SELECTORUM EX PAUUNIS EPISTO LIS

VERSIOYVECANA

SELECTORUM EX PAUUNIS EPISTO LIS

LOCORUM

AD EXAMEN REVOCATA

DiiTertatione Academica.

Cujus Part. I.

Confent. Amplijj. Facult. Pbilof.

In Regia Academia Upfalienft

Prsefide,

MAG. JOHANNE

FLODERO.

Grjec. Lit. prof. Reg. et Ord.

PUBLICE VENTILAND AM SIST1T In Auditor. Carol. Maj. D. I. lunji.

Anni MDCCLXXi.

Ηoris Ante Meridiem Solitu.

ANDREAS BORG.

fFeflrnannus.

U Ρ S ALI/E,

Apud Jon, Edman^,Reg. Acad. Typcgraph.

VIRO

MAMIXE REVERENDO & AMPLI5SIMO

DNO D A NIE LI HERRWEGHR

S. S. THEOL. DOCTORI, ECCLESLE Sifti

NICOLAI, QILE HOLMLE FLORET, AN-

TISTITI & CONSISTORII URBICI PRiESIDI GRAVISSIMO,

MJECENATlPRO

Sacrum

BRUKS-INSPECTOREN

HÖGAKTAD

„

JOHAN MAGNUS

FISCHIER

MIN KÅRASTE MORBRODER

BRUKS-INSFECTOREN HÖGAKTAD

=„

ARVID BROGREN

MIN KÄRASTE MORBRODER

Anfcn.

^Mine.

Med.

^Morbråder.

Välbehag.

At. Jag.

Intagen. Af. Renade. Årkantfla.

Emot, Öiverflodande. Vålgierningar.

UpofFrar. Eder. Detta.

Snilleprof.

Såfom. Ett. Vedermäle.

Af.c Den. Vördnad.

Sorn. Ej. Förr. An. Med. Lifvet. Uphorer.

. Hos.

MINA KARASTE MORBRODERS.

Ödmjuke Tjenare ANDERS BORG.

Monfieur L' Auteur

Jj amitie, dont Vousy Monfieur, νΐ honorez, ^nt oblige

a toute reconnoiffance. Je ^{in en} rejouisr qiiand Vousy Monfitury

faites

quel progres dans ce> qiC oη

nomine honorable beureux. Cet _ouvrage Savanty

que Vous ^<ivez compofe

&

donne a Γ examen du public, Jerλ une epreuve

eclatante de Votre

efprity Votre gout

& Votre åiligence

dans

les

e- tudes, Ce chemin a la gloire ejt plus difficile qv*

on penfe'y mais

il efi auffi

fur, quand Vos talens βont joints a un coeur vertueux

&

^une conduite

noble. Voici, Monfieur, les raifons, pour les

quel·

les jey non feulement fouhaitey mais auffi> fans

le tnoindre doute, crois que Votre nie fera

beu*

reufe.

JEAN LOUIS de GREIFF.

D. D.

loftquam aufpicatiffimo ildere clarior

lux

Literis adfulgere & fua religioni puritas

reftitui occeperat, maximae curae fuit Vi- ris, de republica Literaria & facra immor-

taliter meritis, ut divina fcriptura trans- funderetur in idiomata, quae etiam vnlgo nota e(Ientf

ne ulli deeilet copia fruendi ^tam pretiofo theiauro.

Et quidem de eo gratulari nobis etiam poflumus, quod, eorum, quorum interfuit, laudabili cura, facras

Licerse patrio ornata? babitu omnium manibus jam diu

terunfur. Neque ulla, credo, futura eft tam ingrata pofteritas, quin magni faélura fit illorum de Patria be-

ne merendi ftudium, qui vel primum tam falutario- peri manus admovere, vei in ifto perpoliendo fubin-

de defudarunt. Ut vero fuus illi honos & pretiutn

nullo tempore fit denegandum, hautquaquam tamen dis- fimulandum, eile sdhuc, quaj ulteriorem limam defi-

derent. Neque id mirum: prseterquam enim, quod non facile quemquam alium, cujus operis primus auclor fu«

erit, in ^eo perfe&iffimum reperiemus, ifto etiam tem¬

pore illis dcfticuti erant eruditi viri prjcfidiis, qux re·

A cen-

2 Rom I: _5.

centioris sevi induilria adinvenir· Sed abfit tarnen a nobis longiflime iila adrogantia, ut ad naevos,

quibus

Sveeana Bibliorum Verfio laborare etiamnum arguitur,

tollendos quidquam nos poile conferre

fperaremus. A-

liorum ifte laoor erit, qui a Linguarum omnisque Philologie notitia nobis iint inftru&iores.

