ANDREA VIRTUTE

CUM D E O T R I N-U N O

DISPUTATIO CIVILIS

Do

VIRTUTE MO-

KÅLIINGENEKE.

P R iE S I D E

Ciariß. (ß Exceüeritiß.Piro

M. ANDREA GYL-

LE Gctho>Poec. Prof. Publ+ ac p.t.

Stipend. Reg* Ephoro*.

IN REGIA _{U B S A L 1 E} NSIU M

Acadcmia^ Ad

publice difputandum fujceptou».

A

LållRENTIO LAURINO

Gotho+ _#

InAuditorio

Majori

^a.d. horis confuetü.

^5

U

P

S

A L

I

iE»

Imprimebat Eschillus Mattm&»

ANNO XXXIV

DE VIRTUTE MOR ALI.

PROLO QU I U M.

VIrtuTem

fed qui ea funt ornati

^{ut rem} prarclaram admirantur

pauci reperiuntuf, utveteres

cun&i»

hominem virtute prä?ditum Phoenicis imagine non o- mninoinconvenienter deilgnent. Qu® ipfa ^rara virtu-

tis cultura atcp adeptio,o*wexaüjs caufiSj///«?exijs maxi-

mé ortumducit,quod ob difficultatem paucinaturam ac conditionem virtutis exade cognofcant, eamq;langvidi-

us appctant. Hincquia virtutis viaardua efl> fit ut ex- adaejus cognitio reddatur difficilior,appetitus remillior.

adeptiorarior. Jccirco, quoneceifaria magisvirtutiseil:

adeptiojad nomen as decus hominis viriq;boniprobe

tuendum: £o majori hudio^accurataejuscognitio incul-

candanobis meritocencebiturAitpcrvirtutem moralem,

tanquamgenuinuni &adaquatum medium perducamur

ad pr^llitutum vita* civilis

finjmhllum eundemfingulorum

hominum totiu* Reipub. rd k&.qdi 7.pol:cap. r.

Cum vero virtutis moralis comideratio fitDuplex : I. Ge¬

neralis, quågeneraliter ccnfideraritur ea qua? virtutibüs

omnibus communia funt. Eaq; duplex ; 1. Nominalis

hvéquoadnomencujusduo notanda: (1) Notatio. (1) /Equt-

vocat/o. 2. Realis^ five quoad rew, Qua? rurliis eft duplex:

(1)Abfoluta qua natura virtutis in lepra?ciCe coniideratur

in quanotenturfeqq:Definition caufia-nfubjeftumDiviftOn {iijReßteflivadn^qua ipflituitur virtutis comparatio cnm alio& quidéI Cum CognMsquodamodo

Firtutib9

jijsq;(/)

intelleclualibu* (2) Theologicis. ^11. Cumoppofito vitio. II. Spe¬

cialen qua

Jbnfiderantur

^{ea qua?} cuilibet virtutis fpeciei propria funt. Håc in pradentia fepofita,prioremillam

fub diicurfu breviter revocare,Qivininumuiis aurafuf- fultijconllituimus. Sit_ergo

4 4 #. A £ 4 4

tX)>r xs^t.pi

igp^-..o. 6r<gjgg.,:

IMU åiå^åJJiiii i I

ARTICULUS _PRIMUS

£>o

NOMINE VIRTUTIS

Un&um I. Nota tio

refpicit impo-

fitionisrationeminvoce> /. Vi rtutiscujuy

notatiofotett

ejfe

gemina: (i) Latina*

juxfa quam virtu* deducitura fubjedto

excellentiore. vid, Becman.de^orig, L. L.

p+8it.varitzprateraallußones videripof~

funtapud Kekerm:Hb. ^i.Syß.Eth. cap. i.

(£)Gx\TCajuxta ^quamecpejijper Synech. derivaturab obje<fto fpecialiori k^tv Marteßvebello^yubivirtutis vis maxime conjfii-

citur.Scal. Ex.300.fett-3,

Htnc

nomenvirtutis antiquitu* fuit foliuifortitudinis->dicente Cic.inoffic* conf.ScaU de cc.11. ^c.22.

