SELECTORUM EX PAUUNIS

(1)

10

m D.

SELECTORUM EX PAUUNIS

EPISTOLIS LOCORUM

ad examen revocata

Differcatione Academica.

Cujus Part. IT.

Confent. AmpttJJ. Ordin.

Pbilof.

In Regin Academin UjjfalienJt

Praeiide

MAG. JOHANNE

FLODERO.

Grjec. Litt. PROF. Reg. et Ord.

In Auditor. Carol. Maj. D. V, Junii, Anni MDCCLXXT.

Publice Ventilandam Sifttt

Gustav Sam. Flodin,

'Oßro»Gothus.

Heris Ante Meridiem Solitis.

UPSALi/E,

Apud JohlEdman,Reg* Acad. Typograph.

(2)

&

MONSIEUR Le BARON,

DIEDRIC DUVALL,

COLONEL^et CHEVALIERbe l'ordremilitaire.

MONSIEUR,

C'eil

iiberté

avec une

de Vous

jufte

coniacrer

confuilon,

ces premices

qne j'ofe

de

prendre

^mes ^Stü¬

la

des; & a peine ^y fuffrirois-je, fl jc ne m'y ientois en-

couragé par un mouvement de reipect & de reeonnais- fance, auqucl je ne faurois refifter.

Ce n'eft _pas, Monsieur, que j' ignore cette gran- deur d'amc,qui Vous carafteriie, & qui Vous fait ega- lement aimé & eftimé de tout le monde, au point de douter, que Vous ne juftifierés la pureté de mon inten¬

tion; mais je Vous refpeåe trop, pour Vous addreiler

hardiment un hommage, qu'ua ufage pcu borné ade- ja avili.

Monsieur, Vous mettrés donc le comble å votregra¬

ce envers moi, ii Vous daignerés recevoir cet ouvrage, tel que j'ofe Vous Γ ofFrir;c'efl a dire comme une mar- que, quoique faible, raais ,1a

feule

dont je fuis ^encore capable, du profond refpeft ^& de la ioumiflion, ^ayec laquelle je tacherai de meriter i'honneur, d' étre

MONSIEUR,

Votre trés lumbU hf trls

obcijjantferviuur,

GUSTAV SAM. FLODIN.

(3)

ά

MONSIEUR L'ASSESSEUR;

PIERRE CHRISTOPH.

CEDERBAUM.

MONSIEUR.

C7/ efl entre les devoivs <Pun Enfant, ddentrerdans lesolli- gations de ceux,quiΓont mis au

monde,

quelle

rf

eß

douc

Petendue^du devouement delareconnaiffance queje Vousdois?

Apeinecommencoisje ä fentirquej'exißois)quejefus inßruit de

laproteBion de bienfaits,dont Vous avés bien voulu honor^er

mes Parens, je goutois les Jentimens de reconnaiffance^pres-

qu au(fit6t queJe lait de ma Mere; ßofe dirc, Monßeur, que

Page

éf

^la reflexion^yontajputétont le poidpojfible, & plus je

vois les chersauteurs de ma vie travaiUer_pour mon.bien étre, plus je Jqais refpefter Votre main

bienfaijante,

qui les met-

toit en etat de lefaire*

QuejevoudroisVous,Monßeur, peindre les fentimens,

dont je

fuis penetré, maisΐentreprifereuijferoitaujfipeuyque

je

vois

des

moiens de Vous marquer ma reconnaiflance d'unemaniere

di-

gneäce queje Vous dois. Agreés

cependant

Monßeur, ^que

je

profite de cette occafion, pottr Vous confacrer, cepremierpas,

quefai avancé dans la carriere des fciences.

Il doit étre ä

Vous, rien ri*eflplusjufle. Maisβ Vousdaignés Ρ

bonnorer

de votre approbation,ceferdunenouvelle preuve de votregene- roßte, auflibien qidunfujet^nouveau pour moi, de

refpeél de

reconnaiflance, avec laquelleje jje finirai jamais d3

étre

MONSIEUR,

Votretres humhle & trts

obeijpint ferviteur

GUSTAV SAM. FLODIN.

(4)

PARENTIINDULGENTISSIMO,'

MAGISTRO

LA UR· WILII. FLODIN,

Eccleiiar. Gladhammarenf. & Weitrummenf.

In Tjuftia Aufbali,

PASTORI & PR/EPOSITO.

