De nexu inter fidem et emendationem hominis moralem commentatio theologica quam ex speciali s:æ r:æ majestatis gratia et venia max. vener. facult. theol. Upsal. publico examini deferunt mag. Johannes Bodin ... et Andreas Gustavus Dickman Vestrogothus. In

D. D.

DE NEXU INTER FIDEM

ET EM EN D ATI ONE M HOMINIS MORALEM é

COMMENTATIO THEOLOGICA

quam

EX SPECIALI S:JE R:/E MAJESTATIS GRATIA

et

VENIA MAX. VENER. FACÜLT. THEOL. UPSAL.

\ ,

P U B L I CO EXAMiNI DEFERUNT

Mag. JOHANNES

BODIN

s. s. theol, cand. jet in fac. theol. adjunctus e. o,

et

ANDREAS GUSTAVUS DICKMAN

vestrogothus.

SN AUDIT. GUST. DIE III MARTH MDCCCXIXo

H. P. M. S.

P. It.

U P S A L I JE

RÅD OCH HANDELSMANNEN,

ADEL OCII HÖGAKTAD HERR

GUSTAF

_KIELLANDER

Min Vördade Morbror

Tillegnas dessa blad, såsom ett _{svagt,men sant uttryck} af _{det tacksamma lijertats}

många

och stora förbindelser

af

En _{lydig Systersson}

RÅDMANNEN

' ÅDEL _och högaktad

r

HERR

ERIC

ÖICKMAN

OCII

våladla fru

JOHANNA

FREDR»

DICKMAN

FÖDD K J E L L A N D E R

Mine Huldaste Föräldrar!

Då _{jag helgar}

_Eder

_dessa

_blad,

_{har jag visst}

_icke

_ersatt

Edra _{många, al tid osparda mödor för mitt}

_framtida

_val»

Jag har blott gifv»'t mitt eget hjerta en

tillfridsställelse,

och, som jag hoppas, Eder en ny

försäkran

om

den

karlek och _{tacksamhet, hvarmed jag altid}

_förblifver

Eder

Mine Huldaste föräldrars

Lydige Son

) 9

(

fiicultntcm_{impertire posfe, nifi in rnente,} per proccepHvarn

legis moralis poteftatem, ad confcientiam fuse

nfibeciliita-tis _{excitafa; difterimt autein in eo, qtfod lex moralis} hominem irnbecillitatis fuuc reddat confcinm &

con-fringat, Ildes iinbeciUitati fuccurrat & medeatur; quod il¬

la _{polett & requirit, id hsec vere efliciit. Hacc ipla fidei} in mente humana efTicacia, non eft naturalis) led fuper-naturalis, non humana led divina, quia eft a Deo & Deo in _Scriptum Sacra qnoque tribuitur — o Qscs 7ii~s&s aq-■yjiycs kcci reÅetoorry Ebr. XII: 2. — cs e~i c evtgyocv y.ai zo

QsÅsiv, y.cti to evs^yeiv v7r?g zrjs- evooy.ias Phil. II: 13. — zras

-jo 7HJ8V0CV or i Itiaxs e^t f>c T'd ©e& ysye\ vyjzcct 1 Joh.V: 1» Cfr. _{Eph.II: g, Col. II: 12. Quemadmodum vero in} o-♦iwni re _{fupernaturali omnino cavendurn eft, ne} infruéhiq-jTs, _{quibus vis praética Religionis facile} extenuatur, nos

demus _{argntiis & fpecnlationibus, ipfi doftrinae Chrifti} partim accommodatis (1 Cor. I: 22. III: 23. Col. II: 7,

g.) quibusque ipfa ratio periclitatur fuostransgredi fines; lic heic inodo _{fpeculativo, & formulis & diftin&ionibus} fubfiliter _{excogitatis, demetiri quafi velie, quomodo Deus,} per fidem, integram fuaui in , hoinine emendando

ef-ficiät vel _{perficiat operationellt; quid & quanturu Ei fö¬} ll, quid & quantum homini attribuendum eft, hoc eo

in-frudbuofius _judicamus,

_k)

