• No results found

AN DO

N/A
N/A
Protected

Academic year: 2022

Share "AN DO"

Copied!
22
0
0

Loading.... (view fulltext now)

Full text

(1)

Συν @εω.

EXPLICATIO

Ρ AN DO .RAE

HESiODEAE,

Oyam,

Venia

Ämpliss. Ordin. Philofoph.

Exhibent

JOHANNES GVSTAWS FLODIN,

Phiios-

Magill:,

ac Stipend. NeiTel,

&

Petrvs Hielmström,

svdermanni,

Ad Diem XXIX. Nov.

Anni Α. N. 'S. cididcclxvio .Loco horisqiic

conßutis.

Vpfal iae.

(2)

I

In

explicanda Pandora Hefiodca,

ca

diligentia &

adcuratione verfatus eft Clariffimos Dominus Ma-

gifter JOHANNES GVSTAVVS FLODIN,

ut

non mediocrem in Graecorum

pervolutandis

mo·

nimentis folertiam inde, me

quidcrn judicc,

ex- iftimandi copia

detur;

quare, quum,

juffa Am«

pliflimaé Eaciiltatis Philoiophicae, quid de Difpu-

tatione hacfeo iatn,

aperirc debeam,

non

pöifum

non teflari, haut mihi illam viduri

indignam,

quae

publicae committatur luci,

JOHAN FLODERVS,

Gr. L. Prof,

(3)

å

MADAME.

MADAME la BARONNE et PRESIDENTE

CHRISTINE SOPHIE

5

Née BARONNE de

SACK,

DAME des SEIGNEURIES de BYSTAD, HüG«

SIÖ,

SEG

\RS0, NYNÄS

,

Björkvik,

&c.

MADAME»

Tes fäveurs, dont 1es grävdes Terfornes honorent cetix, avi ne (ont pas en etat de les recompenfer, (ont en verite des marqves excellentes (Γ une amc noble; e7 efl pour-

qyoi

ceux qvi en ont été l} oljet ne fe fauroient dijgen¬

fer d' y faire Ja plus refpe&ueuje attentionypourveuqv' ils

veuillent éviter £ étre jußement notés d' une noire ingra- titude. Mais me voila pris par mes propres fentiments!

Selon le Qaratlere qvef ai donné c7 eß ajfwrement Vous, Madame, qvi pojjedéz une nobleffe dit coeur a qvi rien ne peut

(4)

feut egaler. Tonscenx. qvlVous comioiffentenconvieneJit,

ET foje dire, via propre experihic e en donve leplus für

tf en mbueUmsle plus beureuxtenmgnage, Permettez dmc, je Vous Jüpplie tres humblement, qv' a man tcurje

Vjus rends auffi mon bommage, V occafion aontje mefers rj eß pas des plus faroralles, puisqve Γ ouvrage qve f oje orner avec votre illuflve nom η appartlent pas å moi,

qve par raport au droit de le Soutemrpubliquement, afin

qve je nefaurois Eons le dedier. Elle me fatt pourtant jon-

venir du rejpell, qveje Eons dois; car des le moment, qve f ai eli /' bonneard"* etre regn dans votre celebre Mai- Jon, j ai éprouvés les effets de votre generofté je

ne dis pas trop, ß je proteße, qve d ed par vos bienfaits qd aujourdbui je [ois en etatde parcitre en Public. Mais je recommsx Madame, qve ce η* ejl pas dans mon pou- voirde pourfuivre uneßvaße carriere^qve celle de faire les

vrays louanges qvi Eons fönt dues. Je nie contenterat

Jeulement de Vous afurer, qve rien ne pturra effacer de

ma memoire les tracesde reconnoifjance, qve Eos bienfaits

y ont gravees & qve je ne cefferai jamais de prier Γ E-

tre Supreme de Vous combler, Madame, & Votre Noble

Familie de fes plus riebes faveurs. Je Jvis avec la plus profonde founiiffton7

MADAME,

Votre tres hutnbk

tres obeiffant Servitem

"PIERRE HJELMSTRÖM

(5)

MEMBRVM PRIMVM, Hißoriolam Ρavdoraetradens.

η "Εgyois a), trque ac

in Θεογονία /3), feminant

quamdam

inducic Afcraea CJio,

ut

-formofisfimam

γ), ita gener! morcaHum

nocentisfimam ί), culi

Pavdvrae nomen inditum fingit ε ). Hujus ex-

planationi, quam in

hacce opella molimur, anté-

quam maaum admoveamus,

hiftoriolam aliquatn

prae-

mittere lubuit, unde lucis aliquid iis

adfüfum^iri

credi-

dimus,quse poftea

de Pandor

a erunt

dicenda* At

vero,

qua iiia coinponi

debeat ratione, merito dubitaveris,

quum μύΰοι Poétaruni

fecum

non

iatis conientianf,

& antiquisfimum tempus,

κ^ηλον dixeris

an

μυΒίκον,

a-

deo (it occultum, ac tot involutum

tenebris,

ut

Scyl-

lam inter & Charybdin navigare

videantur, qui ob-

literatas vetuflate res curantdiiucidandas. Verum, quum

non aliunde iiceat conjeciuram capere, quid Panaorae

nomine fignificatura

voluerint Pöetae,

quam ex

rebus

fabularem ejus hiitoriam

eircumftantibus, juvabitpau-

cis expofuifse ipsum narrationis

Hefiodeae

contextum.

Cum, quae Deos inter et

mortales hoonines

exar-

ierat pugna, jara

conticuiiset, maåavit Prometheus

bovem atque, lo

vi imponendi iludio ductus, ejus

carnes omnes in pelle

incluik, &inalia pelle ofsa

tan-

tum reposuit, ut

canit Pöeta:

--- μεγccv ßSv τίξόφςονι Βυμω

Αανσάμενοε τίςύ^ηκε, Δ

ds

vocv

έζαποόφίσκων.

