MIRACULA Aleletcmatc

3/ DeoDuce &_Außicel

MIRACULA

Aleletcmatc

_Pbilofophico

6uffragante

AmpliJJl

Ord.

Phtloß

in Alma _Mufar. Upfal.

TaUft

Sub Moderamine

Adm. Rev. _{Atque Celeberr'imi}

_VI

_/,

DN.

MAG.

ERICI

ALSTRIN,

Log. & Metaph.

Prof

ér Ord.

Pro Laurea _{Philofophica,}

Placido bonorum examini fubmittit

JOHANNES

NORDMAN

dalekarlus.

In Auditorio Carolino _{Majori ad d. I.}

Junii Anno MDCCXXVIII.

Boris ante meridiemconfuetis.

UPS_ALIAS,

S:al R:^E

M:tis

ΜAGN.& RO,FIDEl

Reverendifjmo

DN.

_SVENONI

CAMEEN,

S.S,

_Theologie

_Doctori

Pr^sidi

_{Graviflirno.Gymnaiii}

Adcuratiifimo,

MiÉCENATl

SIMO.

Jm/lOs eft, Rcverendtffime P^ilTER, _{longo nfu}

comprobatus,& recepta in coetu Acadcmico corifuetudo, ut3 _{quilabotes fuos} cumerudito orbe courmunicanr,a _{MagnorumVivorumNominibus}

pa-trocinium _{panter aciplcndorem i}

pilsconcilient. Igi-tur cum 6c _{egofacito agitarém animo, cui}

potiiTi-mumhafeemeasdemtracults_cogitationes

coniecra-rem ; Fama Nom/ms Tui_{Ce/ebrattjßmt,}

necnon gra-lia illa admiranda, _{quas non} (mit _Te, in graviflimo

licet munere_{occupatiifimum-,}

Mufarum deiicias

fa-ftidiie, pernrotus coftfultiififfiuinduxi, easderr>, utut

norrdebita induftria_{expolitas, MagnoTuoNomine} infignire. Fateor equidemnihil, nifiex ipio

iapien-tiaetontehautlum, enuiitiflimisoculisTinslift idebe'«

re; attamen, licnt aromataetjam lacerasveiks

ocio-ratas reddun t; ita _{fulgentiiTmios Tu& lucis radios},

tenebroiashafce_{pagellasill liftraturos, cerfitiimeipo}

ro

atqueconfido. Suicipe igiturgratiolamanu

mu-nus _{leviliimum, quod bumillimo roentis affeftu}

ad

Tw^genua depono, atqueoculos adhtec mea tenta¬

mina, non fiio _{pondere, fed pietateauftoris unicc}

aertimanda, fariles demitre. _{Ego, quod mete} po-ftulant_{partes, Supremum Numendevotiifimis}

fulpi-riis_venerabor,utTe, RenjcrendiifimePsiTER, firma

acconftantivaletudine _{prxditum coelefti robore}

ju-duar,ad_{propugnandamilitantis ecclefixfiiae}

pomoe-ria, _quo patriae, in hoc _temporum xftu laborant!,

velut_{ialutare5c profperum fidusconftanter} alluceat.;

atquetandem hoc circulo laboram abfoluto,

exacto-quexrumnols vita: curricuIo,terrenis excelfior,_iplö·

que infertus _{polo, interbeariifimoscoeleftis domici¬}

lii incolas veluti fiella luceas in _perpetuas

xrernita-tes, & Doftorumlaurea, immarcefcibili _{glorite Co¬}

rona _decoratus, Deo j & _iupremo animarum _{Eptfcopo, ChriitoJEfu, ländescanas} iem-piternas. Sic voveo

Reverendtjjimi

DQMINl

devotiflimus cliens JOHANNES NORDMAN.

VIRO Ami

_tfiffimo

Dn.

Mag.

ANDRE/E

83103Ι®ΒΪΪ/

In Celebri hocce Arhenaeo PhÜoC Praét. Profess. _{Reg. <5ς Ord. Ρα·}

trono fumma animi obfervan*

tia ad cineres _proie«

quendo.

VIRO _Nobiltffimo,

Dn. ANDREA,

ANGERSTEIN,

Capitaneo Pedeftris Dalekarlorum

Le-gionisStrenuiflimo,Patrono

reve-renter colendo.

Speflatee integriu Dignationis VIRO,

Dn. GUSTAVO _MALMIN,

Rationario Officinae Area:

Garpenber-genfis Dexterrimo, Benefaftori plu-rimum hortorando.

Tenncm _{huncingenii foetum, omniprorfus nitorc} tifaria mihi _{pracftita beneficia}> inquecertiliimam

ul-titatis voto _{ardentiilimo, do, dico,dedico}

Celebert* Nobiiiff* Praclariß. atque

Max. Rev. _{atque AwplifimoVlRQ,}

■

dn, mag.

petro

tillhö,

Dioecefeos Arofienf.Archiprzep. &

TempliCathedral.ANTiST.longeDii

gniflimo, Synedrii Ecclei. Adsess.

0eniori _GraviiTimo, Patrono _pia

mente a?ternum devenerando.

Admod. Rev. & PraclariffimoFl RO*

mag. fr

eder

ico

anagrio,

S. _{Theolog. Lect. in Gymnaf. Arof,} Dexterrimo, Vener.

Confift.ADsF.s-sori _{TEquiftimo, Eccl. Skerik. Pastori}

Vigilantiffirno, Promotori

xta-tem colendo.

Vi R O _{Prudentijßmo,}

Dn. andren _nordman,

Civi ac Mercatori inter

Hedemoren-fesLaudacifiimo, Fratri _longe

Cariftimo

tleftitutum, invcnerabundaementis_fignum,

obmul-terioris coirmendationis _{ipm, cum omnigenx}

feli-1

ftetlätißimorumNominum Vefirorum

fimusCultor NORDMAN.

In Eruditam _{DiiTertationem}

Clariifimi

_Candidati,

dn.

_johannis

nordman,

De Miracuhs.

PRo

rutilo filtces

auro>

pro

findo-Sapius ineomtos

prenfat

manus :

Rebus inaudiiis (lotidum

rniracu-la

_vulgus

Summa

_fubefje

rnen arte cadunt. Ttic

_igitur

_diftent

ara

lupinis,

Adiraque

miris,

auBor

Feftinanter_fcripfft

Xdftv ταοά%%, Χξίςε , τοις εμοις '

7Γόνοις.

ι

h.

Procemialis.

Iis _{ufurpare; huic non poteft non}

éxa&iilimaomnium rerum

harmo-tiia _{ipfo fole meridiano}

longe-cia-nus eiucefcere. _{Quis enim}

pui-cherrimam cceli faciem _circumfpi* ciens , infinitum fieliariim

niime-fum, _gradum ac ordinem non ad-miretur ? _{Quis pér ora}

_&

ξ

roarium

voiirando, prodigiofam

έ® non _fugitivis

ocu-Uicunque

o-v

2 _«SS ( _O )

fam_{absque ftupore}

_perluftret

_?

_Quis

ponens ,

ar&um

iingularum

tium & ineffabilem nexum

nonde-prehendat?

quis

hane,

quanta effc, mundi fabricam,

corufcantem ibllerri fedulitate

exa-minans, tanti opificii au$orem& gubernatorern paipare nequeat

?

