JTJ.
mrr ewa
EXERCITIUM ACADEMICUM
TssrnSett, ΤΏΡ
De.
PARDO ET HIRCO
Terciam Monarehiam prcefigurantibus»
Dan, VII. v.6. & VIII. v. j.
guon,
Exconfcnfu AmpliffimaeFacultatis
Philofophica?,
Sub PR&SIDIO
^Adm, Reverendi atque Ampliffimi Vtri^
Mag. OLAVI CELSII,
Orient. Ling. Prof, Reg. & Ordin,
nec non Paft. &Pra?poC inS3orje
meririifimi,
publico examini modeflejubmittit
BERNHARDUS A.
Uplandus.
In Audit. Guß. Maj. dieXVII. Dectlyij.
horis ante meridiemfolitii.
ÜPSALIffi,Typis Wernjbrianis.
Adm. Reverendo Prtfclari/fimoqueDomino,
Mag.JACOBOWALDIO,
Paftori in 2£äi)la Ori. digniflimo,nec
non adjacent.diftri<ftus Pra?pofito adcu-
ratiffimo, Evergeta? fmgulari
obfervantia colendo.
Plm. Reverenäis Claris
Dn. JON/E HALENIO,
Paftori in Hedfunda vigilantiftimo, ob
beneficia & favorem mulüum ob- iervando.
DuJOHANN! NOR.EO,
Ecciefia? Skeptunenfium Paftori vigi¬
lantiftimo, Avunculo femper devenerando.
Dn. JOHANN! JERLER,
Paftori in meritiifimo* ob
multa beneficia plurimum
honorando.
Adm.Reverendo atq; Clariffimo Domino,
M.LAURENTIO
Paft. inWeckholm&c. meritiflimo, ut ftudiorum fuorum ante annos aliquot
dire&ori adcuratiflimo, itaomniho-
nore femper profequendo.
hmisiDomintSy
Dn. PETRO NORIN,
Paftori inFernebo Geftr.vigilantiflimo,
Nutritioper pluresannosbeneficentifli-
mo,omnis obfervantia? eultu perpetim colendo.
Dn. OLAVO NOR/EO ,
Eccleiia? qua? in Nora colligitur Pafto¬
ri vigilantiflimo, Patrui loeo nun- quam non obfervando.
DnERICO BRUNNELIO,
Hvittingeniium Paftori vigilantiflimo,
avunculo pia mente fufci- piendo.
Speäaüfltmo Prudentiffimoaue Virο,
Dn. SUENONI £$9Ϊ0/
Mercatori atque Civi inter Holmenfes honoratiflimo, Avunculo benefico
Cariflimoque,
Tl. Peverendis
Dn. ERICO 0tc6m6erf/
V. D. in 2jerp Comrniniftro diligentis- fimo, Fautoriexoptatiifimo.
Vobis,rima,Patromeaque maxima,& Evergeta omniinfe collataobjer-be-
$e ulteriorisbenevolentidt, ingrati animi Adm. Rev. Plm. Rev.&Sp«
Ohfervtutljßmut BERNHARDUS
Speflat# integritatis prudentiaeque,
Dn. JOHANNI UHR,
Oificinarum inöftoanfto ferrearum dx- re&ori, fautori plurimum
honorando,
Doftifßmisque Dominis,
Dn. ANDREJ <Bd&l6eU0/
V D.in Cominiftro fideliflimo,
Parenti optimo Carillimoqj, omnifilia-
li obedientia femper venerando,
vanticecultu aternum devenerandi, obplu-
neficia, cum voto omnisfelicitatis, nec non Jtgnum,tenuemhanclucubratiunculamoffert
Nom* Veftrorum
Cultor
Eximio Dodiffimoque Viro Juveni ?
Dn. BERNHARDO jffiå&I&eig/
DE
HIRCO atque PARDO DANIELJS
Jamjam difputaturo,
Sic labor efl, BERNHARDE,tuusmyfte-
Eanclerefacundo doBius ore, ?
£/? /Ar hic validospojcens, mihi crede,h-
certos,
£7//^ humeris recubatjußius ille tuis.
X# quppe indomitos HIRCOS PARDOSque
tremendos Arbitrio cogisflernere dorfatuo.
