• No results found

MOTUS IND1FFERENTIA

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2021

Share "MOTUS IND1FFERENTIA"

Copied!
24
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

S~0> B: C: D: MELETEMA PHILOSOPHICVMt De

IND1FFERENTIA

MOTUS

PHYSlCl

Inaäione

humana,

Quod?

Sujfragante

Amfliijima

Facultate

Phil, inRegia Upfal: Academia,

: SUB PRJESIDIO

Adm.Rcver♦ atä;

Amffiffimi

VIRI

M^ERICI

ALSER1N\

Log:&Mct.PROFESS:Reg:&CIrAin:

h.t:Eacult\ Ρbit: Decan: Sfetfab:

PRO GRABUMAGISTER!!,

Public* Bifqüißtiöni Submittit

sFipéndiarius regios

HENRtCUS

Weßmannus.

Ad d. VIII. Maji ANN! MDCCXXXI

in aud: Guftav. Majori* horisante

lne-rid. Colitis,

(2)

f

Sim R:^E

M:tis

MagnceFidciVIRO

<

GENERALI

si

MAJORI

q

,ic

Legionis

Regis Dalckarlics

?

CHILIARCHJE,

ρ

Perilluftri

ac

Genero·

V

fiffimo

t!

BARONI ef DOMINO Ii

Dn. carolo

;

friderico

i

tegen-

i

schöldt,

i

M&CV>AZtM4JtmO

·

(3)

Perilluftris Sc

Genero-iiflime

Domine.

I hocv quidquid eft

meletema-tis, ΊIBI DOMINEGR ATIO-SISSIME , eo nomine offerrem,

quo clientes Tui omnia

obfequia

&officia venerabunda TIBI

de-bent> nilfacerem aliud,nifiquod

pietasjuberet,

fvaderet reverentia.

Documenta namque gratiasTUiE inomnes, quotquot eam

expe-tierunt, exftiteruntmagna

&pror-fusiingularia, Verum quid

atti-net de aliis dicere? Ad me cum

revertor, quantoperefavorT UUS

me TIBI divinxerit, egometmi¬

hi fum confcius. A primonamq;

tempore > quo me ftudiorum Fi¬

lii TUI, generofae mdolis

, opti¬

ma^; fpeijuvenis, moderatorem

fata meliora conftituerunt> nihib

quamquodgratias TUiE

conveni-at, expertusfum; uttumvel ma-xime peccare mihi videar, ii ul-lum ftudiimei documentum

(4)

at in

publicum, in

quo

hujus

gra -tiae pia noncomparear

recordatio.

Hanc igitur Disfertatiunculam ,

GRATIOSISSIMEDOMINE, fub-miirereverenterque Nomini TUO

•infcribo,dedicoconfecroque,cum

ob favorem nonuno nomine mi¬

hi

prasftitrum,

tum

prascipue

vel

i-deo, ut ineo, quo me nactenus

dignatuses

Patrocinio,

hac

grati

ac venerabundianimifignificatio-ne magis magifque

confirmeris»

EgoDEUM O: M:

precibus

vene¬

raborindefesiis*utTE, DOMINE GRATIOSISSIME, in

feramaeta-tem fervet incolumem, TEque o-mni prosperitate

beet

quam

diutisiime.

Perilluftris

Generofisii-mique

Nominis Tui

devotisimuis cliens HENR.

(5)

GENEROSISSIMO

NOBILISSI-MOG&'E DOMINO

dk

älbrecto

Schönström.

Eegionis primärt* Equeßris

MAJORImaxime incluto,

MjECENATJ OPßlMO.

Max:Reversatq;Ampltsjimo VIROy

M,

Elavo

Holstenio,

AnteinvaßonemhoftilemPROFESS.

afudΡernavierißs Celeberrimo,jam veroEccleß#

Hufbyenfis

Dalekarlorum

PASTÜRI Laudattsfimo, vietniq;

contraBus PRALPOSlTÜ

gra-vtsßmoy PATRONO

Optimo.