_{quo certins ex revelatione}

Re-. 2

li-k) Dum Revelatio extra orane ponitdubiuro, Deumad fldem homi¬

nis & converfionem /««vm/rae _{operari, nihil juvsbit adhibere formulas}

& divifiones, quibus fe torferunt Theologi, in explicando

interio-rem A&um, quo v«l fides accenditur, vel novus in homine _ingenera-' tur vel eonfervatur animi _habitus.; nec _{Religyoni ipfi hoc proderit} quippe quse omne bonum a Deo _{repetit &} ad Deum refert. — Blofs

eine _{Philofophifch-Authropologifche, undnichtreligiöfeStreitfrage ift} es, ob _{jener Aft ganz oder zum Theil Werk desMenfchen}

fey. —''Es ift

>

»o

C

Ifgiofie cuivis menti

innotefcit,

neqne

uflrm liberfatisr

voFuntatis humanse divina quadam ad rnentetn refo-man¬ dam efficacia _{interrumpi, neque}

_quidquid

_de

_famftitate;

divina eo detrahi.

Quidquid in rebus

divinis vel

difcimus vel docemtis,

id ex _{ipfa veritatis} luce divina,

Scnptura

_nempe Sacra, difcamus & doceamus, ne, _{ipfi nobisfaptentes vifi, noffr»}

propria fapientia defipiamus. —

Nexum

igirur fidem in-ter & moralem hominis eurenda tionem oftenfuris

fcriptu-ram _{fequi Magiftram nobis prepofiturn eft.}

Quum fupra indigitavimus, fidem in

confilia

De

i

circa hominis falutern (alvando _{cuique neeesfariam} esfe, neminem vero _{ipfius faIntis per Chriftuiir partae,}

parti-cipem fore,nifi: cujus mens tnoraliter emendata integrae,,

& ad fanétitatem Dei _{cotiipofiPa^, ftudeat virtuti, e re}

quidem eft, ut ipfius verae fidei ad ftudium verae

viftu-tis relationem _{paullo propius expendamus.}

Paulus

_Äpoftulus,

_{quo jpfe (ide amil»tienv ea}

ffu-diofius illam ut _{primär ium Religion is Chriftianae}

mo-mentum, & arcera fere _{Chriftianismf usquequaque ita}

propugnat, ut

illam,,

in

a&u

juftiflcationis,

juftitiae hu¬

ma¬

nach der Philofbphifchen Anficht, fchreiben wir ff- dem Menfchen

äu, nach der Religiofen, Gott; beyde Anföchten dürfen aber nicht in» Gegenfatr geftellet werden; Wiewohl der Philofoph nichtleugnen fcanrr, dafs der Wille des Menfcben fchwach ift, und daher das

dffrfnif» der Religiofe* Anficht anerkennen mufs. — Lehrbuch der

jbogmnt.

von Wette. Berlin i8o6>. p. 167. Cfr. Zach-ari^e Bitol,

Theol. 4 Thv p. »4,i. — Daub. Theolog. de P'ietate, p. 294. Gerv skiardi Loc. Theol. Tom. IP. Erasmus in HyperafpijU _dmtoifa. adv»_{/irvurti Ar bitr. Luthtrrc. XW}

) II ₍

mana» & _{openbns humanis opponat. Siftit}

nerrpe omnes homines coram _{Deo peccatores, &}

qua tales fub reatu & a juftiria _{& vittute alienos: rtctvres}

v(ß _c/.yu^rtotv eiat ük

e~i hy/tos ah eis Rom. III: _{9, 10}

7rocvres _{cc7rv\KhoT^ccyevoi}

rrjs

&ns

ra @ea. Eph. IV: 18-

_Pecca-tisque

_obnoxiis nul-la omnino eft _{ratio, qua}

_hv.cLiccwY\

_{<3>ea protnereatur;}

un-de concludit er t _{ej* egyow veya a}

_hvictia-rut

7tos Rom, III: 20.

fijv.o&icawri

_{ver o ohtineatur hot 7iistoos v.}

22.

Joj-geocv Gal. III: 26. yccrri^yY\rr,cuv u7ro cinves ev _vcya

J<-Kctisvfeti Gal. II: 16.