Atquelicet cläriörlux,per

fa$am

fu-perne

faluberrimam

revelationem,

me-morata infinit# virtutis & _fapien«

ti# _{fpecimina, nequaquam}

_apud

gentiles Deum teftimonii expertem relinquere,aurea ipforum effatalu-eulenter _{probant atque evincunt.}

Ut vero _{peritusmuficus, in}

dui·

cifltmo concentu _aliquando

difcre-pantes ionos adbibet; ita accuratas

motus _{leges , cun&is in} orbe _re¬

bus femel _{pofitas, iapienter fufpen*}

dere vel variare valet fortiilimus

Dei _{digitus3 unde opera pr#ter}

con-confuetudinem _{ftupenda, qua* mi>} racula _{dicuntur, exiiftere folent. In}

horum naturam _fpecimine Acade-mico _{inquifiturus, Tuum}

Amiciiix-meLe&or,favorem,qua pareil,

re-verentia _{imploro, ut eum Te pra¬} lles _{judicem , quem ipie in fimili} tiegotio non reeufares. Si forte

rem acu non _{tetigero,quod inmuU}

tis accidere _{pofTe facilis largior,} non ideo conatus meos iiniilre in¬

terpreteris. Praeter enim illud*

quod de eiTentia entisfiniti fit, uc multa _{ignoret, tirocinium tibi}

pro-tnitto, non _opus do&is manibus

exaratum.

Th. ii.

Sicut _{fruftra iunt, qui nodumin} fcirpo qua^runt, aut literarum for¬

mas in_{aqua&ventodefcribuntj ita}

circa nominarerum clara & per-fpicua laborare, utilitate

plerürn-que carer. Ne tarnen officio no» ftro defuiiTe _videamur,

enodatio-nem _{vocis, rem tra&andam}

gnantis, paucis

attigiile

bibus, fenius eo clarior eluceicar.

Miraculum _itaque a mirando di¬

ctum , quia novitate rei in admira·

tionem _{rapti homines pierumque}

öbftupefcunt, variis

fignificatio-iium nebulis _{obfeptum eiTe,} quivel

a limine _{fcripta au&orum}

ialuta-runt, ignorare nequeunt. Nam

honorifico miraculorum nomine*

nonfolum ornantur_{opera aiummo}

öpifke fa&a,

to _{magis fufpicere folent mortales*}

quanto altiori indagine ipfis inno*

tefcunt, _{inque iis omnibus} ,

prae-ftantiflimum opus, homo, miracut htm miraculorum _{apud philoiophos}

paffim diélusö:); ut &iplendida se-dificiorum molimina

celeberrimo-fum artificum manibus _eleganter

Conftruöa: _{β) verum etjam, quae}

praeter naturamfaéla, ob defeäum

vel exceilum _{partium, monftrare»}

I (oj i T cula a miris, id eft, monftris di&a

exiftimat, _y)'& ValeriusMaximus miraculis _{annumerat,quod Prufi^,}

regis Bithyniae filius, pro fuperio-ri ordine dentium unum os

aequa-liter extentum habuerit; quodque

Dripetine, Michridatis filia,

dupli*

ci ordine dentium deformis fuerit,

qua? tarnen ipie pro naturs

ludi-briis _{agnofcit. J") Pneterea}

mira-cula audiunt a&us rariores & in-foliti, qui ex ignorantia

cauiTaruniL

vires naturs _{fuperare putantur;}

quum tamen hi rerum latentium

nodi , _per naturalis fcientja?

pr#-cepta, faltem magna ex parte,

fo(-vi _{acexplicariqueant.}

_Qmnesh^

iignificationes, quum

_remavendae,

negotium non faceilent.

Illa

tem, qua? in a&u

formali 8c

con-ceptu fuo quidditativo

potentiam

_{rpajorem, adeqque}

_foli

6 K _{(o) I}

Deo _{omnipotenti tribuendam, cen¬}

trum nobis _{erit, ex quo hic} circu-lus defcribendus.

a _{Caß) Bartholin. Pr}rf dif}·

acad\

deintell. Pur. _{ß) Plin. Hiß Mund.}

_hb.

_i.Cty.

Th, III.

Scopulis itaque &

vadis

naviculamno-ftram vafto _{hujus argumenti}

ocea-no commitrimus _{, omnium primo} demonftraturi, _{poffibilitatem exil·}

llendi rriraculis _compete^ieu

fie-ri _{pcfle, ut exliftant, idque}

argu-mentis e ditiflimo philofophia?

pe-nu _{depromtis. Quam}

probandi

mine fe obviam fiftit iumma,

in-que omnes partes interminata Nu*

minis _{potentia, Herculis heroicas} vires & Iatifiimos /Enese humeros

multis _{infinitisquemodis fuperans;} cujus tot invenire licet incorru-ptos

Μ ( ο ) 35 7

ptos teftes atque pnecones, quot

in _{amplifiimo hujus mundi}

fyfte-matemirabilia _{plasmata exfiftunt.}

Quando autem Deo Opt. Max.

infinicam _{potentiam adfignamus,}

innuimus, _{ipium per maximam}

realitatis iua? _{abundantiam, perque} asternam efTentia? a&uofitatem. fa-cere _{poile omnia, quibas το}

livat

fimpliciiter non repugnat.

Abfolu-te vero _{irnpoiTibilia}

, qua? fub

nui-lam omninu_{potentiam cadere}

pos-funt,ab hac a6tivitatris fphaera

pror-ius excludimus , quum potentia?

vocabulum iit relativum, obje&um refpiciens poflibile ; s) poflibilia

autem iunt omnia _{illa, qua? τ ο}

άντι-φατιζόν, hoc eft, terminos in vicem pugnantes ac contrarios

noninvol-vunt. Cetera inter αδύνατα

nume-randa. Etenim hominem rationis

expertem, aut a materia folutum inter entia vera acrealia, inrerum

natura _{querere & invenire ,}

diffi-ciliuseft, quam audire iileiUium,

$ ^ ro) ι

aut cimmerias tenebras _videre;

adeo ut _{per omnipotentem}

Nutni-nis manum nullo modo fabricari

queatens, quodconceptu fuo for¬ mali includat ideam _hominis,& ta¬ rnen racione aut _{corpore careat.}

Neque etjam Deus, per inhnitam,

quapoller,virfutem,& κατά tc ΰπερ*

βάλλον της δυνάμεως durSy

quicquam facere poteft, quod, pro» prer adfperfam infirmrtaris labern, aliquam in illo imperfe&ionem

im-portet. Qoum enim omnipotentia,

utpote potentia perfe&iffima, non nifi entis _{perfe<ftiffimi & omnibus}

numeris abioluti attributum _{fit, vi}

mutu! inter eiTentiam & _potentiam

refpe&us, nihil per hanc fieri poiTe

exiftimandum eft, _{quod illius per'}

feftioni vei minimum detrahat.

