PRO PATRIA

D. D.

IN

GENTE ROMANA,

PRO PATRIA

SE DEVOVENTIUM,

quam,

■

DISSERTATIONE ACADEMICA,

CONSENT. AMPLISS. SENAT. PHILOSOPH.

MODERANTE

VIRO CELEBERR

Mag. PET R O EKERMAN,

ELOQUENT. PROFESS. REG. et ORD.

modeste exhibet

OLAVUS ZETTERLING,

OSTROGOTHUS.

IN AUDIT. GUSTAV. D. XXIII. MARTII,

Anni MDCCLXV.

Η. A. M. S.

υ Ρ S A L 12E.

VIRO

Maxime Reverendo & AinpWJtmo,

Domino Ρ ET RO ZETTERLING.

S.S. Thcol. DOCTORl, S:as R:se Majeftati a con·

sionibus Sacr. Ordinario, per Vikiaxn. Oilrogotho-

τum PR^POSITO ^{& PASTORI in} Kuddeby,

PARENTI Indulgentiffimo.

Jpttri ejuidquiä filius imquam debet, id Tibi, Parens Di-

·*■ leåitfime, ego & nunc debeo, debebo femper. Et-

enim non modo impenßs jam fere, ad Mufas colendas Up·

falienfes-, quinque atinos, verum et jam numero iimumeris,

inde et prima cetatula, beneficiis nie cumuhßi. Quis ergo

miretur, qitoJ in tejjeram animi venerabundi pietatis nmqimm iniermorituree, Tibi, Parens Cariilime, huncce,

dicatum facritmque voluerim, laborem ^meum Academicmn, quippe quem, fecund um Deum,vita parit er atque ommimy qua mea ejfe videantur, auStorem agnofco. Accipe, in quam, Parens Optatiffime, humillhmts oro, fpecimen perleve licet

α fitio, tenerrimo Patris affeElui ceterne obnoxio, citique

tandem nihil contingere pofjii gratius cariusque, ^quam de-

leclationem fruclusque langet Patris vit<z & beutet fapere diilcißjmos. Dum fpirare liceltit ^y fum permanfurus>

TUUS,

Mi PARENS Indulgentiffime,

Τί/π<£ Obfequenrrfnrtfs

OLAVUS ZETTERLINS.

AUCTORI

DifTertationis public# de Deciorum in patrian*

pietate.

O! _Qu# quid fpes futuri Paren ti dulce magis feni, temporis amplior,

Quam diligens ardensque Natus Tendere, _quo pia juila ducunt?

H#c Vera laus eil, Filius inclutum Virtute Patrem il poterit fequii

H#c educabit ^cura cives

.

Et dabit in patriam fideles.

Hic gloriofus Te ftimulat labor,

Ut Marte nixos, quos Decios tulit

Romana gens, fplendore monftres Magnanim# fidei decoros.

Natale quotquot confociat. folum,

Demiila c#lo Religio impedit,

Ne public# languefcat ulli

Sortis amor iFudiumque pronuni.

Quin &, requirat dura necelTitas

Si quando, vit# prodigus ut ruat Vir fortis, ultro Fe periclis

Objicit & moriens triumphat.

Mens Ifta donec jüngere civium

Non ceiTat _#quo pe&ora vinculo,

Nec moenibus deerit, ncc armis, Perpetuum validumque robur.

Pulcram O! beat# laudis· imaginem!

Qua nulla major gratior aut probis.

Tu perge tactis proinereri

Et patri# bene velle noilrar.

ANDR. ESSE.

\

Ά L'AUTEÜR.

Souyent ^{Du monde peut} la ltf-ne & ^tromper Papparence les ^yeux.

Tel, _pour Pavoir duppé le mieux>

Ayant merité la potenee,

Eil rnis å la table des Dieux.

ün autre, moins vain & folatrc,

Qui fuit fans masque & fans fraeas

De la vertu les jufles pas, Paffe inconnu le grand theatre,

Pour fon dedain d'un faux eclat Mais la pofterité plus fage

Decouvre enfin la verité.

Gar les Lauriers fans equité,

Fondés fur ^un cruel _carnage, Sont de fleaux de Phumanitéi

De ces Romains, dont le courage Etoic egal å leur valcur,

Vous peignez la vraie grandeur, Gagnant par lå tout le fuffrage,

Que peut gagner un digne Auteun.

JACQUES ^W ALLENBERG.

■r

ξ. I.

jb officiis ii difcefiens, qu^ funt

DEo O. M. prablanda; nuIJa pro- fe£Io dantur fan£liora & majori re-

ligione digna, quam q ute Tibi vin-

dicat Pafria: id quod in dubium vocabit, crediderim, nemo, nifl

ienfus communis _expers fuerit.

Hinc ^nori curis parcendum, η ort

laboribus, non opibtis, quando res agitur publica. Quid:

quod ne mors quidem ^eil effugienda, ii aliter ilare ^ne-

qufeat iarta teTaque. Et quid mirtim? In illa gigniniur,,

alimur & a fortuna nobis conceilis bonfs, iecure, _per- fruimur: illius aut flori au t miferias adicrihenda funt fe- cunda civium fata pariter, & adverfa. Quoniam ita-

que non tam nobis vivimus, qui in focietates tanta con- cordia coaluinans civil!, quam carteris, quibuscum jun-

£li fumus in unam perionam moralem, fequitur, ut non noflri commodi unice ratio fit haben da, fed reipublicte,

fi _qua illi calamitas impendeat, utque proinde auiim dir

Aj ^x eere?,

αχ ) ² c &

cere, vel ipfa vita, Patriam liberare oporteat, re id exi*

gente. litade quia diffufius expiicare deinceps confntui-

mus, in pratfenti, fufficiet monuifie, veriratem, ^quam

urgemus, omnium, faliem rnöratiorum gentium, a re- motiiTimis _usque temporibus, infixam fuille mentibus,

& itu quidem infixam, ut bona, fortunas, & carilTima

quteqtre difperdere/atius duxerint, quam, inerti oculo,

Patriam videre in interitum ruentem. Quod ne gratis

adflruxiile videar, iiluftriilimam illam gbntem Roma-

nam in medium producere animus eft, qjuippe qua: non

uno alterove cive fuperbit, led numero innumeris, qui

non intrepide modo, ^verum etjarn fingulari quodam de-

leåationis fenfu, pericula obierint& cafus funeftiflimos, reipublicee cum tuende, tum amplificandte, cauila. He-

roum autem in longa caterva, qui, generofa contemtio-

ne mortem defpicientes, gloriam & nomen fibi pepere-

runt immortale, optimo utique jure ponere debemus

illa virtutis prodigia ^, popuiiqpe Romani decora, trigam loquor DECIORUM, Patris, Filt i & Nepotis, de qui- bus, fefe pro Patria devoventibus; nonnihil commentari inftitui, idque ita, ut primum, ad dudlum Hiiloria:, ^eo-

rum pietatem qualitercunquc celebrem, ^tum ad praecé- pta Philoiophice Moralis illam examinem. Sentio equi-

dem, quam Tit in me parum & eloquentias & judiciij

expetens autem, qua par eil, humanitate Tuum, L. H.

favorem, fipero fore, ut mitiorem opufculo nollro in- dulgeas ceniüram.