Exclufis autem fic ex a<ftu _{jufiificationis ftudiis &} meritis humanis, _{quibus ipfa redemtio Chrifti evilefceret,}

fideque eorum loco ftabilita; _{p aeiipit tamen ut in ftatu}

jufiificationis homini fint virtutis _ftudia, animi & volun-tatis fan&itas & vita otnnimode moralis: _poftulat

nimi-1 um mutationem interni _{agendi & fentiendi}

principii:

Tle^iroynv rys

y.otfhocs

ev TrvevyctT.t Rom. II: 29. ctTrexdvaty

rrjs _{occgKos Col. II: ir. ocyicccryov}

7ivevyarcs i Petr. I: 2. a-nimum caritatis _{plenum eotv}

e%a> 7icc<rc6V rrjv 7:n?/v, _ceyccTrrjy

yr eyjjo

ahv

_{oc^eÅaycei 1 Cor.} XII: 2.

_Praecipit

_{vitam in} melius _mnfatam;

yr, y.otrcc _{<jcc$kcc Tte^mursiv, ccaåcc koctcc,}

nvevycc Rom. VIII: g. _{Ev xcuvcTtjTt rrjs}

_£ocrjs

_{Rom. VI:} 4,

ev _{7retffq ayaBocavvYi,}

v.oci

hycetoavvyj,

_{koci ctÅrfteicc Eph.}

V: 9, Dum _{igitur ex una parte Paulus}

falvando _{cuique urget}

fidem, _urget ex altera ftudium _{virtutis, &} vitam

mora-lem; quaenam vero fidei ratio eft ad ftudium

_virtutis,

id ex _{ipfa fidei esfentia facile fåne eft}

perfpe&u.

Ut

_Religio

_{duobus continetur}

momentis, notitia &

pietate, yvoocet & _{ccxrdqaei, ita} invicem _{conjunébis, ut una} fi alteri _{dispar fit, nec}

alterutra, nec _{utraque pro vera}

fit _{habend«; fic fides}

Chriftiana, duabus _{continetur par¬}

tibus, quarum una _{eft notitia,}

quae pertinet ad

)

12

(

Äum, altera eft fiducia, quae pertinet ad vohmtntem, nam fiducia, confifiens _{in pio} animi defiderio participandi de _{gratia in Chrifio, omnino ad voluntatem}

_referenda

efi:. — Hi adlus utiq-ue in fide _certe funt

conjundti;

qni autem, ut gradum emendafionis humanae

determi-nent, eos _{cogitatione diftinguunt, dicunt omnino} fidem

a notitia _{incipere; nam ttccs 7>i+ev%(Ti, 8 8% ty/.iicctv}

_Art.

XXVII: 18- Rom. X: q.

Qualis vero in fide quaerenda

efl

notitia?

—

Neu-*

tiquam formalis fola fubfiftens in notionibus ab

inteiledlu.

nude _{perceptis, quae notitia per fe efi:}

_fligida,

_quaeque fola, liquidem intelledfus periclitatur ev åixXcyia-y.cts eavT&> juarcciöcTyvcif, dubitationibus efi obnoxia

&

fiinul

vaga; fed ia fide _{quaerenda efi notitia, quae perceptam de re¬} bus divinis _{perfvafionem reddit iirmam, quae non friget,} fed _{calet; quapropter nulla in fide probanda}

_efi

_notitia,, ni_{Ii quae fimul cor penetrat /), & ab omnibus}

_dubitatio¬

nibus & erroribus immunis, certum 6c indubitatum

as-fenfum fibi habet

_conjuntftum.

Hinc omnis in fide _{improbandus efi asfenfus, qui} ex caufa externa _{enafcitur, quae externutn gignit}

asfen-fum, aliorum asfenfui fupetftrutftum, qualem fingunt

Pontificii, asfentientes auéboritati Ecclefiae 6c _Pap<e, tatnqnana normae _{fidei, 6t proinde,} quae Ecclefia credit>

affirrnantes pro veris, quamvis eorum ne üllus animo informatur _{eonceptus. Credere vero quae nefcias feu de}

quibus nullam habeas notitiam, idem efi ac fi videres

fi-ee lumine. — Eft purum figmentum m). NeG _{ille in fi¬}

de

/) mftvffgis tv tv] xxpfrix ers, rt] xx^ix yx§ iriTtvtrxi tis ^ixxtocrvvt/v^, $?) Pontificii, qui fidero fingunt implicitam, fine certa quadam

no->'

f3 (

\

de fufTicit _{asfenfus, qui veritatibns divinis praebetur pro¬} pter Revelationis aucloritatem ; nam li omnia, in Scri¬ ptum Sacra, revelata, Vera esle reéte creduntur, tamen homo _{per merum hunc asfenfum non diflert ab}

iinpro-bis, qui xcei (pqtaanai

Jac.

