tyjn
D. D.
SPECIMEN ACADEMICUM,
^ ί " DE
APPIO CLAUDIO CECO.
CENSORE ROMANO.
FAMA
ELOQUENTIAE, AQUA CLAUDIA,
VlA AΡPIA, ET FORO APPII, NOBILITATO,
CUJUS
PARTICULAM PR10REM,
CONSF.NSU AMPLISS. FACÜLT. PHILOSOPH.
AD REGIAM ACAD. UPSALIENSEM,
SUB PR^SIDIO,
VIRf CELEBER
MAG. PET R I EKERMAN.
ELOQUENT. PROFESS. REG. et ORD.
Fac. Phil. h. t. DECAN.
PUBLICO BONORUM EXAMINI MODESTE SUBMITT1T Stipendiarius Kegius,
LAGE /EHSELIUS,
DALEKARLUS.
IN AUDIT, CAROL. MAJ. D. XXIV. ΜAjr,
Anni MDCCLXV.
H. A. M. s.
~
up SA L Jjr -
KONGL. MAJ:TS
TRO-TjkNARE och CAP1TA1NE,
VÄLBORNE HERREN,
Herr SAMUEL ELF VI Ν (L
FÖRNÄME GYNNARE.
Otalig, mångd. af. Välgärningar«
Kråtjer. med. råtra.
Utmärkt, prof. af. ikyldigafte. erkånfla.
Upoffrandet.
Af. detta, ringa, arbete.
Svarar, ingalunda.
Mot. Välborne. Herr. Capitains. makalofa. ynneft»
Men. vill. alknaft. utvifa.
Ett. tackfamt, och. vordnadsfullt. hjerta.
Hos. den. fom.
Under, all iåilhets. tillonikan.
'Med djup vördnad framhärdar
VÄLBORNE HERR CAPITAINS
édmjukaPe tjenare LAGE AIHSELIUS.
VIRIS .
Admodum Rcverendis atque Vraclnriffimis
D;no Mag. PETRO VOLLENIO,
FAST. & PRAiΡ. Eccl. Morenf. adcuratiilimo,
D:no Mag. OLAVO KUMBLiEO,
FAST. & PR/LP. Råttvikcenf, graviilimo,
D. Mag. REINHOLD. NVESSMAN,
PÄST. 6c PRAT, Eccl. Kohlbeckenfis adcuratiilimo,
D:no Mag. ISACO LINDBOM,
Ρ AST. & PRTP. Eitdaleni. meritiiiimo.
Patronis & Fautoribus optimis, ad urnam colsndis.
innumera favöris zf henignkatis documenta%
opufculuvi hoc perleve , Nominibus Veßris
multo celebrationis confecrare fmn aujus , fere-
na igitur fronte id ipfmn, tanquam perpe-
tuce venerationis pignus, accipiatis Jupplex rogo, Pro' Veßra Vefirorumque omnium felicitate. Vota
ad DeuJh fetnper fundam calidijßma, dum vixero>
permanfurus
Admod. Reverendorum Sc Prasclanffimorum Nomxnum Vestrorum
Cultor bumiüimus LAGE AEHSELIUS,
CÖMMINISTERN Vid Elfdais F0riamli ng, -
Ärevördige och Högvallarde Herren,
Hem JOHAN JEHSEL1US,
Min Hågtärade Kårafte FADER»
Attnjutabarn,huldafom hafva denForåldrars oikattbaravård, aldrig kunnaformön,att
lemna få ftora vederrnålen af erkånfla, fom fva-
ra mot den ömhet, hvilken de fått erfara*, år en
fanning, fom ej tål någon ge ηfågel fe. Når jag
p-åminner mig de otaliga prof af godhet, fom
jnine Kåra Foråldrar for mig å daga lagt, finner jag mig oförmögen att fullkomligen derföre kun¬
na tacka. Den Hogfte våliigne mine Kårafte For-
åldrar med långt lif och beftåndig trefnad, mig
och mina kåra Syfkon till ftörih glädje och for¬
men. Förblifver med barnilig vördnad
Min tlogtärade Kårafte FADERS
LycHgfte Sort LAGE jEHSELIUS.