Quod

vero

ad nos attinet, _quam

fpecimen

Academicum, conive-

to iilis more, qui ad honores Academicos

adfpirant,

edendum eilet, hoc potiilimum argumentum felegi-

mus, quod plus inde & voluptatis &

utilitatis priva¬

tim nos percepturos eile crederemus, quam

Γι

in

alio

themate, quod profana Pbilologia

iuppeditaiTet, vires

qualesqunque noilras periclitaremur. Itaque quum

hic

tantum finis & confilium noilrum fuerit, non eil, cur vereamur, ne vitio nobis vertatur, quod adtreftare au- fi fumus materiem, qua? in Theologico &

PhilologicQ

iludio exercicatiilimis ingeniis fit reiervanda.

Rom. 1: 5.

A< ^χ ελάβομεν χάξιν n&j Άποςολην hs υπακοψ 37»-

ςεως εν τ,οίσι· τοις εΒνεση υπεξ Τ8 ονcμοοτos «vre»

Qvamvis haut forte fine omni

ratione dici

queat, χοίξΐν «Vοϊολην, per

figuram,

quam

Grammatici

vo-

cant εν &cc Jvciv, deßgnare, ut Apoilolus alio loco lo-

quitur, Rom. XV. 15. την

Τ$ν £«·

το I7v«i Äeirisgycv I»ja£ us rcc

εθν'/j, hoc eil,

pe-

culiarem illam gratiam, qua Kum

Chriftus vocavit ad

Apoiloli munus oheundum; quum tarnen nec

inepte

dicatur, refpexiile Paulum cum

ad iliud txirnium be-

neficium, _quo in itinere

Dämafeum verfus conftitutus

fulgentiifiraa gratiae luce eil colluftratus,

tum

ad illam

hautquaquam minorem

gradas meniuram,

^qua

conili-

"tutus fuit Chriili Legatus, non eil cur

Svecanqrn

ver- fionem réceptam yexemus» Neqae

infitiamur,

quae

in

Rom. I: ^ίο. 3

féquentibus verbis praidicatur, C?τχκοην

π'ιζεως, Svedii«

ce vocari poile Trones lydnad\ Sed Tic tarnen, ne am·

bigui fignificatus vocabulum nonnihil

obfcuricatis

gi«

gnat, haut forte tenaerarium fuerit

alium Metaphrafi

noftras habitum dare. Et quidem primo omnium con- cedatur oportet, πίςιν in hoc loco notare do£tnn-.rn

fidei; _quo fenfu Apoftolus dicit Gal. i: 2;.

fe

hayye- λΐζε<Βαι την ιτίςιν, ην ποτέ επόξ^ει, atque eile adeo υπα-

κοψ 7τ'ιςεως idem ferme ac ύιτακοην της άλη&βίας i Pet.

i: 22· illis tribuendam, qui indomitam refrenantes ma·

litiam obedienter anipleclantur propofiram Evangelii

doilrinam. Ut vero praepofitionem υπεξ exponamus dey atque re'eramus ro\ ύπϊς rS

ονόματος

dvr8

ad

^την

Trhiv, q :afi τό όνομα Χξΐ^8 defignaret objecfum

fidei,

hoc fenfu: ät inter omnes gentes ohediatur fidei, qua ti¬

git de nomine Chrifli, opus noll

efle videtur,

quurn

fenius fiat

manifellus,

_{aliisque Paulinis}

efFatis

confen-

tiens, ii frequentiorem retineamus fignificatum, quo no*

tat pro, vei propter. Sic ergo

reddimus verba

harcce.·

genom hvilken jag hafver fåät nåd

och Apoflla

-

Embete,

till att bringa alla hedningar at antaga tros

läran

for

bans namns fkull, vel, at lyda tros läran.

V. 10.

y'Ei7ixc ηόη ^τΐοτε ευο^ωΒησομαι εν τω Β'ελημχτι τ8 Οε&

ελ&εΐν τΤξός ^υμας.

