GABRIEL GULDBRAND

k

VASTATIONES NORMANNORUM

PER EUROPAM SISTENS

DISSERTATIO

CUJUS PARTEM SECüNDAM

VENIA AMPLISS. FAC. PHIL. UPS.

P. P.

MAG,

GABRIEL GULDBRAND

STIP. MED. THEOL,

ET

NICOLAUS

LORENTZON

VERMELANDUS

IN AUDIT. GUSTAV. DIE XVIII MAJT MDCCCXVI

h. p. m. s.

UPSALIiE

Excudetant Zeipel et Palmblad

REG. acad. typoüraphi,

IN

SACRAM RÉGIAM _MAJESTATEM

SPECTAT.® FIDEI VIRO

SACR. REG. MAJ. A SACRIS,ECCLESIARUM NOR, GRUMS&C.

PASTORI AC PR/EPOSITO _, MAXIME REVERENDO

»OMINO $. S• THEOL. LICENT.

mag.

JON jS WAHLSTRÖM

Qttalecumque

^hoc documentum grati sui animi

ac ven erabundi

pie

dedicat

ÄTICOLAUS LORENTZON.

A

monsieur

DANIEL L I B E E N

lieutenant et un des gardes du corps du rot,

et

\

a

/

madame , son epouse

SARA CATHERINE LIBEEN

n

É

e

WALLBOll,

monsieur et madame !

Daignez

agreer que je veds ccmfacrer c esfeuilhs ä ta memoire

de vos bienfaits — Ktant

obligé

^par vos bontis singvheres, je

souhaite par cet

hommage

^voiis faire connottre nia vive reconnais•

tance et tes sentimens respectiuux, avec lesquels j'ai Vhonneur

d'eire,

monsieur et madame!

votre

tres humble et. tres éissant Servitfur nicolas lorentzon,

bonden

ÅRLiGE och VALFORStAndIGE

LARS NILSSON

samt

DESS HUSTRU"

DYGDESAM ma

STINA ANDERSDOTTER.

HULDASTE FÖRÄLDRARi

Såsom ett vedevmåle af min tifiiga önskan att

alltid värdigt

svara emot Edra

outtröttliga

omsorger får mitt

väf

egnas Eder af sonlig tacksamhet^y detta första Åcademiska prof,

af

Eder

lydige Son

NILS.

)

9

(

Maximam ibi cla&em exercitus Romanus accepit:

Valens

iple occubuit — Iatn indier periculum imminebat: civi¬

tatis vires abfhmtte perniciem et ruinam pcrténdebant.

Principes regni virils et fuxui dediti, nec

melmribaS «fl

adminiftris, reditus publicos profimdebatit.

Thecdofio

mortuo, Veftrogothi fubtracfca (Ibi ftipenaia grave feren-

tes, vexatis omnibus inter Adriaticutn et Ponticum rita¬

re terris, duce Alatico in Italiam transiere. Hane de-

populati, Romaque bis expugnata, Galiiam, inde

Hifpa-

nram. petiveré. Hane fedem fibi elegere, fuperatis Své-

vis et Alanis. Evricus rex primus leges Veftrogothis

dedit 14). Hifpaniam tennere, dum, fuperante Arabe, reS

eoruin heic everterentur (A. C.

DCCXl).

Oßrogothiy

ut ante

diétum,

Hunnis, quibus ^tüftc Ba-

lamir rex imperavit, fuccubuerunt. Nec idéo (uiS caru»

ete regibns: inftituta et mores retinuerunt. Mors Atti-

lae libertatem eis dedit. Filii

ejus

inter fe disfidentes,

dum quisque regnare ftudebat, omnes imperium gentium

fubditarum ajnittunt. Oftrogothi Pannoniam occupavéréj

led cum a vi et rapinis abftineri non posfent, Italiam, permisfu Zenonis Imperatoris, duce Theoderico, petive-

runt, Odoacrique regis necati regnüm occuparunt.

Theo-

deriéus vid;or arma non per Italiam foium, Siciliam et Dalmatiam, fed et per Gallias et Pannonise partern late gesfit. Imperium jüftum et fapiens darum ejus nofnen tecit. Poft mortem

ejus

disfidia in familia regia bellaque

cum Juftiniano Imperatore magnam Oftrogothorum genrf perniciem attulerunt» Rem cadentem , quam Totrla paül-

lulum fuftinere conatus

eft,

Narfetis vidxicia arma fun-

ditus perdidere 15).

