DE
DüBIIS Ο RATIONIBUS DEMOSTHENICIS
DISSERTÄTIO.
CUJUS PARTUM SECÜNDAM
VENIA AMPL. FACULT. PHILOSOPH. UPSAL.
P. P.
MAG. PETRUS JACOBUS EMANUELSSON
STIP. XLODIN.
ET
ACATHON HAMMARSKÖLD
STIP. O KD. EQUESTR.
OSTROGUTHI
IN AUDIT. GUST. DIE XXXI MAJI MDCCCXXVTII.
ir. ρ. μ. s.
ü Ρ S A L I JE
EXCtJDEBANT REGIME ACAÖEM7A! TYPOGRAPHI.
Åt
Den Huldaste Moder
med Sonlig kärlek, vördnad och tacksamhet
he 1 ga d t
af
AGITIION HAMMARSKÖL·
13
eminuit Demofthenes. Quemadmodum enim fluvius ingens, minoribus curfu exceptis fluminibus rivisque,
auctior in campos defcendit, ut arva riget, delectet
homines omniaque frangat impedimenta, eumdem ni-
hilominus alveum tenens; fie fvada Demofthenicai col- lectis undique, qnibus auditores doceat, moveat, iis-
dem perfuadeat adverfariosque vincat, a re propofita
numquam aberrat. Et ii quando digressiones adinittit Orator, ad fummam rei adeo reducit auditores, ut ve- ritas, quam potisfimum proponendam iufoeperit, quan-
to inopinatior, tanto gratior appareat, tantoque majo¬
ri vi convincat animos, eodem fere modo, ac Γι qui.s
itineris ductor, reiicta paullifper via communi, per a- moena loca tramitibus aliquem duceret, donec propo- fitam itineris metam, eodem fere, quo confpiceretur,
moniento, futmno cum gaudio viator contingeret. Sin- gula porro cujusque Orationis Demofthenicae membra
tam arcto nexu cohaerent, ut, quemadmodum in cor¬
pore organico nibil poteft violari iine detrimento toti·
us, iic nulla pars fme damno totius Orationis amove-
ratur. Quoties enim ab altera in alteram rem fermo-
ne tranfit Orator, naturae adeo conveniens eft, adeo-
que paullatim factus tranfitus, ut pofterius quodque
meuibrum ex antecedentibus proveniat vel pendeat;
nifi forte ad impetum Orationis augendum tranlitu o- pus iit abruptiori. Haec vero, quae jam adferre auii
fumus, cum a confpectu quodam univerfaß Demofthe¬
nicae eloquentiae proficifcantur, non posfunt iine nimia
3
14
prolixitate exemplis demonftrari. Speramns tamen
fore, ut quisquis opera hujus Oratoris accuratius exa- minaverit, nobiscum fentiat,
Quod ii Oratio ifta de Halonefo cum hac defcri-
pfeione confertur, longe ab illa discedere videtur. Ha¬
bet enim ilngula membra, quse rerum propofitarum capitibus nec illuftrandis nec demonörandis inferviunt,
et quse, nimis digredientia, legentium animos ab ipfa
quseftionis cardine ad aliena quaevis et fuperflua magis
minusve averfos, ad eandern non reducunt. Ut vero
baec noftra fententia firmetur, duo capita Orationis ac- curatius examinentur: alterum quod de piratis exilir- pandis, alterum quod de corrigendss conditionibus pa-
cis agit, quse inter Philippum et Athenienfes inita e-
rat. Ille fcilicet epiftola quadam bis propofuerat, mare communi Macedonum Athenienfiumque opera contra piratas esfe tuendum. Qua in propofitione duplices
infidias deprehendere ftudet Orator. Id enim agere Philippum, ut primum hsc foclecate ineunda confite-
rentur Athenienfes, fine Macedonum auxilio fe non esse piratis fuperiores, deinde ut per fpeciem coer-
cendi piratas. iibi concederetur occafio quidiibet in da-
mnum Athenienfium impune gerendi. Haec eil fum-
ma rei, cui demonftrandse cetera infervirent. Demon-
ftratio indirecta eft. Asfumitur oppoiitio contradicen-
tium : ''Philippum imperium maris non fectari," eoque
refutatur, quod rex hujns imperii caussa plurimos fe-
cerit apparatus, Quorum enumeratio, cum prsemisfa
IS
ilmul et coneluilonem contineat ideoque totam abfol-
vat demonftrationem, appendicem quandam habet hu- jus fententiae: "Haec igitur, Athenienies, an putatis,
concedi fibi a vobis poftolaturuno (Philippum) nifi et
vos confcemneret, et in iftis, quorum amicitiam hic ex-
petendam et conciliandam fibi utile duxit, fummatn fi- '
duciam haberet, quos tion pudet, Philippo vivere po- tius, quam fuae patriae: a quo ea munera, quae acci- piunt, ferri fe domum putant, quum interim ea, quae
domi funt, vendant." Quod membrum cur tamquam
conclufio quaedam cum praecedentibus conjunctum fit, profecto non videmus; fiquidem non modo nihil effi-
dt ad rem, quae agitur, demonftrandam, fed iis etiam argumentis, quae ante propofita funt, quodammodo
repugnat. Cur enim tantos apparatus fumtusque fecis-
fet Philippus, nifi Athenienfes reformidasfet potius,
quam contemfisfet? Abit igitur Orator, ut noftra fert
opinio, in rem novam omnino, et ad caput quaeftio-
nis tractandae nihil pertinentem.
