DE
DERIVATA n:li ORDINIS
FDNCTIONIS CUJUSLIBET m
QUANTITATUM.
COMMENTATIO
QUAM
EX SPECIALI REGIS GRATIA
ET CONSENSU AMPLISS. FACULT. PHILOS. ÜPSAL
p. P.
JACOBUS mCOL. GMNL1IND
PHIL. CAISD. STIP. KORBERG.
ET
PETRÜS ACiiSTSTÜS GRENHOLM
SIORRLANDI
IN AUDITORIO GüSTAYIANO DIE III MAJI MDCCCXLVIII.
Η. Α. M. 8.
P. I.
ÜPSALIAE
WAHLSTRÖM ET C.
HANDLANDEN
HÖGÄDLE HEHR
PEHR
GUSTAF DAHLSTRÖM
med tacksamhet tillegnadt
af
PEHR AUGUST GRENHOLM.
llikade Föräldrar
\
tillegiiadt
af
sonlig kärlek ock tacksamhet.
Greometrse
nostris temporibus coeperunt derivatas w:ti ordinisfunctionum quarumlibet quantitatum9 quae essent functiones speciales guantitatis cujusdam variabilis independentis, quac- rerej et id magno quidem cum successu. Sed est problema generalius, quo derivatae n:ti ordinis funetionum quarumlibet unius, duarum, trium, . . , m quantitatum., quse sint functiones quselibet quantitatis cujusdam variabilis independentis, quse- rantur. Hoc problema solvendum suscepimus, contigitque, ut expressiones generales barum derivatarum sub forma comhi-
natoria inveniremug.
§. 1 Theorema I.
Si u=f (if9 z, , . v) est functio
quselibet
m quantitatumvariabilium i/? z,... v, et y= φ(x)9 ,ζ =ψ
(χ)
, ... υ=χ(χ)functiones quselibet quantitatis
variabilis independentis
χ, χautem non in numero m quantitatum 2/, z, . . . v:
erit deri-
vata w.ti ordinis:
d"n /-» Γ(η+1)
j dxn
*J
+1)]a+a+···+a[F(w)]^+ß+"· +^....1
"....[Γ(5)]*
+ *+>··+k[r(2)P+λ+...+ι"
1
'
Γ(α+1)Γ(α+1)...Γ(μ+i)T(b +1)Γ(β+i)....T(b+i)....
1
*
....Γ(Α+ΐ)Γ(*+ΐ)7^τ(^+ί)Γ(Ζ+ΐ)Γ(Λ+ΐ)...Γ(ΐ+ΐ)
*/dny\a/daz V /dnv
γ fd^yS* /άη~χζ\ß /dn"V\h
\dxnJ \dxnJ \dxnJ \dxn~lJ \dxil'lJ \dxn~1)'
ffd*
äγ /d2v\^ /dy\} /dz γ /du V
'""'Wv
\dij \faj''\dx)'
fit + Τ+...+ tjj
dytdzT...dvt ?
indicante signo γ integrale combinatorium, i. e. summam omnium terminörum7 qui ea sunt forma7 quam exbibet expres- sio subsigno / contenta, ubi α, a,...a, /9,..
ib?....
Λ,.. * bj Z? λ7 ... lj f, Ty ... t numerl integri positivi yel =o
esse pofcerunt, et conditiouibus:
(2)
^Ä+a+",+a^+(n'4X6+/s+-«+b)+»"+2(A+x4-...+b)+Z+^...+l==n,
j^t=.a+b+..,+k+l7 τζ=α+β+..,+χ+λ,.... t=a-f-b+...-fk+l
satisfaeere debebunt.
Demonstratio. Ratione inita inveniemus primae derivatas:
du du dy du dz du du
5
d2u d2u /dy\* diu
/ilzV2^ d2u /JuV
^d2u dy dz
dx2 dy2
\dxj
dz2 \dx/ dv2 \dxy dydz dx dxd2u dy dv d2u dz dv
...+ 2 ζ. μ... +2 1-...
dydv dx dx dzdv dx dx
dud2y du d2z du d2v
+
dy dx2 dz dx2
+
dvdx2'
etc. etc.
Quibus quum conveniant formulae (1) et (2), restat, ut demonstremus, si verae sint hae formulae, veras etiam fore for-
mulas:
'dn+iu ρ Γ(η+2)
dx*+t
~~^f[r(n+2)].«
+ ,<*+.·· +ι»[Γ(η+1)]'& +«£+···+ «b....'1
•••'ir(5)],fc+■*+'"++,λ+···+,i
1
r(1a+l)r(ltt+l)...r(1a+l)ir(1i>+l)r(1/?+l)...r^b+1) ....
1 '
(5)^ * ....Γ(1/£+ΐ)Γ(1«+1)...Γ(11ί+ί)Γ(1/+1)Γ(1λ+Ι)...Γ(11+1)'
sdaJriy^ia/
daJrtz^i«
,da+iV\insdny\ibsdnzyß ,dav\ih
^dxn+i' ^
dxn+iy^dxa+l' ^dx ^dxn' ^-dxnyl
fd2y\tksd2Z\tx
sd'v^/dyybdzy* sdvy*·
'^-dx2
^dx2 ^dx2' ^dx^
v/Λ^dx^
d,t+iT+"'
+
,tudyltdzlT...dvlt
4
et:
(w-fl) (iÄ+f&f· ·
·+ι&)+ίί(ι&4"ΐ^+·
··+ι1)^4*
»· · ·+^(1Ä4'i5i+
· · ·+ib)
++ +«· ·+il=Μ+4,
\t= -j-ih-\-· · ·4" Ι" srr +j/S+····+jii + j ···.
it =ift+jb+n.+fli+jlj
quse e formulis
(1)
et(2), Substitute
n+1 pro n, sunt ortae:i. e. ut demonstremus, si derivata n:ti ordinis terminum quem-
libet, qui ea sit forma, quam in formula (1) exbibet expres- sio sub signo J contenta, ubi conditionibus (2) est satisfacien- dum, nee ullum alium terminum babeat, derivatam (w+ l):i
ordinis terminum quemlibet, qui ea erit forma, quam in for¬
mula (5) exbibet expressio sub signo J" contenta, ubi condi¬
tionibus (4) erit satisfaciendura, nec ullum alium terminum
habituram.
