Mag. JOHANNE

(1)

Συν τω-η-

ι i

Differtatio Academica De

HOMONYMiA

VOCJS ΔΙΚΑΙΩΜΑ

IN SCRIPTIS N. T.

Quam,

Nutu ArapliiT. Ord, Philoiophici

In lllufiri Athenao Upfalienß>

Prsefide

Mag. JOHANNE

FLODERO.

Grjec. Lit. PROF. Reg. et Oro.

Publice Ventilnfidast Sijlit Stipendiarius Regius,

ERICUS WILHELMUS

NYBERG,

Vplandus.

In Acroaterio Caro!.

Maj. D.

XX.

Jun.

Anni MDCCLXXI,

Horis Ante MeridiemSolittt*

UPS ALIiE,

Ex Prelo Joh. Edman, Reg. Acad. Typogr.

(2)

Kongh Maj;ts Tro Tjenare

och Tull Råd

Samt

Borgmåftare

^,

Hbgådle

och

Vidtlagfarne,

Herr JOH. SUNDELAD.

Välkommen

^Då ^tackfamt

glada dag,

_hjerta _vill

dl

_en

jag får

_dunkel

fanning målning låmna, nåmna,

Af vördnad och af nit, och af min

ikyldighet:

Jag vörda vill den gunft,mig af Er hand tilldelas;

Men ach 1

mig

tryter ord, mitt inres

tolkning felas;

Jag vål

mio

ftyrka

vet.

Förlåt min

driftighet, förlåt jag ödmjukt heder,

Att

jag

på

detta

blad Ert ^namn iatt mig

till heder;

Så all min

glada pligt offentligt röjas

må.

Er ftora gunft, fom förr, att

framgent få årfare,

Min vördnads

grund fkall bli. Lac

det min lycka vara, Att akid kallas få, Hbgädte ocb

Vidtlaqfarne

Herr Tuli Rådets ocb

Borgmάβarens

afTer*<Tmju-kfte tfenere, ERIC WILHELM NYBERG.

(3)

Ka m crera ren.

Adel,

och.

Håg

et cktad.

Herr. GERH BENGT. STRUTZ.

Min. Gunftige. Gynnare.

Bruks.

Infpe&oren.

Hogncktad.

Herr. ERiC. KIELLMAN.

Min. Hogtärade. Morbror.

o *

Afrikan.

Af. Eder. Godhet.

Har. I. Mitt. Dolda.

Upreft. Eviga. Minnesftodcr.

Ηvilka.

Ffter. Årkänilans. Lag.

Stadigt. Skola. Upamma.

Ett. Tackiamt. Sinne. Och. Vordnadsfult. Broft.

Uptagen.

Gunftige, Välgörare.

Såfom. Ett. Prof. Af Det. Förra.

Af. En. Glad. Gifvare.

Deila. Ringa. Bladen.

Som.

Till. Ett. Bevis. Af. Det. Sednare.

For. Samtid. Och. Efterverld.

Skola. Teckna. Den. Oföränderliga. Hogacktning.

Ηvarmed. Jag.

Under. Ifrigafte. Suckar. Tili. Hogden.

For. Eder.

Beftåndiga.

Välgång.

Lefver.

Mine.

Gunftige. Herrars.

Odimjukfte. Tjerere.

ERIC. WILHELM. NYBERG.

(4)

Rådmannen och Poftmåilaren,

Adel och Hånacktad

Herr ANDERS NYBERG,

Samt

IVålådla Fru,

CATHARINA KIELLMAN,

Mine Huld alle och Kärade Föråldrar!

lag kommer, att upoffra Eder ett arbete, åfverlåmna Eder

^ _en

gäfva, [um kåftat Eder måfl. Vptagen^y Huidafle Ehrål¬

drar, den, med lika åmt hjerta,Jom hon for Eder år danad, ochjbrftnå ej ett prentat pappers

värk,

fom till fin halt år ringa emot den årkånfla jag år fkyldig; men flor till det Välmenande hoß, bvarifrån det hårflyter ; ty det tolkar en

lydig flovs Vördnadfor ^en kår Far och Mor. Se Mine Ö- tnafle Fåråldrarl huru liten belåning for all Eder moda un¬

der ^enftipprig ålder jag får

mår

frambära.

