cohorte experta eil. Ita de Homert carminp

bus abotendis cogitavit Caligula j Vir- gilii etiam fcripta ac imagines, ut ho¬

minis indodi & nullius judicii, pau-

lum abfuit quin ab omnibus Biblio-

thecis idem amoverit, prout confi-

tetur Sveronius. Philippus Imperator privilegiis cum ornaflet ceteros ar- tium liberalium Profefibres, Poetas

tamen

(15)

tarnen iisdem gauderc noluit. O). E-

quos etiam Ö* PoetAs dlendos non fdgi- ndndos, aoimi fortailis gratia dixit Ca-

rolus IX. Galliae Rex, (/>]. PJura de

his addcre , imperata nobis brevitas

vetat.

(») Rieht'Αχ. Pol. ρ 222. ζο) Rheittb.

c.l.p. jSp. (pyib- p

Akma ignis j fere Scferrum quibus pugnant eil: igni hi Triarii, & a- qua interdicunt, cäpite pledunt, mo-

disque miferis , quos odio habent,

vexare folent. Aliquando fine juila

cauiTa mitius tarnen fseviunt , irrifio- nibus, eontemtu & ftipendiorum fub-

tra&ione , ut lentis quibusdam tor-

mentis , inimicos fuos expugnare

conantur.

«ιιαο

(injuilas tarnen omnes) pe-

nes ipios iniquos Principes > alias in

ipiis Philofophis eile inveiligandas re- fpondebimus. Iniquis Imperanti-

bus enim , ut multis aliis ? genera*

§. HL

§ IV.

illati ab his belli fi quaeras,

Iis

(16)

*4

Iis odii cauiia Reihe ipforum Ra~

tionis negligentia & abufus eil, qui

informationi perverfae, atque-cduca-

tioni inter adulantium illecebras mul-

ta debet , & omnis fic ignorantiae

mater evadit : hinc canon ille,. ars

tion habet oforem , nifi ignorantent. Cui

vero propius contingit caftam intu-

eri Virginem noftram (Philofophiam

innu ο ) & cui explorata funt venufta ejus peftora , miras veneres, ac fva-

vitas omni elogio major , illi profe-

ito vultus oculique perceiluntur , in amplexus atque ejus amorcm rapitur*

& cum ilia aetatem agcrc praeoptat.

Inter ipeciales caufläs alias funt publica,

alias privata : priores inter religionis

erroneac Zelus atque publica quies pri-

mo loco ab hoftibus noilris ponuntur.

Sic ab artium Magiftris ilbi cavent

Turcarum Mofchorumque Domini, aliique, ne per diflertationes ipforum

ac fcripta, in Religionis negotio ex- citentur diflidia. Ita Omar, quumin-

cenforum Alexandrias Iibrorum caus*

fam redderet, hanc dixiße fertur, ni- mirum fi concordarent illi cum Alco-

rano , tunc fufficere unum Alcora-

num

(17)

irum ajebat 5 Πη ab eodem divcrii, comburendos eiTe vociferabatur. Ve- rcntur fcilicct, ne detegantur per c- ruditos ac CGnfiliatios Silos mortuosJ iacrae ipforum fraudes, atque ad ra~

tionem flatus effidus ab ipfis perver- fus Numinis cultus. Hinc de fide a-

pud illos diflerere capitale eft. Dein £

ι feientiis iibi fubditos ideo etiam ar- cent 5 ut generofi Civ i um extingvantur Animi, & velut oculi ipfis expungan-

tur , ne tyrannidem ac infidias ifto-

rum videant

,

earumque pertafi ini«

quiflimum jugum excutiant ·, inque

ftatum hominibus dignum fe vindi-

care nitantur. Hoc certé iuo inter- dido intendebat julianus ^ intendune adhuc Muhamedani & Mofchi. Pu- blicas inter cauflas etiam illam nutne- rant, quod per literarum ftirdia Ani¬

mos bominum nimis reddi Lingvidos arbi-

trentur, nec ad militiam iic aptos fö¬

re exiftiment: hac Thracibus, Hifpa-

nis

>

Gothls , aliisque hoflilis animi

occafio erat , & eft multis fortaflis

hodieque. Sed vel nunquam illi

Alexandri aut Caefaris, & plnrimorum

aliorum res geftas perluftrarunt; aut

(18)

16

ii perluftrarunt oculis, mente tarnen contemplati non funt. Aliud indicat

nobis imago Imperatoria , qua? globo ä

infiftit, una manu gladium tenens >

altera librum , cum hac infcriptione; I

ex utroque Ctfdr.p. Publicae cauiiae titu-

lum prae fe etiam ferunt prepofteri fumtus , in opera publica crogandi:

exiftimant enim fumtus in homines li-

teratos ut homines otiofos

,

minus effe neceifarios, ac redius in acdificia atque palatia impendi, ceu ratus ed:

Juitinianus I., dum ftipendia Philofo- phis fubtraheret. Ob utilitatem quo- que , quam å Poetis nullam redunda-

re in publicum exiftimabat Philippus Imperator , priWlegia ipfis denegavir. 1

Odii cautfa privAta quam plurimae funt,

nec enumerari omnes poffunt. Ita

ob glorU cupidincm & invididm , Ut fo-

lus audiret fapiens in orbe Romano

Adrianus , & ne aliorum libri praeter ejus Romae legerentur, eruditos cc-

teros ut dodior irrifit & obtrivit.

Fuit etiam, dicente Morhofio Polyh.

