Curae critico-exegeticae in locum Corani, sur. XXXI. Quarum specimen primum venia ampl. fac. philos. Upsal. p. p. mag. Olaus Carling ... et Axel Burén, Ostrog. In audit. Gust. die VI Maji MDCCCXXIX. H. a. m. s.

(1)

C U R A E C R I T I C O -E X E G E T I C A E

L O C U M C O R A N I ,

S u r . X X X I .

QUARUM SPECIM EN PRIMUM

V E N IA A M P L . F A C . P H I L O S . U P $ A ^ .

ﺀ.

M a g . O L A U S C A R L I N

R£I ÄUST. ﺀﺀهﺀ . ﺀﺀﺀ, ٠٠٠ ،

, N ٤

^ ٥

« . A X E L

ﺲﻤﻣ

،<،

I N A U D IT. GUST. D IE V I M A I I MDCCCXXIX.

H. A. M. £٠

■ —M v w \ v \ \ v v \ w \ w \ a v i \ w \ w \ w u M w \ < ) ■ I I

U P S A L I i E

e x c u d e b a n t r e g i a e A C ADEM IA E TYTOGRAPHI.

(2)

(3)

A V O O P T I M O

S A C R U M

٢ , d.

Capitis reverentia cani-

(4)

(5)

etym on si spectas, et collutionem

م نﺆﻌﻟا ( ) C o r a n u m

ل؛ﻆﻣﺀ

t vero eas£

مر.

et lectionem recte interpretaberis

، ٠

hic leges com plectitur, quas et religionis' colendae moderandae civitatis, M uham m edes, utriusque rei apud

gubernator, Arabibus fixit. Idem

، ٠

ci^es et princeps

t, ejusdem )«؛

Veteris Testam enti nomen« h n p

رلاﻟة€؛ﺀ

sensus

٠٤ ، atque arabicum, et originis

-؛

Una cum Sacro C odice Coranus et aliter adpella vocant

٢٦٥ , Judaei illu m

ىﺎﻴﻐﻟأﺀ

tur. Arabes hunc

S e c t i o n i s

ثﺀم ﺢﻤﺗ،;ث /

ﺀم ا '

ﺀﺀ ،،

ﺎﻳر / duce radice verbi

hinc significatio, non propter boni a m a lo distinctio -

, n e m , ut quidam tulere, sed propter sectionem libri

quoque, et XOCT ifcoxrjVy ut Grae

ﻒﻋﺂﺳاأ -

) ا ﺀﻢﺤﻣأ'كﺀ »

vocant، U t Penta

بﺎﻌﻜﻟأ - ;(

) librum

ﻮﺼﺤﻋ'مﺀم ' ٢٠٠

ci

ﻪﻟأإ م « ) teucho et E v an gelio, ita Corano etiam monitus

, est nomen

*) Radix \J i, hebr. et ar. ►np, legit

y

ص©ﺀﺀ rom a-

a o , et flores et verba.

(6)

Capita Jibri cxlv, variae longitudinis. Versuum ( تﺎﻳا ٠ ) distinet« S u r a i ٠١٠ ) , l^bbinorum ^ ٦١١٧ , pro- prie numinan،. $ua capiti cuique ac propria inscriptio,

. ( تﺎﻳأ, و

٠ sing. ةأدأ hebr. ٨١ ^ ( signum , ﺀ « أ < هﺀ «- lum )y sensu sacro nunc ipsa revelatio, nunc **ﻚﻤﺳ*هﺀ**

pandectae , nunc ه ﺢﻤﺛ//ﺀﺀ / quaedam Corani membra.

Quam vocem N ovi Foederis cvipetoc Muhammedi

£orsan insinuaverunt.

تسﺀﺮﻣو

مر pl, رسﻞﻤﺑو propr. stru e s , series e. g . lapi*

قلا£ﺖﻟ in ٨١٧٢٠ vel militum in campo; hinc

cr d o y

ut ٦٦٠ , syr. 1 ﺈﻋر c^ald. ^٦٦٠ {(mixobarb. هﺔﻬﻣ ^ ر . Sun، ٠١٦٦٠ Rabbinls ?entateucld ٢ sectiones. At- q u i, ut ejusdem s ig n ific a ti ٨١١١٧٦٥ , Codicetn ﺀﻪﻣ

pitulatim non dividun،, sed lectiones ،antum , lesto die in synagogis solitas,' dispensant. Ita et Cora- n u s, 30 suarum partitionum ( ﺮﺌﺠﻣﺀ pl. ﺈﺘﺟأﺀ in delubris praelecturo, unam officiosus praebet. ٨ ،

«exaginta e، eidem sunt sectiones,quarum unaquae- que ﻲﺣ (pl• بﺈﺘﺣآ

⁾

vocatur; يذ autem ٩٧ »- que quadripartita. E tribus h is, pritnam tantum,

ىﺮﺟ , h^rraccius adhibet. Eadem etiam usitatis-

«ima. Ceteras negligens, alteram solam cinnabari

distinxit margo chirographi, quo regia gaudet لا 0 ا -

miensis bibliotheca.