Unde in _{ipfis etjam facris literis}

le-gimus, αδύνατον Deo cenferi

_άξνψ

^

— C o ) Ii 9

Plinii, qui a re&o verifatis trami-te _{aberrantes, otrmipotentiarn Dei} hoc _{argumento impugnare}

fufti-nuerunt, quod non poiütfibimor¬

tem confcifcere , aut facere , ut

qui vixit, non vixerir, qui hono-res _{geiUr, nongeiTerit.B) Sic enim}

hoc non

poreilt

, ut ii poffet, mi¬

noris eilet_{utique poteilatis.i) Hinc}

re$e _{metapbiyficis omnipotentia}

i eft ipfa efTentia divina

, quatenus

per eandem Deus poteft facere,

quicquid fieri eftpofiibile, 6cin

ip-fo, ceu _{agente, nullam}

_imperie·

flionem _{importat. κ)}

ε)Tücher. _{Philofiph. Prim. Sed. ι.}

Cap. 2._{p. 89.}

ζ)

73)

Münch Lib. 2. _{cap. 7.} /) Auguftin.de

civit. DeiLib. _{5. cap· 10.ρ. m, 516. y)}

MuJ. infi. Metaph. c.6. §.6.

Th. IV,

Si _{jam illa, quae fuperiori theii}

allata _{funt, prüfend negotio}

cen-ίο _{ig§ ( ο }}

centur , poffibilitas miraculorum

nobis _{evincenda, omnibus} in

apri-co erit. Aut enim _patronis

fenten-tias contraria _{oftendendum, Deum}

per miracula imperfe&iorem

red-di, aut manlfeftam in i is contradi· öionemexfiftere. _{Quod Γι}

prasfta-re _nequeant

, miracula dari poiTe,

quovis fcuto Achilleo aut Coloilo

Rhodio firmius manebit. Circa utrumque autem, quum ne

levisii-ma _{quidem veritatis fpecies} appa-reat, _{aqua ipfis hasret. Etenim}

quod ad prius attinet, per miracu¬

la _{illiquid divinae perfedioni}

detra-hi, tam _{abfonurr, tamque άφιλάσο*}

φov eft , ut vel hxc dicentem

pue-ri rideant. _{Neque enim}

impoteri-tior eft Rex & _{Legislator, qui}

le-ges iemel a fe pofitas vel ex parte

commutare vel _{penitus abrogare}

poteft, quam ille, qui ftatuta fua,

maxima neeeftitate _exigente,

va-riarenequit. Prasterea

nullaratio-jie exiftimandum _{eft, majorem}

•Ü ( Ο U

tutem _{requiri ad leges motus}

fu-fpendendas, quam

ad illas ab

importunos quorundam

calculos,

ordinariis motibus efficiendis 6c

confervandis _exigua

_admodum

fufficeret,ad

fola autem miracuia patranda _im*

menfa virtus _{infinitasque vires}

ne-cefTaria? torent; quum tarnen

con-ftitutiolegum morusasque rnagnam

acearundem _{fufpeniio,hoceft,}

infi-nitam _{potentiam requirat«}

_Neque

con-tradi&ionem aßus miraculofi e nu«

mero entium poilibilium excluden*

di _{func, quippe}

_cujus

_quidem

veftigium in iis adparef. Aue enim

modo confveto _{aliquid fit, 6c na¬} turale dicitur , aut (upra ordinem

evenit, 6cmiraculum nuneupaturj

nullo autem _tempore exftitit, _ne¬ que exfiftere poteft a&us , qui or·

dinarium ac miraculofum motum femel6c_{fimul,eodemmodo6c}

r* _{§§ c O ) g»}

Th. V.

Porro exfiftendi _{posfibilitatem}

miraculis _{compstere, atque lila in}

numero encium poilibilium

collo-canda eile, invi$iiiimo ex divina

libertate _{deiumto argumenta} pro-bamus. Ut vero _prudens archice-<Sus _{femper de ponendo}

_iolido

fundamento _cogitat,· nedomusex-a?diiicata facile convellatur; ita &

noftri _officiieft, rem

impudentis-fimorum hominum telis, qui au-lu _{prorfus nefario omnem}

peti-tam, _prius aheneo _{rationum mura}

munire, quam aliud aliquid, vi confequentice,exinde deducere. in

quo negotio, a rcinori ad

majus

a

perfe<äionibus£ncium

ad _{perfe&iones ipfius Creatorisnos} tuto _argumentari poile credimus. Etenim _{unusquisque, qui non}

gra-vatur interiora cordis _{fui, uno fai¬}

rem _{oculo, infpicere , non}

poteft

8 (o) S i*

dam libertate ornatum eile, & ad

unicum _{agendi modum}

minimede-terminatum, eoquod operari

pos-fit & non _operari,immo _ex duobus

quoque vel pluribus una

oblatis,

quodcunque voluerit, hoc aliove

modo_{operari. Jarn, Γι imaginem}

aut tabulam _{elegantiflime pidam}

ipii piélorinon aliuspr<Eferat,quami is, _{cui caput eit cerebro vacuuro;}

facultates creaturis infitas illarum auftori

_denegare,

modo _{ftultitiam, fed ecjarri}

impié-tatem redolet. _{Qvin potius >} quum j vi perfe&iflima? iu^

es-fentiaé , infinita quoque efFetidi

abundantia _{gaudeat, ad hane vero} rite conilituendam omnia attributa compoihbilia neceiTario

requiran-tur, pie ac vere credendum,omnes

creaturarum_{perfeöiones debere in}

gradulonge

eminentiflimo

Creato-ti _{attribui, hec deeÜe ipfi perfe*}

étionem, cujus in entibus creatis veitigia deprehenduntur. Quam

i4 «i ( σ ) |fr

> -cerfum

igitur eft, Deum intelleélu

fuo fines mundi intueri, ac _{per τo}

βά$ος

γνώσ-εάςάνιχ

uiiofimplicis-iimo _{aélu, resomnes, fuis}

circum-ilantiis veftiras , cognofcere; tam

firmum quoque nobis manere de¬ bet, eum, ex maxima libertäre,

ö-mnia olim & ab initio feciiTe

&et-jamnum hodie facere, nec minus neceiTario competere voluntati li¬

bertärem, quam intelle&ui

fcien-tiam. _{λ) Rom. n.v. 35.}

Tim Vif

Ex his _{τΐξογινωσΆομένΜ. loco} pra?-miflis _{liquetv, res omnes, qua? in} hoc mundano _fyftemate

continen-tur, non casca _quadam ac inevita-bili neceffitate , Ted liberrime a

Deo _{produ&as eile. Quüm enim} pnefentes natura leges non cum immutabiii _{quadam ab voluntatem} habitudine ab eiTentia Divina

pro-iiuxerint; _{neque abfolute}

ϋ ) oc( H IS

rium _fuit, ut ab initio ha?, non alia?

leges conflituerentur. Potius exiftirnandum , quia contingentes

funt, illas inter

_piures

poiTibiles , plena libertäre

elecias

fuiile ; ideo autem _{aliquid in fuo}

genere mutabile vel immutabiie

cenieri, _{quia unice hoc modo, non}

item _{alio, poilibüe aut impoffibile}

fit. _Profe$o, non aiia eil natura4'

ignis, cur caleat, autfaxi, cur de·"

fcendat, aut hominis, curratioci-"

netur & _{vivat, & generet ex fe"}

fimilem ι 5c aliarum rerum,"

quam quod ita juflit Parens"

natura: Γι contrarium _jusfifTet,"

5c _{frigeret ignis, & afcende-11} ret _lapis

, & brutum ilupidum"

eilet _{homo, nec viveret, nec gb"}

gneret. _{ζ) Si dixeric} quispiam,

res _{quidem primitus libere a Deo}

produ&as eiTe > jam vero j poil-quam ferne! producla? _{funt, nori}

poiTe nOri)hoC vel illo modo_{εζ άναγ~}

κήζ exfiilere ; non ideoie_tropamm

ι6 _{H ( o ) H}

flatuere credar. _Argumentum

ip-fi in tantum _{coiicedimus, in} quan-tum _{aliquas res, vi decreti divini,}

pofitishis vel iilis

conditionibns,im-murabilesmanere,certum _eft;

_quod

quum de omnibus adfirmari ne·

queat, univerfalitas aiTertioriis per iias res deilruitur, _{quarum curfuin} naturalem & motum ordinarium

Deus ab ^ternornutaré

autiufpen-dere, obgravifiimas & maxime

ne-ceiiarias _{cauilasdecrevit,} και hBåfré

παζακελενεται o ηλά^ων τάυες&οα.