Lit. p. 19. in t er Cbincnfes tam flagitiojA

dtnbitionU Tyrannus Xius, qui ut fibi U"

»ti foli Uudem qutreret, omnes libros

Sinl·

(19)

Slnicoi exuri juflt, u* prior um Imperuto-,

rum emnium extinguerentur memoria. Do- mitianus quoque ob Pactum & Helvi- dium å Junio Ruftico laudatos, Philo-

fophorum odioincendebatur. Moicho- vitarum Czari, ut Numini in rerum notitia habeantur proximi , eruditos

alios non tolerant: hinc de re altio^

ris indaginis interrogati olim apud

nos Rudi , refpondere folebant; SDe't niå ©ub οφ tsbfoiforjtni meta. Lici- nius quoniam literis nec nomen iuum ipfe confignare potuit, & Michael Balbus quum tardius nominis lui elc-

menta confcriberet 8c recenferet, quam alter integrum librum perle-

geret., idcirco dodtiores non tulerunt.

Sunt etiamintercauilas bas vitiorum vo~

luptiitumque illeccbr<e, quibus non rq-

ro deiedtantur, qui lupra fortcm afi-

orum evedti funt t quas cum notent

Phiiofophi, eos odio habent 8c tiroent,

ne cum infamia quadam transmittari-

tur ab ipfis ncmina eoriihi ad pofte-

ros. Accedlt poteiitiam, ofievtandi de~

fi der I um , quo in Homerum Caliguta

dptonabat, Iicere fibi dicem euii $ civitate ejicere. Nlmia etiam digr/l-

C tMb

(20)

tatis fuique faftigii efilmatlo Alcibia-

dem & Lacedcemonios Muiicac infen- fös reddidit , quafi hominibus inge-

nuis ac iiberis digna non eilet. Per-

Verfos quoque Conßliarios Principum } tit åmoris ita Sc odii in literas & li-

teratos cauflafn eile > notiüimüm eil»

Sed cauffas haS omnes quis enume- jTabit ? (p ) Heidf. Sphin. p. 6pp*

§. V.

CÉterum, fophi, qüi aniäm nec culpa odii vacantipii in literas Cx- Philo-

penumero dederunt» Ita Philofopho-

rum tontnmAcia å Svctoniö notatur*

Ii. e. fcrocia quaedam animi , faftus

eorum ? rixse fatpius de Jana caprina*

άυΙάΜΰί, nimia eorum παρρησία See,

Dein nimis ßedula curioßtas ill CxiliuiTl Aftrologos conjecit, qpod fuis vati-

ciniis motus cierent in Republica. Ac·

cedunt deteßandi mores quorundam Phl·

lofophorum, nomin i Sc profeilioni ipfo-

rum minime refpondentes > quos

plurimi dein luere coguntur. Com-

memorat Gellius IX, i. quod Herodem,

dttlcum adierit palliatus quispiam & cri-

nitus

,

barbaque prope ad pubem usque porr et} a ? ac petierit as ßbi dari £ίζ ΰίξ 8ζ.

Tum

(21)

Tum Her o dp i Intbrrogat j quis, hont 9 effet.

Atque ille, vultu [onituque vacis o'jurga-

torio

x

Philofopbum fe ejfe dicit } ff

mir ari quoqtte Addit cur qucerendum pu- tdjfet , quod videret. Video, , inquit

Merodes , b Ar b Am ff pallium ; Philofo- phum nondum video. Et dolet in fe- quentibus Gellius , quod ißiusmodi a- Yiimalid fpurca Atque probra. nomen ufur

pent fantlijßmum y ff Philofophi Appellen*

tur. $ed ad reliqua jam pergimqs.

Membrum III.

Quorundam Nobilium atque

Au Ii co rum Or do, Arma 8ί (aut-

[α cxponuQtur.

§.1

SEcundam Politica conftituunt velut decuriam quidam in Legion© Nobi¬

le* & Aulici, qui nec raro aut o-

tnnibus Philoföphorum placitis > aut

nonnullis infenQ iimt. Ita Nobiles

Francas temporibus Caroli IX^ nulluni

non literarum genus contemfiile con«·

ftat. (q). De quodam magnas digni-

tatis Aulico fequentia refert ex Po-

mario Richterus in. Ax, OEconom."

Ρ

(22)

"

10 ·',

,.λ >

·

ρ. 307· ber Lerdinandus

ttnen dcférmeijter ßci>α5f / meieret ben φ

lehrten utib fcf>rcibcrn ju trofé febr feint) ^

tfcefen/ mit) .fie über Die maßen febr oerady tet; beme bei* 3?dni(j cm bitnbtcin bricfe

$m\å)t J tinb befohlen / er folie ben .fur*

|cn begriff imb ίηφάίί / ober extra#

tf>m itberanimovfen- 5Da habe ber grobe

gcfeli obne g^efaåt/ er.nnijle ηίφί mé

er ttjim ober machen fotte/ ev n>i}fte αιιφ ηίφί tvaé ein extra# rodre. Franci- [j

fcum I. Gaflias Regem cum regni

proceres admonuiflent, ut accerieri juberet DoftifT Bigotium, Profefforem Pariiinum , ejusque eruditione dele- daretur, tum Aulicorum nonnemo,

isque haud rudis , mox Regem ad'

monuiffe dicitur : noli iUum Accerfe*

re , quia efi A/iflotelicus. (r). Plura

addere non vacat.

(q) Rieht. Ax. Pol. p. 2^4, (r j Ib»

p. is4.

§. II.