(7)

rgcrmcnti non nunquam,‘ saepissime significan tioris cujusdam in capite vocabuli, vel e، ordientis lo ci و Jumna. Omnibus, nono excep to, ﺀﻪﻠﺘﺟ ؛ ﻢﻫ € inscribi- tur: **م*حر ﻲﻏ+ﺢﻣرا سأ ﻢﻣ-ﺪﺛ nam omnem scriptio- n em , neglecto Numine coep tam , sacrilegii dam nant Muhammedanij formulam v ero , sive Christian is de- bitam seu veteribus Persis, aeque colunt sancte fre- quenterque usurpant, atquc Rom ano Catholici crucis signum.**

Aera Christi quingentesima septuagesima octava

Muhammedes natus. Coeptam quadragenarius Cora- ni praedicationem, annos deinceps tres fere ac vigin- ti tum M eccae, tum Medinae continuavit. V ersus, nunc membranis, nunc palmarum inscripti fo li is , li.

brariorurn sunt manus. J-Jos inordinatos, prolixiore*

anteponens, Abubekerus, defuncto M uham m ed e؛ cui proximus erat in im p erio, uno conclusit volu m ine.

Qpae nona jam est Sura, quam , Mecca occu pata ي

A li populo recitabat, Muhammedis erat novi ssim a, et qui primi Prophetae revelati sunt quinque v ersus,

و nonagesitno demum sexto carmine jam incipiu nt.

Indigestus itaque ut offendatur lib er, ingemis تﺎﻣ

le tamen spiritus repraesentabit virum , qui fra cta ci-

viutn idola, quae religiosissim e adorabant, quum pw•

(8)

، ىاﺄﻤﺳ؛ﺀﺀﺀ ! ر religione imbutos legibus ordinavit. Spar•'

هﺀه ﺀهﺀه

مأ،», sublim is, igneo ardet Oriente fervidi- or.

٠

) P ost genitos Arabuin hic docui، scriptores;

fidissimum grammaticae artis etiamnum devenerantur praeceptorem؛ quare Orientalium in Jiteris-qui proce- d et, M uhammedem, necesse est, penitus cognoscat.

**Atqui enimvero liber* e، verborum splendore ٠ ، im aginum , toti Orienti clarus, nauseam, si transla؟**

٠

) In Commentariis Poeseos Asiaticae ^/luhantme^

dem comme،norans eruditissimus dones, nequeo, in q u it, satis prudentiam illius mirari, qui oratio- nem potuerit incultae multitudinis tum auribus tu،n animis adeo scite adeommodare, ^ ec enim illi in eruditorum hominum conventu erat hahen- da a r a tio , sed cum agrestibus rem habuit, in،^o- litis, truculentis, stellarum imaginumque cultori- bus, poeticae tamen impensius deditis, itaque **sagax ille morum observator* et legislator sub-**

ﺂﺘﻟ؛ﺀ dicendi genus sumsit argutum, venustum, flo-

vidum, concinnum , numerosum, incitatum , splen-

didissimis collustratum verborum luminibus, et

cu m ad persuadendos animos tum ad commoven-

dos affectus, ad aurium delectationem et volupta-

ttm sensuum adeomntodatissimum.

(9)

tus, legenti faciat, justus interpreti dabit. Coranus nim irum , Psalterii ritu, per gnomas decurrit, quo scribendi genere. Prophetis p rop rio , effectum , ut ipse pedester sermo magna loqui audeat nitique cothurno.

Advenae autem interpretes quidam , vernaculis versi- bus invitis, arabicum neglexerunt exem p lar, id scili- cet systematis ut redigerent in ؛ ormam, ^lale jun- ctarum, dicas, discordia semina rerum: ejusmodi €،٠

enim ut ٠٠ exciderent instituto, frigentium particula- r u m , conjunctionum, interjectionum, phrasium fatuå u ligine rapidos idearum exstinxerunt ign es, oratio, nis corruperunt decus, vultum vatis deformarunt. Isto ntodo versum si legis Coranum , fieri prorsus omni-

٠٠ nequit, u t, qualis

antiquitati

erat, pro principe habeas lib r o , Arabum locuto lin g u å , magnorum seri- ptorum felicissima matre.