Si ufum confuluerimtis facrorum Scripforum, ^con- ilabit, particulas Utsus ufurpari ubi expriraere

volunt

vehementius defiderium Sc conatum, quem perfpefta

rei difficultas gignat: ut, quum Paulus

dicit Rom, ΧΓ:

44-την chxKcviccv μ8 $οζάζω, είπως

7ΤΧξχζηλωσω

μ8 την

σοίξκα ufif σωσοο τινάς ε£ αυτών, Sc Phil. III' ^il. ειττως

καταντήσω εις την εζανχςασιν ^{των νεκξων,} ac

denique

Äfc XXVIL· _ι*-εΐ7ίως ävvaivro' κχταντησχντες εις φοίνικα

Α 2 π#1

4 Rom. I: ^ίο.

πχξοίγειμοίΰ-οίΐ. ElTe autem lila pr&cifa dicendi genera dicit BEZA, eo modo explicanda, ut ad verbum ali- quod, experiendi aut conandi fignificatum habens, ät¬

tendatur: Expertens ^, ecquo modo ad amulationem ^pro-

vocem carnem menm , ecquo modo ad refure&inem mor*

tuorum perveniam Efc. Neque aliunde, quam quidem

ex concitatiori rnentis adfeftu, profe&am putamus lo- quendi formam, qua in verbis, quie fub ^manu lunt, pluribus adcumulatis particulis, dicit, είπως,

Ά

^ποτε.

Namque & hae pofteriores ingens defidcrium maliaver·

tendi, aut boni obtinendi, fignificare folent. Hoc,Ten·

fu dicit DIONYSIUS HALICAR, a) Αιχλλάγντε Ά

οτοτεβεβαίωςy tandem aliquctndo redite mliscum firmiterin gratiamy atque alio loco b) επισχεΤν ηάηποτε ty) συςεϊλαι

%ξϊ\ τας ά$ίκ&ς επιθυμίας, tandem aliquando oportet c&- bibere Ef reprimere injufias cupiditates. Non ^ergo vi-

detur Svecus Metaphraftes loquendi ufus nuilam babu-

iile rationem, ubi reddit Ά ποτέ, dock någon tid, nå¬

gon gång. Quod vero verbum

έυοάωΒ-ηναι

vertit,/# ^en lyckojam fort, refpexifle mihi ^magis videtur ad nati-

vam ejus vim & poteftatem, quam ad fenfurn, quem

& alias frequenter & heic habere exiftimo. Equidera

non negavero έυοάζ&αι eile profperum iter confequi,

uti έυο^ν eil profperam & facilem viam prarbere: in quo proprio fignificatu occurrit i Reg. XXII: 12. α¬

νάβαινε t{opf ευοάωσει ^{σε ο} Κύριος.

Α

t

muitO

tamen

fre·

quentius ufurpatur ienfu aliquantuluro generaliori, pro fclicem quacunque in re fucceiTum habere; quam no- tionem confirmantia exempla complura e profanis feri- ptis congeilit RAPHELIUS c). Sed non minus eft ifte

ufus iacris au&oribus familiaris, Johannes Epiiloiogra«

phus a) Mt. L,

VIlj>,

442.

b) ibid· ή Obfervat.

in

NT

iX Hcrodoto,

Rom. I: ίο. J

phus bis eodem fenfu adhibet το evcfeScu'' 3 Ep. vt 2i

Ayci7rr,T£, inquit, πες) πuvrav

ευχομαίι

^σε

ivcJ&Sat yj)

vyιοίwe^tv, y.ci&de

Ivolxråi

σ& ή

ψυχή, Neque dubitavero

huc referre Pauli verba ^ι Cor. XVI: ^2. 'hoc^os ύμοΐν

ttcc^ éuvTto τιΒΙτω,

Βησαυξίζων

^ο, r; οον

ivoSooroct. ERA¬

SMUS vertit, quod commodum fuerit,

quid quid de

pro», fpero contigerit.

CASAUBONUS,

prout

iüi btnediSlum fu¬

erit. BEZA, quodcunque ipß

datum fuerit,

^ut

poffit

com- moder Senilis eil, ut quisque conferat pro ratione proiperitatis, quam a

Deo obtinuerit. In

graca

Bi-

bliorum Metaphrafi paflim ita etjam

ufurpatur

e. g. 2 Paral. XXXIi: 30. ^ ευω^ω^Υ] 'Εζεκ/occ év ^τrccat rots ες-

yois αυτζ & ψ, I: 3· K9V παντα

ϊσοο

^uv

Trettj, kcctwoL··

&ησεται. Ad hane notionem generalem magis

refpe-

xiile Apoftolum, in ncitro hoc loco, ^quam

ad ipe-

cialem illam, inde inducor ut credam, quod flagrans

defiderium Romanos vitendi non videatur illum fivis-

ie adeo eile folicitum de itinere felici, ut de oppor- tunitate, ac per circumflantium rerum

habitum fibi

concedenda facultate eo proficifcendi. Quo etiam ^ac-

cedit, quod concinnior

evadit fententia, fi pratcidamus

hinc notionem itineris, utpote quam lequens verburn

ϊλ&ε7ν comprehendat. Et quutn

verius

10 cum antece-

denti coheereat, unamque efficiat

oratjonis feriem, hoc

ferme modo offeras utrumque:

