/ f
v
SPECIMINIS ACADEMICI
de
Seu
R. Mofe Maimonide
PARTEM PRIOREI
,Confenfu Ampliffimi Scnatus
Philotophici Upfalenfis
,P RälSIDE
Max. Rever. atque Celeberrimo V1R0,
Dn. OLAVO CELS10,
S. S. Theol Do&. & LL, 00.
ProfefF, Reg. & Ord.
Public& Candidorum cenfur* reveren*
ter
fifiit
Jacobus Unteus,
Jac.-FiL. angerm.
In Auditorio Carolino Majori
die 19 junii Anni 1727.
**************************************
VPSAHAZyhitQns Wernerianis.
\mi M
REPE REN Dl SSI Mö
TATRI
acDOMINO,
Dn. joanni
STEUCHIO,
,s»s. Thcol. DOCTORI Celeberrimo>
inclüta? Dicecdf. Wermlandenfis SU¬
PER-INTENDENT! ,Confi(lorii Carl- ftadcnfis PRj£i>lDI, Regiiq; Gymnafii
EPHORO Emincntiffimo
jGraviflimo
>MAZCENATI MAX1M0.
>
*
ibm n?i njny DDb ntr
irran xb .nYDi 3"> ntfio kW nmnn
.om
WDW D*K D«Trrf?j vixdd
■>nwn2v «31? \pKDinib.rT KinjiDTip
jnon ibs Dwo DJ p« oro ib p« oDDöb «a jm in? pioy w'yö pVi ^ P1
bni« ^jd H1331 un .mlYD ni« isbD «fin n«vojo3Dw "]« »y«in n«sb wrr
♦böltf TD1?
Dr? DTD "?Dn 3Tb «n ^ p by
.dyk yi^3 bw? pn bw nin V&b$ nJöb »
VI RO
MAX. REVER.atqtie
Dn. GEORG 10
W ALL IN,
S. S.Theol. DOCTORI Celeberrimo*
Regia: Academiae Upfalenfis BIBLIO- THBCaRIO Inciuto,
utolim
pracceptori honoratiflimo
>ita
nuncPATRONO MAGNO.
/rpöK dd1?^ mn nnaV -ion "Dir *?a
Tmrnio Vsokto teuten Ynya
roro
nnxaryhp nnyn ^a
xa'wi Sy
.Daran *p spö f ny an# \ar>tr dji
in« -DannjVw noan pyn diVw p*w tvi
inu »rnn
cawacrrnton oraoa
♦ran pro ort* .nyi tfny fv ddtiidVp
na
♦fry ^ nfra^DDj myraa# taworan
Reverendiff- &* Celeberr.
NOMINUM VESTRQRUM
devotiffimus cultor
JACOBUS Utt&US,
Plur. Rev
er.& Preeclariffimo VIR 0
MAGJACOBO UN/EO,'
PASTORI in @ummunt>rci &
Angerm. Meritiffimo, PARENTI indulgencilfimo.
Plur. Reverendo Clarijjtmoquc VIRO
^DN. JOHAN. KEMPE,
PASTORI in Jparbo Upl. Laudatiflirno?
Avuncuii loco colendo.
QU'd.
ce.In. Tibi. Publicum. Pater, Da^e. Svaviflime, D^bui,
CJlariflime. Migifter. Hernodi. Qui-
berali Excipere. Menfa, Non. Grava ptatiflime. Et, Pastor. Reverende,
cum,
Nullo, Non. Tempore. De
Oratione. Explicare. Non. Poflim.
des. Loquatur, Peroret Ego Vero.
Salute. Vota. Ad. Summum, Numen.
res.
Füturus.
PLUR, REVER. & CLÄRISS.
cultor §b(dientijftmui
yJACOBUS
Plur. Rev
er.& Clarifftmo V1R0,
f Dn. JOHAN. UNiEO»
PASTORI in (Eftenftd Angerm.
Digniflimo, Patruo unico,
diledtiflimo.
Plur. Rev
er. acPreeclarijfimo V1R0*
M.JOH. HERNODIO,
Tempil Cathedralis Upfalenfis, O«-
conomo
Vigilantiflimo, Avun- culo Carilfimo.
t
Cujus. JufTu. Et, Ope. Paterna. Haft Pagellas. Quantum.Tibi. Avuncule.
Me.Fratrescj. Per. Sexennium. Li-
tus. Es. Quid. Vobis.Patrue.Exo«
Q^ii. Animum. Erga. Me. Benefi*
claraftis. Debeam. Cum. Apta. Satis.
Pro. Me. Meus. Publice. Maimoni- Tacitus. Pro. Omnium. Veftrum.
Nuncupabo, Calida. Pia. Ad.Cine*
NOMINUM VESTRORUM
tbfervaHtißimut
UNMiUS.
Dofirma &
worumelegant i a
Confpicuo Ju veni,
Dn. JACOBO J. UNALO,
Pr^fenris Diflertationis Auélori.
S. & O.
Qllod infantibus dixit Plato quondam de Scholam Geometria_-: faam
ii Ms ttyeoofiiT^Toq énriTCd, id omnibus
Mufarum Cuitoribus, &praecipue iis >
qui ad ftudia Theologica animum ad-
plicant, non minori jure de lingva He- »
brara
dici pofle exiftimaverim:
ävsfyeiioe btrtTco. Tanta enim eft hujus
Jingvae utilitas, utpenes omnesin con-
feflo fit, nullam däri difciplinam, quas
in
earuos
nonhabeat fcriptores &
cornmentatores»
Hinc omni
aevoe- re&iora ingenia Iiterartrm Hebrararum
ftudium ita
indelictis habuerunt, ut He-
br«a & Rabbinica Volumina afiiduama¬
nu
volvere
nonfinc gravati. Scioqui-
dem
nonnulios minus propitiade Rab-
binis eorumque fcriptis ferre judicia>
nifitf
millis praeter aniles ineprias,
8c alienas
averitatis imagine fidionesj
inve-
inveniri criminantes» Verum fi inträ fobrium ufum contineantur, infignem
operam locant S. Philologiar: unde-p quando de bngva, de proprietato
vocum,
de «.Traf faycf,tvoig, de ritibus
facris agitur, in confilium advorari pofiunt. Oe ilbs ita loquitur Munfte-
FUS: Corte ego
id
extis didici
,quod /«e-
fe
monitores ftnt veriratis
,ettamfi tpfi
in tenebris
&
error tbus verlentur^In¬
terim quemadmodum ubi rofeti flo-
rem
decerpimus, fpinas de vitamus; ita
quoqj in Rabbinorum Iedione
,quan-
tumutile eft, adepti, noxium vitabi-
mus.
Prudentis itaq; & circumfpedi
ledoris eft
»optimos eligere, &
cumjudicio legere,cum omnes non ejusdem
fint audnritatis & utilitatis. Ceterum, quid in ift hoc negotio, tum de Rabbi- nis,
tumde
eorumledione
,(it
tenen-dum,Tibi,Mi UNjEE, perfpedum fuiffe
patet, cum R. Mofen ben Maimon,
ob infignem eruditionem apud fuos VhJJ "HM didum, prae aliis eligere-»*
& ejus vitam Sc dodrinam erudita dif>
fertatione exponere conftituifti. Sci- licet hoc ipfo bonis Omnibus ätquc#
Ongulis probafti, Te magnam lingvac
Sandac
Sanftac notitiam confecutum efTc
;nec in atrio fubftitifle
,fed in ejus interi-
©ra
penetrafte. Quocirca tam com- modam naftus occafionem mihi
tem-perare non pottum, quin meam te- fter Iaetitiam
>quam ex prajfentibus e- gregiis Tuis conatibus toto pe&oro concepi. Gratulor itaque Tibi inge-
nium minime vulgare, atque eximios
non tantum
in hocce Rabbinico, fed
& altis ftudiis progrefTus; pariter &
Parentibus Honoratiftimis gaudiurru, quod & nunc & in pofterum ex Te
Tunt percepturi, ex animo gratulor.
