D1SSERTÅT10NIS ACADEMIC/E DÉ

K2&?

V

i. Ν. j.

D1SSERTÅT10NIS ACADEMIC/E DÉ

SEPULTURA

HEBRA.ORUM,

PAR T EM Ρ RIOREM,

Confenfif AmpliJJ. Senat, Philof.

Sub PRiESIDIO

PIR I Maxime & Reiter.

D. OLAVI C Ε LS 11,

S. S. Theol. Doft. & L.L. Orient.

ProteflL Ordin.

Vubiico bomrum examini

Qua decet reverentia fubmittit

CAROLUS POSSIETH,

Roslagus.

in Audit. Guft. Maj. d. xix. Nov.

Anni Mb CCXX VI

horis

meridietn folicis.

VPSALIAi) Literis Werneiuanis.

Admodum Reverendo atque Amplißimo VIRO,

Mag. JOHAN NI

POSMETH,

Ecclefiarum, _qua* in Riddarholmen

& Bromma colHguntur, PASTO-

RI digniilimo; Parenti ut optimo,

ita fummo, qui filium decec,

honore proiequendo.

"VI il homine ingrato per totum fcedius

orbem,

Pondus

durius efje poteß.

JQui låtits capiens alienee munera dextre,

Immerit

donis difcupit usque frtå.

Impius & gråtes nunqttam fludet ipje ref erre,

Nigro lethe<e flumine potus aqu£.

Sic Tibi, chare PATER, merito male

gratus baberer,

Si vellem meritt dememinijje tut.

Tu

ingenii cuttos vit<equc fwfti,

Munifica pr^bem don apaterna manu.1

Mufas

Mujas qitod fequar ac cultas Helkorns alumnas,

Tu quondam auåor

cauflaque

prima mihi,

Ipfe Tuum cedis darum _{per fecula}

men:

Nomen, quod multo Pallas honore coli

Enhenues offertfcetus Tibi noflr af ^halta:

H<ec Tibi ftnt mentis pignora ^certa

me<e.

Sufcipe, hlande _{PATER, qine jam Tibi}

munera

trado, Munera yjed mentis inferior

Tuis♦

Honoratiflimi Cariifimique

PATRIS

Obedientitfiruis _fttiut

CARX PÜSSIETH»

In

egregiam DiflTertationem Politiffimi-, Loftiflimifa V1RI-JU VENIS

Dn. CAROLI POSSIETH,

Affinis fui

longe adtumatiifimi,

De SBPUL TURA

HEPRJEORUM.

STrata jacent pridem templa fuperba, Solymorutxu

Mixta jacent cineri bufta facrata fuo.

Saxea ficque adeo ruit alto a culmine

moles, yEraque durarunt non pretiofa diu.

Haud multum

cundis fupereft,mi-

rum,

amplius iftis»

Scripta nifi obfervant quod monu-

menta Patrum.

Hacc ftudiis exhaufta Tuis, Mi Frater amande,

Ifacidü reparas dum monumenta facra,

Funera dum gentis renovas, Mi Frä¬

ter ,

hebräer*

Pulcrius

gentis Tu decusipfe tux:

Judacus tumulo claufus Tibi pandit ho-

nores,

Candida de nigra iausTiBi furgit humo·

Crede mihi: tandem tumuii ii & Taxa fatifcunt, Hinc Tjbi

cumulus _magnus hono«

ris

adeft,

Holmia transmiil, Froperante

quidem calamo, pro»

d.2Nov,

1726» lixifllmo

affetiuapp.

J. STRICKER.

JUVENI Virtutum Elegant ia & Eruditt

laude

Praprimis Conficuo

Dn. CAROLO Iah. POSSIETH,

De

Hebrjeorum

DiiTevtaturo.

lllcia quam

Cccl? Moderator fcedera

Inter mer

talet, vix bom

capit

CunFla

quidem folvens mors Civica focdera

TetderaNaturχ morstarnen afra colit.

Sidus ut dEthcreum

collnßrat (d

Nigrans

pulfumnox

uda dt

Sic quocfoquum

pernix mi/eri lux oceidtt £vi

Ρ

oft lethum fulget

pietatis

Summishinc gentes

duxerunt funer

pompisy Corpore fervato

medicata Sab*.

Etmonumenta

fut pofuere

amoris.

Ampla fatis

celebre effet

Uunc

quofoThariadas

fervajje^recludit CAROLE

POSSIETH,pagina do-

Fla Tua.

Gratulor ex

animo, quod fic Tua penja

volvas,

Ut

Reverendi fls fvavis imago Patris.

Et, fcandas felix honorata eacumina Pindi Oro)

fit gloria multa Tibi l

Ita vovens

gratulatur

nicol, hulthin,

junxit

rumpit

Phcebes,

Sil RE&POND ENTEN

#<rr ^CARL _POSSILTH,

9idr bmi forfia profuser af jtn tmg' bomöfU

Upfala Acadcmia fianijjaf.

ffi§£)en ^mal |m fpfla gnSr/ ban fammer

"albrt# feur.

®fcti baffrgt fara fram

fbrer meb f$

fa()ra.

Om

mcb mänga fTtdM manmine ti>ei fdifmara/

©ä tagé t^et trdrre /

mannen ftelffjar

metif.

ömogna fruefter (ja tibi modna fitster*

farg /

€D?en ndrii;c f?dra£t>p/ fa dr titt bara

farten,

9 dr.f/ fludier a%o oef fufl utaf fama arten/

5ftdr funffap aga ej fm rdtta tnujl οφ mdrg.

CCIan mei? fdtPnbran fer (jur οφ ann*

tblanb

3 oftb iéper fram;

ta tbct ί όν/ar gdfla/

Οφ flvapa orba» ffär·'

baba bron fmalla/

toeu fWe φ ^tvari tjpffr taga lanb.

m

53dff drtbet _mognas fårjl/οφ feDatttrdt>a gtfr idrbaé öron/ fom på gulbn^e fram orbm

tvdga/

€φ frnna ttyt/

farlen ftelf fan

^6et 5ant Kttféfgier fdr egif gobs aga οφ fram·

0i/t()cifa f)afmr'$vimn tvdn/fdr|^tigt

larbf.

£u

ci

a'tt ffat

fitlf arbetat/

£>φ mcb

liörjta flit (Farpflnfttgt _efter*

letat

£bet cilald ba9JT in 5a aiitb f)åtfif mdrbf.

(frifroer tfcennagång om φ t maner οφ

fart

6om 3ubafo(fet5afi wtbjtna jorbefefr«

ber.

3ag fror tig mara fuff

fbmna faf oflarber/

0om

5ar funnit på få artigt οφ få nätt.

5(t Ipcfan måtte

oppå fin jtba flå/

^i;it dr οφ bitr mm bön/ tt>et ffal jag fraingient onflay

©amtatfm lager må blanp alla onbra gtéiiffa

StlS _;ag meb fågnab aS 5dr natt £ig rå*

fa får.

joH. üsmmTti

ConjunBisfimo Politisßmoque

CAROLO POSSIETH,

Carole, Caßaliü Conßantet

Care Camenis, JOSSIETHj Pulcra Patris Pm

les, Pede Pr&pete Palmam

Qum Captas, Clan Confiendeni

Culmina Collis

Perget Pofieritds Vr&conia P0*j

gere Piaufa*

Camlide Pofuit

A* J. Grundel,

ι % &

Caput Primum.

ξ. Ι. & IL Septiltur# originem få*

cauflam inquirit.

§. III. Humationem, & antiquijßmam,

&

maxime convenkn-

tem

ejje indicat.