Viribus hinc tantis ,peperit quas improbus
ardor, Exultes latus: [ic valuiffejuvat.
Ita adplaudit
E. FRONDIN·
'ϊ£> ι&Α&βό*«© ia#cS <&ίβ© ioM* 4#&AÄi)3aJifeS><*M
V s^ia
•: Λ
'.·# ψ*+if*^+1F+lf*§+ψ*Ψ*Ψ+
Ό. Ό.
Caput Prius.
DA' PARDο.
§ I.
^On fine caufTa prin- cipem Poetarum_.
Homerum ceciniiTe puto : not,] yågToväg εχΔιόςεςιν a) Hiice
enim Poéram non ea inuuere credimus fomnia, quas naturaliex caufTaproveniunt; cum
fcilicet cogitationes interditi, homi-
ne vigilante, crebro & cum defi- derio quoqve agirata?, etiam inter dormiendum, lenfibus licet fopo- ratis, recurrunt; vel ex humori- busfeie per corpus diffundentibus, aliisque caullis exfurgunt, fomnia-
A que
2 ...
queefficiunt, qux nunquamtamen, autrariflimé videmus impleri. Sed
hoc loco eas vel gentilis fcriptor intelligit revelationes, quakyhomi-
nesetiam fomno fopitos de variis, magnis prcefertim momenti rebus,
tampraeteritis &prcefentibus,quam maximé etiam futuris, infbrmant.
Neque enim ethnicos latuit hujus-
modi fomnia däri, licet diabolica fuerint, qux illi pro divinis habue-
runt, Hisitaq; resoccultß cognofcun-
tur,nonexproprio,induflria autfilertia, JedexCtelefti atque extraordinariä? e- velationeDel b) Sic re&é dixeroiilas revelationes, qua? fan&is Dei ho-
minibus & prophetis, immbprofa-
nis etiamhominibusaliquando con-
tigere , extraordinariä ratione å
Deopatefa&as fuiife. Intereosve-
ro, qui hifce vaticinandi donis ex- celluere , certé ian&um prophe-
tam Danielem haud immerito in¬
ter primos collocamus, qui é τα
μέλλον]% μόνον προφητεύει» διετέλει,χα-
3
§άτζξ ti, öl άλλοι πζοφηται άλλα, ^
xxioQv όίζΐζεν,έις ον ταύτα άποβήσε]αι·
c) Ut verödeeo dici queat,ipiius Ö'vag ipfumqve DanieleiTL*
hifloricum fuiilefuturorum. d) Quod
quam verum fit, oftendunt präster alia, quas de Beftiis, tertiam mo- narchiam prasfigurantibus, divinus
ille vates fcripto tradidit. Qua? pro
ingenii mei tenuitate, temporis-
que nimia, qua premor, anguftia, confiderandaaggredior. DeusO.M*
annuat coeptis!
Α)Horn. ιλ.ι. ν.όβ. Ρlin. Spiß.iS- l.i. b) Wit.„
Mifcel,Sac l. /.c.z.§J&6. c)Fran.Patr.
Cont. Dialß,p,m. 418. d) Jofeph.Antiq.
1.10. C. IZ.
§ II.
Beftiae Danieli tertiam monar-
chiam exprimentes duas fuerunt_,.
Prior Pardus, pofterior Hircus, quasfe in vifionibus fuis vidiile ipfe
fateturDaniel, quasque inProphe-
tia ejus cap. 7.& 8· defcribuntur*
Itaque methodi gratia, primum de eå, qua? priori defcribitur loco, a-
A 2 äuris
4
Äuris videndum eil, quo tempore Daniel hancfuam vifionemhabuerit AbduélusfueratDaniel cumceteris, a)quos Nebucadnezar Magnus, feu fecundus, nondum rex falutatus, aecepto tarnen nuntio de morte atris , b) ex Juda^orum nobili-
us, tanquam oblides avexit Ba-
bylonem verfus, anno tertio Jeho-
jakimi regis Judae, c) ante ipfius capüivitatis Babylonicas fub Jecho-
nia initium annis feptem,ante to¬
tale autem urbis & templi Hiero- folymorum excidium perlatellitum Prasfe&um Nebuzar Adanum anno XVIII. Mandavitverorex Nebu¬
cadnezar ex captiyis Judasorum fi-
liis pr^ilantiilimoäyquosque eligi,
ut, artibus atque fcientiis Chaldae-
orum inftru&i, idonei redderentur, qui regi miniilrarent. Inter hos Daniel ele&us eil, qui triennio in
eorum fcholis eruditus, omnes, per Dei benedi&ionem, fapientia ante- cellebatChaldceos;utipfeNebucad-
nezar
5
nezar deeoconfeftus fit, eiineffe Spi-
ritum DeorumSandorum. d) Dein de
in'hac continuo captivitate verfa-
tus, amplis licet admotus fun&io- nibuSjdeque variis myfteriis åDeo prasmonitus, hanetandemfuam vi- fionem dePardo habuit annoBelfa-
zarisprimo. e)AcciditergoDanieli
hxc vilio circa millenarii mundi
tertiifecuiumquartum,quemadmo-
dum ex chronologicis laboribusB.