Α Τω%

α) vers. 60-82

β)

ν. 571

γ) %y. v.6i,fqq.^ecy^//2

£qqJ) ε>ν.8ζ.β

57°*

?) *νΥ··8<?-*»

,

(6)

»■ > * f £·

τω μεν yåg σάζκαε τι και έγκατα πίονι

3'ημω

'Εν ξίνω κατέβηκε, καλυφαε yci^)

βοειψ

Τω cT UUT cςέα λευκά βοαε $ολίη επί τέχνη 'ΕυΒετίσαε κατέΒηκε,καλυφαε άξ*γεΐι

$γ\μω ζ).

Ex hifce partibus, utram veliet,, optionem

eligendi Jo-

vi. detulit.· qui quidem dolum non ignoravibe videri poterit, nam

*

T-, *>.< 5 »|\v 3 / TV·/-

Γνα; ς xo r\yvQiY\vz ocÅov - - -

Χεξσ) cy 'άμφβτέξησιν άνείλετο λευκάν-

οίλειφα,ξ

η)„.

Ät fequentia tarnen obftant, quominus conimodisfi-

mum. elegiise ceniendus

fit

Dens::

Χωσκ,το dg φξεναε άμφί χίλοε όε μ tv ίκετο Βυμον9

'ίΐε ϊΦεν ίςεού λευκά βοοε, $ολ!η επί τέχνη Ά).

E'enim niii. defraudatus fuifset, nulla videri poiset ra¬

tio, cur usque adeo indignaretur Promefheo, & qui¬

dem tum demum, cum ofsa vidit föb adipe occuita-

ta t). Calliditate iapeonidae circumventus Olymnins,

ultiorem mediiari occepit, & quidem poenae loco iub-

duxit mortalibus ignem

'Ουκ fd/og μέλεαισι πυροε μεν c ε άκαμάταιο-

Θνηταιε άνΒξ>ωποιε, οι επΙχΒονι ναιετάΰε,ν ,κ)..

ΑΠ: invenit Piometheus rationcm,, qua huic medere*

tur maicy,,

Κλεφαε άκαμάταιο πνξαε τηλεσκοπαν άυγην

Ενκοιλωνα,ξΒηκιλ),

Quod commifsum fjcinus alia expiatura. poena fecuta?.

efi: nempe lovis jufåu formatur a Vulcano Pandora

nihilinon malorum fecum mortalium gcneri impor¬

tatura.

'Αντίκα d' αντί πνξοε τευζεν κακόν άνΒράπαισι μ).

■Ηφί- ξ) Β.ν. 536 fqq. η> Β ν- 5 5 *· 5 53· &)■ &·ν· 5 f4—■

5; t videfis CLERICVΜ ad v. B. yji. κ) v. 5Ö3—

4. B. 50. i. λ) Ytjftor7i B, 51-2 «i μ) v. 57O.

5:6-8 fi

(7)

^ V3 C &

*Ηφΰαςον εκελευσε πεζιλκυτον} οττι ϊοίχις&

Γαιαν υύει φύρειν, εν $ civ$ράπα Β'έμεν ccvcrjy,

*> / p\ > κ\

- - -

ονομψε οε την όε γυναίκα

ΠΑΝΔΩ'ΐΉΝ* ortπάντεςολύμπια όωματ εχοντες

όνωξον εόωξϊ\σαν ν)·

ve], ut exponit PROCLVS, ort πάντων

ύωξα

ελαβεν j»).

Fabricata a Vulcano Pandora, variisque Dearum or- nata

Ιάξοις

o ), minifterio Mercurii Prometheo ofFer-

tur. Qvum vero oblatum donum recufatet iatus Ia- pei°,

5 ; ,

"Εις 'Επιμηθέαπεμπε πατής (ζευς) κλυτον Άςγειφοντψ fqq.

"Αυταξ ο όε^άμένος,

%τε gV

κακόν είχ ενόησε π).

Rernoto enim cifiellae , quam femina geflabat, oper®

eulo, exea, tamquam ex Equo Trojano, Iiiada malo#

rum evolare vidit, nec quidquam, praeter Spem} prae- cluia pyxidis portula, remaniifse ς)· Verum ingrave-

fcente mdies Jovis in Prometheum ira, eo quod, nec

immifsa Pandora, iupplicium de illo fumere potuiilet,

vinculis ad Caucafum montern

adligatum

vulturis ob- jecit voracitati, quo tandem Herculis ope liberafus fingitur

infortunio

<r). Sed Pa?idorac memores, Pro»

metheum ejusque fata volumus omiiTa.

MEMBRVM SECVNDVM}

Varias Pandorae explicationes earumque incommo (ißens.

Fabulam Pandorae alios ailter conftat expofuifle.

ARISTOPHANES α) την γν\ν

Πανδάξκν

adpellitat,en,

ut interpretatur HESYCHIVS /3), πςος το ζην πάντα

Α 2

ΰωξει

y) ν. 60-80. ε.571· &· ζ) In HESIODI Libros ρ.

ι6. ο) V. 6ι. &C. ε. 573·ν*

84;

89· ξ) *- ge fqq. ε. σ)

averfu

511 ad$28· <*) In

οξνι§.

γ,

β) In

Lcxic.fub

Tit

Παν$$ξκ.

(8)

& ) 4 f &

έωξειται

,

'S

y.cct

ζειάωςοε y.di ηγριΒςα νκλΡirxu

SVIDAS γ) unam efiliabus Erechtei,

Athenieniiura

Regis, Pzndoram

denominat,

quam,

fimul

cum

forore

Frotogenia, propatria

femetimmolandam praebuiile

te-

flatur. DIODORVS SICVLVS R-heam, Atlanticcrum Reginam, hoc nomine

fignatara fuifle refbrt <f)i Thei-

ialiamitacognominatam

HOFFMANNVS

εν

PSEVDO-

BEROSVS demque Pandoram

aliquam fiiiorum cui-

dam Noachi nuptam fabulatur

ζ).