Perge jam, ut ccepilti, nec prius gra- T
dumfifte, quam honeftittimam
>quam
Tibi dudum propofuifti, mctam con-
tingas- iTternum Numen intimis a-
nimi
vocibus oro, utcceptis Tuis &
ftudiis clementiftime favere
,atquo
diligentiam Tuam induftnamque con- dignis, in Ecclefiae ac Reipublicae com-
moda, honoribus matftare dighetur.
Sic inter occupationes ex animo vovet
Dab, Un/, d.
io*Tut amantiffirniUy
Maji mdccxxvii. ERICUS Q?
.4$
«fr ^M
&4.&4&4é. 4å4-'
C?S> (Jtt «TO Sri) TT» G
C^Äi^ÉiäJMS® iöko
iAxx> käj r^r^ra^
******* *****•¥★-*** *******
W^M"WWWW^WW %4 **¥4^*W4%4^4w4i*tt* i&
*//
apy<
s. i.
Uemadrhodum fub templo primo id Vi¬
tium in populo Dei
notarünt
viri eruditi, qiiod in cultum deo-
rum
gentilium nimii protii fuerint: ita_, fub fecttndo in aliud
extremümprolapfos fuifTe obfervant nonnullif
eos cuminegledo datas legis nucleo, cir¬
ca
externarum modo ceremoniarumj Corticem haerere morbus deterioris
as- Vie(Te coeperit d). Seillcet hae
, *i£ägmine quafi frado liberius erumpe- renr# inque feenam aptius produce- rentur, traditionibus, quar nomine f)£> bV2V min fuperbirent> opus e-
A
tut.rat.
Hacc lex
> cumtanquam altera
revelationis divinae pars legi fcript* a
vtraditionum ftudiofis adjungeretur b), f
mox
exftitere alii> qui hujus cau/Iam fufcipientes tanquam omnibus nume-
ris
perfedac, dignam rati funt, qua!
fola dirigeret res & aétiones ad cul»
tumSummiNuminis pertinentes. Cum
his hodienum DWp feu Karraita, cum Ulis
EyjIHfeu Rabbanifi* faciunt. U- triusque fe&ae antiftites & dolores
nomine
Rabbinorum Chriftianis feripco-
ribus veniunt. Midis Karraitis, quam fieri poteft, breviftime de Rabbanißis
^nonnnlla generatim prsfari, ab in- ftituto haud alienum fore exiftimave- rim. Audlore hi Simeone ben Sehe- lach»
centumcirciter annis ante na-
tumChriftum
,fub Alexandro Jannxo orti, & per difcipulos Hilleiis propa- gati
>in Pharifa:is tempore Salvatoris
vigueruntO. Poftquam vero extrema paffa funt Hierofolyma, & Judaci per
totum terrarum
orbem dispergi ctf' perunt, ne lex illa
oralts
,quam huc-
iisq; feriptis mandare nefas fuerat^)»
interiret, R. Jehuda Nafi anno Chr. »
189 editione
imfilWQ cavere coa-
tfus
m om
_
' i
<ftus eft. Id etiam pro viribus egerc
s
R. Jenochanan fua mDJ in mifna- joth
,quae anno Chr.
zjoedita
cumipfis miinis Talmud Hierofolymitanum-j*
conftituit
j ut& R. Maremar ejusquc collega R. Mar, qui a R. Affe
annoChr. 367 inceptam Gemsram ineunto See. VI ad umbilicum perduxere-#,
quae Talmud Babylonicum Judaeis audite).
In hoc folummodo opere explicando
atque illuftrando per plurima deinde
fecula unice defudarunt operamquo
pofuerunt, quotquot fere fuerunt Ju-
f
daeorum dodlores/J,* inde Talmudiftarum nomine celebres. Cum
autemlite¬
rarum
ftudium, in Europa feeulis be-
ne
multis fopitum, per Saracenorum
in Hifpaniam adventum, quafi revivi- icere vifum eft,
nonfolum Chriftia- ni, fed etiam multo magis Judaei*
quibus
cumSaracenis
communiafuere ßu-
dia g)
jad literas humaniores
exco-lendas animurn adpulere b), tta See»
•XI & XII apud Judseos Europaeos ex*
ftitiffe Rabbinos praeclaros, quorunu
do&rina
nonparvulo ifto ftudii Tal-
*
mudici circulo includeretur, fed quae etiam ad Scriptura: S. adyu & philo»
A
%fophifc
fophiae facra fe porrigeret , fcripfaj
Rabbinorum & hiftoriam literarianij ejus temporis evolventibus abundo
patcbit. In bis quoque vel primo lo-
co
fuum
nomenprofiteri jure meri-
toque poteft Rabbinorum facile prin-
ceps Mofes Maitnonides, & ipfe Rab-
banillarum fectae addidlus* De cujus
vitaj fcriptis & eruditione fi nonnulla>
loco fpeciminis academici, adduxero,
quac in libris eruditorum per temporis
& ingenii juvenilis anguftiam obfer-
vare
mihi licuit,
remforte L. Q fe-
cero non
prorfus ingratam.
,*
a) P. Cun.
repEhr. lib, //i. cap. 17. b) j.
Georg. Prit. Intr. in leB. Fl. T cap. 33. § 3'
c) Job. Chr Wolf. Pra f. ad Not. Kar.pag.7>
d}
R.Mo f. Kozenf. ap. Buxe. Syn» Jud p*S9>
e)Buxt, I c.p.do^ dl. f)Jo. Fr. ßudd. Htft.
phil.Ebr* § .30. g) Georg. Horn Hiß. phil,
l.j. c•to.
h) Max, Rev, PraJ. Doft, 0« Celj*
Urft. liag. Cf erud. Arab.p. ijp,
§. 11
Nominum* quac tituli vicem irt
fronte hujus opellar gerunt, origtnem
ac notionem
indagare
yparum refer-
re, omniböi in aprico eft. Tarnen.
ms
\v obfervemus, effe
ro'
honoris atque dignitatis titulum, a*
pud Judacos frequentiflimum
,per fo-
lemnem aftum, rD'DD
vocant,illts collatum, qui ftudiorum labores per-
vigiles exantlaverunt i). Ne vero in illos incurramus
errores ,quorum, Ceh Wagenfeilius Cafaubonum
,Wol-
fius Gefnerum & Fr. Vavaflorem, &
Chr. Graefius quendam fub literis M.
A. latentem jure infimulaverunt k), opera: pretium me faåurum exifiimo,
fi varia illa nomina, quibus infigniri
» a
fcriptoribus Maimonides nofter fö¬
let, quafi in tabella fiftam. Adpella-
tur autem,
&
aChriftianis quiderru
quam fafpiffime Maimonides: MofesCor«
dubenfis
jMofes Aigyptius. A JudaciS
vero
frequentiffime, ut folent, per fuas :Ö'2m ifflxn h.
e.ple-
nius JID^D p nra it. rHB H per excellentiam; HTO
irm nonntfiflQ irm, quod Mobs legislatoris eftAl¬
tern,
jibu Åmram Mujfa Sbn Majemott
al kortobi alJehudi l), quod quidemj
nomen
ab Arabibus ipfi datum vide-
/
*
tur.Ubicunque igitur haec nomina_*
.
legeris, ibi Mofen noftrum intellig*
,
A j certQ
6
gg o St
eerto
cértius eft, Cxtera, qua: non
tam
ad nomina, quam potius ad No-
ftri elogia pertinent, alibi recenfere
placet. Sed priusquam ad reliqua trans-
rediamur,
monerelicet; unum Rab-
inum, qui aufror eft Iibri tfiHlpn byn
*») exftitiiTe Noftro prorfus cpuvvpc
tai cognomine gauderec
fyBaxt. Lex. Talm. in 33*1 k)J. Chr.
Wolf. Bibi. Sbr. p. 8^4- 8rf- * Ju^ Bsrtol,
Bibi
M.Rabb, /) & Herbei* Bibi, Orient,
p. SS8> m) Wolf. I. c. p 8fy>
§. III«
Miro confenfu inter
omnesfcri»
ptores convenit, Corduba:, metro- poli tum temporis») imperii in Bi'
Ipania Saracenici celeberrima, natum
eile Maimonidem, inde Mofen Cor'
dubenfem adpellatum. In tempus au-
tem
(i inquirimus, quo in lucem edi*
tus
fit> abundequidem nobis liquet na¬
tum
efle inträ medium fec. XII. an-
tium vero certo
definire difåcillimnm eft, in
tamdiverfa abeuntibus chrono- logis Judaeorum, quos negligentia &
ferius hoc fludium excoluifle querun-
tur
eruditi. Noftrarum itaque parti-
13111
I 4
um
efle ducimus, recenfitis variis
va«riorum fententiis?
eam,quae veri fi-
millima videatur, exponere, unius
tamen
cujusque judicio omnia liben- tiflime permittentes. R. Abr. Zac'nut o)
in
annumChr.
