REMEDIA GUINEENSIA,
QUORUM
COLLECTIONEM SEXTAM
CONS. EXP. FAC. MED. UPS.
PR/ESIDE
ADAMO AFZELIO,
PHIL. ET MED. DOCT., MAT. MED. ET DT JET. PROF. R. ET E» O. t BEG. ACAD. SC I EN T. STOCKH., REG. SOC. SCIENT. UPS. , C.f.SAR'
ACAD. NAT. CURTOS. ERLANG., REG. SOC. LOND., ET REG.
SOC. LINN. LOND. MKMBItO»
"
P. P.
DANIEL EKELUND,
WERMELANDUS»
IN AUD1T. BOTANICO DfE III MAJI MBCCCXV»
H. A. M. S.
ÜPSALIÄ,
KXCÜDEBANT SxENHAMMAR ÄT PALMBLAD,
Monsieur i,e Baron
\
AXEL L.de KLINCKOWSTRÖM
Major de marine, Chevalier de l'ordre de l'Epes
et a
Son Epouse Madame ea Baronne
CHARL• de KLINCKOWSTRÖM
avec le plus profond respect
Konungens
trotjenare, fält-kammereraren
högÅdle
HERR DANIEL P. EKELUND
samt
hogadla
FRUN HEL HEDV- EKELUND
född FRYXELL .
af
deras tacksamme Daniel.
Son
REMEDlORUM guineensium
COLLECTIO SEXTA»
16. PIPER grandtfolium, foliii Orbiculato-cordatrs acumiuatis«
venofis; fpicis umbellaiis j caule fubtredo flrxipdo
larvi glabro.
Creßit in inontibus Sierra Leone er plnnirie BuUomvnß, — at- que ßoret Novenibri et Deceinbrr.
Gaulis bipedalis et fupra, perennans, digitum feremedium cras-.
fus, parva curvatione eredus, mixiine flexuolus, te- retiusculus, atriculatus, geniculaio- nodofus, glaber.
— Kpdemmis tenuiifinia , obfolete flriata, tuberculiY»
minutis confpersa, cinereo• tnurina. — Cortex lineis parvis geminatis notatus, lacvis, umbrinus.— Lignum porofuin leve ftramineum, centro cavuai.
Folia maxima, interdum 11 pollices läta et 9 longa, petiola-
ta, aiterna, horizontalia, caduca, iinu ad bafinmag¬
no fubfeda, brevi acumiue praedita, fübtiliter crenata,
wtrimque glabra, multivenofa: venis majoribus 10—ra^
inferne fimplieibus fuperne dichotomis. —Petioli non«
numquam 8 pollices longi, patenti-adfeendeotes, ca- naliculati, ftriatuli, glabri, totum caulem ampledentesr
eumque quafi annulo cingentes valde notabili, poft-
quam folia deciderunt.
Flor?: pedunculati fpicati in axillis foliorum enati.—Pedttnculi
tandem unciales eredt glabri fufei. — Spieet longisfi-
Dix fatpe 4pollicares, pedicellafse graciles cylindricsev
ceruuie, fquamis fivefpathis, utvidetur, pluribus cadu-
cis initio cinda:, in umbelli; plurimis 6, in inferiori-
bus vero 7in fuperioribus tres.in fupremis du».
•— Pedicclli divergentes glabrij,bradeislongiptibus at-
E tenu-
40
tenuatis fufcis caducis iufliudi. — Spadix crasfiuscu-
lus, flofculis minutis denfisfiine flipatus.
h/ec Pipeiis fpecies foiiis, infiorefcentia, bradeis, cet. ad
Piper peltaturn,fnbpeltatum et in primis umbcllatttm proxirue äc-
cedit, led tamen tfl ab omnibus differens, et etiamabhoc, cui
alioqui fimiljinia, notis fupra allatis optime dignofcitur.
