DISPUTATIO Do
JUDICIORUM
A D Μ IN IST R A f JONE,
nucleum totius proceilusjudiciaiis
ruditéradumbranr%
Quam*»*
SupremoJudice Jßiflento?
In Inclyta Ubfalienfium Academia-»?
SUB ί MS IDIO
Bxcellentißimi acConfultißimt Virt*
ßenedidi O-ufij J. U. D.
ejusdemqj ordinarij ProfefToris eximijb Prae«
ceptorisjfuilernper colendi>
fühlten cen[ur<t difeutiendam exbiået.
OLAUS MARTINI ENECOP.
Serenifs.Reg. M. Stipendiariur\
Ad dieoa 19. Dccerab, botiså7. mat ut Levit, cap. 19·
Nonfacitsquodmiquumtii,necwjufie juiicabié;mntonß- deresftrfonäm pauptru% necηanortsvultumpottntta,jußi judieaproxtmt tua»
„ U B S A L I JE»
Imprimejat) Efchillus
S U P R Ε Μ I, K Ε G Ν I S VECIjE, DJCASTE-
rijajjtjjorihus Ampltßtrriis, Periilußtigeneris profäpsa,
magnificis&GenerofisDorninis, §
Dil.,. MAGNO, C O MIT I DE
ibero båroni de 9νιί>-
Βίφοί«!/Domino de 21 & ©Ullt^Olm/
Equici AuracoJlegoiSyarciasfenatori&Da.
pifero, Curia? fupremae praefidi» Lcgi- fcroq; Uplandiae,
Diu, ABRAHAMO C O Μ I T I
libero baroni de
& iötöfcofitt/ Regni Sveciae
S^aatoiiTvv^eiI»anni^& Dalekar- liae Legiteroq;*
Dn-a. G A B R I £ L I BENEDI-
c τ i ojtcitfftcttta/ πβ ero baroni de Domino de iinÖJjofttl/ Regni Sve~
ckeScnatori, &armamentorumpras- fidi fummo.
Γη_,. G A E R I É L I GUSTAV!
£?xmfiierna/ l IB ero baroni DE
t(j0/ Dominode ^otcfdo & ^dtfd/ Re¬
gni Sveeke S-enatori &vveftro- gothiaeLegifero.
Dl, JOHAN Ν I @patre/De
ttKTU&c^ad^R egni-Sveciae Senatori.
SICHT ET
KebilißiniisacrcrumufuPeriitßimk
AN DRE /£ @f3pde©ecnfnaaa&/)wi<|1$*
ERICOMA G NI ^IffQpaxU de &
I SACO HENRICI de^apiå&c.
BRODF.RO A Ν ÖRE iE de <$m
& Xenria/viceprarüdi.
A C Η A T [ O 0ööp de #öiWOrp &
Ρ ET RO &fmt de
Ν Ε C Ν O Ν
SpeSatißtmü &ConfultißimiePirk Olao Nicolai..
Carolo Olai.
Ion« Petri,
Axelia Johannis.
M. Petro Andrew«
Erico Andre«.
Α τ Q^U Ε
Nobilijf. & ufuBxcercitatißtmk viris
ERICO ERICI @cctde@Η?#α&ί>&$i44$/fup«
dicaft,Sccretario.
Α Ν DR Ε--/R BERGIG advocato fifcali.
MAGNO OLAI Notario·
Dih Mxcenatiitrfipatronps (jfautorihusfuk
Jugitercolendps.
Incertamfpempromovendi,
Sujtätßtmi Riveren/er&officioféoffert&
con/ecrat
Olaus Martini E. 'Saflttt#.
Autbor &Refpomlcns.
tr§°
m?
tazf
#56θ00θ6Θθ0Θ^βθ0€θ^ΘΟ·$©θ5 In JeFU Nomine»
T Η Ε S 1 S I.
Ritum eil illud Gellylib, t{. f/oB. at*
tic4 cap. ιo. Rerumintelligentiam
å verborum intellefåu pendere :
cum verba quae loquimur,fym-
bola¬aeiinteorum,quaeani-
mo concepimus: Sc quas fcribi-
mus, fintnötae eorumquxlo quimur, drift, de enuncβ
*·'· Qui verborum vim non callent decipiuntur
inDilputationibus» Idem Ub. t. de SophiU. Eiencb.cJi.
