dis s er ta ti o acaoem1ca,
CONJ UGATI0N1BUS
G R A E C I S.
cujos
PARTEM SEXTAM,
COMS. AMPL. ORD. PH1L0S. UPSAL.
P R iE S I D E
Doc,CHRISTOPH. DAHL,
Grjec. Litt. Prof. Reg. et Ordin,
p. p.
OLAVUS L I D 1 Ny
mebelpadus.
IN AUD1T. GUST. MAJ. DIE IX JUNII MDCCCIII.
k. a. m. s.
U p f a 1 i ge
Litteris Joh. Fr. Edman, Reg. Äcad. Typogr.
konungens
trotjenare majoren och" ofver-adjutanten
vtälb'orne herr
CARL TO R NE RHJELM
hqgvalborna fru majorskan
MÅR» CHARL. TORNERHJELM
fodd friherrinna
Genom EDERT Ädelmod blef detta mitt fårfla Fårfok
möjligt: Det bor .helgas åt EDER, och bli/va stt vedermdle-
afmin ouphorliga Vårdnad och Tackjamhet»
01of lidik*
HANDELSMANNEN
ädel och hsgaktad
HERR JOHAN LID IN
Émottag, Ädle Välgörare! detta offer, det enda mig möj- liga. Det afbördar mig icke min fkuld: det kan endaff offent¬
ligen ådagalägga den kånfla, hvilken Edra Välgärningar hafva
väckt: en tackfamhets kånfla, fom manar mig, at ftundeligen
anropa Himmelen för Edert väl.
OLOF LIDIN.
§. XIII.
Verum enimvero, rebus fic ftantibus, quaeritur ta*
men aliud: namque, funto, nobis objicit quispiam, fpuria
haec Praeteritorum Futurorumque Tempora omnia; fed,
ubi nulluni eft Lexicon, nulla Grammatica, ne recentis- fimis quidem exceptis, quin eadem retinere, ut vera»
legatur, quid eft, quod contra horum ipforum fidem,in- teliigatur, esfe id penes tironem, ut fuopte demurn in¬
genio ea dedifcat, & pek alios quseque locos legitimos disponendo, ubi re<ftisfime reperiat fingula, prseeuntibus
iibi nullis, immo vero, nullis non renitentibus fuis duci-
bus, fciat. Nihil, refpondeatur, fore facilius: teneto e- nitn regulas modo has:
i, Perfe&um & PIusquamperfe<ftum Medium omne, le¬
ge, Aäivum esfe.
st. Aorifium Primum Pasfivum ömnem, lege, formae iß
pt Imperfeäum Aäivum esfe.
3. Aorifium Sccundum Aftivum Q? Pasfivum omnera, le¬
ge, ab ev formae in ab tjv formae in pt, Imperfe¬
äum Aäivum; Aoriftum Secundum Medium omnema lege, Imperfeäum Pasfivum esfe.
4. Futurum Secundum Aäivum & Medium omne, lege»
contraélae in 00, apot/, formae so», ecpot/, Prafens Aäi¬
vum & Pasfivum esfe.
5. Futura Pasfiva tria, lege, trium diverforum FerBo-
rum Futura Pasfiva esfe.
F Omni
Ksxocpa))7Ss7rÅriya, cet, in Iingua ufitatorum ( cfr. §.X. not.x.X
nemo non videt, eodem, ac fi Praefentis vera fuisfetforma rent- vra>y modo Etymologico, örtum, neque Grammatice ira&andum
alio esfe.
ifSfiqg 38
Omni carent hae regulae exceptione, quibus, ufc funt, paucisfimis brevisfirnisque, inftru&us puer omne refinget
faciliime fibi Lexici Grammaticaeque mendum 3 nec illud per omnem linguam reperiet Verbum Graecum, cujus
non ftatim Tempus agnofcat.
