é>¥
Diflertatio Gradualis,
De
VARIA
REIPÜBL1C/E AT H ENI EN SIS
FORMA.
Cujus
Partem Pofterinran
Corif.
Ampi. Facuk. Philofoph.
Reg. Acad. Upfal.
Prsefide,
MAG. JOHANNE
FLODERO.
Greec. Lit. Profe&s. Reg. & Ord.
Publica Examiui Subjicit,
Stipcndijrius Hylrmgianiis.
JOHANNES DAN. DRISSEL,
Rcftngus,
In Audit. Carol. Mai. D. III. Junii,
A. MDCCLXXIL /Joris, Poft Mcridiem, SoHtis.
UPSALIyE,
Apud Jon. Edman, Reg. Acad.
Typograph,
ifthenes -ex genere Alcmieonulrnim prxtpnus
dicitur Cuifle autor ilSius artificii, quo effe-
tum Ht., ut Pyrhio oraeulo monerentjr La- cedcemonii tyrannide iiberandas eorura ope eile Athenas: atque adeo mirum non eft, fi magna ilie
autoritäre vaieret inter populäres fuos, libertacis aura
refetos. Sed ejus ftudio & crefcentibus opibus fe pro- palam oppofuit Ifhgoras , adjutus opera Oeomenis
quem §. 5. diximus Laeed^moniorum copias fubfidio duxifte Athenienfibus adverfus Pififtratidas. Cleomenes i 1 le primum Athen is expeibt Cliftbenem & permultos alios, ejus rationi additos, deinde fenatorium diflol-
vere ordinem adnititar reromque curationem publica-
rum trecentis Ifagorse partium permittere: fed quum fenatus forti & obfirmat^nnicno ejus refifteret conati- bus, nec loco ac. dignitate cedere vellet, occupaut con-
jurati arcem^ obftinantes animis tamdiu teuere locum illum, donec pe^ficerent qaod adgrefti fuerant; led aiiter
res cecidir. Äthenienfium reliqui concordilTinio ftudio
obfident , eoque tandem rem perducunt, ut tertio die, infeto negotio, difcedere cogerentur adver- üarii. Hoc modo Spartanorum armis iiberati Athenien-
D fes
Ü ) 24 c fl
Tes revocmt Cliflhenem reliquosque a Cleomene eje*
rtos g). Qnum vero poftrnodum Späftarii 1efei viiiiinc, Ålcma^onidarum fraude faclunn eile, ut- Pythio oracu- lo juberentur Atüenas iiberare tyraonide Pififtratidarum, qui nulla ipfos injuria laceilieranf, ulrionem meditati ex-
fblantem Mippiam arce'lbnt ipfjque proponunt, ut a- miHurn imperium recuperaref, iocia arma pölüciti. Sed
inanja fuerunt Peloponnefiorum ffudia, nec ullius illorum
mohmenti adminiculis fua iede moca tfl reflkuta Über-
tas renovaraque Ciillhenis opera reip. forma, Scilicet
Clifthenes ille, ut tradit HERÖDOTUS h), rsrgucpv.Ae<r
iovrcts A&r:vcii8? öexa(pvAbs $7rbii}vey h. e. quum IV. Cantum tribus antea fuident, fanxif, ut in X. partes didribuere-
tur Åthenienfis populus. Ex iinguüs iftis tribubus quot- ßnnis in Senatum eooptandos elfe fbruit quinquagenos viros, ut flc D. Senatores eilent, quum ex Solonis infli-
tuto CCCC. tantum fuiiTent. Hrec fuit origo a Graecis
-auToribus celebratre BgXifc r£v TrevTctKcnwycui eadem fuit audloricas, eadem obeunda munera, qux ancea CCCC. a Solone indituris Senator* hos incubuerant. Quum autem Concilium adeo numerofurn, vix uno loco quondie pollet fil! muneris partibus fungi , co-nditufum era?., ut pro tribuum nurnero,in X. partes äquales difiribueren-
tur, ka ut fmgoix condarent L.
Senatoribés
, quos tt^u- rcivété vocare iveverunt. Cuique quinquagenariae Sena¬tus parti XXXV. adßgnati erant dies» quibus jurl in Pry-
taneo ' dicufndo pr areilent: i-ftis elapßs, depufuk pro¬
vin ciåm ipfique fueéellk fccunda pars r&v Trsyrctxcaloov,
atque lic ex ordine reiiquar, donec inträ 3*0. dierum fp.atium per omnes ivillet rerum publicarum curatio. In-
de vero annuo illo exa^lo fpatio novi eligebantur Se-
BatoreS;, qui ecjarn partins vicibus,quo diåuno ed mo-
g) conf
HERODOJÜS
L. V. b) L,• ) 25 ( &
do, imperidavere. L. Pryfanes illi jus habuerünt Sena¬
tum populurriqüe convocandi, de gravioris momenti negotii? deiiberandi caufia: five vero ordinarii, five
extraordinarii celebrandi effent confeflus Senatorum, o-
portuit eos in tabula
perfcribere»
quibus de rebus plenoin Senatu efTet confultand.u«, peraciisque quorum gra- tia coierat Senacus, illum dimittere. Neque vero tan*
tum fuit Tfov 7?evTr,Kwr& proponere de quibus agendum
in Senatu eilet, verum negotium etjam quodlibet prius examinare, quam referretur ad plenum quingentorum concüium, nifi forte res incidens mloerata morapqueim*
paciens occafionem praxideret examinis fententiaque fe¬
renda. Praterea ad Prytanes ref'erebantur cauffie crimi- nales, eorum inprimis, qui prodendas civitatis mutan-
daque reiigionis confiiia iniiftene. Alioquin vero, ut
4. oflenfum eft, graviorum &capitalium criminum co- gnitio & difceptatio jurisdiftionis Areopagiticx erat, Li¬
cet ergo Senatorum numerus
Glifthenis
auipiciofit ad-
auftus, non ideo tarnen in aliam formam ab illo mu- tatum eft imperium, quum illud divifum inter fe tenu- erint optimates&plebs,modo, quem antea fanxerat Solon,
Fuit enim etjamnum penes plebem jus fuflrragii in co- mitiis & communio judiciorum inferioris ordinis, qunm
contra fupremum Dicaftenum Areopagiticum & v\ rdv