Νe ergonominum &:rerum faeda fietconfufioj, ju*
Xta Juft.Luit, Ced. deTegit. tut. PtfUS in &
Ιρ,ρνψία* Judicijinquiramur*.
II; Etquidem quoadl^aAs^jjudicium rigine Graecum eilvoeabulum.,uiu veroSc confve-
tudine, civifcate Latina donatum,Jul.Scal.ltb. 66. de
caufsLing. Lat. Νec diiientitFärrel$b■f, deLat. Ltng-
Quihoc derivatexGraxo > Sc. judicarevuk
cffe, quafijus dare vel dicare,unde Graecis^Ä9^
divifor ieu pattitofdriftetektefteHb*j. Etb/c.
A 2 3.Quo-
IIL Quoad^efu^iuefjfciendum efi5qu0d a-
pud variosAuthores,pro diverfo matcriaegenere*
varié quoq>fumitur. Aceipitur cnim i. pro diferc-
tionc Λcum Prator* u. §. nm dt Judic. (fin §#
pretereaJnß. quib*noneßpermiß,facTeßam. nam dici·
tur ibi pupillus vel furiofus non habere ammi Ju¬
dicium , id eil diicretionem. 2. pro condemn4-
tione, Cor. 1.c. 11. Qui manducat& bibit indigné?
Judiciumfibi manducat & bibit, id eibcondemna-
tionem 3· ?roDivinojudtcio uniuerfahr quod erit
mfine mundi.4.ProjurpsdiBione.L2, §.fin. & ibinotφ
dejudic. 5· Pro arbitrio virißoni,fecundum Abb*, inc*
cum6Utem> Extr. dejurPatron. 6. Protpjo dtiu triam
pWfonavum,videlicetjudicis^, adtoris &Rei. Ttt.ff.
&C.& extradeJudu (f in cap.forus de verb.Sigf. ΕtLP
hxc ac.cep'tio.,noflri inilituti propria eil.
IV. Eil autem Iudicium,legitima reicontro- Judicl werfe, interlitigantcs3coramJudicediJceptatio>ute- um^a jm officio, controverßajure compomtur. Ritterbaß
par. ρ. NoT>efl'c. n.$. Liebenibal, colleg. Pol. exerc, 11. Tb»
jfi. (fFult. Jurisprud\Romhb.2. c, i<
V. judiclum>rationeefftcientis I.Aliud eil cteßafiicum? quod aperfonis Ecclefiailicis defe- bus&perfonisiiiaeJurisdidliomsfertur: velficula-
re>quod å judicibus laicis, de rebus& perfonis fi¬
bi fubditis fertur. Ratione materia 2. Aliud ainte,
quod de negotijsfiyecaufis ciyilibus^id eit?taübus
-quasnon crimen feu deliriumhabent, agk: uthe¬
reditates, contrarius &c. Vei criminale, de de«
lidiis&criminibusjudicans. Rationeformt 3. Aliud eil Ordinarium,in quo legitimus3c ufitatus proce- dendi modusatq; ordo obiervatur: vei cxtraordi- mrium-i quod illis negle&is de piano procedio.
§.ult,inflit. deinterdtB* Lordoff.depublic. Judit.4. Aliud eilfukordinatum·) å quo datur appellatio: yelfum-
mum-> aquo appellationon datur. Henfler.coüeg, pol, difp. ιo.tb.jo,
V/. Causam five originemfuam habeO judiciumex juregentium,quoDominiorum dillin-
étiones Sc omnes feré contrarius caeperunt, Sc u-
nå cumhi&a3l4oftes^judiciorumexcercitationes,
H4.&f.f. de Jufttt.&Jur. Vei potius origo ejur*
ducenda eil åjure divino, ieu ab ipfo Deo, quod
patet ex Hiiloria (proh dolor) Protoplailoruirus
Gen. i. Sc Angelorum quorundam judicatorum_.,
Ept.fl.juda6.&2. pet. 2.v4. Adeo utcuilibet fobrié
ipeculanti,luculenterpateat,Deumhoc iiio exem-
piojtacite certum injudicijs ordinem obfervan- dumpraedefihifle, dum primosparentes,proprio
voce injus vocavit, Gc».;.v,j. Adam^bies^quas
1 eil citati0fa&acornparitionerei: fequituraccuJatiot
item crimirm probatio v. /#. Hinc Rcjponßo k ei>
cju&litis conpcftathncm continet affirmativam., an-
A j ne-
nexa tarnen<w^/Wquadam,quå transferrc co-
naturcrimen,v+u.&n. inalium, quamvisfruflrå.