iNTER res naturales in Guinea colledas radicem ferva{
Cel. Preses notatu dignam, quae certisfime eft cujusdam Pi¬
peris, quamque non alius esfe fpeciei quam fupra dclcriptae Ae-
thiopes contendunt Sierras Leone oram incolentes. Quum vero
hane radicem cum Pipere grandifolio revera coJiasrentem nuni-
quam ipfe vidit Cel. Preses, de iftius rei veritate anfa.fub-
eft dubitandi, idque eo magis quod utriusque diffcrt et odor
et fapor. Dudu tarnen iudigenarum, loco aon prorfus alicno
inferta, hujus radicis defcriptio beic legatur, iuterea dum ex- ploretur, quomodo res ipfa fe habeat.
pars caulis Piperis -greindifolii, quas in herbario Cel.
PrjesidiS exftat, fuprema neque odorem habet uljum neque
faporem, led in radiee, licet nunc viginti annorum, uterqus
fentitur acutus prsefertim Tricatå, rala vel feda. Illa pars esle
videtur, quam lingva botanica eollunt vocamus, beic quali ra-
mofum vel potius caulium conftituews pluriujn bafes, quarum
quaque crssfltudine efl pollicari et ex cortice lignoque conftat,
illo admodum crasfo fuberofo inxquabili fufco quique xtate lol-
vifur et dec.idit, atque hoc laxo lamellöfo radiato et cinereo.
Odor et fapor valde lunt aromatici; ille Angelicam quadamteuus
fpirat et hic folitus efl Piptris in genere, led non adeo acris
ut fpecialiter in Pipere nigro vel longoj ambo vero acutiores in
cortice funt quam in ligno.
Qu? in Sierra Leone traduque Bullomtnfi htbitant popu-
Ü Timmenenfes radicem liancce jain dtfcriptsm ut condimentumfuae
t
' 4T
fua; addunt Oryzrc. £a fcilicet vel tota vel in primis folo ejus
cortice in pulvereiri bene comnnnuto peimifcent iutimflum quem- da<it ex pifcibus ficcatis cum oleo Palmarum prajparatum, qucin deinde Oiyzs recens cocfhe fuperiandunt, quique iiii valde ju-
cundum et mite ftimalaKem,conciliat faporem. — Hinc tametfi
•» nobis non couftat, hane ipLm radicem in ufum aliqurm pro-
prie medicum in Guinea adhiberh, eaNidem ramen huic ioco in-
ferendam esfe crediderimus todem jure, quo aromata medica-
mentis geneiaum adnymerantur, atquc adeo in Pharmacopoeis
omnibus allata inveninniur.
17. rhizophoba Mangle ? Linn.
Timmenenfibits Tukåtunp, Bvitannis Mangrove feu Black Man-
gtove. ■
Crefcit\per oram maritinarn totius Guinea: faltim fuperioris, ad
litora ostia ripasque fluviorum et in locis depresfis li-
inofis generatim omnibus, ubicumque veftigia funt ac- cesfus ac recesfus maris fed non ultra, adeo copiofe
atquc confertiin, ut denfisfimas conftituat filvas, ven-
tos impediat, piofpedtuin prarcludat et ipfa flumina
opacet.
Floret Februario v- Aprili& fsepc iterumad finemanni, quo tem¬
pore fnuflus etiam matürus confpicitur.
Arbor proceriifima: trunco alro re<fto ramofo; ramis oppido dis-
, fimilibus infinns gracil ibus cylindricis aphyllis fimpli-
cisfimis fltxilibus" et tandem usque ad foium recurva- tis ibique apice radicantibus, fuperioribus magnis cras- fis validis erectis foliatis raiqofisfiniisj ramulis bra-
chiatis.
