nicolaus berlin

T

circa pr^parata chemica pharmacopoe/e

suecioe

OBSERYATIONES,

QUARÜM PARTICULAM SECUNDAM

VENIA AM FL. FACULT. PfllLOS. UPSÄL.

P. P.

mag nicolaus j. berlin

ClfEMIAK DOCEiNS, ST1P. NOHFF.N.

ET

petrus johannes ericus åfzelius

Vestrogothus, Stip. Wrcd.

DI AUDIT. GUSTAV. DIE X DEC. MDCCCXXXVL

II. A. Dl. S.

üpsaliie

EXCUDEßANT REGIJR ACADEKIAS T YPOGRATIII.

IN SA CR A AT REGT AM MAJEST ATEM MAUNAS EID EI VIR O

DIOECESEOS SC A RENS (S EPISCOPO

REGII ORDINIS DE STELLA POLAIII MEMBRQ S. S. THEOLOG LAS DOCTOIH

REVERENDISSIMO DOMINO

SVENONI LÜSDBLAD

M ic c € h a l 'i O _p I i m o

S?a ^{c r} ii m

v.

«1. >

PETRUS JOHANNES ER1CUS AFZEL1US

Gas Sidfidi hydrici t jiilphurefo ferrico et acido sulphu-

rico diluto paratum

©pe tubi vitrei introducitur, usque dum ^aqua gas ulterius

absorbere recuset. Celeriter probiterque lagenae obtur

ratae servantur.

AQUA SUPEROXIDI MURIATOSI.

Leg. "AQUA CHLORI" vel "SOLUTIO CHLORI."

"loco umbroso servanda est."

Obs. Formula Pharmacopoeae, qua praeparatio chlo|ri praescribitur, -majorem chloreti natrici continet quantita-

tem, quam quae acido sulphurico destrui possit; quod ta¬

rnen nihil adfert incommodi, justa superoxidi manganici quantitate, Formulae yerö theoreticae respondent chloreti

natrici partes quatuor, superoxidi manganici tres et aci-

di sulphurici sex cum dimidia.

CARBONAS KALICUM.

Leg. "BICARBONAS KALICUS.",

CARBONAS MAGNESICUM.

("HYDROCARBONAS MAGNESICUS"?)-

Obs. Continet, ut notum est, hic sal carbonatem magnesicum cum hydrate magnesico conjunctum; _quum

vero denorainatio et huic conveniens compositioni et bre- vitati, _quam postulat formula medica, noti suppetit, ^re-

tinendum forsan est nomen antiquitm.

io

/

CARBONAS NATRICÜM.

Leg. "BICARBONAS NATRICUS."

Obs. Continet carbonas natricus crystallisatus, ad praescriptum Pharmacopoeae, carbonati natrico aqua libe-

rato immiscendus, paullo plus aquae, quam ad formatio-

nein aquae crystallina salis oriundi requiratur,

"CHARTA EXPLORATORIA.

R. Laccce Musicce pulveratae unciam,

Aquce destillatce ferventis libram dimidiam.

In vase vitreo _per nychthemeron digeruntur. In Ii- quido deinde colato plagulae chartoe bibulae albae, paruni

glutinatae intinguntur et loco umbroso siccatse in vase clauso seryantur. Obtinetur sie

CHARTA EXPLORATORIA COERULEA.

Si vero liaec charta in mixtura ex

Acidi hydrochlerici uncia di midi a et Aquce destillatce libra dimidia

confecta tingitur, fit

CHARTA EXPLORATORIA RUBRA

loco umbroso siccanda ^et servanda.'!

"CHLORAS KALICUS.