2)iflertatiunculam hancce, Tibi

^v

Parens Indulgea-

tijjime, ^/» tejjeram venerabunda, fl«.-? fifium ieceat, mentis, ob innumera vf maxima beneßcia

D. D. D.

PAREIITIS INDULGENTISSIMI

//i.vjr ohedieuußjmus G. S. F.

(5)

D. D.

Cap. III: v.7.

Ει

^eis

^γούξ

^την

^η

åc^ocv

αλήθεια

ocvrs,

^TS Θ?£

τί έτι

^{εν τω} iyd ^εμω

^00s

άμαςτοολοί ·ψευ<τμχτι ι7Τΐξίσ<τενν& Κξ'ινομαι.

Ια antecedenti eapite oflendit

Apoltolus, nihil in-

tereile inter gentiles ac

Juda^os,

quurn non

illi minus,

quam hi

peccsti labe mfecti eflent. Cui fententias qua?

objici poile providebat, ea

adfert & diluit: & quidcm

primo iic quierentem

fiftit adverfarium, quem iioi ani-

mofinxerat,rlsvπεςισσονrå Isöaisj η

ris

η ωφελεία

rrjs

πεξί*

re^ijs-jreipondet

Apoitoius

: πολύ

κατά πάντα τςόττον. ιό.τ,λ.

ad quod reiponfum

regerit aiter. T;

yx?, »

ηττίςησάτ

rivss; Apofloliis refpondet

interrogando:

μη η

οίπιςίχ άυ-

των τψ πίςιν ^τ8 ®ε& χχτχξγησει; Hinc

pergit adverfarius

injiciendo. v. 7. h yx% v αλήθεια

rS 6es

κ. r.

λ, Quae len-

tentia fic effertur in Sveca

Metaphrafi:

ty om

Guds fan-

tting vorde yppare af mitte

ίοξτι honom till pris, b vi [kulle

jag tå ånnu dömas

fom

en

fynd dre? Nos obfervamus pri-

mum, non iacis commode particuiam yας

reddi

ty

in hoc

loco, ubi orationi intexitur,

quod

quisquam,

adrepta

ex antecedentibm occaiione, objicere poflec.

ConftaC

enim particulamr-iftam

in fronte orationis collocari non

nunquam,ubi

iententia adfertur,

qu»

antecedenti adver-

ietur, aut ubi orationis

au&or,

in

adveriarii perfona,

quidquam

tnjicit/aa quod ipfe deinde refpondeat. Quem

ufum in Latino fefmone enim, vel, at enim

habere

no-

vimus. Sic enim, cum Imperator Romanus

in colloquio

cum Nobide ap'ud LIVlUM aj

oitendiiTct

sequum

eile,

wt Argivi, qui

oppreifi

^a tyranno erant,

in priitinarn

C Uber*

(6)

Rom. III: τ. η.

libertatem atque in leges fuas vindicarentur, fuccurrit a- nirao ejus, a tyranno aliquid obtendi poife violentia: ilii,

qua Argos opprefliiTet: quod vero Imperator provide-

bat tyrannum in fuam partern adferre pofle, id ipfelux

orationi inferit, interveniere particulaenim: at enimcum

Pbilippo Argivi [enferunt. Hoc eil: at dixeris forte eile rationem, cur argos oppreilum teneas, inde repetendara, quod cum Philippo ienferit. Huic inflantise

"refpondet

möx Imperator: remittimus hoc tibi, nenoßram vicemira~

Jcaris. Hinc in progreflu ejusdem orationis etiam Agi-

dis objeilionem infert, ejusdem interventu particulae:

Enim, utjam itafint bcec^ quid advosΛ Romani? Reipon¬

det iterum Imperator: Hoc tu dicas liberantibus Graeiam?

Eardera partes adfignantur particula?γχς, quum alias tum

in Paulinis epiilolis non raro.* atque oportet omnino ad ifttfm ufum attendere, ne,quod ab Interpretibus & Me·

taphraflis fieri non nunquam adfolec, qua? ab adveriario dbjici finguneur, ipfi auåori tribuantur, ^non fine fen- fus depjfavatione. Ut ergo etiam in veriionibus iftud

evitetur incommodum, e re eile putamus, ut quod cu-

jüsque linguae ufus fuggeflerir, id ad vim iftam particulae hujus exprimendam adhibeatur. Anglus inchoat verium,

åiif

^ém

iub

^mod

manibus

^um dicereSuethice

eil:, his verbis:

poilumus:

but, Jay

men

you.

duJager^kun-

Ad eun-

ψ

jaga:

Porrovero redditur a Noftrate άληΒε/α,fanningy

&: ψενσμο6 lögn, reite quidem: ied quum heic iermo fit

de ^certa rijs άληΒεΐαε kW τδ -^ενσμοίτος fpecie, cui figni-

fietmdas peculiaria vocabula in noitro idiomate funt de- ftinata, iliis heic uti maluero, _quam generalioris figni-

ficationis voeibus, lögn och fanntng. Et quidem quum

certum fit, μλήΒεικν defignare heic fidem in promiifis, &

ψενσμκ perfidiam, qua quis promiila violet, nihil obrta-

rc videtur, quo minu» illam voces trofafthet,atque hanc,

tro·

a) XXX/f. ^c. 32.

(7)

Rom. IV: ii, ia. 11

cJ

trolöshet,& Tic in hunc modum transferas commahocce:

men {fager du) om Guds torfaßbet hlifver mera förhärli¬

gad genom min trolöshet, hvarfbre dhmes jag dä, fom Jytt-,

dare.

Cap. IV:v. ii,12.

Ka) σημέϊον ελαβε στεξίτομης,

σφξούγβοο

της

δικαιοσύνης

i

της εν τη άκςοβυςΐά, εις τc είναι αντδν πατεξχ κ, τ. λ, Qaod cap. anteccdenti argumentis probavit Apoilo*

lus, hominem _nempe juilificari fola fide, id hoc capite

illuflrat exemplo Abraham ^, in _quo maxime gloriabatu?

recutita gens. Illum autem non juflitiae l&udem confe-

cutum fuifTe beneficio _operum illorum, qu® tantopere crepabant Judaei, tanquam neceflaria falutis impetrandae adrainicula, inde probat, quod Juflus a Deo declaratus

fit prius quam circumcideretur: Hinc concludit Eum eile Patrem non Judarorum taotum fed gentiliura eti-

am, h. e. omnium in univerfum hominum, qui in-

fiitant velligiis iilius fidei, ^qua praeditus fuiifet prius-

quam prarputium pofuiilet. Gentiles autem non circum- cifos, fi fidem ampleåerencuri fpiritualis jure adoptionis, Abraharno jungi indicac v. 11. Juflus, inquit,decla¬

ratus eil, ουκ εν σίεξίτομη οοΛλ' εν άκςοβυςία ^, yjfj σημείον ε-

λαβε_{πεξίτομης} _κ. _τ._λ. Svecus Metaphrailes preilius, quam

linguas uius pati poile videtur, fequitur grtcca ver.

ba: terminos enim abflra&os,πεςιτομη ngf ακξοβυςία, quos manifefliffimum eil ufurpari pro terminis concretis,non

mutata forma, retinet, _atque _το είναι εν ττεξίτομη, b ακς$- βνςία reddic, vara i omfkäreljen, vara i förhuden. Neque

mihi iatis placet^, quod ^ro^, ελαβε σημεϊον πεξίτομης σφξΐ%' y$oi δικαιοσύνης, reddit, han tog omfkåreljens tekn får et

infegel, ienfu enim prorfus alio ufurpare fuevimus for-

mam illam loquendi, taga nägon ting for nogot. Senfum exprimas ita ut a lingvae ufu non recedas, ü dicas: Han

C 2 fic k

(8)

Rom, IV:ii, 12.

fick { bekom) omfkärelfens tekn (ornikårelfe» )

fäfom

et

infegel till tben trones rättfärdighet,

hvilken b

an

hade då

han dnnu var oomfkuren^ pä tbet bunfkulle vara alla trogna oomfkurnas fader. Ut vero heic fipiritualis adoptionis jus

Iiitantummodoe numero non circurncifiorum vindicat, qui vera fide

Abraham

um

imiteatur, ita in iequenti.