§. L

Ta natura compara*

tum

eft, ut corpuä fluxum, animam im- mortalem na&i, e*

vocante

Deo, corpus humo> ani*

niarn

cccio aliquando reddamtis»

Tanta enim omniuiti hominum^

A poft

t

-®S ) O ( Hl·

poft lapfum extitit miferia, ut nori j folum vivis corpora circumgeftan« j da oneri eflent, fed etjam poft

mortem

fuperftitum curam requi-

rant, ut aliquo tandem modo fepe-

liantur* Juftum itaque non vide¬

tur cum

Cynicis ^curam exanimi

corporis petulanter ridere,vel cada-

vera

in

paludes projicere ,ut }

mos

Lothophagis &Ichthyophagis; ^t

vel iufpendere, ut Colchis; vel obji- ^c

cere

canibus, utHyrcanis; avibus, ut

Perfis; aut alias ignominiofe traåa-

re, ut Abdalla Ommiae filios, Hera* I

clii milites Phocam, & Stephanus (

vi!

FormofumPapam;fedhoneftam J

omnino par eft defun&orum ha· t bere

Nam fi fides fit ha- benda Plutarcho de delphine, Αϊΐί· ti

ano

de eodem,' elephanto atque a

gruibus, Plinio de apibus & formi- ti eis, loquentibus, quod nimirum ii

de fuorum exequiis iolliciti fint, prorfus mirabimur hos jam norm-

natos eo

vefaniae progreilos fuiile, ^- b

Ut

humanitatis quafi omnis obliti, §,

fepui*

4M )

( S&s

°ri fepulturam ^non folum neglexerint,

3n"

fed in feritatem plus quam belui-

nam

degenerarint. At _tarnen«.,

ui-

cecinit poera Ariminius a):

36-

Humano gener ι pofuit natura

le· trix

mi Hane legem, ut tumult membra fepuU

la-

tegant.

.ut Homines _{prastera natura ad}

fepul-

;js; turam

obligatos ^clare

>ji·

demonftrat _iElianus: Tijg φύσεως

της κοινής άπαιτΰσΥ)ς _{μηκέτι ζώνία}

la* «rΑΚζύφοα. Hinc etjam Hebra?i Phi-

ra*_uS

lo atque Jofephus, Jus natura,teile Grotio b) illud appellitant,

Jure

& gentium originem

ia·_ia-

trahat. _{ie Sunt} quidam in

opero-

occupati, ut juri gentium å

'Ii· turali diftin&o fepulturam attribu-

ue ant.

Adverfam

fententiam

ni-

tuetur NobilifT. Pufendorfius, uti

liquet ex opere de Jure Natur. _&

iG A

Gen-

ni- a) apuä Quenfl. de fepult.vet. _{p. m. 60.}

Ie,f b) ^de _{Jure Bellt & ρ ach lik}

_XIX.

iti, §. ι.

4

) o ( 3-®?*

Gentium Lib.

ρ. 230. Quem <

fecutus adferere

dubito homi*

nes

ad fepulturam jure natural!

obligatos efie. Hoc autem jus par¬

tim ad officia humanitatis, partim

ad illud officium, quod uno nomine

decorumaudic, comodiffime refer*

ri poiTe arbitratur Hochiletterus c).

Quae aflertio ex ipfa lege naturali

illud agnofcit lundamentum, quod

rnortuum

condere praffiantem non gravet, petenti autem vel profit,

vel qüandoque eximio fit folamini.s

Qua? verba do&oribus noftris in-»'

defcribendis officiis humanitatis fa·

miliaria lunt. Regerunt quidarn;

cum

quo mihi ^non eil communio jurium, is neque me obl gare pot*

eil- Refpondetur: ad fepulturam

licet

jure perfedlo, tarnen im*

perfedlo omnes obligari. Quod

jus imperie&um, quam icepiflime

in perfe&um tranfir. Sic ad offi*

cia humanitatis alia

nifiex ju*T

re

c) in Coüeg.Pufendorfianop. 260,262,

-«SK

)

(

re

obligamur imperfe$o, ^ut v. g·

ad tranfitum per terram noftram

aliis permittendum

attamen quam

faepiiiirne bella inde orta eile

&

quidem jufte, hiftorias loquuntur,

$. IL

CauiTam introdu£te fepulturas a-

pud Grotium indicare videtur Mo-

fchion, fcilicet ob feritatem illlam beluinam homines mandendi; ita-·

enim ait d\)

Tanc

raptos imperatum legibus

Man (lare _terra, pulver emque wfyer-

gere\

Nec dum fepultis ne darentur conjpicu

Abominanda jtgna pajlus prißini.

Verum, quernadmodum omni ^x-

vo

Anthropophagi ^non extitere,

ita

corpora ho-

minum fepulta fuiffe exiftimamus.

Plaufibiliorem hane effe arbitramur

Scaligeri fententiam e)\ bunt cognatct

A % nobis

d) de jfure Belli & Pac. lik IL & 19.

é) Poetic. lik IlL c. 20·

Ö

)

(

nobis jemlna qußdam immortalitath, cujus adeo appetentes fumus, ut je-

fultur £ projpiciamus, &- nohmus

daver noflrum mak haberi. Ex fpe itaque immortalitatis, _quam omnes

habent mortales, fepukura orta_j efle videtur. Cui aiTertioni aliam addam rationem,humanitati fcilicet maxime repugnare, hominis

pus, tam reverenter

vivente habi·

tum, infepultum relinqui; indecorum

tnim eß, alt Hochftetterus/) humct-

num

corpus, quod vivus tam delicate, jolliciteque ( horn o) tfftimavit acoccul· j

tavtt, expoptum der

injuriis publica conjpetlu diffluere,

_{feris beßiis}

non

fine fceditate lacerari. Tertiutn eft quod ii corpus inhumatum

linqueretur, foetorille cadaverum, graviilimos forte excitaret

bos. Atque ha? _pra?cipua? cauila?

fuiiTe videntur hominum fepultune.

$. III.

/) Colleg. Pufend. _p> 2 62.

tis

•m) o c

§. III.

?

Je- Perpenfis iic rationibus fepultu-

Cd·

ra?, offert ie quaeftio, quis antiquif-

fpe fimus fit modus fepulturae, huma-

les

tioae,

crematio ? quasve harum,

naturae

rnagis conveniens fif ? Nos

im

nonfugit, quosdam effe, quicum

:et

Thomafio

mation

& anti-

)r-

quifiimam, & naturae maxime ^con-

ai* venientem effe ftatuant. Altera

m tamen

iententia magis nobis arri- det, utpote qua? in facris literis

te, luum habeat fundamentum, alio-

'•j rumque virorum celeberrimorum

9

validiffimis nitatur argumentis. Hac

f

enim de

ita Quenftedius g): De·

ι

funfiorum cor pora terr<e inferri ac hu¬

tatum

femper in pop i, jervatum

ab Athenienßbus, Grxcisque cseterü,

?

& Romanis plane olim

ac in ec- clefia Chrißiana perpetuo u/u rece- ptum. Cujus quoque a partibus

Romani eloquii princeps ilat Ci-

r

A

cer©

g) De Jepultura vet, p. 49.

mari

inftitutum eil [Jimum, ufi-

S

(Ufr

cero

h): Mihi, inquiens, antiquifli·

fnum

fepultura ^genus id fwffe vi de t nr*

quo apud Xenophontem Cyrus utitur.

Redditur enim

corpus ér it ^a lo*

caium ac

jttum quaft operimento ma¬

tris obducitur. Ipii vero Cyri ie- pulchro hoc additum fuilTe ferun£

epitaphium:

Vir quicunque es, & undeamque ad-

venis,

"Neqne enim te aåventurum i gnor avi.

Ego [um Cyrus, qui Perfis imperium conftitui: pufillum

Hoc _terra, quo meumtegitur corpus,.

mihi

invideas.