§. τ·
nter c*ves populi Romani, cum virtute
omni, tum vero rebus, pr&'elariiTime
geftis, patriae qui mirifice ckfcrvkre,
>is*^
υηde factum eft, ut non folum vivi.
itimmis efiént o-rnati honoribns, fed
!§&■£§£ poft funera,· tanquam beroés> ut ita
clieam, primae magnitudinis percelebrarentur, Γι locum
perquam aufpjcatum Appio ClaudioCenfori c<eoö adfigna-
vero, id quod res efl&dixjile, & feciile mihi videor.
De hoc igitur dignitatis fanveque nunquam intermori-
turte viro^ quse memoratu mnxirne videri poiuht digna
colligere, &, brevi diiléftatione, in medium adferre
conftitui; tuum vero, B. L. favorem folitum, ea, qua
par eil, obfervantia mihi expeto.
§. IL
Vocem Appii non defunt, qui ex Corona apii de«
rivandam cenieant, quam L. Äppius, in Achaja, pri¬
mus forfan, meruefat, id quod opinatur, praeter alios>
A3 in
$ ) » ■( OK
in Di&ion, Hiftorico, Geographico & Poético, Nicol.
Lloudius, poilea licet in famiiis Claudio folenne prse-
nomen abierit. Etenim monet Carolus Sigonius in li-
beiio de Nominibus Romanorura, Appium vix in alia, quam in Claudia, gente reperiri, confr. Dionyf Gotho-
fridi colleflio Auåorum p, 1416, Sic obiervamus, te- flibus Livio & Svetonio, Claudios a Sabinis migrafie
Romarn, quos dein Claudios & tandem Clodios diclos
eile conflat, ita quidcm, ut familiam duplicem, fucces-
fu temporis, conilituerent, alteram Patriciam, alteram
Plebejam, Aurel. Victor, p. »09 & 110. Claudios baud
paucos, fateor, armis & artibus ingenuis rairabilher in- claruiile, at Appio Claudio ca^co, qui ad calculum Vos-
fii de Rhetorices Natur. & Confcitut. C. 14. & Funccii
de Adolefc, L. Latina: p. 180, circa annum, ab condita
Roma CCCCLXXIY, floruit, an quis dt prxferendu%
dubitabit jure, monumenta annalium qui-ftudiofe vo- lutaverit: hinc perhonorificiis adeo titulis colitur, ut Giaudise gentis aufpex & coryphseus audiat, quare in
Ciceronis Oratione pro M. Ctelio C. 14, ab inferis ve- luti excitatus, per profopopeian, itiducitur, ad Veitalem
Claudiam verba faciendo: ideone ego pacem Pyrrhidi-
remi, ut tu amorum turpiflimorum quotidie foedera fe-
rires? ideo aquarp adduxi, ut ea tu incefte uterere? id-
eo viam munivi, uteam tu alienis viris comitata cele-
brares? Sat adpofite ergo Quintil. Inilit. Orator. L. XII.
c. 10: Orator defunåos excitabir, ut App. Caecum, &C patriam, in Cadlinam loquentem. Utque ad illum,
tanquam generis iui proau&orem, baud verecundarc-
tur Tiberius Claudius Ceefar provocare, idquodmemo¬
ria? prodit Svetonius in ipfius vita c. 24.
§. III.