Atnplisßmo

atq; CeleberrimoVlROy

Mag.

andrej

Philof. PraB: PRO

Vffal: Reg: & Ordin: Ρ,URONO

Optima, ObitttJttmtraheneficiattdtcm

(6)

LOn

gum

foretP

ATRONIOPTL

MLfieo,quo

deberem

verborum

adparatu, Veftra in

memeofq;

me-ritapraedicarermQuid?quodne

qui-dem iisiignificandisfufficeret

pagel-larum anguilia: Detistarnen,

Pa-troni optimi, hocpietatimea?, ut

ea tacitus venerer , quibus noη

ium par explicandis. Accipiatis rogo , hoc Specimen

Academi-cum, minuslicetexcultum& lima¬

tum, mente tarnen venerabunda oblatum, inveras & nunquam

in-termoriturae reverentiaspignus.

GenerofiJJim: Max: Revcr:

A?nj?liJ]\

atq;Celeherr:

NOΜINUΜ OESTRORUM

fiumiiiimus cultor

(7)

Skåt

ί

*Måtåtåték

B.C.D. 5-1. Ν argumenta hoc vexatiifi-mo, ut

inof-fenfopede

prO- cedamusjinan-teceilum,quan* tum ad infti-1- tuti

rationem attinet ,

obfer-vamus, a&iones humanas> pro

ratione originis & obje&i

> alias

IJ: Supernaturales eiTe, ftve fuapte

na¬

turatales,utabhomineviribus

pro*

^

priis&naturalibusperaginon

pos-Jiiit;

dequibus

Philofophus,

qua

talis, nihil novit,

adeoque

hap

fub cenfum hic non veniunt. A*

~

lias Naturales, iive ita compara-tas 5 ut ab homine viribus naturs

(8)

2 DE INDIFFERENTIA

peragipoflint;

(a) qusevel bonas

moraliter, velmalse, vel, iiinfe

praecife fpe£entur, indifferentes

( neque bonse neque malae) funt:

ad quarumentitatemDeus,

perin-deacadaliorum naturalium

agen-tium

effe&us,

fuo influxu

genera¬ li acindeterminato,falvotarnen

a-gentis, fefe libere determinantis, arbitrio, concurrit, (b)

J.II. Nil nobis laborandum eft,

circa vocum, quas prsefert

differ-tatio,expoiitionem,iiquidem

nul-la earum tali laborat difficultate*

quae inproceilu, remoram le&o*

ri injicere poilit. Confideramus,

in praffenti, motum a&ionis,

pro-ut eft nudusmotusfacultatis

alicu-jusphyiicas,

abilrahendo ab omni

lege, circamotum aliquid dispo-nente; (c) qui motus indifferens

dicitur, quiaoccupatur circa obje-&um

(a)Bajer: comp:

Theol:

Poßt: p:

τη:3io>(

b

)\cfr:J:Muf:Colleg:Controv.

(9)

MOTUS PHYSlCt %

A

åiim,

neque bonum neque

ma-lum moraliter.

$-111. A<ftio

mofalis,

& mottis in eaphyftcus,

femper quidem

Sc

indivulfo nexu conjun&a funt;

quomodoautemdifFerant, jamno* bisprobandumeft.

§♦IV,Ut hoereftius

intelligatur*

öbfervamus, in quavis aftione hu¬

mana duo venire eonfiderandai

MaUrialenimirum,&Formale, For*

male a&ionis eft qualitas feu

affe-Λ <ftio moralis,fecunduni

quama<ftio

bona vel mala eft> (d) &

confti-tuit convenientiam vel

disconve-nientiam,

cumprasfcripta

lege.(»

Materialevtroeftid> quod

ina&io-neeftphyficum,apotentiishominr

congenitis,

tanquameffeftuspro-cedens,

(f)

& eft

aliquid

reale Sc

. pofitivum

o

denotatque

conceptum

communem^ cui competit form*

denominans. (g) Hog materialen

A 2 iti

(d)Wernher: Dijf:ΧΪp:348* (ej

Puf: l:c♦ (f) Wemh> l: c,

(g)

fä*

(10)

4 DE INDIFFERENTIA in a&ione eil& diciturmotus

ph^

, iicus, quiaproceditex

principiis

tantum naturalibus,

qua?avolun-tateimmediatenondependent,

fed

ab aliis facultatibus inferioribus, fenfitiva, vegetativa,locomotiva: harum facultatuma&iones & mo-tüs, utiiint naturales ilri&e di&i,

adeoque

neceiTarii,

ifafundamen-tummoralitatisreipuunt:

idonei

tarnen funt, ad moralitatis deno*

minationemrecipiendam. (h).