TtévTocKotrioov ßaKq ad nobiliores pertinuerit. Ob praevalen-
tes iftas Optimatum opes Ariftocrstia quamdam fpeciem
ifto tempore viguifte Athenis indicat PLUTARCHUS i)
d/o, inquit, T8 KIfAtovts
dyötvccvstliVTcs S7i)
r<p 7r^c7iyjApcyJ*&&UI TO
djriOifACC,
T8Evvs^'t?,
7!eieC0fJteV8 7TCtKiV KV,CO TCCf cZ)UY.ciÅsl(äctt Ttiv KAsic&£v8£ ccgt^oKgocTlxv, xotreßoav awi^oc^svor y.. r.A. Quorum verborum fenfus ut pla-
nior flat, obfervandum eft, in Athenienfi Rebubl. ani-
D 2 rao-
i ) Fit, Cimonisp. 488'
■® } 26 ( #
mofum diiTenfione collifos invicem fuiffe viros darin]-
mos, Cimoneoa & Periclem, illo pro Optimatum? hoc
vefo pro plebis poteftate omni fludio nitente. Perides ergo, quo firrnioribus prariidiis populi audoritatem mu- niret, pleraque judicia Synedrio
Äreopagitico
fubtradaad inferiora ?retulii tribunalia. Tam augufli Concilii-vim ,ita per fuam abfentiam labefaclatam ;ad corrtemtfonera
recidrfle asgre ferens Oimon lumrnopere labor.av-it, ut
ad prrflinurn decus illud revocaret & reflkueret tw em
Kheic&hxz d^on^ccrioiv, (ed fruftra Iaböravit: plebeis viri¬
bus fuffultus Pericles jam erat valentior, quam ut in
ordinem cogi ab adverfario poflet. Licet vero Atheni- enfis Ciyrtas hoc artificio .recsdHlet hs uxfUTcv.Ayyc-Ji?a- rlocv, ut PLUTARCHUS ait L. c., tamen, quum uni- verfa plebs Pericli elfet addidiffima concionesque ac ju¬
dicia ad unius nutum exercerentur, fuit, quod alio lo-
co ex THUCYDID.E obfervat PLUTARCHUS k), y t*
Tretwchés? TfoXlretcc , hcya yev
$yyoxgMT;<%,
e^yt»de
v7tc t& tr£oo-t8'dvfyos
05'f%>?. Hic (latus rerum viguit (bb Per,ide &XVII. eirciter annos pofl ejus mortem, fi quidem iilam,
ut plerique volunt chronologi, retuleris ad tertiura an- num Ol. T/XXXVIb Tum v.ero, h. e. Tub finem Olym¬
piadis XCI. fervente Peloponnefiaco hello, aha facta eft
Attici regiminis mutatio : quam nunc (equ itur ut .p.aucis explanemus.
§• m
Decimo feptimo Belli Peloponnefiaci anno, qul,
explerorumque calculo chronologoruai, incidét ini:mtm
Ol. XCI. annuni, decernebatur ab Athenienfi po.pulo expeditio in Sieiliam , cui Alcibiades cum Nicia ali isq ue
praTiciebatur; Ted revocabatur mox indeAthenas ad caus*
lam
k) Vit. Periclisp. rjfr.
M y 27 (
fam de violam religione dicendam,. Veritus Alcibia-
tfes ne adverfåriorum invidia obrueretur^ clanculum fe Ulis fubduxit, qtii- ad illum Athenas docendum mifli e- rant, profedusque in Lacedsemoniorum caftra1promtam Ulis operamo ffert adverfus populäres fuos; Quum ve-
ro aliquamditr in hoftili folo degilFec, multaque mala
Åtnenienfibus intulidet, incefTTc animum ejus defiderium patrice: fed qna ratione iftius compos fieret voti, do-
iriec fumrrm irnperii penes populam eflet, cujus fuffra- giis abfens capitis erst damnatus, non
facile
ipfr erat expedits Itaqoe popularis folvenda? potefhitis confili-um agitare csepit.. Hoc fine ad Duces Atbenienfis ex- ercitus, qui Samum tuebatur, miflis literis- pollicebafur
fe Tiffaphernis, Pcrfici Satrapa*, &; per illum- Petfarum Regis amicitiam & fbciam adverfus
Lacedaemonios
o- peram Athenienfibus conciliaturum efle> fl fe in patriam reducerenr, & populo* datam poteftatem in Öptimates rtansferrenty ca«flatus TifFapbernern non confidere illo-rum amicitiasy donec de publicis rebus ffatuendi jus pe¬
nes va tiam & mutabile vulgus effeu Ifta Alcibiadispro- rnifla- pronrs auribus exeipiebantur a militibus, in eas tunc angudias addudis, ut nuliam cernerent falutis fpem,,
nifr a Peioponnefiis disjundos Perfas in fuas partes per- ducerent Has Perfarum auxilii impetrandi conditiones
Athenas miflas propofuic Pifander popularibus fuis, qui graviter qtiidem initio tulerunt mentionem fieri de Al¬
cibiade reducendo populique' minuenda poteftater fed,
quum audirent non aliarc patere viam confervandte pa- trriaeoblatas conditiones receperunt, fado decreto, ut
Pifander cum decem collegis proficifceretur ad rem cum-
Tidapherne & Alcibiade tranfigendam.. Verum quum ille iniquHTima pofluiärety re infeda fe domum recepa- runt, palam fe ab Alcibiade delulös fuifle cum indigna-
fiione qi-iefli, Fiebst autern: hoc yicefimo Belli Pelopon-
aefi-
) *8 { 9
nefiaci anno, quum quartus ageretur Ol. XCb /). Sed
fic ramen Athenienfium Legati Samum reverfi res fir-
mius in caflris obflrinxerunt, fummoque opere labora-
verunt, ut popuiaris flatus quum Athenis tum in fociis
Civitatibus tolleretur. Ad hunc finem Athenas reverfus Pifander, rem pri dem prsrparatam deprehendic a con-
fpirationis fociis: Androcies enim alilque, qui acerrime
pro populi poteflate nixi fuerant, clandeflinis infidiis jara
tum e medio fublati erant. Quum ergo fic rupta es-, fént obflacula tantae fucceflui rei oppofita, coavocato
populo, proponitur, ut quinque tantum Civium niillia
ad reipub. curationem admjltterentur, iique qui & opi-
bus & corpore Civitatem maxime juvare
pöffenf.