^com-

mate 12, ubi docet etiam A'orahamum eile Patrennτων

πe$ιτerμ*μενων, manifeflo limite

diföriminat fideles

ab

in·

fidelibus, atque iilis tantum corrspetere ak

benciicium

adoptionis, Sed hunc fenfum difficuicer

exfculpes

ex veriione Svecana : ita enim ibi : tbeshkes ock omfkärel- fens fader, icke tbern allenaß, fom äro af

omfkärelfen,

utan

ock them,Jom vandrf i tronesfotjpär, fom ^var i varfader

Abrahamsfårhud, Senium quem Svecå verba

fundunt,

ita ferme Latine expreiTeris: atque ut eilet patercircum-

ciforum , neque circumciforum tantum, (ed eorum pra:-

terea, qui infiteant vefiigiis

hdei Abrahfe.· quafi prima

fententise parte indicaretur,Abrahamum

eile

Patrem o-

mniumJuaaeoruro, qui circumciiionis figno notati

effent,

atque altera doceret, eum prsterea eile Patrem omnium

fidelium, ex qua illi cunque oriundi eflent gente,

Sed

priu» non confentit Apoftoli menti; non enim heic

ter¬

mo eft de Paternitate, ut Theologi loquuntur, carna- Ii, Ted fpirituali: ilio refpe&u erant omnes

Judati

A

bra-

bami filii, föd hoc non nifi credentes. Et quod ad po- fterius attinet, licet verum fit, omnes soiyfivrus rois Ιχνε-

η τr\e τS Λβξοαχμ πίςεωε, eile ejus filios, tarnen id non docet in hoc loco.· non uno heic complexu coercct o-

rnnes omnium gentium fideles,

föd Judaros

tantum,

ypTccs rois Ιχνεσι ^ty\s 7rfeeoos, quos opponit rois

μόνον årtv

be ττίςιτομγ^' quum in antecedens

veriu locutus fit de

altera fidclium parte, qui

efient

e

turba

non

circumci-

forum, Senfus ergo eft, Abraham

eil

Pater Judzeorum,

non quidem illorum^, qui tantum

iunt circumciii, föd

(9)

Rom. IV: ιK 12.

qui, pratterquam quod, admiflö

circumcißonis

figno,

iimiles iunt Abrahar, iniuper etiam imitantur fidem ejus.

ObfervaverimtMiLLIUSjBENGELiUS&VETSTENIUS

in quibusdam codicibus particulam negativam s col-

iocatam fuille ^ante articulum rois^ atque HIERQNYMUM

&THEOPHYLACTUM adieveravifie,legenduna omnino eilé, raj πατέςα Τίεξπομνίς, s tgüs εκ πεξίτομjfc μόνον- κ. τ.λ.

Qnx Γι admittatur

ledio

^, manifciliflimum eft, ienium eile, _quem indieavimus, quemque fvethice exprimere

hoc modo pofhs: och theslikes vara the cmfkurnas fader,

tberas nemhgen, (om icke blott åro omfkurne, utan therjdm·

te vandra uti then tros fotfpår (efterfölja then tro),hvilken

Abraham hade eld han ännu var oomjhtren. Hunc habi-

tum dat iux verfioiii recentior Ν. X. Metapfarafles An- glus*. and the father ofthe circumcifed^, that is of tbofe who

are not barely circumcifed, hut rvho imitate tbat faitb xvbicb

cur father Abraham bad being yet uncircumctfed.

v. 17.

Kctrsvoivns εττίςευσε Qss, ^rs ζωοτίοιχντος rås νεκξχς H&f

kocKsvtos τ« μη όντα. ως οντά.

De feniu horum verborum difcrepantes interpretum

fententias obiervarc licet. Fuere, qui reddiderint ν.ατίνανη

s,proptcrea quod, quafi fénfus eilet: Abraham eft Pater o- mniutn noftrum, propterea quod credidit Deo. Sed pri-

mo nobis videtur verborum conftru£lio iitam non ptti explicationem, & deinde igooramus an ro Kocrsvuvrt co

usquam ienfu ufurpatum occurrat. Non quidem nos

pra:terit,relativum in _graeco fermone imitari cafum fub»

ftantivi, Tive huic prarponatur, live, quodordo natura¬

lis exigit, poftponatur: Neque omnino infolentes iunt

illa: loquendi foimar, quacexhibent iubftantivum iroita-

tum^relativi cafum:

Sic enim loquitur ^ESCHINES: sk

sttv rjvrtvcc πωποτ tκ ϊ,ξ'ζεν ώξχην, pro SK tjiv άξ%η^{,ψτινοο}

C 3 wc

(10)

Rom. IV: 17.