§- n.

Invalnerat apud Romanos mos ille, cum duriffimo urgerentur necelTitatis telo, ut DEos confulerent, qui-

bus iftud malum averti poilet remediis ; admop.itique

vel _per oracula, vel per fomnia, quo pafto Deos pla-

earent iratos, qua: fibi profutura arbitrabantur, Idatim

exfe-

& ) 3 ( &

exlecuti fint. fn'er hafce autem calamitatis & ruin«*» a-

verruncandae rationes, mäxime memorabilis fuit Devo- tioy qua? quidem in eo confiflebat, ut certa? perionae, ne

iespublica ad incitas redigeretur, deli&a reipublicte ex·

piatura? commiffa, gratiamque Deorum hoc modo rc-

conciliaturse, fefc, inftar vi&imarum, Diis ultro ofFer-

rent, in evidenti/fima ^mortis difcrimina femet prrecipi-

tando. Abs re autem for Π tan haud f uteri t iubmonere,

hanc Devotionem diftingui in eam, qua; dovii fafia eft,

& illam, qua; in hello contra hohes locum obtinuerat,

Jllius exemplum probet Marcus Curtius, qui, quum fo¬

rum dehifceret, ipecu vafhe magnitudinis oborto, δζ

vates prtedicerent, nec urbis perpetuum fore florera»

nec ceiiaturam voragincm iiiawn, niii iili loco id dieare-

tur, quo populus Romanus plurimum pollet; templa

Deorum Capitoliumque intuens, & manus nunc in coe-

lum, nunc in terra; hiatus, ad Deos ^manes porrigens,

fe devovit faFtis exiecrationibus; deindeque ^equo veclus*

curla citato, in fpecum fefe prxcipitem dedit. cfr. Liv.

L. VII. c. 6, Hujüs ^autem, qua; non fufcepta eil·, niii

quum acies inciinaret, & falus fere fupereile videretur nulle, exemplum nobis fiifunt tres Decii multo luculen- tiflimum. Sed obfervari hoc loco meretur, quod De-

votio habita fuerit _pro piaculo tctius civitatis ⁱ videiicet,

quum res adverfte ut piurimum judicentur poena; pecca-

torum commiflorum, exiftimabant, clades quoque belli-

cas, tanquam fupplicia, ab Diis immortalibus, immitti.

Si qua itaque medicina obtineretur malorum, neceflum etique erat placaretur eorum ira, quod fieri non nifi fä-

erifieiis polle opinabantur, aut brutorum animantium,

aut hominum. Enim _vero, ubi pericuium erat extre*

mum, poente erant gravihma;; ubi ^poena graviflima?,

ibi gravifhma Deorum ira> ubi graviffima Deorum ira,

ibi pra^ilantiiilma opus erat viclima. Quum igitur bru-

ta

»

ίΚ ) 4 < £

ta animaliä forte non iads judicarentur digna mitigandis

Diis, homines adhiberi _coeptum eil. Alt aberant tarnen

Rorpani iongius a barbara> & immani homines iramo- landi confuetudine, qua?alias apud gentes frequentaba-

tur. Ramana virtus vere heroica ut adpareret, qui.De-

votionem iubirent, fua iponte in fe fuicipercnt univerü populi peccata Juenda, feque Diis ofFerrent, necefle ju- tjicabatur. Nequc cterimonia: Sc immolandi ratio eadem

fuit devoventibus feie Romanis, ac ca?teris barbaris:

non enim rnaclabantur ferarum ritu, ad altaria, fed fa-

<his imprecationibus & exiecrationibus, _qua? etjam ad ipios hohes feie extendebant, oportebat eum, qui De-

votionem fubiret bellicam, ii coniui eilet, toga indui

confulari Sc velato capite fuper telum fuuna ilantem, verba, quas Pontifex pneibat, dicere, ita concepta, ut, invocatis Deorum nominibus, devovens vim adpreca-

retur populo Romano & vihoriam, hoftibus e contra¬

rio terrorem, formidinem, mortem. Formulam Γι de- iideras, exemplar verborum, quae Pontifex inDevotio-

ne Decii pradbat, mox exilabit. Et fic ritibus, ad unum omnibus peraftis, equo infidens, in hoilium phalangfcs

telis Sc· gladiis irrueret confertiiFimas, nec pugnam prius,

quam vitam» deiereret. Et cali quidem actione fore con-

fidebant, ut res fute, _magnopere licet vacillantes, Deo¬

rum beneficio, inflauratae confirmarentur, id quod et¬

jam, referente Cicerone, Lib. III. de Natur. Deor. c» 6.

evenerat.

§. III.

Hoc triilifFimum quidem, fed mulfo tarnen glorio-·

fifTimum, fatum ultro obierunt Decii, & primo quidem Αι>usy P. Decius Mus, ^ex cujus biftoria ^ea decerpamus,

qua? maxime videntur noftro infervitura propofito. An¬

no ab urbe condita _{412, eum} exftitifle Livius adfirmat;

utrum

£ ) ί ( Si

«trum vero pafricix, an plebeja; fuerk öriginis, non ia-

tisco nitat; pofterius tarnen tuetur Juvenalis:

Plebejeß Deciorum a?nmcß, ptebeja fuerunt

Nomina; pra totis kgiombus bi tarnen pro Omnibus auxi/iis, atque omni pube Lat in α,

Sufficiimt Diis in fern i s, Terrceque parenti.

Ρiuris enim Decii, quam qit<z fervantur ab iilisi

Satyr. VIII. v. 254. feq. ' Id de eo certo novimus, quod inter illuftriilämos Duces

numeratus fuetit propter virtutem & amorem in Patriam i rtcred ibilem, _quas iane, Γι forte generis nobilitate mi¬

nns tnclaruerit, multo ^eura reddiderunt nobiliilimum.

