ELLO mt

£

mt

DE Praecipuis

IN

ELLO

GERENDO

Quam

'X

confenfu

_drnpUffim*

_Facultatis

Bhtlcfophica

Sub modcramine

Ampliffimi

at^ue

'Celcbenbni

Vtri

Dn.

_{JACOBI ARRHENII>}

Hift, Prpfeff. _{Reg- & Ordin.}

•v>- _{Exetcitti ^Gratia}

Publicö ciäfltihi fubjicit

BLÅV VS G. HCLSTLNlUS

Wefm.

fnrjtudit,

Guß

&taj>

ad

d,

å^unit

M. Dcixcrm.

1

UPSALIjE,ExcuditfHENRICt/SKcyferJh*.

^eVerendiffimo

in

Cbtißo

Dn

CAROLQ

CARLSSON,

_pföß

_Thcolog.

_Dodtorj

Celeberrimo, Wéftmanniae ac n-triusque Dalekarliae Epifcopoeminent

tiflimo, Cönüftorii ArofienüsPrae* fidi _integerrimo , Regii ibid»

Gymiiaii iEphorovigi}antiiTimo?

Patrono _maximo»

yt &

Jfdnt

_i^eWendo

_&

_{(Prdclariffimo,}

Mag.

GABRIELI

HOL.

STENIO,

Eccltfi*

_Dci,

Hedmo-r _{Xcolligitur, Paftori, adjacen-,}

tifquediftridtus Praepofitovi*

gilantiflfirno,

,

Jn-Hnmillimam. _{beneficiofum. metnorhrn*}

Vobis,

(Reyerendisßme.

Pr*ful.

Jc.

Parens, _Carufime.

JHutic.

_{qvalemcunque.}

_fos

yenerabundt. animv tndtcem.

Stur_{um* facto*}

$olam._{veßram. benevolentiam.in.Mti~} Jarum, Ctdtores._Jujficiens.

Devota. eum. _fpe,

Et. illum. Veßro. favore. lund. iri,fruflratum.

Et. nuam. _{j ortem. hand. före, trnqvam.}

McecenatfTanto.

k_AC.

fam. bono. _parente.

Salvis*

Tttk.

_fem^cr,

Peverendhfime, Praful.

yotorum. meorum._{fnmma. er\tx}

luaque. florens. Senetta*

Cansfime% Parens.

Metan. _T)efidennm,

Fale te.

Reverendisßnü, Tatrit.

Et. _{Carisfimi Tarentit..}

Devotislimus _culto,

cem, fcd &

inexftingvibili appeti

di-ffcum _puta,

_{Aft ficuti}

torpi-dådefidiå, fedvividå

aftione

quis

poteft

ita

fedillam

duntaxat

a&ic-nem, quam virtus

dirigit,

ei

affe-qucndac

infervire

cenfendum

eft.

nemo n„ mortaliumeft , qui

natu-ramfuamad prava proniorem non

deprehendit

veluti

vinculo

conftri&us _{fxpé ad viria} praeceps

fertur. Inclinationem illam arte ac vi _quådam

_corrigcndam

efle

illi

cenfent, quibus femper

volupe

fuit rationis ufum excolere,

-- _attncrii

afjvefcére multum

eß.

Prima n mentishuman®

virtu-tumvclvitioruminitiamcnta, non

raro confvetudinem contrahunt,

quxvelemendat

vcl corrumpit.

Eft

natura mortalium in illa

prxfer-tim _{ertate, utpote qu®ufu}

ratio¬

in-ftar _{cer#,multarum figurarum}

ca-pax, quas perceptas

ufuque

alti-us fibi impreffas

aegré poftmodum

delct.

Undecoftatlupervacuilabo-risnonfore, tenerasmentesvirtuti

flatim_{confecrarc,&faciles}

aähucr<r-mos sntotrartit_cogereut

demde

Juo redeuntes medium teneant. (a)# 2^**0quamvis &

GorYuptus&

Cor-ruptor ammui (b)vitiorum

cupi-ditate _{trahatur, femina tarnen}

qnadaxn virtutis, ratiocinii inter-ventu, animadvertit, quse ubi

ve-luti é fertilt folo eiHorefcere

fi-nit, non fperncndos

poftmo-dum frudus ex iIiis _deprehendit. Hinc non omnino omnes animi

fui vim _{magna femper fpirantem,}

inertiå , quam matrem oronia

a-gnofcunt vitia, langvefcere

per-miférc , fed velutimanu viamci¬

dern per denfiflimam voluptatust

fil;

(4)

el,

@

®

fiivam facientes _{re&aequc virtutis} crbitae _{infiftentes, adfummum} il-lud _{faftigium votis fiaepe}

concupi-tum _{pervenérc. Paret: itaque}

o-trmibus via _{virtutis; fed ab}

inerti-bus non _{teritur, quia virtus in}

o-perationc _{confiftit, folaque}

con-fvetudo virtutis _operands

*

virtu-öfünobis_{acquirithabitum. Nec v.} irrita funt _{opera virtutis, quippe} qua? honores, _{gloriam famamque}

non _{inanem comites habent.}

Te-üimonii vicem fuftinent tot

hero-um encomia å claris _feriptoribus

iine adulationis fuco _concinnata,

tot _{magnorum virorum tropaea,} magna nobis ad virtutem

incita-menta, quse ficut interitus nefcia funt, fic eorum,quorum imagines

referunt, laudern acgioriam ope¬

ra virtutis partam _intarmori

non patiuntur. Sedin _magna

copiare-rum, aliudalnnatura tter _ofiendit:

tttl belle_{velpaic darumfierilicet,}

_(c)

De

@

®

fiivam facientes _{re&aequc virtutis} crbitae _{infiftentes, adfummum} il-lud _{faftigium votis fiaepe}

concupi-tum _{pervenérc. Paret: itaque}

o-trmibus via _{virtutis; fed ab}

inerti-bus non _{teritur, quia virtus in}

o-perationc _{confiftit, folaque}

con-fvetudo virtutis _operands

*

virtu-öfünobis_{acquirithabitum. Nec v.} irrita funt _{opera virtutis, quippe} qua? honores, _{gloriam famamque}

non _{inanem comites habent.}

Te-üimonii vicem fuftinent tot

hero-um encomia å claris _feriptoribus

iine adulationis fuco _concinnata,

tot _{magnorum virorum tropaea,} magna nobis ad virtutem

incita-menta, quse ficut interitus nefcia funt, fic eorum,quorum imagines

referunt, laudern acgioriam ope¬

ra virtutis partam _intarmori

non patiuntur. Sedin _magna

copiare-rum, aliudalnnatura tter _ofiendit:

tttl belle_{velpaic darumfierilicet,}

_(c)

De

duärum_partium

bellum, inquit

Ch.