II. Moralis,quamdenominationemhabetvirtu*ab

objetto>vide~

licetMoribus> quos informat. 2. Eth. N.^c./.

Puntt. il. iEquivocatioj fecundum quam virtus acci- pitur-i Dupl. 1. potentionaliter^> pro naturali inclinatione ad

virtutemquandam. J^ua proclivitasdiciturfernen virtutis $

refultatexlumiue^natura,aclibertatearbitrfqua in homine e- tiampoß lapfumin civilibu*quadantenmrefidua eß. 2. Habi-

tualiter, pro

habitupotentUfup$taddito,*dfaciles

reddendos a- cius. Hcecacceptiohuju* locieß conf. art.2.p. 1.n.8.

ARTIC. II. DE DEFINITlNEV.

Definitio Virtutistaliseß: Virtus moralis eil; habitus eleåivus, coniiftens in mediocritatequoadnos relata?Sc re&å

rrååratröneviri prudentis

definita

ac

determinata. conf*

2. Eth. A.#• 6. JQujc definitio refolvitur in conceptum

du-

plicem: i. Latiorem> qui

Genus,

i

Strijftiorem

^>

qui diffc-

rentia dicitur. \ ^---

PNCTUM I.

Genus circumfcribiturvocegemind: Dumvirtus mora¬

lis dicitur jf /. Habitus quießqualita*potentiam

naturaliter

in

operandofacilitans. Hic enirnpracipuus

habituumfinis eß ju-

vare operationespotentiarum

naturalium

⁵ qui etiam

datur in

rvirtute> quippequa refranatoperationes

inclinationi&,$ toäit

ac fublevatdijficultatem,quxm homo experitur circafpyttionem

bom

civilis. s

/ 2. Sedcontrovertitur. Utrumvirtus efTentialiterfifc

habitus,an fiolum accidentaliter& denominativé ? Pofle-

riusajßrmat Scotusindiß.i7*q.i.$ quantum

ad ill

um

articu-

lum+ Et quodlib. quxß, H.art: i. ubi docet, virtutemmora¬

lem effentialheffnorzeffe habitumßedquandam relationcmconve-

nientemcumrcBarationejoabitui[upervenientemexconjunBio-

neprudentix. Jzhsamfententiam

etßprobabiliter cenfet Gabr.

Vasquez.Jup. 1.2.difp.84. c.2.probabiliortarnenvidetur ea qua

virtutemcfjentialiter

effe

habitum

ajferit,

quam

tradit

Vuq.

loc.

cit. Conimb. diJp.Eth.7.quxß.1.Art.2.

jf 3. Ghixeademproeuldubiomensfuit AriH+ 2.

Éth.N.

mihi cap.4.ubiait:Confiderandumeft quid fit virtus.

Quo-

niam igtur Triafuntqua;in anima efficiuntur;

AfFe&us

facultates& Habitus5 aliquidexijs virtutemefle

necefle

eft. ndj>) ySji> ka^{eiffiv cu}apiTutkdé iimv(ficututrumcp

ibi latiusprobat) etkv yrjn mxfyi^etawdi

ctaeTanpfa d(ivety.i^Xet7n-

rcq t^ei$ dvjoitétv&j. Etcap.feq.f, Virtus

hominis nihil

^a~

liuderit _quam habitus,^ex quo bono homo ipfe

efficie-

tur, &; bené _opusfuum reddet. Et nequisfußicetureum locuiumdevirtutealiayporrdfubdit: Xtyu

KViV Lo-

A₃ quor

quor autem

de morali. Hinc

immediate cap. 6,

exprefö

definit virtutemperhabitum.«sivqccfarj éfa7T^oußltK.vjit nvfltaott. tå^c. H<tc

jf 4. Oportet, autem ut non folum dicamus virtu¬

temhabitum efle ^» Ted qualisnam habitus eafitquoq; ex-

plieemus ⁹ ut appofité ^monet cVhiloJ.\ d. L cap+ f. Eß

autemvirtus moralis habitus non fcientificus, nee prüden-

tialis,utitaloquar; hoc eß noneHCciefitia utplacuit Socrati teße Ariß. /+ Edem, c.s. nee eß Prudentia, ut voluit idem>