Sed tot

Pandoras

au&oribus &patronis fuis nos expJanandas

relinquimus,

in Befiodea illa tan tum exponenda veriaturi.

Quod meditantibus nobis, omnium prima ob- veriatur PAVSANIAEtj),noftram adiérentis pri-

t»am fuifle feminam, feu matrem totuis iexus muiie-

bris Evam, in quam fententiam

hic

cum

induxit He-

siodeus versus:

'Εκ τff£ γρίξ ysvss εςί γυναικών Βηλυτεξαων

Β')',

uam esmdem cum Epimetheo matrimonio junetam ngit APOIJ

ODORVSj verficulo induetus iflo:

Πξωτος γκς Atcs πλαςην υπέοεκτο γυναίκα i).

Verum, quin ante Pandoram genus

exftiterit mulie-

runs, non is utique dubitaverit, qui

inbnitas

rere , an¬

te expofitos Pandorae

natales,

a

Poéta iuduetas

genea- logias vel tantillum infnexerit. Non equidem nega-

V.erim in multis poiie Pandoram comparari cum matre rnortaliüm Eva. Hane, a Deo conditam , malorum om- njum exftitiile cauflam Sacrae docent Pandectse: Iilam,

aVulcano formatam, rnalorum lernam genuiile fabu-

iätur Heiiodus: & quemadmouum, quae Noftra. fpar«

ii

γ) Apud MFVRSIVM

de Regn. Attic. L.II. C.XIIL·

i) In Bibl.Hiftor. L. III p. 191.

edit. Bafil.

15*9.

#) vide fis eiusLexicon 1it.

Pandera ζ\ De Tempi,

ρ.

4$. ti) In Attic Lib. I. p.76:

B)

v. 590

B,

<)v. 513»

SLcfr.

APOLLODOR. Bibliothec. Lib. I. p. 19..

(9)

& ) s ( £

fit, mala notiilima illa

pyxide

inclufa

finguntur,

quartfv

Prometho primum, eam

recufanti, deinae Epimethe®>

obtulit, quiacceptam

adaperuit; ita τίςκτοτόκον Evam

po-

iHum, efu interdictum,, pulcerrimum

illud malum, de-

cerptum degufhtumquc

Adamo tradidiife novirwus, quod πξομγ&ξυς

h. e. ratione

fignificatus habita, adpetitus Ada-

mi rationalis recipere noluit, at

επψη&ευϊ,

feu

adpeti¬

tus -feniitivus guftavic acceptum, nnde

peccati origo·

miferiaeque omnis. At

fcopum

Poétae,

in defcribenda

Pandora, huic explicationi repugnaro,

fi admitte-

retur, majoremfabellae partem per crines tractum iri,;

quis eil, quem contextus et

narrationis feries

ncque-

at doceref Unde nec verofimilem cenfmus mentem BGCCACIJ v.\ Pandoramexponentis primum

bominem,

a-Prometheo formatum; cum Epimetheo, jam duüum

conditQ, illam Mythologus donatam

fuiile referat,at—

quc a Vulcano abduetam,

- - - evSa 7rf(0 α?λα εσαν SW/ οίν^ςωτίοι- λ}..

Neque, quod HVETiO μ)

placet, adfdrmate dixeris,,

HOMERVM Ate.iüa ad Ρanderam aliufiile, quam ita·

deferibit

Ώβσβα Aics 9~υγατηξ''Arrj,

rf στάνταρ elur

ut

iqq»

ΒΚαπτασ ανΒξάπ&σ ν).

Ut vero porro in multis

PALAEPHATVS ita itu

hoc argumento ωτπς-ος

videtur, Noilram interpretatus·

raulieretii Graecam, ditiffimam

fpeciofiiIimamque,quo^

ties in publicum eiiet proditura.

MiiTi», cum fuis incommodis, explanationibus Pen-

dorae hiiloric s, 't$ivJZs illam juv t

confideraile,

atque

varias de Noßra pe ifitafle confectas allegorias.

Qnidam mythoiogorumCorpusHumanum

Pandora volunt

A 3, adum—

κ) DeGenealog. Deor Lib. IV. c

XLIV.

λ) v.

580.3v

μ) In

Demonfirat.

Fvang. rl'om» r

Propos. IV.

p.

76

y.j

'lÅidl

a. v.£ i.

ad

5/4,

£)

Π^<

Άvfcw

c.

XXXV*

t j

(10)

•5? 5 ö C $

adurnbratum o). At vero quarnquam concedi

poifet,

veftigia quaedam in praefenti μυ&ω reperiri, aa cor¬

pus hamanurn άΑηγοξόμενοο, qua fenium tamcn vix in-

vemunturulla. Qva enim rationc de corporea lubitan-

tia explicabis, quod Poéta dicit Pandoram fuitTe,

- ~

τη\μ

άν$ς·κσιν

άλφηςησιν π).

Hoc certe eo minus ad corpus retu'eris, quod, utau-

ctor eil Hefiodus, formata nondum iaepius memo-

rata femina, feliciflimam viurn egerunt hominesj at

condita illa, infeliciilimi funt facti, omnisque generis

obnoxii calamitatibus ξ): quod de humano corpore milla ratione adftrmari poile putaverim. Aliud de No-

itra ientit PROCLVS σ), per cam το της "φνχ^

άλαγον

iignificatum adfercns. Qvte notio, quum valde gene¬

ralis fit, atque effectum potius, quam Pandoram i- pfam, ceu objectum adpetitus fenfitivi,innuere

videa*

tur, album liuic caiculum addere non poilumus, ex-

iitimantes, adeuratius aiiqüantum poile definiri cujus

rei fymbolum eile voluerit Mythologus

fuaai Pando-

ram.

Neque TIEINSII τ), ad τυχψ Noflram

referentls,

explioätio feie nobis fatis probare poteft, cum

in For-

tunam non quadrent ea. quae Pandorae tribuuntur, κςιτη-

^«.Ftenim quum τύχη v eandem cumειμαρμένη

faciatcita-

tusauetor υ), quifierr potuit, utSeculodemum Argen-

teo oriretur illa, cum nulluni unquam tempus fuerit,

quo mortales fato, feu fortunae,non paruerint,

ad effa-

tum PHILEMONIS:

- &εων ν,ξατχτχ· kut Svqroov μονή μοιςα φ).