Folia brachiata, in petiolum longiusculum compresfum decurren--
tia, crasfa coriacea integerrima utrimque glabra ener- via obtufa, pleraque oblonga, ramulorum terminalia confertiora, interdum vero elongato-obovata, i. e. ba-
fi
4»
fi angufla extrosfutw <filatata aficeqne fotundata, &
fubtus etiatn tuberculis mtnutis confperfa; juniora an¬
te explicationem revolata et tt&a fquarith duabur,
tandem pollicaribus et lupra, lanceolato -attenuatisgla¬
bris ferrugineis valde cadocifc ,
PtduncnU in axillis foliorum terminaliurri folitarii longiufculi
glabii badii biilori:flofibuT pendutis, altero faepe abof-
tiente. — Pedicelli breves cernui glabri badii bibrade-
ati: braSteu parvis membranaceisfeiniorbiculato-ovatis
glabris caAaneis.
Cftltjx 4partrtas:laeinitsoblongo -lanceolatis crasfis platiis coriaceis
glabris, intus membranula media costiformi notatis,
tandem reflexis, perfifientibus.
Petdta 4. linb'äri-attenuata obtufiufcula coriaceaflavida, tum la-
eini is calycis alrerna, extra gtabra intus albo-lanata.
Antherce fésfiles lanceolata? cuspidatae eredae, bin# cuique peta-
lo, ejus Jana fedar eoqué ad tertiam partem breviores,
biloculares. — Pollen lanuginofum Araniineum.
GfrwiiI rrfagmjfti, breve lattque conicum4 glabruin fufeuni; in
inferiore calycis parte infraqtie ejus laciniss et ad ma¬
ximrrii partem etiiun infra antherarum infertionem lo-
ei/tum. — S/yhif'fubulatus compmlus glaber, altifu«
din* pefala xquans. — Stigmata duo fubulata ereda
gldbrfl.
Periearpitim nulluni nifi *.elis Geritten crefcendo audum in co-
num longitudine poliicari et crasfitudine digital!, ova-
to- oblonginn fubeurvum tuberculisinacquabile glabrum
fufeuni, brfi cindutu lubo laciuiisque calycis reflexis,
initio carnofum led poflremo ex cortice crasfo duro
& veluti lignofo conflantem, intus cavuni & noncor-nifi
■■■■■ 1 ",M 4J.
carculum continenfem, atquc apioe tandsm i«fViöttuin foraifHive, pct quod embryoais radkula ui clavarii ex»
crefcit gracilem ptäelongaiii et ttretttn.
PULénfcA haec arbor, Guinc'ae fiirti indigenis tum zåvt.
nis multikriam utilis et practica non germiiK.ndi ffcmus quam fe niulfiplicnndi modo valde Angularis, pro Rhizophnra JlTa-n- gle, LiNrt. vulgo habetur, quippe qu# numero et laciniarum calycis et petaloium et flaifiinum, cer, cum noftra op't'ime con-
gruit. Cujus vero folia quutn femper obtufa Amt, immo feriain
inrerdum apice frnundata nü'llisque omflino, quas vodatit, coflis praedita, cur alia credafur, non defunt ratioihs, atque adeo eam fufius defcwberé , quam alias opus lukfer, nori inurile duseri*
mus. " Farrago illa fynorijriirorttm, quä; fub Rhizopkora Mtm- gle, cujus folia coftata dicuntur, indilftienfer cumulasfe vidéfi/f
Frofesfor quondam Berolinenfis Dtxfför Wil'ldenow, piures
fortasAs hüjus generis diArntffas continef fpecies. Sed hujus rei inveAigafionem tit nunc pttfequatnur, prseftnfis inAituti ratio
non permittit. Id folum addere liceat, defcriptionem Rhizophd-
rceconjugatit, Linn. in noflram arborem melius ferme conveni-
re, Ave iolia ejus refpexeris Ave frucAuirm forrtiani. Quid auretrt fibi veiint calyees gewhii, non dixetimus, ttifi aliquant bra&ea-
rum calycisque confufionem heic fubtsfe cogitaremus.