Huidafle Fhråldrar ! fedan 1 beflutit, att Bokliga Konfter och Vetenfkaperfkuüe bIifva mitt fhremål, bafven i aldrig tröttare fjått klifvit, ^men tillika aldrig nogdare^r

ån då I trampat dem for mitt vål. Altid harjag funnit

Edart hjerta

färdigt

^, ^att våga det endafte ^, få ofta min vålfård derigenom kunnat befrämjas. jfa ! det fom merår,

1 hafven med de trognafle bönefuckar till AUmagten ouphår- ligen

fhkt

bereda min lycka.

Men till hvad tjen^ar,^att jag Edart beromrifiar? Min hand darrar: min panna år får fvag ^, att värdigt kunna

a{[kildra Edert åma nit. Jag bår

bäfdre

med

ßillatigande

vörda i mitt innerfla Eder flora omfotgfår mig, ån med

mattafårgorfåka fordunckla denfamma. Jagnodgas (fadna»

Hinimelen

välfigne

Eder, Mine Kårafte Fåråldrar, och gåre jorden

fhr

Eder lått,Herren låte Eder i långliga tider få tälja Edra dagar i ro ocb nåjeoch fedan få fkårda^en evig fallbet,fa blir dens ånfkan upfyld, fom medoaflätelig vårdnad

till grafven

framhärdar

Mine Huldaite och Kåraile Föräldrars lydig (le fon^t

ER/C WILHELM»

(5)

η. D.

§. ι.

roditt fuperiori anno, fub aufpicio

^181 rpi ΚίΡ* Praefidis mei, Disputado,

qua

Ho- W[fS& Μ0ψ βΜΜ nionymia vocabutorum iUotios &

hy-cc&Vy

in Scriptis N.. T. explica-

ia : quum vcro inta&um ibi

wS^ deprehenderem

cognatum

iftis

^,

■»»Söi minus ambigui iignificatus

⁹

Mjtßß

wr\*Jüz£@&

^vocabulum

_go, inter legend

$ικαίωμκ,.

tim, occepi loca,

acinorare

^e-

in quibui

id ufurpatum occurrit, quoad

^per

virium

& fubfidiorura inopiam licuit, fcrutari qucey quolibee

in loco, vis illi &

poteftas

competeret.

Hafce

^, quan- tumvis immaturas, medicariones meas, ipeciminis Aca- demici loca, publicaturus Tuam, B. L. faventero cen- iuram , quo decet vcrborum honore, mihi pacifcor. Ea

autem mechodo in hoc enucleando argumentoverfabor,

ut primo perqukaro, ^quas

nocio

τγ

οικχΐωμχη tribuatur

A 5 a pro-

(6)

• ) 6 ( &

a profanis grarci# icriptoribus, & deinde progrediar ad

N. T. tabulas, vifurus quotupiici illic fenfu adhibeatur.

§. IL

ARISTOTE[.ES a) fubtiliter rimatus difcrimen in¬

tet

άσκημα

^& ^τν ά'λκον,

^κχίωμχ

&το όΐχχιον^, dicit

^κχϊωμχ

efle rc ε7Γχνός&ωμχ τ.£

ά^ικημχτοε

^, correciionem Z? emenda»

tionem injuße faßi. Sed iftam notionem non ubique iequitur Philofophus: alias enim b), ubi accedit ad il- iorum ponderandam iententiam, qui coelum dicunt es- ie ccyfyrov h&j χφ^χξτον, inqvit, χμχ σε n&f μχλλον ^xv είη αϊτοί tx μελλοντχ λεχΒησει&Χί τr^oxxvjxooat τχ των χμφισβη-

τίίντων λόγων

όϊχχιωμχτχ.

U01

όιχχίωμχτχ

defignare vi-

dentur argumenta, quae adférantur pro adftruenda fen- tentia, quae in controveriiam veniat. Ter omnino in hac

fignificatione

ufurpatum obiervavimns hoc vocabulum a THUCYDIDE ^: _quum enim^, in Disputatione Corinthiorum & Corcyraeorurn coram Athenienfibus,

illi refutaffent horum orationem, _qua oftendere, inter alia, nixi fuerant,a?quum eile, ut in Athenienfuim fidem

& focietatem reciperentur, addunt ^c j,

&κχιώμχτχ

μεν

TOth ΤΤξόε ^νμχς 'ιχομεν εκχνχ, ubi FRANCISCUS POR¬

TUS exponic JWιωμχτχ per jura% qua adferuntur adN caujfarum dejenßonem; ut fenlus hat: & haec quidem funt

argumenta, quse

adverfus

vos, pro noflra confirmanda fententiaa, adferre poiTimus. Quin etiam in verbis hifce Athenienfium ad Melios d) οικχιωμχτί γοόξ

χ^ετεξ#?