II: 19. Credere autem Deum,& Deum fimul, _{peccatis indulgendo,}

_expavefcere,

eft idem ac anwct. — Nec il!e msfenfus eft verae _fidei,

qui, propter Theoreticam perfvafionem, fola

fpeculatio-ne _{nixam, gignitur; nam primaria do<ftn'nse Chrifti ca¬}

pita ea via non capiuntur, &, quamvis ingenii noftri

fpe-culationi non _{repugnent, eamdem tamen admoduna} tran-fcendunt; Nec Chriftus,

_objeétum

_fidei, in Scriptum prov

ponitur nobis fpecnlationis ca 11fa, verum ut Mediator

Dei & hominum , qui fe ipfe dedit redemtionis pretium _pro

Omnibus 1 Tim IV: _{$, tamquum}

iXcc^qicv diot 71 t^socs ev roo ccquxTi ccvt8 Rom. III: 25 & _cujus

fanguis

nos mnndat

cb-omni _{peccato. 1 Joh 1:7.}

— In fide Chriftiana eara

poti-us valere exiftimamus _{asfenfionem, quas dodtrinae Chri¬} fti _{praebetur, propter adlu probatam & fenfu morali}

per-(Ceptam

ejus efficaciam

divinain ad meutern emendandam,

ad

titia & Ecclefiae & Conciliorurn _{Auctoritati, tarnqm.m fupremse} Re¬ gula fidei, asfentiuntur, praeter aüos quidem Irfnjrum fibi habere vi-dentur corfi fitientern , o rov kxyoyx _{rys x\yåttxs xx\uy}

ty ocvtw ,

ev ciicc _{ßx^trinfxxnjs a\t;(pg}

. - - - xtti tit tztx _yuo

xxgißMS <riivt^ttv irxi,

xxt _{irge rys xnohZtus ßtßyjxs}

vko rys txxXya-ixs _{xyovcrco/xtvyv xV.yättxy.}

—

Irenm\ _{Epifl» adeo. Hccnf.}

Gnoßic. 1675. P- 40- — Credere vero,

quod Ecclelia credit, fine certa _{quadani Notkia, eft uihil}

credere, & fi Au&oritati ecclefias Colurh fldere fas _{esfet, asfunaendutn}

quoque fc-ret eccieflae _{competere majorem}

vel faltim eamdem _{su&oritatero,} quam verbo divino; _quod vero asfumere _{eft divina humanis}

permuta-re & in _{pericivo esfe in fide falfum}

pro vero amplefti. — Si _ergo

certa & vera fit fidei notirfa, ut esfé debet, _ex ipfa _{veritate fumenda}

eft & _{tamquam folem folis}

ipfius radiis contemplamur, ita lucem

Evangelicam. ex iumine _{ipfius Evangelii, non ex »liorum}

luce, _pcrvip deamus. —- Sin minus _non

) 14

C

ad _peccati

_{culpam &}

_dominium

_abotepdum,

_nosqué

_adéo

Deo, Parenti Optimo,

reconciiiandum.

Talis vero dodbinae Chrifti babita asfenfio, _{quae nec} revelationis audbonrate, nec demonfträfione fpeculativa, led _{pectoris interni perfvafione}

_&

_fet

_{du morali}

_cft

fuper-ftructa, _fupponit

_jam

_{animum negative faltrm}

_corre<5bum,

h. e. relgiofam affeébionem, _qua homo, _peccator, fuarn

perfentiat

imperfeftionem mo-alem,

peccati turpitudinem

& ei _{oppofitam virtutis}

_fandbitatem

_{Ron». III: 20. Pf. LI:} 5. — Sicut enim,

fi

mens

humana,

boni,

honefti

& pul-chri in genere fenfu jucundo afficiatur, necesfe tft, ut animus _ejusmod i fenlibus percipiendis fit aptus, fic,