Quo tempore

Gotbi

patriam deseruerint

dijudicare

facile non eft, quia nulla nobis certa via

eft,

qua hiftoriam

B eorum

14) Ifidori Chron. Goth. 15) Procöp. Hift, Gothor.

) 10 (

eorum ad adcuratam temporum rationem exigamus.

Non

nihil vero

adjumenti

genealogia ^regum

Gothorum,

a Jor-

liande allata, 16) adfert. Quatuordecim gradus funt a pri.

mo

Gapt

ad

Theodericum,

qui regno A. C. CCCCXCIII, potitus

eft.

lam vero fi, qui mos eft, tempora ita fuppu-

tentur, ut tres reges unum compleant faeculum, circa

trigesfimum Chrifti atinum Gapt editus erit. A quo fi

rurfus defcendamus, eandem fupputandi

me|hodum

fer-

vantes, in medium fseculi tertii fextus Oftrogotha rex, decimus Hermanricus poft medium faeeuli quarti incidet.

Veritatem rei hiftoria probat. Huic fententise celeberri-

mus Suhm 17) accedit, vir in hiftoria verfatisfimus, nec ulli inferior. Hiftoriam patriae fi confulamus, Svegderuin

circa an. LX. poft Chr. ad majores fuos juxta paludem Maeotidem profeélum j8) invenimus, cujus icineris

Gapt

forfan particeps fuerit. Gothos primum Hermanrico

mortuo in

Ofirogothos

et

Veflrogothos

discesfisfe autftores vulgo autumant. Eos vero a prifcis inde temporibus

divifos fuisfe, et multitudo _{regum et} ipfa Jornandis ver- ba confirinant. ^Uli prseclaris Amalis ferviebant; inter hos familia Balthorum eminnit. ?,li, qui orientalem plagatn tenebant, quibusque praeerat Oftrogotha, (incertum u- trumab ipfius nomine an a locoorientalQ dicfti funt Oftro- gothae, refidui vero Vefegothae in parte occidua''. (Jörn.

C. 14). —■ ''In Oftrogothas movit (Balamir)

procinSum:

a quorum focietate jam Vefegothae discesfere, quam du- dum inter fe junéti habebant.

—Cujus (Hermanrici)

mor¬

tis occafio dedit Hunnis praevalere in Gothis illis _{? quos} dixeramus Onentali plaga federe et

Oftrogothas

^nuncu- pp.ri"

(C. 24).

Vandalorum

(Vindili Piin.)

eadem ac Gothi origi-

ne

16) C. _14. 17) Hiftorieom de fra Norden utvandrede Folk. 1B._p.57.

18) Storl. vide T. I. _p. 18. Ed, Schöning. Havn. MDCCLXXV1J.

) " (

ne 19) primus mentionem facit

Plinius,

In Pomerania po-

\

fteriori (Hinterpommern) et Borusfia ad Viftulam fluvi-

nm plurimi Scriptores coilocant. Rei fidem Jornandes affert, qui Vandaios, Ulmerugis ^, accolis maris, pulfis,

a Gothis devi&os fcriptum tradit. Inde Bojohemum pe- tnnt. Illos bello contra M. Aurelium Marcornannis auxi*

lio fuisfe jam diximus (p. 6. Diocletiano Imperatore in

Dacia habitasie videntur. Hic cum commorarentur, a

Gebericho, rege Gothorum, bello lacesfiti pulfique Pan-

noniam domicilinm a Conftantino Magno acceperunt.

A Stilicone tandem irivitati Galliam, conjun&isSuevis et

Alanis, occupandam invadunt (A. C. CDVI): hinein Hifpa-

niamcendunt. Crudelisfime ibiab iis omnia devaftata , urbes incenfe, alimenta direpta, ut in carnes humanas homi-

nes vis famis converteret. Ingrnentibus infuper Veftro- gothis, in id discriminis Vandali adduéti funt, ut Africam petere fluderent.— En vero, Numine divino exitium im-

periiRomani quafi accelerante, confiiiis eorum ipfi Roma¬

ni fecundarunt. Duobus Ducibus , Bonifacio et Aetio, va- Iidisambobus,et rerum bellicarum peritia neminiaetatis fuae iecundivS, aemulatns et invidia intercesferant. Horum al-

' terum _, Bonifacium, Placidia toti prsefecit Africae. Do-

le.bat id Aetio, (ed minime displicere fibi rem oftendebat»

Profeélum vero

jam

in AfricamBonifaciutn, utpote re- gnum tra&antem, criminari apud Placidiaro Aetius coepit.