ελ-

λείπειν ηγϊϊντχί, defignare

^χχαωμχτοε

nomine rationem, qua quis

fuam

cauflam tueatur, docet iofe contextus:

quemadmodumetiam SCHOLIASTES, ad iftum locum, exponit

^κχΐωμχ

per

&χοαολογ!χν.

_Denique _quum _Her*

mo-

a) L, F, Etbic. C. 10. b) L. /. de Ccelo C. 10. c) L.

/. p. m. so» L, F. ρ. m. 404.

(7)

Ii > 7 C 9

mocrates *») argueret Camarinaros, _quod fociefatem bel¬

li adverfus Athenienfes recufarcnt, _ciicit, _έ γοΐξ ε^γω

Trcv _ωσπερ _τω»' δικαιωματι_«ί χ -^ες^ι./ ^QüX Λverba_Λ SCHOLIΑ_r S IE S

j ·? -χ

exponit: ωσπεξ το λεγομενον όικαιοφανες εςι_y ατω κ&ι Tods άλη^είαις δίκαιοι τυγχάνει, quafl dicat: non ut ver-

bis, quibus vefiram cauliåm tuemini, fic etiam re ipfa

hatc auxilii recufatio aqua ert. Famdem τ$

δικαιώματος-

notionem_fcio pfobat SVIDaS exemplis ex audtoribus, ^ne- quibus ^, _depromtis: _ådev

δικαίωμα

των οπλών ισχυρότε-

ξον, null# rationes, _quas quis jurisJui tuendi caujfa adferat, fortiores funt armis; _{nam,. ut} _in iequentibus explanat>

qui potentia prseftat, juftiorem femper cauflam habere putafur inter gentes: Et: εάν τε νικάμε^ν ημείς εξεις προς ε·

με δικαιώματα μεγάλα. Qux verba fic reddit .dEMILJUS·

PORTUS: fi nos vincamus , habebis apud me magnas rationi conientaneas tui juris tueudi cauilas, Huic notioni jungit SVIDAS aliam:

δικαιώματα

δε, inquit,

Hey άι κκτακξΐσειε,

δικαιώματα

^vocantur ^etiam _ipfce _c_onde-

mnationes. Quem fignificatum iofi communem eile dixeris cum eognato vocabulo, δικαίωσα: hoc enim idetli

notat ac κδλασις, ^Vel,εις δίκην απαγωγή, q.ium alias, tum in hifce THCYDIDIS verbis / ^·· rßj των

δξχσάντων

άτι ζητησις,άτ ^{ε υπωπτ}εοντο,οικάιωσις εγίγ\ετο, h. e., exponen-

te VALLA _, _neque de percufioribus inquirebatur, _nequer β[ufpeSli evaufrSuppliciumfumebatur, Dependet autem no-

cio hasc ^a verbi, δικαιάν, fignificatione illa, _qua in pro-

finorum

flriptis

ufurpatur nonnunquaru pro

καταδικάζειν

& κολάζειν.

§· HL

In GraeaBibliorum Metaphrafi freqnentifilme ^occur-

runt vocabula _, εντολάι &

δικαιώματα,

quibus Hebrao-

rum C,npn & exprimuntur. Sed quid dilcrimi¬

nis

<)L.n. p 4i7. f) L, Flil p. WP.

(8)

• ) 8 ( ·

nis intercedat ambigitur. GROTIUSg·)

exiftimat Hebr.

rmyo & Gr.

δικαιώματα

idem notare ^, nempe ea, quae Lex generaliter prarfcribit,

five

pra?cepta juris naturalis,

-atque D*pn

&

εντολαε

jus pofitivum fpechle. Sed

ne¬

que verum ef! Π·1Κ0 femper reddi aGraecis

δικαιώματα

^&

σρπ,fcVrcAreV,neque ubique εντολαι referuntur ad prcecepta

pofitiva, &

δικαιώματα

ad legem moralem: nametiam Pe- ealogi pracepta vocantur εντολαι Math. XIX. 17 18.

