i
Vtr'r
DE PERFECTJB1L1TATE CIIRISTfANFSMl
DISSERTATIO TIIEOLOGICA.
CUJUS PARTE»! PRIMAS!
VENIA MAX. VEN. FACHET. THEOL. UPSAL.
PRABS IDE
LAURENTIO ANTONIO ANJOU
THEOL. ET PIIILOS. DOCTORE TnEOLOG. PROFESSORE REG. ET ORD.
REG. ORHIMS DE STELLA POLARI MEMBRO
PRO CANDIDATURA TIIEOLOGICA
P. P.
mag CAROLUS ALFREDUS CORNELIUS
OSTnOGOTRCS. ST1P. OXENSTJ.
IN AUDIT. ECCLES. DIE \1I DECEMBK. MDCCCLIII.
II. A. N. 8.
ÜPSALI^
WAHLSTRÖM & C.
Q*,-*/
yue.
DE PERFECTIBILITATE CHRISTIANISMI.
IVostris temporibus quum multi sint, qui dicant Christianis-
mum, qiiia scilicet id haec tempora requirant, emendandum
et quasi expurgandum esse, ita ut in rationalem quandam abcat, nescio quam, religionem: haud nobis alienum visum est proponere, quomodo haec de perfectibilitate, quamdicunt, Chri-
stianismi opinio, quamvis alias aliler expressa, per omnem paene historiam sacram pertineat. Quamquam enim nomen induxerunt
aetatis hujus Rationalistac, ipsius tarnen rei mentio jam inde a
priuiis christianae ecclesiae temporibus fuit illata.
Perfectibilitatem igitur Christianismi ita vulgo acceptain in- venimus, ut sit ea religionis christianae indoles et natura, qua
non modo perfectior fieri possit et absolutior christiana reve-
latio, sed hane eliani perfeetionem absolutionemque Semper de-
sideret et requirat. Ilanc vero Christianismi perfectibilitatem
alii in eam partem aeeeperunt, ut ipsam rem sive materiam Christianismi perfectiorem reddendam censerent, alii ita ex-
posuerunt, ut in quadam formali — ut ita dicam — explica-
lioue sive in ipso Christianismo plenius et perfectius perci- piendo consisteretj quorum illi objectivam, hi subjectivam de-
fendisse videntur perfectibilitatem. Quae quidem si subjectivc
tantum aeeipitur, concedendum sane est lieri et posse et ne-
ccsse esse, ut quum genus hominum universum turn singuli ho-
mines christianam religionem in dies perfectius pereipiant et in
vim atque naturam ejus magis magisque penetrent. Enimvero
non magis in ceteris rebus hominum Iiis in terris viventium pro-
gressus certis finibus sunt terminandi, quam in iis ipsis rebus,
qua; ad religionein pertinent. Neque magis dicerepossumus do-
ctrinam christianam in dogmatihus ulliussocietalis ecclesiaslicae
absolute et perfecte explicatam expositamque esse, quam homi¬
num singulorum quemquam summam illam et singularem perfe-
ctionis sanetitatisque, qualem informat christiana religio, speciem
esse umquani assecutum. Tantum enim abest, ut religio chri-
/i
ad maturitatem aefatis perduceret*). Hane vero Clirisliunismi
perfectionem et quasi emendationem non tam ad ipsam do¬
ctrinam, qua? sacris literis contineretur, quam ad praecepta
et instituta et disciplinam vita? morumque pertinere. Hegulam
autem fidei immolam et omnibus numeris absolutam esse et
perfectam*). Attamen doctrinam etiam christianam Montani¬
st« docebant novis, quibus gloriabantur, revelationibus, si
non perfectiorem reddendam, at apertius explieandam esse.
Dona enim prophetica etiamtum sibi manere contenderunt, et
in prophelia ecstnsin quandam inesse voluerunt, seu qui furore
divino quasi concitatus esset "excideret sensu necesse esse,
obumbratus seilicet virtute divina"3). Nisi novis Ulis revela¬
tionibus fieri non posse, ut ambigua? sa?pe Parabolarum sen-
tentiae aperirentur et mysteria, qua? dicunt, Christianismi, va-
ticiniis suis explanala, in lucem novam protraberentur4).
Ut Montanus ita Manichfcus etiam se dixit 7rccQaxkrjiov esse, qui verum et perfectum indueeret Cbristianismum. Hie vero,
quamvis eandem, quam ille, ingrediens viam, in isto tarnen
emendandi studio longius proeessit. Narn quum Montanus, quod
ad ipsam doctrinam attineret, immotam fidei regulam esse pu-
taret Scripturain sacram, cujus mysteria tantummodo novis re¬
velationibus divinitus patefaetis enucleanda et interpretanda es-
sent, Manicha?us doctrinam Christi ab Apostolis recte intelle-
') Cfr. Tertullianus. De Virginibus velandis. C.I. "Justitia prinio
fuit in rudimenlis, natura Deum metuens: deliinc per Legem et Prophe-
tas promovit in infantiam: deliinc per Evangelium efferbuit in jurenlu-
tem: nunc per Paracletam componilur in maturitatem. Ilic erit solus a
Christo magister et dicendus et verendus."
a) Cfr. Tert. 1. c. "Regula quidem fidei una omnino est, sola im-
mobilis et irreformabilis." .... "Hac lege fidei manente, caetera jain di-
sciplinae et conversationis admittunt novitatem correctionis."
3) Cfr. Tert. adv. Marcionevi L. //'. C. xxil.