referente ac confutante AriH. é\Eth. N.c.ult. Sed,

/ /. Eledtitfus; diciturautemvirt9^mor.habitus eledivus

<faipliciter: 1. Ratione prineipij, quidest Ele&io , quia ex aBionibun libere BleBü oritur habitus virtutis. z. Ratione

fubjeeli,quod eH voluntas eligens. 3. Ratione modi oper¬

andi,^***» triplicem exprefßtAriH. 2. Sth. N.c3. videlicetquod virtuofa agat fcientér non ignoranter. 2. Deiiberativé non

fortuitds. Conftantér,nonfemel+ %

/ 6, Hincrigorofe tå accurate loquenti notanda eß, Di-

flin&io inter yirtuofa ageretå virtuofé agere. Virtuofa

agerenotatprecißconformitatemaBioniscumreBa ratione,ita

utis etiamdicaturvirtuofaagere^quipranotatisrequißtis^nonob- fervatis>eaagit,quavirtutemprafeferre videntun ItaCam-

byfesfemelexeoriando iniquumjudicem, ^virtuofum tåjußum egit

ßed

virtuofa tåfaflv* ^non fatpropterunicam hanc aciio-

nem. Virtuofé _{agere mtat} aBionis conformitatem tå ^c°n- ftantiam refultantem ex habitu,ßc virtuofeagit is quideliberat*

animo tå confianür virtuofa agit. Commune igitur eH vir¬

tuofa tå virtuofoyvirtuofaopera facere; Sed virtuofi agere

folius efaeHqui virtutis habitum pofßdet. Conf. Ariß.loc.cit.

cap.'3'

jf 7. Hoc ipfum^{autem ut} clarius evadat animadvertendum

eß,

quod ElcÜioßtDuplex: t. imperfe&a? qya eß incon~

ßans

fianspropoßtum

judicaéi, quippe

exnatura proveniens.

Ita Me*

deajudicat

quidem quid faciendum quidve omitten dum

^> ve¬

rum nonperfiat in

judieato.

^2.

Perfe&a,

qua

effappetitio

na¬

turalisexconfultationeconßante ■perfecta. Hac

proprie hic

in

telligitur quia ex

habituproficijcitur

^>

qui natura fnd durabilis

eff tådifficulter

mobilis.

/ $. Proinde confuiatur hic error

Galeni tå

eorum

qui

virtutemnobis naturaine(Jeautumantyitautin

boneru polt/täte

nonßtquodbonißnt-,

necmalorum> quodmali. Dißingvenäa

e-

nim confundunt-.

Aliudn.eß Naturalis inclinatio

, qua

aliua

alio nafeituradvirtutem tå vitiaproclivior->propter

diverfam

organorumdißpoßtionem.

Aliudautem efi Habitus virtutis

quo

homo proelivitates

tå inclinationes

mutare

tå ovetter

e

poteß.

Conf.art. /.p. 2.

p a N c T a M ii.

ß 1. Diffcrentia defumiturdupliciter: /.

A formali

rac¬

tione virtutis, quaefl Mediocritas ^qua

appetituimodus

pa-

nitur inter excejjum tå defeffum.

Intelligitur

^autem

hic

me¬

diocritas perextremorum (^non

partieipationem, quaß vir-

tus aliquid de extremis includeret;

ßd) negationem,

qua u- trumdp extremum excluditury ita ut

vir

tu*

ab

utroep

recedati

Vnde tåMediocritas receflusdicitur.

jf 2. HacMediocritas efiDuplex\ 1.

Rei>quareß)icit

a- qualem medijinterjacentisdißantiam

ab

utrofy extreme,

adeoft

conßßit inproportione Arithmeticaqua in

tJMathematicü

re- JJicit äqualemnumerorumd Je invicem

dißantiam. Hac

me¬

diocritasperfe advirtutenonrequiritur. 2.

Perfonac, Ratio-

iois live quead ^{nos, qua}reßicitmedium

proportionatum äffio-

nicircumßantiataiconfißitejfin

proportioneGccm.ctrica.yqua in

brlathematicürejjicitproportionalem nunterorum

continentiam.