Quare neque Virgilius, in primariis gentis Aufonias vi- ris percenfendis, occupatus, canere dnbitavit:

Extulit bißc DEC JOS, Marios magnosque Camiüos, Scipiades duros beüo, te, maxime Ccefar.

Georgic. Lib. III. v. 169. feq.

Alibi:

Pin c et amor Patrice, Jaudumque immenfa cupido.

Quin DECIOS Drufosque proeul, ßevumque fecuri Afpice Torquatum, cf referentem figna Camillunu

iEneid. L. VI. y. 823. feq.

Accedat Claudianus:

DECIOS ptilcros fortesve MeteUos

Ρ r Etuier im; - qm Poenum domuere ferocem

Scipiadas-, Gallisque genus fatale Camillas.

Panegyr. Olib. & Probfni _{p. 2.}

Nec non Lucanus:

Si Carlos bis fata darent reducesque Camillas Temporibus, DEClOSque caput fatale voventcsy Hinc ßarent - -

Bell. Civ. L. VII. _{p. 19} g.

Non loquar bellum ^{contra Samnites, ubi} Romani, un-

dique hoftibus circumtuii, nullam falutis ibem, nifi in

B _eon-

« > ts c Sfc

confilio unius Hujus, eo tempore, Tribun i miHttim,

hahuerunt, Liv. L. VII. c. 34. Qüanti ejus opera a ci-

vibus tunc fuerit ieftimata, id documentö eile poted, quod coniul, aclvocata concioue, eum donabat, prakter

alia dona rniiitaria, centum bohus, eximioque uno al-

bo optimo aurati.s cornibus, ^aurea item corona; legio-

nes autem g ram i η ea obiidionali. Vid. c. 34. Si'eo ce¬

tera illius prcdara gefta j amplam ^enim nodris medita·

tionibus materiem probet illud, quod in ipfa morte fus- tinuit, fa d u m , Devotionem inteiligo, in bello cum Latinis, ad Veierim flumen peradam. Ibi enim, quum

a parte Romanorum i ^η fan/lo fidcre pugnatum eilet,

eumquc miiites, imprefllonem Latinorum niminm for- midantes, ^ad principes ié recepident; heros noder, ar- dore accenfus commemorabiii, alterum confulem M»

Valerium _magna voce allpquirur: „Deorum, inquit, o-

„pe opus ed: agedum Pontifex publicus populi Roma-

„ni prari verba, quibns me pro legionibus devoveam, Juilusque a Pontifice togam practextam fumere ( conful

enim erat) & velato capite, manu fubter togam ad

mentum exerta, fuper telum fubjedum pedibus dare;

verba, _quae Pontifex praeibat, dixit, ^quacque apud Li-

vium ita leguntur: „Jane, Jupiter, Mars Pater, Quirine,

„Bellona, Lares, Divi Novendles, Dii Indigetes, Divi,

„quorum ed potedas nodrorum hodiumque, Diique

5,Manes, vos precor, veneror, veniam peto feroque,

„uti popülo Romano Quiritium vim vidoriamque ^pro*

„fpereds; hodesque populi Romani Quiritium terrore,

„formidine morteqne afnciatis. Sicut verbis nuncupa-

„vi, ita ^pro republica Quiritium, exercitu, legionibus,

„auxiliis populi Romani Quiritium, legiones auxiliaque

„hodium, mecum, Diis Manibus Tellurique devoveo.

H&c ita precatus, in equutn indluit & ie conjecit in me¬

dias hoftium cohortes, qua denMima: Yidebantur, quo

m ) τ ( &

ejus facto terror pavorque in totam Latinortim ^aciem pervafit; Romanis aufem5 contra ea, animus reciiit &

alacritas intrepide veftigia ducis fequendi: Kt hac qui-

dem occafione „evidentifiimum id fult, ait Livrus, quod

„q tia cum q ue equo invectus ed, ibi baud iécus, quam

,,pe(litero iidere i£ti pavebant. Lib. VIII. c, 9. Non po-

t u i t autem diu in vivis eile, qui in fauees veluti leti ^111-

c ur re re t i obrutus itaque teloruni multitudine, ^tandem

cccubuit. Quo faLo Sc Romani, Diis ad eornm fenten-

tiam placads, pugnam fortiffime renovarunt, & Lati- ni, neicio qua conflernatione capti ^, primum turbati

Fun _{t, tum} ad incernecionem usque occifi: quemadmo-

dum teilatur Cicero, adfirmans Decium, cum conful eilet, fe devo ville, Si in Latinorum aciem irrupiile ar¬

matum, quo ejus fadlo fuperaii funt & cleleti Latinij

ilmulque ejus mortem ita gloriofam fuiile, ut eandem concupiiccret fiiius. I,. I de Divinat. c. 24. Alibi: P. De-

„cius princeps in ea famiüa Coniulatus, ié devovebat,

„ex equo admiilo in mediam aciem Latinorum irruebat.

Conf. Fin B. & Μ. L» II. c. 19. I. Offic. c. 18. de Seneft.

c. 20. Parad. I. Fior. L. I. c. 14. Aur. Victor, p. 95. Nec

iilebo de Decio , feie pro republica devovente, iilud

Ennianum; Fragment, p. 66.

Effudit voces proprio cum peciore ßanclo.

Item:

Cartius expktis flatuit monument a Zacunis;

SZtim.'ffb DECHOS prall a rupit equo»

Corlitis ibfcißcs teflatur femita pontes,

Eß ^y cni cogmmen corvus halere cleclit.

Froperr, Lib, III. Eieg·. 9»

,

§. IV.