TN regno Ariftocratico etiam illi

·*ferro & igne graflantur .· deiη per-

verfis c o κβIiis Principum irritant ani-

mos , ut doclos fpernant, odioque hä- beant, ceu dc Aulicis Dionyiii Juni-

oris

(23)

2:1

oris, Sicilias Tyranni, notum eft, qyi

Platonem quotidie apud Dominum

fu.um fugillarunt. Odii vero cauffas ii rimeris

,

prakter generalem å nobjs fupra memoratam , fpeciales ipfis elfe

yidebiil ftudium Aucupandi gratiam Prjn- cipis, Galliarum namque Nobiles, Lu-

dovico XI literas filio prohibenti, ut

idacerent, labuerunt. literas Invidia quoquc et;iam , ipfi odio quå ho¬

norem eruditis praeftitumnon tolerant,

animos his auget^ fuasque exiftima-

tioni tantum opinantur decedere .,

quantum tribuitur eruditis : ita Auli-

cus ille Bigotium ideo vcttiit accer- feri , ne eum, ut fe dodliorem ad- miraretur Francis Rex. Sunt etiam alise ipiis eauflk , Ut afiimatio nimia flu λ

dignitatis, & perverfutfr judicium , quafi

militaribus animis & virtuti nocerent

ftudiä literarum : unde Amalaiuentae

Reginas, filium Athalaricumprohibue-

runt nobiles literarum difciplinå im- bui, ne mafculi & militäres fpiritus

umbraticis ftudiis debilitarentur. Conf.

Locc. Ant. Sveog. p. m. 107. Sed

nec minimam hojiibus his odii fafti-

diique cauflam nonnunquam dant ipfi

(24)

11.

Philoibphi® dijßmilitudinetn quippe vte*

rum y quod Philofophorum nonnulli elegantiam Aulicam in cultu corpo- ]

ris_, ejusque ornatu non feftentur , ipfos cxofos reddere aliis, haud igno-

tum eft. Libri etiam vani, fupervacanei

a c futiles, qui Philofophorum nomina

in titulis faepc gcrunt , dclicatiores

aurcs offendunt 3 idcm efficit & /*-

tfantia plurimorum , qui Philofophos

fe elfe gloriantur, quurn nihil tarnen

minus quam yeram Philofophiam di-

dicerint : quocirca Ariftarchus apud

Plutarchum de Fraterno amore, olim afgré feptem fapientes inventos. dice-

bat 5 nunc autem vix totidem repe*

riri 5 qui fe non fateantur literatos,

Membrura IV.

Do

Manipulo Quorundam

Liter dt orum,

AD lofophorum quidem homines jam properamus nomine Phi¬ no-

tos & celebres, fed fana: tamen

Philofophiae in multis infen iiifimos ho-

ftcs

(25)

ftes. Primas in hoc manipulo occu- pat fedes Scepticorum turba , qua: rei

1 nullius certam fe fcicntiam habere

profitetur, dubitat femper , & an

manus aut pedes aut cerebrum habe-

at, vel an fit aliqua in natura rerum feientia Philofophica , ignorare fe

confitetur. Multis paraiangis non diftant ab hac Epicurai, qui fugere o-

mnem difciplinam navigatione quam

velocifiima nos jubent, vid. Quind.

Lib. ΧΙΪ. Inftorat. cap. 2. His meri-

to adduntur Athei recentiores y é qui-

bus duorum verba ita recitat Gebh- Th.Mejerus in Hiftoria Relig. ρ. 1 je

Iii periti Legisldtores Ucentiz peccandi injicerent franst m , exeogttarunt ejfe Nu¬

hnen aliquod} quod omnia expleat. Alter

ita feripfiffe oftenditur: quamdiu inge-

nio ac \udicio meo uti potui, nihil mihi

dementins quiequam vifum fuit unqtiamt

atque pleresque docere , dari aliquer»

Deum. Sed peftilentiitimum hoc mor-

talium genus, non hominum, nedum

Philofophoruin nomine dignum eft.

Amicos nec experta eft Philofophia

in Cornelw Agrippa , utriusque Juris

& Medicin« Dödare, uti nec \nTho~

(26)

η

tna Hobbes j quorum ille librum com«

pilavit de Vanitate fcientiarum 5 hie

vero cap. 46 Leviathanis, non modo

limites Philofophia: movere audet,

fed & Scholas atque Academias con- vellerc

,

easque ut nullius in Repu«

blica ufus, traducere tentat. Agrip-

pam tarnen non fanas fed perverfa:

Philofophia: fefe oppofuiiTe opinantur

nonnullij atque in nimium duntaxat fcientiarum abufum voluiffe eum inve- Hi

,

ex praefatione libri nominati col- ligere ftudent : fed quicquid fit, in

eultores Literarum jufto tamen iniqui*

or eft. Thomam Hobbes vero quod

attinet, refutavit ipfum peculiari Dis-

fertatione Joh. Neumannus, de Ori- gine & ufu Scholårum adverfus Hob- bium, Lipfias 1 <584- Plutarcho etiam

de tuénda ianitate, memoratur Medi-

tus qüidam Glauchus nomine , quem ädeo fuiffe fuperbum dicit, ut aifeve^

raVerit ille , Philofophia, fe nihil öpus hA-

bere Ad fuam profeffionem. Carolus Rui>

nusy JCtus Italus, neminem é filiis>

literarum ftudiis dicare voluit

>

cauiTam

hane äddidiffe fertur: nolo utfilius meu-s

ferat ajininos labotcs. (/). Höftes Phi-

lofo-

(27)

loföphiae haud dubié etiam ifti luntf qui nefcio quibus priejudiciorum mor¬

tis impiicati > ftationibus fuis atqj pro- fdlionibus Philofophicis, ut rebus pro- fanisac noxiis valedicunt* Cenforia vir-

gula nec iftos putamus indi-gnos , qui

cerebcllo unius hominis, ut Dofto-

ris infallibihs ac Pamfophi totos fe man-

ciparant, prout ille apud GaiTendum

iß Exercit·»

.