XXII. 36. 37 & qu# ad ritus Moiaicos fpectanc,

δικαιώματα

Hebr. IX. I» Itaque,hac repudiata via,aliam ingredi-

tur BEZA ad difcrimen inveniendum: dicit autem voci- bus Hebrxorum D1öSWD; Dpfl, ΠΝΪΟ

refpondere haec

Grae-

corum, fj'Tchccs, δικαιώματα^jκςΐματα:ita quidem,ut εντολών

nomine noteturLex Moralis, δικαιώματα fint facri ritus,&

κξίματοο ^quse ad jus forenfe ipe&ant. Neque negandum,

ut plurimum D"pn reddi

δικαιώματα

& ΓΜΪΰ

εντολάε: id,

quod vel ex unico coniliterit Davidis hymno CXIX,

ubi plus vicies ita translata occurrunt vocabula h$cce.

Verum neque ifti limites, quibus BEZA opinatur

δικαι¬

ώματα difterminari ab adfinibus vocabulis, nunquam tranfiliuntur: nam & O'BÖWD, h. e· Civilia inftituta

vocantur δικαιώματα Exod. XXI. I. XXlV. 3. & pra-

va Sacerdotum confvetudo diciiur δικαίωμα I Sana. Ii.

13. Hebr. CS^DDH É2ÖWD quemadmodum etiam

inftl·

tuta & mores Gentilium vocantur δικαιώματα ^των I-

Βων 2 Reg. XVII. 8. Hebr. Cun AlpIT Nec

defunt lo-

ca, in quibus quodlibet mandatum, etiam quod perpe-

tuo obiervanda lege fancitura non erat, dicitur

δικαίω¬

μα. Itaque haut fme omni ratione dicunt LIGTOOTUS b) &ViTSIUS i) non eile cur curiofius fcruteraurdifFo-

ren-

g) ad Luc.I:<f. b ) Hor. Hebr, adLuc. I: 6, i)Mi- fiel. Sacr, Tom, II, Exer, ^ij.

(9)

$ ) 9 (

rentiam vocum, , Ιντολη & κζίμού> _{quum ex} Sa-

cris Literis vix dernonilran pofTe videatur determinata

illarum diftmdio. Quam etiam ob cauflsm jrVIDAS dieie Moiaicam Legem promifcue vocariΙντολάε

Jixuiuuaru

&

κςίμοίτ%:&qoidem εντολών nomine nofari, quod comineat

τα βασιλικωε εντούλ&ενταt&j τίςοστονχ$ΙντΜ, qu;<£ uegio ^ίϊΐο-

re mandsea & impcrata Tunt; ΜΜωματα dici ^, quod ροίΓκ

itnütSv

^τον

κατος&χντοο, juflum

redderc illum^,

qui

rede fecerit ; & κξίμοοτοο denique, ς od oflendit tut Bsleos ψηφαε h[g)

rusec^ius

αντιά'όσειετων τε εννόμωνnjgff τϊοοξοονό*

μωε βιύντων, Diyina

iuffragia

& convenientes remune- rationes eorum, qui fecundam Legem auε contra Le¬

gem vixerint.

Quid fi

ergo

ita fe

res habest,

omiita

icrupuloiiori

vocabulorum

diftinétione, in laudem Jo¬

hannis parentum, qui Luc. I; 6. dicuntur ambulaviile

iv πάσαis Tools évTOÅuls _ηομ οίχωιωμωσι τ& Κυςικ ^, obier-

vaviile iufFecerit, eos Legis Divinse obfervantiilimos fuifle, _neque ullum rnandatum,flvc

ad

triorate five^po-

fitivum jus referendum eilet, fernere, quoad per huma¬

na m fieri potuifTet imbeciilitatem, violaile.

5. IV.

In aliis Scriptum Ν. T. locis certius definierimus,

ad utrius pracepta Legis,

Univsrialia

ne & ab Omni¬

bus obiervanda, an peculiaria Eccleiix Judaicae inftituta

το άκαίωμα refpiciaf. Ad priorem clailem haut imme·

rito retuSerimus Pauli verba Rom. 11:26. luv b η άκξοβυ-

qloo tu <J\χ.αιωματΜ ^{τ8 νο}μα φυλκσση, α%ι η άκξοβυςίοο άντα

hs 7πςιτομην

λογν&ησετχί

i Apcfiolus docet hoc capita, Judsos? licetlegem htberent atque in ea gloriarentur ma- xime, nihilo tarnen meliores eile Gentiiibus, quum,qu»

fcirent jufta eile atque aliis inculcarent, ipfi non prs- ilarent. Kηξυσσοντεε μη κλετΐτειν, εκλεπτον, Λεγοντεεμη μοι·