do-étrina Chrifii ut cum asfenfu _{percipiatur, necesfe quidem}

elb, ut animus

ejus

veritatibus & bonis percipiendis fit

apertus

&

p>separatus; quod quoque fieri docent Theo-logi per gratiam

Dei

praeparantem, quae eo minus ell ne¬

gandan), quo certius homo peccator, fine ilia, fuis

in-dulgens naevis, omni fpiritualium, quae eontinentur do-étrina Chrifti, _{perceptioni änimutn gerit praeciufum:} "^v^ikos yctg

av§Qoo7ios

8

$e%£Tcii

rx r8 7ivsvyxTos: G?8, pocfix

ctvroo e*zi, KXt 8 $vvccrcu yvocvxi 1 Cor. II: 14. Cfr. Adb. XIII: _46.

Cujus

vero animum ad confcientiam fuae

itrperfe-dtionis moralis gratia Dei

expergefecit,

i lie quidem eo

aper-n) Eamdem divinam gratiam, in doftrina Chrifti pereipienda, ne.

cesfajiam indigitat Justinus Martyr, in Dial. cum _Thryphone p.

26, ubi il le haec habet: tv%t s (it coi n§o nxvruov (p^ros uvoixB-yvoc'i nvXott — _x

y<x,§ GW07tT0t crvvvotjTix vtxaiv t?iv, ti y,q rw ©tos iw crvvttvoa ; at

tu _{precibus contende, ut tibi ante omnia lucis portseaperiantur; neque}

enim _{aliquibus perfpiciuntur atque intelliguntur, prseterquam Ii Deus}

concesferii intelligentiam.

) ry f

aperHori annrsö cT (^hinam Civ iflH acfmitHt, a) qno

gravf-ori dolore fuani fentit _mileiiam,

_{offiicioruwnque,}

_qu® Deo debet, fantftitatem.

Sed inde non fides

ejus

_{eft abfoluta, nec mens}

ad

f»n<ftitatem, quam Chriftianisrnis intendit, poftuiat &

ef-ficiry eft reformata- Nam, fl Cbriftianisu i finis &

effe-éfcus is eft, ut non modo peccatorutn furpitudinis &

mi-feriae confcii _{finius, fed ut ex e&ruin miferia & dolore} vindieemur, inelioresque animi fen fus experiamur, fine

quibus,nec emendari, nec _{transquillari posfumus*} neces-fe omnind _{eft, ut in fide, quae dotftrinae Chrifti in} gene-re _{asfentrtur, infit quoque certa & firma cordis fiducia,} qiuae fatisfaiftionem & juftitiam Cfrrifti in fpecie

amplexa-tur _{Eph, llf: 17, & ita firmiter apprehetidit, ut Peccafor}

eemfidat fe in Chrifto habere _{7ru^yriotv y.occ 7rgeaotyooyviy sv}

TrenciSrjcrei (7rqos Gsov^

hoc

rtt^eas & cum _Apoftolo dfcat:

Chrißns dilexit me, &f tradidit fe. ipfum pro me, o sv cocgxi,

£00

ev 7n^se m TU v vis: rs Gen Gal. It: zo.

Quisqne ver-o Tntelligit ejusmodi fidueiam non

obti-nere tocum nifr in eo, ex _{cujus corde om n e malura eft}

remotum; _{igitur, quousque fidueia vera inI>eum,} redem-toreijir animo ineft, ineft quoque fimul renovara mentis?

indoles, emendatio, fjceroevctoc ex _{rroorrificcv, & homo jam} faétus eft ko v a creatura in _{Chrißo' 2 Cor. V; ij Concepta} enrnv firma _{confidentia, qua homo Oeum quafi}

contue» tur in Chrifto xocrocKKocacovri- rev _{socxjtca, Chriftuuiquey} oinriis

o) Jefus und die Apoffel lehren frlbft dafs Einfalt? Unféhuld, und

Unverdorbenheit defs Hertzens, Gutmütigkeit fchon erfordert werdet»

Km am Jefum _{und feine Lehre wahrhaft glauben zu können?}

Staui»li n _{Grundrifs- der Tiegtftdlehre. 1 B. p. $r. — Quo in fsnfu}

3

i«

C

•mnis divini _{erga"nos amons cenhmni, tenacrter} appre-hendit, factum juflitiam,

fanffiificationcm &:

redemiione.m, noti -ne cum hac _perfvafione falutaris

&

_{exrniia in melius} «-rit animi reformatio?

