Specialkost och anpassade
måltider
)specialkost( صاخ ییاذغ یاه هدعو دروم رد ناتسرپرس و نادرگاش هب طوبرم تاعلاطا ناتسکدوک و بتکم رد )anpassade måltider( بسانتم ییاذغ یاه هدعو و
هدعو هک تسا نیا انرلااد یاه نومک رد ام فده یارب بوخ تیفیک اب و نانیمطا اب ییاذغ یاه ام یاه یروخاذغ نانامهم هک نادرگاش و ناکدوک اب انرلااد یاه نومک مامت .مینک مهارف ،دنشاب یم )Region Dalarna( انرلااد تیلاو یراکمه ییاذغ یاه هدعو یارب ار یکرتشم یاه همانرب بسانتم ییاذغ یاه هدعو و )specialkost( صاخ زا .دنا هداد هعسوت )anpassade måltider(
یاه هدعو هچ هک نیا هب طوبرم تاعلاطا نیا قیرط یاه هدعو هچ و )specialkost( یصاخ ییاذغ ناکما )anpassade måltider( یبسانتم ییاذغ نیا طورش طرش دروم رد نینچمه و دشاب یم ریذپ .میهد یم یتاحیضوت ،اه هدعو یاه هدعو و صاخ ییاذغ یاه هدعو ٔهمان تساوخرد هک یدرگاش ای تسرپرس طسوت دیاب بسانتم ییاذغ شیپ عقوم هب و دوش اضما تسا هدیسر ینوناق نس هب رد رگا .دوش لاسرا لاس ره نازخ مرت عورش زا تساوخرد ،دهد خر یتارییغت یلیصحت لاس لوط .دینک دیدمت اروف ار دوخ صاخ ییاذغ یاه هدعو هب زاین ،نیا رب هولاع
ای و ییاذغ داوم هب تبسن تیساسح لیلد هب دیاب اذغ هب طوبرم یاه یرامیب رگید لیلد هب )dietist( ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد زا هک دراد دوجو زین یئانثتسا دراوم ،دوش قیدصت هب زاین .دش دهاوخ حرطم تاعلاطا نیا همادا رد یاه یناوتان لیلد هب بسانتم ییاذغ یاه هدعو neuropsykiatrisk( یبصع یکشزپ ناور نآ هباشم ای )funktionsnedsättning بتکم نادرگاش یحص هورگ مه طسوت دیاب ،رتکاد ،ناتسکدوک ریدم ،)elevhälsogrupp(
همان قیدص .دوش قیدصت ییاذغ میژر صصختم ای تاعلاطا هک میوش نئمطم ات دنک یم کمک ام هب اه ،ناتدنزرف ای و امش یاهزاین دروم رد یتسرد .میا هدرک تفایرد
Dalarnas kommuner och Region Dalarna i samverkan
Smedjebackens kommun
Gagnefs kommun
هب تبسن تیساسح لیلد هب )specialkost( صاخ ییاذغ یاه هدعو ییاذغ داوم هب طوبرم مئلاع ای ییاذغ داوم
)Allergi( تیساسح هب ،ریش هب تیساسح لیلد هب ناتدنزرف ای امش رگا هب لیجآ هب ،یهام هب ،)soya( ایوس هب ،غرم مخت نینچ ای ینیمز ماداب/زغمراهچ/قدنف/ماداب لاثم روط هدعو هب دنمزاین ،ییاذغ داوم رگید ای ییاه لیجآ دیاب تروص نیا رد ،دیشاب یم صاخ ییاذغ یاه طوبرم صاخ ییاذغ یاه هدعو همان تساوخرد کی رتکاد همان قیدصت کی نینچمه و دوخ تیساسح هب ای تسا هداد رارق نامرد دروم ار امش هک لوئسم )dietist( ییاذغ میژر صصختم زا همان قیدصت هام کی رثکا دح ات دیاب همان قیدصت .