Hac mediocritas invirtute attendtturypropter

varietatem

ae diverßtatem circumfiantiariomin

afftonibut tå conditiombm

affio*

uBionumfingularium a virtut:obfervandam^,tum diverßsper-

fornsdiverfa competere,tåcertaperfonay cert^o locoac tempore^>

aliudat<%aliud, convenire debeat. ^{-^v}

i /i. CitcumfantixhujtcsmodinumeranturX. d Picolo- mincogr. 2. c, 12+ qua tarnenfuccinBioriordine ad VII. redi¬

gtpoffunt) ita ut in a&ione

corfiderandumfit,

^1. Agens tum

principaletuminflrumcntale ^2. Subje&umrecipiens aBio-

nem. ^.Ymiscujus gratias. ^4. Medium^acmodus a&ionis.

5. EfFe&us 6. Locus. 7. Tempus> tum inchoationis ^tum durationisr*.

/ ^4. II, A förmåafliftente,_qua. eft Re&a Ratio,ßve Judicium viri prudentis, quod virtu^cm voluntatis habitum

dirigit intantavarietatecircumfiantiarum,perfona, loci,tempo¬

ris. HoceB Prudentia tanquamdux, prafcribit^caca potenttet volenti medium fequendum tå oßendit ipfi mediocritatem in obfervationecircumftantiarum. <pu,£prafcriptio utfit legitti-

maregulamccrtamrequirit, qua ratio viri prudentis utit^ur in ftatutndo ^medio; Sav^ero Regula & norma eft Finis, dquo mediacivilia

adeoap

omniq in praBicis, reBam conftitutionemy menfuramtåoydinemrccipiunt. 2,Phyf. t.91^Undéetiamte- Barn rationem tå diBamenprudentianonnihildifferrenotatex

Arift. 6.Eth.c+12.G. Vasq.in1, 2.diß>.gg. c. 3.14+

fi jf f. CumitadpmediocritasrationisreftticiatreBam ratio¬

nemtåprudentiam, tanquamformam

dirzgentem

acprafcriber-

temquod quovisloco tå _tempore,perfinaßt conveniens ac me- diocrei SaneetiamreBamrationemin

adaquata

fud confidera-

tioneincludityitautreBitudoßve conqruentia cumlege^acratio-

ne cumipfamedtocritate

coincidatyacpropterea

h.tcab canomen

ac denominationemfortiatur, dum dicitur Mediocritas rati¬

onisquia inmediocritatereBarationisconfiftit.Acproindécum

virtutes etiam Ethnicorum conformes reBarationi ac legt

natura,etiambonaperfefunt,

adeo^

^nonpeccata,<licet in atlu juft/ficationis ^non attendantur. _§6, Ve-

/ 6+ Hierum

prudeniia tå vir

tu*

moralis in

^eé

difcrepanb

quod prudcntia

fit prafcribens tå dirigens

j

Virtus autem

exequens; illa

analogicé prafcribit agendum» H<ec prafcripta

exequituryadeo^ut

Prudentia tå vir

tu*ar

de fint

^connexa.

admo-

dunp imperantistå

parentis. Caterum de connexione virtu-

tummoraliumcumprüdentia legatur

A rill.

6.

Eth, N.c.

w+

ij, Scotusin3-fint. Difi♦ 36.

ARTIC. III. DE GAUSS.

vi rtu tis.

jf /. Caufa virtutis efi Duplex 1.

Prima & univerfalis

^v

Ut D e u s d quoomnebonum. 2.

Secunda tåparticularisy

qu&

eil duplex 1. R/emota, quec

rurfu* duplex

:

(1) Naturalis, qu<e

homini^anaturacompetityiddpratione /.

Animi,

ut

intelle&us

prailicus^Vqluntas. 2.

Corporis,#/ bona indoles,^#^«?-

minemaptum reddit

ad virtutis habit

um

recipiendum. J£uofen-

fuverumeileffdtum

Galeni: dhiores animi fequuntur tempe¬

ramentum corporis:

Inteüige

remote

tå difiofitive, de inclina-

tioneynonproxime

tå Ejfeålive de ad&quata caufa. (11) Do-

étrinalis quaperinformationem

homini

comp

etit, ut efi Edu«-

catio.