Hinc τίιχψ Pandora, mundolonge recentior, defigna-

re

o) vid, Barlaei not. infIF.SIODVM ρ. 166. π) ν. 82. ε.

ς) ν. go, fqq* σ) In HFSIODVM pag ig.

r)InCap.

XII. Introdud. in dovärinam"Egyav kcci Ήμεξων. υ) Cap.

XIII, 1. c, φ) Vide fis Gailendi

Anmadverüon. ad X.

(11)

& ) 7 C &

fe nequit, nifi aeternam eam, vel mundo ialtim ve-

euftiorem dicerc velimus. Neque aliquando, vel cui>

dam dy.uScv τ), fed κακόν μέγα fuit Pandora; ,atFor,,

tunn tamen dyaSy non minus atque καχη habetur,, femperque fuit habita.

Deinieps neque ad Artes commode relatum vide-

tur Vulcani opificium. MOSCHOPOLQ haec placu-

it fabellae expoiitio %), inde forfitan defumto argu- mento, quod.a Vulcano conformata fit, qui, τω όΐχο-

νομικω 7ΐυξ) adumbratus, rotte $id πυξόε ενεξγαμεναις τε- χναιε ε^^των Βεόε, vel των τεχνών Γπιτάτηε diwce/ λεγ*- Sar. quocique huic συνεςγόε data fit durti Ζ>σα·

τη φξονκ'σεν

ό'ε

t ydf, pergir, τη τέχνη φξσνησβωε, ίνα

τέ ευηάιη, και κόσμια εζενεχκη τα τεχνεξγΰμενα, Quo

cum content·t TZETZES -ψ),, το στυξ και ras τεχναε

•γυναίκα

ΠανΉωξαν

adceiians Ait qua ratione εκθέτεις

ifiae

ΠανΜξαε

tum mente Poética queart eonciliari,

d rfici'e eil pereeptu, quum Scholiaitarum urerque την πυξός, εσιίγνωσιν ad attium iriderfi "referat inventum; Si

en im ίσιίγνωσις rS πυξοε την των τεχνών ε τ,Ιγνωτιν. involvat,,

aliud; fit, necefie efr, quam· Pandora ipfa, in· fraenum-

artium immifia, & ab iba

dÜl'inguatur

rcv9xSfrquocf ad

artes

οίΤλ.Υ,γο^έμενον

volunt citati bcholiafide." Noff'ra ita- que abartibus quidquana deno et alienum. Qvod αντί τινόε datur, aliud eil .beo pro quo datum deprehendi-

tur. Άντ.Ι πυξόε donata dicitur παξ^ένοεΔ/σΥ, non αντί

Πανόάίξηε

τό χλεφ$εν πυξ. Neque porrq difiuafit Pro¬

metheus fratri fuo τό πυ^, fed

Παν^αν;

quare illud ab omnibus,, faaec a nemine» ialtim

πξομη§εςεξα>Υ

ied ab Epi-

Üb. DIOGENIS LAERTI p. rtfift

~ :

χ) In Obiervation ad HESIODVM p. 13. cfr. Part. r.

DiiTetratiqn. Amphfl; b. m. Gra?c»Litt. Proieilor. NEZE- LI1 πεξ)

Γlavans

pag. 7. 4j, ψΥ Vide^ ejus. Scholia adl HESIODVM p.

(12)

SB

)

b (

SB

T.pnnetheo Rantum,

vel ετημν&εςέξοα hominum ferturac-

-eeptata.

Pandora,

ut

iupra monuimus,

kockc vμι

π^μα

μέγα άλφηςησι audit

h,

e„

άν&ς&ποι:

tvfsrtKcis mt μψ

χχν&ο&.> quae

hmSt-roc artibus

repugnant,

quippe quarum

finiseilhominibus prodeiTe, quaeque

iolae homincs

«λ-

(fiiv juvantatqtie

ΤΈχνάζαν. Hacceitaque, & reliquis ad-

latis Pandorae expoiitionibus cum

iuis incommoditati-

bus peli&is,ih eo tandem negotio det i

nebim

ur, ut ge- nuinum, vel faltem maxime

probabilem, Pandorae via-

dicemus

fignificatum.

MEMBRVM TERTIVM,

Ρand&ramμνδω Hciiodco

convenierrter

exportens:

Dum ergo nunc

devolvimur3

ut

difpiciamus,

quae demuiT)

Pandora fit,

moncmus, non

ålium nos, in

perplexis fpiflaque

vetuftatis calligine obitffis femitis,

tutiorem iequi poiTe

ducem,

quam

quidem Hefiodum

ipium, qui,

inTheogonia inprimis,hiftoncas veritates,

ex fabularum involucris eruendas, propinat nonnun- quam. Et

quidem

non

Eine rationc adferere nobis poile

-videmur, infabulari Pandorae

hiftoria alsquid abftrufats

latitare veritatis. Nempe primum dicit Poéta pugna-

tum MECONAE fuiile inter Deos &

homines:

quo

qui¬

dem in loco, ut alias pailim in

Theogoniae

opere»