Cauf* cognitionem ac diiceptationem tandem ex- cipit jententia condemnatoriav, i6< &/7. Atq;pa-
ratam habuit executionemv. 24. Videlicet expul-
fionem ex Paradifo, miniilrantibus Angelis tan- quamapparitorilui.
VII. Materia Judicij funt caufae & II-
tes forenfes> quarum nullus neque finis neq; mo¬
dus eil his teterrimis temporibus, quibusrefrige-
rata charitate, multorum abundatIniquitätnec in
genera facile dividi pofiunt: ad quavor tamenpo- tifUmum referripoilunt: quodautde muneributfå
honoribué: aut derepecuniaria; aut de cxißimatio-
ne: autdecapitalicrimine quseratur.
VIII.. FoR μ a Judicij eil ordo Scfolennf-
tas ieu proceflus judicij^quipartim in cognitionum
ordine coniiilitt partim in folennitate adlibus Sc
partibusjudicialibus confiilit /. proiatamubtgl. & Bal.
C.defintent. &interioc. omn. Jud.
IX. Γ in i s judicij eil vel Intermedia*jqui
inredlé judicandofive veralegum adminiilratione
coniiilit: Vel ultiwus ut juilitia^ ad quem fedlan- dum, judices fumoperé admonentur? Levit\c.ip
Deutle.14.
X. Locus inquojudicia inilituuntur,vulg0 fo-
forum appeHatur, cuiaffinia funt tribunal, curia^
Forum» confiftorium, camera &c. Forum autem eß
locm veljedes,inqua controverfiajudicalcsescer**
Century c»forus*deverb. Stgf. Eliq; velcompetens υel
indompetens« Competens eft ordinaria jurifdi£iio~
nisfedes, fivecongruum Srpropriumtribunal, ubi
rcusab a&oreconveniri debet, tos* tit. extra* de for.
eompet./.nemo,C,deJurifd.omnjudu. &fr.compet.Cujac i*
parätit.C»eod. Incompetenseft incongruumfive alie-
% ηum tribunal,cuireusconventus,iuhjeeftusnon eft
Tot.tit. C fianoncompet.jud> Aeftorigiturqui aliquem
injus vocaturus eft,necefle habetutadeatjudicem
competentem,hoc eft, quijurifdi&ionemhabeat,
cuireusfubjeflus eil. Atlorenimjequtturforunu>
Rei noné contra ijurisord. Lodic. dejurifd.emn.jud»
XI. Forum five Judicium quis iortiturobfe-
quentes caufas potiilimüm i. Rationelegisξ$con~
fvetudwtsquaejurifdiéiionem & forum tribuitpro¬
prium. 2. RationedomkiljfivehabitationbsI s.C»d,
dejurifd. omn.judtt. Stcap.ii
Ia$J?«/ibidetn.£>i$flqie t$tt£ar<>&tiamp^/<jKtmamtw
$oor/&c. itemcap.jj* Aoutiß^S&idfcni &
t*p, 40. $,t.5memålaVatten. j, Rationeprivslegi/·.
fic nobiiium noftrorum forum proprium eft curia
fuprema , Proccf articuio 20- numero
f quod tamen articuio 14. Ii-
mitat procedere, in crimlnibus capitaübus &
famamconccrncntibusnon ycro inlcvioribus 5c civilibus caufis, ubi communecurn aliislörtiun«.
turforum. 4. Rationerezcontroverfe: in illoenim
loco> ubi res^propterquas contcnditureonftitutae
funtj afllopropOilidebetU unic.Cod. de fidetcom. /.fin.
Cod.uåi inrentaft.exer. _f· RationedeliEliy Cjuis forum
fortitur>inloco.,ubi deligtqfrvelreperitur&deprae- t ^
henditur/.f^auth. quainprovtnciaCod. ubidecrim.agi o*
por.Cap» ij. §.y t θίαΐ^δίκ«·cap.ii.
per M.&ijl0uuRalfen. c· J4-§> ^ittamaleItalien.