Speeles pro vaporibus Chlori mixtae destillant e retorta

vitrea, balneo arense calefacto imposita, et ga9, quod

prodit colligitur in vitro idoneo continente solutionem •

11

Carbonatis kalici _purt parte lina et Aqttce destillatce partibus tribus

confectam. Ne tubus ille vitreus, per quem gas in So¬

lutionen! transit, salibus crystallisandis claudatur, infun-

dibülum _parvum huic tubo ligatura gummi elastici adfi-

gendum est. Quum solutio tantum chlori excepit, ut

cliartae exploratoriae coeruleae colorem mutet, a sale con¬

creto, quod fittldum petivit, decantatur et iterum vio-

lentiae gasis exponitur, donec color rubicundus evane-

scat et acidum carbonicum copiosius abeat. Solutio

sub operatione calefacta per nycthemeron quieta re-

linquitur; sal deinde depositus colligitur, inter chartaa

bibulae plagulas exprimitur et in aquae destillatae ferven-

tis trecupla quantitate solvitur. Solutio adhuc fervida co-

lalur et refrigeratur, quo facto chloras kalicus deponitur,

qui repetita crystallisatione purgatus siccatur.

Liquor ille, qui, operatione finita, ^a sale concreto

defundebatur, ad dimidium evaporando redactus, salem

deponit, qui eodem modo tractatus, chloratem etiam edit

kalicum.

Purum est praeparatum, si ejus solutis, nitratis argen-

tici solutione instillata, nihil fuerit turbata."

"CYANETÜM FERROSO-FERRICUM PURUM.

Chloreti ferrici quantum placet in

Aqttce destillatce sufficiente quantitate »olyitur. Huic

liquori colato solutio e

r. JaMi

12

Cyaneto ferroso-kalico, quantum placet ét

Aquce dcstillatce

quantum ad solutionem requiritur, pa- rata et colata instillatur, quanidiu coeruleum prodit prae-

cipitatum, quod deinde aqua calida per plures dies dili- genter ablutum siccatur et servatur.'7

"CYANETUM FERROSO-KALICUM.

R. Carbonaiis kalici libram

Aquce ßuvialis octoplum pondus.

Solvuntur. Solutioni in vase vitreo vel ferreo ebul- Jienti, agitando spathula Iignea, partitis viribus adjicitur

Cyaneti ferroso ferrici communis pulverati tanturn, quan¬

tum sufficit ad saturandum h. e. tredecim vel quatuorde- cim unciaej saturatio peracta est, _{quum pars} quaedam cya¬

neti ferroso-ferrici intacta remanet, colore coeruleo sec-

vato. Fit deinde _per linteum duplicatum vel per char-

tam bibuläm colatio. Liquor colatus modico calore va-

porat ad cuticulam; crystalii depositoe atque inter chartee plagulas siccatec, crystallisatione bis repetita purifjcantur.

In vase obturato, ne aquam perdant crystallinam, ^ser-

vantur.''

"EMETINUM.

R. Psychotrice Emeticce radicis pulveratae quantum placet,

Aethcris par pondus *).

*) Quum quantiiates setberis et Spiritus nullibi preescriptas

vidimus. ^nec quantum spiritus emetinum ad solutionem requi-

DJgeruntur in yase ciauso. Digestione peracta solu-

tio aetherea colando separatur ab insolutis, quas Spiritus concentrati partibus tribus

extrahuntur.

Solutioni spirituosae colatse pars dimidia aquae destil-

latae additur, quo facto, balnei yaporis calore, partes Spi¬

ritus duss et semis destillatione eliciuntur. Qui post de-

stillationem in retorla remanet liquor colatione a pingue-

dme liberatur et cum

Magnesia purce sufficiente quantitate coquitur.

Pi secipitaturn coquendo ortum, colo papyraceo colle-

ctum aquae frigidae parva quantitate abluitur et cum Spiri¬

tus concentrati parte una probe decoquitur. Solutio .colata

et ad siccum vapörata, balnei vaporis calore adhibito, e-

metinum praebet, quod vase bene ciauso servatur.

E solutione aetherea destillatione ^cauta eether recupe- rari potest."

