S " D . D.
T H E O R I A C Y P R I A N I D E E P I S C O P A T U .
CUJUS PARTEM PRIMAM
C O N S. M A X . VEX. FA C ULT. TIIEOL. UPS.
P R Æ S Ï D E
LAU REN TIO ANTONIO A N JO U
P H IL O S . E T T IIE O L . D O C TO R E T IIE O L . P R O F E S S O R E R E G . E T OHD. MEMO. SOC. n iS T .-T H E O L . L IP S . CET.
P R O C A N D I D A T U R A T H E O L O G I C A
p . p .
MAG.
PETRUS EiUDOV. LUNDBORG
A S A C R IS . O S T R O G O T H O S.
IN AUDIT. GUSTAV. DIE XI DEC. MDCCCL
H. A. M. S.
U P S A L I Æ
W A H L S T R Ö M * C.
c o l l e g a s c i i o l æ
I I Ö G L Å R D E
HERR HAG.
P E R L V 1 D B O R G
Min högtvärderade Kusin
egaas dessa blad
m e d v a r m a s te t a c k s a m h e t
a f
T H E O R I A C Y P R I A N I D E E P I S C O P A T U ').
A d viin ecclesiae et naturam enucleandam tanti momenti fuit C y p rian u s, episcopus C arthaginiensis, ut nova inde ab eo no titiae, quæ est de illa r e , repetenda sit auctoritas. Ille au tem ab intelligentia et notione ecclesiae adum brata illa quidem et com plicata, sed biblica tam en , deflectens, aditum facit ad eam ecclesiae considerandae ratio n em , quae, quamvis sit et ex plicatior et sibi constantior, realistica tam en, u t ita dicam , est appellanda. Invenim us ig itu r in illo nonnulla, quorum partim vestigia quaedam praebent liberioris illius spiritus evan- g elici, qualis quidem prim is ecclesiae tem poribus in animos p e n e trab a t, alia autem angustiorem illam , quae post late pol le b a t, catholicam ecclesiae percipiendae rationem constituerunt. E cclesia enim , ut brevi tantum rem com prehendam us, C ypriano sane Dei est reg n u m , cujus rex invisibilis C hristus p e r Spiritum suum sanctum civibus vitam et salutem g rati ficatur. Minime autem satis fieri, si verae doctrinae fideique vinculo inter se conjuncta sint m em bra ejusj quippe q u o d , u t recte constituatur, consimiles necessario desiderentur iidem ritus cultusque atque eadem form a ecclesiae gubernandae. E c clesiam enim invisibilem , quae sit regnum D ivinum , formis externis certisque esse circum scribendam , in quibus fere so lis in terio r hujus fam iliaritas et bonorum spiritualium societas existere possit.
C ontendit idem , ecclesiam , ita tantumm odo perceptam , esse u n a m :' quae sententia est quasi fons atque o rig o , unde
‘) Q u a m q u a m t h e o r i a m , q u æ ilieitu r, de e p i s c o p a t u Cyprianus uon t r a d i d i t , tam en e d i c t is s e n t e n t i i s q u e , a variis ejus scrip tis h a u stis, theoria m q u a o d a m c o m p o n e r e lic e t.
quæ cetera de ecclesia senserit sequuntur. Quod cum do cet, illud docere v u lt, hanc tinam ecclesiam dividi et scindi non p o sse, q u a re , si qui unam ecclesiam d e sera n t, iis deinde n u l lum fiat totius vitae Christianae consortium , et nullam eccle siam Christianam existere posse, si ab hac una segregetur. Quam late igitur pateat una ecclesia, institutis quibusdam ec clesiasticis finita, tantum solum ecclesiam Christianam am p le c ti, hunc esse term inum .
U nitatis autem hujus index praecipuus atque organon epi
scopatus ab illo habetur. Is fines signat se rv a tq u e, quibus
ecclesia C hristiana coercetur, quosque neminem fas est e g re d i, nisi in saeculum ethnicorum revolutus erit. E piscopatus ig itu r quum locum tam insignem in iis, quae de ecclesia scripserit C y p rian u s, te n e t, hunc potissimum sumsimus diligentius p e rse quendum.