5. XIV.
Sic vero nullis non conftitutis ad certam legem Temporibus, haut fieri posfe, quin exfurgat Conjugatia Graeca, muito, ac esfe folet, & brevior & fimplicior, jatn libere profiteremur, nifi antea refpondendum aliis es-
fet, quibus, nt displicet haec ratio ornnis, planne contra- rium creditur. Nam, fi pro uno rviiIm, quod compleétr
nihil non malint cognatum, formae adfumendae fint plu-
res aliae rvrrcoy TV7rsoo, rv7rr,ixi, tv7t1cc, rv<p^soo rvfårifxi at- que rmrcr», necesfe judicant esfe, ut, nifi nefciat tiro, ad quamnam fiarum füa cujusque Tempora referantur, iingulae compareant omnes, Primaque inde Conjugatio-
ne tot in formarum molem farraginernque ferme fepteui- plieem excrefcente, nova, non facilitas fimplicitasque,
fed confufio & difficultas paretur ccJ. Sed talis porten-
ti omen, ut nemo non averfatur, ita ne nos quidem pos- fumus, quin a re omni Grammatica jubeamus procul ab-
esfe. Namque quid hoc fit, quod, nifi fui a latere Pri- mitivi nihil non Derivatum fimul recipiat Conjugatio ea-
dem, fingulorum dignofcere Tempora non posfe tiro pu-
tetur, nequaquam videmus. Scilicet,ut hodierna Gram-
maticae ratio eft, nonne omnes didicimus Tempora for¬
mae Svrfo-Koo a Temporibus formae reSvrifxi, etiamfi uni no- ftro obtutui nusquam expofita, adeo rite discernere, ut illa ad Conjugationem Primam, haec ad Conjugationem
in ec) Prxmisser /. c. §. 13. Quam rationem male fusceptam difficul-
ter eft exfecutus Bernhardx l, ff.
39 ÄMBBZCmEHl
sn fAi, nemo nofirum non noverit exegisfe? Eodem au- tem modo, quid obftare credatur, quominus Tempora fingula diverlarum formarum tutr<w, tutt7co, T£Tut7(» ad Pri»
mam, rwea, rvfåeoo ad Alteram, rvjryj^i & Tvcp&ti/ui de-
mum ad fuam, id eft, peculiarem cujusque Conjugatio-
liem, pro characftere terminationum proprio, ut Verba
cognata quaelibet alia, licet per unam non dispofita pagi-
nam, per fe quisque fciat, non intelligimus. Itaque au- étores nos quidem fimus Conjugationum, tantum abeft,
ut five plurium five proiixiorum, ac antea; ut potius &
pauciorum &, refeéta cujusque luxurie, breviorum fim- pliciorumque, fiftere nos earum tabulam posfe, ratione
hac nova non tam vetiti, quam adjuti, exiftimemus. Sed
pro TV7tla>, quo, ut per fe, quod indicavimus, Defeéti-
vo, fic laciniis aliarum formarum propemodum hirto at- que pannofo, nihil Grammatici potuere deterius tironi
ofFerre Primae Conjugationis exetnplum, aliud Verbi in- tegri & finceri, five Asyw five alius, maluimus fubftitu-
tum. Ceterum ttetsa Secundam , ßcuco Tertiam, xqvacc»
Quartam, nihil eft, quod repudiemus. Ex formis vero in /u/, ut nunc funt, quaternis (håoofjii, <3fu-
ywfjit, vix esfet necesfe, ut, praeter TiSn/Jii, hdxfxt, duas,
a quibus reliquae par um differunt, adhiberemus, easque hoc brevius, quo, infpedta diligentius re, fatis conftat»
folo has gaudere Praefenti & Imperfeéto, ipfisque adfi-
éta Tempora reliqua ad formas priorum quattuor Con»
jugationum in o&>, verisfime pertinere ddj).
dd) Ex fententia Vtncewtii, Angli,in quam ferri Germanos Has¬
se, Hezel, Wezel & alios novimus, cceptum eft eredi inter Grammaticos Verbum sco (£/-</, sefxi , ifM, unde noftrum deni-
que) ?////, five id Sum five Eo nötet, tum notionetum termina- tione, in omni Grsecorum Verbo latere radix (funt, qui Latino¬
rum rationem eamdem non modo in Pos/mw, potes, pote/Z, Pot-
F a Xta-
Itaque nunc, ut legitime per fuas quaeque Formas
dis-
fram, Pot»i reliquisque, fed in Verbis fere nullis non aliis, Au¬
dio, audis, audif, Audibam, Audivi, Audiveram, Audiam, Au- direm, Audiverim, Audivisfem, Audivero, Audire, Axxditum iri
&c. videntur fibi videre), ut, haut aliter, atque (fitX-eco,
*HJU amo, nihil aliud nifi conflatum (ptXcz-eoo, (ptXos-ep.1 ami-
cus/am five 00, venio, esfet, fic Verba in univerfum Graeca cre- derentur formata ab Adje&ivis Verboque eoo, eipt, hujusque ad
normatn flefti. Nobis quidem, licet nondum fatis perfuafum fitr
utrum alia Verba ad formas eoc, ei/xt, an eo), eipt ad formas a- liorum Verborum, terminari credamus, non alienum ab hoc loco videbitur,quofua Formis fingulis Tempora paullo diligentius refti-
tuantur, fubjunxisfe, auftore Homero, ut antiquisfimam, ita ori- gini fuae proximam, formse cujusque faciem,
I. Ew Sum. 3. Etpi Sum.
Activuna.