Nec pr^terea in iacris literis alius iepultura?, nifi humandi, modus

notus

eil. Adamo enim fic De¬

ns

dicit t); Revertaris in humum, cum

ex ea

defumtus fueris: nam pulvis es

& in pulverem reverteris: Jobus etjam k): nudus egreßusfum ex utero matris

(is _{auiem ρκ} nrnnfl inp·

h) lib. II De Legibus, i) Gen. %.v. 19·

k) Cap. t.v. 21.

·Φ§ )

(

inferiora terra

vocatur å Davide 1)

& nudtis übe

in

nimirum omnium noftrorum

trem. Hase enim»;) iinu fuo cor¬

pus noftrum excipit, & ofla no- ftra complexu iuo cuftodit, reddi-

tura

depoiitum, quod fervandum_»

acceperat, in magno die refurre- öionis omnium. Adhasc, neque

amor,

quo vivos profecuti fuimus,

finit

corpora in prasdamL·,

faevi ignis objicere, qui omnibus

non

niß

jincutere poteft,

Ted potius jubec morcuorum exu-

vias,

Piatoni, tefte Calvörio

») dicitur, benignae matri terrae, qua? prolem genuerat, iterumcom- mittere. Qnid quod vocabulum et-

jam hominis indicare videatur illum humo deberi. Unde pia antiquitas egregie : terra es* t erram gern

terram

eris, & in t erram converteris.

A 5 Hu-

l) Pjahn. 159. v, 1 m) Quetift. d&

Sep. Vet. _{p. m. 54.} ti) de Ritib. Eecleß

IbmJl _p.

10

·φ? ; ο c

Humationem olim Hebraei, ut röo-

rem

antiquiflimum, & a Deo man¬

datum, femper fervarunt. Sepul-

turam

itaque eorum, & quas circa

eam

ceremonias habuerinc, levipe-

nicillo adumbrare animus nobis eft.

Quod inftitutum, tuo, B. L. folito

favore freti, b. c. D. nunc aggre-, dimur.

Caput Secundum,

ξ. 1. Etymologiam vocis fepultura ex- hibet♦

11 Magnam Hebräer um curam de-

ciarat circa Cepuituram.

§. 1JL Eosy quibus aut omnis, aut ho¬

netta denegatafuit fepultura nominal.

§. 1K Utrum cadavera cremarint, an

terrae

mandarint olim Hebr<ei> dis·

quirit.

5. i.

Sepultura eft achumo condere ^a (epelire> feu

quodidem

mittere, auü terrae illatum terra-·

con>

4Μ·.) Ό (S-lt· it

contegere. Gra?ci ταφήν å $*πτειν;

Hebrad mnp å *np dicunt. Sepul-

tura

nobis hoc loco nihil aliad eft,

quam ultimum illud humanitatis officium, quod cadaveri humano prämatur, illud in terram inferen- do. Per fepulchrum vero intelli- gimus locum,

in finem

itruélum & pra?paratum, ut mor·

tuum

corpus humanum, vel oila ejus perpetuo contineat. De fyno- nymis vide Queniledium#),

§. II.

Sepultura veteres Hebraei, cori- fpicua iane & laudabili pietate, t3m

hoftium, quam propriorum affece-

re

cadavera. Legibus enim, teile Quenftedio, hoc cautum erat,

hoflem infepultum relinquerent.

De propriis autem funeribus adeo

ioliciti _{erant, ut eum,} qui fepul-

turam, lu&umque neglexiifet, fa-

cinoroii inftar hominis haberent.

Hac

a) de Sepult. Vet* p, m. 154,

ι*

)

C

Ha

de

Maimonides, citantei»

Calvörio b) ita: omtik Me, qttimn lugets ficut praceperunt fapientes, eccejsefi

erudelis. _{Et po} fl: ^pauca: Pr recept um

affirmativum efl ex fententia ma) or um, vi(it are <egrotos, confolari vt at or es, oceupari in omnibus, funera~

tionem requiruntur, v. port ar ef li¬

ms

fuper humero, antecedere illud, (längere, fodere, Jepelire. Immo,

notante

Gejero r) ^,tanta eorum fuit religio, ut ii mortuus efFerendus

effet, & fponfa in via occurreret,

transmitterent

Γροη-

fam.

III.

Licet

circa fepulturam

adeo rigidi fuerint Hebrad

ut ne- niini

temere denegarint; ali-

quos tamen ad notam fceleris & in-

famiam, vel alia aliqua de cauifa, aut prorfusomni, aut certe honorata ie- puitura fuifle privates deprehen-

dimus.

b) de Rit ib. Eccl. Tom. IL p. m. 809·

€) De Luäu Hebr. Cap. 1. §. 4·

^

ti

dimus« Itaque fepulturacaruifte le-

gimus primumillos, qui idololatrias

dediti fuere. De Jeroboamo enim

fic Deus ip(ed) Eum% qui mortu-

us

fuerit Jeroboamo in civitatet come·

äent

ie7it em vero in ^agro

comedent volatilia codi. Nec, fecundo, qui fceleftifiimis fefe obftrinxerant

facinoribus

fepuitura condecorati

lunt. Cujus rei in Rege Jojakimo exerhplum habemus, de quo Jere#

mias ita e)\ Sepultura ajtni fepelietur,

traäus & projeäus ultra portas Je»

rujalem. Quod Chaldaeus, indicante

Quenftedio f\ in hunc modum_,

vertit:

ficut projiciunt cadaver afim>

fic projicient cadaver ejus, nempe in-

fepultum rehnquent Jub dio. Sepul¬

tura

quoque ultimo prohibiti funt,

qui ipfi femet vita privailent, ut

indicat Jofephus g). Cui etjam-.

adftipulatur Quenftedius h) verba-.

ad-

d)

Reg. 14. v. 11, e) Jer. 22 v. 19.

/) de Sepult, Vet. ^ρ. .% g) de Bello Jud.

lib. Ill,

25, h) de Sepult. Vet, p* m. jo.

!4 4M )

( Η*·

adducens Jacobi Pontani: ApudUe-

yrnei interemijjent ampu- dextra inhumati projiicebantur.

CauiTa fine dubio ha?c fuit, quod

in illos aliud fupplicium conftitui nequiverit, qui mortem pro fuppli-

cio

habuiflent. Honefta

fepultura denegata fuit iis, qui adverfus _{parentes contumaces tu-}

erant.

Deus enim ipie juilit /) fili·

um

rebellem &

ab

niverio

^

populo lapidibus obrui.

Hinc etjam Abialom degener ^filius

optimi parentis in iilva lapidibus

conteåus fuit.

$. iv.

Utrum

cadavera

combufferint,

terra?

darint olim Hebra?i, facilis

adeo eft quaeftio, aliis enim affir- mativa placet iententia, cadavera nempe cremata fuiile; _negativa-*

aliis, folam humationem apudHe*

braeos ufu receptam fuiiTe ftatu-

enti-

i)Deuteron. 21.v,i&&Jeq.

) o c tf éntibus. Qui affirmant, rationes,

fatis fe validas invenire arbitran-

tur

in facrocodice, exernplum ad-

ducentes Sauli k), qui a Jabefitis

cremabatur. Jorami/),cuipoputus

combuftionem

fecit fecundum patrum ipfius combuftionem* AP fem), cui valde magnam fecere_»

combuftionem. Zedekise n), cui dicitur: /icuti cremarunt parentes tu·

os, ftc etjam ^te comburent. Quin &

diftum efto) tollet aliquem amicus

ejus, aut ußor ejus eduäurus οβα ido·

mo

&c. Ex quibus demonftrare

conantur, cremationem prascipue regibus ufitatam fuifte; ^{cum tarnen}

inde nunquam probari poflit, He-

braeos cadavera cremaffe. Sauli quod

steinet exernplum, libenter fäte-

mur eum a

Jabefitis crematum fu-

ifle. _Cauflam veroqui diligentius

rimari voluerit, dicet fortaftis ^non

! abfur-

k)i,Sam.si.v. 12,15. l)i.Paral 21,

v*

19. m) 2. ParaU 16. v. 14, n) Jen

54^5, 0) Arnos 6. v, 10.