χευειν, ΙμοΙχευον ν. 21» 22, Judas imum autera externum^, quem tantopere

jadabat

gens

ifta,

non

prodeile, ii ié-

jundus elhet ab interna mentis

puritate

^, qua:

ie legem

B iervan-

(10)

fervando prodat, lucutentiflime oflendit ^v. ^25; ^{πεξίτο-}

μη μεν yuq ωφελείκ. τ. λ. quafi

dicat:

Si cxternis fantum

ritibus inh£eferis,.negleda obtemperatione Legi ex ilaco¬

ro juili ac reéli ftudio profedura, eodem habeberis lo-

co ae gentilis, qui exiors fit

foederis,

quod cum Abra-

hamo ejusque poilcris pepigit Deus. Et contra , εάν ^y\

οοκξοβυςία τά

δικαιώματα

τα

νόμα φυλάσση

κ. r. λ,

fi

gen- tiks, qui

präpufiurn

non

poiuerunt,

neque

adeo

in Ju-

dtforum ^numerum adiciti iunt, Legi obtemperaverint, reputabitur illorum

gentiiifmus

pro Judaiimo; h. e.

confortes erunt illorum beneficiorum, _qua; Deus pro- miierat Judaris fuis foederatis. Quum ergo externi ri·

tus illi, qui Judaicum ^ccetum a ceteris

diicriminabant,

&quorurn omni tempore

tenaciillma fuit

recutita gens, opponantur νόμω Sc τοΊς

δικαιωμασι

τα

νόμα,

qux Judasi neglexiiTe arguuntur, gentiles

fervaife

ponuntur,

roanife-

fturneilδικαιωμάτωνnomineintelligi moralis in primis

lex reda eile&facienda diditat.Neque^egoquidem

dubita-

vero huc referre Apoiloli verba Rom,VIII.4Ava tiδικαίω¬

μα τα νόμα πλγΐξω§% εν ημ7ν. Defcribit in hoc capite datum regeniti hominis, per

fidem Chriflo

jundi,

dicens

v. 2.

rov νόμον ^τα πνεύματος - - · ελευ$εξωσαι αυτόν από τα νο- μα της άμαξτΐατς, fpiricus ^, quofideiis donatus eil, du-

dum liberare illum a dominio peccati: τό ^ya*

αδύνατον

τα νόμα κ. τ. λ. Qns verba varie ab interpretibus ex-

plicantur, quas fmgulas

exponendi

rationes

fiib

exami-

nis ineudem nunc revocare non finunt nos chartae an-

guiliae. Nos, falva aliorum iententia,

exiftimamus, τό

αδύνατον eile nominativi cafus, quem abiblute nonnum- quam, acque ac Genitivms,

ufurpari,

nemo

eil, quin

iciat, referendum ad antecedentia, quafi feriptum

effet:

T8 γάξ

νόμα

^ö

δυνάμενα

^τατο ποίειν, -nempö

ελευ&εξωναι

^τον αν&ςωπον από τα νόμα της άμαςτίας. Lex

prtefcribit

qui¬

dem facienda Sc omittenda, fed ^non donat honainero

viribus

(11)

# ) II (

viribus ipii obtsmDerandi ^, aut dominio illum peccati

liberat: Chriftus _autem, danonato _peceato & punito ja ejus corpore,peperit nobis gratiam Spiritus, qua infrin-

gere queamus τον νομον της άμαςτιας, & fic in eum Itacum adducaraur, _quo , quod fieri ^aniea ^{non potuc·}

rat per natura? vires ^, το

δικαίωμα

rS νόμα πληξω$η h η·

μΊν) quod lex exegerit, id impleatur in nobis vei a nobis.

Svecus interpresin antecedens quidera commate 3 trans- fundendo partim felix fuiffe vid£tur,qood alias planius faciendum eil, Ted heic tamen non male reddit

δικάιωμα\τ8

vcμα, tben rättfärdighet, Jörn lagen

åfkar,

Adcuratius forte dixeris, quum aliud fit

δικαιοσύνη

aliud

δικαίωμα, på

det lagfens

hud

må upfyllas af oß.