1151nativitatem No- {tri refert,quem etiam Judati tantum
non omnes
fequuntur. Vetuftus qui-
dam quatermo, tefte R. Gedalia p)y
annum
fequentem pro ejusdem natali venditat R.verolf. Ifraelita, tefte
eo~dem, illum
a.Chr.
x 13 f natumfuifle fcribit, & ab hujus quoque parte flat R,
:
* Sal. bjechrun
,immoR. David, ipfius
Maimonidis nepos, annnm eundem
ponit#> Ipfam autem fi audiverimus Maimonidem,
annoChr.
1np geni-
tum
fe efle adfirmabit r). Nos equi-
dem in fententiam
R.Is* Ifraelitx lu- bentes iverimus, quippe qui proxi-
me
ab
actate,qua Nofter vixit, ab-
fuitj vixit enim fec. XIII s), inter Ju- dacos Aftronomiac, judice Bartoloccio, peritiflimusr> Accedit, quod hac
ra-tione(feptuagenariumenim fuifle Mo-
&
^
fen noftrum omnes Judaei fatentur;
o-- '
ptime confpirent, qua! R Gedalia de
'•
verbis
monumentofepulchrali infcul-
A 4 ptis
1
B ü o PS
ptis narrat
,qua: eum anno Chr. noj fatis cefiifle innuunt u): ha:c etiarru
Cel. Wolfius
ut veraadfumit, pro fta*
bilienda fententia fua de
anno,qua Nofter
evivis exceflferit v). Catterum quocunque anno natus fit c'aoTi tia-
talis ejus in diem 14 menfis Nifan in-
cidit, horamquc poft meridiem pri'
mam, matre
in partu njorieqte. * Et
ne
quid feftivitati hujusnatalis deeßen
dies
eratfabbathi ip(o inluper vefperac
Pafcahlis fefto infignis x),
n) Jo. Marian, Rer. Hiß>. I. X.
c.lp.Hubn, Quafl, Po/it. Tom. II. I. /, o)Juchaf. f
) Sc hälfeb, Hakkafu f.
4*.q) R. Ge dal. /,
c r
) vid.
verb
acitat
ainfr. §.
4.s)lTolf,
R. £.
p.663. t)R.M. R*e.4.p. S7' ft)/.c p) B, £. p. Sjd. * Sc half. f. 4 j. x) Juch> /. G1'
§> IV,
Genus ipfius ad Regem Davidem
referunt Judacorum hiftonci, qui ta«
propter inter Noftri majores nume-
rant
R. Jehudam Nafiy). Hic vero,
quum ex parte matris fua:, originerru
debeat ftirpi Regia:
>rera omnem in
vado effe nimis creduli fibi periua-
dent, Éft enim illis perantiqua tra¬
ditio, principes academia: Hierofolymi'
tanx
aj tanae per lineam foemininam, Baby-
ij ; 1
lonicae
veroper mafculinam ftirpi Da-
a<
vidicae
innexosefte z); quod, quarru
IQ
firmo (let talo, illis, qui genealogiac
m
Judaicac periti funt, examinandum re-
a*
linquo. Id quidem ex monumentis
ri*
Judaeorum fatis conftat, majores Mai-
i* monidis haud
exinfima plebe fuifle,
Et
utetiam
exverbis jam jam citandis patebit, Matrem tarnen ejus R, Geda*
rat
lia tradit filiam fuifle ayp lavfonü 4),
id quod Bartoloccius incer fabulas re-
'?»ifert b), Unde & nos faepiufcule repe-
/'« »
titum fomnium iftud, quod patremj l Noftri ad matrimonium
cumhac in-
»//• eundum permoverit, omittimus. Mai-
\4' monem
autem Mofis noftri patremj y* judicis munere fun&urn fuiffe, verba, quac in quibusdam editionibus ad cal-
em cem
Maimonidis rutCW WWÖ
Corn¬ea*
parent, evincere videntur. A nobis
ne- veroeo
libentius huc adferuntur, quod
ro,
eadem opera nobis innotefcere pos-
fit, quinam longa ferie reliqui fue-
in rint
Rabbini noftri majores. ^
ua*
DDnn *ioy> v:ra pm pcro -q 'rrzno
rra-
* maty 13 iw»n ^DV p~in pfW *)2 mi- nn mM un ann nate -3-13 pnn
in*
A
sp :^Dn nt terra ■nrf? Tfrnnn Vy?
onyon rnriwm ruter o^wt tertw t' rirw1? 'jn b njter nvw ruter meriter p
0» to
j/) Sc half' f. 42. conf. Bart. I. c.p. 84, z)
Annot, n
rfaf Mait». Hiic. Sanhedr.
c.4.rf)
/.c.
f. 45. b) B' M. R. f. 84* 0 Talrn. edit.
1647*
§. V.
His itaque parentibus progfenitus Noder, quid annis infantiae egerit,
aut
luferit,
tacentesfcriptores & me
tacere
jubent. In eo tamen
,quam- vis fecus videatur Bartoloccio d), quin * credamus R. Gedaliae, nihil obftare o
pinor: nempe tradit ille*) Maimoni-
dem, dum ephebp fa&us literarum facris
apatre initiaretur, minus felici pollu-
ifle ingenio, ideoqja parente durius
tra&atum, quin & verberibus exce- ptum fuifle, ingerente facpius hjec ver- ba: rWK p, effe eum filium la-
vionif.
Puerum
verofeverioris difci-
plinae paternac impatientem, clam e
domo
paterna aufugifife
y& in a:dibus
vicinat fynagogar, quod quidem fabu-
las redolet Judaicas,perno(dalTe, dor- miviflTej experre&um autera, aliurru
pror-
prorfus virum furrexifTe. Domuttu ,* tamen non petivilfe
,fed alio fe con- tulifie, ibique literas edoftum & in
patriam reverfum omnium cum ad- plaufu in publico perorafte. Haec, qu£
a R
Gedalia dicuntur, utut fana
o-mnia
nonfint, docent tamen hebe-
tiora ingenia eo non raro improbo
laboreeniti, quo, qui pracciara gau- dent indole, vix adfcendere valeant.
Id
veroegifTe Maimonidem, utcon»
tumelia
apatre illata ere&us magis,
quam fradus, hane fumma virtuto
*
& induftria exftinxifie videretur. Obi¬
ter
etiam meminifle juvabit, habuiffe
Mofen noftrum,
exquo matrimonio
non
liquet, unicum filium paterna-
rum
virtutum
exaile haeredem, R>
Abraham
b.Malmön, qui floruerit anno Chr.
ino,Nachmanidis rvy%(>ovos,
R.Gedalia &
R.Dav Ganz ilium
en-comio VHJ TDffl
D3Hh.
e*Japientis
maxlme
pH ma&ant f).
d) L
c.p.84. e) l.
c.f.
v,46. f)Schalf f. 4C. conf. Wolf B. E,p. 87.
§. VI.
Sed quod natura Noftro invidere vifa eft, illud ipfum ars, natura: ma-
giftrs
_
m o gg
giftra diligentiflima
,abunde compeiv favit. InRitutionem enim humanio« \v
rem
uberioremque
,neque locus, quo nafci
eumcontigit, neqne tempus, quo vixit, illi denegafle videtur. Nam
Cor
dubam, urbem
magnorumfemper in•
geniorum matrem altricemque patri-
am
ejus fuifie fupra audivimus. Quia
vero
haec urbs
tumtemporis ditionis
erat
Saracenicac,
utibidem evi&urru dedimus, penes Saracenos autem iiifcc fecuüs, quicquid fere in orbe erat politioris do&rina?, fuifie, erudite nos
docet
Max. Rev.Dn. Pracfes b)
jquibus
,*
üfus fit prsceptoribus, qualisq; ex ho-
rum
converfatione evaferit Nofter, facile conjecerimus. Etenim Arabas
fuifie Leo Africanus t) memorias pro- dit, qui in illis numerat Ibnu Tho*
phail, Ibrsu Saig, &, qui primum mihi
nominandns
erat,ibn Rofchd» vuigo
dvcrroem.