5, V. Admotum

phyiicum

Deus -» concurrit iniluxu

quodam

genera¬ li , indifferenti ac indeterminatoί

qui coniiilit in largitioneperpetua

a&uofitatis, five in confervatione

illius vis agendi, quamDeus crea-turis indidit, (i) Concurfus hic

Dei eil vel Generalis, quo Dens,

indifferenter & illimitate , ad

o-mnesres, earumque a&iones, or~

dinariededelege

communi,(^con-a

eurrit

- (h) IVernh. dtJJ:l:

c. (ι) ΒαIß

di-luc:Phil:§.478·(k)Fridem: Bechman, inannot:über:inHütter:f:348*

(11)

MOTUS PHYSICI 5 y. , currit* aquo

effe&us

habet,

is quod fit

effe&us,

nonautem,

quod

1- iit talisipeciei

effecäus.

(/)Veleft

;d Specialisi quo

concurrit

ad

aftio-nes bonas, eafdem

adprobando,

a: fvadendo &

promovendo,

itemq;

> conferendovires, ad rei honeftas

;i, eieäionem &exercitia>

necesfari-n- as. (m) Cum vero

a&iones

malas

ei pariterac bonas motum

phyiicum

3» prasfupponant,

necefie eft,

mo<

tum iilum> in eiTe fuo 'generico,

as -» indifferentem eiTe, fiquidemDeus

a- ad hunc , seq; ac ad omnes

a<ftio-); nesnaturales, generali fuoinfluxu

ia concurrat. Quod vero hic motus, ie fua naturaindifferens, perverfe

ad-a. plicetur,id acaufta particulari, Γ:

i-jc pfoagenteefb qui

facit,

non

tan-5f tum ut

effeftus

iit

effe&us,

fed

et-3" jam ut iittalis fpeciei( malas)

effe-r- dus. (n)

a- §♦ VI. Veritasconcurfus Dei, ceu

it A 9

cauf-(/)Hebenfir:ph:pr:pag: 6^, (m)Budd:

jjr inρarerg:hiß. Theol: c; 6:pag:/o/f (« )

(12)

6 DE INDIFFERENTE

cauiEeprimae, cum

cauffis fecun*

dis , aTheologis pariüer ac

Philo-fophis faltem

cordatioribus

* adeo eil

comprobata,

ut,

quieame-vertere conatur > non posfit non

fummam abfurditatisnotamincur<

rere, Quid> quod facras m pan*

de£tae rotundis eamverbis

adilru-ant:a£l:i7»v. ζ8· er kvT&yap ngj 5 άτμί»; qui

locus

non tantum indicat adesfentiam

Deiuniverfalemcum creaturis, fed ilffcir mDeum tanquam bafin

? qua

fuilentamur (Sc movemur,

ipfum-queadeo concurfumDei, tanquam

cauiEeuniverfalis, cum particula-ri> (*) idque

immediatione

fiib-je&i

& operationis.

Quod etjam

comprobat verfüs immediate

pras-Ced: χχίτοιγί g ^ακ,ραίν ä-ttö ίνοσ gxctfü

*ΐμΖt υπάρχει *

ejus

enim ad mi<'

niculo immediato fuilentamur δί

rnovemur > non folum ortus

mo-mento ac

primordio

,

fed ad

ex< tremum

(*)Md, Grap: Theot, rec: controv. Tom:it

(13)

MOTUS PHYSICI 7 tremum m vitae halitum.

Con-fequitur

itaquehinc Deumconcur·

rere > non modo ad

confervatio-nem > quaiumüs,

fed

m

a&uatio-nem corporis & animae: ut ani-maa&usfuos vitalesexerceatinträ

fe, cogitando, & influat in cor¬ pus, idquemoveat: denique ut

u-traque pars

affici

atur, tuma

fe

in-vicem > tum ab obje&is» wyuit

itaque in Deo, ut nosfimus vere,

Deo concurrente ad noftrum eife:

Äeep in Deo, ut vivamus ve*

re&proprie, Deo concurrentead

noftrumvivere: vitaeft a&ionum

perpetuaferies,& vivere eftconti*

nuoagere ; Deusconcurritadno¬

ftrum vivere &moveri, ergom ad noftrum agere.