De-

orum nomine inteligere

videtur Saturni poiteros;

neque

ineote dixerisPcloponnefi

incolas heic vocari homines,

quam

'ibdes

pugnae

fuerit Μηκ&νη oc), antiqua Pelo-

ponnefi

utbe: ut

indigitari oblique videatura Poéta, Sa¬

turni poiteros

pugnaviile

cum

vetuflis Peloponneii inco-

Iis, cosque

feciibus expellere adnisos eiTe. Hac finita

pugna, mactat

Prometheus bovem, ejusque carnes in u-

na pelle involutas, atque

offa inclusa in alia pelle Iovi

offert. Qyod fi heic

dixerimus fabula;

auctorem re- ipexiile

ad facrificia, foedus, Saturnios inter & Pelopo-

neiios

ocj V. 53)'·

(13)

s ) 9 (

nefros perciitiendurn,

confirmatura,

non

forte

a verifirtffi

litudme abiufiflevidebimur:i:a tit, q anmPrometheus, quis»

quisille fuent,Princéps

forte Peioponaefiorum,

interhaec

iacrificiorum folemnia, Iovi, Saturniorum Pnncipi, verba dareconatusfe,& Postisfabuläffi confringeodi,St Ipvi poe-

nam meditandi iocus fit datus Numque delusus Tupiter iübripic morcalibus ignem: Qviη ignis ·ο6&ή*/οξΐκ%ς heic ex-

plicari debeat, non, qnantum quidem tiosnovimus, dubi-

tari fölet: atquo iftafpeclat ycola, deeo non a*que con- venitinter au^ores. Stint qui reipici ajantad Aftronomiae

inventionern /3 , aut iηveitigatam quamdam aliam in na¬

tura abitruiam veritäfem 7): alii viciMim referunt ro πυξ ad artificium inftrumentqrum ope eüciendi ignem 0).

At iftae, & ii quae iuerinf aliae bis

fimilcs

expiicationes,

eo quidem nos ducunt, ut

difcamus,

quo valeat illa

fabulae pars, qua ignem dicitur Prometheus repara-, ville: quo rero id fpectet, quod lupiter dicitur prius

abftuliile ignem, id vereor, ut commode iatis expe- diri queat, iftis

admiffis expofitionibus.

Omnia vero clara erunt & contextui narrationls confona, fl dicamus

rS πυοϊς nomine intelligi ignis ufum in officinis, &

lic explicemus fabulam: Qvum lupiter viderec de»

lusum feaPrometheo eile, fibique ab ejus verfutia ti-

meret, interdixit ej ufu ignis in officinis, ubi ad ufum

belli canflabanrur raetalla, ne forte arma cuderentur, quibusadverius

fe

poitmodum uterentur Peloponnefii.

Fuitle autem Prometheum fabrae peritum artis, etiam

alii Scriptores memoriae prodiderunt Sic utique a*·

pud AECSYLVM de fe loquitur ipse2 Χοίλκόν

erl^oy,

ccqyvqcv, %ξυσρν τ ε τ)ς

φ-ησειιν civ πάξο&εν ϊζευξεη έμ& ε)'

unde etiam conjiciendi copia datur, quid indicatum

B vätes

0,

V/t'tföN

:h!

Eclog."VI.

WIRGiL.

y)"c7.X

VD. MIN. in Alciat. Fmbl. II. h MONTFAVCON

^ntiquic. Tom. i. p. 24· c) Prometli, vinet.

(14)

» ) «Ο ( »

vätes voTuerit ifta ficlione, qua dicitur ignem

fubla-

tum rerfituifie, admota ferula currui

folis.

Nempe qui prius

metalla tra&andi

artem

coluerat, is vel in-

vito Iove, & non obPante ejus

iriterdi&o, iPiusmo-

di ofHcinasinPituit,ubicudendis armisvacaverit. Qua-

re etiatn id meruit, ut duplici adficeretur

fupplicio;,

primo enim

Formatur Pandora deinde, quumnehac

quidem ratione

frangi poflet Prometheus, ad Cauca-

fum montern ligatus voraci

objicitur vulturi dilanian-

dus» Quod poPerius fupplicii genus ποιητικής

h.

e.

fa-

bulofe propofitum, in rei veritate

oPendit, Prome-

theum vel expulium a Iove

fuille, vel fponte ejus

ty-

rannidem effiigtfle,

feque contuliile ad loca Caucafo

vicina, ubi, utantea, metalla

exercuerit.

Qvo vero prius fpectet fupplicii genus,

adumbratum in Pandora,

id praecipue nunc

qoaeritur.

CLERICVS ξ) exiPimat pofle illam non incom-

mode dici iymbolum formoiarurn

mcrétricum. Ita

e*

nim calcnlos ponit; quum Iupiter

vidiPet, Pronie-

theum&Peloponnefios contra fuum

edi&um metalla

ex-

crcere, aliam ingrePus

eP

viam, qua

illos emolliret,

nempe immiPis

muheribus ad lenocinia exercenda

eos impulit, fatis gnarus, non

facilins

eos

poPe perdomari,

quam Γι, Veneris fecuti

caPra, priPinam paulatim dc-

difccrent fortitudinem, haut ferme aliter, ac Cyrus,

Croefi confilio, emolliit Lydos, quum iaepius

rebel,

laPcnt, docendo illos eitharam puliare psallere & cau- ponari η). Et licet neque nos negemus

in Pandorae

imagine Venercas

lubidines etiam adumbrari, exifti-

mamus tarnen ejus Pgnificandi vim amplius

poPe

ex- tendi, ad defignandumTlempeluxUriamin universum.

Ad quam

confirmandam explicaridi rationem

argumen¬

ta depromi

pofle

putamus, quum ex

defcriptione Pan-

do

ζ) adv. 570. η)

Vid. HERODOT. Lib. I.

cap.

CLV.

(15)

& ) n < 8

dorae, tum ex contextu narrafionis, cui ejus in-

feritur mentio. Primum fcllciet obiervandum ert, con-

iueviiie Poétas, dum rebus abftraclis & moraiibus

fpe-

ciem iaduunt hum auam, cum ipiis dare habitura, qui exprimat naturam & indolem eorunm, in quibus id cer- nitur, quod fivfta periona, repraeientabit. Qyod ii er¬

go Pandora deiignat Iuxuriem, crit imago ejus com·

pofita ex iliis notis &criteriis,, unde luxuriofi homines

internofcuntur. Hos autem quam apte exprimat illius effigies, age nunc difpiciamus.

