SAMUEL FR ÖLIG

1

DISSER.TATIO ANATOMICO ^- CHIR.URGICÄ

DE

CURVATURÅ

SPINAE

DORS1,

CUM

Ρ AU A LY SI Ε X TR Ε ΜITA TU Μ INFERIOREM;

QUAM

VENIA EXPERIENTISS. ORDINIS MED. UPSAU PUBLICO EXAMINI DEFERUNT

SAMUEL FR ÖLIG

i ''

MED. DOCT. ET CHIRURG. MAG.

REG. CQLLEG. MED.MEMBRUM,

AD CIaASSEM REG. MINOREM, HOLMIJE SIXAM, CH1RURGUS PRIMARIUS.

ET

OTTO FRIDER.

MEYER,

STIP. STRANDBERG. OSTROGOTHUS.

IN AUDIT. GUSTAV. MAJ. D. XI. FEBR. MDCCCIV.

Η. Α. M. S.

υ p s α l ι i:,

TYPIS Ε DΜ Α ΝΝ IΑ ΝIS.

IN SACRAM RE Gl AM MAJESTATEM

MAGNiE FIDEI VIRO ,

NOSOCOMIOllUM PER SVECIAM DIRECTORI GENERALI,

AD NOSOCOMIUM REG. HOLMIENS. CHIRURGO PRIMARIO r

REGII COLLEGII MEDICI ADSESSORIρ

ORDINIS REG. DE STELLA POLARI EQUITI,

ACAD. REG. SCIENT. HOLM. CET. ME MB RΟ ,

NOBILISSIMO ET EXFERIENTISSIMO

DOMINO DOCTORl ,

Sacrum voJuit, debuit

SAMUEL FRÖLICH.

V I RO,

IN SACRAJVI REGIA Μ MAJESTATEM

ΜΛ G Ν AL FIDEI,

CELEBERRIMO, EXPERIENTISSIMOQUE D:no

Medico S. R. M. Primario, PveG. Collegii Medijci Adsessori, Societatis Med. Dan. Membro,

PATROISO ΡROPENSISSIM

0.

& ^hodierna eft, VlK ämplisstme, noftri in Te cuitus publica prflethcat!©}

non hodierna beneficiorum memoria: quo Iikc die proftitere, eodem llle. Di-

cant alii, quid Tibi debeat patria, litter®, humanitas: nos vero, quid nos-

metipri. Offerant, licet, gloriabundi laudes & phaleras; non tarnen explodi

folent, qui pii fufpiria: agnofcis debitoremt Tu.E, ut domui, ita cur®,

err.ancipatum munifice fustentafti, vit® confiliis Pater,

artium praeeptis Ma-

chaon. Nihil, quod rependam, fuppetit. Sed, Γι aequi hoc confuluerxs munus-

culum, praeter nomen aeeipientis^, &'dantis animum, viie; non

oblati for-

tasfe clientem, quia Άοη fuseepti Patronum, poenitebit.

otto F, Μεter.

§. I.

"Ρ

-i- remlt mortalium genus ferrea fors, quod innumeri* fete

ac inter fe disparibus ohnöxium iif infirmitatibus, iisque mterdum

difficili adeo ^ef infenfa natura, ut non minus, involuta tenebris

origine, öculum vei arguiisrtmum fefellerinc, quam ingrave-

fcente in lo curationem ambiguam reddant et periculofam: trifte fpedlacuium viris in inedendi officio occupatis, quibus ex longa fuperiorum temporum experientia unum videtur fuperesie ^{, xTr,}

Omnibus necquidquam tentatis, quam vana fuerit fpes, quanjo maium plus arte dotrta valcat, querantur. Quod ii umquam in

rebus tam adfliclis levamen aliquod fperare fas ert, id profecrto

ex acri & indefesfa causfariim invertigatione petendum; unica

fcilicet via? qua tandem ad radices miferiarum evellendas tutisii-

me ibitur. Atque in exemplis rtngulis obviam fe oiferentibus il-

lam fpinas dorrt curvaturam^, quac cum extremitatum inferiorum paralyfi ert conjundla, eo potius diguam cenfemus, cujus origo, progresrto, fymptomata,^ac deniqae modusmedendi enodatius expii-

centur, quod bodierna:propagini prse majoribus, il non magis in- gencratum, at certe frequentius vitium, mutatos mores, mutatam educandi rationem merito forfan culpa: fuipicionemhabere, arguat.

Accedit ad acerbitatem infortunii, quod eam prx ceteris aetatem offendit , in qua natura vires progerminantes explicando, quan-

tum teneras proli robur & incrementum conciliare conatur * tantum quidem, eodem virium. dispendio, vira ipilus mali acuit atquc confirmat, fibique ipfa devio & finirtro curfu renititur. A commiferatione autem & vix confolabili dolore quis temperet,

reputando fecuin, qua kiiqua diribitione astatis breve ver, omni

A mor-

ss γ/Ί

mortalium progeniei dulce ridens,omnes ad vitae laeihias, tam- quam

deliciofa

vireta,

blande appellans,

jani

nihil

praeter

vcAigia

procellas, primos

flores dira grandfne discerpros

^,

fptratse fe.'ici-

tatis ruinam oAendere. Fruilra late disfeminafum maluin döda angebat ingenia j

fruilra familiae mceAas ad iEfculapii pulvinaria

fuppiices, minax omen

ab infelicibus filiis

avertere

Audebant.