Filius, ex patre tanti in Patriam amoris prognatus,"

haud fui.t a genitore degener, quin potius in illum trans-

B 2 fuia

$ ) & f »

fula quafi videbatur cum fanguine paferno eacfem vir-

tus, eadem pietas, animi magnkudo eadem. Cujus Fet nulluni certhis defiderari poteil monumentum, quam

quod dtgnus omnium iententia ju di ca tus Γι t, qui ad

cönfularem dignitatem quater eveheretur; ad Poivifi-

ciam ^autem fe mel: _{quas pro} vin eins hanörificefttiiBrms praxlare geftis ita ornavit, ut nihil fupra. Audiatur Mo¬

rerus: „P. Decius, inquit, fut grand Pontife & qua tre

„fots conful an 442. -46. - 57. -59. La premiere fbjs il

„prit quelques places dans la Tofcane. ]>urarit ίοη troi·

„Perne confulat, il defit les Samnites, & puis ceux de la·

„Pouille prés de Benevent, & durant fon dernier con-

„Γα la t, sMppofant ^aux Gau lois joincs aux Tofcans & aux

„Samnites, il fe devoua auxDieux inferneaux. Et hoc quidem ultimum fa diu m, quo fe devovebat pro repu- blica fervanda omnium habetur illuiirilTrmum, quippe

ex quo heroicum, quo pr^fulfit, decus vcl maxime e*

lucet. Res autem hoc modo erat comparata: Galli &

Samnites gentes beliicofiffimae, a dj υ actis in focietatem

Etruicis Utnbrisque, in dies adcrekentem populi Roma¬

ni potentiam a?gre ferentcs,. fecum coniiituerant ultima

contra illum andere. Quapropter hello indidto, tibi aliquamdiu iequo Marte pugnatum erat, inclrnare res Romana coepit, pradertim quando hoiles ^ex eifedis car-

risque pugnare inciperent, quorum horrido ilridore coi>

terrebantur equi Romanorum infoliti. Tum vero ape- riebatur coniuli noltro campus, in quem virtusilla ex-, currere poifet invidtiilima; momentum profedio immi- nebat, quod immortalitatem huic Decio eilet concilia-

turum. Decius enim, non, voce modo & exemplo fuo^

inertiam reprehendebat & pavorem fuorum; ^verum et- fam cernens,, nulla fe ratione usquequaque fugientes re- Öftere poffe & erigere, conftlium tandem animo ^con- cepit, fefe ad exemplum parentis devovendi. Verba

·». tura

>

£ ) 9 c $

tum loquentis adtentionem merentur: „PatremP.Decium

„nomine compellans, quid ultra moror, inquit, famt-

„liare facum? Datum hoc no'tro generi eft, ut luendis

„periculis publicis piacula Γι mus. Järn ego meciim le-

•„giones hoilium madtandas Telluri a c Diis Manibus da¬

bo. Qute ubi edixerat, Pontificem prarire verba Jufllt, qutbus fe legionesque hollium devoveret: devotusque

eadem precatione, eodem habitu, iisdem c^erimoniis

aeque pater, de quo expofuimus, in medios hoftes con-

citato equo ruit, ibique infeflis telis eil interfeclus. Li-

yiusL X. c. 28, Neqiie prartermittenda judicamus, quse derotus, antequam feie in hoiles inferret, neicio quo iniHnctu, praiciixerat, nempe „pra? fe agere feie, formt-

jjdinem ac fugam, ctedemque ac cruorem, coelefiium,

„inferorum iras. ContacHirum funebribus divis figna,

,jtela, arma hoilium: locumque eundem fuie peilis &

„Gallorum ac Samnitium fore. Qua in re neque even-

tus pracfagium vatis elufit. Seie enim re-cipientes Roma¬

ni ab hoiiibus plenam reportarunt vidioriam, teile Li-

vio Lib. cit. c. 29. Flor. I. c. 17. Aur. Vi&OF. p-S7· Senec.

Epiit. 67. & ßenef. VI. ^c. 36.

§. V.

Tandem ad Nepotém, P. Decium, nofira devolvitur icriptio. Pauca funt, qua; de eo memoria· prodiderunt Hiiiorici, ita quidem, ut pleraque illius facinora inj te-

nebris abfcondita lateant, idque magis injuria tempo-

rum, qua? monnmenta finc dubio exederint, quibus cla-

riflimi hujus viri merita coniervata fuerunt, quam quod

•nihil fecerit laude pofteritatis dignum. At, qu« tradita

fu _{ρ er} funt, cuivis facile perfvaferint, eum paterna? hc-

redem fuiile virtutis. F.tenim, ^cum certo conflat., an¬

no ab V. C. _475. illum coniulem fuiile creatum, id quod,

eo praTertim tempore, haud eilet fa£lum, nifi meritxs eminuiflet; tum vero, quod avi parentisque exempla i-

B _ι mita·

& > «Ο C &

roitatus, fe in bello cöntra Pyrrhnm, regem Epirotariim,

devoverit. Quod unum tam prsduilre animi magni &

Patrik amantiffimi eft documentum, ut ne ipfa quid'em

^tas illud deftruere ii t aula. Scio equidem vix detiniri

po (Te, utrum eadem formula & rita iolemni Hujus de-

votio fit peracta, atque patris, nec ne. Sed, prseterquam

quod iiiaubitatum omni no manet ^, Rum Patri» cauila,

evidentiflimce morti femet expofuille & occidille; exifti-

maverim probabiliter evinei poile, Devotionem veri

nominis Nepotem quoque fubiille. Nani ii ad natu ram Devotionis ca?rimonia;, {.II., nominats, pertinuerunf, adparet Devotionem ^non eile, ubi ifta? abiint. jam ve-

ro Cicero, difertis verbis, mortem Nepotis Decii adpel-

litat Devotionem; ita enim ille: „Videte, inquit, F.De- 5,cii auftionem clariilimi viri, qui majorum fuorum ve-

„itigia perfequens pro alieno le aére devovit. Philipp,

XI. c. 6. Alibi r quoties non modo duftores nollri, fed

„univerii etjäm exetcitus ad non dubiam mortem coii-

„currerunt? quce quidem fl timeretur, non cum Latinis

,,decertans pater Decius, ^cum Etrufcis Riius> cum Pyr-

„rho ^nepos fe hofTium telis objeciilent. I.Tuicul. QucuiT.

c. 37. Neque credibile e!t, eum a recepta iignibcatione

difceffiile: conciudimus itaque, Decium non mortem modo _pro Patria oppetiiße, iéd & vere fuiile devotum.

Huc accedit Moreri teilimonium, qui deDevotione pa¬

tris & avi locutus, Nepotis ibatim fubjungit, dicendo:

„Cette maniere de ie devotier pour le ialut de la Patrie,

„fut encore fatale a Ρ. Decius fils de ce dernier, & con-

„ful, Fan 47^ de Rome. Il fut tué avec cinq mille Ro-

„mains dans la bataille donné contre Pyrrhus, qui y fut

„bleibe & y perdit vinge mille hommes. cfr. Oliverii

Not. in Val. Maxim. L. V- c. 6. & Lexicographos· Sic

eodem non minus gloriofo, quam funefto mortis gene- ri iuccubuerunt Avus, "Filius, öc Nepos, unde Manilius

Aftronomic. L. I. p. 1 j. Cer-

•B ) ι» C $

Vertagtes DECII votis ßmilesque tmmphig Neque aliter Juveual.