Plurima profe&o, in tanto Heroe, extant admi-
randa & laudibus extollendapromerita, quamvis negari
non
» ) 3 ( $
non pdllit cum, dum viveret, obtre&atorum non iub- terfugiife lat maligna judicia. Neqne hujus rei ratio ob-
icura eile poterit: nam & pertinacia, Claudia? genti ve- lut propria, carpitur, & vetus atqne infita iuperbia, Ta¬
ck. AnnaL L. I. c. 4; acc-edlt, quod ha?c familia, plebi gravis, Patrum poteilati,nimis fortaifis, femper faven-
tior fuerit. Singula non fme opprobrio commemora- vit Publ. Sempronius, Tribunus plebis, apud Livium
L, IX. c. 54 Cenfüram Claudii Appii tempore, legi¬
bus debnito, coaflurus, dum hunc in modum fatur:
En! Qvirites, illius Appii progenies, qui Decemvir in
annum creatus, akero anno fe ipfe creavit; tertio, nec
ab fe, nec ab ullo creatus, privatus fafces & imperium
obtinuit: nec ante continuando abflitit magiftratu,quam
obruerunt eum male parta, male geila, male retenta,
imperia. Ha?c eil eadem familia, Qvirites» cujus vi
atque injuriis compulfi, extorres patria, facrum montern
cepiflis, hcec,* adverius quam tribunitium auxilium vo- bis comparaftis; htec, propter quam duo exercitue Å-
Ventinum iniediftis; hasc, qua? foenebres leges, harc,
qua; agrarias femper impugnavit; hsec connubia Patrum
& plebis interrupit; hxc plebi ad curules magiftratus i-
ter oblepfir; hoc eil nomen multo, quam Tarqvinio-
rum, infeilius veiirar libertati. Ceterum pauca quidem
ex vero, plura autem, furibundo animi impetu, & in-
vidia dubios, Patribus objeciile Tribunos,quis ignora-
yerit? Quicquid eil, id tarnen obfervare conveni pietatem, qua? apud Ciceronem occurrit ad Famil.L. III,
ep, 7. ab aliis pro nobilitate, & ivysv(iccy ab aliis pro fuperbia, vel inxiole & idea ingenii Appiani, explicari;
ita quidem, ut non tarn ornamenta virtutis, fumma prudentia, multa do£lrina, plurimo rerum uiu funda-
ta>, quam familke fplendorem & amplitudinem gene-
risque antiquitatem; yere ineptias, fi priora abfint, di-
ceh-
»'> 4 ( »
cenda putavcrit Tullius, cfr. Manut. in locum citatum
p. m. 160. & Reimmanni Hirtoria vocabuiornm L. Lar.
p. 28. Balzacii Epiftol. Selert. p. 759· Quid multis? de
Appio Claudio hxc adponit Rollin Hiiloire Romaine
Tom. III. p. 250. fa conduite eil fort méiée de bien &
de mal.
§. IV.
Tametfi permulta in Sabino bello, multaädverfus
Samnites atque Etrufcos, prseclare gefferit Appius nofter,
ubi bortes adeo bellicofos, ut nihil fupra, domuit, do- rnitosque imperio Romanorum adjunxit > tarnen Cen-
fura, quam, toto quinquennio, fuftinuerat maximope·
re nobiiitatns, in clarirtimam porteritatis lucem, ηullo
non tempore, düraturam, prodiiile videtur. Etenim
Cenfor faclus cum Cajo Plautio, ingruente belio cum Etruicis gravirtimo, orania in hoc magirtratu folus fe-
cit, quia collega ob infamem, ut Livius loc.'citat, rae-
morat & invidiofam Senatus lertionem, verecundia vi- dtus, Ceniorio fe abdicaverat munere. Celebris autem
& clara inprimis Appii Cenfura vel co nomine fuit, quod viam muniverit publicam, qua; ab ipfo portea re·
tinuit nomen, quemadmodum urbem, Forum Appiidi-
clam, condiderit, quodque aquam, cujus anteä cives
iaborabant inopia, in urbem aaduxerit; fed de hiscom- modior erit portmodum dillerendi locus,
§· V.
Cenforem autem Fatis feverum fuiile Appium,par¬
tim ex indole ejus ad iuperbiam proniore, quam nota-
tam erte fubmonuimus, partim ex eo, quod plebi in-
vifus fuerit ejusque Tribunos 111 fe concitaverit, nulio judicaci ρ oterit negotio. Hinc oratio ei tribuitur,in CL eeronis Brut. C. 24. volubilis, Ted paulo fervidior. Sic
Hora-
«Κ ) 5 C &
Boratius, rigidum quemque Cenforem, virtuds verx cuitodem, utpo:e a petendo magiflratu eos remoyen- tern, qui generoiam tantummodo ja&arent & creparent fiirpem, non ulla, nedum eminentiora, honeilatis de-
cora prae fe ferrent, fignificaturus, Appium, per Synec-
dochen fpeciei pro genere, uti Rhetores docent, no- minat:
- Efto: - Cenfor - moveret
Appius, ingenuo fi non ejjem patre nättas,
Vel merit9, quoniam in propria non pelle qui ejfem.