Lutheri, Calvifii, Calovii, & alio-
rum, colligerelicet, &quidem poft
cceptam captivitatem ipfam A.44, qvum annus primus Nebucadne-
zarisMagni incidat in annum quar¬
tum Jehojakimi, 4) Supputatio ita inftituitur ^
Anni Nebucadnezaris poft cce¬
ptam captivitatem refidui -37
Evilmerodachi 2
NeriglifTaris - - 4
Belfazaris,quofa<ftavifio - 1
Unde exfurgit fuffiaannorum 44,
A3 a)Clu-
6
a)Cluv. Sp,Hiß. mundiρ 6'o. b) Waith,
Harm'. Bibi.c.ι, v.i.Dan. éX Dan. , ite)
Dan,γyl. f) Jerem.zj,i.^d.^aai
§ III.
Expofitisitabreviteriis,quceper- tinentad temporis explanationem,
nuncadvifionemipfam accedamus.
Etiicut plurimumad hocargumen¬
tum faciet έζέτασις των ονομάτων, aliquid de nomine & natura hujus
beftia? audiamus, qu^ ita Dan.7, 6»
defcribitur. ηΊΠ ΓπίΠ ΠΠ
—Η p£j H?) "IDJD ΠΝ1
Nmw ptwn nymai
ΓΊ1? ΤΐΤ. Poftea videnserampfcr ecce
-mia, ficut Pardus, & aL· quatuor a-
vis juperdurfum ejus, & quatuorca¬
pita befliß. poteßas data e(l ei.
Monftrat Daniel Tibi oblatam fuiiTe beftiam,Chaldi£is iqj di&am,figni-
ficantemautemPardum. ajQuoda-
nimal vir eruditiflimus SamuelBo- chartus b) ex Arabibus ita definit:
Namerefl animal leoni/imile, rißquod
minus eß, &1 pellem habet nigris ma-
cutisdiflinflam. Etiam Pardum ut leoni proximum,& infeftifiimum defcribitY vi&oriamqve inter eos alternam. Sed &horumanimalium
nomina in Scriptura Sacra jungun-
tur, quafi natura non multuminter fe difcrepantium. Ut Jer. 5,6. ld-
Circo percutieteos, teo de Jyl-
va, lupus vejpertinus vaßabiteos, -jq;, Pardus objervabit ad civttates eorum, Et Cant. 4,8. e luftris, nn«» ko¬
mm,. e montibus, Tardorum.
Videmus ergo animal hocce leoni- bus nonnihil cedere magnitudine»
Alioquin elegans eft qua colorem,
is namque Candidus , & nigris di-
ftin<ftus eft maculiSjqua?Jer. 13, 23.
ΓΊΠ2Ί3Π dicuntur. Ubi lxx ha»
bent ποιχίλμΰί]α, Tremellius, liven-
tes maculas, Svecus Jldcfcr. Dehac
diveriitate coloris teftatur Home-
rus £Ϊ canens: (κάλυψε
Πα^αλέγ) μ\ν τξάτα μετάφ^ενον ευξύ
ΧΙοιχίλΥ) -
In reiiquo corpore elegans eft,
A 3 fed
8
fed capite deformior, ut eleganter
Poéta Svecanus. d)
^ensJ)anti}Ctt)/uret fagé på Proppenfa*
gre mara.