Alia etiam emetinum prseparandi methodus licet efle-

ctu facilior, tarnen praeparaturn, ut videtur, impurius da-

tura a Pelletier *) demonstrata est:

"Psychotria Emetica radicis pulveratse quantum placet

rat definilum; quantitates harum rerum formulae nostrae forte

adscriptas in medio et incerto relinquere cogimur. ,

*) Vide A. Richard Formular und Recept Taschenbuch. 2

Aull, Weimar 1826-, p. 532.

Acpice destillcilß duodecuplo pondere

extrahitur. Solutio caute in balneo vaporis usque ad sic-

cum evaporat.

Quce, vaporatione finita, restant ^cum Spiritm concentrati parte una

decoquuntur et solutio spirituösa colata et ad siccum vapo- rata, balnei vaporis calore adhibito, emetinum prsebet, quod

vase bene clauso servatur."

HYDROSULPHURETUM AMMONICUM.

Leg. "SULFOHYDRAS AMMONICÜS.':

HYDROSULPHURETUM STIBIOSUM.

Leg. "SULFIDUM HYPOSTIBIOSUM."

Obs. Varias fuerunt de constitutione et natura chemica

hujus corporis opiniones. III, Berzeliut *) ut, et plurimi sequioris temporis rei chemicae scriptores, kermes putant

esse non nisi sulfidum hypostibiosum liypostibiite kalico pluries, sülphureti kalici parva quantitate Semper inquina-

tum, quae nusiquam aqua extrahi potuitj qua quidem re eommotus, in posteriore operis citati parte**), III. Auetor

*) Vide Lehrbuch der Chemie, 4:te Aufl. Dresden und

Leipzig i855. gdes Heft. p. i4o. ^— Vide ceterum ad kermes L. Gmeün Handbuch der Theor. Chemie, i B. 2 Abth. p.

973 seqq.

**) L. ^c. 3:te Aufl. i3:tes Heft. _p. i45.

i5

sumit kermes esse supersulphohypostibiilem kalieum, ea-

dem aquse coquentis vi destructiva örtum, quam in quas-

dam alias compositiones stibiosas vel stibicas exserere re-

peritur.

Variae etiam fuerunt rationes materiarum et in ker-

mete praeparando operationes a scriptoribus et Pharmaco-

poeis praescriptae. Pharmacopoea Suecica praecipit 2 sul-

phureti stibici partes et i carbonatis kalici, quaj prope

respondent 5 prioris et 7 posterioris atomis*); quae exinde

quantaque progrediantur producta sequens forsan mon-

straverit a;quatio;

5S-bS34- 7KC=7C-}- (Sb-f sS-bS3)+KSb

.+ (K'S + S-bS3) + 5 KS.

111. Berzeliui monet 1 carbonatis kalici et sulphu-

reti stibici partes esse sumendas, quae atoniis ex utraque

specie ejusdem numeri exrequantur. Unde fieret:

7 S-bS3 4- 7KC = 7 C + (5-b + 2SbS3)+ KSb +

3(KS+S-bä3) + 3KS;

luculenterque patet, quare kermes copiosius illa methodo

obtineatur. Eadem causa maxima forsan kermetis quan-

titas ex 1 carbonatis kalici et 3^ sulphureti stibici parti¬

bus exsisteret, si totam in formula sulphureti kalici quan- j

*) Haec atomorum ratio melius tarnen exprimitur undecim

sulphureti stibici ^{et sex} carbonatis kalici partibus.

lÖ

titatem sulfido hypostibioso conjunctam velies, ad sequen- tem »quationem:

ioSbS3 4. 7KC ⁼ 7C+ (Sb + 2S-bS3) + KSb-f

6 (K.S -j-S-bS3)

loter liquandum hypostibiis kalicus ila mutatur, ut e- mergant et stibiitis et stibiatis kaljci, vel vase aperto ae- ris influxu, vel crucibulo tecto reductione stibii, divers»