Videmus igitur, ecclesiam visibilem atque invisibilem ab eo in ter se confusas e sse , internam que ecclesiae invisibilis u nitatem , quae societas est omnium e o ru m , qui verae fidei et amoris vinculo inter se conjuncti s u n t, perm utatam esse cum externa ecclesiae visibilis u n itate, quae cx form a quadam ex terna pendet*). A lia autem res non praetereunda e s t, quae in sententiam ejus de ecclesia magnum m omentum h a b u it, quae etiam m ultum effecit, u t vim ecclesiae atque unitatem internam ille debilitaret.
Nam que a praecedentibus accepit, ecclesiam Christianam tlieocratiam esse V eteris T estam enti continuatam , m eliorem illam quidem et n o biliorem , quare quae hujus T estam enti essent instituta ecclesiastica, ea , praesertim quae ad sacer dotium p e rtin ere n t, in ecclesia C hristiana eadem auctoritate flo re re n t, necesse.
A ntequam autem uberius de re proposita disputem us, praemittenda videtur brevis expositio, qua melius illu stretu r, a quibus initiis usque ad aetatem nostri p atris ecclesiastici haec res deducta sit.
Prim um igitur omnium c o n sta t, ut quidem clarissimi feru n t historiae ecclesiasticae perv estig ato res, tem pore aposto- lico nullos fuisse ep isco p o s, si ad vim hujus vocis posterio rem respicere velis. Unaquaeque ecclesia regenda et curanda collegio tradita erat p resb y te ro ru m , qui episcopi etiam ap p ellab an tu r. Tam en ceteris ecclesiae m embris plurim um m an sit potentiae et lib e rta tis, adeo u t nulla res geri posset, nisi to ta ecclesia voluisset et jussisset. N eque iis solis reservatum erat ju s docendi et concionandij cui enim Spiritus subvenis s e t, ei haec potestas fuit. O rganon Spiritus Sanctus nemo non f u it, siquidem Redem tori fidens illum concepisset. Eo enim tem pore non fuit hierarcliicus ille , quem vocant, ordo sacer j sacerdotium C hristianorum commune nondum fuit p o st habitum et rem otum. Ipsi apostoli non sunt sequentibus epi scopis aequjparandi, etsi illis se successisse hi potissimum præ se fe rre n t, ideoque singulare arbitrium sibi datum esse. A po stolis id munus injunctum e ra t, ut C hristum praedicarent, ut- q u e , id 'q u o d inde secutum e s t, ecclesias Christianas fun darent. Simul atque ecclesia aliqua eorum opera constituta e ra t, in posterum curanda presbyteris trad eb atu r, q u i, quan tum novim us, ab apostolis vel eorum legatis praefecti e ra n t, et tem pore proxim e sequente ex judicio hominum peritissi- m orum , non sine suffragatione totius ecclesiae3). Usque au tem quaque ecclesiae ab apostolis observabantur et curabantur. Q uando igitur aetate apostolorum nulli fuerint episcopi, sensu hujus verbi p o sterio ri, quaerendum videtur, quo tem pore prim um ex stiterit, qui proprio nomine dicitur, episco p a tu s , a presbyteriatu plane diversus. T o ta autem haec quae stio quum im peditior s it, quam cui facile responderi possit, varia subierunt ac diversa judicia. A t quia consilio hujus disputatiunculae minus bene convenit, haec omnia fusius p er sequi, liceat nobis opinionem solum quandam , quam claris simi historiae ecclesiasticae pervestigatores in nostra ecclesia sunt secuti, in medium proferre.
Postquam igitur apostoli, q u i, ut antea jam dixim us, summi fuerant ecclesiarum m oderatores, decesserunt, in col legio videmus uniuscujusque ecclesiae unum mox inter cetero s attolli p resb y teru m , qui initio tantum vcluti prim us inter p a res rem publicam suae quisque ecclesiae capesserat. Qui r e rum ordo quum eodem neque tem pore neque modo exortus s it, paullatim quoque in hos prim os presbyteros nomen tn i-
axonog translatum e s t4). Hic autem in dies assurgere c o e p it, praesertim quum persecutiones, bæreses et schismata erum perent.