Paradoxis» qui malle fe

dicebat errare cum Ariftotelc , quam

cum aliis verum fentire. Si vero il- las jam enumerare. animus efiet, qui

coeco quo dam Se improvido unius di- fciplinae Philofophicae amore > alias

fdentiarum partes, inftrumenta vel

ornamenta > åcerbé iatis deteftati funt;

tunc charta nos ac dies deficerent»

Quisenim cib, qui igrioratS älioscum

Platone Poe fin contemnere? Plato nam-

que Foetas écivitatefuacjiciendosvo-

Im t. XJngvAruTn -ftuditi alii faftidiunt>

ceu Atureius JCTus, qui paragra-

phus Graea quoties occurreretj di-

xifle narratur ; h<sc Gr# ca funt ? non

legumm.. Sed Hfbc ut notiflima omit-

iimus. Peccant quoque in Philofo-

phiam

"

noftram » qui ipfam iupra faam

D iortem

(28)

fortem evéhunt

j éamque norman

confl-ituunt Do&riria? Rcvelatae faper*»

naturalist iiec his meliores ill i funtj qui vel cUm Iloftmanno fcientias Phi¬

lo fophicas effc clivinis oraculis con¬

trarias cav-illantur

,

vel cum aliis, ne-

icio quem· Syncretismiim Philofopho-

rum fcommmifcuntur. Cetérum hos'

järn mittiraus : eottim veto prajudici-

oruna v*u'fie , 8c ärmst, cuni nemini non

ßht evidéntiflima

·,

iis etiam recénien- dis- nu il c itipe-rfedemUS; ;

Richterί Axioyn. Occdti.

Caput IL legione Sacra.,

'

'"Ejus· 4r^'acodti; ■■

ytjvzQbmmpm muvnS jap

f ί ! r ··. Ät»'· «C»1CÜ1

Aüei^'luilraricla quoqué nobiseft

Sacra Legio, fic dida amilitibus

ii'.is

,

quf aut fdera tradant» aut

fe tradare opinantur. Sed haec Legio

fuos .etiahi ördines habet , ut Pontiß-

cfös> ^icléfitasjiAnabaptriiaii I Quake-*;

. -j \.i.

j-Q5

(29)

"k7

Pietiftas, aliosque Fanatico*. Nos

4Jt prolixjitatcm fugiamus, primo eos

ι comtemplabirnur , qui omni Philoio- pjiiff atque Philofophis> bellum intu- liiTe yidentur, Mittimus nunc Gnofi*

.TttAchos

y

qui fpculo VII. Rempublicam

Literarittm infeftaruntj atque omnem .fcicntiam rejecerunt (t ), 8t Pantißcios

intueri animus eft > qui arma adver-

Iiis Philofophiam fatis diu vibrarunt.

Ex his Gregorius qui Magnus VulgO

dicitur > non modo Matheßn juffit ab auU

recedere > fed ut

.

traditur a majoribus $

incendio ded'u probat* lebiionU

Scripta > PaUänus. qutcunque teriebat

dgollq(u)

4k erudfcorum ipfa άντόγοΰΐφ&. tum periiile dolent hodiertum viri do&isr

iimi. Hind fecula ignpranti^ procrc-

äta fu&t j praeter aiios , ipiros etiam

^riftotelis tunc opera Phyßca 8t Meta·*

phyiica prohibita & combufta kgumur

m Concilio Parifienfi fecund©.· (>).

Philoibphorii item volnmina ineatems

tenebantur; unde nonncmo fe Bona-,

-niam venifle commemorat, ibique fc

neminem invenifle fapientern vivum

dick» mort-öos vero plurimos> eos-

quC

(30)

1% \

que omn£$ in catenis. Pro motiftrli

habiti funt artium Magiftri: Lingva-

rum ftudia rejiciebantur. Conladm Heresbachius apud Liebhardum de παλιγγενεσία, literarum hxc c o mm ε¬

πί o ra t : au div i

,

inquit > 1Wonach um de«

elamantem in Eccleßa : qua nova, inqul·

t bat , jam ref er t a efi Ung va, qua vo cd«

tur Graca. Ah hac fedulo cavendum.

JWae efi, qua parit ifias harefet: ea, Un«

gvÅ proditus Uber pafßm tn manibus ha¬

betur , (d vocatur No t um Teframentum I

fk mts hic Uber rubetis tfi vifretis. Et

in iequentibus Monachum haec iubje-

Cliie refert : aliam jam oriri lingvam >

quam vocant Hcbraam j hane qui difcunt, eßciuntur Judai. Ita Latinum lingvam quomodo hi deftruxerint , plurimi«

feftimoniis manifeftum eil. Duo Hb

fjpanorum Monachb taii eollöquio ufl

feruntur .*■ A. Ego· me mir o. B. £juid mi-

ris? A. mir o. me , quod ego Jum tu , öT

tu et pös. Et futori tale epitaphmm con*

cinnaflfc traditur facrificuius quidam AngluS ; In Beus nomine Amen. Beut animam, corpus te/ram , bos fuper Eccle- fiam altare vitulus

,

& tibi t ritu lus, vi- ginti par fatularibus disperfit, dtdit ρau«

fW*

(31)

i .

ferlbus ; reliquh & reliqvus y tntus &

extra, uxor & filia (y), Tun c regna- bant ferc Haceeitates

,

Aptitt* din a Ut atcsy

bogmatifabilitates, Femineitates , Men- fei tat es, Scarnneitates, Singularifationesy infinitationes. Logicaliter , Etbicaliter , Theologiealiter y qualitarie 1 forrelaril·*

Kidicula item eyatheitatum y tnedilita-

tum

,

dogmatifabilitatum nomina > hor-

renda vocabulorum monftra, qua fi Hercu¬

les vidijfiet, occidijjet,(z).Poefin quoq; miris corruptelis labefa&arunt : non nifi