,6

-mc

)%&>

abfurde Jabefitas, ficuti in alifS ita^

hac etjam in re a jud^is prorfus fingulares habuifle mores, &, ut primus hic fuit rex, ita novo et*

jam modo fuifle (epultum, quem

a

proxime adjacentibus populis di-

diciiTent Jabeiita?. Pr^terea hanc

quoque cauiTam ^eos habuifle pro«

babiieeft, quod ^per ignem corpus ejus diflblvere confultius duxerint,

ne

Pakeftini, cognitoillorumfacino-

fe, (quod nimirum ex muro Berfatl

abftuliflent corpora) reverfi, effoffa

cadavera rurfus ludibrio expone- rent,

ut Euripides de Polynice

ait, αχλαυςα >£, οιωνοϊς φοξί

rélinquerent/?). Cui etjam accedit, quod Sauli cadaver άζέφχλον effet

at<| ideo, ut obfervat Pfeiflerus#))

cumhonore fepelire nequiret.Un* >

de etjam Kimchius rede dicit:

reBior eil expofttio, eos carnem com'

hußiße, quod jam ^vermes produxifoh

unåt p) Kettnerus de Mumm Mgypt.p.b

q) Am i q, Sacr. cqp. 5*§. 3.

■»* )

C l·®· 17

wde inäecens fuifset eam fepelire cum vermibus, combufta carne (epe-

liverimt cßa. Ad Joramum ^porro

Afam & Zedekiam quod attinet,

vix

facra» fcriptura? eft fenfus, cre»

matos

fuifie. Nam fi paulo accu- ratius verba infpiciamus, videbi-

mus

aliter eile intelligenda. Non

enim dicicur

combujjerunt mitt

ipfum; fed nomina heic adhiben-

tur cum

particula vel pr^fixo

quod idem eft, atcp ip[t cremarunt.

Unde Lutherusita reddidit: ©te machten über tbm einen branb/ i-

tem:

©te machten ein febr groß

brennen/ ut&: $I3temanüber.bet*

ne

^dter gebrennet bat/ fo tüirb

utan aueb über bici) brennen. Quod

ad diåum Amofi, fatis hoc perfpi-

cuum

erit, modo infpiciatur texcus originalis. Ubi _spoa> etjamfi red¬

deretur _per uftorem

non tarnen^

aiiter quam eo, quem iupra innu-

imus modo, erit intelligendum«

B Qutc*

118 *m)

c

Quicqmd [tt, ait Pfeifferus _r)

dm

ria

combuflto;

Caput Tertium.

Mortui compoiitionem narrat, ubi confideramus.

/. Oculorum comprefftonem.

§. IL Oris hiantis & foramtnum oc·

clufionem.

///. Lotionem.

Undionem & baljamatmem

uti

§- V. CapiUorum inci/ionem.

§' VI. Indumenta fepulchralia»

§. £7/. Ofculum,

VIII. Compreßionem podiets, fett

manus.

§. IX\ Collocationem«

fl. I·

Sie, pra?miffis, qua? generativ ad proprios dici poteranf, Hebra?'

orum

circa (epulturam ricus de"

venimus. Circa mortui coinpofi*

tionem

r)Antiquit. Sacr.cap♦ 5.$. 3.

V

4&S ) Ö ( gHH- fp

tiorienl nctanda venic imprimis Cömpreilto oculorum. Hane Ro¬

mani & Gra?ci

Judsis habu-

ere comrnunem.

Qua de re egre-

gie Plitlius d)morientibus Mos operi-

re,

rurfusque in rogo patefacere

Qmritnim magno ritu jacrum eft. I«

cem

Virgillus^):

- -

Nec

jimera mäter Produxi: preffive oculos^aut 'minera lavh

Et Ovidius:

Me

ociths tomprimat, Me ^tuos,

De Gnecis ita Homerus:

Ά$έι?ΐ

μεν σοι γε πάτΫιζ ζότνια

μγ)τι/)ξ Οσσε χα^οαξήσασί Savoni ϊιεξ.

Νοη equidem tibi pater & honorandet

mater

venlos daudent

H^Cj inquam

Romani cum Graecis ha«

buere communia, uti Homerus ai£

O dum caufiam exponit, to yuo

y^uq

Sai/όηων, hic enim eft ho*

nos mofluorum.

Hebraeorum hic

B

idern

d) ΡIm Hb. XL

bjdEneidJib.X*

487· b) Odyft XXIV1 ι\ 2 9 3»

to

-Φ3 )

( Ιφ.

idem femper ^mos fuit. Sic Me-

nochiusi/) carorum fuiiTe

ma·

xime propinquorum, morientium

oculos claudere in longam no&em.

Hoc officium invicem praeftiterunt cognati, videlicet

maritis, marin uxoribus, liberis _parentes, parentibus ^contra liberi e). Selde- nus/) monet hunc illis fuiiTe

rem,

quod fcilicec fufflarint vinum in demortui _nares, & impoiuerinf

inter palpebras oculorum oleum,

feu ungventum

uti verba ejus apud Gejerum citata inveniuntur^).

Obiervavit quidem Kornmannus/;) quod in lege Menia prohibitum-»

fit,

filii comprimerent oculos

parentum. Jofephus vero pr?·

ftitit hoc officium parenti fuo Ja·

cobo, fecundum promiffionem i- piius Dei Item foceris fuis To¬

bias

d^Memcb,de Rep.Heb, l. %tc.4.qu<eft·

Xl.Gejer.c.

_§. 6 é) Quenß. c.$.p 8j·

/IP- _15?· £) Gejer. 5. §. 6,p> m. 51·

h) Dei miracuU

Ρ. _{η. c. g.} i) Gen.

46.1*. 4.

)

(

fe- bias junior k). CauiTam hujus ri-

ia· tus

hane affert Gejerus /) tum

ut

im ne

vivis intuentibus ingeratur hor-

m. ror,

tum ut hoc modo iopor ille

int

noåis diuturnae clangore buccinse

is, Chrifti finiendus fubinnuatur. Vel

s,

Urfino referente, ut eo, tum mun- le- dana vanitas, tum fperata in coe-

o·

Iis claritas, fignificaretur.

m

nt

§. II.

Occlufis fic oculis demortui,

% os

hians etjam, ne apertum ftaret, vt alligabatur. Et fiquidem iola in-

J ferior maxilla mobilis eft, illa fa-

os

fcia quadam tenui fupra capuc ad

verticem adftringebatur. Nec fo-

a" lummodo os, fed etjam alia fo-

Iramina occluia funC, cum defor-

mitatis, tum tetri odoris caufla mj9

_c

quod etjam Maimonides hiice ^ver-

t B ^j bis

j.

k) Job, 14.

14. /) G ej ^er, loc. ett»

r.

m)Gejer. de Luc, Heb. c, 5. §.7. m* 5τ

η.

*%

-m)

(i®.

bis affirmat: _crpöq ^ηΓ 4ΠΒ \

no

bv ryy j^nya «in .p nmpat t

η«

pppiöi 'mb ^ρ« pwip r£ nnw cm ]

w

I/ra elit a- im« pmo^ in« rapj t

?v/w

circa

Jtc je habet; chfir* j oculos defunfti, ^os (i forjan biet) 1

maxillas. coUigunt, ac f ^oramina jer qus \

excrementime

mit ti Jolet, obflruimt. η) ι

m

$. ni !