Qvodmeditantes, meminimusprimumdata eftcPandorae

11o3ov ccgyoiAeov xcci yvioyJ^8£

^s/\såoovocs

3").

Kempe cujus animum luxuriae amor occupavit, eum irrequieta agitat cupiditas ea

comparandi, quibus lubi-

dinem fatiet: atque ea in fpecie cura

folicitat,

ut ex- celientiilimo corporis cultu iniignis

incedat: hinc funt

γυιόκοξοι

μελεΰωνεε.

Qvam corpus ornandi curarn

fpecia-

lius contemplari licet, in fumtuofo veftitu, quemPan-

dorae aptat Artiüciofiftima Minerva:

'Ζώσε åsku)κόσμησε

§εο^>λοίυκω7ΐις

'AStjvn

"Αξγυφε'ι fStjri·

KoiToi κςη^εν

ås

κοολυπτξην AutåocKεψ χείζεσσιχ,ητέσχί&ε, &οίυμοι iåsoåoti*

Αμφ)ås οιςεφοονζε νεο$ηλεος α.νΒ'εσι ντοιης

*\μετξέεττοίξέ&ηκεκοοξηοοτι Ποο/λκεΆ&ίνη*

'Αμφ) åé οιςεφοίνψ χξυσεψκεφαληφινί&ηκΐ ZCC Λ

Enl perfefta imago hominis

luxuriofe

corpus colen·

t'is: ad quam

abfolvendam

additur, didiciile

Pando¬

ram aMinerva s^ycc κάι

7roKvåoiiåccKov

hov ύφοόινειν κ).

Eft enim luxuria ingeniofiftima nullorum non ©pérum

artifex: unde exfulat luxus, ibi negledtae jacent artium plurimae, nec in aliis cura deponitur*

nisi inillis

, quae

vitae fuftentandae, &ab aéris injuriiscorpori defenden-

do inierviant; ut primum vcro isin gentcmimmigra-

B 2 vit,

£) y. 66, t. t) ν. fz^ iqq. κ) V. 6^e.

(16)

» ) »· ) &

vit, videbimus illico excoli artes, fervere opera, at- que ingeniofå ioiertia inter

fe

certare cives: ut

haut

immerito dici queaf, luxuriam & artes iibi mütiiepor-

rigere manus: aiitur luxuria ab artjbus, atque hae vi- ci®mab illa aucuuntur. Qvare elefanter dicitPcéta,di-

dfciile Pandoraru eqya και

πολι^αιάαλον

fccv

υφοίινίΐν'

Qvod Γι auteip luxuria gernem infecit, non illis con- tenti vivunt cives, quae facile & in patrio folo para- ri poflunt, fed terras pervagantur & maria, ea inqui- fituri, quibus menb irftruanc opime atque opipare,

& corpus ornatura veftiment ^confkiant. . Huc reipe-

xiile π ihi videtur Poeta artincioiå caelatura illa, quae,.

expiirnens vanoium imagines animalium, aureom Pan¬

elorae corcnam dec.cr.avii, rta vero de illa canit Var Ufr

T.v $ iv) Ιά'ώαλ,α yicftoc τετευχατο, Βαύμα

ί$εαθα/,,

YAcicuA es ϊ,Ύ/είξοε. τ,ολλα τξεφει γόε Sάλασσα.

1<£ν c.yé■r>o%C ίνεΒηχε: yya^iso1 απελαμπετο wcXxrj,

©αυμασΐη Ccicicv εόιΐίοτΰύ φαχγεσσιν λ).

Qvum vero practerea, nihil ihavrus fenfibus biandiatur

quam quidem voluptates, Pandoram habere oportuit

καλόν tiics. éπηξατον μ), & debuit Venus Aurea χοίξιν,

αμφιχεαι' κεφαλήν):' Sic enim fr.ela eil

\ T rf

r.ctvxv, fe χεν ατΐα,ιτες

Ύίςπανταιχατα Βνμον - - - ζ).

Qvo etiäm rétuieris, quod, quo facilius & majori

cum ivavitate ad ienfus adftuat & illabatur luxuria, de-

buerit habere

Vt tui'fft' -9" αιμυλ'ιας τε Keyαεκαι ε7ΐικΧθ7ΐ:ο\ r,Bcs c : Nisi dicere rralueris Pandorae fabricandae ideo admo-

tum fuifie miniOerium Mercurr, Numinis praefiden-

tis Mercaturae, &, quae illam comitari credebantur,

fallaciac & verborum lenociniis, ut indicaretur, lux-

u-

λ) ν. 58« Iqq· 3v μ) V, % ν) V. 65, f, £) ν, 57-8.; g. 0) v. 78.ε,

(17)

S ) Π f »'

oriae cultum fejungi non pofle a Commerciis, ejus in-

ftrumenta varia ex peregrinis oris ad veduris, &,

quod5

inde fequi&ur, immigrants luxu, exui paulatim

anti-

quam fidem &morum

iimpliekatem, inque

ejus

locum

iuccedere

_ _ y-υνεοντε vcov ymi επίκΑοπον y&cs 7γ\·

JPorro quod hadeniis

diiferuimus de Panda?arfymbo-

lo luxuriae, confirmari putamus ex ipia narrationis

Hefiodeae ferie, quae in

"Egycrc

in pr-imis contexkux.