55>οφfan f^eé fruitout) et/ mot famma fägring froara/
§9 t()Ctdriurfroot/ ftpgf/ fem tf)e tljer ftg
et; famma
0fciaft Ijufrout) fanthen fTönfla Prop¬
pen fTdmma.
Eft etiam animal infidiofum, &
ficut nacura? beneficio bonum (va-
vemq ue fpargit odtfrem, ita etiam eodemutitur it^diando ceteris ani-
maiibus. Abfcondit namque fefe
infer arbufeulas, odorvero ifte(va- vis late fefpargit, reliquaque ani-
malia eocaptailluc currunt,avidis-
que hujus dentibus lacerantür. De hac aftntiaitaloquitur Scrip. Sacra.
Ofea? 19,6. -)DJD ^-IQD CDrb ΠΚ1 TON "pTO^y Et ero eistanquam ve-
tus leo, velut Εardus in via content'
platus Jum & Syr. 28, 7. Ώζ πάξ-
£αλις λυμανείΐαι άυτνς, Quaß Par¬
dus perdet eos> Eft etiam velocitate
. 9 eximia,utnullumfere animal hujus pernicitatem a?qvet, de qua Op*
pianus. e)
ilzvTXjov τ'άλχιμον ϊΒύςοροϋεί.
Φαιής οππότ ϊδοιο δηςεξίψ φο^εεσ^αΐ' Pernicijjime currit, atq;firenue reäd
contrainvadit.
' Dieeres* cumvieleris* per ctéremfii-
blimemferri.
Pra^terea in pugnando adeo per- tinax eil ha?cfera,utprius vitam a- mittat,quamvidas detmanus.Quod ipium Oppianus Ot-Joco teftatur.
Capiveronon alio^ptrfeilmodo, niß
cum appoiitum libaverit vinum,
undeitaturbatur cerebrum ejus,ut
in pedesfefe erigere minime poflit.
De quo egregie canit vates Sve-
canus. f)
COienfu ! φεηεηα iifhljett anbra dftoer*
Dinner/
Οφ inlettdr fa fluqat hanfu mafati finner:
$ijet röner^antljeren/ti) fomban anbre
( tubbar/
@å mt man οφ et flref φενmcbmatt
boaomfubbav/
A j Οφ
10
Οφ aibra^difimcb n>ifti /fp nar 5an får φεί fmafa/
0aforplav ξ>αη til t(>cö ban fan et? gä ι
til bafa/
0}?entumlarbrucfen net>/ οφfan|tg in#
fet fjtelpa/
Sftdrfyän (Telfången blijt 0å fanοφ tri/'
nct ftielpa
$lje aibraffavcfafte / οφ alDraflofftc
fjftdnner/
3a/ »tjn fdrroanWar t!>em fa mant()em meret/fdnncr.
Seu,uteleganter etiamOppianus./) >
Ποξδάλιας ^ δώρα Διωνύσσοιο $ά- fiacrcrav
Θη^οφόνων δολερών οολε^ν πόσιν οινογοεύντων
Pantheras & muntra liherifatris Juhegerunt,
Venatorihus va/ris dolofum fotum mijcenttbus.
Reperiuntur maxime in Arabia, quod videre licet apud Diodorum
Siculum, ubi italoquitur. h) Ara- hia\ quaSyri# contermina efl, magnam
pragrandiumferarum vim alit :nam leoneshic<£rfardaks, numero ac ma-
gmtU'
I I
gnitudine, viribusqveAfricanos longe
vinc unt: qutbus tygres 'Babylon/rf ad-
numerentur. Quibusdamplacet vo-
cem hane in Daniele iqj vertere
ipzrpantheram i)Sedcum fupralau-
datus Bochartus k) multis argu¬
menta, iisque validiifimis}evincat
Pardum & pantheramfexu tantum difterre, eodemque vocabulo apud
Hebr^osvenire, perindeid eiledu-
cimus. Vertitur etiam ίο: å lxx per 7τάξδύϊλις, qua? vox & Pardam
& pantheram fignificat /) utvide-
re eft Ofeae 19,7. νΈ.σομΜ άντοΐς ως
7TQLvbyjg, äJ ωςπάρ&χλις. Videri et-
jam poteft Witiius, m) qiii hascce allegat verba Plinii n) Panthera&*
tigris moLCularum varietatepropefoU
beßiarum Jpeflantur. Ubi Witiius pantheram explieat perPardi femi-
narn. Pantheras vero å Pardis Γ0Ι0 fexu differredocetPlinius, 0)dicens.