V ocu m , nedum rh ythm orum , quos Arabes, E-

schenburgii et Herderi sententid, in poesin primi inJ

tu lere, arabicis « s o n o s , in cassum quidem meditabe-

ris concentus; at vivam tamen auctoris exprimes i-

m agin em , m o d o , quam poteris fidissime, illius ad

exem plum te exegeris: cujus ut damneris v o ti, cave

jacta, quae cecjm'، vates, dialecticus coagtnentes, tni-

sceasve alienis; quod nisi vitaris, cutn sterili frigido-

(10)

q u e r h e t o r e a l m u m v e h e i n c n t e m q u c m u ta b is' p q - e t a n i.

Sed hacc aetas, incepta ut persequamur, vix vixque desideraveri؛. Academia certo ^etat, in exo- ricis, arabica etiam , recte vertendi artem, jam diu egregie professa. Nam, praeclara juniorum opera ut sileam , documento stat Johannes ^rane'r, cui hoc Athenaeutn, ingenioso, dicam

ر

an Ovidiano M ota- nahbi eroticorum interpreti, perennem dedicabit Her،

mathenatn; suffragatur Carolus Friedericus Bjorkman, q ui, nondum puer. Orientis alumnus, carm en, quod retracto, vir dedit. Quid? quod jam oliru, Ludovi- cus Marraccius, ingentis doctrinae, cui Arabum li.

terae in immensum debent,

q u a d r a g i n t a

annis verten- do confutandoque € ٠٢ ٨٠^ im pensis, rem acu tenus tetig it؟ nam versus exemplaris distinxit, quamquam, rationibus, haud quaquam contemnendis, seductus, verbum reddidit verbo, magni immeniOr magistri, praecipientis,

N ec verbum verbo curabis reddere, fidus fnterpres.

M ea sententiå, justus interpres, genuinum reddere

quum debeat scriptorem, liuuc, ut potui, sincerum,

patrio jam seruroni commendo. Imitabar, pro viri'

(11)

Ji

^٠

pressum؛؛ grandem , sublimem. Suuni quemque versum, ut sit nihil recuso, metri ne- gligen tior, jambus persequitur, dignitati auctoris, no«

stratibus exprimendae, et m e o , et peritiorum إلاﻟ؛م

c io , aptissimus. Ceterum, bene s c io , turicremos Na- bathaeorutu flores, ut ne alienigenae, propiores se- ptentrioni, intra diem pereant, perquam cauta egere

migratione.

Impeditiora coinites expedient n o؛a e ,r؛unc ipsum alibi Coranum , nunc brevius, commentarios adpel- laturae أ Muhammedanum aliquod dogma, ritutnve orientalem , vel te^؛bs intelligentetu si quid delecta«

rit, eaedem non nunquam adtingent. ^ilfleillinmm tanten, a vertendo, fatebor, absterruisset pc£':na, nisi ipse auctor, temerarias, putejn, adolescentis, vel ٧ ، exerceret, vel ut muniret vires, ﺰﺋا«ا pridem, secun- dum carm en, opportunus praecepisset.

Quae provocamus utrinsque testam enti lo ca , il-

lisve parallela, Muhammedi obversata, proni suspi-

camur. £rat cognoscendi occasio; nec ٢٥^ ٢ fu lta m -

m e d es, praeter ceteros, Davidem refert. Cave ta-

inen credas, مﺀفﺀﺀآ،ﺄﻋ prophetam , sic voluisse uie

Bionis aequiparatum vati, cui parem saecula nondutn

(12)

tulerunt. Superat؛ autent, inimitabilem aetnulati, jus•

ta haec laus esto؛

non tam T urpe كلا؛ﺀ vinci, quatn contendisse decorum est.

T extum prabuere codices quinque manu exara- ti, b om bycini, ٩٧٠ ؟ bibliothecae, Holmiensis regia, consularis van Sucliteliana, mihi aperuerunt. Regius est, quem litera R signamus, anno Hegirae M I, post

€ h r؛stuni natum M a x e l l , exscriptus ه M uhammede Ibn C halii, monacho Muhammedano. Constat vero

6ت و quaternis plagularum £oli؛s minoribus

ر

lineis cu)usque paginae quindecim، titulis Surarum rubris.