Jam conclamatum erat in

praefenti; fcris

forfan .nepotibus per-

misfum, deprecari periculum, öc

latius indies

&

clarius effulgeii»

te feientrarum lumine, meliora etiam segrotantibus aufpicia ducere.

Neque ^vero intradabilis ille morbus veteres Medicos iatere po- tuitr Is videlicet erat infortunatorum ^numerus, adeo perfpicua

atque diilinda

vitiofas conilitutionis fndicia

, ut

follertes ad

natu-

ram fcrutandam »animos nullo non tempore pungere & exer-

cere debuerint. Itaque Hippocrates, artis falutiferse parens, Albucasis , Avicenna atque fEgyptii Medici, ejusdem morbi

mentionem facientes, regulas medendi pröpofueiunt, quarum ta¬

rnen -ob i it r pror'fus· videbantur poAeri, donec, ut nuper moßtii·

mus, ferpente latius

incommodo,

exadior

fabricae humana?,

maxi-

me partium, quas

prsedida corruptela tangit, exploratio charade¬

rem morbi magis recognitum & determinatum

reddidit, mdeve-

ro renatam oAendit fpem, felieiora ingenia huic quoque calami-

tati finem aliquando datura. Inclaruit in Brifannica gente

fum-

mis in fcientram nöfiram meritis immortalis Pott, qui vel hac

una laude, A ceteras exceperis, confecratam Hominis memorram

impetraverit, quod ,

lyneeis oculis in reeesfus corporis

penetran- do, refedis ad unguem, qua? ad rem pertineant,membrorum com-

pagibus ^, dodrinam certam

Aabilire morbi & ad ejus curationem

redam pand'ere viam

fuAinuerit. Accenfa rgitur face, fagacisfimi

hominis veAigiis

ingresA

le Vacher, du Roy,

Watzel,

Earle, eeteri haud medioeriter de dodrina amplificanda pro¬

meniere, Et cum ejus incommodi nec expertes Ant plagac fe- ptentrionalis incolae, quin

irnrao in

pa.tr

i

a

noAra perculfas

ne-

faAa labe vidimas quotidie deploremus; nos

quidem

in

auxiiian-

di negotio aliquantum

verfati,

&

clarorum virorum

praxepta

noa

ποη fliie frudu fecuti, _neque ingratum opus, neque temere fa-

dum arbitramur , il, Academico eruditionis ^. fpeciminc nobis in- jundo ^, hane potisiimum materiem diligentius rimandam fusce- perimus. Perfedionem autem operis in re, ipils illuflribus in- geniis ardua vifa, ne quis nimium rigidus cenfor acerbius exigat\

Praeclare icilicet nobiscum agi confidimus, Π mortalium forti

amica pedora cocpris annuant, dum paucorum annorum experi-

entia fulti, primos fere laborum frudus religiofum humanitatf

donum deitinavimus.

§. It.

Ut vero de materia propofita enudate fatis dicatur, Spina«?

dorfaiem & partes proxime iitas, Aitpote quaruni cognitio ad

morbi naturam penitus introfpiciendam inaximi ilt momenti 9

breviter defcribere necesfarium duximus.

Spince dorfalis five Columnce vertebralis nomine deiignatur longa illa columna, qux ex pluribus osilbus ^, inter fe plus mi-

nusve forma iimiiibus, compoiita, altera & fuperiore parte, ad

osfis occipitis foramen magnum, altera ^vero & infima ad faciem fuperiorem osiis faeri terminatur. Pro fpatio igitur haud medi-

ocri, in quod extenditur, diveriis finibus infervit. Primum enim

totam capitis molem fustinet, ita ut hoc, ejus ora fuperioreful¬

tum, omnes fuos motus perßeiat; deindecollo firmitatem conciiiat;

tum fmgularum coitarum aiteras extremitates in fe fixas excipiens,

retro thoraci fulcimen prasbet, & partes inträ iilum ßtasnobilio-

res adverfus ^externam vim prrecipue protegit; tum abdominix

extenilonem ab tergo fubfequitur, pluribusejus vifceribus idoneum adminiculum; poilremo Organum vita? primi ordinis, medullam

fcilicet fpinalem, nervorumque ex ea emanantes origines, masfa fua, tamquam muro, circumdat atque tuetur. Nec minus aliis

prajterea partibus prajcipuis ^, quod moxjiberius explicandum, ufc firmamentum adeft. Si hio canalis, aut ante aut a tergo ^, e re-

gione adfpicitur, redum ad perpendicul^n exadus neutroinciina-

A ä tus

4 ■■/rV-^s,, SA —--al·

Ris reperifur. Si vero a latere contemplaris, idem in infantibus quidem fpedatür, non item in adultis; quippeiquibus hoc adfpedu

a reda ter declinare deprehendatur. Prima enim eil ilexio ^ver-

tebrarum colli in intenorem Sc anticam corporis partem verfa,

akera vertebrarum dorii retro Sc ad exteriora vergit, tertia de- niqu.e, in qua

vertebras

omnes

lumborum introrfus

iterum arcu-

antur. Quo fit, ut non minus infigne robur toti masfae accedaf,

quam ex fiexionibus

lingul

is

utilitates feparatim pracbeantur.