(f)

Nonnullis

Bellum

antiphrafm,

Voffius vocat ignoranti« afylum,

(g)fedBellum idcm

fignificareac

bonum. _{fiquidem ad pacem ha«}

bendam_{comparatum eft (h)}

_Cujus

derivationis cum non

mentio-nem faciat Voffius, illam eriam

nos, utpote nullå

firma

nixam, abfurdam plane dicimus

efie. Porro, fi å Gracorum Kvca

örtum duxifle diceremus, å vero

fortaffisnonaberrareus, Solutione tum feu diffiociationem duorum

populorum inter quos pax antea

viguit, primam haec vox

haberct

modo bcllo «täte effe _priorem, fed & hominis natura

con-

ve-(/)

_coüog.

_Polst.

_Vifp.

_(g)

Lex.Etym v. Bellum.

@

@

vcnicntcm ; bellum

poftmodum

örtum, Varias autem haec vox fubit _{fignificationes; nunc}

_ipfum

_denotat;

_Nunc

_fuo

_omnia

iunr

neceflaria

nunc prselia

duntaxat

congref-fus. Nunc ftatum illum homi¬

nis infert , qui opponitur

pacifico.

Nobis, certos inträ

cancellos

com-motionem denotat.

Thef. 3.

Nemini _{fpero vifum iri}

abfo-num, fi»utivocem, ita etiamrem

ad fua concr reducere principia.

Et _{equidem ad interiora rei}

pene-tranti, natura hominis corrupta

fefc _{prima fiftit, ex qua}

_veluti

_é

radice, germinis

inftar, bella

vi-denturorta. Cuivisenim in

apri-coeft, quemvisMarti _operam

då¬

8

_U

candsvel vindicandac _{gratiå. Hane}

a. _{corruptionem Optimo illi}

ac Perfe&iflimo Enti örtum nonde*

bere , prstcrquam qvod myftici

libri _{aflcvcrant, etiam refta ratio}

fibi reli&acernere _{videtur. Et li¬} cetaffe£tus illefeconfervandiadeo homini fit innatus ac cosvus, ut

eo Aiblato hominem tolli necefie

fit; abfonumtarnen nimis efiet

di-cere, DEum natura? hominis

ad-huc _{incorrupts talem modum} af-fc&ui illi fatisfaciendi indidifie ,

qui nihil feré aliud, quam csdef

hominum , incendia urbium, &

vaftationesterrarummolitur

Pro-genuit v» hsc naturs noftrs

cor-ruptio, filiasvelutiquasdam ,

qua-rum _{ptscipus funt, crebra}

hallu-cinatio circa _{juftum & injuftum,} & malitia , qus å bellorum

cau-fis _{propius receduntj illa eft, cum}

quis prsccptoilli de fui

conferva-tione nimis tribuens ad arma _ruit,

bei-<§>

@

bellum omne _{juftum licet, in le}

nihil m:nus _{fit,exiftimans. Hare} cft _{, cum vei honoris vcl imperii}

vel alius ejusmodi rei _cupidinc Captus , belli aliqva cauffa

fpc-ciofé _{pratenfå bellum fufcipi%} Heic tandem ab altera _{parte lele}

ingetit jt^utop Kaja, <Pv<jlv(i)prae— ceptum illudde fui confervatione, quod omnifpe pacis, eöncfiiationis

aclalutis ademtå, _{ad armamorta•}

les _{cogit. Et hinc} , veluti éfön¬

te _{rapidiflimus torreils, bella} ru-morefque bellorum emanarunt. Haec omniaé noftro eerebellonon efie _{fida, verbaNobilis,} Pufen-dorfii _{probant1 (k) filuanqu&m id}

legi

naturalt

ut homtnes pacern _{invicem agitent,}

ultroeapr&ftando_qu&debebant; _tmo,

paxipja

fit

bom

_{difttngvituY,}

altquan-B do

[i) Grot L I. f. t.

10

fP

do tarnen

_ipfi

_hotnini

ßt ilicitum& quandoque

ncctjfatinm,

feilicet

citravimadhibitam_{nequimm.£tali¬}

bi; (/) _{t^yicccättin multis eximia}

quå-dam _{petuUntia & adiisinfultandi Li¬} bidoy

quibm

genio

prsditißudio

ternconfervAndiac_{tuendi, non}

_pejfunt

_offendi

_{adrefißendumoccingi*}

Affe&us n4 fus confervationis,mi-rum _{qualcm inrebus humanisvim}

habet, adeo ut majorem

prsereli-quis obedientiam pofcere videas

tur.

Thef. _4.

O Deteftandam _pravitatis pro-lem , & ad

orcumusqueexecran-dam \ Si limites verbis

praefcri-bas _{fapienter videris execrare.}

Bellum iis , qvae diximus princi«*

piisörtummeritodamnas, ob

ju-ftara

©

©

Ihm ful dcfenfionem coa&e fu-fceptum ctiam laudarc debes„

Nocendi

_cupiditds,

crude-Utas, tmpacatus staue impUcubilis

animus_{ftritas rtbelUndi, hbido} do-minana_{i, & qvu aha}

hifce

in beltis _{jure cuipantur ;}

_vcrba

Auguftini apud Langium

(m).

Quorum omnium maximc vidc-tur ,

nefcio,

dcploranda , belli origo in

fupe-rioribus demonftrata.

Thef.

Arma _{qui primus tra&averit,}

aut tra&arc docuerit: é tantå

ve-tuftatc crucre velle infiniti _pla¬

ne ac _{fupervacui laboris eflet,}

Mars _{quidem Diodoroutteftatuc}

Polyd, Virgilius(n) vifus

eftmo-rem bellandi _primus

induxiffc.

Pallas

(m) Volyanth.

Bellum,

Lik

vidi

Bund*

®

®

Pallas V. Ciceroni ac _{aliis, quae} cam etiam ob _{cauflfam Bellona}

multis _{nuncupatur $ Quamvis}

Bellonam å Pallade bellatrice

a-liam fuifie exiftimarit Voffius _(o)

Sed ncc hinc _{major mihi lux}

afFulget cum & Martis& Palladis

genus ignoretur, & folemne fir Poetis, quorum fabulas videntur

Dicdorus& Cicero feqvuti,fabu-larum larvis _{fuafcriptainvolverej}

videnturque cum Martern luum

artis bellicas autorem _faciunt,. defignare bellorum_{impetum, hor*}

ribilem armorum_{crepationem, uti}

Virgilius(^)

--- _{At nunc horrentia}

Martu

Arma _{virumqtte cano}

- -

-Marsenim _{bellicofus, ideoque Sc}

bellorum Deus nnneupatus, car-rninüm _{grandiloquentiå canitur.} Qutm

_{afud ?hraces9}

_{hoc eft,}

& (o) Lex. Etym. v. Bell, (p)

M"

1

§

®

&kcÜiccfos homtncs

natur»ferunt

in-ventricem _{ejus,dcfignatum} volu-ére in bello jus aliquod valere, juftam debere efie belli caufiam &

alia _{ejusmodL Fingunt quippe}

Palladcm &

_Jovis

his _{Cyriac, Lent- vide, (r) Nec}

majorem é_{temporum9quibus beHa} primum gefta funt, calculo,

lu-cem foenerari

_polte

ex-oletå _{Temporibus antediluvianis}

beilorum _{ftrepitus exauditos} con-je&urå nonabfurdåcolligi potelfc. Qvanquam pubiicam armorum

crepationem illo tempore ceflafie,

matrimoniorum _{ufus, qui haud}

infirmum amicitiae ac _pacis

vincu-lum cenfetur _{(j) eå tempeftare,}

nub

{q)

Reinhard.