Succedit jam latio mortuorurn} 1 qUcB hoc modo peragebatur. A*

qua calida diiigenter abluebatunj

corpus mortui, cui addebanC flo* )

res

chama?meli, & rofas ficcas, ut mundus fit,

peccatorum ra¬

tio reddenda eric 0). Ovum iniu-

per acceptum agitando _permifcent

vino, & capiti iiiius illinunt. Uti

autem

obfervavit Goodwinus/?)lo-

tio, fen, quod ipfi idem eil, ba*

ptiza- fi) Schickardi Jus Reg. Hel·, ^c. 6. p.

404. 0) Buxtorfii fynag. Jud c. 49 p*

m.

699. p) Goodwwi Mo/es & Aar oft

m.

9 os.

'·»$ ) o ( u

ptizatio triplex erat. Prima fuit:

βχπτισμίς duo ^{νεκρών,} ablutio pol-

lutionis,accerfitaeex conta&u mor¬

tui. Ita homo nefcius, improvi·

foque cafu mortuum tangendo pol-

lutus, lotione mundatus eft. Huc ipe&ant verba illa Syracidis q) qui

lavatur

taäo, herum tangit eum, huic qu<e utilitas eft ex lotione ipfius ? Η a:c lotio fuit tan-

tummodo Judasorum. Seeundus

lotionis modus fuit βχτττισρος τω»

wxfyv, feu ipiius cadaveris ablu¬

tio. Hoc mdo Iota eft Tabitha,

de qua ha?c leguntur r) faäum eft

per Mos dies

ut illa, fcilicet Tabitha,

ex

infirmitate moreretur

quam cum

lavijjent, pojuerunt in coenaculo. Hic

lotionis modus

Judasis, quam Chriftianis familiaris erat, & te-

ftante Virgilio, etjam gentibusj):

- -

corpusque lavant frigentis <&*

ungunU

B ₄ Ter-

q) Syr. c. 3ά. ν. τ 9. r)'Aél. Apoft. et

9·

37- ό Aineid, üb♦ 6, v, 219,

*4

-Φ3 ) 0 C

Tertium _{lotionis genus erat} βατ[%·

σμος νπε? nwcov, feu lotio fuper ^mor¬

tuis, de qua loquitur Paulus t). Alto- qui quid faciunt, qui ablutione utuntffl

juper mortuis, β omnino mortui

fufcitentur,

ablutione

fii' per mortuis♦ De hujus di&i _pro·

pria fignificatione valde dlffentiunt.

Vidi fupra hunc locum diflertati-

onem

quandam Aboa? habitanu, Henrici Mulleri, XVII. varias hu¬

jus loci Apoftolici explicationes ad'

ducentem. Nos hacin re,falvoali- orumjudicio, libenterfubfcribirnus fententiaj Goodvvini«), qui cum Ambrofio faciens, hecc afFert

ba: hunc

c.Ambrofio in- telligo delotione facramentali ^applicata quibusdam ^hominibus vivis, nomine &

caußa amici, fine recepto baptifmo de-

fiati,

(uperßitiofa opinione, quajt haptißnus in ^vivo peradus nomine

mortui juvare poßeu Et poft pauca modum t) i. Cor. 15. v.29. ii) Mofes & Ad'

ronlib.b.c, _{5. ρ, 495.}

)

( if modum hujus lotionis, feu bapti-

fmi, indicat, a Chryfoftomo de- fumrum, hifce verbis : quando alt- qtiis Cathecumenus moritur

tum vi-

vits

quidam fubter denati le 61 o recum- bit, acceäentibus alns, gwi mortuum rogant

num baptizart velit ? qtti cum

non

rejpondere pojjit, pro ipfo rejpon- fum etat fubter leäo jaceus, aitque fe

velie baptizart, ^ jic baptizant illum

vice mortui, Jcenam quajt in theatro

agentes.

$. IV.

Lotionem infequitur un&io &

conditio, feu, ut aliisplacet, pol-

lin&ura. Un&io Romanis pariter

ac

Graecis familariffima fuit. De Romanis Plinius v): Poftea volu-

ptas ejus ( ungventi) ö noftris ^quo\ in- laudatifjima atque etjam boneflifft-

*»0

u/te £077# admi/Ja eft. Honos q·, is

& ^ad defunålos pertinere ccepit. Qui

Romas odoribus & ungventis mor- tuorü cadavera curabantj pollin&o-

B 5 res

v)Hifl.Nat.lib. 13» 1.

493 ) of»

res

dicebantur. Servi libitinario-

rum

quicquid ad exfequiarum ap- paratum pertinebat, Iocare aut_»

vendere, & _operam fuam illis, quorum erat funus curare, Ioca¬

re

folebant; de quibus videa¬

tur

Valerius Maximus x). Qucd

hic idem

etjam Grxcis fami-

liaris fuerit, patet ex Curtioy)} ubi legitiir juiliiie amicos regis Ale-

xandri Magni, ut _corpus ejus cura-

retur.

Unde

primum hunc acceperint morem,de eo diiferitur,

Piurirni arbitrantur, 6c forfan

jmmerito, hunc morem, primo

ab iEgyptiis accepifTe Gr^cos. Cui

iententice viri doåiffimi adftipulan-

tur.

Prascipue vero hac in re e-

gregie ita loquitur Kettnerus z)t quibus praeter ipfos /Egyptios, hujus j cenjvetudinis initia adfcribamus, ml·

la {ides hiftorica ^certe lubminißrat.

Eorum

x)Lih. ^$.c.2. §.p.m. 264. y)lib.10.

c*

ro.§. 12.1 ip, m.388· z)Demumtö

Mgyptiacis p. nu 2 q.

4M )

( i?

Eorum enim fcientiam non Mathem a-

ticam folum complecli, (ed ^pr st er ed etjam moralem, phyßcam & Theoh*

gicam docent Thilo fe*c. Et ρ o ft ρ a u ^■-

ca:

Plinius confirmat, de ipfis regihus quod in ea medicins parte

qus ana- tomia eß, admodum je exercmjjent,

de incidendk cadaveribus, Jolicitam a c

circumfyeäiflwam Jcientiam jibi ac-

qm\mj]ent. Alio deinde loco/z)s Qu is proinde dubitaret, ^/zw -hujus ri

tus

traäandi _mortuos, auäores ér illi fnennt, quippe quos in t er pri ^mos a- potbefeos auäores, g™# hic mortua

maximum partem redolet,

Kircherus pmul ref ert. Quod pras-

terea

Graeci hane

corpora_>

inorcuorum

condiendi ab aliis

tuo

fumierint, clare & aperte te- ftatur hiice verbis Curtius^): Ita-

que JEgyptH, Chaldsique ju(]t corpus Iuo

purgavere corpus

repletumque eß odorihus aureum Jolum

&c> Quibus iatis Iiquet

quod

Gnsqi

d)p. m.zq, b) Loc.fup c it*

iS

4M )

(

Gra?ci hane

calluerint.

Primi in facra fcriptura nominan*

tur

ejusmodi un<ftione honorati Ja·

cobus & Jofephus, qui quum iru

terra

/Egyptiaca viverent,

etjam /Egyptiorum un<fti videntur.

Ec pretiofius uneftos fuifle credi«

mus,

quod conftet impenfis regis iEgypti, quibus fåne parfum non fuit, conditos. Ingenefir) certe

exprefte dicitur 40 dies ei un&io·

ni impenfos fuiiTe. De eadem ex R. Bechai ita Schickardus: d) inun·

gebant ipfum aromatibus odoratis, &

hoc fecerunt goß ablutionem. Er Mit

autem

ita exercitati in fcientia phy _j fica, ut ejus (fcilicet Joiephi, de-»

quo fermo eft) Jan dum corpus nom tetrgerint. IntelJigit forfan fe&io-

nes

& exenterationes

quas inter<

miilas fuiiTe _{veroiimile eft·} Refe-

runt

de Jofepho Rabbini, quod

cadaver ejus fit toftum fumo, &

in

c) Gen. ζ o .v. 2,5. & ultimo d) Jur.