5ίϋ gtffi manne |?aii|)ana>etjaeellerfaüadi(j>
fjarajbe qermiuen aierfre»/.ocfebotttfier hanboer. 6 Ra>*
tione^contrallus , quis foroalicujusfubijcitur,fiu-
Dl contraxitj repentur. Emenc. aRosbacb. tn praxi et- 4*^Av.
vilftit» y ηum. 21. RdtionccduJßYMTi" Ut caufsfl«·
icälésdejure Romanoadimperatorem vel came- y*
ram imperialem immedmtédeferuntur. &tot.
tit Cod. uticauf fifc. Ordtn,eamer,part 1. tit 10.Geii lib. 1.
tarvat. 20. Et inpatrianoilraadfupremamcuriam
ipedlant. fåateeg. ^roce§artie. 20.Num.7.
/i. Judicium porroconftituuntperfonat Sc
jUfßifi. Sttpb. B.*rch, in tr. de judtc. c.
tem funt velprincipales>utJudex5Ä0tor&Reiis: -
Velminusprincipdes 5 ejuarum alia? judici ailiilunt
ut affeffores, Sc fabellib'HH'; alitrlitigantibus fuc-
curruntj utadvocati&procuratorcs^Scc· ΐ3·Ιπ«
/Τ
/
XIII. Interprincipalesperfonas Judicium con- Judex· ftitueutes,mcritoprimoloco cenfecur JUDEX«
. τ- · η ι- · r Γ-
juaiciopraeeit,atq; interiitigantcscayiamlive
controveriiamjure definitatq; componit.^//.wju~
rt/p.Rom. Ith, 2.c. s. Eitq; yclordinärimvelextraordi-
narim.Ordinarius·,quijurifdidlionε m$cp1eniiίimam caufarum cognitioncmfuo jure,vel å principe, u- niverfitate&c confyetydine iibiconccffam habeO
l.tnorcmajorumffdtjurisdicliov. 8xtrAordina/iUS, qui
non jurefuo, necprineipis beneficio, nec univer-
falem jurifdiftionern habet,fedlimitatam &prae-
icriptam^cujus fines diügenter cuftodire teneturv Et hie itSTffiffTel ex
eis conftituitnr utdelegatus,cui iuriidicHo & co-
gnitio caufae delegata eft, eoq; nihilproprij habet,
fed vkes delegantisagitc.fuper extr. de off.jud. deleg.
S,j, §. qui mandatam. ff- de offtc.ejus cuimandat, eiljurüd.
Vel exvoluntate &eleftipnepartium,utdritterSc
srlitrator c.fane, c.cumolimextr.deoffie.deltg* Diffe-
'runf^nfenin duobuspotiffimüm, quod i. Arbiter
eft, qui de commufirpiirritmrconfeniufubjlipu- iätio'nepgnae eligitur judex/. Vomponiue ait. §.reeepiffi ff.derecept.arhit.ipen.ff. dejud. ArhitYAtor autem eft
amicabilis compoßtor,de communipartium con- fenfuabfquepgenaeftipulafume·deiignatus/,βfakta*
tmi.arifhffproficjo. 2. Iile juris ordinem obfervat
*'.f:
I i.f.dtrettp.arhit. Hic vero fecundumaequitatem
fibi vifam,negle&O jurisordinepronunciat Mannt«
par.4. diftinc.14.
XIV. Coniiderationemjudicisredlémetimuf,
1. zqualitAte^. ab officio. Circa qualitatem viciC
iimpnefidiatamani/ni,quam corporis examinanda
Veniunt. Animi quidernprimum eftpietas,quae ίϊ-
cut omnium virtutum> ita &: jullitixballs &ffun-
damentum eil,quam ante omniafibihabeantcom«
mendatarnjudicesutExod. tg.at. extat:In judiceti-
mor Do mini ineife debet, Sc2. Parat. 19.IofaphaO
ad fuosjudices ait: iit timorDomini vobifcum-.*
XV. Alterum animi prxfidium in judiceeü:
peritiajurüSclcgamy ut fciiicet periti Sc dodliju¬
dices conilituantur. Qu.are necimmeritoåjudi-
candimunere excludendi fint literarum 8cjurisTé-
gumq; prorfus ignari. Et deplorandum ait
Gregor, iholof Hb.4. dtRtpub. c.$. quod hoc malum, plerifq; in lo eis frequens fit, ut Analphabet! ruili-
ci, ex arbitriojudicent> cornpotatiqnjbus litigan-
tium patrimonia devorent, cohFufé omniafine le¬
ge,iinecertaconfVetudine,iine ordine Scftylo,au£
ulla fcriptura tranfigant^&alterent. Hi enim quae-
ib,quomodojus civile fquodjudicis officium eil^ \
fupplebunt Scinterpretentur/, 7. Dig.de/uftit. φ*jun
Quomodoficafusinjure no η definitus?ac proinde
B 2» illd·
iHoruniarbitrio commifTüSIncidat/arbitriumfuum interponent. Arn. ι. Pol, ιό.par, j$o. Quarenonin-
confultoinquit PLftoi tum demum lvc(publicar3
bcatas forc> ü autdodli fapientes cas] reger^j
coepiffent,autij qui regercntomnefuum ftudiuia*
in dodlrina&fapientia collocaffentj>.