bedjandes altid

uti mina

boner at, om Guds vilja är,

jag dock

en

gäng måtte

blifva Jä ly

eke lig

at

komma till eder. Hane notionem

verbo ivcfe&cct dat tecentior Metaphraftes Anglus: ita

ehim transfert comma hoc! if it be

Gods

Tt>iUy

tbat

i might nom at

lengtb bave tbe bappinejf of Coming to

you,

Nec mulrum abludit HEUMANNUS, ita enim ille: ob

es einmabl, nach dem villen Gottes,

die gelegenbeit geben

volle, Zu euch Zu kommen.

Α 3 y.

(t Rom I: 15.

v. 15.

*

Oυτού το xctr εμε ττςόΒνμον ^χod νμϊν reis εν (?ωμη εν

xyyshicixcåoci.

Ad fenfurn horum verborum adfequendum alii^a-

liarn viam ingreffi funt. Quidam praspofkionem κα¬

τ« heic poianc convenientite quandam notionem habe¬

re: quse ipfi frequentiilime tribui adfolet: fic enim di-

ci poteft, T8T0 y.ccr εμε vel, έ κο&τ εμε εςι hoc conve-

nit_, vel non convenit viribus meis: ^s xoer εμε άνταγωνί- ξεΒαι άυτοις, inquit LUCIANUS d) non menrum efl

virium ^ex adverfo contendere ^cum Ulis; atque alio loco,

quum facerdos petiiflet a Saturno auriirrt & argencum

& pretiofäs veides, reipondet Deus e): & xocr εμε τχτο

Υ{τΥ\σας, å ydξ εμον ϋιοονέμειν rd τοιιχυτα, quod petiißi non meis convenit facultatibus, non iä meutn efl dißribuere.

Quod fi ergo hanc notionem ad hunc trar&tule-

ris locum, hunc fermc fenfurn habebis: quantum ad

me pertinet, vel, quantum in roe faerit, paratus fum

&c, vel ut STEPHANUS vertit, quantacunque polleo evangelizandi facultate, eam vobis impendere fum pa¬

ratus. In hunc fenfurn aeeepit Svecus Metaphrafles verba htecce: ita enim ille: tberfore ^, Ja mycket 771ig flår

tiil görandes, dr jag redebogen, at jag ock predikar Eder Evangelium, fom i Rom åren. Pro quo concinnius for¬

te dixeris, tberfSre årjag villig, at% ejter min förmåga, dfvea predika Evangelium fbr Eder. Sed duplex prxter-

ea alia pafee Via, qua ad ienfum adfequendum eatur:

quarum unam fimplicem effe dixeris, atque adeo tu-

tam. Nempe ro xctr εμε τΤξο&υμον, idem eile poteft,

flC το εμοίυτ* vel ^{το ψον} τΐξόΒνμον, ^quje loquendi

forma occurrit in EURIPIDIS MEDEA j) μητοι, in- qui*

d) Έξμοτ. Υ[ ττεξ) ολξεσεων e) rd 7ίξος

Κξόνον.

f)v, 178.

Rom. I: _15. 7

cjuif nutrix apud Tragicum,

rcy εμον

τΐξό^υμον φιλοιαν

ctTiha, atque hoc idern t:il ac, ν εμη πςο&υμ'α, uc SCHOLI-AST'ES exponir: meum ftudium, mea prcmtajii-

vandi voluntas non deerit umicis. Nihil _ergo aliud, Ii

hxc explicandi ratio placuerit, indicare dixeris Apo-

ilolum his verbis, nifi eile Tibi ^το ττξό^υμον, hoc eil, pofito, quod ixpe fit, termino concreto

loco abftra&i,

την 7Τξο%μία,ν ^, iludium & voluntatern

evangelium

ad-

nuntiandi Romanis Neque ahum hinc ierdüm erues, fi fequi malueris alteram illarum, de quibus mentio

eil

injecla: quamuis enim ρ1ures illa habere amboges vi-

deatur, frequencata tarnen eil ^a Graseis

probatiiTimis

at¬

que ad eunruiern ducit fcopum. Videlicet ufu venit

Grr^cis Scriptoribus _nonnunquam ut pronomina dos- ieffiva adhibcant _pro primitivis, rd νμέτεξα, pro tljuai, ro εμον pro lyd Gukis loquendi modi excmplum habe

mus apud PLATÖNEM £f) τα μεν, inquit, 1'μ,ΐτερα

- / c V r/ * >' \ > > > n S α' *

ακαειν, ω5 εοικεν, έτοιμα αν ειη, r« d fjW» &8Λεΰ3χι μεν έτοιμα, Juv&oBau Jt i? osocvu gc&dioc i, c. uor fluidem, ut cen*

venit, ρaruti cjjetis audire, fgo autem veue quidem prom»

tus_j fed non perinde pojje facilis, Ut vero ΡLATO di¬

ck rd ^ε_{μα έτοιμα, pro} syd ^{έτοιμος,} ita ApoilohlS dice-

re potuiflet, rc quoY τΐ^ό^υμον^ pro fycJ

7!ξό§νμος

^ειμι.