P rim us omnium rerum ecclesiasticarum scriptorum Ig n a tius in epistolis suis episcopatum et presbyteriatum graviori discrim ine s e p a ra t5). Haec fere maxime conspicua sunt: epi scopus praepositus est presbyteris et diaconis; caput est ec clesiae, cui munera ecclesiastica fungenda sunt, ex. gr. baptis m us, sacra coena etc. ; eidem mos est gerendus atque haben dus h o n o r; qui imperium ejus d e tre c ta t, is ab ecclesia C hri stiana sese sejungit, neque membrum illius haberi potest; ei omnes ecclesiae cives intimo vinculo consociandi su n t, ne per haereticos a vera fide a b d u c a n tu r6). Haec ab auctore durius dicta su n t; poscit enim verbi caussa, ut episcopo non m inor quam ipsi C hristo tribuendus sit honor. Quae etsi ita s in t, tamen non sine tem eritate dici p o te st, illis tem poribus
epi-4) S ic N e a n d e r , G ie s e l e r cet. — S u n t a ute m ii q u o q u e in e c c le s i a n o s tr a e r u d i t is s i m i , qui p r o b a r e v e l i n t , nu m quam in antiquissimis e c clesiae Christiana* t e m p o r ib u s non fu isse e p i s c o p o s , qui pr op r io nom ine d ic u n tu r, a p r e s b y t e r i s d i v e r s i, q u o s qu id e m d icun t c o s fu is s e , qu i etiam ab a p o s t o l i s p ræ p o siti e c c le sia r u m variis locis in stitu e b an tu r , ut g r e g e m Ch ristianam a leren t et s u s t e n t a r e n t , q u ib u s q u e p o s t d e c e s s u m a p o s t o lo r u m cura maxim a e c c le sia r u m e t quasi su mma rerum tr ad e batur. Illi antem alia v o c is sig nifica tio ne e p is c o p i a p p ella b a n tu r , atq u e i i, q u ib u s p o s t e a h o c i m p o n e b a tu r nom en. Ita P la n c k etc.
5) INovimus e q u i d e m , au lh en tia m harum e p ist o la r u m in dubium m u ltu m vocatam l u i s s e ; tamen fu e r u n t , qui gr avis sim is a r gum e ntis e a n dem d e f e n d e r e c o n a t i sint. C u r e t o n , in lib ro s u o , f ' i n d i c i œ I f j u n t i n n æ i u s c r i p t o , sane v ide tur n u ihentia m r e c e n sio n is Syraica? satis c om p r ob avisse.
®) Cfr. Miinsolier DG. ed. 5 . toni. 2 pag. «” 7 8 et Guerike KG. p a g , . 2 1 7 , 2 1 8 .
sciopos eadem fuisse a u c to rita la te , ac qua ætate Cypriani flo ru e r u n t. Nam quibusdam locis ab epistolæ scriptore com m o n e ri videm ur, episcopis illis minime perm issum esse arb i tr iu m tam ab omnibus num eris absolutum , quam quod prim o a d sp e c tu suspicari licet. Quam quam igitur sem per episcopos a n te presbyteros et diaconos com m em orat, tam en non longo in te rv a llo hi secundi s u n t, quippe quibus non minus reser v a tu m e sset, quam quod episcopis deberetur, obsequium . Ne- q u e in bis literis quidquam videtur esse, c u r credi p o ssit, epiiscopis p er se magis quam reliquis ecclesiae m em bris fami lia re m cum Christo conjunctionem h a b e ri, Spiritum Sanctum a b illis teneri magis p rim ariu m , illos d enique, ut uno verbo r e m com prehendam us, sacerdotes ecclesiae habendos esse. Quod a u tem severe adm onuit, u t episcopo diligenter obediendum e s s e t, id maxime spectavit, u t a Judaisticis et Doceticis do c to ribus haereticis, a quibus m ultum vexata e sset, ecclesia de fe n d e re tu r. — ” Das wirksîimste Gegenm ittel w ar, die C hristen a n ihre ßischöffe, als D epositare der evangelischen "W ahrheit h inzuw eisen, und in der A nhänglichkeit an diese m öglichst zu befestigen” 7).