quantitates, diverso adhibito caloris gradu. Quum dein-

de inassa liquata ^cum aqua decoquitur, sulfohypostibiis kalicus, ut fieri fere solet in conjunctionibus stibii, de- struitur; solvitur in _aqua sulphuretum kalicum una cum stibiite et stibiate kalico et, peracta coctione, kermes

etiam ope sulphüreti kalici solutnm est et, solutione refri- gerata, quoad maximam partem deponitur. Eodem modo

res heic se habet, sive kermes habetur sulfidum hyposti-1 biosum, sive supersulfohypostibiis kalicus; in eo solum diverso, quod sulfohypostibiis kalicus, qui hepati antimo-

nii inest, ab aqua coquenti destructus, priori casu in u-

trasque sui partes constituentes, posteriori vero in super-

sulfohypostibiitem kalicum et sulphuretum kalicum ^re¬

digatur.

E solutione illa sulphuretum, stibiitem et stibiatem

kalicum continente, quae refrigerata kermes deposuit, ad praescriptum Pharmacopoeae Sueciae sulp har auratum ope acidi sulphurici praecipitatur. Oritur heic sulphur aura¬

tum vi destruente, _quam exserit generatum sulfidum hy-

*7

dri cum tn acida stibiosum et stibicum; unde satis patet, sulphur auratum diversas quantitates sulfidi stibiosi et

stibici continere, diversis paratum occasionibus.

HYDROSULPHURETUM STIBIOSUM c. SULPHURE.

Leg. 'SULFIDUM STIBICUM."

Obs. Ut jam supra demonstrare conati sumus, haec

materia, ad prcescriptum Pharmacopoeae Suecicae parata,

sulfidi stibici, stibiosi forsan et hypostibiosi continet di¬

versas quantitates diversis effecta operationibus. Quo id

evitetur, satius existimamus, sequenti formula uti0):

"R, Sulphureti stibici uncias decem,

Cofbonatis kali depurati uncias octo, Sulphuris uncias duas.

Pulverata miscentur et in crucibulo igne modieo li- quefiunt. Massa liquata, ut ad prseparationem kerme-

tis prsescriptum est, aqua coquente tractatur. Liquori

post refrigerationem colato acidum sulphuricim aqua flü-

viali diluturn instillatur, quamdiu praecipitatuin fulvum deponitur.

Quod fundum petit, a liquido colando separatum, a- qua fluviali fervida diligenter abluitur et inter chartae bi-

bulae plagulas siccatur. Loco umbroso seryatur.''

Obs. Perdifficile videtur quantitates aptas materia-

rum praescribere, praecipue sulphuris; quum, majori ejus quantitate adhibita, quinquesulphuretum kalicum forsan

*) Vide Berzelius 1. c, p. i4cp

i8

oriretur, unde, acido instillato, sulphur etiam praecipita-

retur; ex minori vero kermes simul obtineri potest, cu¬

jus tarnen maxima pars e liquore refrigerato separatur.

Difficile etiam yidetur formationem stibiitis kalici evitare,

ex quo prseparatum posset continere sulfidum stibiosum

immixtum.

"HYPOCEILORIS CALCICUS.

(="HYPOCHLORIS CALCICUS CUM SUBCHLORETO CALCICO"?)

R. Calcit eatistiece libram,

Aquce ßuvialis quantum satis.

Calci aqua sensim adfunditur, donec in hydratem

vertitur. Hydras deinde calcicus recens paratus in vase idoneo amplo violentiae gasis chlori, parandi quemadmo-

dum de Aqua Chlori dictum est, exponitur, donec chartae exploratoriae coerulese colorem mutet. In vase vitreo

obturato servatur."

•'INFUSUM GALLARUM.

B. Gatlarum Turcicarum pulveratarum unciam, Aquce dt stillat (T ferventis libram dimidiam.

Per nycthemeron digesta exprimuntur. Non nisi ftd

usum paratur."

"JODETUM HYDRARGYRICUM.

R. Chloreti hydrargyrici scrupulos decein;

Solvuntur in

Aquce di stillat a unciis septem.