Sunt equidtm, qui de miranda Rhizophoi'oe Mctftghftmt germihandi tutn fefe multipHcatrdi rariofre memofariürm; fed qua-
ténus utraque nnxiine eA pecullaris frotatoque dignisAma, dt pr£-
teréa fiquidenl dübitati posfit, an fupra defcripta arbof alta ffr fpecies, a Ce'L. Pr^side petii, ut qufc de ejus tt germmatione
ét infigni fe augendi facultate tpfe fri Guinea sntmadveftit atqtjrc
in (ua advcrfaria plenfus, üt videttft, qüarti alibi iuveniantur, tetulir, mihi liceat ad verbutfl exfcribére et heic rtilereré: quod
étiam benigne permiAf. En igfttir fetpffenda e* angHico fermoite
in iatinum corlverfd!
't}«**
44
''gtjäminandi mocfus, Rhizophorce Bofltsc et forfasfe frn- gulis hujus generis fpeciebus proprius, hic efl: Ut prinlum fi-
nitus eft fecundandi adus, rtatim Gtrmen in conum incipit ex-' erefcere ovaturn, in cujus cavitate inferiore capaci folus lätet
embryo, qui extremitate ea, qua: In truncutn abiet quasque caly-
ptra quadam coriacea tegitur, eft calyci adverfus, led apici
germtnis nunc exsudo illa extremitate, qua: rudimentum conti-
nct radicis. Haccce, cum primum maturuit et dum arbori ad-
huc inhseret fic di-cflus frudus, jarn tum inträ eum fe exferir,
per foramen in ejus apice, ftylo cum hujus bafi delaplo, pro-
germinat et in lougam atque acutam extenditur clavam, qure magnitudine et pondere fenfim gravata, primo paullatim incur-
vefcit, deinde tota pendet et poflremo in terram decidit, relida
in frudu, quam mod© nominavimus, cMyptra. Clava hsecoe
feu potius in clavam produda radicula, pofiquam decidit et« api¬
ce in limum fe fixit erecla, ibidem vetas radices mittit et tx- tremitas ejus nunc fuprema duas parvas cotyledones exferit ca-
ducas et dcitide in truucuin excrefcit. Labentis igifur cmbryonis
mutatur flatus in alrum atque piorfus contrarium ei, quem in
frudu habuerat inclufus".
'modo per ramos fe copiofe multiplicandi noa minus eft
notabilis noftra arbor. Scilicet prout accesfys maris ejus trun¬
cutn inundat a quatuor ad o&o pedes, raro altius, ex illocir-
cumcirca enafcuntur ratni vel fortasfis potius radices nominandi,
crasfitudine admoduin pollicari,'forma cylindrica, materia flexi-
bili et tum foliis tum fibris omnino carenfes. Senfim accrcfcen-
do deorfum arcuatitn curvantur et ubi limum tandem attiflge-
rtint, apicibus ibidem fixi radicefcunt et fic totidem fiunt arbo-
ris parentis fulcra. E radicibus harum fupra terram ad fupre-
tnum usque maris acccdus gradutn *arcuatarum radicum, alirc
fsepe repullulant flirpes, quo efficitur, ut in Guinea a Rhizopko-
rå aque atque in India Orientali a Ficu rcligiofa & prxfertim
Benjåmina dcnfx et impenerrabiles oriantur fiivae, quarutn arbo-
res
45
res inter fe adeo funt implicatsc Sc in terra adeo Aabilifrer radi-
car», ut, temporibus anni imbriferis fluminibusque inde vafia
aquarum rnolc tumentibus, rapidisfimis torrentibus et violentisfi-
niis accesfibus recesfibusque maris reliAant immobiles. Keddunt
vero fluvios in primis *nfraduofos et ante omnia forum finus
ideo infalubres, quod liberum ventorum curfum impediunt, x- Aum folis ceteroquin intolerabilem augenr et lutum, fordes ac
res quascumque purrefcentes inter radices fuas confcrtas implici-
tasque retinent. Ob nubes culicum, afilorum aliorumque Infe-
ctorum, qua heic innumerabiliter circumvolitant, milere pungen-
tiutn valde etiam molefiam faciunt horum flutninum navigatio-
nem, et non minus periculofam ob tuta pertugia, qua: voraci«
bus offerunt Crocodilis. — Prncterea autem cuique in bis tfuviis remiganti vel etiam naviganti infolirum iAac Rhizophorce filvac pracbent fptftaculum arborum, qu«e videntur. quafi fulturis de in-
dufiria circa appofltis esfcnt Annat»".