Lorich.

©

_@

nullå habitå ratione _gcntis,

pro-mifcnus nobis _{perfVadere vide¬}

atur» Huic affertioni haud _parum

roboris accedit ex verbis

Puffen-dorfii _{(t) ♦ J2uin imo perquam mi¬} hi_{verofimile videtur( rationes}

o-pinionis ejus vide apud ipfum ) Antediluvium nulium vmnino _fla* tum

_fuijfe

, civilt imperio legi

bus

£

defcriptum

fatrumfamilias imperium ulla priti-cipatus veßtgta

occurrtjfe.

1-deo _{potius privata duntaxat}

cer-tamina inter famofos illos

gi-gantei generis viros excita habi*

taque facilius mihi perfvaferim.

Utcunqne fit , res ejusmodi

in-certas vel _{negarevel certö}

adftru-cre _{arrogantiae eft» Exa&is illis}

aetatibus , bella vel potius rem

militarem, ante _{Affyriorum &}

PerfaruminAfia,& Athenienfium

ac Lacedaemoniorum in Grsecia

®

fl

incremenra, finc faftu tamea

ac libidine dominandi

exer-citam fuiffe , Saluftius & Jufti-nus tradunt

_(u).

haud dubito ad _{tempora ante}

Vexorem _{quendam j^Egypti &Ta*}

naum _Scythiae

reges,

quibus

gentium nat_onumque

_imperium

pe-nes _{reges erat}

5 fed fines _imperii

tu-eri _{magis qn&m}

proferre mos erat. (w) Horum a, _{regum remporibus} in bellis ac arte militari _gloria

a-liqua pofita erat , illaque tum

Scythse praecipué inclarucre. A

Nino deinde _{[\)^qvi avitum gen*}

tibus moremnova_imperii

cupiditale

mutavit, bella finitimis intala ,

rudesque ad refiflendum poteftatis

fuae feeit _{,au&am,ad varias gen¬}

tes cum _{ipfa imperandi vi}

migral-fe _{; praeeipue verofeqvutam fum*}

morum in orbe _{impcciorum ,} qux

{u) Bell. Catil. _{(>) ]ufl. lib.} i.*x»

@

té

@

quae vcluti jure Monarchist titu-lum fibi _{pofcunt, aufpicia» é}

veterum monumcntis _quivis hau-rirc _{poteft. Nunquam n. fatis}

cau-tam mortalitatem adverfus

fortu-nx _{ludibria, fpeciofa illa}

volu-ptatum dulcedo, ad defidiam ali»

asque vitiorum illecebtas, mili¬

tari _{glöriaeinimicas, faspé}

abdu-xit; qui fadum eft» ut fumma

illa _{imperia voluptatibus}

immer-fa _{negledis iis artibus}

, quibus

parta fuerant , peflum ivere. (y)

Uelata tandem _{gloria armorum} ad _{Romanos, adeoeulta atqucad}

tantum _{faftigium eveda eft} , ut

qvafi in exemplumomnibus abiif-le videatur.

Thef. 6.

Hifce bellorum traditis

exor-diis _{neceflitas eorundem facilc}

evinci _{poteft, Neminem adeo fui}

negligen-(y) Vide B. t».

Schefferi Period.

#

©

gligcntcm & fecurum exiftimö*

qui fummå vi in fe _ruentem,

necemque Tibi intentantem, non

vi _{reciproca fubmovere conctur.} Dicantj quibüs éxigua aut nulla

politioris philofophiaeeft cognitio,

efle _{legesciviles,qüarum rigor} ini-micitiis mortaliüm finertt

irdpone-i'c valeti adeoque bella plané _re*

movenda efle. Hare _{equidem votis}

poffe cömprehendij ied in adum

haud _{quaquam deduci* quivis}

perfpicit Nulla enini vis legnm

civilium _{refpedu diverfarum} ci-vitatnni efle _{poteftj quippe , quse}

Ut

Papendorf.

naturali, _{in refpedu ad fe}

invi-cem,viveates Carent domino com-muni _{, cujus ex nutu pendeanr,}

qvique vim leguni civilium ex-fequi qveat, _jjgu&cHfique itaque

inter _{populor tut reges}

_inctdunt

con-iroverßa,

convcn-C

•

i8

m

tione fedantur , filum CM_årt_em arbitrum habent _{(a). Eelicem a.}

bellorum exitam _{, qvem nemo}

non avidus appetit

, qvi animo

concepit, ei afieqvendo

neceflfa-ria _{praeparare neceflfum habet,}

£ui defiderut pacem praparet

bel¬

lum 5 nemo ti. hello _{Uceffere aut} facere injuriam ei regno vel

popu-lo _{audet, quem expeditum acprom¬}

ptum ad

reßßendum

copnofctf (b).

PLURIMUM IN BELLO

POLLERE VIDEANTUR

Ml-TITOM COPIA ET _VIRTUS,

INGENIA IMPERATORUM

ET FORTUNA MAXIME

IN RES BELLICAS POTENS

ordine _{fingula nobis} ptopo-fuimus tra&anda.

Thef. _7.

Confiderationem autejn

nq-ftram

(4)Grot. _Proleg. ad /. B. & P-

(fo

l.

C?

#

ftram _{ptimum fubit Militum}

Co-pia, quae fundamentiinftar fefead

reliqua belli _{requifita habet, Mul~}

titudinem autem_militum rei bel-licat necefiariam efle tantb minus dubitari _{poteft, quanto certius}

eft _{hujus am mortales,}

quorum paucos bellis non _implicitos

in-Xrenias, magnis exerctiibus paran-dis _{maxinaam opetam}

impende-rc. Nec _{haec mihi opera videtur} cnlpanda Adeo enim tritum eft illud naturae _{legis prazceptum,}

quo

jubetur _{quivis hominum eoetus,}

falute omnium lub uno _veluti

complexu periclitante, mutuam

partium operam ei tutandse

ad-hiberc, ut _quafi in proverbium

abiifie videatur. _Impugnatorü mul-titudinemt irultitudine repellere

par eft, inventa enim_efl militia ad

propuljandam wjuriam & vindiBam

fumendam _{(di quod fine armis}

& (d) ]nl. Fertetttis de ekot. Font Mtlitts _{p, m„ 51,}

@

©

& viris fieri _{neqvit, Per viros} (e) htc

tntelhgo

mm _aftim

impugmre & repttgnare.