XVI. Tertiumanimipraffidium e&immunita*
akaffeBiiiPS. Hi enim rem coniiiio &: ratione vi-
derc nonilnunt: fed juilitiaj rnaxime obiiilunt, di->
cente Sentcag.Epift.60 Suntq; potiffimüm hi, vide-
licetirdjmetm-, amor& odium> qui rationem iudf-
cum non raropevertereiblent, Hlncnata iunO
proverbia iila>Amor·> odium (ßproprium commo-
dumfaciuntjapejudicemnoncognofcere T>erum. Et, j>lu*yaletfavoriniudice,quamjw.r incadinExue-
re itaq; debet judex, aflFedlus iilos vitiofos, in tri-
bunalisvefligio,utofficium fuumreCie adrniniiira-
re queatquxtaillud: Veru*judex-,necpr^cionecflu-
pore>necodio necfavorejudicat. Item. Judiciseß
re£ti,necprecenecmunerefteßfi. Undé fat prüden»
ter in noftro jure cautum eil, quod judicesInte-
quam munere judicandi fungipoflunt> juramen-
tumgrande praeilare tenentur,ienullo äffediuum genere corruropendosfore* ut videre eil ex cap. η
% <§Λ-ΜcaP- '*$*W 44, UmXatt.
ars, ό,&, ^roctArt'
XVII,
XVII. Quartum anirnipr&fidium entfive*
ritas conventens: quaré minimeaffentiri poffumus
Caßiod.HLu> Ep. 40.fcribcnti,benigni prindpis eile,
ad clementias commodum, tranfilire intcrdum se-
quitatis terminos, quando fola mifericordia efkcui
omnes virtutescederehonorabiiiternonrecufant*
Siquidemnimialewtatefle Bodinol*b.z- dt
cΗ omniumfiagiüorum acfcclerum in Repuilica a~
lumna. Unde quoq; Ttrtntim in Htsuton*inquit: dete-
riores omnesfumusliccntu: maximapeccandiiU
lecebra eßfpesimpunitaUs. Eitque haeclenitasija-
jufta miiencorciia, imo juftiti# contraria, quae fq.
um caiq;tribuj velit/. mff dt L&/.
XVIII. Mixtura ergofive temperamentum
quoddamfeveritati* 8celementia adhibendumeil,
qua in re nobis pra&ambulat Martunm Jurücon-
ftätusinLptrfpicundümt/. dtp&n. Ρerfpicicndum* inquit-^üdicanti eil,ne quid aut dunus, aut ren--ifl
fiüsconflituatur, quam caufa depofcit. Nee enim
autfeveritatis,autde mentiaegloria affedanda efc
fedperpenfojudicio,pfoutquaequeres expoftulat,
ftatüendumeil. linde rede ebrfinMath, Sßucm- admodumjuflitia ftnemifericordia^noneßjußitiafed
crüde Utas ' itarurfmmifencordiaßnejr4ftitia^non-*
eß mifericordia) fedfaiuitas,
XIX« PeradisjamJevifiio, qualitatibus ani-
B J ml
miin Judice necefianjs,fuccedunt quidem qualita»
tes corporis enumerandae: Ted cum ad phyilcam^
potius fpe&ant/upervacaneumducimus multar*
hieenumerare. Interim conftat,quodjudicema-
gere non goteftSurdm^ Mutw,Morbofonticolabo~
ransyScperpetuofuriofm^at^mente captm: quiaju«
diclo carent. /. cumpratorβ ι2, f. z.i.tumfuriofttt%yp.L judexdatUS. 40. ΌigtFf. dejudic. Der«m>.,ma}oreilcon-
^troveriia^ cummultaapudHiiloricosproilantEx«
ntis valuerünt»eöperlpicacioremhabi^rqpfinfer«
•11 · - Ύ
numillummentis ocuium>Teiteck·Üb.$. lufc.qq. In ijs tarnen cafibuSj ubi aipeßus judicis requiritur,
minusidoneum effc, manifeftum eilt.fiirruptiom §.