$.VII.Exhocloco,

aliisquecon-ftmilibus, concurfus & coopera-tioDei, utpote cauifte

prima?

cum.

cauftisfecundis, feu

fubje&o

agen-te, abfque tarnenomni i/ag*V nota, facili negotio

probari

(14)

s\ DE INDIFFERENTE Noftrates:(o)Duas ejjecauflasreales} pnmam <2fßcundam, quae

concur-runt,earumqueprimameiTeDeum, Sunt tarnen> qni dicunt,

non ni-fiunamtan tumeilecauiTamproprie di&am (Deum) Secundam vero,

(hominem)

non pro reali de vera

cauilahabent, fed

tantumprocauf-iaoccafionalb de mftrumento, cui

perfe nuilavis agendi ineft: unde

enatum eftprodigiofumiiiudmon· ftrum fyftema caujjaru?n

occaßona-lium

(p)

Verum

fponte

fua ruit eornm

(ßyConf.

Grap: "Th. rcc. con:*f:2ip:

4?-($) Voluntquidemnonnullihanchypothelinad· fcribzrtCartcßo, cjufque DifcipulpLudovico de U

JForge, &exCartefianoordine aliis : fedcuicunqf

hxQ dillriafuam debeant uriginem, adminimum hoc difficile ef?probatu, Carteßum hunc foetum enixum eile; Imoab hacculpa& Carteßum &

forgeum liberat Syrbius in phil: prim·· part/ I.

Ρ 2/ §■ ·2. in notis. Malebranchius

vero, de

inquir verit. Tom: 2 ρ l$6. Witticbius item in

Theol.· paeif.· §.

^37, quid fenferint, clare figni-ficarunt. vid/ Budd:Theolog, Dogm: 1/

a/ c/

4?}.in not:pag. 4J). Gr*p; Theol/ recens tontrov/

Tqm,· 7; ξ: 2; qu/ 3,§.i, quibus add: GeuiingiHS,

ßeckerHSi Ja. Cbrißo^b. Sturmius,

in phyi*

ele-Hos pQtiUs Spinozam, q«am Cartefium ftciUoseiTej vult tyrbim Phil; pr; hc.

(15)

MOTUS PHYSICI 9

eorumfententia. Si, exmenteil-lorum, unica tantum eiTet cauffa,

ubitumeifetconcurfus?notio

nam-que concurfus pluresponitpartes

concurrentes, agentes,

&a&io-nibus fociati-s, fimul in alicuem

effe&um tendentes. Tollendojam cauiTam

fecimdam&iinitarndenu-mero cauiTarum, Deus manebit

cauilafola & unica, non

proinde

prima» Primus & fecundus

funt

duo , fed unus&folus, nec

4 fecundus eft, nec

primus.

Eva-nefceretcertediftin&io, inter cauf-famprimam& fecundam, fiomnia fic ab una&univerfali cauiTa pen-derent> utfimul nonpenderent

ab altera. SiDeus folus omnia kn-mediate efficit^ utat verbis Celeb: B udd: nullum erit flagitium, nul¬

luni peccatum,

quod

non Deus „immediate , &quidem

folusper-„petret:necenimcreaturaspro

cauf->,fa haberi

poiTent.(g)Fixum

itaq;f ratumque manet, cauiTamfecun¬

dam.

(16)

ίο DE INDIFFERENTIA dam eiTe proprie cauiFam, quia

ea

cauiFat efte&umvirtuteFibipropria

nonveroexclufa virtutedivina/ibi extranea,&aFuapropria virtuterea¬ liter diltinåa,hasc eniminomnia*

£tione pra^Fupponitur.. EfFe&us fit ex concurfu Dei, quoniam eo

celFante ceiFaret & efiFeitus, &

o-mnia, qux hicponuntur in eiFe;

non

eafropter concurrit efficienter ad feccatum. (r)