Pri¬

ma videlicet ad _caput firmius fulciendum Si eredos vultus toi-

iendos non parum confert; altera capacitatem thoracis augendo

facultatem addit pulmonibus aérem copiofius refpirandi; Sc cum tali ratione a linea perpendiculi, quas centrum gravitatis transit, fpinas tradus aliquanrum aberraverit, tertia

tandem flexione

, ne corpus in

procedendo vacillet, ad regufam reducitur.

Canalis iile osfeus compofitus efl ex vertebris, veris nuncu-

patis ^, q ute, numero

viginti

quatuor,

feeundum

partes, quas aut

iTiaxime eönflituunt, ^{aut nexu} quodam fibi addidas habent ^, in

vertebras colli ieptem ^, dcrß duodecim, quinqucque lumborum dispertiuntur.

Simiilimas lunt,

quss

fibi fucccdunt,

quo longiore

autem intervallo distant, eo magis dispares ohfervantnr. Com¬

mune. eil Omnibus ^, uria vertebra prima colli excepta, corpus

plus minusve

rotundum

,

crasfum

^,

in faeie

^tum

fuperiore

tum

inferiore planum , ante convexum, pone autem aliquantum exca-

vatum, a cujus poflica parte utrimque crasfus Sc latus procesfus,

rive crus, prominet. Hic margine

fuperiore

Sc inferiore eil ex-

cavatus , quo efKcitur, ut,

vertebris altera

in alteram incumben-

tibus,foramina formentur, qua; intervertfbralia dicuntur, nervis

Sc vafis pervia. Ex Iiis

didis procesfibus

alii tres utrimque

exeunt, unus transvtrfus, duo obliqui, quorum inferior (ieorfum

retroflexus dejcendens, alter vcio,.qui furfum Sc ad ^{anticam re-} gionem vergit,

adfcendens nominatur. In

eo

loco, ubi

horum'ra-

dices coalefcunt, crura utrimque exeuntia arcum formant, qui

cavum magnuro, commune

fcilicet

foramcn pro

medulla fpinaii

in-

5Γ

includit. Hoc autem, per omnes vertebras

eadem

rationc trans-

iens, communi nomine Specu vertibrate appellatum, diverfa in

diverfis locis cernitur forma & magnitudine, ita ut in vertebris

colli fere triangülum fit de majus, quam in

vertebris dorfi

^, in

his vero rotundum, poflea in vertebris lumborum iterum

dila-

tatum. Arcus ^autem fuperne de ^a medio alium procesfum im-

parem emittit, qui

procesfus fpinofus nominatur.

§. nr.

Quod hadtenus dixiinus de vertebris omnibus generatim va¬

let; I« vero has figillatim confideramus,aut clasfium, in quasdistri-

butse funt, diilindlionem, aut ccrtum quemdam finem, uni vel ^non-

nullis fingularem, fecuti, fatis easdem diverfas reperiemus. Sic

vertebrarum colli _corpcra ceteris graciliora funt & minus ^con-

vexa, a:que fere lata de alta. Harum prima, Atlas· etiam nuneu-

pata, hoc habet przecipuum, quod corporis

locoduobus areubus,

anteriore de pofleriore, fit inftrü&a. In facie interna arcus illius

anterioris cavitas quaedam articularis reperitur, cui aptatus pro¬

cesfus denriformis fecund« vertebr« articuli miniilerio fungitur.

In facie ejusdem externa tuberculum quod dam exflat ^, cui Mus¬

culus Longus colli adfigitiir. Arcus pofterior, altero lopge ^ma¬

jor, in facie fua convexa & poflica etiam tale

quoddam exhibet,

non inepte pro riidimento procesfus

fpinofi

habi „η ,

quod

^non

minus musculis firmamentum pracbet, nempe Rediis poffreis mi-

noribus. Vertebr« fecund« corpus, fequentibus vertebrarum colli corporibus majus, ab iis eo apertius difiinguitur,·

quod

ex

facie

fuperiore furgat procesfus

dmitiformis five odontoideus. Verte¬

brarum colli procesfus transverß, procesfibus dorfi de lumborum

breviorés, duplices habent radices, alteram feilicet ex

ipfo

cor¬

pore, alteram ex

procesfibus obüquis

exeuntem, inter quas

igitur

foramen formatur, arteriis vertebralibus, ut canalis,inferviens. Pri-

mae vertebr« procesfus maximi, fecund« minimi funt. Bifid« o-

mnes, exttemitates, prima de feptima exceptis, Procesfus fpinofus

A 3 ver-

6 _{HS ^}

s^v

vertebrs colli feptim« maxime prominet, döifi procesfibushaud qbfimijis. Proximi qu.,tuor bifi.üi funt, breviores & magis ho- rizontales, unde major exiflat colli exteniio. Vertebras fecund«

procesfus omnium crasilsfimus. Procesfus obliqui Atlantis prsc-

grande.s funr, & quafi corpora duo lateralia formant. Ab iisdem

procesfibus fuperioribus, in lineam fere transveriariam dudis, pen- det illud libramen articulare, quod iη ter hoc jam nominatim di- dum os Sc ipfuin caput efl confpicuum. Ceterarum colli ver¬

tebrarum_{, a} vertebrarum dorfi ^non multum discrepant. Illi quidem ^, qui adfeendentes nuneupantur ^, aüquanto acclives funt,

defeendentes vero declives.