دیهد لیوحت عورش ار صاخ ییاذغ یاه هدعو ام هک نیا زا دعب هتشون دیاب همان قیدصت رد .دوش هداد لیوحت ،میدرک داوم هچ هب تبسن امش دنزرف ای امش هک دشاب هدش همان قیدصت نانچمه و دراد/دیراد تیساسح ییاذغ اه تیساسح زا یرایسب .تسا ربتعم یتدم هچ ات لیلد نیمه هب و دور یم نیب زا یکدوک نارود رد بترم روط هب دیاب لفط لوئسم رتکاد هک تسا روط هب ییاذغ داوم هک یروط دنک یریگیپ ار لفط قیدصت رابتعا تدم رگا .دوشن زیهرپ یرورضریغ دیاب یدیدج ٔهمان قیدصت ،تسا هدیسر نایاپ هب همان ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد فرط زا امش دنزرف ای امش هک دوش هداد لیوحت )dietist(
)specialkost( صاخ ییاذغ یاه هدعو دیناوتب .دینک تفایرد دیاب ،دیراد یدیدش تیساسح ناتدنزرف ای امش رگا ریدم ای )elevhälsan( بتکم کینیلک اب یتاقلام وگ و تفگ دروم نیا رد و دیشاب هتشاد ناتسکدوک یتیساسح شنکاو راچد امش ای درگاش رگا هک دوش .درک دیاب راک هچ ،دیوش تیساسح لیلد هب ییاذغ داوم هب تبسن شنکاو )pollenallergi( یراهب/یلصف هویم ،بیس لثم ییاذغ داوم هیلع شنکاو هک اجنآ زا بلغا یلصف تیساسح نمض کدرز و راد هتسه یاه نیا هک تسا یفاک ،دنک یم داجیا یفیفخ مئلاع تاقوا رگا .دوش فذح ییاذغ میژر زا ماخ ییاذغ داوم هنوگ زا ییاذغ داوم نیا فذح هب زاین امش دنزرف / امش اضاقت رد ار نیا دیاب امش ،دشاب یم دوخ یاه هدعو میژر صصختم ای رتکاد قیدصت و دینک هتشون همان داوم نیا هک تسا مهم رگا .تسین زاین نینچمه ییاذغ رد ،دوش فذح ییاذغ یاه هدعو زا هدش هتخپ ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد قیدصت زاین تروص نیا .دشاب یم مزلا ییاذغ خرس/زمرق ییاذغ داوم هب تبسن ندوب ساسح
داوم زا تاقوا یضعب ناتسکدوک نینس رد لافطا یم ییاه یتحاران و فیلکت راچد زمرق ییاذغ یگنهرف توت ندروخ زا دعب لاثم روط هب ،دنوش .)tomater( یمور ناجنداب ای )jordgubbar(
هزات ای ماخ ییاذغ داوم زا اهنت تلاکشم هنوگ نیا تلاکشم نینچ .هتخپ ییاذغ داوم هن و دوش یم داجیا .تسین کانرطخ و دیآ یمن دوجو هب تیساسح رثا رد یاه داوم زا یخرب زا زیهرپ هب زاین امش کدوک رگا هب طوبرم همان تساوخرد ،دشاب یم ماخ زمرق ییاذغ هک دینک هتشون و دینک رپ ار صاخ ییاذغ یاه هدعو راک نیا یارب ،دوش زیهرپ دیاب ییاذغ داوم هچ اقیقد .تسین زاین ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد قیدصت ییاذغ داوم هک صاخ ییاذغ یاه هدعو هک نیا یارب ،دوش دییات امش لفط یارب درادن هدش هتخپ زمرق .تسا زاین ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد قیدصت )Laktosintolerans( سوتکلا لمحت مدع دشاب دنیاشوخان دناوت یم سوتکلا لمحت مدع مئلاع ار سوتکلا هک یدارفا رثکا .