„in iis equidem, qua; ad Deurn ,,ipium fpeöant, non poteilnon eä

„velie, qua; ipfius fummae perfe-„&ioni conveniunt; fe.cus enim il

,,resfe haberet, non

eiTetperilclis'

„fimus. In reliquis autem liberta* „tis ea vis eil & efficacia, ut

divi-„na voluntas feipiam determinaré „queat, num agere hoc an inten „mitterevelit, ut vel exipfa mundi

„creatione patet. Nec obilat,

quod

8 fo)8 i?

ägat. Ut enim huncce ordinem" agendi fapienter quidem , led ta-"

men _{liberrime, fibiipfe conftituit;"}

itaeidem _{neutiquamCe prorfus al "} ligavit, ut nunquam ab eo difce"

dere _{queat. ζ)" Ex motus}

ita-que legibus

pendetnexus

üt ob hunc antecedaneum _motum,

in hac ftru&ufa , fequancur a&u

ipfo hi & non alii motus. 111«

enim ferne! _{pofit« funt fons} de-terminationis motuum iucceden-tium $ _{contingentia vero}

earun-dem eft fons _{poilibilitatis miracui}

lorum _o).

ji)

Tjüljfmg.

Philofopb.

Lud. Viv. Comment. tu Augußin. _{dé ci~}

'vit. Dei Lib. V. c. IX. I b. _ζ)

Bud-dei Theol. _{Dogm. lib. 11.c. 1.ξ.}

_XXVllL

_{Bulffing.Jed.}

Th. vir.

Nda lätet nos, Scoicos

aliosque

vete-ι8 _Μ ( o ) ϋ

veterum _{Philofophos , eo quod}

Deum materia? conne&erent, o*

mnem operandi libertatem _ei

de-negaffe, ac veluti Gordio nodo

in-nodatum & Parcarum carcereclau*

ium ) vel f3ti vinculis, ut pifcem

nafTe, irretitum _{concepifTe; adeo»}

que per

iiåam quandam

irrevocabilem , ac nulla prorfus vi

rumpendum perpetuo fervaturas

credidifle. _{Quum autem hoc mo¬} do Numen fua Deitate _exuerint,

non alio _{argumenta , quam ipfa}

monftrofa? fententia? άτοτίοι

confu-tandi funt. Adeat, _{quivolet, Ja}

-cobum _Thomafium, errores

eo-rum, _quo decet, _calamo

perftrin-gentern.*) Neque recentiori s*

vo defuerunt, _qui eadem

oberra-runt chorda. Inter alios _Spino

2a , homo atheus & ipfis faxis

Ii-toribusque dolendus, crambem a

prifcis coquicceptarn

•81 ( o ) i» ip

UEO, Buddeo _{σ) & aliis abunde}

latisfa&um _eft, eum refellere nos

jure fuperiedemus.

Hinc _{itaque ve! ipfo rutijante}

Phoebo clarius _{eft, Deum iniupe*}

rabili fatorum necefiitate

haudqua-quam ita _{conftringi, ut implicatos}

rerum nexus _{folyere, & ordinera}

femei in natura conftitutum mu·

tare _{nequeat, Jam autem verbo}

demonftrandum, illud

_absqu^

nima _{Ipfius mutatione fieri.} J'Ma-gnam

_efTecorporis

rester-renas vim ac efficientiam, _variae

mutationes, qu® ab ejus influxu dependent, ad oculum

demon-ftrant. _{Ipfi enim redle tribuimus,} quod fiores herbarum _arborumque fru&us incrementa feniim

capien-do maturitatem _adfequantur

,

at-que inde decidant; itemque _poft

aiiquod tempus, veluti Phoenix e

iuis _{favillis, efflorefcant. Quis}

au¬

tem tam crafli _{ingenii eft, ut}

ea-propter ipfi foli aliquam

ιό «ι C o _; is·

ném adfcribat? _{Sic quoque}

nihil

obftat, quo minus Deus

ordinem

rerum conditarum variare , Teta¬

nien _ipfe immutabilis _{manere pos*} fit. _{Accedit,quod quum nulla, in}

quacunque re, mutatio

fiat, nifi

ab

alioaliquo, fortiori qualitate

préedi-to,perhanequoque

ratiofiemre&ii-fime Dei immutabilitatem

ftabili-irus;

idque

conftat, inter ipfam pafiionem &

operationem mutationis maximam efle difFerentiam. Proinde Π Deus*

absquemutationefimpliciillmasfuae

eflentia?,hane univerfitatem

conde-re, Sc τοις μή ieri largiri potuitex·

iiftentiam; neque mutatio

prüfen-tisrerum flatus immutabilitatiejus

officere _{pöteft. Plura pro poflibi»} litate miraculorum argumenta bo-nitas* juftitia Sc fapientia Divina nobis fubminiftrant; _{quum vero}

illa, qua; adtulimus, τo in quaftio-ne iatis _{declararint, his deducendis}

1

brevitatis Audio_{fuperfedemus.} 7r)

Dis-*&§ ( ° ) ii

π) _{Dißert, de IV. Gr<ec.Jetf. pr<ecip.}

ς) Introd. in Theol. Ρ. A. e.V. _{f. II,}

σ)de Atheis, &

_{fuperft.paljtm,}

J

Th.

VIII.

Poffibilitatem _{miraculorum, hoc}

modo

_{Philofophicis rationibus}

evi-öam, veriflima _eorundem, in na¬

tura rerum, exiiftentia _excipit.

Philofophiceenim certum eftdari'c

j

fint _{aliquando miracute, idhifto·"} rice _{inveftigandum eil. r) Heic}

* _vero

prasftaf, aquis limpidiffimis ,

ex _{ipfo ccelefti fönte hauftis, fitim}

reftinguere, quam e ftagnis & la*

eubus _{ubicunque obviis bibere.} Nam praeter icriptores alios,

aqui-bus mentionem miraculorum

pai-fim iilatam _{deprehendimus,}

ir-refragabilia Divini Codicis tefti#

monia hancrem ad oculum demon*

ftrant, evineunt,confirmant. Quis

j

enim

in icriptis Θ^πνευςοις

dytrn

τ£ _{dv&gmw v) npn omnino}

" _{»a ( o ) Hl}

hofpes nefciat, illa pluribus in

lo-eis miraculorum _{gloria, ceu niti*} diffimis _{gemmis, corufcare? Quis}

fervorum _Dei,fub_{AntiquoFcedere}

viventium, excellentia opera

igno-rare _{queat ?} Quis δυνάμεις _& vir* tutes,initioNoviTeilamenti,aSan-éHifimo Salvatore noftro & _Ipfius

difeipulis, toties in hominum gra·

viter adfiiétorum falutem editas,

negare fuftineat? Non föret

lum e diverfarum aetatum _periodis

colligere; quura vero omnia figib

latim _{expendere neque}

necefla-rium _{fit, neque nobis per}

injun-öam brevitatem liceat ,

lum-mam rei, _pauca duntaxat

exem-pla adducendo, attingemus.