-

'

Amor

Quavtus erat patriot DECIOR UM in peSiore ^{- ·}

Satyr. XIV. v. 238»

Progrediamur ^{vero nunc} ad alteram officii noftri ^par-

tern, ipfam Devotionen), quoad potcrimus, examini iubjecluri.

§. VI.

Humnno generi, a natura, conceiTam eile iequall-

tatem jurium & obligationum, tam eil ex Philofophia

Morali _notum, quam quod notiflimum. Quousque i-

taque coniideratur tanquam in ilatu naturali degens, quisque fuarum eil arbiter adtionum, nec ad rationem

earum a Iii cuiquam, prarter DEum, reddendam, obflrin- gi pctefl; donis igltur quisque fruitut? perfecta; liberta-

tis, per Def. Lib. Hac autem ipia libertate, nihil fere

mortales habere folent prius, nihil antiquius, prout iua

quemque condocet experientia. Quoniam itaque nihL

lominus ubique inftkuuc cernuntur ibcietates civiles,

qua; non pofllint non, libertatem naturalem ^, ii ^non tol¬

lere, tarnen valde diminuere, Princ. Phil. Mor. ^; & ho-

mines nihil fuicipiunt peragendum, nifi quod judicent

bonum, i. e. ad perfeclionem flatus fui amplificandam,

conducens, Princ. Pfychol.; iequitur, maximi fuiiTe mo¬

ment! rationes, qua; effecerint, ut hoc tam excellens

natura; donum deferere voluerint. De his autem varie eil inter eruditos difputatum; eas enim alii poiuerunt

in indigentia rerum variarum, focietatibus civilibus fub-

levanda, cfr. Plat. de Republ. Lib. II., alii in cultu mo-

rum & vita; elegantia, ex commercio cum aliis arftiori

oriunda. vid. Heinecc. Elem. Jur. Nat. & Gent. ρ. 441.»

alii in iniita quadam inclinatione, qua in focietatem ^o-

mnes

s y <2 ( »

mncs ferrentur. Cfr. Canz. Di fe. Mor. T. Part. I. c. τ., a-

lii in aliis. Harum autem iententiarum, quum neu t ra

comple&i videatur quid quid h ominibus in votis fuille

credére fas eft; eorum potius accedimus opinioni, qui fe cur it nt em a vi improborum prineipem fuiile, quem in- tenderint, fihem, & commoditatem vita: fecund um, ad-

firmant. Vide'icet ^ea in animos plerorumque pervafit corruprio, ut non opes modo aiienas ipoliandi, verum etjam imbecilliores opprimendi & regendi, foeda libidi-

ne urerentur. Status autem naturalis, uti in fingulis x-

qualia arguit jura; ica neque ullum agnofcit fiiperiorem, qui auclorrtate & legibus, malorum refrenare poflit fu-

rores. Non aliud itaque patuif innocentite adflicta: ^re- fugium, quam ut, par pari referenda, vi vim-repello.

ret. Ad hoc autem fua: cuique vires baud potuerunt iufHcere, inprimis ^caterva improborum inerefcente. Ne·

ceifum igitur fuit, plures in fociecatem fecum adjunge-

rent, certa de mutuo auxi'io pavila percuterent, com·

munemque, prudentia virtute & au&oritate indruclum,

ducem eligerent. Id vero fieri non potuit, niii ^rennn·

ciare juribus fuis natnralibus, qua partem, voluillént, eademque Principi fuo de'erre, Princ. Mor. Simul igi¬

tur aliquid facerent libertatis detrimentum, necellum e-

rat. Quid tum vero faciendum in medio conftitutis

duorum malorum, ex quibus alterum neceilario elige-

retur, timorem loquor violentia: improborum & liber-

tatis jacturam? Ncmpc quod minimum erat malum eli-

geretur, Piinc. Mor. Quoniam igitur fatius omnino aefti-

ir-Dtur, aliquod capere libertatis damnum, ^quam & vi-

tae & bonorum facere ja&uram.; quoniamque iumma ii-

bertas parum adferret jucunditatis, fi in perpetuo vita

& opes verfarentur difcrimine; adparet ieeuritatem pra:

'libcrtate, proindeque (ta tum civilerrv pra: naturali,fuis-

fe eligendum. Enpalmarium civitatis inftkuenda? fun-

damen-

«8 ) i3( £

daroenfuml Accedit, quod commodius multo vitam fra- ducant, qui in civitates coaluerunt, Omnes enim in

unum veluti corpus conflati funt: ^omnes inter ardiili-

ma interce.dif connexio: omnes in fe iufceperunt civium

fuorum com möda firmanda augendaque: Omnibus i-

dem ed praefinitus finis, robur, dos, & felicitäs reipu-

blicce totius, & proinde ciyiom fingulorum, Non pot- ed igitur fieri, quin alter civis alteri manus porrigat au- xiiiares, ejusque uiibus haud feens ac rnembrv corporis humani, quo demum cunque fieri modo poted, iniér-

viat. QucE altera ed civitatis indituenda; ratio.

§. VIL

HinCj qualia exidant civium officin in Ρatrium ? jam

properemus difpicere. Enim ^vero, quia judo föret lon- gius fingula percenfere; unum, & illud quidem fum-

mum fiadecerit demondratle, nempe ßndium Patria

deberi & pktatem, cid cedcre vel ilium, quo nosmetipjos compkBimur, arnorem oporteat. Non multo diffuiiorique

utar argumentorum adparatu, ^quum illud mihi quidem

videatur dabile & vinci nefcium, quod expa&o, cives

inter, in initituendis rebus publicis, perculTo, peti & con- nedi poted. Finis civitatum princeps fuifc fecuritas, §*

Vi, ii.e auterö finis obfineri haud potuit, nili perfonas

& familjs id inter fe pacifcerentur, ut fideiem ^omnes

<

coiloearent operam in profiiganda improborum violen-

■tia, ii forte q-uempiam opprimere fociurn conarentur.