Cum hoc
veroadeo fa- miiiariter converiåtus efi: Maimoni«
des,
ut,vel ob periculofam hane cum ipfo amiciticc necefiitudinem
,illumj
folum
mutarecoa^um fuifie
,fint
» ^qui opinentur^). Ab hisedo&us fuic
Maimonides
ea> quaead phtlofophiam,
medL
I Ö I U
medicinarn & reliquas fcientias per-,
v
tinent; in quibus quantum valuerit
videbimus
,quum, quac opera literis
mandaverit, omnia prins perluftrave-
rimus. Antequam autem hi Arabes ipfius ftudia juvare inciperent, eum_»
in avitis difciplinis Talmudicisq; pan*
de&is
aut apatre fuo, aut ab alio quovis Rabbino probe inftitutum fuis- fe,
utcredamus, par omnino eft.
Alias enim palam decreta TalmudiS migrari viderentur, quod caute admo-
dum &
accuratefingulos aetatis an-
*
nos, quibus in quarque ftudia judxum
incumbere oporteat, fancit & definit /}.
Quod vero Maimonides hac in
re u-fus fit Viva opera R. jofephi b. Me-
afch
, utR Gedalia m) &
cum eoalii
ene
multi volunt, id eft,qUod cum R. Abr. Zachut merito dubitemus n)%
Nam neque ratio temporis, quo uter- que vixit,illud patituröj, neque ver- ba p), quibus fe tueri volunt, qui ab
altera {tant parte, id evincere pofTunt.
g) Jo. Mariana. I.
e.h" Hift• l. (f
e,Arab^
&
14^» 0 de Doft
kArab ap. G, J,
r* yojf.de P-hil, cap.14. p.iöz. k)§.?.infr%
l)Pkk+dvot*c,j% §, a/, m)S(balff* 42* n)
Jucb*
Juch*f.l$t, o) Jucb. /.
c.p) Pr<ef* M/ilm.iH
ex ve
rf 8br. Tibbon. ap, Bartol. conf
cum
verf, Lat. Pocock. in Porta Mof p. ioS.
$. VII.
His jam do&oribus cum variatru Tibi, in omni genere difciplinarum, comparaffet fcientiam, ut non minus
celebris eilet jroAv'iV«^» quam facundus
'ixrcÅvyÅcoTTcs q), in magna exidimatio-
ne
futurum elfe ccepit. Sed gloria:
comes
lemper ed invidia: ideoque Sc
Noder
tantumabfuit,
uthane effuge-
rit,
utpotius in exilium abire in JE'
gyptum usque
,hane ob rem coaåus
fuerit. Variantes equidem apud fcri-
ptores hujufce fugas caulfas invenio*
de tempore itidem haud parvum eo*
rundem didenfum, fed quar tarnen., conciliari facile poffunt. Etenim R.
Salomo ben Virga r) generalia edifta
contra
Judacos per totam Africam mi¬
norem
totumque orientem anno Chr.
j
146 promulgata: Leo Africanusr)
nimiam familiaritatem
cumAverroe
fuo, gratia principis exCidente : Rob.
Claveringiusr,) neoterifmum, quo u-
fus fit Ramban? in
niDlby alii a-
liam cauflam fuifle autumant> quam-
obrem
88 ® 88 ^ obrem dulce natale folunl relinquere
.
coadus fuerit. Fugam vero in annum Chn 114t incidifle fupputat R« David Ganz«), Sed tempora, quae R. ben Virga narrat, minime congruunt>id quod etiam reéle Bartoloccius v) in
R. D, Ganz caftigat: faltem zj annos
natumfuifle Nodrum,
cumin exili-
um
iret,
exverbis x), quae ad calceni
cornment.
ejus Mifnici leguncur, di-
fcimus. Deinde quoque nulia caudb-*
adparet, quare Maimonides, utfaevi-
tiam Iegum lacarum vitaret, in illas
oras
concederet, quae ob easdem
ae-'
que ipfi forent periculofae. Quicquid fit, crediderim ego,ut reli&a Hifpa-
nia in Aigyptum trajiceret Nofter,
permotum fuifle odiis domefticis,
tumalleftum literarum ftudiis apud exte-
ros:
haec
enim tuncquam maximo
in Arabia
,& vicinis regionibus, fub aufpiciis Principum Abbafidarum, flo- ruifle oftendit Max. Rev. Dn. Praefesjd.
Nec fpes eum fefellit, diu enim late-
re tantus
literarum princeps non po- tuit; adeo
exomnibus undique locis
P| ad ipfiim venere difcipuli,
rrnrolite-
rarum ftjjdio flagrantes. Damafcus impri-
t
i6 H o gg
imprimis &' Alexandria erant, ex qui-
bus profedi funt ipfum audituri; itaq; ;1 fcholam aperuit interq; fuos claruit z).
Mox
cummedicae
artisin ipfo peri-
tiam, quam ex afle non novifle nen poterat Arabum difcipulus, fama ad Regis Aigyptii
,Saladinum vocant*
aures
pertulifietj in ipfius aulam e(i
vocatus,
Regis cuftos faniratis fururus:
fed & huc
eumindividua illa
comesinvidia fecuta eft. Qua: heic R. Ge-
dalia
narratde potione venenåta, ä Rege medicorum aulicorurn ioftinftii
ei porredtaj ab eo autem fine ul- •>
k> vita: difcrimirte haufta, & reliquisj omittimus* vera ne fint, an feens,
nunc rton
difquifituri. Id vero eh¬
ret*
in magno hortore eum apud
Regem, rtec minori exiftimatione a-
pud vulgum fuiffe, propterque mtil-
titudinem eorum,qui opem ejus incti-
randis morbis flagitabant, HerculeoS
frere
fubiifie labores^jj ut difficile o- mnino diftü fit,
utrum,qui audirt»
eum
vellent, difcipulos* an, quibüs
mederetur, atgrotos plures häbueriÉ
Mofes nofter. Hinc
aütem anun- * quam in Europam poftea concefletin
quod
Im
m. o m «7
quod quidem
exR. Afaria^) colligt poiTe videtur, vehementer dubitamus,
immo jure negamus, ut ex infra dir
cendis patebiu)- Sed ad fcrTpra Mai- monidis, qua: maximam partem iii_»
Algypto edidit,percenfenda pergimus»
qualis quantusque Nofter in fcientia-
rum
genere omni fuerit, poftmodo
vifuri.
q) vid. §. s. r) Se
ev etJehud. p< idz. s)
Ap. VoJ. i
c,t) de Maimon. u)Zernacb
IDav. ad an.pol,
v) B. M. R l.c.p* $6. x) fupr, §.
4.y) Hifit /. &
er.Zrab.
cap. q.z)
•> R, Ged.
l,c. f.4}. a)Maim. Bpifi. adTibbon»
Ap.
Buxt< Infi. Bpiß.
p.jjp. b)ap. Buxt.Praf,
Mor. Neb.p. #. c) §.
zz.§. VIII.
Licet librorum, quos Rabbinus no»
fter compofuerit, "pn ut dicit R, Abr. Zachut^), höc eft,
eorum tantafit copia, ut illis vel enumerandis
vixmihi tempus & charta fufficiant; ta*
men, ne
laborem hunc prorfus de-
tre&affe videar,
eosin fequentibus breviter recenfere animns eft. Hoc véro dum facio, ingenue fateri
notiT piget, multa meerudita: Celebb. Bar-
toloccii & Wolfii induftriae debero
5B aliqua
*s mos
aliqua tarnen aliunde adciiturum: id
quod L. C. non difpliciturum fpero.
Cum autem
R. Gedalia illos varia_.
Jingva, utpote Ebrara
,Arabica , Chab
daica & Gratca, fcriptos eHe dicat^,
haud ab inftuuto alienum erit, fi,qnas lingvas calluifTe Noftrum memorent
eruditi, in anteceilum obiervemus.