§. VIII. Circa malas hominum a£tiones divinus concurfus

difpari

prorfus Fe habetratione, ac circa bonas» Concurrit namque Deus ad malasuniverfaliter, naturama-gentein , una cumviribus agendi fuitentando , ipFumque adeo

mo-tumlargiendo a

quo Fi Deus vel ad momentum ceiFaret in prius

nihilum rediremus : tantum

ab-eft, ut vel tantillum Fpirare, aut

digitummovere , vel quidquam

cogitare posFemus( F).Generalishic

Dei

(r)Brilf. dil. Phil: 47<?· Scherz. S\ß:

fheol:

deprov:D:p:ip. Wajidah

hyßftfi,

¥>ulj\dil:

Ph:

§.478·

(17)

MOTUS PHYSICI it

Del concurfus omnibus creaturis

necefiarius eft in agendo, & con~

fiftit, tumin confervatione natu¬

ra&potentiarum, tum

in

gene¬

rali influxu ad omnesmotus &

a-<ftiones, uta<ftiones Tunt, &aDeo dependentes.

Acjeoque

hic

con¬ curfus, non inbonistanturn,

fed

inmalis etjam a&ionibus ,

quate-nus

nempea&ionesfunt,

requiri-tur: non tarnen exinde fequitur, Deum

produceremalum*

neremo-tecjutdem, efficiendoid, ex quo

o-ritur malum. (t) ik/alum eft

priva-tio, fiformaliter fpe<ftetur:

Pri-Vationes non funt obje&um, vel

terminus coniervationis Divina?

pofitivse,

fedrealitateff,

qua

tales,

(«) Inhoc

itaqueconfiftit

diéti

ve-ritas: Concurrit Deus immediate

ad a<ftionem, ( non vero ad for¬

male>

quatenuseib«/*/^ fed ad

ma-terialea&iQnis> prascife& funplh

citer

(t) BUlf: $.478. (ti) Bulf l:c:

cfi\

Dannhawer: hodofbph. Phmom: λ ζ:m: ifz*

(18)

t2 DE INDIFFERENTIA citer fpe&atas folum ),(u)com:Ur· fu non determinante, Ted genera¬

li.Cw)E{t enirn concurfus Dei de¬ terminatus quidem in fe, five

fub·

jeitive , non vero determinans >

objekive, (χ) Hinc inventufacile

eft,motum &a£tionem, a Deo, ut

cauifaprima & univerfall eife, qui

illam a£tionemfimulcumhomine,

ut cauffa fecunda, quatenusa&io

fen motus phyficus eft, producit;

non alitern qtiatenusa bono decli;

nat,&a debita reöitudineaberrat;

malitia namque eft, in atiionisJf>e-ttpcatione ,

é?

illegitima adeode

ter-minationeattivitatis. (y)

Diftinftis-fimi lunttermini : motus>J:

åttio

perfi

conjiderata,

&υitium? de

fe¬

tttis , f: ctTafoL attionis. Ipfe

mo-tusperfe, &a<ftio, ut actio, non

eft peccatum ; fed Vitium inmo¬

tu , ipfeque

defe<ftus

, deformitas

& αταξία,, eft id, quod a&ionem

ma-(z>) JVernh: diff:Xhg: 369· {tv)

Biilfi l: c: (x) Scherz:

Syß:

ttdht

/V iil·

Cy) Balfil:

c.

(19)

MOTUS PHYSlCl 15 malam &vitioiam conilituit: Vi¬

tiumnon provenita

caufTa

prima,

(Deo) quae

a&ivitatem

folum

lar-gitur, in qua

nihil mali

eil

fed

a

caufTa fecunda(h:ne),

qu^mode-ratur

adplicationem; in

hac verfa^

tur <2fintercurrit malitta (z). Ideo-quea&iones

vitiofa?, neutiquam

Deo,

quiquoad

materiale

indeter-minate a c indifferenter tantum

concurrit, adfcribendse funt; fed homini, influxumDei, ad maluin

detorquenti. (aa)Licet

ad a&ionum

„malarum pofitivam entitatem,

.,Deus fuum pr^beat influxum,

»peccatitarnen

formaliter

fpe&ati,

,A ut peccatum

eil,

cauiia

non „eil; cum determinatio

ad

cer-„tam fpeciem

a&ionis

, non

fit

a

„Deo, tanquam

cauifa

indetermi-„nata, acuniverfali,

fedacauife

jjparticnlaribus, locus eil infignis. B,

Jo: Mitfei. (Π) §.IX

Cζ)B'i'ilf:l:

c: (ad)cfi:Graf?:Th:rccz

contr:Tom:j:§:^j?:fo. (bb) inColieg:

Controv:]?: pyrcfr: Büß Er:

Statut:

pzji.