•Orr. §. nup. cit. Ät vero, qui vuit finem, necedario

etjam velie debet dmnia, _qute ad illum obtinendum conducant, Princ. Metaph. Nulluni igitur ed dubium, quin civium unusquisque ρ a dum inierit laudatum. E-

nimvero äuxiiium illud, quod fibi inrvdcem fpoponde-

rurrt, ant ejusmodi fuit, ut nec opum, nec vita?, ull a

haberetur, neeeßiiate _urgente, ratio; aut non, Hoc

C vel

s"

3

^ ) >4 f «

yel ideo _parum eil credibile, quod, Γι qui forte cives

ab hofiibus laceflerentur, caeteri, procul dubio, vita;

opibusque timentes fujs, illos relinquerent, & relin-

quere juito poilent, injuriis & crudelitati malorum ex·-

pofitos. Nemo igitur majori gauderet in Statu Civili iecuritate, _quam in Naturali, neoue ideo in iocietates coiiilet; fine enim fublato, toilitur agendi ratio; ratio-

ne au tern fublata, toliitur ipfa actio, Princ. Metaph. Sed civitates^men iniiitutx funt, prout tota die videmus;

ergo adparet, id paetos inter fe eile coéuntes, ne quis

vei fanguini parceret, vel fortunis, vel vita:, ubi focie-

tas aliter falva eile nequiret. Jam vero Patria vocatur

focietas, in quam, fecuritatis obtinendte cauiTa, coalui-

mus; & pacta iemper funt fandtiiTima fide fervanda,

Princ. Mor.: dubitari igitur ^non poteit, quin ^amorem

Patria requirat, amori in nos ipfos prceferendum. Huc arcefll & aliud potefl argumentum indireftum: videli-

cet, finge animo, cives morali vinculo ^non obftringi

ad mortem pro falute Patriae oppetendam :· quis miles Principis imperium & in fe jura agnofceret? quis hoftes profligaret irruenies? Quis injurias ulciieeretur vicino- rum? Quis turbulentorum civium favliones fuffocaret?

Quis regimini, quis Patria:, coniuleret laboranti? Peilum

darentur omnia, & ruens in in te rit um Patria fiecum tra- beret fingulorum civium ruinam. Ut hifice igitur ma-

iisj jactura vita:, multo certe gravioribus, obviam ea- tur; conftat, nc vita: quidem eile parcendum, in an-

guiVias reda^a Patria; Cfr. §. I. Ergo apud Gra?cos ora- culi inftar habebatur illud: éfev _{γλυκών της} Veerse, i.

e. nil fvavius eft patria. Sic jure celebrantur illa Vir- giliana:

- - - -

cor por a hello

Obje&ant 5 pulcramque petunt per vulnera mortem.

Georgic, L. IV. v. 216.

Prce-

v

t '9

& * >5 c & - ^...

Pracipitant pulcrumque ^mor i fiiccurrit in armis,

f JEneid. II. v. 317.

letum ^- finas pro lande paetfci.

iEneid. XII. v. 49.

Ail infurgentem mihi videor cernere magnam turbam

ciamitantium, civitates hominum caujfia facl as efj'e; non

komines civitatum: civitates eß'e inßitutas eo fine, ut vi¬

ta fecuri of opum vivere pojjemus, non ut vitam aufe-

rart r fiudium iUud léf. amorem lon ge tenevrimum. quo in

voftratn proprium confcrvationem a natura dncimuv, fubfi-

fleve nun quam po (Je cum ejnfccmodi in 'Ρ atrium officio.

Sed res tisque eo non eil difficüis explicatu; quainvis

enirn civitates fint conflituta; hominum caufla, eoque fi-

ne, ut iecuri vitam degerent; nihilo tarnen minus ob-

ligamur, vi paffi fupra nominati, ad vitam pro fecuri-

tate pubiicor ponendam/ cogites enim contrarium, vi-

debis te nihil ex eo capere utilitatis, quod in respubli-

cas coieris: carteri cives non eilent obitriffi ad te, fuai

vitte periculo, defendendum; urgente itaque neceffita-

te diifugerent, teque fxv'mx malorum pra^dam relin-

querent. At, inquis, in ftatum redire poffem naturalem*

Polles, Ted eo certe rebus tuis multo pejus confuieres,

quam ii interdum vitx quidem periculo expoiitus efles,

fed auxilio tarnen fub'evatus plurium. Nihil igitur fu-

pereft, nifi ut in civitate perraaneas, etjamfi obligatio-

nem vitse pro fua lalute offerendi tibi injungit. Porro,

quod ad (tudiium adtinet nöflrai propriae perfectionis,

quo cum conciliari non poilic, quod urgemus, offi¬

cium ; crediderim lioc optime fieri. Nempe occurrit

heic collifio officiorum. Quod minime igitur eil ma- lum, ce nit* tur bonum, comparate ad alter um illud, pro- indeque eil eligendum, Princ. Mor. At minus certe eil

rnalusn , nos in pericula interdum conjicere ^una cum piuribus ciuibus, qui rem noftram iimul defeniitenty

C 2 quam

) $ ts(

quam folos in continuo eile yitae ämittenda? timore.

Vitam itaque pro Patria fervanda offerre, eil revera

bonum & ad η oft ^r am. pé r fe cl ιόηem conducens^, non in fe quidem, fed quatenus raajus rnalum excludit, ideo- qne coniiftere ^{cum cura} illa facile poteft, quam natura nobis imponit, quierenda? noflra? perfectionis. Sic igi-

tur veritas manet immota:

Nullus amor Patrice _gener ofum vin rit amor em,

Qtice plures pariter perfonas denique nobis Carum quidquid erat ^ verb o complettitur uno.

Ne c merces ak a efi homini jucundior uüa>

Quam gratis delatus honos a civibus olim

Speratusve modo exaBce poft tempora vita.

Mich, Hofpitalius Ep. L, I. p. $6,

5. ^VIII.

Ex iis, qua? diileruimus, dijudicari pofle, credide- rim, quodnarn morale pretium Devötion; Deciorum ilatui debeat. Significabimus autem, iliam nihil conti- nere, quod non iit excufatione dignum in gentili. Quod

pro Patria fortiter pugnando occubuerint, id ^vero ne¬

mo vituperabit, _quia amor reipublicas pra?ferri fem- per debet proprio, §. VII. Quod _autem, faftis exfecra- tionibus, feie devoverint, id forte lrefurum erit oflicia,

fibi jpfi pixeftanda. Haud levis ifta eft objedio. Sed

primum _& iubmoneo , confiderari _oportere fundmnentum

rationem moventem, cur Devotionem fubierint, _qua?