/2. II. Proxima,ut

efi Adio humana prsecedensvir-

tuterrV) qua

habitum virtutis antecedit

tancmam

caufa fuum

cffsBum. Eju*

proprietatesfunt

4.

Aclio enim virtutem pro-

ducenstfit 1. Bona 2.

Voluntaria

3.

Crcbra

non

interrupta\

De ailtonüautemcrebritate Seal. Ex.307.feil. 4. 4.

Mediocri-

tatefludens, ita utomnes ailiones infiituantur juxta

rettam

rationems.

/ 3. Jfutavero Aifficilimum

eil mediccritatern inveniretå

fervare; ideo invirtutis inquifitioneex A.2.

Eth.

c.

ult.Donalz.

1.2.c.3.notenturadminicula iria: /.

Magis' recedendum eft

abilloextrcmo,quodmagts

adverlLfurrnedio.

2.

Sedu-

iore^edenduru eil ab iilo vitio ,

ad quod

natura

fumus

B pro-

pfocliviorcs.

Uterfy

tarnen

recefßn

debet

effe

prüder?s^{, nt}

dum ab üno vitio nimisrecedimut*^inalterumincidamuo, Juxt*

clWFIaCCi1. ^i. Serm. t.

Dum vitant ftulti_vitiain_{contraria curruno.}

3. Fugicndae funt_corporese voluptates,quae dulcedi-

neiuå hominemita depravant, ^utredederebus ilatuere

&: bonum facile_velie

nequeat. ß)u*re imitari decet Tro>

ianosproceres, quiPriamofuadebant,utHelenamquamvisfor¬

matam

egregiapraditam> ^{utomnes in}admirationem _traxerit, Gratis relinqueret-, ne totum

RegnumTrojanum

inpericulum adduceretur-,quod exempl.ex Homert ^{lliad. in} hancrem citat Artfl.d. toc.

ARTICULUS _{IV. DE Sil B 1 E}

V _{IRTUT IS.} CTO

//. Subjedum _{yirtutis moralis}efl duplex: 1. Inharfi- onis,quodrurfu4 efl duplex. 1 Denomination!« ^ut efl ipfum

fuppoßtum-,

fculinurri)(1) Farmineum, quividecu'tfrequentiu*licet Homo_capax$$fecundumcBintentiorivirtutüfexumgradu^tumutrum% (/) Ma-virtm_communiscompetit_tum

ominentüacberoica-, etiamRegnativa; quarumheroinarumca-

talogumvideapudrtAlfledv

c.j. 2. Iiiformationis _d>perfeftionü*Thes-: Cbron.uttit.facultas:26. LipßumHoc l.he¬^/»•

rum efl duplex (i) Primarium quodprincipaliter d virtute

perficitur,fenfitivusr*.utrtfVoluntas. (1) Sccundarium,*/eflAppetitus

jf 2. Competit^autemvirtus utri^ _appetituitum inteücBi-

1)0,tum

fenßtivo

^(non _{aqualiter, quemodo eadtm virtus in di-} verßs

fubjeBis eße

nonpotefl yfed) in*_quaIiterordine _quodam ßve^liti

ßßuaB.lö.

r,^cum

alijper

extenflone^art.modum^2. aliqua,extenßonis60.itaart.f.ut virtuadiffußonüTann: Tom.2.tribuetur^> vid:uni

diJpj.Jßuxfl,

^Thom:prineipa-^{1: 2.}

j. dubJ.Rad._part,3. contro.if.art,^/.Meißner,part3. Phil. fe&.