x^sdoffic. Dig·fm. Regund*.
XX. Qualitatesjudicistamanimi,quam cor¬
poris,paucisdelibavimus.,fequiturutde officio e-
jus nuncpraseipiemusjubifanenobiscum Ritterhuf·
gar. ρ. λloved.c.6·η. 114> fatendum v.enit, ut fi om-
niaquaejudicis officiohabenturperfequivellemus,
eofokvjuirumvolumennobis nafcitururo effe,pal-
mariacrgoperiat^ramquafiquandam comportare
aliubeilio. \ ·
XXI. Officium itaq;judicis,licet alias latiC
fime pateat, in tribustarnenpotiffimüm confifl\t,
videlicet incognitionc, defimtiont£ff ^ccutjone.
corporeorum uiu mi-
In
Incognitioneattendct ad proccflum Sc mcrita cat|«
Cz. inproceiiu,velutin decernendiscitationibus, recipicndis aut rcijciersdis libellis, audiendis re-
iponfionibus, dandis dilatiombus Sc fimilibus ejus
partibusac terminisjudiciorumjdiligenterpraeca-
veatSc curctutomniarite, ordine Scfolenni judi-
ciorum forma procedant.In meritiscaufae diligen- A
ter adhocadvertatjprimo quid fit narratum,veré -"*** ^
ne anfalfo:dein de quid juris,de meritocaufiepro*
pofitagflatuendum fic?..
XXII.Indefinitione &pronunciatione ob«
fervet, utfecundumleges, ftatuta Sc confvetudi-
nes approbatasdefiniat,ljeges c.de\ä. c. /.de conft.ι%.
GetLUb. τ. obf$6. Myfing, cent12,ebf. ς4. &
ufysrtic.f. fffficr Qweriagd XeajyfXqffenBftafrfly/affe V gaablm^t 0φUiltvt/ (ofuflfrt frripf.οφ sTo^pe* (
nu tu. ' —'
XXIIL" In excecutloneduris ordinemre&e
obfervet,neque modum excedat, dequovider^
cfiinfra thefi79* Caeterum quod ad officium ma¬
gisfpecialejudicisattinet>brevitatis ftudio intenti
nunc omittlmus^ &té&orem ad regulasiudicum,
η ε c non $iattt$ån$borfcnmg Gwrgij r*lt.mft.Xm dejud remittimus^ ubi fatis copiofé de eodifferitur.
XXIV. Judex deindeconftitutus^ vel in to- tumrmoi?ttur*\dadtmgu*mufatur. Intotu re-
mo*
mcvetuv.. .....*·..*· i. SI muncribus corruptus* invenitur,^
ttxtkmcapitis}, $ingm. 2. Si excommunicatur rf
adprobandumextr+de fenient♦ ^ r*jud. Si infamia110-
taturc.éntcrdile äos-de exceß.prad, i.&j C.de dignitdib.it,
Adtempmrecufaturi. Siiit fufpcclus: caufaautem füipicionis eilii parti amicitia,cognatione Scaffini-
tätefit conjundtus: aut alterutri parti ininiicus ef.
siä. feprsefurnitur,ϊ£$ί
ca. uit. §. /. 5}uan φ?η fem fofcti gtffs/ratyt* niigpött äfftfym föiff/otaffa wtifrjrafitmtmöotftgfynntlfpTfår
0fpib(!ap/ Üftägpfamiö/ iPtnjfap/ f«*gb/ affmtmt» eß^fc*
tslüa <tu itcrn^mgm^ c.30* artfarante eüeyf»a#
tänfce jatfucr litern i tfltmfb ioithfåål· roaray tåjfafli
fjKrtkéf*g<Sttgö/οφaanor r $am flafcj) fettm/{\vå kngc Quot autcmcx collegiojudicum,
tau juainfuipedtos inunacaufa,re.cufareliceat,ex- preise.nos docent yerbaillam^ fsp.}6,%iA$UL Οφ 0ö|fiit ep w3ibjj/ΐΡΓαφια mma 4« titt i (calft z*
bi in propria caufa judicareavet: nam in rc pro-
p.ria» iniquum admodumeit, alicui licentiåm fen-
tentix tribuere^quemadmodum teftantur Impera¬
torss intumc. C.ne auuinpropriacaufajvdicet.