Jam vero obiérvavit GUILIELMUS BUDiEUS b) Pras- poiitionem v.xrd iuo jun&am accuiativo

infervire

cir-

cumlocutioni norninis vel pronominis» ut ro κατ εμε idem fit ac syd, ro y,ard @εον idem ac 0fcV, cujus

dicliones exemplum luculentum ex GREGORIO ad-

fert, Quurr»ergo ab ufu Lingua: non abhorreaf

dicere

το

εμον ττξο^υμον & το κατ εμε πξόΒ'νμεν, pro

syd πξο$νμοε

ειμι, in eam facile induci pofiumus ientenfiam, ut credamus,

Paulum exquifitiori iilo ufum

jfcribendj

genere, etjana

g) Lib. II de

Leg. b

)

Comment. L.

gr.p. 1234.

t Rom, I: %,

in hoc loco, fcripfiile το κατ ?με Λξό&υμον Cc. efi, pro,

lya πςό^νμό? Ιιμι. Sed fivc hane five illam eligere velis vi-

em, eadem tamen erit Metaphrafis, eaque fimplex:

fäledesdrjogvilligot äfven predika Evangeliumfår Eder.

v. 17.

Αικαιονσόνη ydg ^ιΘβχ iv αντγ αποκαλύπτεται εκ πίςεωε

hs πΐςιν.

Quod ν, ιζ. dixit, fe nempe, fuo convenienter officio, eile paratiifimum ad Evangelium etiam Roma¬

nis adnuntiandtim, id v. 16. confirmat ratione, cujus recordatio omnem ipfi eximere poflet metum pericu- lorum, quibus in ^tarn laboriofo regotio ^occupatus

haut dubie ie expoiiturus eiTet: χ γάζ hταισχννομαι ^το εναγγελιον τχ Χ^ιςχ' δυναμι? ycs^ @εχ εςtv κ. Τ. λ. Hinc pergit ^{V. iy. εν} άυτω fe. ευαγγελΐω αποκαλύπτεται δικαιο¬

σύνη Θεχ ^εκ πίςεω? ει? πίςιν. Qua? poilremi verba Ιη- terpretum ingenia rnaxime toriérunt. ViTSIUS /^bi¬

nas adfert explicandi rationes, fed ^{utra earum} maxima

libi probabilitate comraendabilis fit vifa non indicat.

Primo autem ait juftitiam, qua? coram Deo valeat, di-

ci eile εκ πίζεως ex fide, qua nempe credo teftimonio

Dei patris de filio fuo & de vita, qux in ipfo efl,

quaque refugio ad ipfum, ^tamquam ad arcem ialutis:

atque eile hs πίςιν ad fidemy qua credo Chriitura efie clypeum meum, meque nunc efle in ftatu gratis cer- taque gloria; exfpe&atione. Deinde ii minus ifla pla-

cuerit explicatio, dici haut fine ratione pofieaie, το h

πίςεωε hs πίςιν indicare fide & inchoari &: coniummari

δικαιοσυνην _{®εχ, atque} adeo unam eile fidem, quse fine

operum adminiculo ab initio ad finem _{usque valeat.}

Et

i) Mifcelk Sacr. Tom. IL II^xerc. XX111. §.

Rom. I: _{17, 24, 2?. 9} Et eil quidem ifth^c exponendi ratio a plerisquc In¬

terpretibas & Theologis recepta. Svecus Metaphrailes,

LUTHRRUM iecutus, ad verbum reddit locum huncce,

utadeo quis ejus fit fcnfus inde haut facile divinarequeas.