Sed lictarnen adhuc & populus & Senatus more confveto con- gregabantur: quum vero qui verba in frequeuti Con-
cione häbebant, ex conjuratorum numero
eilenc,
& ce- teri, prasvalentem illorum multitudinem veriti, contra- dicere non auderent, nihil confultando ftatuebatur, nifl quod Oligarchicas faftioni placeret, Talis erat Reipub.Atbenienfis flatus, quum legatione apud Tiflaphernem
funclus Pifander domum reverteretur. Ilie ergo tempo¬
re fat commodo utendum ratus, advocata Concione fanxit, ut nuilus amplins Magiftratus ex pridino Civita¬
tis inftituto gereretur, fed quinque eligerentur
Pfauiue?,
a quibus rorfus alii centum viri deligerentur, quörum finguli tres fibi cooptarent: atque hi CCCC. fumma mu- rjiti poteflate imperarent, & quinque millia civium con- gregarent, quotiescitnque commodum
ipfis videretur.
(Sed, quod in parenthefi.monendum, doc.u-t poitmo-
dum eventus, adeo optimates abhorruifle ab illa regi¬
minis forma, qua? ad Democraricte fimilitudinem acce-
deret, ut donec cum imperio eflent, nulla cum quinque
mil-
/) Fid.
THFCFD1DES L. Elll/>,/#.'
# ) 29 C
millibus illis, qui ad fpeoiem tanturn defignabantur, com*
rnunicata re, (bli delpotice regnaverint tn\ Nec mora electi CCCC. Cives occultis ar mati pugionibus curiam ingrediuntur congregatosque i 1 lic Senatores exire jubenc.
Quujn ergo Senates vim, fi refragaretur, metuens fe (ubduxiüct, ceterique Cives nihil innovarent, occipiunt
CCCC. ilii viri reipub, adminiffrationem primq anno
Oi. XCII, quutm centenos ampiius annos libertate ufus
findet Atheniends populus ab ejeftis Pififtratidis n), Sed
violenta impeda diutufna die non folent. Inter Samios
tniiites multa, qua vera, qua falla, jacdbanrur de im-
moderata CCCC. illorum licentia in innocentes quos- que fatviendi; quare fe juris jurandi religione obftrin- gebant, oligarchicum imperium, quod Athenis ftabilituni
erat, concordillime fefe elfe detellaturos omnique in id
fludio incubituros, ut quamprimum
refcinderetur.Itaque
■decernunt primum, ut Alcibiades in patriam illorum ope¬
ra redoceremr. Hoc facto decreto, profrcifckur Thrafy-
-bulus ad T.ifiaphernem, Alcibiadem inde Samum dedu-
ctureis: qui, quam eo veniHet, permulta de lui iniqui-
tate exlilii conqueftus, a?qu;e de Tillaphernis in fe ami-
ci ia infolenter gloriafus, fpem Samiis injecit certiflimam .före, ut, qui tanta apud Rerfas valeref gratia, maximö illis tdu! éflet, quum ad Perfas alienandos a Peloponne- iiis, tum ad quadringentos Athenarum praefides ulei- fcendos. Ef adeo quidem concepta falufis fpe efFereban-
tur, ut, qua.fi nihil ampliu:: ipfis metuendum eilet ab hoflibus, quibus undique cinåi erant, nec dubia eflet
vicloria de quadringcntfc reportanda, confeftim vellent
Athenas navigare. Quod Fi factum fuilkt, haud dubie,
ut THUCYDIDS.S
oj
obfervat, pracfidiis AthenienfiumE nuda-
m) Vid jPLUTARCHUSin Alcibiade p. 20j. n) conf%
THiCFDiDLS l. FUL p. 6oi\ o,
L
c.<t§> ) 3G v ^
nudatam Joniam occupavident hodes. Id ergo provi¬
dens Alcibiades, fua interpofita au&oritate, incempedi-
vum iftum militum impetum fedavit, caudatus e re pri-
mum ede, ut ad Tidåphernem proficifeeretur de belli negofiis confultaturus. Veniunt interea Samum Legati,
quos quadringenti emiferant ad deliniendos rniliturn a-
nitnos, hos vero verba in frequenti concione facluros
audire prinnum Samii noluerunt, rninaciter frementes e
medio tollendos ede nefarios viros, qui popularis ever*
tendi imperii auftores fuident. Deinde vero sgre feda-
-to tumultu patientes aures nonnihil coromodaverunt ii-
lis3 dkentibus non iflam regiminis rnutationem in rd»
publ. perniciem fadam ede, nec quidquarn acerbius in
ulluro civium coidultum ab illis eOe, qui cum imperio
tunc edent, atque indiper futurum, ut quotquot edent
e qui-nque mii'ium numero per vices eamdem partici- parent dignitatem. Sed adeo non potuerunt ha?c & per- multa ålia, <juae a Legatis jadabantur, fiedere exacerba-
tos animos, ut magis qunm antea vociferarentur navi-
gationem Athenas verfus ede fufcipiendam. Verum ec- jaoi tunc Alcibiades, qui jam a TifTapherne redierat,
fe temerario condlio oppofuit. Quin etjam quum a mi*
litibus nulla darentur Legatis pacata refponfa, folus ille
eos privatim adfatur, domumque difcedere jubet, ad-
dens non fe quidem impedire, quo minus quinque mil-
lia Civium imperium obtineant, fed fvadere tamen, ut
quadringentos illos a Reip. adminidratione amoveant, St Senatum, quemadmodum prius fuidet, quingentorum redituant. E Saroo reverfi Athenas Legati renuntiant
Alcibiadis mandata, quse complurium, Oiigarchias qui prius faverant, mutatos pridem animos confirmarunt.