§. V.

Ut vero praecepta Legis moralis dicuntur

δικαίωμα·

τα τα νόμα,

δια

το

δικαιαν

^τον κατοξ&αντα, ut SVIDäS exponit, vid.§. Iii. quod qui Ulis Gbtemperaverit,ei con- ciliant juilitiar laudem illam, qua, qnisquis ornatus fue- rit, _gratus fit Deo & aceeptusv: ica peculiaria Fxclefiac

Judaica?

inftkuta ^, ob excernam juftitiam, quam fui te- nacibus pepereranc, vocantur

δικαιώματα

_Karchas _Ebr. _IX.

I. Qualia autem illa δικαιώματα fuerint ^, explan&t Αρα·

ftolus in fequeritibusjdicens fuiile oblationes varias,fa- crificia atque externos ritas,μη

δυνάμενα

κατά συνείδηση ^rt-

λειωσαι τον λατξέυονταν.q. Quamvis vero confummareτον

λατξεύνοντα non potuerint, h.e, omni reatu coram Deo Ii- berare, ut confcientia

poltet

efle tranauiiia &pacem apud

Deum habere, aliotamen feniii erant δικαιώματα:jusenim

communionis Fxclefiae gignebant,ita ut, qui, pro ratio-

ne illius temporis, nihil ofFenderet, nusquam incurrerer,

in eo defideraretur nihil, quod ad externumJudaifmum requirereturrexternam &carnalem juftitiam conferebant, fpiritualia autem & «terna non, niii quatcnus typi e-

B 2 rant,

(12)

• ) 1» ( $ .

rant, atqut

ideo

allena virtuie & efficack. Quam ob cauilam ab eodera Apoilolo ν. ίο, vocantur όκ»ιοίμ»τχ

σαξκοε , qua? vulgatus interpres rcdd.it iiißitias carnis ,

ERASMUS juftificationes carnis, admodum obicnreiCA-

STELUO _, inftituta humana ^, mepte: non enim fermo

eil de hutmnis frsditionibus, fed de cxrimonns Divdna autoritäre, miniflerio Mofis, iancitis. Sant _ergo

<W/«-

ματοο σαςκοε ritus cafoales, h, ^e, iiliusmodi Cxrimoniae,

quae ex fe non altem conterre jdilitiam potuerunt,nifiex-

ternam,eo untuoa valentem, ut qui

ilfas

ohfervabat,

externum haberctur ecclefia: judaica?|membtum. Sve-

thice vocari poflutit utvdrtes, vel, kotflha fiadgar: quomodo Anglus habet, meer external rites & ΗEUMAN-

NUS _, fleifchhchen Verordnungen.

i. VI

nifiό'ικακχμκτο:τηνάμα, inlocis§.IV.adlatis,hoceil, prsecc- pta legis

gentilibus

cognica atqtte ideo naturaiia&moralfo.

Sed , quominus ilioi^um accedamus fenfentite, impediunt

vcrba, _quae iequuntur, ort 01 rt» τοιαύτα ηξάττοντεε d^ist

So6vc6T8 irnv, Conilat enim hinc fumrni fententiacn ju-

dicis, _qua criminibus, iljpra ίε* hoc capite enumeratis,

adfines morti addicat, dici ^κα!ωμα ^Θεη, alias di&sm το

ΚξΙμα ^τη ®£8 Roni. Ii. 2. δζ ^την

hy.cdccv

κξϊσιν @dé^> 2Τ

beif.

I:

5, Quam notionem ^cum Voce cognata,

ΰίκαιωσίε,

^com-

munera habere δικαίωμα ^,-autoritäre nixi SVIDAi ob-

fervavimos §. III. Etil ergo Svecanato

vérfionem

(ändock

the Guds rattvifo veta) non repudiandam prorfus eile ext- ilimamus, attamen , quo magis caveamus ambiguum

errorem _, defmitus eitern explicuifte videbimur vim

Graci vocabuli, ii illud reddamus , Guds rättvifa dom.

Quomodo etiam

δικαιώματα

exponi debent Apoc. XV.