Revocatus Bonifacius non paruit, quippe cui

jam

perfua-

fisfet Aetius infidias ei a Placidia ftrui. At vero cum nec parem fe Imperatoris potentiae fentiret, nec falutem fperaret, fi Romarn proficifceretur, Vandalos fibi adjun-

gere coepit. Misfis igitur in Hifpaniam, ^cum

Gonthari

et Gizerico foedus iniit, ut cuique

ipforum

tertia pars Africae cederet. Haec

paéti

Vandali in Africam venere.

Boni- 39) Procop. Hill Vand. L. I, p. Ed. Grot,

) I* (

Bonifaciuin, detecfto _per amicos

ejus

feelefto Aetii facino-

re, fa&i poenituit. Gizerico ve.ro ut reverteret nullo modo perfuaderi potuit. Africae ergo magnam parteiu ex- pugnavit. Crudeiitas, qua in incolas terrae Vandali ufi iunt, infignes eos apud barbaras quoque gentes fecit. Mul-

ta beila Gizericus feiiciter gesfit, finesque regni dilatavit.

Turbidus imperii Romani flatus imgnopere ei in hac re

adjumento fuit. Siciliam ipfamque Italiam depraedatus,

Romarn expugnavit, ipfa JEudoxia Imperatrice vocante.

Confilium inierat Majorianus Imperator ad eum in Africa adgrediendum ^: perdita vero clasfe Italiam revertere coa-

étuseft. Gizericus _regnum fnum firmare omni modo cona- tus eft: in illo etiam prsecipua fuccesfus Vandalorumcausfa quaerenda. Succesfores ejus non minus ac Vandali le- nitäte coeli moiles facfti absque ullo labore vitftori Belifa- rio

peaedge fuere,

qui regnum eorumA. C. DXXX1Vevertit.

Herulorim primum domicilium in Scandinavia fuit,

unde eos Dani pepulerunt 20): id quod primo vel initio fecundi fheculi forfan faftum eft.

Majoris

momenti ver-

ba

Pro.cop.ii

funt, qui eos faeculo fexto, cum jam diu ad Danubium habitasfent, interfeélo rege Ochon

(Håkan),

legatos in Thülen, qui inde regern accirent, mifisfe nar¬

rat; alio loco, partem eorum,cum a Langobardis fuperati esfen.t, peragratis multis terris et Oceano navigato, Thülen

infulam adyecftam ineaconfedisfe 2i).Germaniam vero quis

umquatn Thülen

appellavit?—Imperante

Gallieno in ditio-

nem Romanam Heruii primum irruperunt.

Pofthoctempus

faepe et feiiciter Romanos tentarunt. Sed Claudius Im¬

perator eos

Gothosque

fortiter profligatos retudit. Her- manricus, rex Gpthorum ^, eos ad paludem Mseotidem pofjtos, fubegit. Nec ibi certa fedes: mutatis dominis,

mutatus locus. Ab Hunnis

Europam

invadentibus in Da- ciani 20; Jörn. C. 3» al) Piocop. B. G, L. II.

) !3

C

ciam compulfi funt; fno tamen paruere regi. — Odoacro

Italiam petenti Heruii aliique opem tulere: quo a Theode

rico vifto, in vicinia Taurini fedes obtinuere.

Juftiniano

in. reenperanda Italia et contra Perfas auxilio fuerunt. In- fida haec et bellicofisfima gens, pacique inlueta, Lango-

bardos jam deviétos et tributarios nitro adgresfa eft, vi-

cta vero ab Imperatore Anaftafio _{recepta 22). Deos} com-

plures

colere, quos et humanis vitftimis piacare fas ha-

bebant: fenes et aegrotantes necare: homines, etiam uxo- rem viri defun&i in _rogo comburere: mores refert Scan- dinavcs.