Pantheris in candido breves macuta-
rum oculi. Fenintodore earum mire
folicitariquadrupedes cunäas,jedcapU
tis
τΐ
tistorvitate terreri. Quamobrem oc- cultato eo, reliqud dulcedine invitatas
corripiunt. Sunt qui tradunt in armo
iisfwjilem lun<e ejjemaculam, crefcen-
tem inorbes, cavantempari modo
cornua. Nuncvarias,&Ρardos, qui
maresJunt,appellantin eoomni genere, creberrimo in Africa Syriaque. Qui·
dam ab iis Pantheras candore folo di· feerinveni.mint, nec adhuc äliam dijferentiam
Animi gratia placet etiam referre άυτιπά&ειαν inter hyeenam
&pantheram, quam Pliniusita de-
fcribit. p) Prcecipue pantheristerrori effe traduntur, (hya;na?) utneconen-
tur quidemrefrßere: & aliquid de co·
rioearumhabentem. nonappeti. Mirum- que diäu, β pe.Uesutriusque contraria
ßtjpendantur, decidere ριlosparitherde.
a) Buxtorf. invoce ")0J· Sam.Bochart.
de Animalihus Sacris> l./.c. 7. p. 790. c)
Hom.iA.κ v.zp. d) 011^5 rodret'oφ tyroiia
6 DqcX·p.ed.vet.2z8. e) Oppian. Kvvvjys-
Ttxai>1.^76. f) 0UI)J rodret οφ tyroiiu 6 bug.p. zzp. g) Oppiantis κ,υνηγετ: 1.a,zz8.
b) Diod.Sic. I.z, c. jo. i) Catvin, in Dan.
7)6.
*3 fol,84* k) Sam. Boch.1. 3.c.8. 1) Sca- fulainhacvoce, m) U^itf. 1.2.Dijf.4.§/7.
η) Blin. Hiß. Nat. l.g.c.iJ. o) Ρlin. Hiß,
r N.l,g.c.17. p) tbid. 1. 28.c.g»
§ IV.
Tantum debeftiaipfa, nunc ad interpretationem progredior.Certe ha?cvifio,qua?feptimo Danieliscap.
defcribitur, magni fuit momenti,
eflqve difficilis adrnodum interpre-
tatu. Daniel quippe, in quo erat pttnp pr**?** nn a) eam tamen non
cepit,fed adeo obilupuit, ut confi-
teatur c.7,15 -nn rron«. Sucaßs
i jultJfiiritus mens, neque ante^intei- lexit, quam acceiliiTet ad unum.»
>Vntfp~jD. ex tis qui adflabant, ex quo fomnii fui rationem fcifcitaba-
tur. Per quendamprajentium inter- pretes heic intelligunt unumAnge·
lorum. Qui etiam rogatu Danielis
ι hane vifionem ita interpretatus eft
I c. 7,17- fcnmm Krtrn pVa
MjnfcrfD flDlP" pD^D HW tfn*
1 Ha beftia magna, quas vidißiquatuor, quatuor
14
quatuorJunt regesfurreåurideterra:
Ubi adftruit angelus interpres, re¬
ges, feu regna quatuor, fignifkari.
Hinc infallibiliter concludimusPar- dum etiam hunc noftrum τβτξάπτβ- govb) regnum fignificaiTe. Hecve-
roquatuorregnanonalia eile, quam
ipfas iv Monarchias, ftatim videbi-
mus, cum prius perpenderimus queilionem, cur quatuor Monar¬
chie per beftias demonftrentur_<,
cum antea vifefint fubimagine hu¬
mana? &curimperia,quefunt δια¬
ταγή τ8 Θε2,Rom. i^,2.heic in ra-
paciffimis, violentiifimisque pre-
figurentur beftiis , nempe Leone, Urfo,Pardo, &quarta άνωνύμωϊΚε- fpondet Calv. c) Scimus lucere Dei
gloriam &potefiatem in omnibus re-
gnis, β rite ad normam <equitatis es-
fent compoßta; jed quoniam utpluri-
mumvidemus,quod ille dicebatAlexan- dro, maximaregnaejje maxima latro- cinia, φ* paueijßmos magno imperio poliere, quin Jmulexerceantßevam ty
ran-
ranriidem^atque ita modum excedant:
ldeoPropheta comparat magms&jde¬
visbefliis imρerta, dequibuspofteadis- ferit. Et hitic colligimusmtari, quod
accidentale efl in terrenis imperiis.