At HEUMANNUS viam monilravit planam & facilem,

qua ad vexati dicli intelle&ura incedere queamus: di-

cit autem το εκ πίςεωε referendum eile ad prima Com-

matis verba, & pracpofitionem hs habere vim deil- gnandi finem, ut, Π hoc naturali ordine iiruantur verba, οικχιοσ6vyj _{yxq Θss εκ} πίτεως αποκαλύπτεται εν αντω hs 7τίην, naicatur fenfus; juftitia, quas corarn Deo valet,

& impetratur per fidem ^, manifefatur in Evangelio e-

ura in finem, ut credamus. Svethice dicas: _ty theruti

år Guds rättfärdighet, fom erbäües ^genom tron, upenha·

rad tiü den ändan at manfkall tro.

V. 24: 25.

4*

Δ10 kcc) παςύων.εν clvrés ^o Qscs εν reue επιθυμίαis των

καλίων αυτών,1 ^εις άκαΒαξσ'ιαν, τ5

ατιμάζεσαι τά

σωμοο-

τα άυτων εν έαυτοιε. 'Οιτινεε μετάλλαζαν ^τψ αλfåsiav rä

Θε& εν •φευϋει.

Etil haut infidelifer nativam _grtecorum Vocabulo-

rum vim expreffic Svecus Metaphrailes, ^quufn tarnen

quidam occurrant loquendi modi duriufeuli, non eil, quod verearis, ne tibi vitio vertatur, fi illorum in lo¬

cum alios iubilituas, qui & miciores iint, & melius

fenfum exprimant. Et primo quidem malim ego alio

uti verbo, quam bfvergifva, ubi Svethice reddenda funt

illa efFata, quibus Dens dicitur

παξαΜόναι

^τον άν$ξω-

•πον εν Tals επι^υμίαιε ^των

καξ$ιο»ν,

εις πά§ι\ άτιμΐαε,

us άΰόκιμον vSv &c. quum Deus efficienter non tradat

homines fuis cupiditatibus & adfe&ibus regundos, ied qui contumaces iunt & refradlarii, omniuiöque con-

B tera-

Rom. I: _{24, 25.}

temfores monitorum, eos finat ruere, quo ipfos impe¬

ius rapuerit, non pecuüariimpenia gratis menfura, qua abilineantur. Rei ergo vcritateoi adfequeris, & fimul

tenerioribus confcientlis parces, fi το

7i^a^ifcvcct

τινά

iv τάις Ιτίι^υμΙοίΐς (pro rocls επι&υμίαις, fine

pra'pofltio-

ne iv, quomodo alias loqui ^amanc Sacri fcriptores, ut

πιςενειν iv τω ενκγγελιω Marc. Ii IS· την χάξΐν την

8ε$ο-

μενην iv τάις εχκλησίοιις 2 Cor. Villi i), ubi de Deo

diJtur reddas, låta en följa, five, lyda fina begår, li¬

na luftar, Αχα&οίξσΙα vero, qute heic iiiHtur tamquam foedus fruetus, quem edat homo τ:αρ<χ,οάάε)ς iv toCIsim·

ΒυμΙωις ^της m^lus^ quum impuricatem quamcumque generatim defipnet, heic tarnen in

fpecie ufurpatur de

impudicitite fordibus: id quod conficitur non minus ex

fequenti commare 16, quam cx verbis ultimis

verficu-

Ii _24, ubi qui laxant cupiditatibus frcna i.s

άχα$&ξσΙκν,

dicuntur ατιμάζεσαι τcl σάπιχτα άυτων. Ut enim is de-

mum honorat & ^reverencer habet _corpus fuum, qui

omni cavet ftudio, ne exfequendis impuris carnis cupi¬

ditatibus miniflram _operam commodent ejus membra:

ita is ^contra nullo in honore habet corpus, illudατιμάζει, dedecorat., qui finit membra ejus

promifeue

impendi

minifteriis quibuseumque, etiam abjed: ilimis iliis, qui-

bus fpurcis voluptatibus fatisfiat. Itaque ienfum adle- queris, fi ■ ita

Sverhice dicas: tberfbre bafver och Gud

låtit tbem iblii fina hjertans luftar och falla uti thyfk- bet, ve!, tberfbre bafveroch Gud låtit tbem, efter ßtt bjer-

tas begär, falla uti otukt, t?11 at orena 'Jä at de

beflacka)

fina kropparpå lig fjelfva. Quod fi porro

contuleris

grar-

eum textum commat, 25. cum Svecana verfione, ne- que heic quidquam

defiderabis,, quod nativas locurio-

num potcfi3ti exprimendas inierviat. Sed fic tarnen

le-

gentium intelleåui confules,

fi verbis

utaris, quae ma¬

gis definite defignent, quid fit

μεταλλάττειν

τψ

άλη-

Set-

Rom. I: 24 2f. ^II bsiciv Tb QsS εν τω -φευό'ει. HEUMANKO perfvafum eil,

Twv uÅrftsictv tS Θε£ idem eile ac €ecv a/ijSWv, ^atqi.e

nomine deiignari idola, qnae Dei

fptciem

tan-

tum & nomen mennuntur, re ai tem ipia nihil habent

divini: id quod inde confici putst,

quod

in leq»