Suchtelianos codices omnes ac singulos, per temporis angustias ٠ rimari non licuit. Quattuor ta- men per singulos versus examinavi. Horuni prim us, quem A dicim us, e Persia nuper advectus, antiquissi- mus est atque inter praestantissimos habendus. ٠٢٥٠

ra Ibrahimi Muradas Ibn H afiz، anno Hegirae D C C L X X X V IlIj descriptus ؛ ٠ oliis constat SIB qua*

ternis maioribus. Versus distinguunt asterisci, vel

potius flosculi, hexapetali, deaurati. £ regione quin-

ti cuiusque versus extremi ornamentum in margine,

vividis coloribus inductum، circulo simillimum est,,

(13)

أو

cujus centrum o cc u p a numerus versicuii, charactere cufico exaratus ر auroque splendens م ؛ ﺀﺀأ ، لاﻫ . Tim * لإ Surarum, nunc roseo , nunc caeruleo, tum virid؛

fundo inscripti, auro etiam ٠ ؛ purpura fulgent.

Secundus deinde, B , quaternarius, priori longe splendidior» folia ت 7 و habet. Quando autem et a quo scriptus fuerit» non liquet; librarius e،،؛،u te- xtuni quidem integrum perfecit, sed ornam entis, ad calcem libri, suprema deest manus. Primam vero Suram , qua nihil hoc in genere pulchrius vidim us, adornavit celebratissimus Persarum c^ligraphus Ebul- Baka. €eterae aliam produnt manum, eamque i؛i- dem scribendi peritissimain. Prima, media et ulti- ma cujusvis paginae linea literis per quam magnis exarata est» iisque totis inauratis. T ituli Surarum aureo fundo nituntur, colore m odo viridi, m odo caeruleO; tum niveo

d i s t i n e r i .

Tertius p o rro , formae maximae» ambobus pri>

oribus elegantia quidem inferior, at bonae tamen notae codex e st, quem litera c ^notamus.

Quartus denique» omnium recentissimus, anno

Hegirae M LX X X V I 1 I exscriptus, quaternis plagula-

rum foliis constat• Nobis D.

(14)

His manu scriptis comparati, auos Hinckeiman- nns et Marraccius ediderunt, typis impressi, ad un-' guem fere لا؛ﺀ loci concordes. Varietati, ،؛

(]Ua

est significantior, notulae respondebunt; varietatem, ؟ uae

m؛s•

خ ﻰﺋ^و لإﻣ '

**ة*يﺂﻳﻮﻤﻧ** '

٢ :.؛—

ﻲﺘﺌﻴﻫ شآ ﻢﻬﻟأ

ه

م-أأ (ت)

و (

ﻖﺘﺋذ'ﻢﺗ ) (

4) f-؛؛

ﻚﻠﻣ c A

با.ق _

غلآأ )؟(

_ م-ﺪﻣ ما-غ ه

ﺄﻨﺤﻣز ﻮﺘﻘﺸﺸﻫ

ﻖﺳأ ﻞﺤﻣ 4

لآ-ﺄﺸﻟﺄﺋر .:.

٠١ ئ.ﻲﻔﻳ )

1. Ita B. In D et R ةأ؛ﺈﻜﺻ inscriptionem claudit, in A deest omnino una cutn مﻲﺛأذو R numerorum ordinem invertit ( ﻊﺑ/إو يﻮﺷ-ل - د ( ا more recen*

tiorum articulum praefigens T؛t> اد 1 ه . ﺢﻤﺛ

و . Haec R. Vellem tamen ( ددا\شد loco tertii ة،ﺖﻣﺀم

licet D j H et M primum tantum agnoscam, A

v e r o n u l l n m .

و . Distinguunt omnes praeter A et ^ ٠

(15)

misso tritove puncto multa debetur," haud inju ria, op in or, praetereo. Manu exarati plurim i, quum ad- positis nummis versiculos non distinguant, ex M ar- laccio ed itote, merus interpres, notarius etiam , di»

stinguebam.

S U R A N L O K M A N , Meccansl؟ » fyra oeb trettio verser.

/ Namn ﺀ/ﻪﻫ / م V arkunnarns

^٠

A llforbarm arns!

A . L . M .

2. ﺀﺀ » visa Bokens aro ﺢﻣﺀك/م drag^

j . ett rättesnöre och en näd dem frommom ٠

4 م dem som p ä ﺀك « ﺀ « ٠ ٠^ , dela ،،/

4. B , C et آ(ت 0 ﻢﻤﺗ R , m elius, 0 ادﺄﺛ A لﺀ ، اأ • per قأدأﺀ لا، ﺀ، بﺎﺌﻤﺧو **م*ﻚﺣﺀ سادر ﺈﻴﻤﺑأر**