Negaverat porro epiftola fua Philippus, pacis e-
mendationem fe umquam Athenienfibus concesfisfe. In
eo igitur pofita eft fumma quaeftionis, ut negatio illa
refutetur. Quod cum aliis argumentis facit Orator,
tum oratione cujusdam Pythonis in memoriam revo- canda. Cujus quidem orationis dum ea, quae ipfam
rem tangant, quaeque igitur praecipue esfent comme- moranda, obiter tantum brevisfimoque fpatio abfolvan-
tur, multa fuperilua et a capite quaeftionis diverfa pro·
»6
Jixe loquaciterque propofita inveniuntur: qualia funfc
ea quae de Phiiippi adverfariis in populo Athenienii agant, et infectationes illae proditorum, quse per uni-
verfam Orationem de Haloneio toties occurrunt, tan-
tamque ejus partem occupant, ut legentium animos ab ipfis rerum capitibus haud raro avertant. Singula por-
ro membra hojus örätionis, etiam quae ad capita re-
rum propofitarum pertinent,non tam natura fuaYquam particulis copulativis cohaerent, ita ut nexus iile ar-
ctisiimus, quem femper obfervare folitus eft Demo·
fthenes, faepius defideretur, et ab altera in akeram
rem tranfilire potius, quam transire videatur oratio:
unde factum eft, ut aggregatarum partium acervo, quam compofitioni organiese fitnilior fit. Atque haec,
ni failimur, refpiciens Libanius, οίνειμενψ\ dicit, συι$ε-
νεοοε άξμονκχν xoct διοολεΚυμειψ, τϊολυ τον Δγιμοσ&ενικον πεφευ·
yviccv Τξοπον.
Sed non apta modo partiutn ratio et nexus in O·
ratione de Halonefo defideratur, abeft etiam finguia-
rum partium praeftantia, abeft argumentorum fubtili- tas, abeft commoda fententias exprimendi ratio. Quam-
qnam enim non negauius, iingula huic Orationi loca
inesfe, quae a virtute Demofthenica parum recedunt,
multa tarnen languida funt nimiaque verbofitate labo¬
rant, nonnulla tam negligenter compofita, ut vel re·
gulis logicis repugnent, nonnulla denique infulfe dicta;
ita ut oratio, generaliter confiderata, aequabilitate et effieacia ftili Demofthenicr carere videatur. Exordi-
Ί7
um nempe brevius et jejunius, quam pro more De- mofthenis, excipit propofitio, quae et ipfa fatis je·
juna eft. Sequitur deinde fubtilior contra Philippum argumentatio, douec pag. 78 *) fententia deprehendi-
tur, quae nimia tenuitate iaborare videtur. Declara-
verat nempe epiftola fua Philippus, fe velie Halone-
fum infulam Atbenienfibus dono dare, non reddere, tamquam jure repetitam. Hoc vero, inquit orator, ideo facit, ut omnibus G<aecis appareat, Athenienfes
bene fecum agi putare, Π maritima loca a Macedone accipiant: quod Ulis, utpote mari pollentibus, indignis-
firnum turpisfimumque fuisfet. Quam rem civibus dis-
fvafurus Orator, frigidis illis utitur; τατο Κύμιν & ποιητεον
tsiv, ω avfyss ΑΒηναιοι. Nuin vero Demofthenes, patriae
amantisfimus ille perpetuoque in Macedones odio fla-
grans, dedecus civibus fuis inminens tam aequo ani-
mo potuit videre, ut, quum idem avertere vellet, tri·
ta illa dicendi formula uteretur,etiam in levioribus re¬
bus vehementiorem folitus adhibere orationem? Όταν h λεγη , pergit Orator, πεξί τούτων eos ε^ελει 5ια$ΜαζWS"«/,
ούΰεν χλλο, ν\ χλευάζει υμχς. Sequitur hujus fententiae demonftratio, quae duplici videtur abfolvenda esfe ar¬
gumenta; iiquidem incipit a vocabulis 7Τξωτον μεν, quae
prius argumenti tnembrum indicant, et quoddam επειτα
k necesfario requirunt. At deeft totum illud pofte-
rius argumentationis membrum. Quis autem fumino Graeciae Oratori talis vitii culpam audeat irrogare?