enti-

bus verbis reprehendit Romanos, quod

Divinum cul-

tum exhibuerinc rebus creans, quas veri Dei !oco coo-

ptaviflent. Quod

fi hanc lecutus exphcanonem Sve-

thicum dare verbis hiice habitum veiis, ita ut iirrul ien-

fus in manifeiliorem lucem trahatur, diras: Ivilke baf-

va förvandlat tben fanna

Guden

uti

af gudar: vel clarius:

hvilka bafva i ftäliet for tben /ann^a

Guden

antagit ja

Ifla

gudar, Quomodo

HhUMANKUS habet: Si haben

^an

flått des våren gottes falfke gotter an.:en mmen.

Huic

explicationi favet recentior

Metaphraftes Angius, ita

e-

nim il"e: tbey cb^anged tbe true

God for

an

idol·,

^quum

antiquior reddac ad verbum:

Who changed tbe

trut

b of

god inta a lie.

Sed

sec

difTimulandum eft, pofle

bsiuv ©fe defignare fanam

Dei do&rinam,

atque

ψευ&τ

inania gentilium

figmenta,

quar

falfa nobis Numina Ü-

ftunt & perverium illa

colendi modum. Si hoc

non difplicuerit fit fenius clarior, quam recepta

verfio

pr«- fert, fi dicas: tbe bafva forvanalat

tben

fanna

guda lår

an

i dikter.

Cap. IT* v. 7.

Tοίς μεν καθ' υπομονήν egya

uyu$Z, lifav ku) τιμήν

κκ) άφ^οίξοίοίν ζ'ήτ^σι,

ζωήν άκχνιον.

Pro diverfa verba

interpungendi ratione, diverio

modo explicari & reddi

iotat

^noc Comma. BhZA, pofro ineifb pofl

υπομονήν, refert iequentia verba,

epytt uyccSS ad fubftantivum

lof^uv:

^τοις,

καθ1 υπομονήν,

egya uyuss ΰόζοιν - - ξητΰσ-ι/ atque

transfert hoc modo; jüjs,

B 2 ivi

12 Rom. II: _7.

qui fecundum patientem exfpeclationem qucerunt boni operis gloriam, vitam /zternamdabit. LUTHkRUM fecutus Sve-

cus Metaphrailes conjungii quidem ύπομονην ^cum ie- quentibus, ^εgyn- dyocSs, ied ^ro ζπτχσι, diijunåum ab ^an- tecedentibus, refert ad iequentes accuiativos, ζωψ dt- dviqv' ica enim reddit noilras: nemliga pris och aro och oforgängeligit vdfende ((kall han gifva) them Com med

tålamod uti goda gjevningar fara efter evigt lif. Sed quis eil, quin videat conilrudionem fic fieri hiantem,

atque adeo accuiativos, ζωψ didviov, omnino referen-

dos eile ad verbum αποδώσει, _quod duo rs Kotvs re-

petendum eil; quafi fcriptum eOetl κποάωσει ^{εκχςω νοο-}

Τ00 rd _egyoo durs' ζωην ^μεν dio'vicv (αποόωσει) rotsy κοοΒ'1

υπομονψ εςγβ dyocBs, ζητχσι $οζοον κ. r. λ. Sequitur er- go, ut diipiciamus, quid υπομονή e^ys dycoBs fit. CT?ro-

μενειν, quafi dicas, fubtus manere & exfpeclare, u-

lurpatur non raro pro, impetum hofti'em fuilinere

atque irruenrem excipere:, ied pericula & mole-

ftias dicimur ύπομΐvstv, pro fubire, perferre ^, fuilipe-

re$ quin edam, qui toleranter ferunt iogruentia ma¬

la dicuntur ύνομένειν, unde fubilantivum ^{υπομονή,} quurn

proprie denotet fuilentationem, qua videlicet impetus atque incurfue aiicujus rei fuftineatur, ut plurimum

tarnen, fpeciatim in (eriptis N. T., fignifkat patientiam

& conilandam, qua quis perduret in malis, exfpecla-

tione fubnixus melioris ibrtis. Atque ut frequentiusab-

folute ufurpetur, nonnunquam tamen etiam genitivo

caiui jun£lum occurrit, e g. 1 Thefl. I: 3. μνημονεύον

res υμων rs egys rtjs ftkeas, ku) ^rs xcks rijs dyd^s,

Koci rvfs _{υπομονήs} rrjs Ihrtiåos rs Kvgts ημών Itjas Χζΐ$8.