XXV". /\bfolvimus nunc paucis confidera-
tionemiudicis, tårna# qualitatem^ quåfn officium
ejus: fuccédunt redtå methodo, licigantium pér-
4äer iona^qikefuntΛίίοτξ^Reuv. hc τ oR eilquijuris
ex-
experiundlcaufå, aliquem ίη jasvocat. /. i*tril. ff*
dejud%lJudiciumfffin.rcgund. Agereautempoffuno
quinonprohiberitur.Prohibenturquidamnaturaut
HlutUSpfurduSj pupillusl4i. (fz, C.qui perfon. legitim,
injud. Item furicfus & mente captus, quonianx*
quid agaηtnonintelligant %.furio[Jnßit* de inutil.flip·
Quidarnlegeut excommunicatus c. excemmunie. Λ deportatus, Scalij lege inhabiler*.
XXVI. Rε u s eilalteraperfonalitigantium, R«u»,
cum quoin judicio agitur (åre>quaeab eopetitur,
didlus c4 form adfin»deverb.(igf. ) l^d omneS^*
conilkuiρoffunt> pr^kihflnfnr illi qqi agere
nonρotT'jnt/utp^ote pupillus^furiofus., mente cap-
tUSjmütus^furdus (fe,Ll. &2.quiperfon. legit. /. f*»- trapupidumffderejud,
XXViI. Haöenus de principalibus judicijj perfonisegimus,reftatnuncutminus principaler*
iivc acceilx>naspaueisattfngemusj,quarum aliaead
judicemj aliasadLitigantes accedunt. Ad judicem
iteriim,quaedamconfultandi>quasdamjudicijinßru~
endigratiav&niunt. Confultandi caufa>accedunt
Ass essores, quifunt*virido&i (ffconfultißimi, Ajr«flb
jtidici caufitcognofcenddfffre^déjudicandagratiddß
fidentes Vult.injurip.lib. 2. c. t· Hude etiam coniilia-
rij vocantur,quodconfiliumpraebeant/.velut7.c.de
affefforib./.cοnßItartff. dcoffc.affeß, Inilruendi Caufaac-
C ce-
cedunt.» ve! digniorcs,utNotarij, Acluarij & Tal
belliones, quorum officia licet nonnunquam con- funduntuiynterfetarnenaliquid difcrepareviden»
liotarius^tur. Notarius enirrs cfiperfonapublica,ouibona ßdtyvivamvocemproteflantiurnconcipit at^uecon-
A&uariusfcribit/.zz. ff exifuibtumajor. ÄCTUARIUS^ qptiju~
diciji&a, ordinejoco0tempore quoperλguntur, di- ligenterobfervat-, eorufncj exa&am rationem tenet»
Tabeino-TABELLioNEs (ä tabulisTve tabeliisappellati)
neSy fitntfcribrt publici>quorumoperautiturjudex incon-
fcribendin citatiombus , tntimationibm ,fententijs Viatorei,0c. Vel viHöresUt VIA TOjt Ε S Sc ÅΡPARI T
R ε s^uilitigatores injmvocare^alirjgufjudiccmjtiffa
exequifalent. Nov. 23.jjj.illovidelicejobterva*Aa.