$ 3. IL Oc_

). tt. Öccupationis ßve

objc^um» quod elf duplex

(/"^Internam>

quedeß

in

ipfo hom'tne> utfunt affe&usin qui-

busmoderandistota vis virtutüconßßit. {z) Externum »

quod

eH extrahominem> utfuntRet iäacirca quas

affe&us fedandi

vtrfantur. Dequibusin

Jpeciali cujuslibet virtutü confideratie-

»eagitur. Sequitur,

ARTIG. V. DE DIVISIONE

Divißo enodatßec'tes virtutü

moralis. Defumitur autem

ßecificatioßve ratio ob^quamvirtutesdfe

invicem ßecie dißing-

vunturAb objectoformali diverlo. Ubidiverfe. virtutum

enumerationesfecundum Authores exißunt, quarum maxime

celebrü eBeainCardinalesfeuprincipales virtutes , qua.

Iff.

Prudentia, juftitia, Tcmperantia & Fortitudo ;

Ejus

^nu~

tqnerifufßcicntiam probari autumant

partim authoritate fa~

erdSap.s.v.

^.Temperantiam &prudentiam docet ( Sapi-

entia) & juftitiam&fortitudinem,quibus

nihil eft homi-

nibusin vita utilius. Graecé ita: ßio ^ <pi$-

9tfeivcochdümeeiJiKcuaovHfv xßt üv^ohbo)j Partim Ratione?^- fumpta tum ex

prineipalibus

virtutum

fubjeBü,

ut

eB fc.

rationale pereflentiam,

quod prudentia perficit

ⁱ

& ratio¬

nale per

participationem,quod dividitur in Tria>in volun-

tatem quar cfl: fubjectum

juftitiae

> &

in concupifcibilem

quaceft fuhje&um

TemperanticE

^> & in

irafeibiiem

quze eftfubje&um fortitudinis. cDoom. /. 2.

Jguaß.

6t. art. t.

Tum exqu&drupliciratione

honeflaéis

quamprocurant:

in qui¬

bus ofßciorum

generihus

cum primae teneant

illa virtutes, idee

Cardinales ßvePrincipales vocari

declarat Thom. 1. cit. art.

/.

tß4.Rehquasautem virtutes

morales exißimant ad has

^{4 re-}

ferri _{tanquampartes}

har

^um

potentiales->quat; Cardinalibus qtsaß

fubordinantuy in ordineadtandem honeßatem

abßrallc conßde-

ratartLs

B 2 / 2. Alias

/ X. Allas pratereavtrtuiumenumerationesquashkScho- laftici comminifcuntur confulte praterimus,qui virtutes mora¬

les qua appetitui infunUdividuntin^eas , qua verfantur circa c-

peratjones4._quasquaß.p^un_•virtutesEl.SS.1.inexternasart._nonprorfus21.easrefert; fjuomodoquaGregor,verfanturXde^virvalent.circa^tutumßecietpajßones fivetom.z. dtjft.exThom.^4.

ajfeftuh

quaft,^22,

ineleganterdeducitThom.i.2.q', éo.a.4.

/j. Noshacvice_numerum

Ariftotelis tanquamgenuinufe-

quimur,quippe qui

fufficiens,

necjußo major necjuftominoreft.

Atcputdeordinevirtutummoraliü_{neminimoveam9}litern, Difje*

fciturperfe&am.d nobisPerfettavirtus moralis,confideraturin virtutemdupl: AbfolutéPerfe&aminpopulärtgf im-

fua^natura$Refpe£tivé ingradueminentiori,utV.Heroiceu.

Abfoluté conßderata%>irtus>refpicit ^tum nos

ipfospofjeßores,tum

alios. Virtus nos

ipfos refpicitvelrationeformidinis fåfiducia;

utFortitudo; vel ratione

voluptatis

corporis; ut

Temperan-

tia. Virtus Aliosrefpicitvelinrebus externü->velinccnverfatie*

ne. Res _externa;funt, tumfumptmqui velmodici: unde

Liberalitas; V?/magnit unde magnificentia. 1um honoresj qui itidem velmediocres _Unde Mode/tia; velMajores, unde

Magnanimitas. Inconverfationeattenditurtum familiaritast

tumaBio.Familiaritateregitvirtus Homi!etica,^«0adjucun- ditatem, ^tumferiam, utHumanitas» tumfocofam,uturba- nitasi quoadveritatem> ^ut_Veracitas

cuifubjuntCandor, Fi¬

des, Taciturnitas. ABionemtumaliorum erga Nos, mode-

raturManfuetudo;tumnoßram_ergaalios; _{unde Juflitiapar-}

ticularis./ 4. Imperfe&aconf hisAriB.virtus^2.Eth.dicitur^c. 7.leThorn.