Leonini verfus propemodum doml·

tiabantur , & illi quidem omnibus i*

gnorantiae fordibus infe&i. Invicbis-

iimo Carolo V. Imperatori > tale Epi¬

taphium å Monachis poiltum inve*

nitur:

Hic jacet tntus

C ar o lus Quint us,

,

Qui tranfis i bi j

Ora pro fibi ,

Bis aut ter Bater nofler. (a)

BhilofophU Morali quomodo fe oppo«

fuerint Pontificii , vel hoc exem-

plo conftare potcrit > quod Johannes

del·

(32)

dclla Cafa* Archibpifcopus· Benevenp

tanus, Papalis Camerac Dccanu&j Ve-

netiis librurn de- laudibus Sodomifc

compofuerit & ediderit. f(Jb). Matbefis

vero quomodo ad infitas fuerit reda&a

ζ Pontificiis, neminem lätet; Mathe- maticorum enim figurac ac circulipro praeftigiis Diabolicis func habiti» Ita Hierog lyphicas Americanorum literas, quibus antiquitates nupcr dete&as gcntis contincbantur > ut incanta-

torias ac magicas in ignem con- jecerunt imperiti Monachi. (r). An- tiquitatis Romanac genuina monutnen-

ta etiam å Barbaris inta&a, ipfiPon-

tifices dirüi curarunt: quocirca Ita- Jorum nonnemo de Pontifice é fami*

liå Barbarinorum, Romanarumq; Anti- quitatum demolitore , hoc icripiit : quod non fecere Barbari, fecere Barbari·'

vi. DolemuS quöque in noftra patria,

per dementiam Monachorum ? an¬

tiquitates Svco - Gothorum , cippos, lapides runicos, & infinrta alia eva- nuifTe. (d). Imo tanti litcrarum ho- Res fuere Papicolae , ut qui melioris

doftrina? quia attigiffent , veluti no-

ViC

(33)

V£ alicujus· &pravae opinionis aufto-

rcs, aut inftar Magorum aut malcfi-

coriim damnarentur. ( e). Sed fatis de

horum vcfania , quac jam propemo-

dum tota ceflavit ; Sodales autem, Γι non aemulos priftinsé tyrannidis, hodiequc

habent qua plurimos .Anabaptiftas namqj quis ne icit Philofophica itudia ad or-

cum relegarc ? Gymnaila enim & Scho¬

las deftruendas éife vociferantur. Ad horum caftra fe conferens C.trolfiadius, Do teoris tkulo ejurato, rufticum &

ligrii vedborem deinde cgity atque no¬

mine ABCDarii notatus eft , omnes- quc, qui fcribere & legere potue-*

ränt, cum complicibus fuis reproba-

vit. (f). Johannes etiam Matthams,

Monafterieηfium An-abaptiihrum Am teiignanus y prohrbuifie commemora-

tur, ne quis ullum librurn haberet ,

praeter S. Biblia , reliquos om nes in publicum fcrri jtisfii, (quorum pre- tium viginti mitliiirn aureorum arfti-

mabutur) flammisque confumiit.

Wie-lefita t univerfitates, ftudia, colle- gia, magifteria &c Etchfia tant um.<■

pfioi&fft ac Dtaloivmy ealumniantur. (/?).

bfitrarckki. & ftvidia & gradws· Äcade-

micos

(34)

micös relcgatos volunt. (J)> ggakcri

Scholas & Academias omnes > eilé ni¬

hil niii fiabuU nequ.itU 8c officinas fei-

cntiae vanae cavillantur. (bAb Iiis parum abeunt noftro tempore Pietifta-

rum nonnulli , qui Academias 7 alia^j

fclentiarum officinasiD?cri):r-@rubcn ap-

Eellant> ,atin.os é antiquos manibus äu&ores juventutis Grascos excuti- 8ζ

endos clamitant 7 ftudia Academica rejiciunt > gradus Academicos refpuunt>

omnemquc lapidem movent, ut pri*

fcam barbariem itefum introduce*

re pofllnt. Videatur de peftiferis his

hominibus 7 präster alios b» Schelgvi- gius in 0ccf)tcnfd;e Pietifteret, articilo

V. & VI. &e.

(t) G älvor. Fijf. S. p. zpf. (a ) Joh.

Sarisberienfis in Pelicratico p, m. I2J.

(λ·) Gtfil. Cavc Hiß. Lit. Eccl. p.

(j>) Chriß. ^uncfer Dijferi: de Jnc*

ptiis Gierte. Rötn.tn*. Liter, (z) Balth.

Meifnertts in dijjert. de Antiqux vitiofd Dispute. rAt. & Lie bh Ar dus c it. I. (d)

Liebhard. Ib. ( b ) Meifner. e. I. ( c ) Morbaf. Polyb» Lit. Lib. 1. G. v. (d)

Locecn: Antiq. S. G. Lib. l. CAp. Xlr.

(r) Iiier on. Bignonttu. pr<efat: Ad Mar -

eulphim.

(35)

tulphum. ( f ) Calvor. ib. p. -fl/, '(g )

Sleidanus Hiß', Re lig, Lib X, (^ } Cal~

vor Ib. ρ. 386.. Bechm Hareßol.p. 19po

\i)Calv. cit. lib. (k) Ib. pag. fat,

§- il

/^Eterum funt cx his hoftibus aliqui

^tarnen minores , atque Philofo- phiae duntaxat partium inimici. Ita

Patres Concilii Laodiceni decreve*

runt , quod Clericos non oporteat eiie aut Mathematicos aut Afirologos.