η ull a certe alia fuit, nifi amor in Patriam major, quam in fe ipfos, quem legitimum eile & laudem mereri, §.

pra?c. pervicimus. Et licet mtempeftivum illud patriae

ftudium redargueris, quum, ejus fervanda? ergo, viam in-

greili fint, quam nefeio, an quisquam jurc dicere _pos-

/

·;· ) i7 c »

fit eo per fe duxiile, eorum tarnen ft fpeåaverimus perfvaiidTiem, falfis innixam religionis principiis, mi-

tius de illorum fafto judicabimus. Videticet oftendimus'

§. II., eam Romanorum animis'infixam fuiiTe opinio-

nem, quod ira Deorum, fefe cladibus bellicis exferens,

definere hand poilef, nifi quis avium, fufceptis univer-

Γι populi peccatis, fefe piaculi inilar Dsis obtuliilet; quod

fi faftum eilet, inflauratum iri res fuas, certi iperabant.

Jam vero fub Deciis ^{eo erat} perventum, ut de rebus

fufs defperarent Romani, quemadmodum ex §. III. IV.

& V., coliigimus; Decii autem, vi fuae religionis, con- fifi funt, fi fe fuo quisque tempore devoveret, ^rem ier-

vari pofie publicam; ^ergo & hinc conftat efle, ^cur eorum Devotionem excufare debeamus. Afi, inquis, fnermt £?

funt et jam nunc, qui exifiimént, Devotion'em non täih re- ligionem fuiffe, quam ftrategema, ^eo tendens, ut legiones

imperatorem, querfi in citat ^o eqm fefe in hqftes immitiere

cern er en t, animofc & alacres infe quereittur: ^nec ccerimo-

nias iflas aiiam ob cauffam fuijfe obfervatas, quam nt fl·

perflitiofis militibus perfuaderetur, fedatam effe, confiilisfa-

crificio, iram Deorum, pugnamque ideo felicioribus veno*

vari poffe avibus. Reipondeo, difficulter hoc quidem probari poile; quamvis enimnre ipia fuerit ftrategema, (ecquis enim crederet iniperatum Romanof um iucceilum

auxilio Deorum, qui nunquam exfliteru nt, effe adfcri-

bendum?) ^non tarnen fatis valid# rationes iuadent, ut

credamus, pro ftrategeniate habitam a Deciis Fuifie De¬

votionem. Sed largiamur ^rem ita fe habuille: tantum

tarnen abefl, ut nofira caufla inde quid capiat äetrimen-

ti, ut potius hatad mediocriter corroboretur. Ex hac e- nim hypotheii, heroibus noftris fuit peripe£tum, non

fmgulari quadam opera Deorum, quibus fefe offerrent, futurum, ut viåores Romani difcederent; ied ea illis

C 3 uni-

» ) t» ( $

imice mens fuit, ut ritibus iffis folemnibus fafc'nancfo

militum oculos, confidentiam vicloriae _report.m ia?, ^u-

naque fimul animum (Ire ^{η 11} um, in iis gignerent. Sie igitur nihil fecerunt, quod non requiratur aquocunque cive: mortem fcilicet iimpliciter pro Patria oppetkrunt,

neque iis poteft quidquam exprobrari, niß quod vi tarn iub certis caerimoniis perdiderint, militesque innoxio fixategemate ad hoftes invadendos <5c concidendos de- duxerint.

§. ix.

Antequam finem hifce meditationibus impono, duas omnino, ied eas forte graviiTimas, dimovere eo- nabor objeffiones. ^- Videiicet ex IL conftat Idevotum

oportuiiie in evidentiilimce mortis pericula ie conjicer-e,

nec pugnam prius deferoce, quam vi tarn. Permde igi¬

tur Juit, ac fi ^manus fibi ipfe intulifßet violentas; ideoque αυτοχείξΐαε crimine haud immer it o poterit adcufiiri. Ad

hanc autem objeffionem obfervamus i:o quod αυτοχει¬

ρία, , confentientc toto Bhilofophiae Moralis Do flor um

ehoro, tum demum obtineat, quando quisquam vel

mortem fibi iple conicifcit, vel pr^ter neceffitatem, nec officio urgente, pericula ultro adit, ut loquitur Hexnec-

cius Elena. Jur. Nat. &Gent. L. Ϊ. §. 14Proinde, quia

Decii non prius in mortem iefe immiferunt, quam in

fummum ά fatale difcrimen devenerat respublica: ne¬

que ab officio civis aiienum haberi poteil:, vei triffiffi.

ma morte, Patriae fuccurrere pergraviter laboranti, §.

VII. & VIII.; iequitur, ut αυτοχειρίας Vitium minus apte illis adfcribatur. 2:0 Vel nihil, vel parum, differtDe-

giorum moriendi _genus ab illo, quo occubuerunt alii,

pro Patria fortiter dimieantes. Gerte, quotquot fuere,

maxim'is feie objeclarunt periculis. At hos ^{tarnen ne¬}

mo, propricidii, ut ita loquar, reos agere aulit. Quod

& )'9

C $

igifrur nliis laudi vertitur,cur id inDeciis vitnperabile cen- febitur? Alterius objectionis materiem fubminiftrare pot- eft, quod tot ob jer var ent ur carimoma fuperßitiofa ; quodfefe

exfecrarentur; quod peccata totius popuii in fe fufciperent

luenda, eo ipfo in aterms cruciatns nitro je fe pracipitan-

tes. Enimvero, (uperftitionem & exfecrationes religio

Iis injunxerat; a quibus Γι difcederent, facraiua, rite &

decenter, adminitlrari non pofle-,.autumarunt. Ultimam

autem id tangit vituperationem, quod nempe in fe fus- ceperint Decii peccata univerfi popuii luenda; ideoque, fi-

quiåem vel unius hominis peccata fuppliciis plecli debent

cetevnis, fi ex juflo nobifcum agatur, tant o magis animam fuam in abyjfum prcecipitare voluerint calamitatum, mm-

quam finiendarutJi, id quod verits in rempublicam amor nnnqnam depofcit. Reipondere liceat, ta η tu-m abfuiile,

ut Decii in ceternam incurrere voluerint miiériam, ut, hac via, fe putaverint ad fedes Superorum fortunatiifi-

mas, ad immortalitatem, ad nominis gloriam aeternarn>

re>5ia tendere. Idquq tum ex hoc Ciceronis efFato com-

probari poteilt ,,Quid in hac, inquit, republica, tot tan-

„tosque viros, ob rempublicam interfectos, cogitalle

„arbitramur? lisdemne ut finibus nomen iuum, quibus

„vita, terminaretur? Nemo ^unquam fine magna fpe im-

„mortalitatis fe pro Patria offerret ad mortem Tufcul.