&λ v\$£* Cui iimile eil hoc: 8x εϊ/ν Ίνηνοί hs μετάνο/αν

χχi ©eoc καλεί οΐμαξτοβλβν» Sed hujus gencris loquendi

formae ad illuftranda verba, _quae fub manibus funt,tra- hi non poflunt: quum ro

I

aiio, quam quidem ad fe-

quens iubftantivum Θε$, ex iila explicandi ratione, fit

referendum. Quum ergo ita fit, malumus nos quidem dicere, genitivum pcndcre ^{a voce} !««riWw, atque relativum I, more,quem indicavimus, Grsecis famiiia-

ri, imitari cafum fui fubilantivi, huic licet, praeter na¬

turalem ordinem, prseponatur: ut perindc fit, ^ac fi fcri-

ptum eilet, χατεναντ/ ©es, é εττίςευσεν. Quo autem fenfu

Abraham dscatur Pater oranium gentium χατένατ/ ©s8

coram Dco, in disquifitione pofitum eil- HEU MANN US

& recentior Mctaphraftes Anglus ^eo exiflimant Paulum refpexiile, quod Abraham ^coram Deo, vel, in confpeSlu

Bei fteterit, cum ha?c ipfi daretur promiflio, cui fidem commodafTe dicitur. Alii contra ajunt fidelium Patrem coniiitutum eile Abrahamum χατεναντι ©ε£, in confpe-

£tu Dci, vei quod id fa^um fit ex decreto Dei firmo

& immobili, vel quod paternitas illa & adoptio nitatur fide,qu#Deo,non hominibus,cognita fit, & fit adeo utra- que fpiritualis, non carnalis. Ample£latur fententiam,

quam quisque voluerit: noilrum tantummodo eil indi- caviile,Linguae ufum non pati,ut verba haxce, χοιτΐναν*

τ/β έπ/ςευνε Θs8 aliter reddaneur,quam coram Deo, vel,

in confpe&u Dei, cui credidit. Parum prsterea refer-

re exiftimamus,utrum qua: interjacent verba, xuSdos ys-

yξ0ί7ΓT0ίι' ort ποοτεζού τίολλων εΒνων τεΒε/xcc σε* parentheil ^, quod nonnulli editores N.T. faciunt, includantur, an

vero una ferie cum antccedentibus legantur, ita tarnen,

ut poiitis utrinque ineifis, difterminentur a proximean-

tcgreilis,

%s

fct ^ποοτης πάντων ημών, & fequentibus χατε-

voovt/ i &c. utpote quum binae litte fententia: cohaererc videantur. Noder interpres, LUTHERUM iecutus, ex-

pli-

(11)

Rom. IV: 17. ^Si

plicat quidem το κατεναντι modo, quo id explicandum

eile diximu«, ied pro επίςευσε, legit επΐςευσας, quafl ver··

ba forent Dei ad Abrshamum, cum antecedentibus, ct*

πατεξχ πολλών ε&νων τεΒεικά ^σε, conjimgenda. Ita enim

il le: ^V/g· hajverfatt tig till enfader for många hedningar, får Gudi, ta trodde, Nequediflimulandum eil, in ^pau-

eis codieibus ita fcriptnm fuiile, quum vero illi, Judi- ceVETSTENiO, non magnsefint auSorkatis,retinernus plurium confenfu confirmatam le3ionem,hoc lubentius, quod contextus orationis huic magis favet, quam alte-

ri. Sic ergo collocatis & inierpunftis verbis, cs hi πα·*

Tγ\ς πάντων ^ημών, (καΒωε yεγξαπται,οτι πατεξα πολλών ε- Βνων τεΒεικά σε) κατεναντι έ επίςευσε Θ#5 κ. τ. Λ. fit ienius hoc ferme modo Svethice exprimendus: hvilken är alles

vår fader, får Gudi, then han trodde, hvilken giår de

döda lefvande, och framkallar the ting, Jom icke aroy att the fkola vara. Quod enim Paulus dick, καλείν τά μη

οντα ως οντα, id PHILO b) effert alia forma, καλείν τι»

μη οντχ εις το είναι,

Ctp. V: ν. 6.

'Ετι yo&f Χξίςοε, όντων ημών

ά<Βενων,

κατά καίξον υπες άσεβων άπε&ανε.

Sunt qui reddant voculam

triyinjuperyporro:

neque negandum eil, eo illam ienfu uiurpari nonnunquam,im- primis fi addatur

^,at

ubi fcquitur 7^,qua? indicat rationem reddi _eorum, qux difta fint in antecedentibus,

iitum habere fignificatum, quo, quaefo, exemplo ^pro-

baveris? referendam ^autem eile particulam hanc, in hoc loco, ad fequentia, όντων ημων άξενων, inde confliterit, quod commate g, ubi eadem fententiaaliis efFertur ver¬

bis, fic collocata occurrit: neque eil ifta vocum trans- lo·

b) De creatione Principis. ^,

(12)

Rom. V: 6.

iocatio Gfsscis icriptoribus aliis inufitafa prorfus: iea ^e-

nim loquitur ACHILLES TATIUS c) εγω deen σοι ταυ-

τοο γςοίφύο 7Te&gSévos^, ubi ετι pertinet ad vocem ττοοξ&ενοε9

ego adbuc virgo tibi

ha

c

Jcribo.