Ibi enim comparadonem quafi inflituit

Mythologus

rnodum inter vivendi ante invedim Pandoram, &:qui—

poftea demum invaluk. Nernpe quum illa

formata;

ellet, incepit o ß'.os κεκξίφΒ'κμ iine qua re

βία iaci—

Iis iutura fuiflet vivendi ratio:

'ΐήιΣίχςyoc^ v.iv κα;γματefyccaotio;, 'Ώ^ε cré y? As. tvtavTcv εχειν και oce^ycv hvrce- 'Αϊψά κ ε 7i7]doiKiov μ tv υπ t ρ κα πνα κιχτ.χ&ε7οr

''Εqycc βοων-ό' οίπόλατσ κα; ημιόνων ταΑ'αεςγων ξ)»

TUndé porro vélut aiveo ffuit, ideo, ex Poetae fenten—

tia, victum dsci abftrufum atque abditum, quia quae- dam quafi nécefiltas ecegit homines, vidum compa- randi cauia, fumtuofo & laboris pleniiTimo terrae cul-

tui indnleere, & vada tnijicere maria. Duo enim no- minat laboris genera, quibus carituri effenc mortales,

nifi vidus effet abditus, navigationem puta, quae

π^αλίω inciicatur, quod vocabulum per-peiam abinter- pretum plensque temo tredditur vel fiiva, quum ma- nifeftiilimum fit, deiignare damm na-as σ), & terrae cultum, quem notant eqycc βοών y.oct yyicmv, atque 'ideo féqnitur, ut per κ^υψν τα βία utriufqtie hujus laboris

ncceiiitas fit inveda Si autem fjuaeiieris, cur & qua ratione Dii abilruferint a mortalibus vidum, ref on- dct Hefiodus, id fadum elfe, quia audax Iapeti genus

B 3 i-

7t) v. 6η. ε. ξ) v. 43 &c. ε. σ) Videfis GRÅEVII

Eedion. Hefiod, cap. II. conh HEDERICI Lexic. Graec..

(18)

JK > 14 ( JK

Ignem

gentibus intulit. Prometheus infert ignem, ii

deo iratus Iupiter immictit Pandoram, cujus ope

fa-

dum eft, ut vi&usabiconderetur. Ignem ex contextu narrationis, obviae inTheogonia, dudum expofuimus,

ejus u£um in officinis: quod iivero heic generadmex-

plicueris artes,

haut

a vero

aberraviile videberis. Ut

indicari videatur, homines, non prima contentos fim- piieitate &

ruditate, paulatim oeeepiile varias medhan-

do extundere artes, unde poflmodum nata eil Pandot

ra. Quae autem lila} non certe alia, quam

Luxuria.

Nam, utfupra obfervavimus, neqne ex una parte

fie-

ri poteft, ut artes coiantur &

creicant, donec

non

aliud fe&atur gens,

niii

quod vitae

tolerandae

inier-

viat; neque ex altera parte

vigere

queunt artes,

niii

in luxum pelliciantgentes: ut

adeo lyxusdici

queat Or¬

dinarius & naturalis artium foetus. Et haec eil ratio,

cur Pandoram, quam provoeavit Prometheus,

infe-

rendo gentibus ignem

h.

e. artes, non

poiTimns

non iuterpretari iuxuriem.

Qyo magis

autem

invaleicit lu-

Sturies, eo difficilior evadit vi&urn comparandi ratio,

quum non tunc

deiiderio hominum iatis faciant,

quae

vel iponte fua,

uel exiguo

procurata

labore, in patrio

folo nafeuntur; Ted multo

labore,

nec

minori iumtu,

folicitanda& exercenda varie eil terra,

& regiones in-

fuper vifendae, alio

fub iole caientes, h.

e. ut

utar Poétae, eo magjs

abiconditur viwfcus. Ut paucis

abiolvam: quem

Hefiodus

memorat,

gradus &

pro-

ceilusrerunm maxime naturalis eil: ignis immittiturgen¬

tibus, ideo venit

Pandora,

qua

iefc oftendente, ab¬

iconditur vidus h. e. artes primum exeoli

incipjunt,

inde invaleicit luxus, & mox fit yi&us

parandi ratio

diffiöilis,

Denique

fi effedum fpeSiemus,

quem

adventus

Pandorae

genuifle dicitur, aliud invenimus

argumen¬

tum

edit. aloh. Erneili Lips, 1754«

Tit. mitci7\ioy.

(19)

& >**C SK

tum, quo

nerta flabiliatutlententia.AntePandoracyå*

νεση vivebant homines

Νοσψ/ν α,τεξ re κακών, κα/ οιτεξ χαλεπόιο πόνοι»,

τ άξγοολέοονy, όΐιτ

ανόξάει

γηξχς icWctv τ);

ut primum vero illa prodierat in mundum, novaf»

brium malorumque cohors terris incubuit:

yM\po6 yccq iv κιχκότητι βξοτόι κ<χ>ταγηξο&σκ89(*

Κδσ< άν&ςωποκτι εφ' κ/Λέξη ηό" έπι νυκτι

3Αυτόματοι φοιτωσι, χοικοϊ Βν'ήΤοΊσι φεξΰσοΜ υ).

Qvis non videt refpici heic ad diverfum ftatum ho- minum, ante &: poit iaveåum luxum 1 Nempe ho- roines, ingravescentem ante luxuriam viventes, falu- bri modcratoque vi£tu contenti, tantum iolummo- do cibi & potionis voluerunt adhibitum,ut vires refi- eerentur, non opprimerentur. Unds tantam quantam noilrates conqueruntur, morborum

febriumque

mul-

titudinem tunc exfulaville legimus. Simplex erat ex

fimplici cauila valetudo φ)·, féd maltos morbos mul-

ta fercula fecere. Etenim poftquam coepit luxuries,,

& inventae lunt milie, ut habet SENECA, cQnditurae,, quibusaviditasgulae excitaretur; non ad fatietatem, fed

adfaftidium usque editur, bibitur.' non ad explendam»

fed irritandnm iamem proni deprehenduntur voluptu-

oii,

Pofcentes var/o multum diverfa palato χ),

Hinc non mirum, naturam debilitari, vigorem cor¬

poris vitalem amitti,

iänitatemque

ipfam cum ingenti aegritudinum cohorte permutan. Atque hoc merite dixeris primum eile 7*%«, quod Heoudus dicit Pan¬

doram humano generi importaviile ψ).