4) Cfr. Tert. De resurrectione Carnis. C.Oo. "Deus omnipotens...
pristina instrumenta manifestis verborum et sensuum luininibus ab omni
ambiguitatis obscuritate purgavit. . . . Spiritus sanetus jam omnes retro
ambiguitates, et quas volunt parabolas, aperta atque perspicua totius
sacramenti praedicalione discussit, per novam prophetiam de Paracleto
inundantem."
ctam esse negavit Christianisque primis, quos nomine Caltheon conlemptim appellavit, crimini dedil, quod christianam reli- gionem eorrupissent et quasi adulterassent, quare se TlaqaxXri- ror1) esse protessus est, qui emendatum et Iiis oninibus erro-
ribus ablutuin pronuntiaret Chrislianismuin. Librorum novi Te-
stamenti plurimos ut falsos repudiabant ii, qui sectam Mani-
chaei sequebantur: quos vero probabant, novo Paracleto judi-
eio suo alque arbilrio examinandos et exigendos dederant®).
IIuc proxime aceessit, ut in loeum Novi et Yeteris Testa-
menli novus codex sacer, novus perfectioris, ut putabant, de
rebus divinis cognitionis subslitueretur quasi fons et princi- pium: id quod per unam e severissimis aitatis media? sectis
factum est. Seeulo eniui XIII Franciscanorum qui praecepta S.
Francisci diligentius observabant dissolutamque disciplinam ri- gidius astringebant, Spirituales, quos dicunt, Cliristianismo perfectiorem quandam Spiritus sancti religionem, in novo codice
sacro positarn, suceessisse pronuntiabant. Liber, qui Introducto-
ritis in Evangelium (eternum inscribitur, quo doctrinam cujusdam
Abbatis Joachim contineri existimabant, iis fuit novus ille co¬
dex sacer, cujus vaticinia, quasi ad se spectarent, accipiebant.
Joachim ille tres distinxerat ecclesiac a?tates: camalem statum sub Lege usque ad Christum, statum secundum, in quo vi-
verent lioinines inter carnem et spiritum sive statum Clerico-
rumy et statum spiritualem, usque ad fincm mundi mansurum, sive statum Monachorum, "cujus initiatio a diebus ßenedicti"3).
Hunc spiritualem statum ad ipsum quasi culmen perfectionis perduxisse Abbatem Joachim Spirituales opinabantur. Nam
setatem quandarn Spiritus sancti ejus Evangelio venisse aeterno,
') Cfr. Augustin, (te act. cum Eelice I. 9. "Quia venit Manichanis,
et per suam praedicationem docuit nos initium, mediumet finem: docuit
nos de falirica mundi, quare facta est, et unde facta est, et qui fecc-
runt: docuit nos, quare dies et quare nox: docuit nos de cursu soliset lunaj, quia hoc in Paulo non audivimus, nec in caderorumApostolorum scripturis: hoc credimus, "quia ipse est Paracletus
2) Cfr. Ap. August, c. l'austum. 32. 6. "Paracletus ex novo Testa-
mento promissus docet, quid accipere ex eodem debeamus, et quid re-
pudiare."
3) Cfr. Gieseler. K. G. IL 2. p. 354.
8
Tempore recentissimo novum quendam religionis christianae
perfectionis gradum prae se tulit Mormonismi conditor Josephtiis
Smithius, cui cum Svedenborgio fuit commune, ut novissimaim
ecclesiae aetatem per sc induetam essearbitraretur. Svedenborgba-
nismus enim et Mormonismus, quamvis ceteroquin dissimiiliuii
maximeque diversi, quia illequendam quasispiritualizantem ideta-
lismum, hic crassissimum materialismum prodit, in hoc tarnen
inter se congruunt, quod et extremum — ut jam diximus — ecclesiae christianae pulant uterque se attulisse perfectionis gr;a- dum, et quod eundem arbitrarium persequuntur subjectivifs-
mum. Quum vero Svedenborgio, quippe qui objectivum qui«d-
dam consectaretur, phantasiae imagines ut verae species ante
oculos obversarenlur, eadem liaec objectivae veritatis consect.a-
tio Smithium eo adduxit, ut novum codicem sacrum invenis.se
se putaret. Smithius igitur ille, Americanus, ut novus a Deo
missus propbeta (anno 1850) exstil it et "Mormonis Librum
quem voeant, in lueem prolatum originem habere dixit ab Is-
raelitis quibusdam, qui in Americam domo emigrassent et Indo-
Americanae gentis auetores essent. Hoc codice sacro evange¬
lium quoddam novum et perfectum coutineri, quo et Vetus et
Novum suppleretur Testamentum. Evangelium illud aeternucn, quod Johannes Apostolus omnibus in terra habitantibus di-
xisset angelum diebus novissimis praedicaturum (Apoc. C. x.iv
v. 6), id novam illam esse revelationem, quae Mormonis libro
contineretur'). Dies novissimos adesse, Mormonosque "San-
ctos" illos esse, quos Apocalypsis commemoraret, qui cum
Christo his in terris uno eodemquc imperio regnarent. Con-
tinua opus esse revelatione, quare Mormoni charismata ilila
prophetica, de quibus Paulus menlionem fecisset (1 Cor. xu),
in se etiam esse summopere allirmant2).
Horum omnium, de quibus adhuc usque illata fuit mentio,
perversae de perfectibilitate Christianismi opiniones in eo vi-
') Cfr. "Mormonerne eller De yttersta Dagarnas Helige?' Stockholm
J853 p. 156.
2) Cfr. The Hook of Doctrine and Covcnants of the Church ofJesus
Christ of Latter-Day Saints. Liverpool 1849. pagg. 93. 202, cet.