Facile igitur patet, differentiato termino quolibet, qui ea sit forma, quam in dextro membro aequationis (1) exbibet ex¬
pressio sub signo
J
Contenta,ubi
conditionibus(2)
est satis- faciendum, Semper inveniri terminos, qui, praeter factorem numericum, bac erunt forma:«'+!*+··· +|t
d u
dyltdzlT,.. dvlt
§
ubi conditionibus (4) erit satisfaciendum, nee
uilum aliinn
ter¬minum. Tum contendimus, si verae sint formulae (1) et (2),
derivatam (n+l):i ordinis termiuum
quemlibet habituram,
quinon tantum, praeter factorem numericum, ea erit forma, quam
exbibet expressio (5), ubi conditionibus (4) erit
satisfaciendum,
sed etiam factorem numericum, quem in dextro
membro
for-mulae (5) huic expressioni adjunximus, continebit. Nam si
verae sunt formulae (1), et ta>o, derivata n;ti ordinis
ha-
bebit terminum:
Γ(η+1)
+ + I« Η +Ia[r(u+l)]i& +ijS+....+ tb ....
*
1 /dn+iy\ä-1/day\ib +tl
'
7^«)...
r(xb + 2) —' \äxr+i)"\dx*J
ubi brevitatis caussa praetermisimus factores, quos, eadem
forma manente, habet dextrum membrum formulae (5) sub signo J eontentos. Quo termino differentiato,
neglectisque
tenninis, qui, praeter factorem numericum, non erunt
aequales
expressioni (5), colligemus terminum:(n+l)1ur(w+l)
Eodem modo, si 1«>o, e termino:
Γ(η+1)
pT(»+'2)]ie+ ia~l +···+ ιβ[Γ(»+
1)]«6+'ι^'+ 1 + ···+ ib
....1
fda + lz\a'lfdnz + 1
.,.r(fCt)..,r(tß+2}
" \d^~0'' \dxn) ''
colligeunis terminum:
(n+1) tctr(n-\-l)
• ?
si ,a>o, e termino:
Γ(η+1)
[F(n+2)]iw+ i«+··· +,a-l JJt6+ ,β +... + tb+ 1 #
1
fdn +
fdcv\ih+*'
...r(,a) ...r(,b+2)
~'\dx"
+V···'
terminum:
(w+1) tar(w+l)
.... ?
si jC in expressione (i>) est exponens derivalae -—- ? ty expo- d:cn_1
, ,
, d11"1ζ . dnIi;
nens denvatae ——,...,c exponens denvatae , et ,6>o.
d*0"1 rfo"1 '
e termino:
F(n+1)
...[Γ^+Ι)!6'1 + .!* +···+ |b [r(w)]rc+ * +,y+...+ ,c....
1 /dtty\ih-4 /dn-1^\ic+ l
'
...
r(,&)...r(lC+2).T7*·*J '''ydx^J ""
terminum:
ηtbr(n+l)
....,
si ,ß>o, iisdem manentibus ,c, ,y,...,c, e termino:
r(n+i)
.. . [F(n+l)i&+ ti3-1 + ···+ ib r(n)\c +»y+ i +...+
t /dnz\ti9"1 /da-iz\>y+i
7
terminum:
ηχβΓ(η+1)'
·■·.··?
si ib>o, iisdem manentibus l^j.·· »c? e termino:
Γ(η+1)
...[r(w+l)]»6+iß+· ··+ib-4 [r(»i)]ic+(y+·..+ »«+
4
....1
(ίΙαν\ι^~1
^dn"xv\vc
+4
'
...r(1b)...r(1c+2)...."\d^/ "'\άχη~ν
terminum:
ηjb^it+i)
....j
si xk>0) e termino:
Γ(η+1)
....[Γ(3)]ί*-4 +ι*+···+ib[r(2)Jiz"4+ ιλ +···+ι1
*
ι
f49y\k~l
fdy\i^
^*
'
...
Γ(1Α)...Γ(1/+2)..."'\^"ν \dxj
terminum:
2 tkr(n+i)
.... ·
si tK>o9 e termino:
r(n+i)
.,..[Γ(3)]^+ ^4 +... +«b[r(2)]^+ ,λ+ i+...+ ,1
·
1 /ίΡζ\ιχ~1 /ί/ζ\ιλ+4
....r(tk) ,.. (t^+2)...
*" \dx*J
\dx/8
terminum:
2t*r(n+l)
....,
si jli> ö, é terminö:
....[Γ(5)]Λ +
> +
;..+ + ti +
···+11 +1
1 /(Vv\t^~l (diΛι1+1
*
....r(tk)... r(t
1+2)..." * \dx*l ''' \dxj
terminum:
2tltr(n+l)
'L— ■-- · '■1 · · · ·
y
···
si ii>o, e termiuo:
r(«+i) i
(
ιd^J
d.'-«+ .'+··
·+
.«,,terminum: 'ty' dz'...dv'
in- y ' '
7
si ιλ>ο, e termino:
Γ(η+1)
__*
....[Γ(2)]ιζ+ιλ-1
+···+ '1 * ""
dxi■+■,*·»t
u
. it- iT-l -tlt
terminum: ay az .,*at
χλr(n+i)
•— ... ·;