(20)

14 DE INDIFFERENTIA

$·ΙΧ. Diximusin antecedchmö«

tumphyficuminfe, prajcife&afcs· traöe fumtum ,

efte

indifferen-tem. Motus phyficus

, pro

ra-tione vel Spontaneitatis vel itnpul*

fus externt, eil vel proprius

vel

alienus. Hic dicitur, qui aprin-cipio extra nos exiilente fit* lik

vero > (proprius) provenit afa«

cultate intränos exiilente, utpo*

te locomotiva , fenfitiva ; imo

intelle&uali} ii modo intelle&us

fumatur pro nuda

adprehenfione

ilmplici > nullalege

dirigibili:

re-fero m hucvolitivam, ii

praecife

fpe&etur

} prout eil nuda facul¬

tasaDeo nobis conceiFa. Hse,

in-quam , facultates* fi confideren*

tur tanquam nudi motus de facul-tates naturales, citraomnemlegis

determinationem,

funt indiffe¬

rentes. E.gr. Extenfio manus in furtoeil

indifferens,

quia eil

mo¬

tus naturalis a lege abftradlus,

a-deoque

materiale quid ί formak yero, eilexteniiQ manus ad rem

(21)

alie-MOTUS PHYSIC1 it¬ alienarn, legis prohibitione

mu-nitam ,

fubripiendam

: hxc le¬

gisprohibitio induitmotui

phyil-coi in feindifferent!,

moralita-tem, & dat huic extenfioni for-mam, quodfit &dicatur furtum,

adeoque

morale quid, (cc )

Admo-tum manus furtivae, qui

materi-alis eft , concurrit Deus ; fed

huncmotum folus fur ad rem

fur-tivam adplicat (dd). Hinc accura-tioribusorta eft

diftinéfciointer*»*-{

teriale

proximtim

&re?notum. Hoc

(remotum )in furto,

diciturex-tenfiomanus, ut indeterminatå

ad rem furtivam. llludvero (

pro-ximum ) eadem manus extenfio, ut ad rem furtivam determinata.

(OSiDeusconcurreretad materi-aleproxifmmifurti,fe

queretur,quo

d

. niotumphyftcum manus furtivx,

de-(cc) conf: Puf:Er. Scandie,dein*

"

dijfer:

mot:fhyf: in aB: butn: §. f.

fe-l*!*·

(dä) Scherz:

ßß:

Il

heoi:

de

(22)

ι6 DE INDIFFERENTIA

determinaret ad

kr#ξ!av

£

forma·

lefurti, quod αλογον:

(ff)·

Er¬

go folumadmaterialef^<tf«f«,(££) ieu extenilonem& a&ionem ma¬

nus > intentione Divinaad furtum

nondeterminatam.^M)

§. X· Motum

phyiicum

indiffe¬

rentem eiTe> vel inde deducitur,

quod hic motus prorius idem fit in multis a&ionibus., quaetamen, quoad formale maxime

difcre-pant: Extendunturmanus, cum ad Deum precesfunduntur; cum

delapfi

eriguntur ; cum obulus mendicoporrigitur; extenduntur,

cum res

alienasfubripiuntur:

Iii

quonamhoruma&uumiitaeilmo· ralitasI non in exteniione ,· quiä

hic motusin utroque

plane

idem

eil. (//)Sic

etjam

motus

pedis

fit*

cum templum adimus; aegrotos

vi-(ff)

Budd:Th:Dogm:l:2: c:2.§./U

in?iot: (gg*) IPandal: hypotyp:p:

74· '

(hh) Scherz:l:c .·cjr: Budd: in parerg'.

hifi: ThcoLpag:foi. (ii)

cfr:Buddt

(23)

MOTUS PHYSICI 17

viiitamusy fitcuminnocentesinfeiloanimo

perfequimur; cum rem alienam abrepttim

piocedimusj cumnoélambuli circumvagan«.

tur. In bis a&ibuscernitur identitas, qua

materialc, adtuum verodficrepantia orituf exmoralitate legis

, quxmateriali

fuperve-nit, (^) &: eilformale illud, a quoaélio

denominatur,contradiilin&ümmateriali ,C: fubjeclo, cuicompetitforma, quodq;

fum-tum cumformaconftituit concretum(#).