Corpora vertebrarum dorßmajora funt quam colli} deorfuin

tarnen fenilm crefcunt. In fuperfieie eorum convexa ^, quo loco

ernra prominent, Sc quidem in ipiis marginibus, quatuor exflant exiguac facies articularcs, utrimque bin«, quarum aliquanto majo¬

res funt in margine fuperiore collocat«. Dum vertebrre in fitu natural» funt, hae facies in duabus quibusiibet vertebris confinibus

fibi invicem refpondent, Sc cävitatem inde artic'uiarem, eapitibus

coflarum aptam, fotmant. Vertebra duodeeima ejusmodi faciem

nonnifi in margine fuperiore habet, onmium tarnen maximam.

Procesfus transverß harum vertebrarum crasfiores Sc validiores funt quam colli Sc lumborum, in duabus ^tarnen infimis minores, quam in reliquis, reperiuntur. Sunt quodammodo furfum ^Sc re- tro flexi Sc in antica extremitatis facie iuflrudi omnes_, präster duodeeimse, exigua facie articulari tubercula coflarum excipiente.

Procesfus fpinoß lateribus plani, acutiores in margine fuperiore

quam inferiore, latas habent bafes,Sc in cufpidem obtufum exe- unt. Supremi tres ad bafin funt ^{latiores, breviores} Sc magis in

redum prominentes ^, quam fequentes quinque ^, qui adeo funt deflexi, ut alter in alterum fere ineumbat, perexiguo interfli-

tio relido, quod extenfionem dorfi intra limites fatis ardos co-

Uaibet- Infimi iterum breviores funt Sc minus deflexi. Pertebroe lumborum _corpora habent maxima Sc crasfisfima , prasterquam

quod ultima corpus aliquanto dt. cxilius. Harum margines

Fa-

ciebus articuiärtbus ^carent. Procesfus earum transverß exiliores,

acutiores, brcviores magisque ad latera prominentes, quam dorii,

Procesfusfpinoß heic etiam procesfibus iisdem in

dorfo breviores

lunt bc in rectum prominentes ^, quo efficitur ^, ut in hoc tradu

dorfum laxius posfit retroiledi. Procesfus obliqiti alium quoque dum habent, _quam in verttbris dorfi bc colli. Sunt enim

fere ad

perpendicuium futTum bc deorfum

dudi, adeoque ad ipfam fpi-

nam vertebralem parallell , quo rotatio trunci inprimis eoruin ope peragitur.

$. IV.

Brevem Iianc defcriptionem osdum, qua: columnam condituunt fpinalem, dmilis expoiitio ligamentorum, quibus ^aüt inter

fe

aut

cum aliis partibus junguntur, excipiat necesTe ed. Sic capuf cum

vertebris colli prima, fecunda & nonnullis fequentibus conncdi-

tur. Connexio cum prima vertebra efficitur 1:0 Membrana an- nuli anteriores, _qua: iuperne limbo faraminis cccipitalis bc

infer-

ηε limbo anterior! vertebra: prima: cd affixa; 2:0 Membrana

anriuli pößerioris, qua: prsecedente debiiior ed bc a limbo poderio-

re foraminis occipitalis ad arcum poderiorcm prima: vertebra:

fefe extendit; 3:0 Annulo n.emhranaceo cäpfutari, ^quae jondurain ipfam vc-rtebra: una cum

condylis osfis occipitis, circumvedif.

Cum fecunda & duabus tribusve fequentibus vertebris dt capitis

connexio: 1:0 Apparatu ligamenfofr, quo

fciiicet

nomine

dedgna-

fur ligamentum validum, drmum &

dbrofum

^,

quod fransgredi·

tur dentem vertebra: fecunda; bc. obturat Bistum anteriorem in¬

ter occiput bc primam vertebram,

podquam in margine inferio¬

re foraminis occipitalis tenax bc fere

cartilaginofum

drmamentuai

obtinuit. Pars fibrarum huius ligamenti vertebra: fecunda: ed affixa,

cetera autem porro convergentes procedunt bc in tertia ^aut quar-

ta vertebra evanefcunt; 2:0 Ugamentis lateralibus, ^qua: origines

fuas- fumunt a radice, lateribus & parte fuperiore ipdus procesfus

dcntiformis, bc dnem habent in illa fovea^, quae ad condylorüm

osfis

§ ^{Jf-jÅ—fr-A}_-τ»—f

oslls occipi radices, prope margincm foraminis _{magni e/1 ilta;}

3:0 inembrana laterali ligameritqfa, qua; inter Jacertos prioruin δί primas vertebra: latera oritur3 iisdemque, ac iliac, locis deilnunt.

Ce:era ad fpinam doril pe-rtinentia ligamenta ^a Cel. Weit¬

brecht hac ratione dispertiuntur. 1:0 Ligamenta vertebris colli -propria'j 2:0 Ligamenta vertebris Omnibus communia; 3:0 Liga¬

menta inter ilngulas verfebras Emilia, quorum a) ali'a funt inter vertebrarum corpora, b) alia inter earum procesfus, Suprem«

du« colli vertehr«, ut forma a ceteris admodum aiscrepant, ita

prtccipuis ligamentis opus habent, quse funt: 1:0 Ligamentumträns·

verfale, quo non folum prima vertebra iirmius fecund« jungitur,

fed etjam hujus α ens luo loco continetur. Imupit in interna &

laterali facie primae vertebra;> ⁱⁿ txiguo illo tuberculc, quod ^in¬

ter ipfos nexus articulares capitis Λ. fecund« vertebraj (I:um _eil, transgreditur inde ad alterum latus, dentem interea fecund«ver¬