Hinc _{apud Perlas nullam ulli, qui}

per setatem & ftatum arma ferre

potis erat, militiae vacationem

concefla teftantur hiftorise.

_(ßQuod

go inftitutum dicerem nihil vi¬

deo abiurdi indq redundaturum. Ut ä, exercitus diet

_pofftt,

_eft

magno militum numero, _{tteque n}

u-na aut _alter a cohors, fed _plurima

conjunff# exexcitum faciurit , dicit

Mineli _{(g). Accedit ultimo*}

quod exercitui inelfe debetvirtus,

& fortunae favör. Altia no

ita-que affentiri non dubitamus

di-centi

_(h):

ptw y&t pciyi'sov

fcK

(o) Lipftiss Voltt, i. v. f. 7. (f)

Bar-nab.

_Brijjon.

_Perfic.

_fe)

in notis ad _{Salufi; p. m, 46,}

_(h)

(^uv) ff spelfyyM tpryo* irct/jahct,*, /

ßofjet 7iÄffS"99 a\i§ou7rw,

#&gooV

oJakJop. Sed

x^idprim

vita

ejfe

quid nimis {/).

|n Antiqvam v. illamvere

Mar-tiam _{gentem merito oculos}

re-feramus» _{quippe qiiae fola rerumt}

omniurn ac artium

fcicntiarum-que _{bellicarum Cognitionen!}

ha-buiffe _{videtur, ac cujus in} hifto-j:ia , veluti in illuftri monumento

multorum _exemplorum

documcn-ta _{pofita videas [k> Jlla}

armis ju-ventutem admovit exiftimansbelli

& armorum_{gloriam genti ac}

pro-fapise {nx competere , nec unius

opera ac labore parari,

Conjun-ctis viribus hoftem _remoyendum

efle _{docuit. Romulum}

exerci-tum _{qvam maximum, ut tum} e-rat, _{coegilTe conftatj qvippe qni}

legio-(i) Terent x^Lnd. atf. 4» Sc. I«

(§

®

legioncm, quam tria millia

pe-ditum & trecenti eqvites

imple-bant, confcripfit..[1) Quam men-furam exercitus _{apud Romanos}

ad confules durafle , Lipfio

cre-ditum oftendit Gl, Pet

Bufcha-grius

(m).

Quod

credamus

nobis vix _imperare

_poflumus/ed

potius

Sabinis aliisqu?

populisin

civitatem _receptis , etiam

mili-tumin exercitu numer um fupple-mento _aliqvocrevifle. Pulfis_re¬ gibus finguiis

confulibus ad

Bel¬

la euatibus binas legiones datas

Rofmus & _{Vegetius tradunt.}

Quamvis

decem

legiones

effe&as,

qtiarum ternas confulibus datas, quatuor Di&atori M.

Valerio

_(n)

(o),.

Pro_{temporum itaquepericulorum}

que fl)Vid.Rofiti.Antiqv. Rom*l*v.c.4>,(m)Tuti.

de legione Rom. f» bi. (») l'd\ 2, c, 30

0

que habitu au61um ab illis vci

minutüm excrcitum binc_conftat,. Sub Caefaribus in _{ingentem cre*} vifife numerum _{legicnes Bufch.}

multis _{probat (p) Plane ut}

cre-fcenti indies _{imperio refponderet}

numerus _{fortium virorum}

qui-bus _{partum fervari pofiet. Ad«} duxifle non _{pigebit Pufendorfii,}

verba(q) utpotenobis adftipulan-tia. Ea

_potißimum

affertur

a

_fcriptonbus

Romanis quare

tfarta _{Spart&que tamdiu}

a Roma

tueri _{imperium fuum}

_{nequivijfent«}

Cum n. rarius ab Ulis in civitatem

adfctjcereniur

appellobat ctves. Homimbas n. e*

get bellum ; nec conjervan regiones perdomita fine fortiumvirorum mul»

titudwe _po(Iuntt

Th. 8. (p) De legion. Rom* ct 32. & feqv. (q)

Thef. 8.

Sed, adftru&a licet _dignitå*

täte & neceflitate _copiofae

mili-tum _{multitudinis, eam}

nihilomis-nus flocci efle, fi Virtus abeft * non immerito

_fufpicamur

di-cimus, Nani _qvamvis

incondi-ta militum moles ad certamen

fefe _{accingat, virtute tamen}

ex-ulante in _{primo ludore deficit}

Temerith enim _{efiy qua übt pri'}

mum _{impetum ejfitdit, velut}

qua* dam _{mimaliai amiffo acuteo torpet.}

Per virtutem autem heic intelli-go non folum corporis fed & ingenii eximium robur; firmitate quippe fola Corporis praeftantes

funt inftar _{pecorum, qvorum}

x-ftimatio in _{corporum viribus}

plernmque fita eft. Sed nemo

facile inficiabitur aliam in

duci-bus, in militibus aliam virtutem

requiri , Sc illius qvidem

confi-dcra»

0

®

deratio _{poft pleniusredibit. Hane}

Vero _{quamvis omni ornatu}

ani-mi non deftitüitur, robore tamen

corporis maxime metiendam efife

exiftimamus; quippe cum Martis

aleze res committenda eft _{* non}

animi _{magis quam corporis ro¬} bore _{pugna nititur»}

_Excitatur

tarnen ac fufténtatur hoc _corpo¬

ris robur confidentia _qua

_dam

a-nimi , quae praecipue

crebra

morum exercitätioné comparatur.

Nemo n. _facere

dtibitai

fre _didteijje

confidit

brevifhme licet, clariflimetamen,

explicat hane virtutem : Vobis

arma ac animussfit, mthtconfilium_&

virtut is ve_firaregimen

_rehnquite

Hinc _{itaque apparet} , haud

mui-to diflimilem efle illam

experi-mentali ab Ariftoteli _defcriptas

tu): jo««

ett

tj efATTÉtfia,

D _sa,

(f) Veg. de Re tnilit. I. c. i. (/) Tacitj

C§

26

(§

5-Ä, av$(Å& 7<S wai 7°'^70< ^ «sAAw

et-ci^Aoig_sv^itgv oMeinolf jeet 9^06-Siofjcti. Romanos hanevirtutem in

militibus _{reqvifiifie non uno}

ex-emplo hiftoriae docent Paul.