Alteruum quod voluptuofam vltam fubfeqni ob- fervavimus πημα, qBiKcr nuncupaveris. Tamquamme-

re-

r) v. $1-2. ε. υ) v. 93. 102-3. ε. φ) Plura hacde

relegas apud SENECAM Epift. XCV. %) HORATI- VS in Epift. L.L ad IukFlor. -ψ) cfr, v. 5<K

(20)

tum cnnfilium adducitur. τοσχτον, ait. Demonactus,

Iis άςετην τίξοσΒήσεις, οσον ccv

άφέληε

των

ηδονών

ω).

E(lüia quippe in luxum gula, eoque onuflo corpore, gravatur

animus, pinguefcendo quafi paulatim langue-

icit, &, ii non omnem, at debicam tarnen amittic vim> amifTam rarius repent, perdita de'ectatur8 g!o-

riatur. Pereieganrer itaque Seneca: „ab hac Cvoiup-

„tate^ occupatus, quomodo refiftet iabori, ac pe i-

„culo, egeftati,& tot hurnanam vitam circumibepen-

„tibus minis? quomodo conspevfhim mortis, quo.mo-

,,do doloris feret? quomodo mundi fragores, & tan-

„tam acerrimorfeim hoOium, tam molii adveriario vir ,,£lus ot): Unde intelhgimes, quam p:iculoium, quam- que fit turpe, ut Cicero teftatur,

difftuere luxuria, de-

licate ac molliter vivere /3j* Hac enim, fpretis labo- ribus, naturam dedifcimus, in otio vivimus, non ne-

gotio, pendendaeque nacui res otii

dideruntur caufa

confumendi; hinc itudium virtutis langveicit, excita-

tut vitiorum.

iuiunt voluptuofi. Veftitu & amidtu, elegantia cae-

narum, vebiculorum mundiciis, levitate & politura

corporum, gernmi« denique, in omni articulo

dispo-

fiti-s, unus alteri percupit antecellere; unde Serum, rnafgantairum, pretiofullmarumquc rerum commer¬

cium ianti-im: quae iingula ad pretium

redegit

inge-

niofa luxuries. Hmc eo non pauci proceOere volup- tatis,ut nihil placeat deceätque,

nifi

quod Carum, vo¬

ce quia popuii fadta.·

ω) vid« Philoiöph. edit

Upsalis

a T\ CEORG. WAI LIN. a) Adeas SENECAM in C.

XI.de Vit, Beata, β) CIChRO,deOific. L. i,C. XXX.

(21)

φ. ) i? ( £

- -

liequeedo,neque emoyniji

quodfit cetrifßmum y\

Ita yero yivendo, experti tandem funt piurinii veri-

fatem effati Ciaudiani;

Et Uixus populator opum, quem ftmper

adbaerens

Irtfeiix humiti grejju comrtatur egeflas

t).

^

Qyare quernhbet,

niii

ττημαη

huic,

ut

& reliquis, ob-

noxius eile reift, confilii Pythagorae decet

rneminiflei

M/i ϋαπανοίν TTcir-ci kcupov, οποία κοίλων οβαμμων.

■I 3 K' i, \ ~ Ν,

- -

μεΤξον ο επ* πασιν οίξΐ^ον εg

Expoiltis ita

tribus illis,

quorum

cauflam dixeris lu-

xuriam, Pandorae π-ίίμασι ieu κακοιςyex

quibus itidem

evincitur, Pandora obumbrari luxuriem, ut

ad finera

fabellani perducamus,

nieminiiie reilat iiincum illud

α¬

χαθον, quod,

claufa portula, in ciftula fingitur

re-

conditum. Fuit autem hoc- Spes, de qua ita

Ar

fcraeus:

idévtj fr ocvrciji 'É\?j)s εν ά^ξηκτοΐσι οομοχι

EjÉcv εμιμνε τ:Hb8 υπο χείλεσινy

8$ε $υξΰύζε

ν^ίπτ'ή,

τίξό&εν

7ο-ξ

επέμβίχλε

πώμα

πί&οιο

ζ),

A&um fuiflet de Epimetheo, tot tantisque, e

döliö»

Pandorae .evolantibus, malis oppreilo,

niii

Spes

ipii]re-

maniiilet, kowov illud miieris mortalibus

c&yoc&cv* Ve¬

rum hac levatus πωμάτων finem aliquando futuram po-

tuit confidere. Haut aliter, fr ad luxuriei deditos ac- comodari res queat, infcliciilimi adhuc hodie

depre-

henderentur ejus.cemodi Jones, niii in Spem. aliquäm>

disperditis per luxurn bonis, melioris

fortunae

vitae^

que felicioris

ingrederentur, Aft, dum fpirant, ipe·-

rant mortalium plerique,

- -

παςεςι yάξ Έλττ/ί εκαςω

'Αν$ξων,

rjrs νέων ςη&εσιν εμφυεται }</').·

- - - - cYcdula (canit Tibullus) vitam

Spes 7) PLAVT. Menaech. ASi. I. ic. i. J) In Rufiti

Lib. ι. V. 53~ö. ε) Vid.

χξνσα^Επν\

V. 37-8- ζ) V.

S,S-$.8, n) Vid. HARTELiI Oper. Poet.

fenten.

p, 230.

References

Related documents

•—■ Hej, Klas, se där är du ju, utropade hon glatt och skulle till att sträcka fram handen, men måste i stället lägga den över sina ögon ett ögonblick, så bländade

Företaget har velat att gruppen skulle kunna jobba så fritt som möjligt och inte ta för mycket från deras nuvarande produkt, men de har hjälpt till när gruppen fastnat helt med att

• Viezzat vasihusaid, mahtolasvuoda ja relevanta dutkamiid mat cilgejit sami arvvuid, gaskkustanmetodaid ja sami pedagogalas jurddaseami ja dan sahtta transformeret

Ergo anima non poteft moveri, Qj_e. Quod in aliud move-. tur &gt; id dicitur

tion effe quin Chrißus von animo modo y [ed etjam corporis dotibus &amp;

^ ha Palma dicitur, quod apud hanc arborem. ^ Apolünem

grundprototypen hade ingen hänsyn tagits till produktionsvänligheten, där det visade sig 

[r]