Quod ipfum turbines ventorum, qui
circa hancvifionem cernebantur,
etiam indicant. d) EiTeautem re¬
gna ha2C quatuor Monarchias, o-
mnium faniorum interpretumcon-
fenfu eil comprobatum, qua fuper
reita B.Lutherus e) Die|ett)etßagung
&)atiielid tft eintrecbttgiic&bon alictt Sebrern aufgelegt bon Den Diec fol*
genben Äet)ferti)umen. £>ad etfte/
bad Äetjfcrt&umb ju Sorten unb S3abt)lonien> 2)ad ant>er/ bad Äet)*
fertbumb bewerfenunbiflteben. 3)dd britte/ bad Svenfettbumb bedgroßen Siieyanberduttb ber@riecben. ci)ad bierbte/ badSRomifc&e Äebfertbumb.
Hxc megalanderLutherusdeviiio-
ne in univerfum. Quantum ad ter- tiam befliam, quaeParduseft, hane Lutherus ait tertiam monarchiam
figni-
16
iignificare, & Imperium Alexandri
Macedonis- Quod neminem infi-
ciasiturum exiftimaverimus, qui perpenderit, quam eleganter hujus
fimilitudo quadret in Alexandrum Magnum. Idque modo fequenti.
Pardus eft animalqua corpus non adeo magnum, animum tarnen ge- rit velut excelium , utfacile nemi¬
nem Tibi agnofcat iimilem, Ita et-
jam Hiftonci perhibent Alexandro Magno exiguum iuifTe corpus, é) quod rebus ab eoprsclariiTime ge- ftis minime refponderit; animum ,
vero tantum ei fuiife teftantur hi- ftoriarü monumenta, ut ne quidem
totius terrarum orbis imperio con-
tentus fuerit. fj Nec tantum poft-
quam viriles acceiferat annos, fed
etiam inter vita? primordia.excellle
indolis manifeftiflima prorerre in- diciaccspit. g) Nihil authumile aut
puerile fcifcitabatur, fed femperta- liaperquirebat. qua? tenerior aetas vix caperepojQTe viderecur. b) Vidi-
mus
mus etlamfupranullum fereanimal
mobilitate pedum atque velocitate pardum Square;. Quod de Alexan-
dro Magno commode iterumex*·
plicatur. Is enim breviadmodum temporis curriculo* ηi mirum vix
tredecim annorum, k) debellatos
vicit, nontantumDarium Perfarum regem, cujus exercitus multis mL-
litü millibus Alexandricopiasexee-
debat, fed remotiflimas quoq^gett-
tes,quarum notitiam famavixdum vulgaverat, /) Immo ultra Bacchi Herculisque terminosprogredi flbi conftituerat, quosethnicarum cse«
citas rtonhomines, fed deos duce- bat. Ut quatido magnitudinemre-
rum ab Alexandro geftarum con^
tempkmur, cum Arriano m\ fa-
teri cogamur : Ώς, εγωγε- éöm. om
&TSTIΞ&λς h&pmw, χτέτις πολις.h
τφ τότε fcjrί τις εις ά^^ωπος,έκ &
i TnztpoutfmτοΑλεζώ^χ hoytä
Μ'εμώ εζωτ$. άείέ φwcttscv faxeltfavfo
%$εή βλλω Ρardus
ß deni-
18
deniquevarias habet maculas, qux
elegantem eum efficiunt. Ita Ale¬
xander multis infignis fuit velut
colorumornamentis. Tenuitnam-
que fub obfequio fuo gentes fere
innumeras,quae imperium, tanqua maculae pardum,decorarunt. Ha- buitin Europa Macedoniam, Qvx- ciam, Thraciam, in AfricaLibyam, iEgyptum 6cc. inAfia usque in In¬
diana penetravit. n) VidimusPardi
conftantiaminpugnando, quodqve
ipfepotius moriatur, quam amiila
decedat vi&oria. Ita quis Alexan- djro in fufcipiendis laboribus prom- tior.?inqve tolerandis conftantior?