JE-milius _{(w) milttem hac tria} cura¬

re voluit^ _{corpus ut quam}

validif-fimum & perniciffimum habeat9 ar¬

ma _{aptar animum paratum ad}

fu-bita _{imperia; catera feirt deje dtis}

immortaltbus & _{imperatori fuo}

cu-ta

ejje*

agi-litatc, magnum etiam robur

ani-mis acccdere exiftimarunt« _(x)

ldeoque Juventus fimul ac belli

pa-tiens _{erat, in caflris per}

labo-rem ufu mihtiam _difccbat„

Jgitur

tahbus

ar-cluus erat'. Hon armatus _hoßis

for-mtdulofusi virtus ömma domuerat.

guo {IV) Liv; /, 14. c. 34.

(x) Salujl*

§)

0

^«0 durtores

_{robußioresque}

effice-rentur tam

_hyeme

quam aßate

ßn-gtdts dtebus, mane &

_poß

lücum_teuere,

_figna

_{valiumßgeret}

litari inccdere _gra-da,

_aliaque

mili¬ taria _{facere quottduno difcebat}

ußt9

utdocet _{Minellius ad eundem (y).} Kcc dum hifce _immoror

Svcto-nii illud de Caefarc _poflum

in-ta&um _relinqvere:

(z) mtlitem

neque a monbus _neque a fortund probabat, fed tantum d viribus.

Thef. _9.

Exercitum tibi _{dedi, qui}

du-ce _deftitutus

, truncus demto

ca-pite eft, immo nec exeircitus no-men fubit. _{Qvare rette dixit}

Perdicca _{(a): militarem find duce}

turbam, corpus

e(fe

tnim _{Jpiritus ammat}

corpus, inqvit

Vretn-Ijl ibid. _{(ß) Sveton. in C<tfc, 65»} 0*3 Cutt. U 10. c. 6.

•

28

Q

Treinfkemhis

(£), itu

du£

milt

tu-rem turbam. Publica

falus

citui ad bella cunti

fumma

o-mnino lex eft, ficuti

homini

ful

perfe&io.

Denata

animi

vi

ab

homine , monftrum

quale

vide-res natur#, quod

affeCtibus

variis

fibi invicem contrariis

huc

illuc-que raptum,

nihil

minus

quam

perfeftionem,

nihil

magis

quam

deftrudioiicm fibi operaretur;

fic

in militari illa turba non omnes

uno animo ac opera ad

publicam

utilitatcm _adfpiraturos

tibi

_ducem

ipfis

adjun-gis. Torva

fortafiis

horrida

fimilitudine rem

expofuifle

vi¬

deor, fed tarnen vera.

Jure

ita-que meritoque

plus

in

duce

re-pofuit

Tacitus

(c;

in

ex-ercitu, cum inftar animi ac

capi¬

tis militari corpore

praeftäntius

judi-(£)

eund. loc.

3°«.

m

m

jiidicetur.

Nec

(d)

Cyriac.

Len*

fulus nobis

adverfari

credendus

eft

qui militcs

Jmperatoribus

praefert,

cum eadem periodo

numerl

&

roboris _{pracftantia cos}

fuperiorcs

etTe dicit. Sed revcrtamur

ad

Romanos; Cicero quam

necefia-rium exiftimavit ducem

militibus,

oratio _{ejus pro lege}

Manilia

ßendit. Ante

confcriptum

exer-Citum ducem prius creatuna

tra-dit Rofinus _(e^ , cui

&

fortes

inter conlules ja€tae de

divifione

provineiarum

adftipulantur,

Poft-humius ante confcriptam

juventu-tem dux datus (f).

]mmo, de

neceflitate ducis non difqviiivere, tanqvam elfet

fupervacaneum

lianibus notiflima repetere,

TheC

[d~] de jun milit, 'Rom. c. 3.

(e)

Anti

Hl

IÜ

Thef. io,

Duccm tibi _{dedi,fedqualem*} iLegitimum ducem hifce qvinque

dotibus ornatum cfle

oportereex-iftimavit _{Lipfius Cg): Scientia ,}

Virtute, Providentia autoritate &

fortuna. Cicero feclufa _Pro¬

videntia _{qvatnor reliqnas iplum} formare _{perfettum docuit» (h}

₎

Lentulo illc omnes boni ducis

numeros _{cxplere vifus eft, cuihse}

tres, fortitudo, juftitia, &

pruden-tia infunt _{(i), Nobis , quamvis} harum _{opinionnm eadem fit ra¬}

tio , cum verba non fenfns

va-rient, Ciceronem tarnen _fequi

tu-tius videtur , adje&a vel potius

praemifla omnium reliquarum

vir-tutum _{radice. Pietatem}

intelli-go, & iilam prseeipue quse Deum refpfeit ; quippe fine qua

reli-quas virtutes flocciefte

etiamgen-

ti-(g) Toltt. 1. v. c. i f. _{{b) Grat, pro lege}

tilcs viderunt. Omnia,

_profpera

e-njeniunt colentibus _{Deum, adver}

fpernentibus(kj. Et

ficeiftj

nam uti Dcum conditorcm _hujus

univerfi, ita etiam ejusdem Gu-bernatorem efle facile _fibi

per-fvadent, qui dependentiam

fu-am agnofcunt. _{jpfum vero Dei}

regimen , quod altius afcendit

quam humana mens capit, ad fui

vcnetationem tc _{trahit, Omitto} innatam illam _{perlvafionem non} folum exiftentiae Dei , fed &

e-jusdem cultus, cum &

fublimio-ris _{iugenii acumen pofcat, &}

no-ftrum nunc non feriat inftitutum. (1) Abfolvi

cultum

hi-fce duabus veluti _{partibus , Re¬}

de de Deo _{fentirc, & honori}

e-jus omnia tribuerc , certum eft*

Ratio _{quidcm ßbi reli&a} men-tcm _{fuprcmam , immutabilem 6c}

j

fcm-(k) Liv. 1. 5. (1) vid, Ptifetid, Of% H, &

fempiternam, pura, integra,

incor~

rupta & mente & voce ehe

co"

interpretatio-ni funt b vefum illurn Divini

Nu-miniscultüm, qui inmyftieislibris traditur, haud quaquam cdocenr;

qvem * ne falcem in mefifem

alie-nam immififle Videamur_{* tradere}

confulto _{fupetfedemüs»}

_Popuiuni

Romanum vel _{potius duces ejus} militäres (i fas eft _{éxémpli iocö}

adduceré ^ nihil in iis praeter (n)

tenacitatem in deoriim cultu ac

religione obfervare vel potius

mi-rari licet» Nam _praetetquam

_quod

cxifti-marent, etiåm, cum Vel periculum imminens åmovcre Vellent _{i diis} fuis ob benefieia fibi _{praeftita grå¬}

tes _{perfolverc , templa vovebant,}

ludos

(m) vide Cic. /.2» de natura deorum {n) Vtd, Val, Max, de _Relig,

ludos _{infiituebant, hoftiasqué}

fe*

bänt.