Ebraram itaque & Arabicam ex a(Tc>
enm
fcivifle,
extraomnem dubitatio-
nis aleam pofitum eft 5 ilJam enitru perfedius noviffe debuit? qui Judaeus
natione fuit: Arabicas vero peritiam,
quae hac diale&o ab ipfo exarata Tunt, ,
pleraque opera, illi optime vindicanr,
Etcnim hare lingva tum temporis tam
late patebat, quam longe fuperftitio
Islamitica propagata eilet f), eam et-
iam per id tempus folam eruditorum
lingvam vocari potuifte, ex illis? quae
fupra diximus, pronum erit collige-
re.
Prarrer.has Chaldaica?
jTurcicse,
Idedicac
>immo Graccas notitiam ipfi
tribuunt nonnulli^), eas vero per-
fundorie folummodo fcivifTe rede &
erudite obfervant alii h). Nam ad lin-
gvam Graccarn quod attinet, certum *
in
fcriptis fuis Gratcorum philofo-
ph«- 1
H
oü 10
phorum libros allegare Maimonidem,
eos autem
quod in lingva anthentica iegerit inde confici
nonpoteft: quip#
pe qnos
omnesin lingvam Arabum
translatos legere potuifTe Ntoftrültii»,
nobis erudite perfvadet Celeb. Dn.
Prsefes^. Hoc fi animadverterimus, facile videmus, quid de iliis judican-
dum fit, qua? R. Gedalia, Ioco nuper
citato
fcribit. Ca?terum ftili Maimo- liidei perfpicuitas, & diftin&a dicendf ratio,
infcriptis ejus nunquam non
elucetj flosculos rhetorieos & fubli-
mem
loquendi modum
nonaffedat*
fed
omniaftilo fimplici & a?quabili perfequitur, qua quidem re omnibus Rabbinis palmam dnbiam facere vi«
detur. Sed Erdmannum Gothofr.Ca*
mentium, perfpicacern nimis, &
au-fterum caeteroquin vitiorum Mofis
no*ftri cenforem, hac
incaufTa audire ju-
vat,
qui hancipfi laudemnon invidet:
Dulce eft
,ejus orationis
genus9Joltitum*
cobarens
,fufum, redundans,
apte orna*tecjue fluens k). Ha?c ille. Rob. Clave*
ringius ejus ftilum
cumCiceroniano in libris de Officiis convenire judicat*
quod ille forifan intelieftum vellet de
ej«$ np?n T 5 alias ftamque novimus
B
ivariare
variare ftilum Maimonidis, pro ratio-
ne
diverfi, quod tracftandum fibi fum-
llt, argumenti. Sed ad propofitum-»,
Ita
verooperum iliius numerum ini- bimus,
utprimum locum occupent,
qnae typis imprefla funt, deinde illa_.
monltrabimus* quae in codicibus mftis Jatentia, adhuc in variis BibJiothecis vifuntur:
tum eanominabimus, quo-
rum
nomina tantumfuperfunt: illis de*
pique recenfionem claufuri, quac Nm
ftro falfo tribui folent, qqxque fcri-
bere decrevit, nunquam autem fcri*
pfit Maimonides.
d) Jucb. f.
ip.e) Scbalf, Hakk. f>44> f)
CeL Pr<e{. D. O. Celf. Hiß. Arab.
p. >37•cönf»
R.
Badrefcb.ap. Pocock. Prcef. in Portt Mof.
f.
z.g) Ä. Geial» l.
c.f. b) Claver dt
JMaimon.
i) Hiß.Arab.p.pe.feqq. k) dt
Suféett, Maim, fide §. 4.
§. IX.
Merito igitur ab eo opere ordi*
mur) quod ob ufum & lucem, quam antiquitatum Ebraicarum ftudiis aftutv
dit,
carterorumfacile praeftantifiimum
efle eruditi fatentur
omnes.Eft ve*
ro
iliud
min/)> Exemplar, vel po*
lius repetitio legis, vulgari nominO)
flpin T quod in T"1 I4^^.roS
1 ° 1 zi dividatur, didum: vocatur quoquc*
1
"OlEPD ab audore, & JHD 'D
atofius
operis libro primo denominationo
fumta, Hoc opere Maimonides, quic- qud Talmuldicis pandedis continetur,
& qua jus Judacorum forenfe, & cere-
monias in AsiTVgyla ecclefiaftica ufita- tas,jufto &,quantum potuit, aptiori
ordine compledi voluit. Ita autem rem
perfequitur audor
>ut ordinem 615 illorum przceptorum, quar Judaei iti_»
24S DW Adßrmativa, & p^yn negativa, communiter dividunt
>rite
v
fequatur, quorum etiam catatogumj f) toti praemittit operi. Unde forfan If»
/. Cafaubonus »), dicendo eile hunc '-p of. nihil nifi commentationem in
ra615
de praccepta, hallucinatur, cum illud i- dt pfumalio libro, rWVO 'Do) dido, agat Maimonides» Jul. Bartoloccius
tamen27
praecepta defiderare fibi videtur,
di- fed hare forte numeratio ab omni för¬
arn
midine erroris immunis
noneft,
utipfe fuo augurio vel invitus fatetur p)„
Mirum lingva Ebraca nVf) pura jllud confignalTe Noftrum, quum cxtera_, -> Arabico exaraverit ftilo: cujus rei Gilb*
0/ Genebrardusr) hane adferc rationem$
ß 3 quod
ivi*
quod in gratiam eorum* qui fermcnem
Talmudicum
utbarbarum & irnpu-
rum
faftidircnt, id fecerit. Forfaru
etiam
hanc addere liccbit,
nefan- d:om argumentum
,ex Talmude h.e.
MÖ
mindefuifitum, & in ufum fuac complicum religionis adömatum, profana Ärabum lingva cuntaminare
viderecur. Duodeeimo
annopofl: e- ditum fuum nÄPün '"Ö s)
><]ui eft an"
nus
£etatis4*0> incidens in
annumChr.
1177,& quidem medium inter
illos
,quos R. Gedalia & Gilb. Geneb-
•rardus ponunt«), annos, hoc opus in
lueem prodire fecit. Quitiq; annos in
ec
elaborando confumtos effe teftatur
R.If Ifraelitap):locum
verofuißefpe-
luncam quandam tradunt Judaei, quo fc
contulerit Nofter, iram Regis yEgyptit
& invidiam medicorum aulicorume»
vitaturus x). In 14, ut nuper diceba-
mus,
libros diftindum eft
totum o-pus
,quorum finguli certos nis'rp
traßatuf, in fua capita divifos, conti-
nent.
Eos
omneshic enumerare,ab
inftituto alienum effe
nonopinor,fi*
quidem eadem opera, quanto in pretio
Ohriftianis fuerint, cognofcere pote- rimus) quorum multf, diverfis locis &
tem*
o
ff 11
temporibus? plerosq; hujus 'T> tradra-
tus
in Latinum tranduleruntfermonem.
/) Dr*?. /7:18. m) fieur.14: n. »)
Exerc.
antibar. p. 438 o)vid. §• 18
>7) Z?«
JW. /?.t. 4.
/>.
/00. .Abr, Zach. /, r. r)
Cbron Sacr.
ad
an,C. 1147.x) Ä. </? Zdch*
i.c.
t) 00/7/. r/V. §.
4.u~)Schalf. f. 42*
£f Chr,
Sacr,I.e. p) Je f. Ol ap.R.Ged. f>41*
x) R. Ged. I
e./♦ 42. 44.
§' X*
Polt prolixam pra?fationem
,quam
Latina
civitatedonavit Conrad. Pelli-
canus, non autem
edidit,
utteftatur
Wolfius y), & feriem Ö13 przeepto«
rum,
ineipit
Liber I,
JHDH
>de ScientUi
hoc articuli fidei Jfudaicac fundamen¬
tales & tradatus
deIdololatria,
tatv»quam eorum oppofitoicomprehendun*
turidiftingvitur in f HD7H five trada-
tUS.
I.
minn"HlDn> de Fundamente legis: conftat cap. 10. totum Latine-«
reddidit & notis llluftravit GuiL Vor*
ftius. Amftel. löjg. 4. Duo prima cap.