Quid

operaMofaica

inträiÉgypti

vulgo plagarura nominibus notifll·

ma; φ)quid_{ialvus Ifraelitarum per} rubrum mare tranfitus ; _γ)

quid

_quid

•J8 ( ό ) φ· 25

lientes _funt,a) nififtupendaOmni-potentisDei miracula? Nonne fa-rina vidu^ _{Sareptanas haud}

immi-nuca & oleum _{inconfumtum; a)}

nonne filii _{ipfius defun&i}

revo-cariö a mortuis /3), divini quid

& _{plus quam humanum fpirent?} Nonne ianatio _{leprofi Naama- /}

ni _{Syri per aquas Jordanis, γ)}

& confervatio trium virorum in

fornace _{Babylonica, flagrantiflimis}

ignibirs ardente δ), digitum Deide«

fignent? _{quid tandem de refponfo}

Chrifti; τυφλοί άνοίβλέπχσι,

κάί

χωλοί πεξίπατχσι, λεπροί χαλαλίζονται

Χαΐ _{κωφοί άκύχσι}

, νεκροί εγείρονται

ad_{propofitam ä difcipulis Johannis} quasftionerr.; Σύει ο

εξχόμεν(§γ,

'έτερον προσδοκώμεν, ε) dicendum? Nonne veram &realem miraculo-rum exfiftentiam in _{aprico ponit?} At _{cur, inquis , dum in föro}

Philofophico

ferjpt.iacraepugnas? Quidniautem

24 Hf/if _o ) _fg»

licebit, in _{quaeftione hiftorica ad} ejusmodi librum Hiftoricum

pro-vocare , qui omnia credibilitatis

figna

habeat?

alia

fapien-tiores, immo, cum muitis ne qui·

demconferendos, veram & genuin

jiam rationem colendi Deum re$e

cognoviile

&obedienter

poteft demiraculorum

ftentia ullomodo dubitare. Ufenim fruftra dicitur, illos absque

fingu-lari Dei revelatione ceteris faftos eiTeiapientiores;ita

fatendumquo-que eft, eos miraculis, quorum veritatem _{ipfi vei propriis oculis}

vidennt, vel aliunde certo

cogno-verint, commotos, do&rinam ii* bi traditam, ceu vere divinam &e

coeio_{profe&am recepiffe. His} ita-que ritepenfitaris,exfiftentia mira-culorumanteaforte incredibilis vel

faltem minus _{probabilis vifa, jam}

ii_{aüquisfit, quiquidem ipfam}

hifto-riχ fidem _{agnofcat, fed}

_ftupendos

hofce efle&us ad naturales cauiTas

referatatqueadeo numero

miracu-lorum eximat; huic verbis uno

al-terove , data in (equentibus

occa-fione, occurremus.

τ) _{Bülff. Diluc. Phtl.}f.

II.

V. §.

17. β) ibid. γ)2 Reg, 5. δ) Dan. 3.

ξ) Matth.XL 3.4. 5.

Th, IX.

Jam itaque ad nsturam miracq*

lorum enodandam _{progredientes,}

varias de ea do&orum virorurn

fententias _{deprehendimus. Et} quum non ferat inftituti ratio , ut

omnia, quas huc _pertinent, perfe-quamur,breviifirna,ve!utinter2eftuj

antesfluåus, _{navigatione tutiorem}

viam_{defignabimus. Thomas}

Aqui-nas _copiofe

_oftendit,

ι6 _{.H ( o ) §§}

miracula nominanda _{eiTe, qua?}

di-vinitusfiunt, praeter ordinem

com-muniter in rebus fervatum ,

fimul-quedocet,ad plenam miraculi ratio· nem conftituendam non fufficere, ut _{aliquid fiat praeter ordinem na¬}

turs _{alicujus particularis, quia fic,}

cum _{aliquis projicit lapidem fur»}

fum, miraculum faceret, cum hoc iit _{prakter ordinem naturae lapidis:}

ied ut fiat _{praeter ordinem totius} naturae creata? _{ζ). Atque-dicet hasc}

ipfius definitio videri poflit paullo imperfe&ior, quum, omiiTa

men-tione raritatis, non omnem

reide-fcribendas vim exhauriat; funt ta*

men , qui _proilla pugnant, &

ra-ritatem, licet non _expreile

memo-ratam , επομένως tarnen & vi

conie-quentiae inde eliciendam, hoc

nixi

argumenta, demonftrant. Quum

enim Deo, _{perfpicaci providentiae} oculo _{hujus univerfitatis theatrum}

infpicientl, & habenas rerum

for-tifllma virtutis fuae manu tra&anti

placuerit, ex arbitrio plane

liber-rima, ordini _{primirus inftitutoad·} ftringi; ejusdem limites non nifi iumma neceflitate _{exigente, adeocjj}

raro,transgreditur; &confequenter miraculum,quodpraeterhunc.totius

naturaecreataeordinem, fic, raram

omninoa&ionem efle_{oportet.Quid!}

quod ipfe Thomas yj) alio loco

ien-tentiam fuam clarius _exponendo

perhibeat, miraculum non modo

efle rem arduam, _{quae omnemna¬}

tur«_{potentiam fuperat, verum}

et-jam pneter fpematque

confuetudi-nem infolenter _{evenire; adeo-que}

non omnem raritatis mentionem

praetermittat. Huiusfententiam fuo

calcuIoconfirmatMufaeus, cuimi-"

raculaadcurate_{loquendo funtefFe·"} &usrari_{atqueinfoliti, praeteror-'®} dinemtotiusnaturae _creatae,a Deo'®

produåi &).

ζ) Lib. 3. cont. Gent, cαρ. ιοί. de

mirac._{& part. 1.q.CX. η)ρ.ι.q. CK}

$) Introd. in_{Tbeolog.Pars Alt. cap- 5*}

*8 gl ίο; g

Th. X.