ThcC

Pietati fubjunxi fcientiam »

nempe ut art/s ful gnarus

ftt,

qui

militiam

ufu

cömbiberit

non oudiaone joium led & leflione«

uti _{Lipfius (o). Multa a.}

_fuo

nam & _{qui ordo agminis effc}

debet, quo loco caftra jponcnda,

qvando, qvomodo.ubi <3c

qvibus

cum pugnandum eft,

aliaqve

e.jus-modi, qvae Lipfius

fufé

noneaqvx Cicero inorationepro

Cornel. Balbo fub nomine juris

belli&_{paciscompleditur, eam}

ab-folvunt. Hane a. fcientiam ut nulli unquam

innafci

af-liduam rerum ab aliis geftarum

ledioricm , & obfevatidnem pro*

priamque experientiam ,

Veluti

E _per

m

m

per duas manus comparari, velex

nominatis _{Lipfii verbis conftat.}

Apud Romanos equidem' nemini

unquam cxercitus

committeban-tur , nifi qui in bellis aliquot fub

magnis imperatoribusmilitiac

tiro-cinia _{depofuerat. (p) LucuUus a li¬} tern cum iter omne _{foterti lefiionc}

confumfijfet,

perator venit, tum cjjet Roma pro¬ fettus rei rnilitaris rudts, Haud

temperare nobis poffumus quin

adducamus in _{adfeucrationis}

no-ftrae _{teftimonium, Homeri illum}

amatorem _{, qui libros ejus}

(Home¬

ri_{)femper fecum ferre folitus}

,

et-jam quum qviefreret una cum

pu-jfone

fub

mtli-tia _{fuA viaticum &}

inflttulioncm

bellica virtutis _{adpellans (q).}

Thef. _12.

Scientiam rei rnilitaris in duce

exci-(j>) Cte. 4. Acad. _{(q) vid* Fteinfb.jupplt}

cxcipit virtus ; cujus confidetatiö

majorem nobis creat rnoleftiam,

Ariftoteli _{quidem defcribitur 9}

fjietroTtjg 7rs(H

<po^£g

Sapptj Sed

haec _{defcriptio mihi haud qua-i}

quam videtur naturae rei

refpon-dere_{3 neque n.quisfacilehinc} mc-diam eruere viam _{Scyllamque &} Charybdin vitare difcet. Äirctirfå

tye&iis

verepronun-ciafle oratorem Atticum _Cyriacus Lentulus docet* _{fr} Intcr}

vir-tutes _{imperatorias illam Latiac}

gentjs lumen numerat. In tam

lublimi _{itaque & augufto}

locopo-fita _{virtus, dignaeftquaemajori} in-duftria_{indagetur Virtutem håcqväe}

nobis,nunc idem xaletacfortitudo,

é5£rA. Seneca _{(s)depromerehaud} nefas videtur. Nam ficutiverum

eft illam circa mala_prascipue con-fpici , fic abfonum nimis

föret,

dicere

eam?q^am

ut _{fimplicem fuam}

_{fignificationem}

ex-(r) jur» K & I, !♦c< 1.

{J

%•)»

m

36

m

pxuat ac timoris vel minima par*

ticulå _{inquinetur, Confirmat,nos}

Cipero

Ma-gqificentiå

patientiå

&

perfeve*

rantiå- _{vejuti partibus conftare ,}

affirmans, _Singulos

_harunn

brpyitas imperata vetat enodare $

illud folummodo dicimus nullam jn hifce partibus apparere timoris

notamt Habet itaque haec virtus

qvafi innatLim fibi, quod ab omni

jimore

yel hujmilitatem , quam

fortitudi-ni? qpae tam cxcellam in

excelfo

ingenip fedem occupavit, adfcri* bere abfonum _{plane eflfet, Sed}

nec eft inconfulta temeritas, ut

yjusdem Philofophi verbis utar ,

nep Periculorum amor necformi,

äabilium

neu-Üquaqi

afpåt

diligentisfima

eft in

tute-- i _{(t) lib,}

tiuelä_.fiii, ut eadem, & mala vi¬

tare _{ftudet, falvo tarnen honefti} titulo. _{Sapientiå n. ac prudentiå}

temperataeft,undejubeturq v,afi>pe-ricula vel_{avertereveleffugere,falvå} honeftate,utfequamdiutisfimé rei-pub. ac focietati incolumem fi¬

ltat. Cuivis _{itaque hinc conftat}

a-nimum _{prsecipué , & non adeo}

corpus hane metiri virtutcm. Il¬

la n _{praeditus, quamvis non fem»}

per pericula evadit, animum ta¬

rnen _{femper inconcufium gerit}

ac

conftantem«, Imo,quo majus

pe-riculum, eo clarior hujus virtutis

fulgor. Sic quis Scipioniieneget

nomen fortis _{i bellatorem licet} non exa&um _gefierit:

Ideoqueex-probranti fibi cuidam defedtum

vi-rium _{, refpondit : matrem non}

bellatorem fe, fed _imperatorem

genuifle Tu). Haud itaque indigné,

éxcellentem fianc virtutem

dici-irius _{elfe, excellentiam quandam}

animi conftantem infubeundisaut {ti) Horn.

$thi$

Jefort*

<8

?8 &

perferendis malis prudcntia ac

la-pientia temperatam.

Th. _13.

Sine au&oritate fcieiitia rei militaris

virtus _{parum profant. Hoiies n.} fi_{refpicias, occurritilludCiceronis/x)} vehementer_{pertinetadbellaadmini(trä¬}

da,qvidhoftesqvidfocii deimperaroribus

veftris exilliment. Höminesn.nonmi¬

nus_{opinione famse qvam certåratione}

commoventur. _{Qvamvis a. au&oritas}

vim hifce doribns addat , provenireta^

men illam ex _{iplå fcientiå &}

fortitu-dine, & h tuos refpicias milites, ex

difciplirue militaris ieveritace , certum

elt« Felicitas.an & _quatenus

audori-tati ducii confalit ,paulo poft dicetur.