Hinc fieri coitiones coepérunt &confultationes haberi de
reflituendo populari datu. Sed huic rei fe furamo du-
dio oppofuerunt quadringenti illi, midisque hoc
dne
Le¬gatis,
• ) 3i C $
gatis, amicitia? foedera, quacunque tolerabili ratione fiert
poflet, Lacedaemonios popofcerunt. Interea, qui Oli¬
garchie ftabiüenda; operam dabant Eetioneae aLerius Pi- r^eei promontorii munitionem ftudiofe urgebant, cauflati exftru&urn illic murum ufui fore non tam arcendis Sa- miis, fi quidem infefta clade Athenas tcnderent, quam
reeipiendis Lacedxmoniis, quoties fui juvandi caufTa ac-
cedere velient. Reverfis Laced&mone Legatis, infecfco negotio, perflitere nihiiominus in munienda Eetionea»
Hinc ergo, ingravefcente magis magisque inter utrius- que faélionis homines tumultu ac feditione, eo tandem
res adducitur, ut proclamarecur, quicunque quinquemil- liaCivium, loco quadringentorum, reipubl. prseelle vel- let, illummunitionemoportere inchoatam atque indies furgentem
demoliri. Hac adhortatione excitatum vul- gus murum confcendit illique dejiciendo manum admo-
vet. Poltridie perturbati animis Quadringenti in curiam conveniunt de Tumma rerum deiiberandi caufTa: (ed his-
ce confultationibus intenti refcifcunt, qui munitionem demoliti erant, urbem eile ingreflös & concilium arma- tos habere. Ele&i ergo e quadringentorum numero non-
nulli eos adeunt & amice fvadent, ut compelcerent im- petum, nec finerenc hoftcs inter turbas inteftinas, in- fefio exercitu, urbem invadere, addica promiffione fu¬
turum effe, ut quinque miilia Civium
defignarentur,
&ex eorum numero quadringenti per vices conftitueren- tur, qui remp. adminiltrarenc. His verbis placatiore fa-
£lo populo decernitur, ut ad certum diem concilium de concordia in Bacchi templo haberetur. Quum vero di- dies adeflet, nuntiatur duas & quadraginta nävesPe-
loponnefiorum haud procul Athenienlium portu elle.
Hoc conliernati nuntio Athenienfes raptim adverlus ad-
propinquantes hoftes quasdam expediunc näves, queeproe- lio navaii captac, interfe&is nautis, in maximum metura
E % eos
eos conjecerunt, qui paulo poft infignrer auftus eft,
ad lato nuntio de Kuboes defeftione. In ifta conflerna-
tione cogitur concio in iftum locum, ubi ordinaria co«
rni-tia celebrari conlVeverant, a?que decernitur, uf qua-
dringen-tis iiiis imperium abrogarerur tradendum poftea quinque millibus ex iilorum lecbs coetu, qui reipu blies
caulla miütarenc p).
§. viir.
Primus agebatur annus Ol, XCIV., quam Atheni- en.fes , frabis dlucutno bello viribus, recentique clade a
Lyfan-éro,
Laccd
mioniorum Duce, adfecta clafle iilo¬rum, pa:em impetrarent ea condrione, ut dirutis moe-
nibus, pat.'io more remp. adminiftrarent. Muros qui- dem, ut juilierant, demoliebantur, fed de forma regi-
rninis non ievi er inter fe diHidebant confilio & lludns.
Fuere, qui Oiigarchiam in patriam revocare-ftuduerint:
contra ea vero ali-i Patrum admmiftrationem, quam ve-
ram fuiOe Democratiam conflabat, prsferebant. Sei(Tis
hoc modo in contraria (ludia civibus, mittuntur ab illis, qui Oiigarchis ftudiofi erant, Legati adLyfaodrum, au-
xilia imploratum adverfus alterius faclionis homines.
Adnuit iilorum votis hoc lubentius Lylander, quod e>us
maxime interellet, ut populo ademta reip. curatio in
paueos conferretur: jam tum enim animo agicare occe- perat confilia Grsecas Civirates fubjugatas in fua tenendi potedate, atque adeo id laborabat, ut veteres ubique Principes tolierentur novique urbium prsfecti conftitue-
rentur, qui hofpitii & clenteis vineulo ipfi eHent jun-
«fti, quosque folos Tibi addiåos fore cognoverat q ).