Indicativus. Indicativus.
Praf.S.i.Eöt?cfr.Hom.Od.IX.iS. Praf.S. 1.eefju)sifjit
2. (eeis, contr.) eis 2. (ew) eavt Horn. Ii.I»
176. IV. 56«
3. (eei, contr.) et 3. e?t
PI. I. (eofxev) PI. i. eijxev II. V. 873.
a. 3. (eete, enat) 2. 3. e, etat
Imp. S.i. eov II. XXIII. 643. Imp.S.1. yi>,etjv, Il.Xf.76r.
eaKov VII. 153, 2. ys, Y\a§ot, Ib. V. 898-
3. (ess) XII.10.
3.(«) EfTxell.V. 536. XI. 807.III. 41«
PI. I. {eopev) PI. 1. tj/Jtev II. XI. 691.
2. (eere) 3. tjrs II. XVI. 557.
3. (eeov) 3. fjtrccyll.IILif.D.tjo-rfjv V. 10.
Per/,S.1.eoc,II.IV.321.(eeccfyccV,808. Iinperativus.
a. 3. (ecos, ee) Prtfß 1$*
4* äCSü
dispofifca ordinentur Tempora ea, quae hadlenus fula te-
F 3 me»
PI.i.2.3.(eafX8V,eccTe)exai Il.II.125.
Optativus. Optativus.
Praf. S. i. (601 [XI) Praf S.;x. tiyv II. XIII. ga6.
2. (fO;f) 2.61YJC II. IX. 57.
3. €01 II. IX. 142. 3. 6tYj IL III. 410.
PI. I. (eoi/xev) PI, i. 6lY\fX6V
2. (€oiT€) 2.etrire,sireOd.XXI.
195.
3. (FC/FV) 3.F^(TflfJ'JF/FylLlI.37»»
Subjundlivus."
Praf S» i. Fa? IL I. 119. PrafS. 1.
2. F»Jff 3.
3. F>? IL XII. 300. 3. FJJ07II. II. 366.
Od. VII.147.
PI. x. 2» seofxvjvt ttfti Infinitivus.
g.eooat ILIX. 140. oacrt- Prafe/xevof IL III. 40. e/x/xe- Od. XXIV. 490. votfhuf.tjxsv IV. 299..
€lV0Cf
Particjpium. Participiunu
Praf €QN\ etcrcc,sovII. III. 46. Praf (eis j£ol.)
VI. 456. V. 903»
Pasfivum
Indicativus
Imperf. S. 1. 2. 3. r\fxv]v, r\aot yito
PI. i. 2. 3. nfxeBoc,ri<T&ef rjvlo,eiooloOå.XX»io6>
Futur. S. x. eccfxotf
2. €(Tsaj IL I. 563. ,s<m Od. XIX. 254.
3. saerctj IL XIV» 480» eqveirttf II. 393*
I» 212»
mere, omnis renitente tenore regulse, vifa fuerunt, na- tiva
PI. I. eaofxeSa, sa(TOfj.€<T§ct Od. II. 61.
2. screcr&e D.eaeaSov Od. XXI. 216.
3. saovrotf Od. XXIV. 84.
Imperativus.
Praß S. 2. 3. €<ro, sccro Od. I. 30a. I. 144.
PL 2. 3. e^s, esoocruv, e^oov Ii. I. 338.
Optativus.
Futur. S. I. 2. 3. eaoifAYp, eacio, seroiro PI. I. 2. 3. eaoifte&cCj scctaBs, eactvlo
Infinitivus.
Futur. seea&ctj II. XIV. 56. ecasaSotj XII. 324.
Futur. eaopevos1, saacpevos II. III. 460.
II. E<», la), i(ooß ico, 2, 'Ei/ju, )jjii, o/^t/
Eo, irefacio, Mitto. £0, ir« facio, Mitto, A&ivum.
Indicativus Indicativus.
Praß.S. I.i<», iooyhoo,<a>,/«» PraßS. I.SifAl,////,(tJfjU
2.tis,«0#«II.X.45o. a.
3* 3.«07ll.III.6l.JJfaiIII.I2.
PI. I. /oft«' II. VI. 526. PI. 1. (fjtsv Od. II. 127.
2* 3* 2t 3. /«07 II. III. 152,
Impcrf.S.1.eovßseov)tiov,8tov, (cv^siovfliov 2.3. >JS Ii. XII. 371. M
II.872. >7"?I.47.
PI. r. v\(0fxsv Od. XI. 22.
2. 3. tJiOV Od.XXIII. ||roc 1 ,
D. /TfjvIi, I. 347.