Non _amplius

_fnb

_{comminatione legis,}

vinditftam

pec-catorum _expofeente,

_geinit,

_{nec metu}

&

_pavore,

omni

emendandi _propofito

_refraftario,

_angitur,

_fed

_metui

ler-vili fuccesfit anitnus filiaiis, & ubi animi filiaiis vis

vi-get, eft quoque arnor

fmcerus

& fummus

erga

Etiin,

cui confidit, cum mente,quam maximegrata,

quibus

vir-tutibus, (ubfuntotrmes, quas, tamqusm Chriftianus, exer-ceas. Ut nulla fides in Deum rederntorem eft One fiducia, lic neqne fiducia One

probitate:

oor7ie^ ro ax/ucc %<a(>is mev-fjLocrcs veKfov htm y.rxt 7r;?/s %x$ig t^-yxv venga s^i

Jsc. II:

20. _{Atqui probitate}

valent,

qui

animo

vioSeaiocg

Deum

verentur, _qui

ejus,

_cui

confidunt, funt arrtantisfimi,

Chri-flum animo fiduciali amplexantes.

Hinc _{qui Chriftum fide firmiter tenent, Iis Chriftus} inesfti dicitur, yocrciwpcoLi o _Xgt^cg

hot>

_{7!&€ms ev rccis}

kolp^ioiis

cåvroov Eph, III: _17. Quod fi _vero Chriftus in _mente homi-num inhabitat, _{(equitur illis iuetfe fpiritum divinum, (<Pgcv'/i/uc&}

irwvfjLotros,) efficacem ad omne bonum, tam ad veritatis deftderium quam ad voluntatis bonitatem, illosque,

vitio-fitate _{fubjugata, imbecillitati natnrse human» in villa} & vana & _{tnrpia propenfse, non amplius esfe} obno-xios, fed vanis & vilibus rebus _{emortuo*, celfiorem}

degere vitam fpiritu-deni, ev ayicrvvvj 2 Cor. VI: 1. tffiorvjri

Eph. IV:

_24- vcci

8tKcciocrvvr\;

E; yccg X^i^og sv v,uiv ro f/tsv axfxco vezgov e^i.

d<

cc/jtocgriocv, ro

de

7r\evfxoi

£oor\

Stoc

d/-Koctoawyjv Rom. VI:5 8, ir. o «x*^ rov Vi0V eXsl

€®ylv

o sk _{sx?i vicv ra Qc8 8k sx€l — At qui ut}

omnis vita naturalis io fentiendo & _agendo

con-fiftit,

non in otio

&

quiete, nam omnis quies eft mors

no-)

>7

<

nominanda, flc vita

_fpiritualis,

_{e fide effedta, necesfe fe}

exierat tion tantum in _{fenfationibus, Ted in acfcionibus,} quaruin forma eft Charitas, _{otyu7iy\s sveoynjxsv»] Gal.}

V: 6. _{Epb. IV: ij. ctyci7[Y] T8}

7i\svyLXTcs Rom. XV: 30. & _quonian» uvrrj g^t _{uycc7ry tvoo} tus svBohus t8 Be8

tv\-Qvixsv i _Joh. V: 3. — facile evincitur fidem, _{fuo nomine}

dignam, tion esfe _{quaiitstem quandam in homine} frigi-dam & otiöfkm, led f_{pir itu divino} calidisfime animatam & _{operofam; non Theoreticam modo, Ted}

pra&icam. Ut

folis vita eft viva _{lux, quas}

usquequaqne fpargit radios;

ita fidei vitas viva lux, funt _{opera bona; bona} vero o-pera, feu fhidia & aftiones _{legi divinas}