Animi noftri farnaeorum , qui fam*

må _{fapiencia ac fortitudine res magni} momenti _{femper geiferunt , nefcio} quo modo percelluntur Mili¬

tes a. tuos auftoritas multo

obedi-entiores reddfa Nemo n. _{e) non}

obe-dit, qvem vi <Sc au&oritat? imperium

exercere videt, _ut feré de Alexandri

militibuspronunciavitCurtius.(y)Qvam

a, vim au&oritas habeat , Pompeji

Ü

ü

exemplo Cicero

oftenditi'sLjHujusad-ventus & Mithridatem inlolita

infla-matum viåoriå _{continuit, &}

Tigra-nem _{magnis copiis minitantem Afiae}

retardavit ; & inrerpoiitis _nonnuliis ;

Age v. illa res qvantam declarat

ejus-dem nominis _{apud hoftes Pop. Roma¬}

ni au&oritatem , quod _ex locis _tam

longinqvis , tamqve diverfis tam

bre-vi tempore , omnesuna huic fe

dedi-derunt. Pub.Com._{Scipionis farnama*}

ximo terrori Pcenis füifle laetitia eo-rum _{, ex morte}

ejus capta, oftendit ,

& inter exercitus _ducesque recentivi-ftoriå Isetos _{ingens gratuütio fa&a}

?

imperatore tanto cum omni exercitu

deleto.fa) Et _{diligentisfimi} fané fuére

Rcma'ni in _{eligeodis bellorumducibus«}

Praeterquam eii'in , qvod vix quisquam

conlul , cujus in rerum difcrlminibus

praecipuüm erat , videre ne qvid

ref-pub. detrimenti cape: et, ante annurti

qvadragefimum & teftium non creare*

tur nec nifi _{qui prudentiå}

reliqvif-qvevirtutibus eilet ornatus; non raro

etiam confulibus non omnes boni

du-cisnümeros _{explentibus, etiam alii} quo-Grat. Pro_{leg, Mml,(<i)liv.}

quorum fpe&ata virtus ac induftriä fi¬

rat j magnis praefenim bellis ,

pra.fi-ciebantur _{Pompejo privati Sert<}

ria-num bellum å fenatu datum efi, qvia

conlules _{reculabant, dicit Cicetv). b)} U nde conftat nen aliud _qvam

virtu-tem bellorum duces ipfis dediffe.

Th. _14,

Habes _{ducem, fednondum felicerri*}

Suoa veluti )ure[tortuna acurationem

calämum _poicit , ftilumque _> ut falfa

illa de eådem opinio ex _imperitorum

cerebellis, eruatur _, acutiorem. Nec

hanefacimus lolius _imperatoris,

qvam-vis in illo maximé retidere vidétur *

fed 8t milicibus eorumqve operae pars

e;us

triduenda

jnterpjetattone corruperit , inqvit ßäus die

Barc!a|i Myffca.■ (cj Fortunam 3 tnqvft ,

appeUant quuqutd incertum eß . volunt au¬

lan toccJtwu _{j quicquid hübet eventm}

hu-manis memibut _{incogmtos4 Qvibus tacite} Stoicorumillamfortunam_tangic,qvam voiuere efife caullam impruden.cem, ll1" coiiftahtem , acomni lapientia pr°r'

.. . . .v • lus

I

4'

§

fus carentem , qvae per irrationalem

aliqvam affeftionem _{inclinatioiiemqvc}

hominibus _{divitias, dignitates}

honores-qve& addit& adimit._(d)Haud

abfimi-lem de fortunå Romanos _opinionem

fovifle conftatvel ex hoc _luvenalisfel

— • • nos te

No*_{facimus} Fortuna} Deam,}

cceloqut locamus.

Sed _{qvalis haec fortuna} , quae caeca8c

impotens tantis adeft rebus ? Nihilhoc

figmento homine ,rationis ufu pollen-te, indignius. Nam qvi illud, qvodl

ratione , (apientiå3 conilantiå ac omni

regentis vi caret, honores, prsemia aliamqve felicitatem hominibuspro

lu-bitu _{afferre,dici poteft ? Autqvis fibi}

perfvadeat, qvicqvam cafu fubito ac inopinato fieri , nullamqve prorfus_ca¬

usam fui effe&us habere , _{qvem men*}

fua _{primam rerum omnium cautlam}

qvandam efle eamqvn aeternam,omni¬

potentem , infinite fapientem ,

adeo-qve omnia _gubernantem,

dirigentem-qve , docec? Homini praeterea fruftra

datus eilet rationis ulus _{3 fl å cafu a}

-F

£tio-(d) z^EfutmMajor dobrcborm. in. Scruun,

ingen. i6c. CO Sat. iO.1. 4, y. 366.

@

ftiones _{ejus penderent,}

fummumqve

illud , quod felicitatis vel fortnnae_no#

mine _indigitamus

, non é ncfträ virtu-te _(ed ex _{incertå rerum volutione}

flueret. Qvare & _{iple Pop. Rcmanus}

fibi _ipfe

, fortalfis infcius, _contrarius

erat, utpote nunc bonain fortunam

colens _{, ut faveret, nunc malam}

ne

nrceret _{5 &: vi ejus muhum}

tiibuens,

non _{quae cafu illos, led}

qvte potentiå

qvadam regeret. Nam fi cafu :k

for-tu.to _{omniafiuere credis}

,fortunanon

regit jfin regit, cafu & fortuiro _qvid

fieri dici non _{poteft \funt}

n. haec fibi invicem contraria. Fruftra etiam ab ilLo _{qvidqvam metuis}

. cujus nullavis

eft. Sic _{iiaqve philofophantem}

inducit

Barclajus myftam illumff) Sin pu¬

ta; ta _ordiruri

cj(us humanas , qui altoauin errate _{t, & ex}

(wplicum ptetate _{difmbui ,}

)amfuTtuna cett c non _{eß } modo hoc} nomine cum _vulgo

inielhgAS numen,quod res huma¬

nas non _{cotijUio fed}

mprudentia _{ftnat volv't,} Valeat _{ergo illa fortuna.}

Thef. _15%

Sed, ut _{fpecialius dicam, felicem}

belli eventum _{, hoc eft Vi&oriam}

,

nunc

®

@

nunc fortunse _nomine

nuncupamus.

Illa certé nobis non _{fponte & fortuito}

advenit} fummå _{diligentiaaclnduftriå}

acqvirenda eftj juxta illud

Quivis fua fortunut VAber,

Jnelt homini vis c) vadam _ingenii 3

qvå non modo qvid Tibi _{agendum fit} concipere ac judtcare > fed 6c feie ad

agendum determinare poteft. Natu¬

ra etiam hoc habet , qvod non modo

felicitatem & media felicitati

inlervi-entia velitj led 6c pofiit _{eligere & ill}

ufum referre media illa adfelicitatem.

Cuivis _{itaqvein aprico eft}

,

piudenti-am elfe id _{qvod dat fortunam Nam}

ficut media fini _conieqvendo

apta ac

fufficientia ad ufum du&a non _poffunt nonobtinerefinem_{jlicSc in bellodebitå}

adhibitå _{prudentiå3velutimedio fini}

re-fpondente , non poteft vi&oria non obtineri ; _{,'g] Jultus Cafar}

, qm tanta

pollebat prudenna tn tis ommbui, qua agen¬

da_fufcipiebat

3reäeordinandis dtfponendnque,

inäe _{fiebat, utfeltet'fmus}

ejfet omnium bel¬

li ducum , qui_m mundo _unquam ex/ittfre,

Pompejus3ut feliciffimus alias, fi

pul-fo

[g) Jtfchacius Major Serut, ingen, Capt ■6,

©

®

fo Csefarisexercitu,vi&oriå uti

fcivifi-fet , femper felix fuiffet. Sed uti in

aiiisrebus , fic in bellorum difcrimi*

nibus viscoeleftigmaximé_confpicitur.