A lte r autem doctor ecclesiasticus, ad quem hac in re re- sp ic ia m u s, Irenæ us est. Qui singulas solum res memoriae p ro d id it, quae parum faciu n t, ut id quod quaerimus pernoscatur. P la n e enim ta c e t, quem in ecclesia locum ipsius aetate epi sco p i ad rationem presbyterorum obtinuerint. Neque magis d o c e t, quatenus instituta eorum ex populi suffragio penderent. D u b ita re autem n e q u it, quin episcopi etiam saepissime appel l e n tu r p re s b y te ri8) , quibus successio trib u itu r episcoporum ,
u nde facile suspicari licet, omne inter episcopos et presbyteros discrim en ab eo sublatum esse. Cui tam en opinioni repugnat, e o s etiam separatos e s s e 9). IIuc acced it, quod verorum pres
*) M u n s ch cr pa g . 3 7 9 . 8) E x . gr. adv. hær. IV . x x n .
byterorum nullam mentionem facit.I0) 5 quos enim ita a p p e lla t, ii potius nom inandi sunt episcopi. Quo facto maxime p r o bandum videtur, m unera illa ab Ircnæ o revera separata e s s e , etiamsi inter nomina pertenue fuerit discrim en. — S u n t a u tem episcopi ii, quibus in sua cuique ecclesia summ a im p erii delata e st, in quo ab Ignalio non abhorret. A tque huic c o n sentaneus episcopos vult conservatores esse doctrinae merae apo- stolicæ , in quibus acquiescendum est ecclesiis, ut ab illec e b ris haereticorum a v o c en tu r1). P u ta t enim , prim os episcopos a b ipsis apostolis praefectos esse, qui iis quoque tra d id eru n t ep- clesiam et doctrinam incorruptam , atque sequentes episcopos easdem praerogativas per successionem continuam ac ce p isse , qui ob eam caussam haud m inoris quam prim i aestimandi s u n t 2). Quod Ignatius plane nescire videtur. A t ne v e rb o quidem attin g it, episcopis esse singularem cum S piritu S ancto ratio n em , quae res apud Cyprianum longe aliter se h ab et. D einde cum Ignatio sta tu it, qui cum episcopo dissident, eos ab ecclesia secessisse, quando tale dissidium p e rtu rb atio n e doctrinae apostolicae exortum sit. A pertius quoque quam Ig n a tius p ro n u n tia t, universis episcopis, tanquam corpori cu id am , m andatam esse unam ecclesiam regendam , si quidem hi unam ac veram doctrinam repraesentent p ro p ag e n tq u e , atque ab apostolis non singulas ecclesias acceptas habeant, sed cunctas quasi in unum coactas. Dicit autem , id quod bene obser vandum e s t, unitatem ecclesiae ex una doctrina m ulto magis quam ex episcopatu pendere 5 quantum enim episcopatus unam doctrinam , tantum solum ecclesiam conservat. In quo Cy prianum dissensisse mox inveniemus. Sed a C ypriano, de epi scopatu disputante, valde dissentiunt non solum Ig n atiu s, sed etiam Irenaeus. Ilie enim episcopum non facit sacerdotem 5 idea autem communis sacerdotii accuratissim e enuntiatur hisce verbis: ” omnes enim justi sacerdotalem habent ordinem ” 3).
10) Si l o c u m p r o x i m e e x c e p e r i s , ubi d e P a u l o M il e ti ve rs a u te bis v e r b is u titu r : ” in M ile to c o n v o c a t is e p i s c o p i s e t p r e s b y t e r i s . ”
J) A d v . hær. V. x x . 2) A d v . bær. III. m . 3) A d v . hær. IV . x x .