mivirt9,^*^

12.q•60,eßa. s.^/Na¬

turalismagis; ut Verecundia Mifericordiaj vel acquifi-

ta magis-, uteontinentia, Tolerantia, cbrcdientia. Porrolo-

cus quo requireret ut de virtutisajfeBione-,tumabfoluta^{, cu-} jusmodieß Bonitas moralis; tum ReJpeBiva, _{quaeft gradu-}

alis variabiiitss fre

radieaticne in fubjeBo. Jtem de ccnfi- quentibus virtutis, Laude nimirum tå

amore ägeremus.

Sed

temporis ac

infiituti

rationonfé?

mittit. Remitti

mus

autem

candidum leBoremad Iac. Mart.1. z. Sjn. Eth,c. 4- A R T I C. VI.

§ t. Fult abfoluta virtutis confederatio;fequitur

Refpe-

£liva > in qua inBituitur ejus ccmparatiocum

alio> tå quidem

h Cumvirtutibus lntellcfiualibus,quoadmutuamdfee in-

vicemdifecrepantiamfecundumquamvirtutes

intell: tå

mor

al

es

differunt tripliciter: i.

Ratione fubjeßi; i Ilar

um

fubjeBum

eBintelleBus\ Harum appetitus. i. Ratione

caufk; Intelle-

Bualtscomparantur doBrina

tå

informationeiMor

dies vir

tutes ufutåexercitaticne. 3. RationeTedisac modi conflderan-

di; itavirtus Moralis addifciplinam civiltmfolitaric pertinet, quoaddireelam traBationem,

jub

ratione

adaquati medij, quoad

finemprafiitutum direcleitur. I^irtusautemDianoética

dire-

Bd traBationeaddifciplinam civilem nonßeBat,fed folum in-

direBd tåobliqud propterdeclarationem virtutis

moralis. It

a Prudenfia,quat.eBvirtusintelieBualis, omni^ne

neceffdria

eB

ad

intelligendamdcBrinamde virtutemorali, cujus natura

conßßit

in medioeritate, reBodiBamineprudentist definitd, ^x

/ 2. II. Cum virtutibusTheologicis, itidem quoaddijere- pantiam,five

ejf

ntialemßve

gradualem. *l)bi ßluaritur:

U-

trum virtutesmorales& Theologicae inter fe difFerant graduan fpecie. Keckerm :inpracogn.

Eth.pag.p.io.fia-

tuiteasdiperre

diftin

Bionegradualt. Jjhtodß

iäim

itäte

tåßli-

tarie intedignat,proculdubio alfeerduseB. Neqp enim de omni

virtute Eheologica

ictverum

eB, necfeoladiflinBio

gradualis hic

fufficii,ficutin

public

^o

dijeurfeu

patefacicmus.

/3. Hl- Cumc ppofito Vitio;llbinotenturtria: i. Ku-

merus viüorim,fecundum quem vitia uni virtuti oppefeta

B / junt

ßintydupliciter(/) Secunda^fCttiyCumdanlurdiflinB* aBiones, quarumuna excedit modü>alter^adefieit:itaprodigalitasexcedit modu,Avaritiadeficitinerogandapccunia. (z)Secundu ratio-

nem,cumunovitiocompr&kcnduntur&

excejfus

& defeftu* ut

injußiti/L».

/4. Ii- Modusoppofitioms,fecundum_{quem datur hic}

oppoiltio

duplex^> (1) Contraria,_qua eß inter duo vitia

confiderata(nonformaliter rattone

aberrationisfed

)materiali-

ter,quat.funt qualitates,longijfimedißanteslive relpc&u ob- je£li, _utpotequandoconferunturvitia diverfarum virtulum;

Sivcrefpe&u fubjecti, quando interfe conferuntur vitia ejus-

dem_virtutkyübtvitia

diftingvunturper

ntultum "Sparuma re- blarationediffentaneuvyu.