hm arbores, qua: crasfitie et altitudine vulgares noAras
acquant abietes, lignum habent tain durum, ut cuicumque aeris
vicisfttudini caclique intemperiei quam diutisfime refiAat, neque
Termite fataii, iAo in calidis regionibus alioquin omnia cor- rodente lnlecflo, aliisque fimillbus, exedatur; eamque ob caus- iam ad »des ut materia optima ab indigenis vulgo adhibetur,
et vix ullum in Sierra Leone et qua; circumjacent regionibus
invenitur tugurium, quod non ex Rhizophorce truncis conAet ejuique tenaeibus internexis fic di<Ais aereis radieibus, atque de-
inde fit loricatum. Pari quoque farpimento, murum aliquate-
nus referente, exArudas fuas «diculas non numquam vallant Guineenfes, et hoc prasterea ligno ad cremia communiter utun-
tur.
rhizophorje hujus in locis ejusmodi limofis, qu» accesfu
maris bis de die inundantur, nafeentis truneus radicesque in ae-
re quafi arcuatim fuspenfae Ipecie quadam Ojlrtoe, qu» noArac
tduli
eduli licet* valde fimilis, aceuratius tarnen examinata fortasfis di-
v#r& invenietur, pleruunqe teguntur. Hane Oftream, Britannis
atque American is MangroverOyßers vocatam, magna copia col-
Jigunr illaque vefcuntur, Guinese cum indigenae tum .adven», fed
nofiiå mipus falubris habetur; et revera ficpenumero accidit,
ut qui cam co(flarn vel crudam ad cibuin adhibent, exinde in
morbum-incidant. Priino enim adficiuntur vomitu, pofiea ven-
tris torminibus cruciantur et tandem vehementes patiuntur pur-
gadones. Hxc fymptomata cum cephalalgia intolerabili pluries
recutrunt, et excrementa alvi hoc modo iolut»>aoimadvertuntur.
femper atra. Sic operatur Oßrea Rhizophorce, fi non femper,
tarnen fi cfitetur. Horum autem malorutn causfa.ubinam qua>
renda fir, utrum in arborc, in qua adnatum fuit animal, an in aliquo id ipfum prxparandi modo, nondum liquet. Sed utcum-
que erit, fine ullo tamen remedio inträ diem nocflemquefolent
plerumque cesfare ifia fymptomata, verum fi diutius continua-
rentf illis rempvendis adfiringentia ufurpanturetfiepe etiarn amara.
Epidermis hujus Rhizopkorce fpeciei e cinerco efi can-
dicana ct-fefine bevis* cortex ejus fufcus,et crasfus* atque Über
albidus tenax et iignum ar#é cingens. Quuin vero ille fimul
efi fragilis ct-in pulverem fe facile redigi patitur, mirum vide¬
tur,, eum, ut djcitur, ad iunes torquendos adhiberi posle, fed
de Hbro non efi dubium, quin ad filfa conficienda tenuia ido-
neus, in ora -etiam Guinea- maritima hünc in ufum revcra con-
vewaturj pofiquam nempe clavaJigoea.fuerit cpntufus et a par-
ticulis-omnibusr alienis bene purgatus, ita quidem, ut folx mi-
nuta refient fibrse, quse tunc fihim prsebent•bonum ct modice
teoax.--m.Correx odore-quidem caret, fed«qui* (appre-eft fty-
ptico, ad Diarrhaam apud infantes fifiendam éo utuntur Acthio-
pes. Primo nenipe contufus aqua perfunditur, et ex infufo
hocce, quod lene erit, deinde- bibitur, quandiu opus eft, vel
usque dum operetur.