Juris vero Naturalis fcientiam praeter Socinianos aliosque, deftrucre quidam

nuperrimé adgreffi funt, in libello

quem infcripferunt £td)t tinö Oiedpt:

quod tarnen opufculum mox refutatum

eil. Plurimi etiam omnem Philof«-*

phiam Moralem riobis é manibus eri-

perc nituntur, & unicé eam å Scri-

pturis Revelatis hauriendam eiTe per- peram arbitrantur. Logicam quoque

& Metapbyficam, fi non ornnem Philo»

fophiam Academicam, expugnare vult

cum ceteris fuae farinae Hominibus, Joachimus Langius , in libro quem Medicinarn mentis appellavit: Logici

gralldtores ipii dicuntur, Logi£a nonni-

Ε ii-

(36)

J4 ii ar tit gr amatör t λ titulum ab eo obti-

fict. Hoc infuper addit: Ego fane, quod bonafide teßor, in un o ruflico non- nunquam plus deprebendi fapientia, quam in omnlbns y quotquot unquam vidi aut legi y Logicis. (/)» Metaphyiica au-

tem ipG cum Chrift. Thomalio eft Cjllidem regin a, fed inter illas difcipli-

nas y qua (atagunt circa commenta afiu*

forum ac otroforum hominum difiinendis ipgeniU (m). Illos vero omnes, qui

vcl ferio vcl per jocofam Satyram >

ii as aut illas Philofophije partes ea- rumque feeftatores per ftrinxe runt, jam

enumerare longum föret.

C/) Me die: Mentis p. g jo, (β 6/f. (m)

Ib. p.S72'

§. ni.

HOftiles fpiritus variis rrrodis hxc Legio , fed mitfllibus propugnat

praefertim telis eft ferox ; excommu- nicationet innuo & anathemata. His

^nim fuos adverfarios diris devovent

aliquando Pontificii, a'cque non ter¬

ra & folo 5 fed quod magis eft, ccelo cjusque rncenibus excludere illos ni-

tuntur. Vinculis, fecuri, flamma ac

li-

(37)

Iignis infcliciilimis Iitcs folvere, i- pfis ncc infvetum eft. Quidam vero

cx höftibus hifce, non verberibus >

fed verbis pugnant : ac idoneis de-

ftituti argumentis *

,

inimicos di&e-

riis adgrediuntur 5 egregie fe tutatos rad, ίϊ vel cavillationibusj, fcomma-

tibus & calumniis prämiere aliis

poterunt.

§. IV.

SPeciofas, belli cAuJJas etfi , non hi adveriarii juilas, illati å quidem Cé

enumcrant : in bis animi quoque ac

corporis sternam ialutem ponunt ? quam probe fe procuraiTe exiftimant,

ii indifto bonis literis bello , barba-

riem ftrenué & tenebras fuas defen-

dere poilint. CauiTam non faam, fed

Dei, fe agere nonnulli clamitant.

Queritur hac de re praeter alios, Do-

ftiii.MorhoiF.Polyh.Licer. Lib. 1 .cap. V«

ghiOt non, inquit , rtfigionis dijftdia >

Blbliothccas & libros pejfum dedere ! Rem.

enim DEo grdtAm faccre fe putarunt %

qui hfreticorum inftrumentA iibros exflir-

parcnt. Hujus vero rei exempla quam-

plurima, in fequentibus recenfet vir

(38)

Celeberrimus. Dicla etiam Sacra:

Scripturae , quibus Philofophiae dunta-

*at abufus reprehenditur ? perperam urgent nonnulli : & fcripta Philofo-

phorum > mvltis Chriftianorum erro-

ribus anfam dediiTe> caufantur. Gre¬

gorius autem Magnus ideo incenfam

a fe Bibliothecam Palatinam & tot combuftos libros ajebat gentiles, quo

Tsivin<£ pagin<e gratior tjfet locus ? ö*

major auRoritas & diligentia fltf-dioßor ι

ceu fatetur Johannes Sansberienfis

& ipfe quidem Pontificius, (m)> Su- pina etiam ignavU inter odii c auflas

cft 5 qua multi qua: vel non didi.ce-

runt > vel difcere nolunt vel non pos- fimt, alto fpernunt fupcrcilio > ac ni-

G quod ipfis placet , nihil re&um pu-

tant. Anabaptiftas vero, aliosque Fa-

naticos non paucos, alia quaedam ra¬

tio ad bellum movet. Vident icilicet

Philofophiam eile egregiam Sacra:

Theologia: miniftram atque fidum fa-

tellitem > nec lpfum Theologia: prae¬

torium & arcem fe pofTe invadere aut

expugnare fibi perfvadent, nifi de-

bellatis primum praefidiariis Philofo- phis» Seite ergo hos Calvorius in

libra

(39)

libro" iaepins allegato , affimilat lupis

illis apud Demoftheném > qui cum o-

vibus pacifci volebant, ne canes fe-

cum haberent, ut ipfis omiffis, quas

vellent devorarent Et id quoquc videntur intendere Novatores , quo»

modo Reges ac principes depoiitis

Corona & fceptris ; nobiles purpura

& dignitatibus reje&is; alii libris 8c

Philofophia in exiliuni. relegatis, or-

bem terrarum eiTe talem eremum fibi imaginentur , quae nullo mode-

ramine digna fit : oculisque ac ma»

nibus ad ccclum iubinde elevatis, Re»

gale heic facerdotium omnes fufti-

neant.

(w) i η PoIycrAtlco Lib. IIX, Caj?. XIX,

s4mhh»-

CAPUT III.

Do

Legione Proletariat

ejus Armis a c CAujJis inimicitia?.

1§· Ν hac gus & magna Legione pars L militat indo&a? rude multi- vul»

tudinis , quae aliud cum non pos»

fit,

(40)

fit? cavillaturtarnen non raro eruditos,

artesquc liberales di&eriis profcindit»

Jfufprum SchoUfiicArum ( (SdlUifUCl)# )

atque Vermiculorum ( ZQuiVltf) nota

funt vocabula, quibiis illudere Iii ho-

mines folent, bonarum artium ac lité-

rarum cultoribus. P<eddnt<e etiam ac

Philofophi titulos pro fynonymis fii-

iife xvo fuo habitos , teftis eil Mi¬

chael Montanus in Speeimine de Px-

dantismo. Addatur Huberi Oratio

de Pxdantismo.