تسین کانرطخ اما یمک یرادقم لاح نیا اب دنناوت یمن هدرک لمحت ییاذغ یاه هدعو رتشیب .دنناوت یم هدروخ سوتکلا هب لاتبم دارفا رثکا و دراد سوتکلا یمک رادقم ار دودحم رادقم نیا دنناوت یم سوتکلا لمحت مدع یم یدایز ریش یواح هک ییاهاذغ اما .دننک لمحت ریش ،)pannkaka( »کیک نپ« دننام ،دنشاب ،)lasange( »اینازلا« ،)risgrynsgröt( جنرب )potatisgratäng( رف رد هدش هنیتارگ یولاچک زا شیب زوتکلا یواح دنناوتیم اه پوس زا یضعب و یناتسکدوک لافطا نیب زوتکلا لمحت مدع .دنشاب یدح ای هدعم فیلکت هنوگ ره یلو تسین لومعم ندیوس رد نیا یارب نیاربانب ،دوش هنیاعم رتکاد طسوت دیاب مکش سوتکلا نودب یاذغ ناتسکدوک رد دناوتب امش لفط هک صصختم قیدصت ای رتکاد قیدصت دیاب امش دروخب رد ناتدنزرف ای امش رگا .دیهد لیوحت ییاذغ میژر قیدصت تروص نیا رد ،دیناوخ یم سرد بتکم یاذغ تفایرد یارب ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد .تسین زاین سوتکلا نودب
)Celiaki( کایلس یرامیب کایلس یرامیب راچد نات دنزرف ای امش رگا نتولگ نودب ییاذغ یاه میژر ،دیشاب یم )Celiaki(
کی کایلس یرامیب .تسا ریذپ ناکما )gluten(
نیا هدش هیصوت نامرد و دشاب یم یمئاد یرامیب ار »نتولگ« نیتورپ دیاب کایلس راچد درف هک تسا هب یسرتسد یارب .دنک فذح دوخ ییاذغ میژر زا همان تساوخرد نتولگ نودب ییاذغ یاه هدعو نینچ ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد قیدصت و .تسا زاین لیلد هب ار نتولگ هک دیریگب میمصت ناتدوخ رگا دینک فذح دوخ ییاذغ میژر زا مکش و هدعم فیلکت هدعم فیلکت یلسع لیلد هک دیوش ثعاب دیناوت یم یاه هدعو ام لیلد نیا هب .دنامب مولعم ان مکش ای هک نیا رگم مینک یمن هئارا نتولگ نودب صاخ ییاذغ میژر صصختم ای رتکاد قیدصت قیرط زا درف زاین .دوش قیدصت ییاذغ )IBS( ریذپ کیرحت ٔهدور موردنس
کیرحت هدور مردنس لیلد هب ناتدنزرف ای امش رگا هب زاین یشراوگ یاه یرامیب رگید ای )IBS( ریذپ و همان تساوخرد ،دیشاب یم صاخ ییاذغ میژر دیاب ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد قیدصت دوش هتشون دیاب همان قیدصت رد .دوش هداد لیوحت و دوش فذح اذغ ٔهدعو زا دیاب ییاذغ داوم هچ هک نایاپ هب زا دعب .تسا ربتعم همان قیدصت تدم هچ یدیدج ٔهمان قیدصت ،قیدصت رابتعا خیرات ندیسر ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد فرط زا دیاب ییاذغ ٔهدعو هک نیا ات دوش هداد لیوحت و دوش هتشون .دوش تفایرد صاخ صاخ ییاذغ میژر یارب رگید لیلاد دننام رگید یاه یرامیب لیلد هب ناتدنزرف ای امش رگا ییاذغ هدعو هب زاین )diabetes( تباید یرامیب قیدصت و همان تساوخرد دیاب ،دیشاب یم صاخ .دیهد لیوحت ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد دشاب هدش حرطم همان قیدصت رد دیاب مزلا تامولعم ندیسر نایاپ هب زا دعب .رابتعا خیرات نینچمه و لیوحت دیاب یدیدج ٔهمان قیدصت ،قیدصت رابتعا خیرات صاخ ییاذغ یاه هدعو همادا رد هک نیا ات دوش هداد .دینک تفایرد