Lat. vertit J. Adam. Scherzerus in fuo Trifoüo Orient,
z.riiyin? de Homi•*
numy
imprimts
rarD^TDSn
>probü morlW
bus9
capitum 7. totum Latinum, fub
titulo
,Ganonum $Ethicorum
yC*K1 DO-
B 4- til
*4 Hj o &§
tis uberrimis edidit Georg. Gentiui
Amft. 1640 & iöf$.
4.Hifpan. pro*
diit per Dav. Cohen de Lara Hamb-
l66l. 4. j.
H"Vin de Studio le¬
gis
:capitum 7. hunc cum duobus fe-
quentibus rip^n
>nempe nit PHDy &
7]%m, Lat. vertit & notis ilfuftravit Rob. Claveringius, praemiflTa brevi dis- fertitionede Maimonide» Oxon.
1705".4.4. ö'U mpm rru niiny, de idohUtrU-.
c.11*
prodiit
cumLat. verfione & notis
Dionyf, Voffiifil. Amft. 1641 & 1666,
4.
in J. G. Voffii patris opere de Theol.
Gentilium, quod ex occafione hujus verfionis confcripfit: & denuo ibid.
1700.
fol. nOTD> de PcenitentUl cap. 10. hunc Latme verterunt Ano¬
nym. G. N. Cantabr. i6$i< 4. cumj notis. M. Joh. HiJpertus Helmftad. ldji,
4. Joh. bUmannus Argent. 170f.8« Pro' diit etiam Hifp. per Dav. Cohen do
,Lara> Lugd. Bat. i6öo. 4. & Angl, per Radalf. Skinnerum.
Liber
II. riinVt'"PD* de
4more: ex¬ponit ille prsscepta, quas cültumdivi-
num
imprimis externum refpiciunt.*
conftat 6. h)An
>quorum 1, yow nx^P'
de LettioneTX
Beat.6'.4.,cap. 4. Z.H/^n CODD
,de Precikus & benediBio*
tiont
H
oü 2f
tione
f.ieerÅottim: cap. i
f. 5.HT1TD5 pv>'Ön
1 min
Dl? åcPbjlsMeriisy fchedis poßium,
tf libro legis; cap. io. quatuor cap. po- ftrema de min'D per difpp. cura fua_,
Lat. verf. &
not,diffiif. edidit Jac.
Henr,
vanßaashuyfen Han
o v.170J.
4.
recuf. Franc» ad Msn. 1708.
4.4.
rvrS'i de Pcniculamentis facris: cap%$.
verf. Lat. &
not.Joh. Henr. Maji Fil.
Franc, ad Maen. 3710.4.
5.HCTG» de Confecrationibus
rerumper
preces;cap.
11. 6.
n^D
)de Circumcifione
:cap.
f,Latinum redefidere Seb. Schmidius Ar-
fe, gent. ldöi.
4.Chr. Wakherus
curru I. not.Regiom. 170;-.
•
Liber III, "l£D> de Temportbus:
o-
hujus
iofunt mbVn..
1.tntiy de sab-
Hj
bathol cap, ?0. l.JpiTV
ide Mixtio- yl,
ne rerumin Sabbatho
:cap. 8«
5«DP
O'
"flSPD
?de Die expiationis: cap. 5, hunc
O wna cum
träd.
y.nVDj fbtl &£. nwjn
ier
Lat. vertit Lud. Compiegne de Veil, Judaeus converfus, Lut. Parif. 1667. 8.
x-
recuf. Roterod. löpö.in Opufc. Philol.
n-
Thom. Crenii. 4. ijno bm DY»»
lt.*
de Fefio & diebus interfe(lis\Q.2i\p,%,
ip, \r fTOl xon
)de Fermento tf azymis
t em«sn Fafcbatos:
c.8- ö. DD1D TÖW*
/>'
B
fd®
2<*
M
O.
de Cornu
avle
tin
oin fefio
nov l Ann t in»
fl
ando
ide Scenopegia, 0* palmU tn Feßo
tabernte,
ufltatis
:cap. 8. 7- Dv?p^ > de
Annua
felutione fielt: cap. 4. Lat. ver-
tit
qua cap. prim. & ultimum Rever*
Epifc. Gothoburg.Dod:. Eric. Benzelius
Upfal. idpi. Integrum vero cum fcho-
Iiis R, Jof. Karonis &R. Abr. ben Da¬
vid pr O: ni fit Theod. Daflbvius z). 8«
tlHim >
de Confecratione noviluniil
cap. 19. in Latinum transtulcre L. C.
de Veil Lut. Parif. fööp. g. recuf-fi-
ne text
Ebr. AmfL
1701. 4.Anony¬
mus
Londin. idg
4.H. B. WitteruS
Jenae 1703.
4.Sub Pradid. J. Adam»
Danzii.
9.npjyn•> de Jejunht: cap.f*
Latinum dedit Joh. Bened. Carpzovius.
Lipf iddi. 4. 10. ram do
Eeftis Purim (J Encdniorumt Cap. 4>
Liber
IV. "lÖD* de Rebus ai
watrimonium
pertinentibus: conttneflt
y.
noVn. i. de Maritatione: cap.
2f. ex
verü L. C. de Veil Lut. RariL
8.
& 1679.
2.p'tflTJJ de Repu-
d'at/one:
cap. Ij. 5. DD"1» do
Jure leviratus 0* extr actione ca leti'. cap.
S»
4nbra iT0» de Virginevivel f
do/0
eaweffa• cap.5. y. HfcJID > de Ahl*
hr
dic«p. 4.
9f O 9t 2 7
Liber V.' rwnp nöD
,de Congrejfu
illicito &"
etuisprohibitis
\compieRitur
3.
niDTH? quorum
i.n«"3 de
Prohiblto
congrejfu
,inceftu
,wenjlruatA
&
profelytis: cap. 12. hujus
cap. 13.&
34.
Lat.edidit Hurr.fr. Pridtaux Oxon.
1679.
4. 2.nniTO nfaDXO, de prohibitis: cap. 17- $. P^TIC?
>de Ri.
tu
maBandix cap* '4-
Liber
VI, nsÖ£H 1ÖD
tde Separatio-
ne:
habet
4.HO/H
,quorum
3.ntyDttS de Jürameritis; cap. ? 2. Latmitate &
notis
donaverunt J. Fr. Miegius Mar-
%
purg. 1670.4. JuR. Chriftoph. Dith-
marus
LugdJ3atav. 1707.4.
z.D'TU,
de Votis: cap. 1$. 3. rtfTtf, de Naß-
r*ii:
cap. 10.
4.pDIPP pDny de A,- ßimatione
rerumCf perfonarum, & de
anathemaeizAtionei
cap. 8*
Liber
VII. trjftf
,de Semnibus:
7. niDPn comprehendit: horum
i.de Heterogeneis mix
tim
nonfe-
rendis :
cap. i o. ex hoc tra&atu in Lati¬
num
fermonem transfudere cap. I, II,
III.
Mag. Laur. Heilman
,Scan* Upfal.
1713.8* Cap. IV, V. Mag. Magnus Be- ronius, Upland. Upfal- 1714 g. Cap.
!
VI.
veronuperrime Lat. verfum
cumnot.
n SS
Orn
not-
cdWitUpCi7ir- 8.Dn. Engelb. Ha-
lenius, Helfing. omnes fub moderami-
ne Max.
Rev. Praefidis Dod:. O. Celfii.
t.
Q^y WrOs de portione agri paupe-
**/£*// rel nquenda t cap. 10. Lat. verte-
runt
Huni.fr. Priedeaux Oxon. 1679.4.
& Mag, Efaj. HafTelhun, fub Praeftdio
Max. Rev. Doft. Dan. Lundii. Holm.
170J. 8. 3. niDnn? de Oblatiombus\
cap. IJ. 4. 'WVÜt de Decimis prirnU\
cap. 14. y- Tai VC3J w nros* de
Tiechnis
fecundü & frublu
arb
orum anm4:ti: cap. fi. 6. D'HD'Q> de Primitiu offerendi & donis facerdotunt: cap. IZ.