§. II.

A Rma his protcrvis cuculis > triiim-

-*^-qUe literarum homuncionibus, fe-

re funt faftidium

,

contemtus, cavil- Iationes & convitia , quibus ore im- probo &inverecundo praeliantur* Odii

caujfas cum nullas juftas habeant, o- tium nihilominus , quo Philofophos

& literatosgaudere exiilimant,efficit?Ut

eos tanquam otiofos & ofcitantes ri-

dere foleant. Hinc nafcitur invidla >

qua opinantur eruditos per praemia 9 aJiorum fudore ac laboribusparta,non

niii ferias agere ac feftos dies. Sed

illud quam maximé hos . crabrones

(41)

IP irritat , quod fdvn plus quam fath*

cogantur docH pro Ii dolor ! faepius

fervire. Ita quidam, referente Heid«

feldio in Sphingc p· 8do. Septem ar«

tium liberalium Magifter in plauitra-

rium aliquando incidit, eumque ro- gat, ut viaticum aliqnod iibi imper-

tiatur. Quarrit ille, quis fit, & quam

artem calleat. Respondet noftcr va¬

gans , fe elfe literatum hominem, &

feptcm^artes liberales prcfiteri. Quid

audio > ait ille : Tune cum feptem

tuis artibus mendicas

,

cum ego, qui feptem habeam liberos praeter uxorem

& operas , unica hac arte manuaria

& iliiberali, liberaliter me fuftentem?

Abi iis cum tua mertia εις κόρακας,

& vel hane unam å me difce, ut vel

d patibulo fis tutus in pofterum. Haec

ille. Principis & nobilium in literas

Vel amore vel odio, plurimum quo-

que regitur imperitum vulgus, magii

adfvetum regi exemplis, quam ob«

tempcrare praeceptis.

Ca*

(42)

40 - :

Caput IV.

Do

Quibusdam Circurnffantiis huc pcrtinentibus.

§. I.

Höftes vidimus, a t paeem quum ab iplis vix polliccri iibi queant literati, fcogitandum eft , quomodo res ordi-

nari debéant, & belli impctus, hofti-

Umque numerus, qua ratione faltem

minui aiiquahtulum poilit. A parte

igitur Philofophantium id obfervan-

dum exiftimamus, ut omnes eorum

morbi exuantur, inimicitiarum offen- fionumque cauffe genuine., anfie/ra*

tiones Sc ratiunculae prscipites extur- ben tur 5 quibus infenfos redderealios

boterunt. Egregié enim Seneca Phi- lofophum his verbis inftruit ; a- sperüm 3 iliquit , cultum & in ton [um cA'

put, & ncgligentiorem barbarn , indi'

bi um Argento odium, ö* cubile humi pofi*

tum , & quicquid aliud ambitionem per-

■verfa via fequitur > devita Satis ipfum

tfdfntn PhilofophU j ctiam β modefte tra-

ftetur·)

(43)

ffetur y invldloftm eft. (n). AdvCrfä-

riis autem potentioribus , qua? oppo-

nant arma cum non habeant cruditi , fe & innoxia itudia, culpd omni va-

care oftcndant, pacem petant, eo- rumque favorem & amicitiam hone-

ftis rationibus ambire Intendant. Eg- dem arce Nobiles ac Aulici, fi qui fint, circumveniendi funt, nifi Uberius. ali- quando fe adverfus hos defendere

iequiim videretur. Ceterum Rottes

t cohorte Literatorum quod attinet,

arma armis heic opponenda eile, ar- bitramur : cavendum tarnen a calu- tnnfis > ut ni.fi quod decorum eft * &

hominibus ingenuis dignnm* nihil per-»

?gatqr. Fanaticorum vcro turfeanu fiimmis Imperantib.us caftigandam re~

linquimus : & procgcia pJebis convi-

tia ferro Philoiophico non digna o-

pinamnr. Plebeji autem ift-i, fi, ratio¬

nibus fqfheientibusL edo&i , PhiloCo- phiam tarnen ac Philofophos convi- tiari nihilominus pergant, erit his fa-

tis , fi dixeris Tibi non Spiro.. Jqa«

chimus enim Camerarius, oitenfurus.

quomodo ab imperita plebe contc-

F mna-

\

(44)

41

mnatur eruditio, &: quibus remedils

opus habest.» Emblematum Centuria I. & Emb. XCIII lutofum exhibct porcum > roftro fagaci ac fospenfo a~

maracini fvaviilimos aliis , fed fcro- fis noxios odores olfacientem

>

cum

hac infcriptione : Noh tibi spinn Em- blemati vero hoc diftkhott fubjungit:

JPrupis efi ånimis virus Doftrinå få'

Inb ris y Sie lutulens fugitat p&reus am&rå'

einunt.

Si vero ab hoftibus hifce artium pr#«

mia vita»quc iubiidia de tra hantur, Phi«

lofopho in fragilitate hac generis hu--

mani fat magnum praemium erit ipfa fapientia: ac DiogenismeminerintPhi- lofophantes, is narnque folitus eft in- terdum adire ftatuas, & aliqvid ab illis petcre. Demirantibus, cur id face~

ret 1 ut confvefcsm, ait, noncommo-■

vert, fi quåtido a b bominibtts nihil intpC'-

tro. (o).