Libr. I. Satyr. 6. v. 20. <& not. echt. Hackian«.
Sic ad feveritatem Appii Cenföriam fpeftat, Γι modum,
quo ctecus fit'fa&us, breviter oftendero. Sciiicet, no- v'imus Potitiam gentem, ad aram maximam Hercuiis familiäre, ac perpetuum, håbuifie facerdotium, ideo, quod primis, conitituente Evandro, adfuiilent facris Herculi, poit Cacum paftorem interemtum, prüfend
celebrads. Appius autem, five, quod huic gend, pa-
rum nobili, hanc itivideret gloriam, five quia diflineri
facris operandis integram familiam a'gre ferret, Potitiis
vel ivaiit, vel imperavit, ut fervos publicos iolennia
ac ceremonias hujus facri docerent. Quo fadlo, fervis
hoc deiegatur minifterium,Ted infaufto admodnm fide-
re, & non fine gravi numinis ira ac vindidta. Nam &
Potitiorum tota ftirps, duodecim jam familiis divifa,
intra annum, interiit, & Appius ipfe, dimovenda; reli- gionis au£lor, non multis interjeåis annis, oculorum
iifum amifit. Atrox fane minus reverenter habitte re¬
ligionis fupplicium, Γι verum fuerit, neqne ad fabulas antiquioris arvi, vel fraudes'potius politicas, a quibus
non iemper abhorruifle Romuli progeniem conftat, re¬
ferendum, Füfius hiEc pertractata habentur in Livio L.
IX, c, 29. in Valerio Maximo L. I. c. 24. in Aurel. Vi¬
ctore c. 95. p. 110, Vide notas ad Vit. Tiberii Neronis
B in
& ) « c $
"in Sveton, edit, Scheldii ρ agn Subeft itaque ratio,cur de Appio, qui Beilonam omniom primus, dedicayerat,
ita cecinerit Ovidius, Faflor. Libr. Vi.v. 203, 204.
Aptius efl audov; Pyrrho quipace negata,
Multum animo vidit; limine captus erat.
Curque i dem iilud Silius Italiens ceiebrarit L. XIII. v, 725, 726.
Hic fraudes pacis Pyrrhumque a Pimine port#
Dejecit, vifus orbus
Sed nos ad Appium revertimur.
§· Vi.
FJoquentia? laudem Claudio noflro eile tribuendam
forte nemo pianius fecerit, quam Cicero ipie facundis-
iimus & Latin« eloquentia?"parens, & flätor ceiebratis- fimus, harum quippe rerum, fiquisalius, perfpicax x- ftimator. Is vero non tantum Appium Claudium difer-
tum fuifle, fufpicari fe dicit, Brut. c. 14. eo quod Sena¬
tum jam inclinantem a Pyrrhi pace revocaverit; fed
verbis omni.no perfpicuis, bonis eum Oratoribus adnu-
merat, ita enim in laudem ejus excurrit. Ibid. c. 77.
Appius Claudius erat fatis fludiofus, Sc valde cum do-
dtus, tum etjam exercitatus, Qrator, & cum auguraiis,
tum omnis publici juris antiquitatisque Romante bene
peritus. Ceterum non folus efl Cicero, licet omnium
milar efle poilit, eloquentia? Appianas laudator; laudant
fyermulti;ertem, jurislaudat Livius,atque eloquentiasvocandoconfultumillum callidum,Libr. Xin¬c,
22 j laudat Plutarchus in vita Pyrrhi Tom I. fol. 394, u- bi audit ccvyg επιφανής,i. e, vir fupra ceteros confpicuus;
laudat ob dicendi vires, Quintilianus Inflit. Orat. Libr.
II. c. 16 pag: 58. confentientibus, ex recentiori svo,
longo ordine aliis; fufficiat iilud Le Moine dvOrgival,
dans Confiderations fur 1'origine & leprogrés des belies
let«
I
SK ) 7 ( «
lettres chez les Romains ρ. 6 Claudius Appius qui de·
trompa le Senat aiTemblé & lui apprit a ne point fe her
a PEnvoje ci'un RoiGree, manquérenc - ils du talent
de la parole?