utipfe plures, quam milites, often- dere potueritcicatrices. o)Quiseo
etiam in aggrediendo 6c conando
audacior ? quod, utreliqua exem-
pla ob multitudinem omittamus, tranfiliendo in urbem hoftium ple-
namdeclaravit. ρ) Utfymbolohoc
merito ornatus fit: μηδεν αναβαλλό¬
μενος. q) Finem quoqve, 6c exitum
vite magni hujus regis fi adfpicia-
mus,etiam is pardorefpondet. Jam
enim obfervavimus, pardum vino
decipi,ut ebrius facileinterficiatur.
Ita etiam Alexander exvinolentia morbum contraxitimmedicabilem,
quoetiam, triginta tresfere annos natus, vitam cum morte commu- tavit. r) Vere igiturϊη pardo pra>
figuratuseft Alexander. Alii mul-
tas fimilitudines adducunt, quibus
Graecorum ingenia refpondere do·
cetur natura? pardi. s) Hisnoscon-
tenti uni cuiqve manifeftum eiTe
putamus, per Pardumhunc fignifi-
cari monarcbiam Gra?corum. Eft
autem hic Pardus nonvulgaris, ied
yaiK quatuoralas, & jDiPt tpiatuor capita habens, quod etiam
clare indicat eo fignificari tertiam
monarchiam , qua? , prasterquam quod alis quafi totum pervaferitor- bem, poft mortem quoqve Alexan-
L dri in quatuor capita,iive regna,eil
' diviia»
B 2 0) Dan·
iO
a)Dan.4^. b) Krom. Hiß.Ecclp, 2. o) tfal.inbAn.jij.f.82. d) Hiero,in Dan.7,1.
pfnr, e) TomφJen. 1606. ^>eerprftVltM
Den Surfen»A:o zp. f.474,f) Curt. ι.ό.ύ.ρ,
V*29. 1. 7c.8 g) ibid. b) Curt. fup.I. i,p ,
i) Plut.Alexand ρ 666. k) Diod Sic. /7,//7«
i)~Curt,t o-fi. mjArria. 1.7.pfoy. n)Curt, 8ip. o)Arria. L 7 p. 4?p, p)Curt l.p. c. /.
Diod»Sic.17)99. ψ)Krom.Hiß. Eccl inJul, C<efp.$S,~f) Arria.1.7.p Calp. in
Dan. c. 7-)6.f. 84. ,
$ V·
Ha?c de PardoDanielitico eft in»
terpretatio omnium γνησίου inter- pretum. Habet vero & illa A10S \
oppugtiatores, quorum facile agme dücit Bodinus Gallus , qui au-
dä&er,neqtndgravius dicam, vifio-
liiést)anielis, & itatua?,&be!irarunv
negac de quatuor monarchiis effe explicandas, dicens: a) Se verba Dar nielis vbjcitra ér ambigua in varios fenjtis'inoraculhWqtteri pojje inteliexij]e. Séqve
ejus interpretandts maUeu-
Jurpare jormiihm, NON Ll(ßfEl,
quam temere ex aliorttm opinione non . f in-
intelle&a cmquam ajjerttiri. Et po®
pauca. Non videoqiiemaåmodumßa-
tuas&heluas Danieiisadeqyqua nW
tibtqveflorent, quaquetotfecutisflorue-
runt, imperiet traducamus, J^fegati-
ta in univerfum Danieiis vifiones de quatuor monarchiis. Verum
cum nobisheic de PrfrdoRantuma-
gatur tertiam m^/narchiam pra>
figurante, audiamus quibus argu-
mentis h<ecnoftradeilruatßodinus.
Alexander, ait b) quidem Magnus fuit9 fed adverfus molles ^Afiaticos. Ubi Alexandri fcilicet fortitudinem ele- vat, quod res ei fuerit cumAfiati- cis, qui nempe nullo negotio fundi poflent, quoaillis non eilet animus refiftendi. Alexander itaque, Bo- dino interprete, ceteros mortales fortitudinenonfuperavit,neq;mon-
.archiam inftituit. Iilo namqve
Judice, non poteffc quisquam diet
monarchiam obtinere, niii viribus
& fortitudine omnesanteeat, itaq;
nec Alexander fuitMonarcha, qula
B 3 in
22
in omnibus mundi partibus multa?
fuereregiones,imo etiammaxima?, qua? ejus irnperio non paruerunt.