XXVIIL "Acifitigantes deindeaccedunt,qur
^ . ve1publicaauthoritate^ lege Sc confvetudinereΓ*
η1 ir>rπ m
fjiiraηt3Tadminillrant. utSyndici. defeη- fbrés,conjunilaeperfon32j,tutores& curatores,con- fortes deniq;ejuldem litis:velprivata conflitutione,
ut advocatus& prol^urator^EwmV./#/. υ. dtSyn.n.t, syndicus^ XX[X. · Sυ ν d icu s eil procurator feu aßor publicuö·) cfuiuntverßtattn mandato-,camaßF^Htese~
jnfdfemadmitiifirat&perßquiturl.j.tftot. tit.ff.qusd
cuju*%univtrf.nom.Difftrttarnenåprocuratore^quod
Syttdicus ab univerfitate, ad ejus negotia traétan-
-
5 da: procurator aad fuau,
negotia getenda,? conilituitur/. s,jf.depr«cümu
XXX. Bε v
E.y s.or CiUiüns mandato
f*minjudicio^^r^ftitacmtione^de judicato folvendos ± dcfcndit. tyfr.tit. de defenfn. ι. qui idedadmlttiturv,
cum publice intereil, cundlos praefertim ignosan-
tes defcndiLfervum§;pubL Linfin.ff.dtptQC, inft.1?&b·*
lig<cjUAexquaficon. ^ Conju«.
XXXI. C ο ν ju ν c τ iE Ρεr sον & dieun-, per.
tur parentesy überi>fratres, agnati5 cognati,^2- gfd. Hoe ipfa juris authoritate, etiam
Iriau3ttb?profe invicem agere, 8c fe defender^j»
poffunt/. Pempon. 40.'ξ. inbUautem perfon. ff*, deprocur.
Mcnocb.dcprefum, Üb.2.pr*fum. 34, Äppellationc COfL,
|un6larurripc|uö^renit Maritus& llxor, Menoch, de
pnßm./tb- $unt Qnim duo in carne u-
na, Geni,3. Tenetüritaep maritus,uxorisfu3eperfd.
nam, injudicio[αίΎιη&*,γ#Η&Μΐφ. lAc. iL
ef C. $. @ί. £T7S/idhTfcev-erbis: %'å åt Jjatt Jenna
frafcer οφ Ci&fytr {Μία οφ fmara får fon<n
Verum ad mulftam pro illa Cex (ins bonis-)folyen-
dam,non obligatur,pfr text. c. 27. QSrpiCt
S)ufuun οφfaOaaφοαΜ»ma^l^um/ båitat&affpm
tit v*ce v^riaxpertexf.d.cap. 27. Φ« θ'ίΡΛ
mom Göttien fafer warbcr/
tn fritt /tdthg-l.iei?.t> oft ι, ψΐδ-
tte halfen: <£9 tiitfflraxrcfa barno tfjtta/
®m (fictt^alidnhafftia/^fftcM ftiiflru iitftetc, idemja-,
diciumeito deFdlquisconjuncus perioin$?pert<*t.
<4Si
§ab$tr*$trnw$a/ (om pft peffuetonmf/dkr mofcpcr/
dier anbrefrinfccrr gpåaatfrfnS&rtfrm ρφ©afcna aff
»ifop tpeßfom U6tttu Etpaulopoft: SjtidteJMjL
pftirp aaiba/ fpfefian<ftajg rp&M-dkg
Tutores ÜenTbidecsjfc}'®f* &. ad.tit,
iccurito« XXXII. Tutores Sc Curatores^
quoq; pupillorum nomine,redté injudicijs vcrfan-
tur&defenfiones iufcipiunt. c.i®fJl.
Dlfferunt de jureRomano.,inhoc^quodTutarma¬
turperfonae: Curator autemrebus. De jure autem
^noftro, tutorrion tantumperfonae pupillituendäe,
verumetiamuniverfo ejuspatrjmonioadmirriftran»
doprasponatur, quodinnuuntverba haecin cap. //.
infin, ©tffcitu Φ· <ötaty SL* Sftabptfafprtt föin (fplbafitr
arfort fantomenoch Hmamfc/ quinoilroideomate,
Cofnrre«communitérffiliama» öT^rmttttfateappellatur,
«jufdem XXXIIL ConsortesEjusdem Litis
funt,quijus commune Sc connexum in re, de qua
litigatur habentU tJ. C. dtconfort. cjufd, ht. Sttfßuff*
c. /7.
XXXIV. Privata conflitutione ad litigantesr·*
ew^£4uLca-acceduntadvocati&procuratores. Advocatus
Ur ob excellentemjurisCognitionen»
in caufisforenftbué)litigantiluspatrociniumprabet*
>, Gtti.praß.obflik^a^bfJ4-Ί·i:,£rocurator eil,qui alie*
na negotia mandato domini adminiflrat. /. /./. de
pro-