Reg. Heb. ρ. 412. ad finem·

4M )

( £<§*-

^

19

in aquis Nili quam diutiflime-j

fervatum

putredinem, do·

nec

univerfus populus ^ex iEgy-

pto egreiTus

illud iecum afporta-

ret

in

Canaan. Ita eniriL#

Targum Uzielidis citante Schickar·

do e): mortuus efl Jo(eph cent um de-

cemque annorum, & condiverunt ^eum

atque fuffumigarunt, reponentes in lo-

culo quem demerferunt ⁱⁿ medituUium

Kili JEgyptiaci. Qua? quum extra«»

fcripturam dicantur, fabulis Rabbi-

nicis merito

Interim hane proje&ionis caufiam in Ni- lum, _{explicat R.} Seba in Zer.ham*

hoc modo: Dignus erat Jofeph, qui

reconderetur in Kilo, ut preefignifica-

ret

puerulos iüue abjicendos. Indigna

vero terra

illa propter impuritatem,

qu<s ipfum reeiperet, puriores autem Jemper habita Junt aqu<e> ficut Ér E·

zeebiel in regione Chakha Jedit ad flu

men

Chebar

quando ipfi revelata eß

prophetia. Defudant heic ingenia

Tal·

e)Jur> Reg. Heb.p. 413;

iö )

c

Tahntidicörum

quomodö lödü*

lum in väftiffimo flumine, poft

tänturn

temporis intervallum, 1η4 veneric Mofes, aut quonam artifi·

cio

inde levarit. De inven4 tione cadaveris jofephi duas fin·

gunt fabnlas; prima hxc eft f ). Quo

tempore Mofes in /Egyptum defcendits indicavitque reåenrptwnem Ijrciehtå4

rum,

omnes aut

argentoque con*

quirendo dabant operam, Mojes auterii

urbem interea circumibat, _{eoque tres} dies, totidemque noäes infumebat, ut

intenitet capulum Jofephi. eo quod e- gredi sEgypto tion pojjet, absque όβα

bus Jofephi, quia juramento ad boc ljraelitas obiirinxefatg). Forte offen · dit Saram filtam Afcber, qu<e ipfiirt

vid

fejjum & défatigatmn. Hane i-

ta

atioquitur: circumivi urbem tres diets totidemque noäes, ut invenirem Jofe*

phi capulum, Jed eum non inveni. Cui illa, veni _mecum, inquit. Ivit etgo

CliM,

j ) aqudjoh. !&#. Carpzov. Not. ad

Schick. _jus. Reg* /7.413. j·)Gen.$0ny

)

C SÄ- 5*

cum

ipja ad Nilüm, ubi porr o alt%

Hoc

loco demiferunt captdum Jofe- phi, _qui plumbeus & quinq; cubitorum

atque imtliquaqus claujus ed: it a emm magi ad Pbaraonem: ftvelis, inqui ^β- fei, gens iflahinC exeat, facnö

inveniant of]a Jofephi. Ni/t enim Je-

cum

ferant oj]a 'Jofephi, ip/t ^quoque

tion

egredientur. Confeflim Ado fes in

litore fluminis eonfiitit, åixitque, O Jojeph, Jofeph! tute nofti appropm- quaße jam tempus, quo Dens filios fu-

os

hberaturus ed; i// Jfraelitas ädjuradi. Quare nunc da gloriam

Deo Ijraelis, é7" hberaiionem illorum

ne

remorerk! hoc agas^ interpeüa ^co-

ftz/»

Of#, creatore tuo> <&* djcende

de profunda. Statim ccepit motitari lo- Culus, furfumque de profundis jerri*

■

indar

Eum Mofes (ublatum fuis humeris impojuit, cumque c äter ζ

Ifraelitas

&

gentum ab JE- gyptiis ablatum ferrent, A/o/ät (fpre-

'

tis /Egyprior um opibus) captdum Jojephi portabat, Altera ^vero hasc

efts

ι*

) o ($&·

eft

Mofes Jumßt lamm ^am & in fcri- pfit: c^Jcendebos! (vel uti Schickar-

dus arbitratur, adpinxit bovem_.)

& projecit in Nilum

occlamans: Jo«

fephe, fratres uti redimuntur! & nu«

bes gloria praflolatur propter te: ft

non

vis

migare, abfoluti erimus

ä juramento tuo h). Sed relinquimus iigmenta hascce Rabbinica, & ad

inftitutum noftrum revertimuHj.

Diximus Jacobum & Joiephum in iEgypto undos fuiiTe, Sc forte mo¬

do peculiari) Judaeis ante non u- fitato. Corpora autem apud Ptigy*

ptios ita condita Mumi# vocantur.

Quorum confideratio quamquam-»

inftituti

prorius iit noftri, e*

jus tarnen conditionis rationeriL·.

breviflimis attingere non erit inju*

cundum. Circa vocabuli Mumi#

derivationem

valde diverfa tra- dunt Philologi. Bochartus Sc Go*

lius illud

Arabico

qu°d

ceram

transferunt, ducunt. Eam

dem

h)Schick. Jur.Reg. Heb.ρ. 4*5·

) o ( U dera _quoque iententiam fere fovet

Plinius

hiftoria naturali, &G.J.

Voffius. Salmafio

piacuit

alia plane diverfa fententia. Ety¬

mon enim

iftius quamic in voca- bulo άμωμον, quod vuir ugnificare

thus quoddam, ^quo condirent ca- davera humana/). Quid porro Mumia fit, iatis clare nobis indi-

cant

Joach:Struppii verba ^a Quen-

ftediocirata k). Eil Mumia, inquit,"

in fubßantia humidus ille fuc·"

cus

&

hominis, aloé', myr·"

ι

fha, piiTasphalto undii & illiti

interius expleti, imo etjam opti·"

mo

croco, itemque nobilifiimo &<c

verobalfamo, Tive ejus vice oleo"

de cedro perun&i, ita,ut non folum"

perunfta ifta

& ofTa fint ve·'

fa

Mumia, ut vulgo creditum eft,"

fed _aromaticus ille balfamicus fuc·".

cus,fangvis & virtus fimul vera'É Mumia fit,.&vocetur,& eftfecun-4 dum omnium medicorum conien-<£

C fum

i) Kettnerus de Mumm Mgypt\

k) Quenßed. ρ. %6.

34 -»3)0(8«.

„fum & iententiam diacatholicoi

„ad multos & varios morbos. Mo- dum, quomodo has mumias olim pr^pararant, nobis refert Diodo¬

rus

Siculus/) hifce verbis: quam

„primum ad fe£H cadaveris cura- ,jtionem convenere taricheutae

„(five qui cadavera condiunt) unus

„per hiatum ^manu ad praecordia^j

„immerfa, quicquid inteftinorum

„eft praeter cor & renes, extrahit»

„Alius alvum

vifceribus fin-

„gulis repurgatam, vino palmeo,

„aromaticisque odoribus perluit.

3,Lotum denique cadaver ad dies

„plures triginta, ungvento primum

„cedrino, aliisque delibutum red-

5,dunc. Myrrha deinde ^ac cinna·

),momo, aliisque non longiori tan-

a,tum confervationi,fed etjam fra-

„grantia? aptis conditum propin-

„quis reddunt. ltem Kettnerus:/»)

„Traditur communiter -ffigyptios

mor-

/) BMwth. lib. i.p, 82. in) deMumM

JEgypt. ρ. m. 66.

■Φ? ) O ( $■$*·' j?