(n) EpißoU V. (e) Heidfeld. in Sphinge

p. 701a

5* Ik

(45)

Cl finem imponere litigiis nolintad-

^yerfarii > cogitent > ut facinoroiis aliis, ita & ipiis ilatutam eiie pcénärrn

Nec credere fas eil, fupremum Nu¬

hnen, non ipreta modo & repudiata

tam prsclara Ejus dona^ ied impugna-

ta etiam? inulta rclidlurum· Et il non aliis Λ perpetui tarnen erroris , im- prudentise > caliginis , infamijeque

pcenis, nunquam non diicruciabuntur hi-hoftc'su

§. Hl

/HEteruminfefta figna antequam con··

^tra Philofophiam ejusque antiilites

in campos producerent adverfarii %

difcere primum deberent , quid Phi- lofophia fit j atque difcernere virgi-

nem noflram å rneretrice, ejusque a- micos ab adulteris ac lenonibus. Id volebam dicere> Phiiofophos genui-

nos å fpuriis ac Pfeudo-Philofophis>

itemque Philofophiam veram ac fanam>

a falfa

,

noxia & Pfeudophilofophia^

diilingvcre ipfos oportere j atque fic

errores vefaniå laborantium Philofo-

pho-

(46)

ßhorum Uvinae ncn , varti fclentiaeque imputarentur. Quis enim coelefti ac

dixcrit &voris Divini gazas , inter

quas etiam Philofophia , fuiffe vel cr-

rorum cauiTas in religione, vcl tymi-

dos atque inflatos reddidifle homin.es,

fei malo alicui anfam dediife 1 hoc cer- té nemo afTeverabit , nifi demens &

Cxcors. Si vero aliqiiando erratqm , in caufifa eft non Philofophia, fed.ho'

mines perperam philofophantes.

neat idcirco , & manebit quoque per

DEI gratiam , ftudii Philofophici ufus;

exulet atque damnetür abufus. Sinam-

que ipfc etiam ufus fanae Philofophiae profcribatur, tum non amplius eri-

rpus homines, aut πολιτικά) Ted άλογοι, DEO non modo inimica >

aliis molefta , nobisque peftifera j Ted fpe&acula quoque erimus ipü terra:

ac ccelo luctnora. Confignentur hsec

omnia verbis Viri UJuftris J. F. Rein¬

hardt in Theatro Prudentiae fol,.7i4·

Is enim de praefenti feculo hxc nota-

tu dig-niiftma habet : C/tlcantur ban*

firtes f & quad caUmitofoi fequanttir ,

cat

(47)

I

. .

4f

voKtemtui funt. D£us även a omen, ni\

irritum faciat qu t c quid bAc cogitatlone defixus animus ttmet: fed Videor tarnen

imminentcm videre immenfam quandam

noUem literis : qu& , nifi niaturb entuf obviatn, & fapienti* ßudia e fitit y e[qua-

lere, é fordibus , quibus oppveJJa i$

dito, ab aliis, ab Aliü eonculcata jacetit,

vindicentur novum chaos importablt tet*

ris

}

tf inß'ar v aß λ vcraghns , humanitA~

tem omnem bauriet ac abforbebit. Sed

avertat. hare mala DEus per

annos plus quahi ducentoSj in patria

noftra ea etiam avertifle devote agno- fcimus j Ipiique gratias toto pe&oro

agimus, quod Regno Sveo-Gothico

Guilavosj Carolos ? Chriftinas dona-

r.e voluerit, qui Literis fuum nof^.

modo honorem vindicaverint > fed

ad fummum quoquc faftigium ftudia Philofophica provexerint. Et gratii-

lamur praeterca nobis de Nobilibus Se.

Aulicis j iummis & olim & hoditnum eruditorüÄ Patronis ; quortim cum

veftigia legant téteri omnes ,qui inträ

Patrik limites domicilia habent, non

pos~

(48)

4 6.

poiTumus non Philöibphiae atque Phi*

lofophantium apud nos felicitatem ac \

ferias fummo gaudio recitarc r idque addcre, ut CAROLUM XII , Litera-

rum Vindicem incomparabilem, quam diutiiTime nobis fervct Aiternum Nu'-·

men! Hoc enim Statore, Hoftesiiios?

in Septentrione non cxpavefcet Phi- lofophia, nec fub GAROLO , mu-

crones iilorum reformidabiint

Philofophi.

DEO Laus & Gloria!!!

References

Related documents

Ad clavium vero iocunab'da quod atti-. *&gt;1« ner, fateor tam iropediram ac diificilem

ro contradicendi ftudio, nihil magis dispiicet, quam aliorum veftigia premere, adéoque immaturum.. fcetum orbi

Praeceptorem quoque Herculis, Orphei atque Thamyris egiffe, conftans feré omnium eftfen- tentia(/&gt;\ Memorat Tacitus(c) fuiife etiam qui primum hunc litterarum formas

Planområdet ligger i Tullinge norr om Alfred Nobels allé. Detaljplan Blickaberget 45-12 från 1987 gäller för området. Genomförandetiden för detaljplanen har gått ut.

naturam diligentius cxaminando , cemit quid honeftum fit, quid turpe, quid ju- ftum, quid injuftum, quid expetendum, quid fugiendumj ita illa in Palladis col- les &amp; abditiores

Genom SAKs nära kontakter med organisationer som arbetar för mänskliga rättigheter å ena sidan och myndigheter (inte minst det för funktionsnedsatta människor

bratur etiam Janus^ quem fic di&amp;umcenfentå (aa), quod vitis, å Noacho fata?, fru&amp;us eil, &amp; in mortales beneficium, tanquam primus Italorum legislator, A- ftrologia.

fuit princeps: in omnibus difciplinis verfatus, Stoicorum praeceptis fuir deditisiimus, quod vita Sc fcnptis ita pro- bavit, ut inter Sroicos do&amp;ores vel heroes cum