§. vir.
Sed nec verbis tantopere indigemus,ubi rerum ad-
funt teftimonia, eaque la tis luculenta. Facundiam Ciau- dii noitri hatrd ex vano colligit, ut vidimus, Tullkis
ex efficacitate orationis ejus, quam,in curia Romana, ad pacem cum Pyrrho diilVadendam habuit, & qua id cer-
te & fecit, ut foedus Pyrrhi recufarent Romani Etenim, *
ut canit Ennius:
0raterfine pace red'tt Regique refert rem.
Scilicet miferat Pyrrhus, polt multa preelia bellumque diu, cum Romanis, acriter geilurn, Oratorem Cyneam,
virum facimdifTimum & fvada fua, quiequid vellet, fa¬
che obtinere fbliturn, ad Senatum Romanum, de pace, hac lege componenda, ut Rex in urbem reeiperetur.
Et tenuit aliquamdfu oratio Gynete flexanima animos Patrum fufpenfo«. Bellorum enim calamitatibus predi,
audito amabili pacis nomine, ad frequentiorem Sena¬
tum rem totam referre cogitabant, qui, tum aderant, pauciores. Sed quid accidit? cum htec paRio, virtuti gloriseque Romante repugnare videretur, partim hono-
rifica nec tuta fatis, nedum utilis, futura, Appius, qui
ob feneclam pariter, ac ca*citatem, diu jam coetibus ie- fe abflinuerat publicis, confilium Senatus, ad ipfum for¬
te delatum, mirum in modurri, improbans, leflica fer-
tur in Curiam, i'bique orationern habuit fafcis afperam
& nervofam,qua: olim in manibuserat integra, atnunc
non nifi nobis refervata legifur, qua caput rei, in Plu-
tarcho & vita Pyrrhi,nuper citato ex interpretatione La-
tina Xylandri: Habtenus, inquit, oculorum .vncommo-
B 2 dum,
ae ) 8 c $
dum, Patres confcripti, moleiletuli, nunc vero, qvum fbeda veitra confilia audiam & decreta, qua: urbis glo-
riara conculcant, grave mihi eil, quod caccus folum,
non etjam fim furdus. Ubi nunc veilra illa aptid o-
rnnes mortales femper jadlata oratio, ii veni (Tet in ita-
liam Alexander Magnus, atque arma cum juvenibus
nobis, & cum parentibus, noltris -florentibus, contu!is- fet, non celebraretur nunc inviclus, iéd ve! fuga fua,
vel lue cadens, Romarn nobilitaviilet? Atqui eam arro-
gantiam &: jaclantiam oilenditis inanem eile, qui Chao-
nas δι Mbloilos formi-datis,perpetuam Macedonum pra:-
dam: & expavefcitis Pvrrhum, qui nnura ex Alexan-
dri ilipatoribus certe perpetuo coluit & obfervavic. At¬
que hoc tempore, non quo incolentibus italiam Gra:cis
opem ferat potius, quam quod refugiat illic hoiles, va¬
gatur in italia, imperium ie nobis oilendens paraturum
niice copMS, qua: exiguam portionera nequiverunt ipii
retinere Macedonia?. Nolite ergo putare hunc, fi ib-
cietatem pepigeritis cum eo, diiceflurum, verum illos
invitaturum confemnentes vos, ut de quibus. facilis fu-
tura quibusvis viiloria fit, fi fuas Pyrrhus in nos con-
tumelias non folum impune ferat, fed accipiat infuper pramium, ut ludificent, in futurum, Romanos Taren-
tini Samnitesque. Sic fatus Appius NB. inflammavit
ecs ad bellum. Binis verfibus fummam orationis in- culcat, modo nominatus, Ennius, cujus in Fragmentis,
ab Hieron. Colurnna conquihtis p. 5p. edit. Vetileniana?
hi, Appii nomine, adferuntur:
Quo vokis menteis vealce qu& ftare folebant
Ante bac, dementi fcfe flexerc ruinn?