*) Editio Reiskii, uti femper, quoties pagina ipfius textus citantur*
ι8
Accidifc prasterea, ut inträ fpatium brevisfimum eadem
interdum fententia repetatur nimiå verborum copiå pa-
rutn mutatorum. Cujus rei licet piurima posfint af-
ferri exempla, unum vel alterum fufficiat. Videas er¬
go articulum, qui de tesferis agit (pag. 79) in quo ifta
occurrunt: βΰλεται γαξ ομολογουμενον χοίταςηςαι, οτι των τϊεξί Ποτι^αιαν γεγενημενων ά^χηματων 8$εν εγκαλείτε αυτω,
us ά$ικ8μενοι ι6), άλλα βεβαΐ8τε (Üixuiccs αυτήν εκείνον και
λαβείν και χεχτησ$αι, et inträ fpatium paucarum linea*
rum eandem videas iisdem prope verbis repetitam ien-
tentiam: ταύτα $η βαλεται τάάικηματα πανταχωε παξ υμιν
βεβαιωσασΒαι, ort έτ εγκαλείτε αυτω, && ηγείστε άΰιχεισ- Baij iterumque revertentem: σύμβολα ταύτα γφεσ&αι
εις ύποΰοχην τα μη$ αμφισβήτησαι ύμαε εύλογωε έτι πεςι
Vtorilaias. Occurrunt porro (pag. 82) ifta: τω 3ε Φιλο-
κξατχς ψηφισματι, ο ην παςανομον, τάναντια έγραψα, et
mox infra: Τ8Τ0 μεν 8ν παξανομον ην το -ψήφισμα το Τ8
Φιλοκξατχς. Crebrior vero ifta fententiarum repetitio inutilisque verborum copia orationem languore quodam
et tarditate afticiunt, quse a fervido illo vividoque ge-
nere dicendi Demofthenico longe difeedunt.
Quod fi negandum quidena non eft, Orationem de Halonefo tenuiorem esfe, qnam pro facultate Demo- fthenica, fuisfe vero, qui eam Demoftheni tribuere
36) Otiofum plane et fuperfluum eft iliud Qui enim aecusfare Philippum potoerunt Athenienfes, nifi fe injuria af-
fectos uno eodemque raomento dicerent?
ig
non dubitarent, optimum forfan erit rrediam illam Pho-
tii fententiam fovere, qui ελάττωμα Δ·ημ'οσ&8νιχγι? φνσεως
eatn esfe putavit, Obftant vero huic fententiae non
folum ea, quse expofitioni animadverfionum Photii jani
fubjunximns argumentumque illud Libanii hiftoricum,
ex accufatione Calippi petitum; fed etiam ea res, quod
inter hanc Orationem et Orationes indubitate Demofthe-
nicas non illa modo dififerentia intercedit, qua? a majo··
ri minorive perfectionis gradu pendet, verum eaquo-
que, qua? ipfum quodammodo refpicitdicendi modum,
ita ut altera ab aiteris tatnquam individuum ab indivi-
duis nonejusdem, fed alieni cujusdam generis abhor-
reat. in quo igifcur confiftat hsec tanta dififerentia et
unde profecta fit, jam eft: disquirendum.