Contendit ergo propere cum centum navibus ad Pirre-
eum,
p) Vid, 7HUCFDIDES L. Vill. p. 623. q) Vid..
CORK KEP. vit Lyfandvi CM
# ) 33 ( •
cum, ibique conventu populi
indicto,
audorfuit & fva-
for, ut e fuo corpore eügeient XXX. viros,qui
fummse
rerum prseeflent. Huic mandato fefe oppofuic Therame-
nes, div5titans contra pacis dudum confirmata? foedera
Tibi libertatem eripi; Ted, gravifllmis Lyfandri minis per-
terrirus, pati tandem
coaäus
eft, ut popularis flatus e-verteretur. Mox XXX. viri eligunror, quibus id datur negotii, ut Senatum legerent, Magiflratus
conftituerent
& ieges prjeterea conderent
ad
quarum normam in po- flerum gubernaretnr refp. Vix dum iiii imperii habe-nas capeflierant, quum ca'dibus & rapinis
grailari
oeci-perent: at initio tarnen aequo illos animo ferebant Ci-
ves, donec ftudia fua impenderent e niedio toilendis Syeophantis & abjectiffima; faecis hominibus, quos inju-
fhs aHorum aecufationibus fe prius aluifle conftabat in-
ter omnes. Quum vero deinde faevire etjam in alios occiperent, tum res omnibus indigna
vifa eft,
nec quis-quam fuit cordatiorum Civium, quin,
quorfurn ifta
e-vaderet dominatio, vereretur: nec larebant tyrannis iftas popnlarium murmuratiönes &
fremitus:
quare tunc tern-pus efle rati externa
circumfpkiendi auxilia, mittunt ad
Lyfandrtim, qui Laconica peterentpreefidia,
quofacili-
us & fine periculo, fublatis
improbis
novoqueimperio
adverfäntibus, ad ejus nutum conftituerent rempubli-
cam. Mittitur hinc Athenas cum prasfidianis militibus
Callibius, quem omni cultu demulcebant
XXX. tyranni,
ut quidquid agerent,
adprobaret: fa^um etjam indeefty
ut illius tuti pratfidio optimos quosque
& opulentifli-
mos comprehenderent &
trucidarent, direptis bonis il-
lorum atque inter Spartanos
irniites diftributis. Tum
vero Theramenes, unus XXX. virornm, creteenti magis magisque violenti#
fe palam oppofuit, teftatus de
re- publica a&umefle,
nicaedis
acprofcriptionis modum
tandem facerent: rem etjam eo
perduxit,
ut ex univer--E % fo>
• ) 34 (
fo Civium numero tria millia
deligerentur,
quse in ge- rendas reipubüae focietatem venirent. ~ Qui in hunc or¬dinera cooptati erant, iiiis patuit aditus ad Magiftratus
& fenatoriam dignitatem, ceteris ab omnibus excluhs honoribusquidquatn moliriarraa etjampoRent.adimebantur,.Quin etjam conftat XXXne contra reravit¬pr
ros illos ita cum fenatoribus jura partitos efle, ut fibi folis vindicaverint jusarbitria faciendi de falute illorum, qui extra ordinem t£v Tquryjklotv efient: at vero fi res
ageretur cujusquam eorum, qui numero iRo contineren- tur, eam ad fenatum referendara eRe fanxerint. Colligo
hoc ex oratione Critite coram fenatu apud XENOPHON- TEM r). Videlicet Theramenes ille, quem fjpra dixi-
musditionisobviamre;p.,palarncujusivilleadrainiRrationisXXX. virorumpartemtyrannidi,ipfe pro-cum ceteris fufceperat, anquiritur. Res refertur ad fenatum:
ibi vehernentiffime in lilum perorat Critias, felatus, vive»
renon oporfere virum illum, cujus omnia confiiia & mo-
litiones tenderent ad evertendum Reip. ftatum, Lacedse- moniorum auftorif.ate confirrnatum. Contra ea oRendit
Theramenes, eos deraum efle patriae hoRes infeRiRimos, qui, concefla poteRate abutentes, promifcue in nocentes ac innocentes oranes farvirent, fe vero qui a tali crudeli-
tate eos prohibete niteretur, proditionis inflmulari ne-
quaquam debere. In hane fententiam diRa permulta pronis auribus excipiebantur a Senatu: quum ergo Cri¬
tias cerneret ad Theramenern elfe fenatum inclinatiorera,
rem alia adgreditur via. Lege, inquit, fancitum eft, ne
quis ex numero rcov r^i^yiklooy darnnetur & interficiatur fine fenatusde iliis decreto,at qui extra catalogum illurn funt, Ratuendi arbitriurn XXX, viris competit folis, quapropter ego Theramenem hunc deleo ex numero
illo, r) EAAjjv 150.q. L. 11, c. 3.
# ) 35 ( I#
illo, privatumque fa3;um nos, renitente Scnatu, morte roultabimus. Aperta quidem hcec violentia erat & per- verfa legis interpretatio. Si enim XXX, viris non com-
petiit jus damnandi quemquam ex tribus miliibus rei- publicte gubernandte fociis, qui, quaelo, fieri potuit,
falva lege, ut fuo arbitrio quemquam expnngerent: fed
vis tarnen heic pra?valuit jure, Critias, fimul hoc di¬
ctum erat, miilis fateilitibus, per vim ad capitale fup- plicium abfbrahebat Theramenem. Hoc fublato viror multo, quam antea, licentius grallari coeperunt XXX.