Ex hoc tra&atu
7capp. priora per
Difpp. prodiere Upfal. 1694» & idpf*
'g.
cum verf. & not-Nob. Guft. Perin»
geri £ifljeblat). Alia verfio cum not.
Philol. prodiit Lugd. Bat. 1701. 4. cu-
ra
Joh. Röd. Crameri. 7, riöW
de Intermijjione agricultur* anno
anno
JuhiUo: cap. 13. Lat. verterunt Joh. Henr. Mr.jus Fil. Franc- ad M$n.
1707. 4. & Matth. Beke Lugd. Bat,
1708,
4.Liber
VIII. PHD}? de Minifterio
facro : gaudet 9. 1. mTDn fV3i
die Santtuario: cap. 8» I. ttHPDn
de
m
m ,*9 de V/tfis fanttuarii: cap. to. 3. rW3
^/ipnn
jde lngrejju facerdotk in fantttt*
drium:
cap« 9. 4- rDIQ do
lüü> offerri nefdt erat: Cap 7, $"•
ri1331pn ni'yO) de ObUtionc facrificio.
r«w:
cap. 19. d. pSDIDl PTDH» de
Sdcrif jugi & addititiis
:cap. 10. 7^/IDÖ p£HP'Qn> de Sdcrif. vitUtk: cap. 19.
8 p^iö^n
ormoy» de /«-»
fefio expiationisi cap. f. 9 HaVO
>de
Transgreßione in fruitione facrificiorum : cap. 8. hos
omnestra&atus Latinave-
fte induit, brev.
not.& ichnographia Templi illuftravit L. C de Veil Lut.
Parif. 1678.4. Recuf. per Th. Creni-
um
in Op. Phil. Roterod. 1696. ite-
rum
Ultraj.
171 $.8*
Liber
IX. nW^pH "téD
»de Sdcrificikl
conftat
6.riD^n.
1.HDä p"lp, de
Sacrißciu Pafchatos
:cap. IO.
.2. fTJTJIn
>de Triplici comparitione folemni coram~»
Domino:
cap. 3. 3. r>HD3> dZ Primo- genitk:
cap.8.
4.{UOT> de Sacrif\
pro errore per
ignorantiam: cap. lf. 7.
rni>3
"HDIHD
>de lllk, qtti
nondebent offerre facrif. expiationis\
C. f.6. miDD»
de
Nonperniutandis rebus fanttificatis:
cap, 4» L, C. de Veil
onuaeshos
tra-ßatu*
PI
o<ü
flatus edidit
cumverf. Lat. &:
not;Londm, 168 5.4- recuf. Amft. 1701.4.
Liber
X,
mnö"l&D
jde Purificatio-
ttibus: Hnjus 8 funtn^n. i-HQ DN01CD»
de Poüutione
ex moreuo:cap*. 2f. 2.
nO,r®( mö
>de Juvenea ruf a : c. 1 f. Lat.
vertit Andr. Chr. Zeilerus, &
cuitl»Difiert. de Vacca Rufa ed. Amft.
1711.3.
nynV 'D1£3 de Pollut. ex lepra: cap.
id. 4.
3W101 de Pollut.
excubili & fede:cap. C 5. f. HOS rn«DöHi de c<£teris cauflts poüut: cap.
2 0.
<5. 'OICO
5de Pollut.
ex comc-dentibus: cap. i(5* 7.OPD
jde Vaforum
■poüut. & purißcatione : c.18. 8- filmpü»
de Balneis & Uvactis: cap. I I.
Z/'^r
XI. pp'fj "|DD? de Damnis ih
latis: habet
5.DD^n. i- jlDD PH>
de Damnis ratione facultatum ab alio
i
Ila
tis:cap. 14. 2. PITJJ
>de Purtot
cap 9. 3- DTütfl nbu, de R'apto &
perdito ; cap. » 8« 4« jTIOl > do
Opp'gncracione * cap. 8« f. PIVH
W&2
1de Homi/iä'to & confervatione ho-
minis innocentis.
cap «3.
£/4*r
XII. pjp *\bpfdc Dominio re- ♦ ,
tum:
conftat
y.TOwn
■>quorum
fJYDD
>de Emtione & vendttione: cap.
M O fg
30. 2. ruriD^ iT'OT
>de ddquifit tone per
vcnationcm& pifcationern
,deque dona«
tionibtu: cap. 12. 3, CJDW
>de >re->
vicinitatU
:cap. 14. 4. pSniWl.
de Legatis
,focietatis, (!)
com~inercii;
cap. 10. f. D'IHy
5de Servis 1 cap. 9.
Liber
XIII. D"££)\£?D l&D, de Judiciis:
continet
f.nD^H-
. "•DIW, do
Condullione
pro mercede: C. I-?.
2..jnpül
jde Commodato (!) depofito: cap.
8. 3
nhü
>de Mutuante (!)
niu*tuum
accipiente: cap. 17. 4. jy&Jl jyifcD
5de
AÜore&
Reo:cap. \6. $• flV?nj
jde
Hareditatibus*cap. II.
Liber
XIV. D'COöPtf "&D? de Judici-
bus i
gaudet 5 mrfen. u fmrttD» de
Senatutf
ejus ad/efioribus
\cap. I *>.
1.nny> de Teßibus (fi
eorumdepofitione:
cap.2i. de Rebellibus
:cap.
7.
hunc Lat. vertere & edere ccepk
M. Job, Leorih. Lenzius. Witt. 1700«
4- 4.
bnx, de Lutlu (!) lugentibus:
Cap. 14. ex hoc crafratu pra-cipuarru partem Lat. edidit Mart. Gejerus in
de
LudluEbraorum, Lipf. I(5fö. 12.
f.; ÜÜ^D
1de RegibUS er Bellte
cirum;
cap. Ii, in Latinum fermonem
trans-
ii &
om
transtnlere
exhoc träd. g. capp pri-
ora
Melch. Leideckerus Roter. 1699. * g. recuf. per Th, Crenium in Op.
PhiloL ibid. 1709* Capp. 8,9? to«
Humfr* Prideaux Oxon, 1679.
4.Cap.
11
&
11Gilb. Genebrardus Lut. Parif»
1y7i.
8. recuf. in ejus Chronogr, Sacr.
IJ84. & denuo ibid. löooa). Cap.
11.
(ingulari didertatione illuftravit Carol- Skunk, llpfal. 169t. 8. Pracf.
Nob. Guft. Pering. SifijeMat). Integrum
huncce tradatum Lat. olim
vertitLaur-
Odhelius, fed h<ec verfio periit^).
Ita quinam tradatus civitateLa-
»tina per partes donati fint vidimus:
praeterea etiam exftitere, qui totum opus Romano ftilo fe exaraturos pro*
miferint, inquib9 Cel. Wolfius, ponit Vejelium,Surenhufium, Baashuyfen,it.
Ockelium ProfeflT. Cantabrigienfem.
Num
veroverfionum harum quaenam»
aut
adornata fit,
autedita
?mihi qui'
dem
nonconftat.
y) B. E.p. 848. z) Nov, Ht, mar Bäk
lyoy.p.
po.ap-W 845- ä) M. Hellmtin not>
4et verf* /D» b) M, Hellm. /.
c,§. XI.
Prarter editiories, qua? fine conv incntariis prodierunt, ut 5 Soncin» an>
Chr.
SS o
m*1 Chr» 1490 fol. Mant. qua 3 priores Ii-
♦
bros,
a.C. iföö, Venet. iöi
f. 4. cumnot.
marg.per Petr. Bragadin. ap. Jo.
{PKp, & ibid. 1 /565-. 4
,ju flu And» Mau- roceni, impreflum eft hoc opus plus fimplici
vice cumvariorum Rabbino¬
rum
eruditis
commentt. ut5Opolia.
Chr. ijop fol. Venet. 1514 fol. maj.
i tom.
Ibid. bis 1750 fol.
2 tom.ap.
Bragadinos & ap. M. Ant. Juftinian.
denuo Venet, IJ74* fol.
max.4 tom.