ι moftuorum

corpora componen-tc

tes, aromatibus, myrrha ,cafia,'*

aloé, fale, cedro,

melie,"

bitumine, pice, aliiscp odoribus^

compleviffe. Uti autem egregie

obfervavit Sehickardus ή) tres fu-

ere

condiendi modh Qui optime

Condiri voluerimt, Ulis wcurvo ferro*

cerebrum per nar es emiin 61 um juiße,

cramum ver o

medicamentis repletum9

mox

illa conjcijja & alv ^um inde pro- tratfumßed poftexpurgationem herum

in fedes fuas repefit am ac infarßis odo ^-

ribus ajjabrecohjutam, tum corpus ni¬

tro

per feptuaginta dies fahtum, glit-

t'tne gummito (forte ajfhaltica pice

fjiiam abunäe fuppeditat vicinum mä>

re mort

mint) efje oblitum, finäoni in-

volutum, & in cava hominis ejfigie lignea confervatum. Goodwinus o)\-

ta

defcribir: Ätgyptiuspoüin6lur<e mot dus it aJe je habuit, auferunt vifeeraex

cadaver

purgant ac lavant vino da-

C

äyli*

h) Jur. Reg. Heb.p, ^411, 412. 0)

Mo/es & Aaron p. 49 6.

jö )

(

ßylidum, &

jus ar ornat ibus. Toß-

moåum replent hit eftin a pura contujå Myrrhä, &- caftä, alhsque aromati- bus, praeter tbu's, iterum confuunt.

Deinae condiunt corpus, 70 »/·

#*0

abfcondentes, diutius: poft feptuaginta dies lavant corpus, by β·

/o gummi ilhtde involvtmt, quod gum¬

mi JEgyptu ufurpant pro glutine. H#c pollin&ura ut magnificentiflima_j argenti talento conftabat/O· Qpi»

fumtus pariimonia, vilius condiri debuerunt, fe&i

iunc, fedi- pfis alvusfolummodo,immiiTa per

clyfteres pice cedrina, tabefa&a,&

fic extrakt

eft. In hane pollin·

öuram viginti confumebantur mi¬

na?

q). Qui viliflime unéti funt,

ablutionibus

intus purga- ti, abfterfiqj & exterius nitro are- faéti func; ubi fumtus pauciores.

Quamquam vero morem hunc ad-

movendi

cadaveribus ab /Egyptiis Hebra?i mutuati videan-

tur,

ρ) Gejerus p. 54,^ Je q. q) Ibidem,

>'

■φ?(

) 37

tur, modus tarnen ipfe condiendi

mortuos

diverfus fuit. ffgyptio-

rum

enim conditura intrinfecus fiebat

feu

tis fordium & humorurn recepta- culis, & cerebro per nares extra- åo. Judad vero extriniecus cor·

pori applicabant ungventa & aro-

mata, & deinde fafciis involve- bant. Exemplum iftius habemus

in ian&iflimo iervatore noftro, de

quo apud Johannernir) venit antem

& Nicodemus ferens mixturam myr*

rh<e & aloes,, libras quafi centum; ac*

ceperunt ergo corpus Jeju & obvinxe-

runt

illud linteis

aromatibus

ßcut

^erat Judxis funerare. E-

amque un&ionem neque Chriftus ipie videtur improbafte, quando

mulierem laudavit, Juda Sc difci- pulis»qui _pietatis prstextu, murmu- raverant, increpitis s). Un&io haec,

uti obfervavit Buxtorfius:*) a qui-

C 5 bus-

r) Joh. 19. v. 7 9,4 o. s) Matth, 2 6.

v. io,i2.

Marc.

8. Job. 12, v, 3.

t) Sy _nag. Jud. c. 4 g.p. 699 &c.

$8 ) ο ( l^-

biis dam fiebat dom i antequam ef-

ferretur fuiius,

nonnullis autem loeis, prcEiertim ubi magna Judas-

orum

copia, in coemeteriis, qu# 1

Ε3νΠ ΓΓ3

vocant« Inun&ionis 5c con·

ditionis hujus caufTam triplice adferi

Quenked, ti). i. Thyficam, ut putre-

do 5c fastor _acorpore diutius arcere-

tur. 2.

Civtlem, quia hic honor inpri-

rnishonoratis viris exhiberetur. 3.

IWyftieam, ut eilet teftificatio fidei

de refurreéHone corporum

& fym·

bolum aQQagtriag, feu incorrupdbi-

litatis futur&\ Atque ha?c de un« |

élione 6c mumiis diåa funto.

§. V.

Pöftquam ka un<ka effentca«

davera

etiam capil- ι

los

incidébant. Ab hac ca·

pillorum incifione abföinebant in-»

damnatis, uti annotavit Baronius;

quum maledi<kioni legis obnoxij

eiTent x), unde ita Kettnerus y)' å

capil-

u)

de Sep. Vet. x) G ej er, p, 91. i)

de Mum./Egypt.p* 62.

■4M )

C ' 39

capiliorum incifione abftinuifTe in

damnatis Jud&os, quod rnalediétio-

ni legis obnoxii eiTent. Hinc etiam

concliidunt, Chriftum mtonfo ca- pite fepultiän eife, quod a perfi-

dis fententia eflet lata.

5. VI.

Sequitur jam indumentorunij fepulchralium coniideratio. Indu-

menta

fepulchralia, non folum-

modo Grascis, uti conftat ex Ho.

mero:

(ed Romanis etiam, do-

cente

Polybio, & omnibus ferej

aliis populis, ut Lacedaemoniis, I-

talis, iEgyptiis, &c.in ufu fuiiTe, 8c

adhuc efTe, iatis notum. Illa nort

unius generis fuiiTe obfervavit Ge- jerusz) ^ex evangelio Johannis a), Sumptusautem eorum nimios pro-

hibitos fuiiTe teftatur ex Hebra?o-

rnm

libris Schickardus b): abradunt piks

_corporis, mox veßiunt involucris,

■ ' -

C

candi-

z)cap. 5.§. io./J. 56. d)Joh. 19.2;.

40. 20.^.6.

v. 44· b) c. 4,/>.410.

40

)

(

Candido filo linteo _confutis. Soleut fapien·

tes

adhtbere judarium ^non plus denark conftans, ne pudefaciant tenuiores, qui-

bus eß

anguda domi. Eadem dt caufja tegunt faciem defmät, ^ne pro-

Jhtuantur paupertores, quorum fame-

lici vultus ob alimenti penuriam ple-

rumque funt deformiores. Et poft

pauca; Nefas efl Jepelire involucris holoferie is, vedtbusve deauratis vel a*

cu

piäts, et]am principem lfrael, qvo·

niam boc arguit faflum animi, effqut prodigaperditio, éfmos ethnicus. Η mc etiam interrogat Hieronymus: cut

mortuos

vedros auratis involvitis

flibus? an cadavera divitum, »/// />//<?- nVö, putrefcere non pojjimt ? Quid?

quod immodici hi iumtus, fepe-»

anfam dedere furibus,

fepulchra

violarent.. Sindone

iuos involvebant Juda?i, qu<e Rabbinis

dicitur

"pDn involucrum mor¬

tui

å Radice yo, fiebantque or¬

dinarie

lino fubtiliore. Unde^

ita ßuxtorfius c): dibarn de'wde tüt

tuni-

c) Tduxt* Synag. Jud, c, 49 p. m. 700

)

( ₄₁ tunicam induunt, &* quidem mlgo β-

αηι _,

quam expiationis die induere jo-

litus _erat,

/#0 Talles, /<?// pal-

hoho precatorio. Antiquijßm<e enim

hoc apud ipfos eft confvétudtnis nttp*7

QTO cynJOa

in vellimentis alhis ^tu

wulo moriuos mandare. Pretioßs ^ve-

ro

veftimentis ahts, quidem princi-

jw»

Ijraele jepeiire licet d)> Hoc

prsterea liquec ex fepultura Chri-

fti. Sacra

hiftoria aperte te- ftatur,

munda findone invo- lutum fuiife. Adfert quidem Ge- jerus iententiam Menochii, conji- cientis, cadavera mortuorum,

tequam efferrenrur, fuis veftibus,

quas vivi geftafient, induta fuifle,

& iic exporrata

quod fa&um cre¬

dit filio viduas Nairiiticae é) & Ta-

bith^f) atcjj filio Sunamitidis ;gj

cum tarnen

iftius conjeåura? ^ne»»

minima quidem addatur ratio &

cauiTa,

^viz. corpori delibu-

C 5 to

d) Buxtorf. ibid, e) Luc. 7.V.12. f)

Ä9.V.37. g) 2, Reg. ^4. ν, 21.