Cfr, Cic. c. 6. de Senech Plura igitur lenex hic csecus, quam eeteri fenatores o-
culati, animo fat peripicaci videbat, & turpiiTimas pa- cis conditiones, Romanis ignominiae damnoque futuras, magni-
JR ) 9 ( &
magnifica illa oratione difGuiTit. Cfr. Aurel. Victorρ. g.
Non quidem negaverim Appii carrnina laudafa eile a
Paftcetiopmfi refert Cicero Tufcul. Quatft. L. IV. c. 2, Ted orationem tarnen ejus adverfus Pyrrbum folutam
fuile, non vero metricam, jure contendit Ißdorus Ori-»
gin. L. I.c. 37.
§. VIII.
Nec facundia fola dos eil, quam in Appio mire-
mnr·, fummam quoque in rebus gerendis induilriam
& ftudium, vel in ipfa feneclute , eaque tum pro-
veda admodum, tum adflicta, indefeflum Cicero, &
pol illum multi, meritilimis extollunt laudibus. Ita
Tullius Tuic. Oy.L. V.c. 3g. Appium veterem illum, inquit, qui ca?cus annos haultos fuit & ex rtiagilratibus
& ex rebus gelis inceliigimus, in illo iuo call nec pri-
vato, nec publico, muneri defuille. In libro autem fuo
de Seneclutc c. 11 Cicero Appium ienem ita dilaudat;
Quatuor robuitos filios, quinque filias, tantam domum,
tantas clientelas Appius regebat & fenex & caccus. In-
tentum enim animum, tanquam arcum, habebat, nec
langueicens fuccumbebat fenecluti. Tenebat non mo¬
do auwloritatem, ied etjam imperium in fuos: metue-
bant iérvi, verebantur Überi, carum omnes h«bebanf3 vigebat in illa domo patrius mos & difciplina. Alibi:
Annibai, credo, erat ad portas, aut de Pyrrhi pace a-
gebatur, ad quam cauilam etjam Appium illum & ca>
eum & fenem delatum eile memoria? proditum eil, I.
Philipp, c. 5. Audiatur porro Svetonius, qui pnecipua
inter merita multorum Claudiorum , commemorat >
quod Appius Cjecus focietatem cum Rege Pyrrho, 11t-
pote parum falubrem, inire diilvaferit, cfr. vitam Tibe-
rii Ctefaris c. 2. ρ. 2B1. Neque aiiter Qvintilianus Inlit.
Orator. L. II. c. 16. p. 158: num negabifur deformem
C Pyr-
£ ) it> C £
Pyrrhi pacem, a cxco illo Appio, dicendi -viribus efle
diremtam? Accedat, ne quid fidei deiit,. Valerius Ma¬
ximus L. VIII. c. 13. ρ 725: Appii a-vum clade meti-
rer, quia inflnitum numerum annor um, orbatns lumi-
mbus,, exegit, nifi quatuor filios & q.üinquefilias, piu«·
rimas clientelas,rem denique publicam, hoccafu grava»
tus, fortifFimc reχidet. Quin etjam feilus jam viven- do, lectica fe in Curiatn deferre juilit, ut cum Pyrrho
deformem pacem fieri prohiberet. Hunc c^cura ali- quis nomineö, a quo patria, quod honeflum erat, per fe parum cernens, coa^a eft pervidere. Tandemcon- cludat dicenda Uiplanus Juris -Confultus, Digeftorum
Libr. IIF. numquid ccccus magiitratom gerefe poiTit; &
extat, inquit, exemplum ejus, qui geilit Appius: Clau¬
dius Carcus confiliis puhlicis inteterat & in Senatu di-
dixit feveriirimam.fenténtiäm de Pyrrhi captivis· non
recipiendis, cfr. Ennii Fragm. citata p. 59. Ad fingula
hxc heroica facta exclamat Flo rus L. I. c. 18. Quis il-
le Senatus fult ? qvum, perorante Appio cxco} pulii
eum muneribus ab urbe legati, interroganti Regi fuo^
quid de hofHum iede iencirent? Urbem, templum
fibi viiam, Senatum Regum confellum
eife confiterentur.
S, D. G.
ξ. IX
i