tebra; ita in curfu tångens, ut pauilo infra capituliim ei fe fibris

nonnullis affigat. Et cum ipfum Iioc ligamentum fatis fit fir-

mum & crasfum _, inde illa cxfculpta dentis pars fpecie .fe prat- bet ipfo capitu'o crasilorem. Prteditum vero duobns appendicibus a) fuperiore, qua; a fuperno ligamenti margine profciicens in re¬

ctum furgit ad occiput, ibique paulo fupra foramen magnum ad- figitur; b) inferiore, quse regionem adverfam petit, & in corpo¬

re vertebra; fecund« circa radicem dentisdeiinit. 3:0 Ligamentum

vtrtebrce primce proprium, quod exile eil &^a procesfu transverfo cjusque antica facie oblique furgit ad annulum osfis anteriorem,

ubi cum ligamento aanulari anteriore confunditur.

Ligamenta omnibus vertebris communia duo funt: 1:0 Fa·

feia longitudinalis anterior, quac teres eft in initio , ubi tuberculo

externo annuli anterioris atlantis affigitur, transgrediens deinde

vertebram fecundam, intus retradlioreii^ ad tertiam demum ver-

tebram deiinit esfe _teres, jam vero in planitiem abiens, convexi- teiern feajus vertebr« eeterarumque omnmm doril <kcolli obtegit.

Me-

<5^V ' ηβτ^ΖφΖΤ 9

Mediam columnac fpinalis partem asfecuta poliicem circiter lata conipicitur ^, qua vero proportione vertebrarum magnitudo cre- fcit, eadem ipfa iatior evadit. Ut firmifatem, 11011 minus toti

columnac generalem, quam fingulis vertebris fpeciaiem, eo magis

augeat, ad unamquamcjue earum filamenta

ligamentoia

emittit,.

Sc vicisfim ab iis recipit. Eft autem ipfa fafcia crasfitudine no»

omnibus locis requali, fed flexiones fpinas ita fequitur, ut ad quintam & fextam vcrtebram colli, ubi praecipua eft

fpinse

in-

fiexio, tenuior fit, deinde ad primam dorfi pienior, ^{tum pro-} greditur, mutata ftc alternis crasfitudine, donec ad duodecimam

dorfi, vel etiam primam lumborum definat, vicesxfuas jam ten»

dinibus diaphragmatis tradens. 2:0 Fafcia longitudinalis poßica^»

qua canalis eadem ratione in facie fua interna Sc ^concava vefti-

tur, oritur ad primam vertebram, intime conjnnda Sc immifta

tum dura: matri, tum pradi&o apparatui ligamentofo^, ab his ad ^,

radicem dentis feparatur; procedit deinde, artfte eum vertebris juncla, porro per totum canalem fenfim Sc continenter ita decre-

fcens, ut ad vertebras lumborum nonnifi unam vel duas lineas iata reperiatur. Et cum altera illa fupra memorata fafcia inmo-

ra fit, ^ne ipina nimium fupine reciinetur, hasc autem tamquam inciinationis moderatrix confiderari posfit, utramqae ad fpinam

firmandam Sc ftabilem tenendam amice apparet confpirare.

Ligamenta inter fingulas vertebras fimilia hsec enarrantur :

1:0 Ligamentum intervertebralc, omnibus vertebris interfertum, prima Sc fecunda exeeptis, ftratisfibrofis, cartilagineo ligamento-

fis confiftit, Se inter duas _quascumque vertebras ita totum explet interftitiumj ut a fuperiore margine vertebras inferioris ad infe-

riorem marginem incumbentis vertebras ftratum progrediatur a dex-

tra ad finiftram, deinde pone illud, contrario curfu, aliud ftra¬

tum a finifira ad dextram regrediatur, tum infinita ferie nova ite-

rum ftrata, lege eadem alternata ^{, quorum} unumquodque proxi-

murn transeundo cum eo crucis figuram reprsefentat. His ita dispofitis, tota faeies articularis omnium vertebrarum obtegitur,

B ex

10

ex quo fit^> ut per transverfum feda, circulis innumeris, centro communi gaudentibus, compoßta videantnr. Strata· extrema va-

Jidisfima Tunt, _utpote fere cartilaginéa, denßsßma item Sc elaßica,

ut ajunt, vi maxime praedita. De Iiis omnibus charaderibus fen- iim quidquam detrahi, quo propius accedunt centro, .ac tandem

in intimo recesfu nullas omnino fibras, fed iJiarum loco vifeo- fam peculiaris indolis gelatinam obfervamus. His igitur circulis

cinda Sc pramiunita fpina, quantum inde roboris & agilitatis ad- quirat, ex defcripta ^eoro.m ßrudura judicatu erit faciilimum. 2:0

Ligamenta cnirutn procesfuum fpinojonm fubfaun ^, qua; liiatum replent inter utraque crura, Uli hiatui äqualem, _qui a jigamen-

to intervertebrali repletur. Eadem igitur his,. qua; illis, eß cras- fitudo. Sunt autem hax fubHavo colore, valida & fatis elaßica,