4*

4« ) o ( ifr

buto induerent veflem antiquam»

raox

iterurn exuerent, &rurfusa-

lia reponerent linfeamina

h^c ad-

dit Gejerus: credat ipje lolus, wn ego. Deinde fudario faciem mor-

tuorum

tegebant Judasi; uti de fal#

vatore

ipib liquet/^), cujus capuC

parvo linteo involuturn erat. No#

tandum

eft Judaeos cadave*

ra

etjam fafciis å pedibus usque

ad fauces religafTe, ut infantum-,

inflar ejusmodi fafciis inclufa ef#

lent. Ut

hiftoria Lazari colli#

gitur i), qui, ut erat fepulchrali#

bus falciis obftriélus, prodiit; ita-j

enim Evangeliila : tum quifuerat

mortuus

prodiit, pedes & manus vin*

dus. Dicit eis Jeßts Jolvite eum» &

finite abire. Ut etiam Prudentius

in apocheofi£),

Solvite jam ht# redolentia vincb

Jorores

Solus odor (h:irji Jpiramen aromath

efflat.

$. VII.

h) Johy 20. v. 7. i) Job. u.V. 44· Ρ

ap id (puenß ρ, 4 6.

>m )

( W 45

5. VIL

Quod ad oiculum attinet, ar- bitratur Gejerus non certum, con-

fvetumqae conftituiiie ritum, per- petuasve fuiiTe obiervantia?; quin_*

potius pro ratione adfe&us erga_»

defun$um fuifle illud' vel adhibi-

tum

vel intermiiTum, De Jofepho habemus /), quod ruit fuper faciem

patris jui (demortui) flevit Ju*

per eum &1 ojculatus ed ^eum♦

Meminit ecjam Philo de Jacobo 3c

!' Jöfepho loquens, cujus verba å

[t

f Gejeroadduåa ha?c funt m]: non

J tam mortem

tuam, filt mi, doleo, quam

fepulchri _jadluram: ηam β tibi fepiil-

ehr

contigijjet in terra propria,

nee

mihi de ej]et folatium, officio fe af- (ediffem morienti, τελεντώοιν άρπα*

νμάτων exoivüvyiool impendiffem mori¬

enti

fettla, vel ultimum tibi dixijjem vale, ultimum ampkxus ér o«

fculatus fuijfem. ^{Hunc morem non}

folum

I) Gen. _{50. v. 1.} m) De LuÜ, Heb,

44

) ο (

iolum Juda?is, Ted Grsecis etiam&

Romanis in ufu fuifle teftantuJL.

exempla Creontis, Meleagri & Re¬

mi. Referri huc poteft

quod de

morte

Mofis nonnulli commini·

icuntur Rabbinorum

anfam Tibi

fumentes å verbis iftis Deuteron,

mrr

bv

Dtr ΠΟΊ & mortuus

eft ibi Mo fes ad os Domini, id eft,

fecundum fententiam R. Salomonis:

o^bpainPnPynp npw nnia

morte

ojculi Jpiritualis, elevantis 'DDJD Je ad adhärendum Deo, &, juxta de-

var

rabba ed ipfa hora ofculatus eß

eum

Dens, ér accepit animam ejus

per deojculationem oris. Adeocp np^j

fuerit genus mortis pJacidiffim^i fvaviflima?que, qua? contigerit ve*

lut extra&io pili ^ex ladle, id eft,

leniflime. Refert Schickardus mi·

rum

quoddam de hujusmodi oicu-

Iis, quod etiam propria feexpe·

rientia probaile teftatur n)\ fcilicet

dentibus maxime obeile, ii quis

vivus

nj Schick. J. R. Heb, p< 410.

;

(

t

4?

vivus confangvinei cadaveri ofcu-

lum figat. Sed ea iuo loco relin- quimus, & pergimus ad confide*

randam

$. VIIU

Compreifionem pollicis, qui

eo

modo artificiofe in

deprimebatur, ut pugni rugas co- gnomentum Dei pulcre reprse*

lentarent. Quum digiti eofitu dif*

ficulter _maneant, ideo coniveve*

runt

pollices illigare manibus, ^a*

vulfis filis

facris veftibus

diåis, _{qua? contra} necromanticas

artes

valere creduntur _o). Mortui

enim _manus

& digitos extendunt,

quafi innuentes (e mundum hunc mittere, nihilque in eo fuum ami plius _reputare

quemadraoduiTL*

contra

infantes nafcentes manus

contrahunt, ut fignificent, hujus

mundi bona å Deo data

velu*

ti manibus inciuia eife*

§. IX.

o) Schick. J. R. Heb.p♦ 405. Buxtorf

Synag, Jud. ^c. 44♦/>, 699. Gejer.p* 68.

Φ 4ΜΤ ) Ο ( £$.-

$. IX.

Antequam finem huic capiti

imponamus, fupereft, ut paucisa·

gamus de iliis, qu^ ante dedu&io*

nem

accidebanr, & de coliocatio*

ne

funeris. Antequam efferretur

funus, omnis aqua in domo ώ

fundebatur, qua* ab angelo mor' tis, qui venenatum gladium fuum

ibi abluerit, poliuta credebatuD·

De qua fabula videatur Buxtorfo

us:p) Π qui fuere, qui mortnoj

dum adhuc in vi vis eilet,

ο tu

conciliati fuiöent, illi tum acce' dunt, & apprehenfo majori pedis

digito, veniam ab eo petunt, ne

coram

Deo illos accuiet, Corpo¬

ris

collocatio h$c fuit. V°'f

nebatur _corpus ad aliquot dies,

aut η

veftibulo»

in V7ref^, utl

Tabitha. Septem dies fervabant

Romani corpora morruorum. He-

braei

haut

diu eun$a>

bantur. Ex difto enirn Deuteron

noi

f) Lexic\ Talmud. ρ. 6 $8.

')

( ₄₇

nomii#) generatim concluduntij,

iti _quo magis quis feftinaric ad effe«

a·

rendam _mortuum,

re&ius fa*

of

åurum. Attamen excipiuntur

io<

parentes

quorum

lon-

ur

giori plan&u profet

b quenda·

)V

Soli DEO Gloria.

Of ior

S£t( fttt

^ögtdijtöDc 2ßdn οφ gmrtrémait/

$r. CARL POSSIETH,

sa

φΠΠ ^Ottt Hebrjeernes ΙδΟβΙ'αίπίηβΜ

0)?eD

ηό/e

Upsala difputerade.

IS? jpen ftbfia Öf;re

tfenft ^/ fem mij på

jorben (jafroa./

Är/et fdrroanter mår meb bebet* o§ begraftva»

9?år ofj befmarfig bitr mår bn;.ga dnt>

bciö flaf/

jfproar bag wij fångtorn tå/ få luta til »ät

gvaf

Diogenes foan bab för miflbtur troppa

föfta.

Sftgrafroaö lefmanbneb/ tbe Scycher tcre

fafta*

φ o g Maflageter to£jö fbem gomlom lip

n>et

af/

ξτ^απ i fin egen fropp bsrebbe t^em en gräf·

$fn Ba&rianerne, fom Jutibar Joö fö

föDDe/

©om alla Dbbaé W\t meb fcatant)' iatiD

fördbbe.