_conformes,

qua-rumqne eausfae funt amor & _{piutn Deo placendi defide*} riurn, qusenam puriora habere posfent motiva? Moralitas Kantiana, quas principium virtutis fumtnnm _{ponit in} fum-ma libertate & voSuntatis _humanas

uvravc/xiu, jubens

of-ficia tantum e _{confcientia re&i}

implenda, excellens

qui-dein exiftimatur & _{dignitatis humanso fenfum attoilit;} per fe tarnen

_fpe&ata,

praeterea, quod cun£ta ad homi-nem relerendo a _{Religione potius avocat,}

quam ad

ean-dem _{adducit, onmia ad Deum,}

ultimum principium,

re-ferentem, eo ipfo non folum omni amoris afft<5tu caret, fed in (Iii folum fhidium facile _{degenerat, quod parum} ab _{egoismo vel Pharifaismo differt, & fl vel acfciones} omnis _{honelLnis fpeciem}

p.ae fe ferentes _producmtur,

tarnen, nifi fide _{erigantur & motiva defumant, non nifl}

pretium ftigidae & ferviiis judaieas prasceptorum legis

obfervantias habebunt. _{Longe purior eft Chriftia-nismns,} oui dum animo _{ingenerat fidem in Deum redemtorem,} fanftitatis _{fummae exemplar}

1 Pet. I: 15 fq. generat et-iam eodem momento amoreoi & ftudium voiuntatem di-vinam colendi _{J0I1. Ill: 20. nnde omnis virtutis vere} Chnflimas ratio _{pendet. Tantum igitur abeft, ut fides} & vertc virtutis ftudia

_feparentur,

_{ut potius, indivulfo}

)

»«

c

/ ♦ f .0

nexu

_jun&a,

_{fe invicem}

excipianfe,

ita

_ut

illa

_non

fifc

ve-ra & viva Ane _{his, neque haec,}

_{nifi fpecies}

_rei vaga,

Ane

illa _{p). Binc}

_{appoAce de Ade}

_dicit

_{Lutherus: "Eit}

_viva

potens &

efficax

res

Ades,

&

non

poteft

non

fubinde

bene _{operari; neque quserit an}

_Ant

_facienda

_bona,

_fed

priusquam tale

quid quaeritur,

ipfa

jam facit & femper

agitj qui autem non

facit

hujussnodi ifte eA:

homo

in-credulus, Ades eft 7iM^o(p^ix viva acqviefcens in

miferi-cordia Dei adeo firmiter, ut priusquam deficiat vel mil¬

lies mortem fubire nou vereatur & hujusiwodi Aducia

excitat laetitiam & amorem erga Deum & omnes crea-turas." _{q) Unde lequitur}

_nulla

_{esfe ofTicia, nuila}

virtu-tum _{genera, nulla}

_honefte

_faéla,

_{quse non}

_Ades

volunta-ti divinae libenter obtemperans, & cum voiuptate, con-ftanter efficiat & operetur.

Quamvis autem

fic

jure ftatuatur, Adem

veram

vir-tutis & boni faciendi principium esfe

effeftivum, inde

ta¬

rnen non contendamus, illam, in afru juftificationis, pro

qualitate aut opere

noftro, ob quod Deo

immediate

pro-bamur, esfe habendam; Ejusmodi opinio, praeterea

quod

didiis _Scripturae

_Sacrae,

_Eph.

_Il:

_8-

_Tit.

_Ill:

_5.

_Gal.

_Il:

16. Rom. III: 25. Col. I: 14. Ill: 24. IV: 5;. Rom. IV: 3> 5-

XI:

6: 7.

apertisfime

repugnafc,

neque

fanas

ideae fatisfaétionis Chrifti, quae eo evilefceret

&

irrita föret

p) Hinc nemo non videt, quantum in fidei feparatione a Praxi

ex una parte psccant Myftici, religionem facientes folum contemplati-ram, omni ftudio pra&ico abje&o; (Si ex altera parte Pontificii, qui

bonafua opera extollentes & magni facientes, ftuditim Theoreticum extenuant. — Utraque,Scripturse convenienter, conjungenda & conjnmfta

exponit Ignatius in Epi/i, ni Eph> x^xv ^utjs mns — 5t\os JV xyx'

ar^ ra $vo tv tyiryrt ysvoutvx $tx xvjourov xrto5t\st; & johannes DamASCENUS sxhtris XKftßyt rtji mftus Lib, IV; Cap. x.

sr»s'is _{x«>ots epywv vgx.?x tft, o/xotus r.xi tgyx xugis ntreus; v oXv*}

Statu v tpyuv ÅoKt/Ux&Txit