Oriuntur ante, ad radices procesfuum adfccndentium & defcenden- tium _, defi-nynt pone, ad bafm ipilus fpina:, ubi per rimam _quam-

dam disereta reperiuntur. Λfixa funt fupra Sc infra margin ibus

crurumv Sita funt inter omnium vertebrarum _crura, niii quod

rudimenta folummodo ^eorum inter primam fecundamque verte- bram colli confpiciuntur, 3:0 Membrance interfpinales, qua; to-

tum replent fpatiurn inter duos procesfus fpinofos, ab eo loco,

ubi ligamentum ^{pioxime memoratum} deßnit, _usque ad aρides»

Fibrae earum ab inferiore margins vel acie procesfus fpi-

noß unius vertebia; ad marginem fuperiorem vel dorfum fubfe- quentis vertebras procesfus, direda: ßne online videntur. Has membran»; procesfus illos ßabiüunt Sc plures dorfi musculos .fir-

mos reddunt. _4:0 Ligamenta ^, quibus apices conneSfnntur. Hxc funt vincula erasfa, valida, fere cartilaginea, qua; ipfos apices colligant» De borum fibris illa;, _qua: penitius firas funt, ab a-

pice ad apicem tenduntur, bis autem fuperfufae ßbrte exteriores in fummitatibus ^earum cartilagineis fefe expandunt. Ita autem illa; medisecum iis, _qua: fuperne Sc fubtus funt, cobarrent, ut unam tott dorfo communem chordam ligamentoiam conßituere vide-

sntur» 5:0 Ligamenta procesfuum fransverforum, qua; tenuisfima funt Sc fecundum longitudinem _{procedunt, ab apice ad apicern}

pro-

ϊ)»·—ir~C

procesfus transverfl.vertebrarum dorfi quiatas, fexta?, feptimsc, o- clavae, nona?, decima?, interdumquc undeeima?, ubi ejus opus eil

ad tendines longisfimi dorfi Sc transverfofpinoforutn figendos. In

ceteris vertebris omnibus defiderantur. 6:0 Ligamenta procesfuum eti'ticularimn, capfulis fic diclis articulatoriis ilmilia. Fibr» eorum ad vertebra« colli orhicuUr.es, ad dorii 6c lumborum oblique

euntee. Ad primam colli vertebram laxiores funt Sc natura? magis

membranacea?. De ceteroubique valida, non minus articulares nq-

xus firmiores rsddunt, _quam nimis prolixos ^motus intra terminos

cohibent. Modus, _quo vertebra ultima lumborum osii facro jun- gitur, idem eil, quo cetera? vertebra? inter fe conneduntur. Ad-

funt enim ad hoc officium vefiigia fafcia? longitudinalis pofiicae ^, ligamentum intervcrtebrale, Sc ligamenta procesiiium fpinoforum.

§. v.

De musculis haud paucis, qui Iiis osiibus affixi ^{omnes mo¬}

tus fpina? dorfi proprios peragunt, cum in plerisque Anatomicis defcriptionibus adeo feite & accurate fit tradatum, ut Medico-

rum nemini ignoti esfe debeant; enumerationem Sc explanatio-

nem eorum proiixiorem, tum fupervacaneam,tum a propofito ^re-

motam, judicamus. Brevi igitur narratione erimus content!, qua duorum firmamenta, admorbi disquiii,tionem in primis pertinentia, aliquanto difiindius explicentur. Sunt autem: 1:0Diaphragma, in- primis tarnen ejus appendices, quarum prima initiuin habet in partibus latcralibus prima? vertebra; lumborum, aut ultima? dorfi fupra Pibam, quem ha?c & fequens appendix ampleditur. Illa

vero fecunda appendix oritur in prima vertebra lumborum^, infe¬

riore loco, _atque propius jundurae inter primam Sc fecundam

vertebram, ad hujus corpus interdum fefe extendens. Tertia ap¬

pendix maxima, faepius duplex, interdum tres vel quatuor diflin-

das portiones habet. In initio fuo expanfionem tendmeam oflendit,

qua? ad fecundam Sc tertiam vertebram lumborum, vel etiam ad junduram inter tertiam Sc quartam defeendit, ,quod tarnen ra*

B 2 riu«

rius in irrere finifiro accidit. Quarta appendix oritür in fuperi-

ore margiue quartae vertebras lumborum. ^2:0 Pfoas, qui appen- dicibus diaphragmatis circumdatus^, copporibus omnium, quinque

vertebrarum lumborum ligamentisque intervertebralibus interfertis affixus, _usque ad ultimam dorfi vertebram extendifur. Fafcicu-

los etjam carneos a procesfibus transverfis omnium harum verte¬

brarum excipif, Sc ^cum hac collecfia carnea accesfionc e pelvi e-

greditur, ut altera extremitate trochanteri minori femoris affigatur.

§. VI.

Vafa quod attinet, funt illorum alia, qua; annexa tantummo- do hanc ad columnain Sc veluti alligata confpiciumur, alia, quas vertebrarum intercolumnia perreptant, alia denique, qu;s interiora hujus fpinac fecfiantur Sc longo tratfiu medullam comitantur.