viri, nemini parcentcs, unde fibi vel' metüebant, vel
lucrum fperabant, flve in nnmerum rcov r$t'&%t\lcov leclus effet, five minus. Hinc fiebac, ut plerique, qui fortu-
nis pollerent, ex urbe profugerent. Lacedarmonii, quum maxima Civium parte exhauftam urberu cernerent, o-
mniaque
feditionibus
ac turbis mifceri, l^titiam diffi-mulare non potuerunt, fperantes fore nunquam, ut quid-
quam virium recolligerent Athenae: quin etjam decre-
tnm promulgant, quo profugos Athenienfes, ubicunqtie efient, vin&os XXX. viris fiftendi poteflas dabatur. Di¬
eto audientes erant Grjeca? Civicates, praevalidas Sparta¬
norum vires verita;, exceptis Argivis & Thebanis, qui fpartanam exofi crudelitatem propenfiflimo humaniratis
Audio excipiebant patria ejeftos Athenienfes. In horum
numero erat Thrafybulus, vir, telbe NFPOTE J), nemi¬
ni potbponendus fide, conftantia, magnitudine animi &
in patriam amore. Primus enim ille a triginta tyrannis oppreflfas Athenas ex fervitute in libertatem vindicare ad-
grefT s, Thebanorum fultus anxilio, occupaf Phylam
cafellum in Attica munitiflimum, centum fbadiis diftans Åthenis. Hoc fimulatque relciverant tyranni, copias ad- verfus iHurn educunt, led quamprimum eo venerant, quuin / ) Fit. Tbrajyb.
il ) 36 ( #
quum ingens nivium vis effunderetur, panico quafiter*
rore perculli in alium locum caftra tranftulerunt. In-
terea fit magnus exfulum concurfus ad Thrafybulum:
quare cum cernerent XXX. tyranni crefcere indies ma¬
jori majorique audu ejus vires, quo res evalura eilet veriti, ad colloquiurn Uli evocato (vadent, ur, qua din-
dus erat, exfulum turba exaudorata, aequa cum ipfis po- teftate in Theramenis locum cooptatus reipublicas im- peritaret. Sed magno anim-o refpondebat Thralybu¬
lus, malle fe exfiiii ta^dia deycrare, quam in tarn nefa-
riae dominationis focietatern venire, nec belli le prins fadurum efie finem, quam, revocatis exfukntibus civi*
bus, a majoribus tradi|um decus reipubl. reftitueretun.
Ilaque fuis rebus metuentes tyranni Legatos noittunt La-
cedremonem auxilii petendi cauffa, atque ipli in-eea
quantum copiarum contrahere potuerunt, in aciem edu-
cunt, fed illas ex improvifo adortus Tbrafybulus partim obtruncnt, partim in urbem fe fuga referre cogft Hu*
jus fucceilu audentior fadus Pirareum adgrellus Muny-
chiam occupat, defertum fed munitum collem. Inde
quum Pirxeo potitus eilet Thralybulus, confluunt eo catervatirn , quos tyrannidis pertaftum erat, ut jam ex¬
fulum copia.* numero fuperiores eilent. Hac virium ac- ceflione fretus Thralybulus ad urbem obfidendam fe
comparat: tum vero oppidani, imminens periculum cer- nentes abrogant XXX. tyrannis Magiftratum, atque ur- be eos faceftere jubent, ledis X. viris, qui didatoria
cum poteflate rerum Itunms prarcilept, donec amicis-
fimis padis bellum dirimeretur. Sed & Iii, fimulatque Magiftratum ioierant, abjeda pacis cura, pro tyrannis fe
gerere incipiebant, arceJflitis Lccedtemone auxiiiaribus
sdverfus exfules copiis, Duce Lylandro. Jam pridem Paulanias, Lacedacmoniorum Rex, invide~at crefcenti Ly*
fundri glorise, & nunc maxime verebatur, ne fuas ille
faceret Athenas, opprefTis illis, qui pro patria & liber¬
täre recuperanda arma fumferant: iraque tam nefariis au- fis ejus obviam iturus, contendit Athcnas cum ingenti-
bus copiis, eoque tandem rem perduxit, ut, pacis for¬
dere idto intet exfules & oppi danos, priOinwm Senatui de:us, fuaque populo jura, h. e., qui prius viguerat, po-
pularis flatus reftitueretur quarto anno OL XCXVI1L
quum quadriennium circiter gemuiiTent fub XXX. tyran¬
norum & X. virorum jugo t). Ab illo tempore, quum
äiiquamdiu dulci iibertate florui(lent Athenar, prcccipites.
demum in luxum ivere: non clallem & exercitum, ut antea, alebant, fed fedos dies & ludorura folemnia a-
gitabant: quibus rebus, ut ait JUST1NUS «), erfedtum ed, ut inter otia Grarcorum fordidum antea & obfeu-
rum Macedonum nomen emergeret. Philippus enim,
vidlor ad Chaeroneam, infulas ipils ademit & imperium
maris v): nec illo vivente aut podmodum fub Alexan-
dro fe commovere aufår, quum pofl hnjus fata refur- gere conarentur, fubadlar ab Antipatro fub Macedonum poteflatem omnino pervenere. Quem Athenarum ca-
Tum invedlamque ab illo regiminis formam, reflat, ut
ejcplan-emus.
§• IX.
Pridinas Athenienfium gloria permultum quidem de-
trahebatur Philipp! vidtoria & Alexandri M. praevalida potentia; fed non dum tamen exuerunt libertatis jura;
fummum imperium adhuc -penes populum erat, id quod maximorum deiode caufla rhalorum exflitit. Jam tum, Alexandfi tempore, tcgre ferebant Athenienfes Macedo-
F num
t) eonf. DIODORIS S1CUL. L.X1F> XENoPHOM EÅÅrjv. 15:of. L. II. c. 3, 4, Plutarebus vit. Lyfand, u) L.