Monftrum atque propudiumho«

minis _Spinoza,

_etjam

in-eptiilimus veritatis hoftis, nubear¬ gumentorum

Chartas complendo

nobis _{mcognitis , fundatum , &} confequenter non nifi reipe&ive ad hominum _{opinionesintelligen·} dum. Hinc _{etjam miracula in}

Di-vinisLiteris _{defcripta male}

expli-cando, mteroperanaturs, captutn ingenii humani fuperantia, non

dubitatreferre. _{Quum enim Deum}

cum natura _{peffime commifceat,}

écprsfentem

ordinem,utpo·

teexperfe$ione_naturae Divinae

ne-ceilario _{profluentem, sternum,}

fi-xum _atque immutabilem, multis

verborum lenociniis

comminifca-tur; vi hypothefeosfus, exfiften·

tiam&_{poflibilitatem miraculorum,} genuino

fenfu

expofitorum

Ü O 1 2 9

1

poteft admittere; adeo ut Deum e

crelo_{tollere,&ipfius naturam}

ev-er-tere dicat omnes eos, _qui leges_na¬

tura? communes _per miracula fu·

fpendi reftiffime aflerunt i)t Huic,

qua _{conceptumrei formalem,}

fuc-cinere videtur Malebranchius, qui

per miraculum intelligit

effe&us"

quasnaturaliternon cognofcimns."

k) Hobbeiio eft opus Dei,

praeter'*

operationemnatura?, in creatione"

ordinatam, eo fine fa&um, ut co·" gnofcerent ele&i, nuntium a Deou

extraordinarium ad eos ialutiseo "

rum _{caufTa miiTum} eile. _{λ) Quum}

Vero_{haec definitfograves&letiferos}

abioluti decred odores _{fpargat, me·}

dicamine _{omnino opus habet. Cel.} ßuddeus _{per miraculum,proprieac}

irt _{rigore fumtum, ejusmodi ope¬}

rationem _{intelligit, quarevera na¬} tura? _{leges, quibustotius}

hujusuni-verfi ordo & confervatio innititur,

fafpenduntur^)

W

de

fini-*3°' ϋ { o ) Ü

?>tio hxc eft ; miracula iunt _opera

?,potentiae divinas exfraordinaria,in

„ienfus

incurrentia,admirationem-3)quevidentium excicantia._{v) Dann*}

„haweri ita habet: miraculum eft ,,a<ftusverusac iolidus, arduus, _fu- (

„pernacuralis, rarus, temere haud „provocabilis, paradoxusjume

evi-,,dens,a Deo vel immediate vel

me-„diate profe&us , ad eftrmgendam

,,hominum infidelitatem & fidei „verae adferrionem ordinatus _£)· Quasnam harum definitionum per*

feélifiima fit _{, non eft difficile vi- ►}

dere.

/) In Tratt. Theol, Pol. deliberX»

Philoj cap.6. _{K)Colloq. Metaph. 12.p.}

490, λ) Leviathancap. 57. pi)de A>

th.eis & _{Juperfi. v) difjert. 5. p. 105.}

ξ) Tom. I. Theol. conlc. part. 11. (pec.

Dipl,

111.

Th. XII,

Ipfa it^que formalis ratio mira*

culo-Μ C o ) II jr

* culorum

, ex certis affe&ionibus

cognoicenda eft. Primum

requiii-tum eft το _{ύπεξφυσιχον feu}

fuperna-turale _{, ex quo majeftas miraculi} prarcipue effulget. Nam ficuc

cer-tum_{eft, Deum in mundo exfiftere;} ita omni dubiovacat,

effe&uscrea-tam naturam _{fuperantes, & entium}

finitorum viribus _{fuperiores, eum}

iolum au&orem _{agnofcere. Non}

tarnen héec affe<ftio unica &feorfim iumta _{conceptum miraculi}

quiddi-tativum _{abfolvit; quum ad eundem}

plures omnino rcquirantur.

Prae-terea licet _{propofitio; omne} mira-culum eft _{fupernaturale, verifftma}

fit & iua _{radiet luce: falfa tarnen}

evadit,fiiubjetfto&prasdicato

trans-latis ita efferatuf; omne _fupernatu¬

rale eft miraculum. Nam dantur

efte&us _{fupernaturales, qui tarnen} ftri&iore fenfu miracula non funt* E. g. quod infantes fpiritu Dei &

, fa.lutaribus baptifmi aquis, a

( o ) #·

genitis naturae iordibus repufgati

vera militantis ecclefia? membra

evadant: _{quod peccatores}

pcéniten-tesduiciffimisCcEnaeDominiCce_epu»

Iisadvitam seternam _{reficiantur;ftu*}

pendaopera funt,qua°iiequecapit nit9_{intelle&us,neque}creata_potefitia

efficit. Sed quumfrequenterfiant,de

exconfueto mediorum falutis

ordi-ne, miraculis non annumerantuf. Ac fubita fevientis Sauli in fidelem gregis Chrifti paftorem

transmuta-io , eo quod inuiitato dc

evidend

modo_{peragebatur,föletaTheologté}

inter miracula referri o). _Igitur

erjam in miraculis neceilaria

cenfe-turraritas _{qua?dam de iniolentia}

fa-6ti. Si enim eorum officium eft s

communem naturaeordinem

inter-rumpere, dc novitate animos

mor-talium obftupefacere; _utique

ra-riora eile _debent, ne _fepius

repe-tita _{vilefcant, dc fine fuo}

excidanf-Etquamvisomnia operaNuminis" divina _fint; non tarnen nobis funt<c

mirabilia omnia. _Viteamaquam"

in nobile vinum _{quotannis muta-"}

ri, nemo _{ftupet; iluperet, ii idu}

Densextra ordinem _{faceret, quod"} fecit in _{nuptiis Cananasis π). Si}

ipiila nubium denfitas, in aliquot dies _{profraéta, caligine ac} ipfisiE-gypti tenebris aérem impleret,non·

ne folarern lucem indefeffis _votis

morfales _{expererent?Si ignis inuna}

duntaxat mundi _{plaga exiifteret,}

nonne föret nobis auro & _argento

pretiofior? Si tmicus fons in tcto orbe _{reperiretur, nonne iitientes} fingulas aquarum guttas

lubentiffi-me _{pretio redimerent? Jam}

vero

quia femper folem vident, ac ignis

& _{aqua; copia affluunt homines}

, quotidiana Dei miracula (utimur

bicijgnificatione

facilitate fed alliduitate _{viluere, f)} Majus miraculum eft gubernatio"

mundi, quam faturatio 5000 ho-<c

minum de _quinque

_panibus,

tarnen iliam nemo _miratur, hane"

$4 Μ ( o ^ §s»

mirantur _hornines, non quia ma-(S

jor eft, (ed quia rara: σ)

namra-ritas _{ipfarebus admirationem}

con-ciliat _{t). Nempe illa efl natura?} humana? ratio , ut quam primum

nobisoccurrataliquodiniolitum

ob-je&um, & quodnovum efTe

judica-mus, aut valde differens ab eo ,

quod antea noveramus,

admiratio·

ne _{quadam δι flupore}percellarrur.

v) Tandem in miraeulis

evideii-tiam _{requirimus, ut fa&a fenilbus}

oblara ac inconfpeilu _{poiita, clare}

ab hominibus_{percipiantur. Sienim}

externa rerum non ienfibilium eile

debent _{documenta, fub fenfus} ca»

dant neceffe eft : _{ceteroquin pro} non fa&is haberi poiTunt. For

if

_if

not, and can beno teftimony nrproof

of any thing,

becaufe

β

ds

need of another Miracle _togive

Tefti¬

norin_{profane Authors,norin common}

SK o ) » 3ϊ ufe of_ß)eech-,is any thing calPdaMira-de butwhat_{fallsimder the noticeofour}

Jen/es; aMirade

being

athing roonderfull_{to fenJe; andthevery}

end and

_defign

_Jenftble

which we donot _{fee. φ) Hinc Moieti}

coram _{factePharaonis, & Chriftum}

arque Apoftolosin _confpedtu popu# Ii _{(igna iua edidiile, multis in locis}

facra _{volumina teftantur. Reliquas}

affe&iones, Π _{qua? fint, quum velut}

rivuli ex his fontibus promanent,

ficco _{pede pr^terire liceat.}

o)conf. Dannh.Theol. [ymb. Ρ. AJpec.