In

ceteris hu

jus comma-

tis verbis variant etiam explicationes & verfiones, ^pro

diveria interpungendi ratione. ERASMUS & LUTHE¬

RUM iesutus Svccus Metaphraftes retukfunt ro κατά

καίξον ad anteeedeatu: ille enim reddit: Cbrißus enirn,

fuum adbuc infirmi ejfemus

juxta

temporis rationem, mor»

tuus efl; atque hic: ^ty ock Chrißus, tben flund^y vi

ännu fvage

vorom efter tiden, hafver lidit döden for ofs fynd^are.

Qyafi quod Apoftoius verbis antecedentibus dixerat,de

indrmitate humana, id hac addita determinatiune miti-

garet: Ted vero, quurn in eo verfetur opera ejus, ut

divinae rrngnitudinem grada? celebret, qui

fieri

potuis-

fe (fredimuSjUt quidquam de humana miieria deiraélum

iret? certe enirn, _quo ha?c major fuiiTe deprehendacur,

hoc iiluftrior evadat oportet illa. Deleamus ergo ind-

fum ροίΐ ^το κατά κκίξον, atque hoc referamus ad iequen-

tia verba; quaft fcriptum föret %?ΐτοε en όντων y\»

μοον ά<Βενων^y άπ&οονε κατά καίξον υττε^ άσεβων. NotatSu¬

tern κατά _{καίξον,} in hoc loco, fixo, praßituto tempore,

idem ac το ττληςωμα τη χξόνπ Gal. IV: ^4· Qi.JP ienfu u-

furpata occurrit $σις ifta apud LUCIANUM: efl enim

illi οξ&ωε ^h&{ κατά καΐζον ετςάττειν d), reSle Lf fuo tempo-

re aliquid facere, atque alio leco e) r κατά zaipv ^γενό¬

μενη åvevist eil fuo, vel, jufto tempore faSla remi(po. Queis

confona funt hocc XENOPHONTIS verba/) ων κατά

tomma poiTe: ty^y då vi ännu voro

kraftlbfe

(viribus

quid¬

quam cS Conf. Kypkii ohferv. Sacr. adb. I. ef) Dijfert. cumHe-

Uod. 4) Ver. Hiß. j) de Venat.

(13)

Kom. V: _7. ₂₃

quam boni efficiendi

diftituti) hafver Cbriftus

pa

förelagd

tid, (få beftdmd tid) tidit döden för

ogudaktige.

v. 17.

McA/s·γ&ξ νπεξ OMctls ^TIS άπο^χνειτοα' ^υπεξ yåg τ8 «-

y«£)y τάχα ris κoff τολμά απο^ανέϊν.

Vocabula, <W/8 & dyecfö, genicivos heic eiTe neu- trius generis putaverunt ERASMUS & LUTHERUM

fecutus Svecus Interpret; ita enim hic reddic verba no- itra: Nu viU ndppligen nogor dl for det fom ratt dr:för

detfom godt

år

torde till dfventyrs nogor

dö. Sed in

er-

rore illos verfari manifefiiiTimum inde eil, quodojeere- ßeis y&f νμκςτοΰλο)^>pro qtiibus Chriflus mortem oppetiit,

opponuntur reis

δικάιβιε

^ uya&oisy quorum

ialutem

vix quisquam mortalium

fua

morte redemerit.

Scilicet hi-

culenra orarione exaggerat Apoilolus beneficium Chri- fti, eo maxiroe confpicuum, quod fe morti obtulerit,

pro redimendis hominibus, qui non tantum nuilo ^prx-

ftito bono illum demeruerant, verum infefiillimi inia¬

per ejus hoiles erant: quum hominum nemo

taeiie

in«

veniatur, qui projuflo, aut

fua

feiieitatis

amplificatore

vitam ponere fuftineat,· nedum ut

hoitem fua

morte

Ii·

berare velit. Id vero interefle videtur inter δίκαιον &

uyuSov, quod ille fit, qui

fuum

cuique

tribuit,

nocet nemini, hic vero, qui, pro habitu facultatum

fuarum,

prodeil omnibus, ea

ipfis exhibendo officia,

quse

perfe-

£to jure nemo ab illo exigere qneat« Et tanto quidem

minus hanc ipfis tribuere notionem dubitamus,

qpod

non ex Hebrarorum tantum, verum ex Gracorum etiam icriptis illa confirmari queat, Sic enim loquitur XENO-