IK c. i(. v) vid. PAUSANIAb in Atticis.
tS3» \ %Q t clZi
«gg? J O O \ W
flum dominatum, (ed donsc illorum opes, late per A-
fiam circuml3tis vtöricibus armis, magis magisque in-
valefcerent, palam ad arma concurrere non aufl Tunt:
Dtprimum vero conftitit decefliiTe Monarcham totis vi¬
ribus in bellum incubuere. Leofthenes Dux belli eli- gitur: qui ubi collegerat militum raanum non exiguam, partim ipfe adit Gra?cas Civitates, partim Legatos mit- tit, qui ad liberandam Gra;ciam e Macedonum domina-
tu horcarentur. Interea vero de fumroa rerum conlul- tabatur Athenis. Qui opibus &> prudentia maxime va- lebant fnmma ope nitebantur, ut armis abftinerent: fed
altera pars vicit: rabulte populäres multitudinem fua fpon-
te ad bella, quam ad pacem, inclinatiorem concitabant.
Unde fiebat, ut in lolemni concione decerneretur com¬
munis libertatis curam efle fufcipiendam urbesque pra>
lidiis Macedonum occupatas liberandas. Hoc faSto
de-
creto, complures Grtrcre Civitates fe ad Athenienfium
focietatem adplicuere: Ted non defuere ramen, qui An- tipatrum, fummum Macedonici exercitus Ducem, juve-
rint. Varia fortutia quum bellum aiiquamdiu geftura es- fet, difluebat tandem Antipater Graecorum focietatem,
cum fingulis Civitatibus particulatim
foedere
idto:unde
fa£fcum, ut quum Athenienles fe cernerent nudatos fo-
cioruruNauxiliis, legatos & ipfi mitterent ad Antipatrum
de pace facienda. Refpondebat ille non alia fe condi-
tione bellum foluturum efle, nifl fua omnia poteflati
ejus nermitterent Athenienfes: hi ergo extrema adadti
neceflitate tradunt Antipatro Civitatis fuae
adminiftran-
dae potefratem & curam. Ille vero non immitem feer- ga vidos exhibens urbem qnidem & opes ceteraque o- mnia ipfis rerinenda concedit, fed fanxit tamen, ut in-
fidae & ad turbas movendas, nulla non lefe ofFerence occafione, paracifllmre multitudini imperii
adminiflratio
adimeretur, illis deferenda, qui opibus ceterisantecede-
. .. rent
• ) S9 ( • ^
rent, quorumque adeo minus putaret interefle tranquil-
lum Reip. ftatum convellere. Itaque qui plus duobus
millibus Drachmarum pofTiderent, illis conceilit Magi-
ftratus gerendos & jus fuffcagii in comitiis: qui vero cen- furn iilurn non adtingerent, ilios vel urbe excedere jas- fit, vel, fi iliic manere vellenc, a publicorum traftatia-
ne negotiorum removit. Sed fic tamen, ne in pofte-
rum quidquam molirentur, Macedonum praefidium re-
cipere coa&a? funt Athenae. Incidebat autem haec regi¬
minis mutatio in annutn fecundum Ol. CXIV, quum ab ejedis XXX. tyrannis & X, viris popularis ftatus vi- guidet annos circiter LXXVIIF. x). Antipater extremo
■vitar limini haut multo poft admotus, Regias prolis cu-
ratorem & Ducem iumma cum poteflate defignat Po- lyfperchontero, virum inter Alexandri commilitonesna¬
tu maximum fummoque a Macedonibus honore cultum:
filio vero (uo CatTandro chiliarchi munus tribuit, fecun- durnque a Polyfperchonte elTe jubet. Aegreferens Cas- ia&der fibi ereptum paternum imperium ad alios reci- diile, conciliata fibi Antigoni & Ptolemxi amicitia bel¬
lum machinatur adverfus Polyfperchontem: qui quum futuri magnitudinem belli prsvideret, quodam artificio
fibi foedere jungendas ede Grcecas Civitates ftatuit.
Quum Oiigarchicum imperium a Cadandri Patre Anti¬
patro ut in aliis permultis Graecia? Civitatibus, ita et-
jam Athenis inftitutum fciret, fufpicabatur haud imrae- rito, qui cum imperio edent clientelac amicitiseque jure
ede Antipatro jun&os, atque ideo propenfo fore in ejus
filium ftudio. Quo facilius ergo a Caflandro alienaren-
tur, promulgato
edi&o
jubet Graecas Civitates, quarum ab Antipatro diminuta eilet iibertas, priftino jure fruiF 2 8c
x) Conf. DIOD OROS SICCL. L. XFIll p. 6ou
PLU7ARCHUS in vita
Pbocionisp.