Dial.lII.7t)D

_annhfpnjp.de

Socrat. _{v)Cart. Paß. anim. τ.art. 53,}

φ ) TiUotJorisJermanXI.p.m. 515. Th. XII.

Sequunturjam varia?

miraculo-rurn divifiones _paucis

_attingenda?.

Qui-3^ K(o)K

Quidam igituriecundumcertosgra* dusmiraculacontemplari folent: li¬

cet enim ornniaDeo eorundemau-&ori _{a?quefmt facilia ; nobistarnen} rationeefte&us, proutillivel inplu-ribus vel _{paucioribus natura?vires}

fuperant, tion incongrue

majora

«Sc minora _{appellantur. Sic} ma-jus miraculum

dici

quod

efca e ccslo depluente _Ifraélitas iti defertoiuftentabat, quam quod Elb

am _{per voracescorvos}alebat.

Fi-liarn _{Jairi virtute verborum}

Chri-fti _{revivifcentem, pro ingenti}

mi-raculo _{agnofcimus; majus tarnen}

erat, defun&orum in morte ipfius

reiurre&io. Pari modo

_pluralitas&

mira-culiauget, non quidem rationefa*

pientia; in ie fpe&atae: Ted quia

hoc

vedemonftrareconftat.^) Suffium

„gradum, inquit Thomas , inter

„miracula tener, in quibus

aliquid

3 ht a Deo,

quod

8 ( o ) SS 37 facere _{poteft; ut quod fol retroCi} cedit & _{ilat, & märe divifum"}

tranfeuntibusiterprsbet.

to _{aliquid magisremotum eftafa?"} culcate naturs, tanto _{majus mira} i'

culum eil. Secundum_gradumin"

miraculis tenent _{illa, in quibus"}

Deus_{aliquid facit,quod natura la-"} cere _{poteft, (ed non}

per illum or-"

dinem. _{Opusnaturs eft, quod"}

animal _{vivit, videt, ambulat; fed"}

poft mortem 8c privationem po-"

tentis _{naturaler non poteft re-"}

vivifcere, videre 8c ambulare."

Tertius _{gradus miraculorum eft,"} quum Deus lacit, _{quod confue "}

tum eft fieri _{opcratione naturs^"} tarnen _{absque principiis naturs"}

operantibus, ut cum pluit iine" operatione _principiorum naturs." ψ) Aiii miracula in abfoluta 8c com

parativa difpefcunt ; quum enim

fubftantis inviiibiles 8c _fpirituales

ordinarias ius naturs_legesiequen.

do _{, non raro effeélus- admirabiles}

38 κ f ο ) Jg

cdanr^«/yfjitfVw^&

cula _{patrare dicuntur; operarioties}

vero, qua?absque omnicauilarnm

iecundarum infiuxu _producuncur, adeoque folum Deumau&orem ha-bent, vera & propriamiraculafunt, quibus definitiones fuperius ailatae

& _{probat# unice compecunt. ω)} Unde patet hane eiTe diftinåionem

termini _{aequivoci in fua} aequivo-cata _{, non diviiionem} miracu-lorum _{proprie & ftrifte fic} di&o-rum. Dannhawerus duas

rniracu-lorum clafTes conftituit; illa enim

miracula _{quib9 visnaturalis &con¬}

genita inhibetur,pr/ud£/tw,q-ua?vero

per elevationem ad novam virtu-fem fiunt,

_pofitiva

dma, qua? Deus ipie άμεσως

pa-travit, & mediata,, qua; ufu all· cujus inftrumenti ab _{ipfo edita} funt. _β)

y}BülffS.2.cap.5§.215. ty)Ub.$.cottt.

Cent,cap-ioh &part. 1 quxft.CKart.

•I ( 9 ) i 39

ÜX;_{qihtfl. Lx. art.}

_II·.

_{u)conf, Bulff·}

hc. c/V. ä) _{Diß.demirac §. 3. ß)idem}

Tbeol._{fymb, /ocöäw/*« citato.}

Th. XIII,

Sicut_fontem, e _quo emanarunt,

olent _{fluentes aqu^e , & fruitus} ra-dicem _{iåpiunt; ica quoque} miracu-la eum loquuntur,cui natales &

ori-ginem debeant. Profe&o fiefte&us quafidigito caufTam oftendit,fiopus

opificern defignat ; miracula foli

Deo adfcribenda _eile, non aliunde

melius _{quam ex ipfa eorundem} prceftantiaevinci poteft. Nammu#

tareordinem in rebus iemel

ftabili-tum, & pofitas naturs leges

ite-rum _{fufpendere, ardua res eft}

, &

ipfi tancum poflibilis,

quieasomni-potenti fua manuprimituscondidit.

Si mutatio_{legum &edi&orum, pu¬} blicaialute & neceffitate _exigente,

non ab alio _{quopiam peragiqueat»} quam ab ilio, qui clavum imperi»

4° _{& C o ) üä}

tenetj _{veriifimumquoqueeft,folum - K}

univerfi Re&orem infticutum

ordi-nem variare _{poiTe.HucfaciuntSacrl} Codicisteftimonia,gloriam

miracu-lorum foli Deo tribuentia , vindi*

cantia. Sic Piaites

celebratjeho-varn, qui facit _{γ) nzfr nfctl |} Accedic

_{confeflioMagorumffigypti,}

qui in tertioMiraculi Aaronici

imi-tamine _{deficientes, hoc}

iiiuitriili-mum divin# virtutis _tropieum

ere-xerunt: sin D\nbtf _{yny« Nam}

1

quod per Dei digiturn nihil aliud intelligatur, quam divina ipfius o-mnipotentia,excoiiatione huj9 loci cum _{apodidica falvatoris}

demon-ftratione, ineptiisPharifasorum

op-poiita, ε) eft manifeftum.

Ma-gnam eife _{angelorum potentiam,} opera ab ipfis edita fatis fuperque

teftantur; finita nihilominus fuis-que limitibus_{circumscripta} manet.