Gepidif communem cum Gothis fuisfe patriam au<ftor

eft Jornandes 23J. Hos ex Scandia navigantes tardius Gepidas fubfectiti funt: inde ex re nomen inditum 24).

Adhuc circa medium faeculi tertii ad Viftulam fluvium habitarunt. Piagas deinde auftrales petentes, Claudio Im¬

peratore , cum Gothis Danubium transve<fti funt; hic ve¬

ro eos repulit. Tantum terrorem plurimis Getarum po-

puiis nomen Probi et Romanorum injecit, ut aut pacem

et foedus facerent, aut in deditionem venirent. Multi tunc ab eo recepti mox feditiones moverunt. — Felici-

ter in Burgundiones pugnato, Oftrogothos adorti funt.

Thorismundus _{vero, rex eorum,}

Gepidas

adortus magno

proeiio fudit. Attilae, Galliam invadenti, Ardaricus, rex eorum, cum magna armatorum copia auxilio veniens in campis Catalaunicis pugnavit.

Gepidas

ergo non minus

ac ceceros Gothos Hunnis paruisfe inde concludere licet.

Idem

Ardaricus,

vix mortuo Attila, primus,

jugo

fervili

deje&o,

Hunnis ad pontum Euxinum usque profligavit.

Ex eo in Dacia fedes fibi elegerunt Gepidae: Danubium

transeuntes Sirmio potiti funt. Cum poftea e Pannonia Oftro- 22) 1. c. L. III. 23) C. 17.

24) Gepida feu Gepanta fermone Gothorum pigrum denotat. 1. c.

)

14

(

Oftrogothi in

Italiam

fe contulisfent, Langobardi fedes eo-

rum occuparunt. Vicini ergo Gepidis fa cli continuisque in- juriis Iacesfiti bellum parant, in quo

Gepidae

^a Lango-

bardis et Avaribus ad internecionem usque deleti funt,

adeo ut vix nuntius proelii fuperesfet. Cunimundum, re¬

gem

Gepidarutn,

Alboin fua ^manu interfecit. Poll hcec Gepidae disperfi ^aut Langobardis aut Avaribus paruere.

Tempus, quo hoc fadtum fit, inter audtores non fatis

convenit. Ät ante annurn DLXVIII. fafrum verifimile efi:,

quo anno Alboin Italiam petivit.

Ultimi omnium barbarorum Langobardi fines Romanos petiverunt.

Hi

quoque, tefie Paulo

Warnefridi,

ex offi-

cina illa gentium, Scåndinavia, originem ducunt.• Demi- grationis causfam numero civium nimis auéto adtribuit,

quo faétum eft, ut, forte duéla, tertia pars, nec illa ita

magna, patriam relinqueret. Paucitatis eoruin et forti-

tudinis Tacitus _quoque mentionem facit 25). —Certe aut

ante Chrifium _{natum, aut niox} initio primi faeculi facfta demigratio. Multis et gravibus bellis cum gentibus vicinis

hoc aevo impliciti erant 26). Ex eo tempore nihil certi de- iis coropertum habemns, donec tempore Odoacri in ter¬

ra Rugorum, quae pars Norici erat, confederint. Panno-

niam ab Ofirogothis reliétam, qui Italiam petiuere, conce- dente Juftiniano Imperatore, occuparunt. Alboin rex de-

mum eos in Italiam deduxit, hortante, ut Paulus Warn, dicit, Narfete, qui in magna ofFenfa apud Imperatorem

erat. Alboin totam Italiam fnperiorem, a viéloribusLom- bardiam vocatam, fibi fubjecit. Regnum

ejus,

domefticis et externis bellis agitatum, pofi: bina faecula maximus fuae ae- tatis vir, CarolusMagnus, evertit.

Ita imperium a

Romulo

conditnm , a Bruto in liberta-

tem 25) Tacit. Germ* C."40.

s<5) Tacit. Annal, et Hift, variis locis.

)

^*5

tem vindicatum, maximorum hominum opera

auftom, poR

duodeciin fsecula everfum eft. A minimo

profecluru exordio

in tantum crevit,ut mole fua laboraret. Late corruit: par¬

tes regni, ut merobra corporis distraéba, ab

hoftibus

rapfcas

videbas: Hifpaniam a VeRrogothis,

Africam

a

Vandalis

ex- pugnatam, Italiam Oftrogothis parentem,

citoGalliam Fran¬

cis fubje&am. Britannia, ^a Romanis relicRa, in Anglös et Saxonesjam cesferat. 27)— Nunc ad materiam

propofitam

propius accedanius.