PHON_g): χξΥΐμασι ys μγ,ν 8

μόνον δικάιωε, αλλά ygj ελευΒε·

ξίωε εχξητο, τό μεν δίκαια* άςκεΤν ijyéptvce τό εαν τα

άλλο-

D _τξία,

g) Be Ageßlao.

(14)

24 Rom. V: v. 7.

τριοί, τω 1ε ελευΒέρΙω qcfr των εοουτϊΐ τΤξοσωφελ'/ιτεον είναι. Ubl

XENOPrION oppomt ελευΒΙξκν τω otnotiep, diccns iiluna eile, qui fuas opes ad aliorum utiiitatem confert, hunc

vero, qui tantum abdinet ab alienis. Id quodalio etiam

Joco innuit b_j. Δ,Ικοίΐοε μεν Sv, inqüit, οίν ^{ειης, οτι} ύκ εξοί*

TtuTols bs) πλεονεξία i. e. Julius iane fis, quod per avari-

tiam neminem deeipis. Sed huic illuftranda? reivelma-

xime inférvierint verba CICERONIS i): Si vir bonuseft is, qui predefl, quibuspotefi, nocet nemini, rectejuftumvi-

rum_j bonum ^non facile, reperiemus, Quum vero pra?terea

parricula γάς fententia? adjiciatur, qua? oppofita fit prio¬

ri, commode eam reddiderimus men, vel, men nu, quod plenius expofitum efl ad v. 7. cap. 3. Sic ergo formari poterit Svecana verfio^; Men näppligen Iber nogon villja

do för en rättrådig man: torde dock bända at nogon ville ^va¬

ga lifvet får fin välgibrare. Sed neicio tarnen an εμφατι

ν,ωτεξον fiat hoc Paulinum efFatum, propiusque accedat

ad icopum, quo tota hiec oratio tendit, fi HERZO«

GILJM & SCHOETTGENIUM fecuti, interrogationis fignum coilocemus pofl ^το cinéäotvéliv: ut quieifio boc fer-

me modo formanda, an vero etiamfe quisquam morti of»

ferrefußinebitpro viroprobo of benefico?^exa?quet vim pro-

pofitionis negativa. Id fi fiat, clarius erit argumentum

Apoftoii, quo ofienderc vuit gratiam Chrifii carere ex-

empio ; primo enim negatu» quemquam veliemori pro

jufto, atque dcinde indicatur vix inveniri, qui bonum

virum liberare iua morte cupiat. Hoc fi non penitus difplicuerit, dicas Svethice: mennäppligen lärer nogon vill¬

ja do för en rättfärdig :jamånne tiU åfventyrs nogon/kul¬

le vilja väga fitt lij för fin välgiorare? Hifce prscmiiTis lequitur v. 8 conclufio: συνίςησι

te

^{κ. τ.} λ. atque ideo ^non

incommode redditur particula 'Se tberfbre. Tberfbre be»

prifar Gud, vel ådagalägger Gudfin kärlek tillofs.

&c.

b) Memorab.L. 1. i) Offic. L, 111. c. ij.

(15)

^.É0m Rom. V: v. ι$.

v. ry.

Αλλ' wV ro 7Το6ξ&7ίτωμ(% trcc ncy to χοίξίσμω* h χάζ

τω τ$ ^ενοε ιταξαπτωμοο-τι ο; πολλοί άπί$χνον, πολλω μάλλον

τtΧξίςχ, τζε πολλύε επεξίσσευσε.