Pfurimum fuisfe Demofthenem in legenda admi- randaqne belli Peloponnefiaci hiftoria, quam confcripfe-
rat Thucydides Oiori, notisfima res eft. Quod qui-
dem ftudium, licet in ipfa cogitatorum interiori natura
maxirne confpicitur, förmas tarnen, quam induerunt co- gitata, multas impresftt notas, quibus ab aliis Aucto-
ribus facile internofcitur Demofthenes. Qui, quia di-
ctionem rei tractandse optime convenientem femper e- legit, in Philippicis, quas res gravisfimas tractant, fti.
lum Thucydidis, utpote graviorem fublimioremque, in primis eft imitatus. Cum his igitur Oratio de Haione-
fo potisfimum eft comparanda. Qüaenam funt ergo, quae Demofthenes cum Thucydide communia habet?
Praeterquam quod frequentius, quam ceteri Oratores,
2θ
verbis infinitiv! inodi, com articulo conjuncti*, et adje-
ctivis noniinibus neutrius generis p o fubftantivis ejus·
dem omnino iignificationis utitur, per periphrafes haud
raro fententias proponit 17). Temporum praeterea nu·
nierorumque confuiio interdum occurrit, ut, quod na¬
tura Γαa praeteritum fit, praefentis induat formam i8)>
et fingnlare nomen excipiat nomen plurale, eandem
rem vel perfonam ac praecedens fingularedenotans 19),
vel centra. Cogitata denique (quod praecipuum eft i·
mitationis Thucydideae uuomentum)proponitDemofthe·
nes dicendi genere, non fimplici nec quod ad confve-
tudinem quotidianam fit accommodatum; led inufitatio-
ra fectatur et vetuftiora, quaeque gravitatis et dignita-
tis plus quam elegantise habeant; qui quidem chara·
eter non in fingulis modo verbis adhibendisvel forman- dis, fed in univerfa quoque periodorum conftructione confpicitnr. Haec vero dicendi ratio (ut fupradixitnus) plus minusve adhibita eft, prout poftulaverit gravitas
rerum, vel auditorum qualitas; quapropter in judiciis
17) κφιξιν (πoirijotTo pro άφιχιτο pag. 58. Ut evitetur prolixitas,
non plura adferemus exempla, quam quae ad fectentiam no- ftrarn declarandam fufficiant.
18) OXvvSiois, rerruguxovr άπιχαν rijs iroXtws ruiia, 11 π ι ν, οτι etc.
κχντχ rov uXXov xgovov, ti τιf «vre» αιτιασαιτο τ ι τοιούτον, άγαν'α·
νχχτων xoet icgiaßtis πt μ v u* pag. 113. Vide praetera pag.
21 1. I—5.
19) E/ μη ris ανηξ isriv I» avrtis oios ίμηαξοο ποΧιμχ και άγωνων,
rovrovs μιν φιλοτιμία is α vrås uismänv αυτόν ίφν β^υλομινον -et quse fequntur pag. 23.
21
pvibüeis faspius, quam in jndieiis pri vatis eft: uiitata;
in Oationibus, quos dicunt fifaforios, frequentior, et
fVeqnentisfima in Philippicis occurrit. At Oratio ifta
de Halonefo,quae tarnen una e Philippicis eft,neunum quidem veftigium hujus dicendi rationis prodit. Sunt
eniui in ea omnia plana, omnia ftilo Thucydideo vacua.
Neque nos primi aut foli haec vidimus; vidit eniin Dio.
nyfius Halicarnasfenfis, Criticus ille fubtilisfimus, qui
enumerationem eorum, quae a Thucydide mutuatus eft: Demofthenes, his verbis concludit. Μυξία ύε τοιαύτα,
ε^ι παςα Δημοσθενει, και μαλι^α εν τοις· κοίτα Φίλιππου λογοις' μάλλον ύε ζολιγοο) μη ούτως ε%οντα πλην ενος λογπ,
τη πεξί Αλοιησον πολλοο όε και εν τοις Ιικανικοις dyxaiy τοις ye ούν ύημοσιοις, et quae fequuntur. (Lib. πεςι της Δημο¬
σθένους ύεινοτητος pag. 168· edit. SylburgiQ.