Quceft L. I.e. 15. Idem alibi: ^,, im it em ur noilros Bru¬

nos, Camillos, Decios, Curios, Fabricios, Maximos,

„Scipiones, innumerabiles alios, qui hane remp. ftabili-

„verunt, quos equidem in Deorum immortalium coetu ,,ac numero repono. Amemus Patriam, pareamus Se-

„natui, confulamus bonis, pofteritatis gloria; ferviamus.

Orat pro P. Sextio c. 6g. Tum ex origine & natura De-

votionis. Videlicet iram Deorum imminentem, iacri- ficiis placari poile arbitrabantur · bruta igitur animantia,

hoftia-

/

& ) *P ( »

hoftiarum ergo, fepißime offerebant. Sed nulla'cer-

te eft habita ratio alicujus eorum animse, in quam ex-

ardeicens Numinum ira pofl mortem feie eil ^un derer;

iutficere. enim credebant, bruta lila anitnalia, fecundum

pradcriptas in religione qrrimonias, immoktum iri Ei·

enim, ubi graviores pertimefcebantur Deorum com-·

minationes, _neque animantia Tatis digna, Iis averruii- caadis habebantnr, homines admoverentür, neceiie e- rat, uti §. Ii. oflenfum elf. Sed probe ^tarnen obiervan- dum, externam tantum fuiile, quam refpexerunt Ro¬

mani, peccatorum & fäcrificii proportionen) ^, ita qui- dem, ut quantum fuperärent flagitia gravitate, quando

hominum facrificiö öpus erat; tantum quoque iuρera¬

ren t viwlimte dignftate & prarftantia: quare neque de ^pec-

catis interne, h. e. plene & ravera expiandis, neque de iuppliciis poft mortem infinitis, _ünquam eib a devoven-

tibus cogitätum. Nec id mirum; primo enim hominum

nemo aliena deli&a, vel maxime horrendis cruciatibus

expiare poteft,Princ. Theo!., deinde gentiies opinati funt,

peccata condonari poile, tftut gravilfima, immolatione brutorum animalium, adeoque fine infinita viftimte ob- jajtae punitione: Γι igitur Dii alia peccata non condona-

ren.t, nifi intervenientibus cruciatibus teternis, eam ob

cauÜam^ quod eilet, qui furores eorum fuilinere pos-

iet, &, libcrandae Patrik cauila, vellet; ftudio, abfurde

fmgererrtur, flagrare difcruciandi, quem vehementiifi-

ma teneret in Patriam pietas, quem virtutes ^ornarent il- luitriiTimte: ecquis enim, ab homine, iftoc ^tantum fa- cinus exfpeciaret, qui non ad culmen veluti aninli _ge- nerofi & heroica; virtutis perveniilet? Sic igitur patet,

gentiies neutiquam credidille, devotos in ceeernam feie

piaecipitaturos infelicitatem, ^pro republica occumbcn-

do; neque ideo Deciis probrum jure he-ic inferri poile,

Neque a nobis diflentientem habemus orationeni, in

laudes

& ) 21 ( «Κ

laufe Senatoris Carnpi-Marefchalli IlIuftrifTimi, Baro-

nis D:ni Simonis Grandel Helmfeldii in prcelio ad Lands-

cronam Scania; An. 1677. occumbentis, ubi hxc occur-

runt. „In antiquiori hiftoria, Leonidas, Epaminondas,

„Codros, & Decios, ideo imraortalem nominis famam

„adlecutos legimus, quod impigre capita fua, pro falu-

„te Reipublicie dévoverunt. Ex eodem fönte pietatis,

„fed puriori, nec fuperftitionibus inquinato, Helmfel-

„dii alacritas manavitj qui, acie noftra inclin^ta, & pte-

„ne proftrata, concitato equo in hoftes inve&us, & ho-

„rum teils obrutus, fuis vulneribus & fanguine, infpe-

„ratam noftris vLloriam peperit &c. Claudat dicenda

Hcipitalius:

Sunt> qui prcßcipiant obeunda pericula mtUo

Conßlio, patriam ßpes ßt modo pojje juvari:

Et referre negent, labor idtimus urgent aegrosr

Nec pofßs niß morte mahs ßuccurrere rebus:

An captetur honos, & inanis laurea tantum.

Sed ratio forteis aüdacibus male cautnm

Separat a prudenti viro, qui profpicit ante

Quatemis audendum, qua mox eventa feqiianturz

Collatisque duobns, utrum prßponderet utm,

T/t dulcis ne fponte relinquat mimera vit χ,

Si vilis res, β, tennis, β denique tant ο

Ac tali pretio nec digna videbitur effe:

Contra mille mori dubitet ne mortibus ingens

Utilitas, quoties Patriceve popofccrit ujus.

Hoc Decii videre paterque iT filius ambo.

Lib. Ill» p„ 153*

&. D. G.

To the AU CTO R.

Amongft _{liwing in} the _Civil Virtues, which Life, J don'c do recommend Know, if either of 3 Mant

them is to be prefered ^to the Love of on's own Coun- try. For when one Lowe it aright, one obferves and

exfecutes all, that one prooves conducing to icsSoucours,

Maintainance and Ad van tage. And there by one is going to be indouiltious^ hone ff anti Friend üoMankind.

Out ofthis Spring do arife an honeit Fmulation, Sacred-

neile of the Laws, Eftime abroad and Tranquility and

Calm at home. When contraly Seif ^- intereft* Olicard-, Ennimities, continuai Differences and finaly a certain

Ruin and the Fall ofthe Elrat, is to be undaniable Seqvels

of the Oppoiite. Amongft the great Numbers of Vir-

tues and Advantages, that hawe made the Romains to be the moft Silin ing of all Peoples, is even tliis to be ob»

fervetj that three Decies in this matter have beeil the moft celebrated, bey which the have not only done the

Remembrance of their Names lovely to their Country

3Men and Coetoenousvbot eternal and reverded of their lateft Pofterity. Your ingenious Work, dear Friendj bring fufficientely light to thife Things ^* which are not to be

conftdered more agreeable for a courious ^as advantagious

for an ingenious. Reader, no leiT ufefull to the Public as

rejocing ^to Your Parents and Friends. Go on, my Friend,.

to live in long Time for tu na te and happy,, whereof J

make no Doubt, when the Induftrie, with which You have commenced, the Diligence, that You have em-

ploy'd ίο procure Your-Seif Euch a Knowledge, and

this Proof .of Your advantagious Talents ^are fiire War¬

rant ies, which ^no Man wifch with more Sincerity than J, who récammead my Self inta Your faithifull Friend- fhip·

LAURENT. LINDBLOM.