Ceterumrefpondemus, nullam mo-
narchiam tamlatepatuiiTe,&tarnen Daniel Nebucadnezare vocat
fcOrn Π Caput aureum Dan. 2,
five fummumin orbe regem : ita
etiam de Alexandro dicit. c,ir,7.
quodfuturus fit inj -jbo. Rexfortis.
Quibus pariter temeritasBodinico- arguitur, fortitudinem Alexandri incufantis,quodcum imbellibus A- fix gentibusbella geiferit; cum ta- 1
menhiftorici teftenturAIexandrum aliquando, intuifu potentiar Darii,
anxium noblem infomnem duxifTe.
c) Rede Arrianus. d) οςις ϊέχαχίζει
Αλέζαν^ον, μη μόνον 'όσα äfya κακί- ζεσ$αι εζΊ προςφερόμένος, Μχιζέτω, χ άλλα ζυμπαντα Αλεζάντα ε\ς εν χω¬
ρίον ξυναγαγών, έ'τω $η έχλογιζέσΰω,
οσις τε tioν αυτός, οποία τύχγ κεχρη- μένος, οντινα χενόμινον εκείνον, κ} ες | ίσον ευτυχίας της αν&ξωπίνηςελ&όντα,
£ασι- ι|
βασιλέα1ε άμφοιν ταϊν ήτείζοιν 'άναμ-
φιλογοίταΐα γενόμενον^ ti, έτι τανέζι-
αόμενον τΰ αυτά ονόματι χαχίζεί' σμι-
Κξότεξός γε wv αυτός, αϊ έτι σμιαροϊς τονωμένος, ti, tias ταΰταέν αόσμω τι-
&έμεν@>. Quχ verba cum magni
fint ponderis, placet etiam addere
Vulcanii verfionem : Quapropter quisquisAlexandrum menfat, ac vitu-
perat, is non eafolwn, qua vitupera-
tione digna junt, proferens vituperet,
[edomniaejus faéfa in unum cumuium
congerens, ita demumJecum reputet, quis ipfe & qualifortuna üfus, adcujus
ac quanti principis accufationem acce- dat^qui adtantumhumanafelicitatisfa-
fligium evafit, utriusque continentis
rex citra utiam controverfiam fuerit,
nomenquefüumper univerfum terra-
rum orbem propagarit: cogitetque ifte
quisquis eflaccufator, quam exilis ipfe
ßty quamquein exilibus parvique mo¬
menti rebuslaboret, acné illasquidem
zpjasdecore conficiat. Ipfe vero Bo-
dinus h^nc vifionem exfua mente
B 4 ita
ita interprefatur. Stveighurarmo¬
rum vi, five opum magmtudine, five fertilitate regmium,fwemimero vifto- riarum,fivemultitudmepopulorum,five
nominisetymologia, /ivepatriaDanielis, fyveimperii Babylonici fedeyfive ditionis nmphtudine, monarchiam definiamus, profeäoTurcarumDanielis oractäum deprincipe interpretari ecqvins crit. e) Quibus tan tum B Lutheri reponi-
inus magni ponderis verba, /)ubi inqnk: (So mit# bcré t>rnnd folgen/
nimirumtex iis> qua? deRomana di-
xerat monarchia, bcltf ttt förete im SRomtfdjen Scpfertlntmb feiert trieb/ unb tm bicrincn £btere muff brgrieffen fet>n. ^ennta£i|Unf$lof>
fen/ n>eö baé 9vonufcben Rfyfw
tbumb batf iefctuft/ fo wirb unb fan t>er £urc£ nimmer meijr fo tnccbttg
werben/ o(é ba£ 9\6mifci)eretefo ge*
wuut rfr/ fonft murtcn nfet)f täter/ fenbernfönff&Ypfertbumb aufferben
fommett. ©arumbnmfj ber-förete
feinilepferwerben/ηοφeinnm/ ober
eigen