Normannos incolas Sueciae, Norvegise et Dania2 com- muniter adpellatos teRimonia veterum

Au£lorum

probant.

Kginhardus, gener et Cancellarius Caroli IVIagni, in vita ejus haec dicit: ''Sinus quidam ab Oceano orientein ver- fus porrigitur, longitudinis quidem incompertso,

latitudi-

nis vero, quae nusquam centum miilia excedat, cum in

multis locis eontraéfror inveniatur. Hunc multss circum- fedent nationes; Dani Rquiderb et Soeones , quos

Nort-

mannos vocamus, et feptemtrionale littns et omnes in

eo infuJas tehent." Adamus Bremenfis defitu Daniae : "Da¬

ni et Sueones ceterique frans Daniam popuii

ab hiftoricis

Fran- 27) The period was rsow come, when tbat enormous fabric of the

Roman empire, which had diffufed flavery and oppresfion, toge-

ther with peace and civility , over fo confiderable ^a part of the globe, was approaching towards its final disfolution. Italy, and

the centre of the empire, removed during fo many ages, from

all concern in the wars had entirely loft the rnilitary fpirit, and

\vere peopled by ^an enervated race, equally dispofed to fnbmit to

a forc-ign yoke, or to the tyranny oftheir own rulers. The ^empe-

rors found themfelves obliged to recruit their legions from the

ironcier provinces, where the genius of war though languishing,

was not totally extinctj and thefe roercenary forces, carelefs of

laws and civil inftitutions, eftablished a military governernent,no lefs dangerous to the fovereign than tothepeople» Htjtne Hilf, of England V. I. _{p. 31} Coode's Ed.

) i6 (

Francorum omnes Nordmanni vocantur." Sic Iiber vetus,

qui infcribitur

Gefta Normannorum:

°Nortmanni procedentes

de Scanzia infula, quae Northvegia diciturjin qua habitant Gothi." ABritannisNormanni Dani vulgo appellati Tunt,

eamobcausfam, credo, quod hi BritannisproximiTunt eos- que in ditione fua diu tenuere.

Normanni, h. e. incolae Suecise, Norvegias Daniaeque

abantiquisfimis inde temporibus piraticam exercuere. Svio- numciuitaiesprcetervirosarmaque tlasßbus

valéfttef

TäcituS^memo,

rat 22). Quid ? qui clas feScandinaviamadvedi Tunt,rei nava- Iis rüdes esfentVVanlandum _regem armispotentem multas regiones peragrasfe Sturlonides tradit 29.) Nullus princeps

in honore apud

majores

noftros esfe potuit,11ifi qui in ter-

ris exteris,conjundis fibi quibusdam amieis, praedam face-

ret. Nihil tam in ufu,tam illis familiäre fuit, quam piratica.

Vix homo adolefcens fädus navibus et mari operam dare coepit. Per maria circumvedus omnibus Ioeis pnedabatur.

Quae seftatecongesfisfent

majores,

hiemeconfumferunt.Filii

regum, quibus nulla fpes domi im-perii potiundi per mare, aut träns mareopeset regna quaerebant. Vita fpoliis raptis

et rebus fortitergeftisinclyta honoreset potentiam fola pa- ravit. Contra vita defide et inerte nihil inhoneftius. Ipfa

qnoquereligio animura bellicofum et fortemjusfit. Cui non

casde, non clarisfadis glorian" licuit fedes beatorum ^occlufse

funt. Soli forti vita beata apud

Ödinum

in Walhalla frui per- tnisfumfuit.Quid hoc ad viros fortescreandosnonefficeret?

-Multse decetero causfae fuerecur adterrasexteras vaftan- dasNormanni ruerent. Farnes aut bella civilia patriam de-

ferere multos coegerunt;quemadmodum, HaraldoPulcri-

como Norvegiam expugnante, in Islandiam et Ebudesinfu-

las magnus hominum numerus migravit. 30).

Nor¬

as) Germ. C. 44. 29) H, K. T. I, p. 19. 30) Sturl.H. K. T.I.p.96.