/ f. (1) Privativa^>_quac daturinter virtutem& vitia, quia id quodvirtus qua virtusponit> vitia qua vitiaprivant.

Nonauteminconvenicnsefl^utunumidemq{diverfo _reJpeBuop- ponaturfßcontrarie privative,

ob

mixtumejus naturam eX

pofitivo privativoiobquamcontraietatisfundamentum _eflpo- fitivum illud, quod includit; Privationisautemfundamentum

eflprivativum illud. vid. Hornei./. j. c. J. n.9.

§. 6. III. Definitiovitij; _quatalis eß: Vitiumefthabi- bitus Ele&ivus malorum> quae å mediocritate aberrant,

vel per exceflfumvel_per defe&um. Cujus Defimtionis Sno- datioy quiaüberioremdifcurfum_requirit-,commodoritemporire-

fervanda. Magnopere quippeconducit

fcire,qua

rationevitium dicaturHabitus; _{qua ratione omne vitium}fit voluntarium^,

inquoformaliter confiflatvitiumfivemslum mora«

le,_quoabfurda Maniehtorum

aliorum^

dogmata folidiusrefeäiqueanf.

SOLI DEO GLORIA.

Pindarusod.g.Pythior.

Magnaß virtutes femper multo fermone

ce*

lebrantur.

EiaboratioperfundonsLj*

I

JRifca

DijsgepitosquoseHvenerata vetnßati

J» Virtutispulchrum

nobilitavit

opus.

Mus quakquam radixßet afperaprimunLi.

Ferretarnendulci ^munerafrugeJolet.

Hac genius fßfafces, ß cur non omniadonat /

Fivit ut inpingvi LäURUS ^amcenafolö.

HeroumprÄußre decusyG^ustavus Adolph«s*

Hac comiteeffugit trißiafata rogi.

lnvididringentc>jugum virtutis anhelas

Laurentißuvenumpar imitamenalas.

ßfjuin ßinextremafubßßere marginepulcrhum^>

Siquandoingenium longiusire vetat.

LongiusivitGu ^jtavi, cumNuminey virtus^, UÜius eHhominis _quampolisuUa feqjti» ^m

Et tarnen inmedio curfufujpenfa videtur

Virtm,idpopuli criminapropter

habet\

Non virtui Gustav i>fed GusTavus abivit*,

Hacmanet,hacavidos effugitnnarogosv Vel Ita

LAURENTIUS 0 L A I IFALLiyS,

^ Nericienßs,deßderatijjimi fuiRegit, divi GusTA-

Vi Magni,dolentermeminit,ejusdemdmemoriam ornatifßmo Dn. Laurentio, Rev.tß Cl.viri, Dn.

Laurentij Laurini, Paßorü iß Prapoßtiinf)tt&

meritiffimi,amtcifui magni (ßin

Chrift#

fratrishonoranai,filio,devirtutemoraltpublice iß,ut

fperanduoptandum£eByclegantcrdifputaturo, exfeto

nomineiß

difputationü

argumento,amantercommen-

datUpfalUlg.Aprilit,

^Anni 1634* LAU-

m

LAURENTIUS LAUREN Til

ÄvctyytftfAxZloptvos

EIAVIRTUTINULLARES.

EIaVirtuti Obryzum: fignatSymbalon praeftat ^{res null} hocce ^a., nec aurutru

tuum-^

V i r tut i ftudeas> Firtuti*

pr^mia

magna-*}

Omnipotens casptis adfitubiq; tuis.

Fratri, Fräterfaciebat Johannes Laurinus-

ALIUD

NOmen

Shtam

habeslepiåum prodta virtus ^a Lauru

^omenat

LaUrine ipfa dabit! p et it umj

Studio In capto

vigili conamine

perges*

Ut

frondens Uurttå

tute

uirebts

ovans.

H. tå D.juveni, Dn. L. Laurinoju»iori, Juö

amitinodemediofelicitattscivilispublice

dijfe-

rentiingratiam-,menteprorfusfidd pofuit

Magnus Nicolai Palumbus

Wretcnfisr9.