$. XI« Adftipulaturfententia;noilrjeipfaS: pagina, ubi ipfoDivino praeunteore, pec,

catum definitur per a?toμίαν,

f: carcntiam eonformitatiscumlege: i«Job:3.4, Si

pec-catum eil aVo/a'a, non utiquefitaeil

illegal

litas illain a<Sluphyfico, fed indiicrepan¬ tia adluscum lege.(mm)Ideoq;in

azilimah-davitiofitatisnatura,non tamadadum,quam

adlus vitiofitatem reipieimus \ namque citrareipedlum adlegem»

nulladatura&io-nis moralitas*

§.XII« Indiiferentiamotus pbyfici etjarn

indeprobatur

, quod in multis a&ionibus

humanis, materiale idem eil, ac in

a-ftionibus brutorum, quaetarnenab

homi-ne finegravilfimo fcelere patrari non pof-funt,abrutisverofine ulla nota

cx-B er«

{k$L)Wernh: dijf: X/. de atlionum mor:

tnater: tfform:, §,^.

(//) vid: Hebeußr*

(24)

ig DE INDIFF: MOT: PHYS:

ercentiir; (»«) quodcertedifcrimen non

cft inmotu phyiico

, utpote qui utrobique

plane idem eilj fed quiaadtionibus

huma-nismoralitas per legem eft

impofita, apar¬

te yero brutorum, materiale feu morus,

qnalis flia naturaindifferens eil, relinqui·

tur,(00)Siboscornupetaletalivulnere homi»

nem interemcrit J fipfitacus

vcrba

blasphe-ma in aliquem conjecerit

j fi canis rem

facram abftulerit, non

eapropteraut homi·

cidii, autblafphemias,

autfacrilegüiniimu-lantur, quialegisobligatioeos non ftringif. (pp) Legis v: determinatio , quae motibus

phyiicis füperinducitur, adbiones humanas

redditmorales; £

fcilicet manifeftative,

&re-ipedtunoilri ) abfq;quaadtiones nonniii

nudi motus phyiici eilent,

XIII,'Dicendum itaque eilJ quod

peccatuffl

aliquid pofitiviin fehabeat, nempe ipfum ma¬

teriale, hoc eil, niotum&aftum phyficum, qui

in fe nihil mali compleftitur.

Adeoque, licet

DeusrededicaturcaufTa aftus , nontarnendiel

poteil cauffa actus , ad malitiam determinati,

& iic aftus peccantis. Hcmicidium

, furtum&c,

iuntomninoiaäus, fed

noniimpliciteraftus,ve¬

rumaftus, aphoc

objeftum illicitumdirefti.Atqi

hocmodo aftus vitioiiitasnoneil aDeo, quiaftum

largitur indifferentem, fed aipecifica aftus

deter-minatione, qua:homtni, ceu cauffic

particulari, attribuendaeil. Velacontrahimus,

&DiviniNumi-nisgratis, pro

benignofuoduetu,infinitasgratesi

devotiflima mente decernimus, Tantum.

(»») Vid:Pufijpfö l:/J-C.2.$.</.(00) efr,Wernh.'

References

Related documents

cxcedendo autem error admittitur, quando officia danti non minus, quam accipienti molefta funt ac perniciofa_j.. .Aliena itaque commoditas non ita cu- randa efb, ut noftra ,

VYKRES MATERIAL POZNAMKA JED. OZNACENI

VYKRES MATERIAL POZNAMKA JED. OZNACENI

[r]

[r]

VYKRES MATERIAL POZNAMKA JED. OZNACENI

VYKRES MATERIAL POZNAMKA JED. OZNACENI

Inför ombyggnaden av Stortorget i Gävle har SWECOs landskapsarkitekter utarbetat ett förslag där torget med sin torghandel får en ny struktur och indelning i zoner markerade med