)Anpassade måltider( بسانتم ییاذغ یاه هدعو
یدرف یاه زاین هب هجوت اب بسانتم ییاذغ یاه هدعو /یناوتان لیلد هب ناتدنزرف/امش رگا ینهذ ای یرکف ،یسح ،یمسج تیلولعم ناور یاه یناوتان دننام ییاه یرامیب راچد Neuropsykiatrisk( یبصع یکشزپ للاتخا ای )funktionsnedsättning, NPF نیا رد ،دیشاب هدش )ätstörning( اذغ ندروخ رد بسانتم ییاذغ یاه هدعو تفایرد ناکما تروص ناتدنزرف و امش یارب )anpassade måltider(
ییاذغ یاه هدعو هب یسرتسد یارب .دراد دوجو ریدم قیدصت و دینک رپ همان تساوخرد دیاب بسانتم بتکم نادرگاش یحص هورگ زا قیدصت ای ناتسکدوک زا همان قیدصت ای و )elevhälsogruppen(
یم مزلا ییاذغ میژر صصختم ای لوئسم رتکاد .دشاب یگتسب هشیمه ناتسکدوک رد لفط ییاذغ یاه هدعو هجوت اب هک بتکم نادرگاش .دراد لفط یاهزاین هب هب زاین )NPF( یکشزپ ناور یاه یناوتان هب بتکم رثکا ،دنشاب یم بسانتم ییاذغ یاه هدعو dagars-5 fast( هزور ۵ همانرب کی قبط اه یم هئارا یبسانتم ییاذغ یاه هدعو )meny ییاذغ یاه هدعو همانرب نیا زا هک یدرگاش .دننک یداع یاذغ زا دناوت یم دنک یم هدافتسا هزور ۵ /امش رگا .دنک هدافتسا نینچمه دوش یم ورس هک یاه هدعو هب طوبرم یرتشیب یاه زاین امش دنزرف ،تشاچ نان هب طوبرم لاثم دیراد بسانتم ییاذغ یزیر همانرب هنوگ نیا ،هنارصع ٔهدعو ای هناحبص بتکم نادرگاش یحص هورگ ،ناتدنزرف/امش نیبام یم هناخزپشآ نیلوئسم و )elevhälsogruppen(
نادرگاش یحص هورگ .دوش ماجنا و تروشم دناوت نلاس طیحم میظنت اب ار امش ناتسکدوک ریدم و بتکم .درک دنهاوخ زین ینابیتشپ و کمک یروخاذغ بهذم لیلاد هب بسانتم ییاذغ یاه هدعو
زا کی ره هب طوبرم لیلاد هب ناتدنزرف /امش رگا و مسیدوب ،ملاسا ،تیدوهی ،تیحیسم :ایند بهاذم جنپ یاهاذغ داوم زا یضعب ندرک فذح هب زاین مسیئودنه یصاخ ییاذغ یاه هدعو تروص نیا رد ،دیشاب یم هتشاذگ امش رایتخا رد )anpassade måltider(
دراد ناکما صاخ ییاذغ یاه هدعو نیا .دش دهاوخ .دشاب یهایگ یهایگ یاذغ یاه هدعو یاذغ داوم هک دینک باختنا ناتدنزرف /امش رگا یهایگ یاذغ تروص نیا رد ،دینک فذح ار یناویح دش دهاوخ صخشم ،تساوخرد ماگنه .دوش یم هئارا یم ریذپ ناکما یهایگ ییاذغ یاه هدعو عون هچ هک .دشاب
Vid frågor kontakta din kommun.
Dari - November 2021