7/5.) 4° C «ff*
& ad formulas majorum remp. adminiftrare. Quum ve-
ro Nicanor, qui Macedonum pradidio tenebat Munychi-
am, portum Atticx, cognovifiet hoc artifkio voluifle
Polyfperchontem in fuas partes pertrahere Athenienfes,
fumrno illos hortabatur
fiudio,
ut frdem erga Caffart-drum fervarent, nec fallaci libertatis fpecie fedecipi pa- terentur. Sed fpe venturi a Polyfperchonte «auxilii erebH obftruxerunt aures hujusmodi monitis: interim tarnen
impetravit ab illis Nicanor, ut paucos quiefeerent dies,
Interea vero clanculum contrahit Nicanor tantum mili- tum, quancum fuffkeret ad tolerandam obfidionem, tt
quidem vim molnentur Athenienfes, atque infuper et»
jam Pirateum occupat. Hoc atgerrime ferentes Atheni- enfes Legatos mictunt expoftulatum cum illo de illata
injuria, rogatumque, ut deduélo praefidio ad mandatum Polyfperchontis fuo illos jure vivere fineret. Sed jubet
ille Legatos ire ad Caffandrum, a'o illo enim fe prsfi-
dio adhibitum nihil fuo arbi trio facere pofle ajebat. Per -idem tempos veniunt litern ab Olympiade, quibus Ni¬
canor jubetur relliruere Athenienfibus Munychiam & Pi-
neeum : promittit quidem ille metu aia&us, fed caulTas
tarnen fubinde pr^texens rem protrabit donec Alexan¬
der Polyfperchontis filius cum exercitu in Atticarn ve-
niref. Ad hujus adventum libertatis auram captare coe-
perunt Athenienfes: fed interveniens cafus illorum ex-
pecfationem remorabatur non nihil. Nam Phocion il-
lumque fecuti alii occurrunt Alexandro & docent inrein
ejus fore ut pr&fidia fibi retineret, donec debellatus es- fet Caflander. Hoc quum agi fenfiffet populus in con.
cionem prcgreflus pradéntibus Magiflratibus imperium abrogat, lectisque fenatoribus, qui Democratke maxime faverant, Oligarchicos damnat MagKtrafus partimque il¬
los capfce partim exilio multat. Qui patria pulfi erant ad Alexandrum confugiunt ejusque opem imploranu ille
vero
) 41 ( &
vero litteras dat ad patrem, quibus orat ne quid adver~
fi accidat iilis, qui ipfi addi&i nunc promtam operamad
omnia fpunderent. Mittit etjam Athenienfis populus le«
gationem ad Polyfperchontem, qute Phocionera ceteros- que exules accufaret &: Munycbiam cum libcrtate reip..
repeteret. Providebat quidem Polyfperchon Pirxeum &
Munychiam roaximo fibi ufui före, (ed, quum vereretur,,
ne, (i fidem dudum datam falleret, ceteras Civitates-
Gureas a fe alienaret, palam in prtefenti abnuere non»
ed aufus, Comprebenfos ergo primum Phocionem ce- cerosque exilii iocios vinftos mittit Athenas, data pote- ftate iHos vel interficiendi, vel obj-eftis criminibüs ab- (olvendi. Crimini autem imprimis illis dabatur, audo-
res tempore Antipatri fuifie opprimendae libertatis abro- gand.rque popularis adminiftrationis. Hifce onerati cri¬
minibüs concordidimis
fuffragiis
ab exacerbato Atheni-enft populo morte multantur. Haut multo poft venit
.Ca-ffander- ab Antigono datis auxiliis munitus PirtrumquQ
& porrus clauflra in potedatem redigic, Hsnc varia fortu-
na bellum mter Cadandrum & Polyfperchontem gedura
ed, eoque tandem res funt addudac, ut quum pleraque
Grtec# Civitates a Polyfperchonte defeciflent, Atheni-
en/es qnoque cum Cadandro tranfigere cogerentur. Poft difceptationes aliquas convenit inter illos de pace, ut urbem, agros, näves ceteraque omnia fibi haberent A- thenienfes, fed Munycbiam retineret CadanJer, atque Resp. interea adminidraretur ab illis, queis cenfus eflet
ad X. minas, uno ex Athenienfibus conftituto Curatore*
qui Cadandro
placerét.
Eligitur ergo Demetrius Phale-reus, qui curationem urbis adep-us placiduni fe & sc- quum erga Cives prtrbuit y
j.
Quum vero ille X. circi-ter annos cum imperio
fuilTet,
venit Demetrius Anti-F 3 goni
yj conf DIODORUS S1CUL. L Wllh tu,
# } 42 ( ©
goni filius, Poliorcetes diäüs, cum validis copiis terre- ftribus pariter ac navalibus: injun£lum illi ab
Åntigono
erat, ut grtecas Civitates, inprimis Athenas, Calländri pradidio occupatas, in libertatem vindicaret. Simul ille
Pirareo copias admoverat, promulgaeo ediclo Patris,de
liberanda urbe, undique incipiebat oppugnationera eo
iucceOu, ut inträ paucos dies, quurn jam, defperata fa- lute, Thebas primtim atque inde in Aegyptum profu- giflet Demetrius Phalereus, & Pireseo & Munychia po- tiretur. Quo fa&o avita libertate frui & ad priftinam formam Remp. adminiftrare judit Athenienfes. Ut ve-
ro aliquod bujuice liberationis monimentum exflaret,
decem prioribus tribubus addiderunt Atbenienfes alias duas
Arpyirqicc&z
&Avriyovl^a
dietas, ipfosque infuper li-bertatis illorum au£torés, Antigonum & Demetrium,
aureis flatuis coronisque C C. taientorum honorarnnt z),
Pa&um eft autem hoc an. 2:0 Ol. CXVUI., quurn a Lamiaco hello, quo ab Antipatro exuti funt libertate, XV". prsterjiilent anni a).
§. X.
Non adeo muko pofl recuperatam libertatem, i#o foedere cum Romanis focietatem iniere Atbenienfes:
qua vigente gravia paill iunt a Philippo primurn, De-
roetrii nliö b)> deinde a Sulla, tempore belli Mitrida-
tici r), tum a C^lare fervente illum inter & Pompei-
um Civili hello d). Nec inlequentibus temporibus fub
Bruto & CafTio, Antonio &
Äugufto,
cladis immunes fue-z) DIOD. SIC. L. XX a) Vid. LIVWS L.
XXX. b) Vid. LIVILS L. XXX. v) conf. PLUTAR-
CHUS in vita Sulla PAUSANIAS in Atticis p. jr.
d) conf. DiO CAUSSIUS