Has editiones
omnes& liberalitato fumtus & literarum elegantia ehartacqj
.♦ t
nitore facile vincit, qua: noviffimo prodiit Amft. 170; fol.
max. 4 tom.ap.
a
R. Iman. b. Jof. Athiarn, figuris etiam
aeneis fubinde locupletata. In hac it quoqjeditionecomparent plura, quam
t.
qua: in prioribus editt. habentur, Ebrae-
(l. orum
commentaria, qua: heic
recen- irn»re
re non vacat:infra
verohorumj
|ui< notitiam impertiemur
,ubi peculiari paragrapho
eorum numeruminiro
alt, Rabbinorum animus eft, qui vel in hoc,
nou
vel reliquis Maimonidis operibus illu- ftrandis operam fuam adhibuerunt c),
•
Id
autemde his, quas recenfuimus,
jnr
cditt. obfervari meretur,
magnam in¬
an-
C
^hr»
terter eas
efle difcrepantiarri
*multåsque
in illis lacunas, olim etiarh Célebri
viro de Veil^) notatas, fed quascor- rigi magnamque partem reftitui poife
ex
codice quodam" Mfc. cujus jatru
jam injiciemus mentionem, obferva»
verat
Beat. Carol. Skunk/?)- Sed non
pauci quoqué adhuc in Bibliotfiecis
cum
publicis tum privatis optima: no¬
tas
Mfc. Codices conduntur, interquos
non
infimae fortis unus iri Biblioth, Regia Upfalenfis Academia*, qua par¬
tem
pofteriorem fervatur > cujus pri-
orem
partem eum eile, qui in Bibi.
Berolinenfi habetur, ex eo conjicit
Cel. Wolfius, quod ambo in mem*
brana antiquiflf. exarati, elegantioris
quidero fint ilili, fed leétu tarnen dif-
ficilioris. Eum olim Conft. V Em-
pereur, ut. ipfe manu propria ad frori'
tem
codicis annotavit, acceptum til¬
lit Nob. viro Lud. Gerh-
aRenefTei
jam vero partem meliorem fadtus eß
Bibliothecae hujus Åcademixf). Hk
ille efi codex, ad queim,ut nuper in*
nuebamus, editiones mendofiores cof4\
rigi poffe fperavit B. C. Skunk, eil*
jus rei & ipfe Sc ante eum Nob. PeriO' Gi$
[fl*
ori*
tu-
m eft Hi<
ltv
cof'v
Cti'
m ° 8
..i*
Geringer £tfljeb(at> fpecimén dedere in illis, quas Upfaliae ediderurit
exhoc opere, pericopis. Praeter hos duos
Codices habentur Mflhti: Vindobo- nenfis inter Tegnagelianos n. f.fof.
rhax. membr. item Bodlejanus inter Huntingtonianos h. 6000, Seldonia-
hos n
3 nöt. Ebr.
tumetiam inter Pocockianos
ti.76. Mfc. Arabi¬
cum,
cujus verfionis audior anony-
mus^J. Norimbergenfis, qui olim fuit tfjjjua, J. M- Dilherri,
utfufpicatur Cel.
Wohius. His adde codicem bibi. pri-
VataePv. Dav.
vonOppenheimer: Leusf- denii, qui exaratus
an.Chr. 1477 h)\
Dan. Ern. Jablonski binos.-
ut& codi¬
cem
R. Serachiae Levitae, Maimonidis,
iut conjicic Wolfius, <ruy%govovj querh
R.
Metiach. de Lonzano iaepiuscule iri
mm
TOallegat
0§ 2S> d)adrf\)y^ 'b e)adcap* xt.
rit Hilc. p'
4. /)/.
f.p.y. g) vid.
§.
23.h) jod. lllufi. p. 10. i; B. £. p.
$r XII.
Qu*
>quasve cenfuraS
, cuminter fuos,
tuminter Chrtftiarios, hoc opus fubierit, paucis commemoråro btbet. Et ad Judaeos quod attinet, itu
C
1Oriente
16 K o gg
Oriente mitiora expertum' efl fata_»>
quippe quod communi velut omnium fuffragio adplaufuq; exceptum>in pan*
de&arum Talmudicarum locum furro- gaturn fuiffe,multi Rabbinorum, no*
minatim R*Obadias, tefte R. Elia Cha*
jim^), adfirmare non dubitant. Quin
etiam ipfe R. Chajim audiflTe fe perhi*
bet
aviris ThefTalonica: do&rina &
fenio venerandis, librum huncce ul*
tra
Chalak & fluvium Gozan innotu«
iffe, terique manibus decem tribu-
um/). Et fåne, quac ad hunc modum gloriofe fatis de hoc opere tradunt,
verifimillima funt; nam librum Tin
Arabicum, cujus Mf. nuper ex. Bibi«
Bodlejana monftravimus, transfufum
fuiflfe fermonem conftat, quod in u*
fum
eorumJudaeorum, qui in orien-
talibus degebant plagis
>fadlum eflfe♦
vet inde liquet, quod Maimonidenv
adhuc
viventemBabylonius quidarm quamvis fruftra, rogarit* ut Arabicé
hoc opus transferret *»). Nihilo ta«
men
fecius in occidente exftitere qui*
dam, etiam Au&ore adhuc fuperftite>
qui limis oculis hocce adfpexerint o*
pus, illudque in ipfa exftirpare herba alla'
■ O M 37 allaborarint. Quos inter mérito nu-
1
meres
R. Abr. ben Dior de Pifquera»^
Noftri rtiyxfopov
,qui au&or eft
t«j»nutti in T:
ut& Judaeos in Gallia_.
Narbonenfi habitantes
>qui propter
primum hujus operis librum, yiato
jutpote qui) ob peculiarem* quo au-
&or ufus ed, & Rabbinis hucusque
infvetum philofophandi morem, pa- lato ipforum Rabbaniftico minus
ar-ridere poterat, hoc, ut & alia Noftri
>u*
opera juntftis & infeftis adorti Tunt
im
manibus <?). Occafionem
vero ex eo it> >fibi fumfere, etiam orientalium
non-in
nulli, fugillandi egregium hunc labo-
bl.
rem,quod loca Talmudis,
exquibus
um
(ua decerpferat Rambam, non indi-
u*
caffet, quafi, veterum invidus gloriae*
en*
nomina ipforum fupprimere velletj
Te)
utipfe in fua ad R. Pinchas ben Me-
ettf
fchullan? epiftola queritur, & hane
am i
fe amoliri fufpicionem conaturp). Chri-
jicé ftianis
autemquanto fuerit in pretio»
ta'
poftquam apud eos literarum ftudia.#
qui* reflorefcerc cceperunt, non attinet
tite>, multa dicere; vel fingulorum, quos
t o'r
fupra enumeravimus, tra&atuum libri erba id abunde loquuntur, qui civitato aiU' Latina ab ipfts donati
>eruditisquc»
C i
com-i o i
commetttariis lilwftrati funt» Elogia^
qmbus hocce profecuti funt opus fum-
ini
in orbe hterato viri> heic omittoj
liquidem C. L. infra ea legere poflit?
«bi Maimonidis
encomiafimul
enar-raturi fumus q). Antiquitatum fano Judaicarum déxtera & perfpicpa defcri-
fitione umine, , quam ingentem facem hoc complexus accendifll! eft vo*
Maimonidem S. Literis eruditi boni*
que fatentur omnes: illud tarnen i nr genue fateri cogirnur, fatpius eum a-
more
religionis fuae haljucinatum, fae- pius per falebras vacillante progreflum
cfie pede$ fcilicet alioquin mc Jud&'
»/, Ticc
homo e(fe potuit• Id, quod du-
dum eruditi obfervartmt, &
nonita pridem M. Erdman Gothofr. Gamen-
tius Wittenb.
an.Chr. 1716, quamvis
fatis rigide
,peculiari evi&um daro
conatus'eft dififertatione 7).
b) R G ed. l.c f.
4?.I) in Iggeretb Chätn.
Mf. R. Gcd. 1.
c.7tt)R.Sal. b. Jof. dp. Pocock.
f.
4.») R Ge d. 1.
c.o) infr. §
15./?) ty
Bttxt.
J. E. p.g$i. q) P. Poft. r) de fufyettl
Maim.
fide in Antiq. Jud.
§. XIII.
Abfolutis, qua fieri poterat br£r i^itate
5ilJis, qu« ad npin T pertinere
V1W