Ubi _{υπομονή rr,s} ελπίδος fignificare videtur patientiam

& conilantiara, qua Theflalonicenies, nullis praepediti

aut abfterriti malis, perduraverint in fperando Chrifli adventu: _neque aliud eil υπομονή rs Κ^ς-S, quam in

Thes-

Rom. Ii: _7, i2. 13

Theflalorncenfibus comraendat Apoilolus 2 ThefT III:

5. Hinc haut difficile ent ex

ilimacu, quid Paulus

in

hoc loco intellexerit per t'?πομο\ην egya

ctyaSis,

conftan-

ti«m, puta, qua: (lud ο bonorum operum

ita fe exfe-

rat, ut inde

ie

quisqeam

avocari

^non

iinat ullis adfti-

äionibus, ob eJisqae malorum terriculis.

Recentior

Anglus non inepte reddit,

patient cor.tinuence in weil

doing: neque cmnino male

Svecus: tolamod i goda

^g

jer*

ning.,r. Sed & alio modo,

iervato ordine,

quem

in

recepta vetfione turbatum

efFe d.ximus, trarsftrri

pos-

funt hax veiba: hvilken gifva [kall bvarjom

och

enow efter bans gcrningar\ ηemitgen,

tbem

ett

evigt hf, [om

med tolamod under framhärdande i goda gierningar

fara

efter härlighet och ära

och

ett

cforgängeligit väfende,

Ceterum veibo ad hunc locum obtérvamus, huic lo- tiquendi formar geminarn occurrere

apud THhOPHRA-

STUM in Char..-Benhus Ethicis, ubi definit utiovgiuv per v7icya\ry dic^oov e(yo-v >oci Åcyccv,

TYibuitur

autetn

υπομονή dicgfåv igycK>\ κα< Åcyocv

iliis, qui nullo retenti

pudoris refpeclu turpia qua: v

is commitcere & dicere

fuilinent.

v. 12.

''Occt ydp dvcuxc ryctprov. dvcutus v.ui dnoxisvtotr

ku}

*f > t \ i * ' Q.'

teet ev νομω ϊ,μαξ-τον, ώα νομ& κξΐΰησοντοα.

Svecus Tnterpres transfert in hunc modtim harree

veiba: alle the, [>m utom lagfynd,·,t hafva, tbe varda

och

utan lag förtapp de: och

alle,

jom uti

lag hafva fyndat,

the varda med lagen domde: Ηtele quidem

Γι

grarca fpeSes verba, eorumque

narivam vim, fed admodum

tamen obfeere: quid e· im lic, fynda uti

lagen, inrelle-

&u d'fficile e(>. Videiict-t contenriit Apoftolus inrer fe

ludaos, qui legem habueront

Moiis, ideo di&os efle

uvc vegevy 6c gentiles didos

ά\ίμαs

χ

Cor. IX;2i.non>

B ₃ qua-

i4 ^{Rom, If: ι*.}

quafi nulli prorfus legi fubjecti fuifient, ied quod ^Le¬

gem a Mofe icriptam non haberent. Ut fenfus fit:

quicunque Mofaicie legis vinculo ibiuti peccarunt,de

illis fententia feretur, non quiidem ad illius, quam non habuerunt, fed ad aiius tarnen, nempe Naturalis nor-

mam Legis: & contra, qui fub Moiaica lege vixe-

runt, ad ipiam illarn legem fuorurn damnabuntur ^pec-

catorum. Svethice eiferri fententia hac ratione poieil:

alle tbe, fom icke hafva haft lag, och dock fyndat, the fkola, utan at dhmas efter lag, förgås: men tbe fom hafva lefvat under lag och fyndat, the fkola efter lag

dbmas, Sed, ii circumductior illa Metaphrafis diiplicu*

erit, retineas priotem reeeptse verfionis partem, quum illa exprimat quodam modo fenium, & convertas tantum, in poileriori, ro, fynda uti lagen in hancfor¬

mam: fynda under lagen (alle, fom under lagen hafva fyndat, tbe fkola efter lagen domas), Perinde enim eft>

ac ii icripfiilet ovoi, iν νόμω övres, 'ήμοοξτον^y neque id quidem aliud, ac οσο; υπο

νόμον

^cντεc, ut loquitur A- poitolus aliis locis, Hoc modo transtulit recentior Anglus verba hsec.· as many as have linned under tbe

law_, [kaÜ he condemned by tbe law.