Tua _{prudentia nihili planéeritnili}

Oe-us favet. Sicuti a. Deus _{qvod ad efc}

fe luum, ab humanä menté infinicis

parafangis remotus eft, lic & qvodad

operari. Illud verum eft, itautiope»

ratur , illum decrevifle ; fine camlis

abfurdum eft dicere;_{cauftasqveideo fir¬}

ar um _{operatioüum diipenfationumqve}

fibi liotitGmas habuifte cum (ic decer*

neretjNecv.defidiaete _{tradas,exiftimås} Deum fine operatua ea , qvae decre

vit , fa&urum. Fortuna itaqve nititur

Di vina _{gubernationetuaqve prudentia,}

non ut caufla _{concurrente, led initru*}

mentali. _{Neque »♦ totum bellt negotium}

fe-4we ad Deum lemtttendum _{eft $ neque con¬}

tra omnem in_{ingenio atquehabtlitate}

fuafi-ducam bomo ponere debet \_{fed confultiuseftt}

ttt _{utiaqve inwem fungantur}

, qvum alta

mlla_{fortuna fit nifi Dem & hominis debita} diligentiafihi inixcem mjuntta (h). Hsec omnia, quae levi penicillo adumbrata,

pingvis meaMinerva tuojudicio ß. L.

';■■■■■ fiftic

&

45

®

fepis j cum altius confidero , meitl

mea huc _{illueqve vaga devotiöime ad}

ioiium Potentiflimi herois CARÖLl XII. _{Regis noftri AuguftiiTimi}

Cle-mentisfimique, fubfiftit, ac non haec

folum leviter å me ta61a , fed Sc

lon-gé plura majoraque virtutum decora

lubjedtisfima admiratione in lllo ve

neratur. O _{cceli exoptatam}

progeni-em

, in cujus Augufto gedtore virtu* tes ledem hxifle videntur. Te _itaqve

O CceleiteNumen_{humiliméprecamur,}

digneris hunc, qvem nobis dedifti ,

Regem Sc patriae patrem , ecclefiaé

Tua;, _{nobisqve omnibus} ac fingulis incolumem ac _{felicem fervare, Sc}

non nifi _{poft feram fenectutem}

in ccelum revocare

SOLI DEO LAUS ET

Amicisfime

Q

I

fuosinliteris_publicofpe-

_^

Amme _aiusraios

probatosquefaure al- gK

laborant, bi, _{praterquam quod m expofitioPe ve}

argumentt vim _aciemqne

lugemi expltcaturain Ca

omnes_co»ferunt

vires, prtmum diu _multnmque cog tare_{folent,&rectisjimé}

qutdem,detilget;*

do_{eo, quod tam ex}

dignitate qnam_{uju egrc- ta}

gie fe fe _{commendare vuleat, in}

utroquequid to

Tu _{praßiteris, Amice}

Optime, å me nuncex- po poniere non _{eß, cum}

loquitur _{resipfa.fciluet in} TrafensTuade_{PRJlCIpyiS IN B}

ELLOGE- >n

R. ENDO

elegans Dißertatto. n_{empe artes ta}

btc meättatts non_abjettas,

non wancs,non otto- ai

fas-, fed _{pr<£cLras,excel(as,}

vereque unperatof vt

eias, quibusvel maxiine tncUntere ettam va* ßiora _{illa quälvor orhis}

Imperiaj Monarch'.* _fc

arum _nomine

vulgoinfignita. _{Neutnquippe 1l} botum_faßigium,

ad_quodeveäa _fuere, cafti Pe

contigitj fed _{oraprtmis prudemu & fortitut &}

dine. _{Ceterum prater matetia laudandiv»}

^

deleclumPoms_{baud dubiéomnibus}

placebit(Ire-

_°t

nua

dßtgentia, _{mdefeßum ßudtum, vtsque}

in-cc

genii, quam ad_{banc pertraäandam}

adbibuißt, »'<

Etenim _{mihi vtderis}

Polituotum_{üißoricoiumq-, ^} praftantiorum, quorum hac de te monumenta

s

exßant,fcripta,_{ututprolixwa,fic pervolvtß'e, ut}

at

fi&tipm fubaftwi tum_{judteto leftts}

decerptis-ü

quecotrim feceris etiam _{a!iis} quilus alias in}

bifce iognofcenduint_{eiltgendtsque diffufa magis}

dtffiältorqiie föret opera:binc prxcUrma qmqi

eh

_(gcuj/eüs

quift depiomendifmque

ufuscon-vertendi_{fuos. Itno, ni valde fällor, mildem}

callide _{wjhutsjuxta illud ifocraüsadNicoclem}

Cjprta Regem: IlofeuiKcg yiva Taif

i-4 7n^fjptaig. _Protnde

felicitatem indolis Tu<z

-tantovcbement'tus mihi coiendam _{cenfebis>quä,} d to _{lofeccrttor fim teftis,}

Te itttra aräiustem¬

pon*_{fpatium hoc Labore fuiffe defunäum.Verum}

t in Landes Tuas _{jaciabundusutexcunam}

necper-mtttit_{ModeßiaJuu, nec}

ingentumnieum,quod

tantum ab aduUtione _dtßat,

q u an tum d vera am.citta eandern _{dtßureoportet. Recordor etiam}

)f vitio vendibilt _{ntbil opus ejfe}

fufpenfa bedera.

, Alii, _ut fpeto,

erunt, qut vel me tacente _tpfo

\4 fcripto_{Judicium, rnunbus veto tndolem animi}

>e Im metientur. Paulis _{ttaque, quod}

conßitui3

u per_{tgam. Scilicet gratulorexammo Tibi}

profe-4 äus m literis _{laudabiles, eximiam mor um} tle-i/j g antiam, e*inomni vitageneremodefliam.Gratu¬

lor etiam Paren11 Tno _{carisfi'mo, munere}

fenioque

perquäTenerando,Tilium hand_{degenerem, fedquem}

-certo_{confdimus omnes}

conceptas fpes non Jolum

i. n°v_fiufbaturum,fed,ni/i:Juperaveritolim, abundt

j.' faltem fareimpleinrum. Pergeidcirco~4mice,bonis

cum_{avibus, v ta,quäingreffus}

cs,flrenueinfiße%

StudiisTuis_{Supremumbrecor adfrt Numénfelicihus}

Ut

äufpiciisyfelicisfmisqlbcetftccesfibustuteortimJrüi

t- _{åns,exantlatis laboribut, ubcrrimoproventu}

latus

tände_{colligerequeas: Vale fave} Upfda 31Mari *4, _{i6p$. 7 ni}

amantisfimo C. _SCHULTEN.