Contendit Apoftolus primum hominem & iecun- dum, Adamum & Chriftum: ita quidcm ^, ut v. 15. το

T8

άεντεξ>8

χάξ&μοο Componat ^τω τ& πς ωτα τΐοοξοοπτωμοοτι,

& V. 16, ^το άωξημοο τω λ' ενοε οίμοοξτησαντοε. Quum _ergo ieorfim loquatur πε[ι τ$χοοξίτματοε fc τ$

^ωξημούτοε,

dis·

criminis non nihil ifta inter admittamus _oportet. N«- que omni prorfus ratione deilituta videtur BEZJE fententia, qua dicit χάξίσμω fignificare, hoc ubique in ϊο·

co, Chriftiobedientiam, five meritum, utpote _quumop- ponatur τω παξωπτωμωπ, offenfae, five non obedientis Adaroi

culpas:

atque

ίώςημ#

efte feficitatem illius flatus,

in quo homines reatu hberati & juititia Chrifti exornati incedant, oppoiiram infeliciftimae conditioni iili, _qua

ob ποίζάπτωμ#Adami peccari fordibus cooperti atque irse

& condemnntioni _obnoxii fumus. Haec vero ita inter ie confert Appftolus, ut oftendat το χαςισμώ emanavis- fe ^ex uno,veqne ac το πωροίπτωμα, & το Μ^μ» ^tam eile

univerfale , quam r& λ] ίνας ^.MgryTciVToz. Quürn ergo ita fitjfieri haud facile poile vkietur,ut prima hujus corama- tis verba, å% ^{ωε το} παράπτωμα 8τω το χαξίσμα,ϊη gratrana adducantur cumillis, _qua? & in hoc & fequentibusver- iiculis traduntur, nifi interrogationis fignum poft illa po-

natur. Hane unicam efte v'fam qua ad verum fenfum perveniatur, perviderunt HERZÖGIUS , HEUMAN- NUS, SCHOETTGEN1US & recentiorum plures: quos etiam nos fecoti in hane formam mutamus reeeptamver-

iionem Svecanam: Skuüe icke åt^erlösnings nåden vara af [amma befkaffenhet^{^}fomfyndafallet {förbrytelfen)1ty^, o??> ge-

D ζ nam

(16)

Rom. V:^v. ⁱj.

vom ene mennifkios förbrytelfe ma ηge aro döde, fä fä ^ännu mycket mer mänge männifkior

rikeli

gen ätniut/i

Guds näd

och gåfva, för tben ena

mennißans Jefa Chrifli förtienßs

ßuü. Svecus Metaphraftes LUTHERUM iecutus reddit

verba _, h %οίξΐτι rrj tS hos ωνβξωπα bjcrS ^genom Je- fum Cbrijlum fom then

enamennißan

var i nåden, non

ad-

rnodum quidem inepte, Ted iubohfcure ^tamen. Per-

ivafum nobis eil, ienfum non eile alium , nifi quemin-

dicavimus: Non enim genitivi ifli, r£hos άνΒξωπα, funt

fubjeåi, fed objecli: uti conftat τtvos dici, & fen-

fu a&ivo gratiam qua quis alium ample&atur, &

paffi-

vo fenfu, gratiam qua quis

apud

alium va!e«t. Hoc icn-

fu dicimus ττιν εμψ <v, meagratia, <sv\v %d^v tuacaus- fa: quomodo etiam PÖLYBIUS k) loquitur: τίνες

των εΒελovrvjäcv τςχτευομενων, τν τωνυπάτων kccqiti, ubi

τενε<Βχι tfj %a^>m των υποίτων, eft militäre in gratiam con- iulum, illorum caufla. Si hoc transieras ad Pauli ver¬

ba, cönftabit quid fit h χω^ιτι ty\ tShos

οίνΒ^ωπ^,

nempe doceri, gratiam Dei nobis

falutem concedere,

^propter

unum hominem Jcfum Chnftum, qui nobispepent,quod

amifimus τω ποοξαπτωμωτι τ8 Adam.

k) L, VI. C.; 74.

Monfieur!

Fous

_te Dijjertation

allés, Monfieur,

, quivousmus

faire

explique

conttoitre

levrai

ort

Jens

public,

de quelques pajfages des

par une Se avan-

tcrits de Saint Paul.

Rieti nefeauroit mieux developer le fotid de votre cotur, qu'unfiyet qui montre en rneme tems, df^votre zele pour laJhinte Ecriture & lesJoitis

que vpus premies dten donnerdeseclaireijjemens άvos compatrioies.

Celiti qui λemplojit fajeunejfe a la Gloire de Dieu & au hien de la

patrie, n'aurapasjeulemeut cettefatisfaclion Interieureinfeparabledelaver-

tu, maisil (iuraaujji le droitd'efperer unavenirglorieuxlsfplein d'agretnens.

Q'eflee, quejt vousfouhaite detout tnon coeur, comme Votre

Am\ fincere

CHARLES G. von STAPELMOHR.

SELECTORUM EX PAUUNIS