Primas, autem huc pertinentium vaforum clasfi aafcripta funt:

Aorta,ejusque aliqua ex parte rami caroticifubclauHque, fi fn^eii·

orafpedfes; in defcenfu porro univerfus, quantus quantus eft, aor-

tx truncus Sc dorfales intercofialium arteriarum origines; dehinc

tandem, dum lumborum regionem pertransit aorta, renaler, htm- bares, iliacicyie rami, una cum pofiremis his interpoiita arteriafa-

cra media. Ex venofo vero genere huc referas utramque cavam venarn, tam fuperiorem, quam inferiorem, Sc effufas in ifiamju- gulares atque ßibclavias azygamque, Sc fubinde hemiazygam ac-

eesforiam, una cum connexis intercofialium originibusj in hane

vero renales-, hmbares, iliacas. Alteri autem clasfi vaforum,

in vertebrarum intercolumnia penetrantium, inferi posfunt arterice vertebrales, fpinalesque dorfi Sc lumborum atque ex parte eervi-

cales. Venas, ^vero _per foramina vertebralia adrepentes, funt, prae¬

ter ipfas ^venas vertebrales, plexus varii venoß cervicales, dorfales iumbarescpie, Omnes ac finguli tandem utriusque generis canales

ifii mirifice confentiunt ^cum tertias clasfis vaseulis, fpinalis me- dullas iter infequentibus, majori nimirum arteria fpinali, anterio-

ri Si ex vertebralibus retroflexa, binisque minoribus Sc pofieriori- bu*,

—i3

i .

bus, fingulis ex cranio advenisj venis ^{au fem} itidem ex eerebro

accedentihus, fpinalibus, & in tot venofos circulos, ^quot funt

vertebrte, inter fe'commisfis. Hxc _ergo de vaiorum fnnguifero-

rum confuetis ad vertebrarum columnam dispofitionibus fatis fint

didta; adefi vero adhuc ^vas nobilisfimum noßraque diguisilmum

attentione: DnBus nimirum thoracicus* cujus conftantioratantum- modo expediemus itinera. Colledla ex lumbalium potisfimum

vaiorum lymphaticorum truncocifiernä plerumque in prim» au£

interdum fecuodas vertcbrx lumbaris _corpore initium fumit, ra-

risiimeque ultra imam dorii vertebram adfcendit. Ubi

definif,

fenfim contracßiori diametro connivet in pauio ^ante di&um chy-

iiferum canaiem, hinc fuper vertebrarum thoracicarum eorpora

aortx azygxque vente interpofuus & tliarum perpetuus coiries , parum ferpentino tradiu

adfcendit,

ubique vertebrarum

columnae,

coatextus cellulofi interventu, ardiisiime adbxrens, pasfunque in-

fulas conßituens. Donec ad fuperiorem quamdam dorfi verte¬

bram, pone aorticum arcum imifirorfum flexus,' tandem pofi

arteriam fubclaviam finifiram ex pectore exit, denuoque deorfum

récurvus , mox duplici, mox fnnplici ramo, a pofieriore parte

'venam fubclaviam finißram ,<ad conjuncßionis ^cum jugulari finißra angulum, init, undique teia

mediafiini celJuiofa circumfeptus.

a).

Itaque corporis partibus, ad quas

infirmitas

commemorata aliquo modo pertineat, anatomien

defcriptione explicatis,

porro

ad

maii ipfius ^naturam

eruendatn progrediraur,

§. VIT.

Eß autem morbus utrique fexui communis, actatr quidem puerili infeßior, neque tarnen

adultis

^parcens,

nifi

qui

fuperave-

rint annum quadragenmum, ultra quem terminum, integrum an-

tea corpus eidem

fuisfe

obnoxium, res

prorfus

eft

inaudita.

In

infante, primum aut-alterum annum agente, hic

cafus

ra ro a ne- cesiäriis, ut verus setatulse vexator, agnofcitur. Tardum fpiitfn-

B _{3 nio-}

λ) Cfr. Watzel de eff. Gibb.

'—t-·?Η"

modo <5c ambulare indocilem _puerum judicanfes, non facile in

animum inducunt, ^ut auxilio medici _opus esfe fufpicentur. Si

contra ad ^eos antea annos fuerit _proventum, in quibus fatis jam

incolume pedum officium fpedatum fit, ejusdem ^vero deinde len-

ilm jaduram fieri appareat, tum demum id ipfi corporis con- fiitutioni vitio vertere non dubitant. Scilicet ad eum terminum, felici actatis viridis p'r'xrogativa, laetus & agiiis, nunc fatis intem- pefiive degenerare, i'anguefcere ^, animum dejicere, inepta lasfitu-

dine confici, ad omnes denique motus fupra niodum fegnis Sc defidiofus, maxime vividioris impetus & contentionis impatiens

esfe reperitur. Hinc fiare eredum fine fulcro piget, nifi falten»

inasqualiter ponendo pedcs, unius plantse, digitis alterius acquie- fce.ndo, allevationem nifus _quasreret. Mox incipit titubare, ^pro-

clivior esfe ad cadendum, nuilo objedo impedimento, etiamfi nec in gradu hallucinetur. Ubi concitatiore motu opus efi, porre- clus ad procedendum ^{pes ,} tarpore quodam fubito in alterum

transverfim relapfus, infidiis quafi irretitum puerum ex improvifo prascipitem dejicit. Molefiius jam fiandi negotium5 faliunt ^nem-

pe genua, Sc ignavitcr protiuus flcduntur. Ingravefcente morbo

dolorem quentur femoris, inprimis compundionem quamdam in

fcrobiculo cordis, _quam in cubando fcrntit, pedes fimui officio

fuo adeo mancos, ut non fine operofo niiu alterutrum ad cer- tum pundum valeat proferre, donec ad extremum eo .prooesfe-