Non _{quidem negamusfpirituscrea*}

tos, utpote in agendo celerrimos, per cauflas phyficas invicem adpli ·

Μ ( o ) » 41

catas & combinatas eiiicere _poife

multa, noftris _{viribusfuperiora; il¬}

la tamenpro miraculis _rigorofi

no-minis minime habenda iunt. _Quod

fi _{quis dixerit, angelos ex iingulari} Dei conceflione miracula _patrare, vel ialtem id _{ipfum non poiFe a} no-bis abfolute _{negari; huic ulterius} probandum incumbie,illam potefta*

tem aut bonis aut malis conceiTam

eiTe. _{Qui de malis hoc aiierit,}

ju-jftitias & fanflitati divinas maxirne

injurius eft r pofito autem boms hane _{potentiam aliquando datam}

eiTe; nihil tarnen noftne fententiac decedit: Γι enim ex conceihone

di-vina, ucique non ex _{propriis viri¬}

busmiracula _{laciunt, quumnudam}

inftrumenti rationem _{habeanc; &}

confequenter hic honos foli Deo

proprius maneat. Ne autem

vi-dearnur rationum _pondere deili-tuti non nifi _{nugasagere, &fruitra}

potentiam _{patrandi miracula}

crea-turis

_denegare,

argu-42 ϋ (ο) 1

argumentum , omnes

adverfe

fen-tentiae nervös incifurum, addnce*

ir«us. Q;ium _{omne ens}

agatinquan-tumefl_{adu, «Sc pro rarione iuarum}

virium ; nonii.ne Tumma

abfurdita-te dici poteft, _creaturam

iubordi·

ne n3furc£ conftitutarn^aliquid präs¬

ter eundern _operari, hoceft, face*

re miracnja. CraOlfiimam iraque

cor.rradi&iöaem harcafTerrio

invol-vir, & verifari notiflimi axiomafis; tmpoflibile

eft

dem

ßmulejje dr

efle,

manifefte repugnar. „PoiTunr qui> },dem angeli majora noftris viribus, ,,ηοη poiTunt

nrajora viribus

„rae; non igirur rigoroie

didta

pa-„trare poiTunt miracula.

ζ)

γ)Pf

alm.

conf.

Pf.

$)

Ex"<d.%.15· 8) Lac.11. d)Bülff.S.2.c. 5.

Th. XIV.

Jam paucis quoque illorum

falla¬

da occurrernus, _qui omni pudore

depoiito, non erubefcunt

fuperna-turali vento άντιπνέείν, &

circum-ftantias miraculorum S. S. fine de-bita

jfi ( O ) g 4?

bita attenrione _{perrepcando, cruda}

coquuntdogmata, quib9 haudaliter

acnoxis _{Sirenes, fplendido verboc}

rum adoaratu iimplicioribus inftil

lare _{conantur, miracula in cauflis}

merenaturalibus fundari. _Nerope

abutendo hiftoris _{fide, dicunr} ta-villam in aé*'re _fpariam nocentiili-ma fcabie_{/Egyptios infeciilerj);for} -tiibimum Eurifiatum in mari rubro

viam _{lfraelitis aperuiile £) ; ven¬}

tum orientalem magnam _illam lo-cultarum multitudinem _iEgyptiis attulifTeO; calorem Elis nativum demortuum _{puerum viduae}

Sarep-tans vivificalTe _{x); Chriftum Inro}

quodam3c aquis pifcins Siloscsco

exirfo matris uterovifum reftituis-ie _{λ), qusque funt hujus generis} alia. Sed fciant hi tumultuantes

miraculorum hoftes, quorum oculi,

prsnimiafubtilitate, in ipfo foleca·

ligant, ie nondum hunc nodum

fol-vifie; Ted _{quo enixius fe}

expe-dire _{fatagunt, eo profundius}

difft-cultatibus _{immerguntur. Fatemur} lubeni

44 , μ (©; m

lubetituiime, Deum _{aliquando in} patrandis miraculis, ex iiberrima iua _voluntate, inftrumentorumlo-co res naturales _{adhibuiile ; fed}

quod iis eapropter ipfa miracula adicribenda _{linc, non facilius}

no-bis _{perfuadecur, quam folem media}

no&e lucere. _{Qua enim, qu^fo,}

ratione demonftrari_{poflit favilla?in}

aerém _{fparfae vis naturalis ad pro·}

ducendaspuftulas

commovendi & flu&us _excitandi; fed _{quod iolus flatus Euri, ex} flui-diiiimis _{aquis, in rnari rubro,mu»}

ros condiderit, _{ilne omni}

funda-mento dicitur. Ventum

orienta-lem, utpote calidiorem , aliquidad

infe&orum _{generationem conferre}

non _{quidemabiolute negamus; fed}

quod tanta mulcitudo locuftarum» quantäm in rEgypro fuiile legimus,

inträ _{^υχβ)jpsgov ipfius infiuxu pro¬}

ducta _iit, extra _{planum veritatis} tramitem _{longeabire dicimus.Probetur} porro tantamtuifTs vim caloris Eliae,ut anirnam Certiel e _{corpcre egreiTam}

§s(°)§s v

vocare, acmortuovitam _{reddere; aut}

luti &_{aquarum pifcinarSiloar>}

uthomi-ni carco_{nato, & quidem in eodem tem¬}

poris momento, vilum

reilituerepotu-erint. Profedo_{Iynces hicfiantnoduac,}

&_{Argus ipfe, totuslicet oculeus,}

lippit,

tantumque abeft, ut hare omnia

excel-lentiam miraculorum_obfeurent,

utpo-tius lucem _{ipfis ac}

fplendoremcoricili-ent.Quid_deftiquedeiis miraculis dicem

dum , _quar ad _preces piorum edita funt?

Horum caufias naturales, ut_etjarri no-bis _{oftendant, jure pöftulamus. Ut jam}

lllos filentio_{tranfeamus, qui}

velexcel-lentiae _temperamenci

9 vel vi

imagina-tfonis & _{phantafiar, vel cerebri vitio}

miracula_{ineptiiTimeadfcribunt.Quis}

e-nim _{primo intuitu non videat, eos}

i-*

pfos cerebrolaborare ? & _ntigas

vende-re, quac _{quidem facile dici,}

fedadca-lendas Grarcas _{probari pofTunt?}

7j)Exod.p. v. 10. B")ibid. _c/ip. /4. 21. i)

ibid. ro._{14. vS) rReg.}

17. 21. λ) Job.ρ.

*

Th XV,

Superefl, ut differentiam intervera

& falfa _miracula,

pro rationeinPcitun.

noitri, levi _{pede pereurramus. Sicut}

enim _{impium eil, miracula velprorfus}

4* ₁ ( o ) κ

negare, vel (ecundum cauflas natura¬

les , ubi nullae funt _, explicare$ ita

levis & ventoiianimi eft, eadem teme·

rario _{aufufingere, ubi rationes}

opera-tionis mox_{inveftigare non Vacat. Fa¬}

temur _{admodumdifficileefie veritatem}

miraculorum abfolute,&

finefcopofpe-ato_{rum invenire, non}

tarnen _plane

aJuvctnv· _{Quamvis enimouid valeant}

natura vires, non fit vre tS

άν&ξύύπίνΧ

Igitur ficut folent monetarii ad ftateram

nummos_{probare i &adcertam Iibram}

grefiusformant funambulones; ita

no-bis tutifåmum videtur , ad trutinam

af-feftionum, quasantea tetigimus, illa miracula _{exigere, dequorum veritate} & _{origine dubirarur , & fi aliquid} requifitum deiideretur,tamdiu judicium

fufpendere,donec certoconftet, utrum

lux _folaris, an vero _{planetiea fit? Si}

au-tem ad _{fcopum & finem , quem ipfe}

Thavmaturgus intendit, _refpiciatur,

fa-cilius miracula _{dignofcuntur. Illa enim>} qua* fiunt in confirmationem do&rinac

coeleftis, _{quac efleftus veredivinos}

o-perantur, & ad infringendam diaboli

potentiam faciunt, vera &afoloDeo