rit malum, ut amisfa in femoribue tibiisque, maximam partem, fentiendi facultate, movere fe de loco asger 11011 amplius potis

fit. Tali progresfione, quamquam in morbi initio vix aliud quidquam, praeter motuin difficilioreni, vexare videtur, tarnen ab

illo tempore, quo dorfi curvatura apertius apparet atque increfcitj

incommoda haud pauca premerc iiicipiunt. Sic angor in refpi- rando, imperfeda cibi concodio, modo adfiridior alvus, modo

nimis frequenter & intemperate foluta, tum illa ^ex virium ^tor-

pore nata immunditia, quas fatis mature fe prodens, morbum fe*

re femper fequitutr Sc inter ejus ehnraderes prsecipuos numera- tur, quod fcilicet invitus seger Sc infcius urinani faciat alvumqu®

de-

14

L

iejiciaf, nervofa infuper^, qux dicuntur, fymptomata: hrec omnia funt, quas plcrumque teneram setatem, iilo infortunio oppresfam, perfequuntur.

Homo autem adultns, morbi fui rationem redditurus, hasc ferc fölet enarrare : primum debilitatem pone in dorfo oriri, cor¬

pus flmul, quafi, addito pondere, ^nec iine dolore ingravefcere, Sk.

ad motus. celerifer defattgari; deinde frigus infuetum in femora

penetrare, minuta in eis fentiendi facultate; ^tum femora, prtefer-

tim nodle, contradiones ad voluntatem non conformatas pati,

quas convulfivas appellant; perdi tandem ambofahdi poteftateni

panter ac libertatem urinam & fasces pro lubitu pellendi ^aut in- hibendi, ecdem _{tempore pcnem} eredionis facultate deflitui; iub

t hac deniqué maIi continua progresfione, etiam cibi concodionem

indies iteri dcteriorem. Etil omni astati fymptomata eadem funt»

in adultis tarnen eelerius increfcere videntur»

§. VIIL

Quoniam vero per omtie id fempus, quod inter ρ rim am νί-

rium in pedibus defedioném & cömpertum tandem manifeibo ex doi'fi deformitate Vitium intercedit, maxime in infantibus, nervo¬

rum, nefcio quse, debilitas in culpa poni iblet^ mirandum noil eft, il fatis perverfe ad medicamenta irrifantia & corroborantia

externa confugitur, il fomentationes, lfnimenta ftimufantia, em-

plaftra in femoribus Sc cruribus applicata, interdum balnea fri- gida & electrica vis, nihilominus mutata femper in deterius va-

letudine, adhibentur. Adulti quidem in rheumatifmosr, congeri-

em in vefica calculöfam,. ve! etiam violentum aliquem impetum

tamdiu causiam transferre folent, donec elevatro quasdam in dor¬

fo confpicua, plus minusve extenfa, eos in aliam adducat opini-

onem, haud raro a veritate non minus remotam. Scilicet vim corpori fuisfe illatant, cafu, quasfatione, i du, memhrorum Iuxu^

nimio tollendi nifu> aut in memoriam-recurrir, aut certe in fufpr-

fli·

ι6 ^s-ta.--4»

cione habetur. Quamquam fic, cletecla morbi fede, ad e]a$

Cognitionen! propius accesferunt, tarnen, dum prarpoftenrjudicio

effedum _pro causfa habentes, inftrumentis fabre

facftis,

ut thora-

cibus ferreis, osfa ex perturbatione, quam iibi opinionis errore

iingunt, in ordinem reducere ftudent; eo certius de fpe & cona-

tu depeiluntur, quod ipfa hsec reinedia non modo prorius inuti-

iia, fed revera interdum noxia ftnt judicanda,

f. IX.

Symptomata morbi diverfis quidem seiatibns eadem, in va¬

na tarnen corporis conftitiitione ^, variaque columna; fpinalis parte afFeda, ipfa diverfa deprehenduntur. Fars, nec fua ^nec aJiorum

ope, de ioco fe ^movere poteft, alii bacuiis nixi aut amicis mani-

bus ducfti quodammodo ambulare valcnt. Alii femper ledo tenen-

t«r, alii contra, iine pnecipua moleftia, in fellis infident. Sunt quidam, qui ne minimos quidem motus in cubim necesfarios u-

ne alieno auxilio peragere posfunt, dum alii in hoc ftatu pro lubitu fefe faltim convertunt. Qui verfebris colli laborat, ca-

piti femper, quod eredum tollere operofum eft, fuicimen qua>

rit. Si vitium eft in vertebris dorft, _asger, cubito innixus, ad

menfas faepius ftudet acquiefcere; brevi fequuntur diminuta cibi appetentia, tusfis ilcca, anhela refpiratio, frequentior pulfus arte-

riarum & dispoiitio hedica. Quacumque ceterum ratione fym-

ptomata disparia videantur, unumfemper adeft: major minorve pa-

ralyils extremitatum inferiorum.

Hac de causfa morbus facile cum paralyii vera nervofa con-

funderetur, nifi multis aliis notis illum ab hac diftindum esfe conftaret. Prasterquam quod curvatura fpinae heic fere femper adiit, in vera paralyii, quacumque causfa orta, musculi in illa parte, ubi paralyii« refidet, laxi funt, molits, lubrici, minimeque reiilientes. Si mernbrum paralyii tadum tollitur, non in regro fitum eft, ut illius relapfum impediat ^aut retardet. Jundurje ar-