4, (r«

δικαίωματοί

σα εφοίνεξω&ησαν). Propheticu/n oracu·

(13)

4S ) 13 ( &

culum exhibet ν, ι· bujus capitis feptem ängelns haben¬

ies feptem plagas, quibus excandefcentia Dei confüm-

nuta fit,& v, 2. 3. & 4 qui a beflia vi&oriam reporta-

Vfilent, concinéntes canticum Moiis & dicenres ^> δ'.χαιαι

ygj ceXv\$iva) di οδοί ^{σα τα} δικαιώματα^σα έφανεςωΒησαν. Pa-

iani _ergo eft

δικαίας olas

&

δικαιώματα

®ea idem deii-

gnare,nempe Divina judicia, ^qux iele exferuerunt pla- gis angelorum

min'iilerio inmiiilis.

§. Vir.

Deducit nos ordo ad aliam expLnandam

δικαίωμα«

rosnotionemin veibisPauli Rom. V. 1g "Α^α αν ωςolhos^πα*

ξΧ7.χτωματος,ειςκατάκξίμα'. arω ηhes όικαιωματοε,^{eis π an*}

ras αν&ξοόπας eis

δικαίωση ζωής,

Ad

fupplendam ientenri

mt quam minus plenameile conilat, reperendum

aliquid

eile

ex'ftimamus ex v» i2,ubi inchoatam propoiitionem, oufl:

longiorem digreffionem, reiumere

he:c

atque

abiolvere

videtur. Quum ergo iliic

άιχαξτία dicatur δι hes αν^ςω»

να εισεΧ§ίή , eo etiam hei- reioiciens interpretens pri-

mam fenrentix partem, quafi feriptum eilet: cos

δι

heg

παραπτώματος γ\ αμαρτία

δάλΒεν

εις παντας

αν^ξωπασ

eis

κατάκξίμα, Ί g οίμαξτ'α, qux culpa Aiami

tranfiit ad

omnes homines, opponirur

δ,καιοσύνη,

qux reit ituta

efl

per Chrirtum: atque adeo videtur altera

fententiar hu-

jus _pars hoc modo Puppleri polle: ^ατω ^κ#/

δι

hes

δικαι·

εόματος διήλθε δικαιοσύνη^{eis παντας}οονΒξωπαςeis δικαιωσιν

ζωνϊ*

Quum vero παςάπτωμα τα Adam &

δικαίωμα

^χξκα

iibi

opponantur> atque παραπτώματος nomine

defignetur

non obedientis Adami culpa ^, qux la'.iffime in

iingula

hu·

mani generis membra labern

difFudit

:

confeqi.ens eft,

ntδικαίωμα χςπαfit

iatisfaclio Mediatoris,

qua

contraåa

per primi peccafum hominis omnium debita

iunt expunfla.

Jure ergo dixei is huc transferri poile

notionem,

qua

ARISTOTELES dicit, ienfu fpeciali &

Philoiophico,

B 3

L·

(14)

*§i> ⁾ *4 ( «§§·

δικαίωμα eile ^ert^οίνοξβωμα rg

άδικη

^ματ^gs ^, cmendationem

& corre&ionem injuile fa£ti, conf, §, II. Non enim

alio fpe&avit Chrifti meritum,nifi ut quae Adami cul¬

pa in mundum inve&a erant ^, mala reiarcirentur. Hoc eil, quod Mediator pr«ilitit pro iervando humano

genere, id füit επανόβωμα τϊδ

άδικηματος

^των άνψξωπαν, Neque multum adverfabimur, ίΐ cui in mentem veniat

dicere , poile etjam iilam notionem qua §. VI. djxirous' δικαίωμα defignare juilum judicium, ^quo Deus adficiat

impios iuppliciis, in Ariflotelicam hanc reiolvi, quum is quoque

finis fit omnium

poenarum ,

uf, quod ordi-

ni ac clecori univerfitatis detra&um fit, reparecur.

§. VIII.

Quse denique vis ac poteflas fit vocabuli noflri Rom,

V. 16, n&j 8% ås δι hos άμαξτησαντοε το

δώρημα

} το μεν

γάς κξIμα ej~ hos· Iis κατάκξίμα* το

δε

%άξΐσμα εκ τΐο^ων ποίξαπτωμάτων eis

δικαίωμα,

haut difficile exiflimatu eil illfqui animadvertit

δικαίωμα

ορροηί τω κατακξίματι. Κα~

τάκξίμα daronatoria furnrni Judicis iententia, origi-

nem repetit ab unius hominis peccato, utpote quo to-

tum infeåumfit humanurn genus. Jamvero damnatoriae

fententi« opponitur abfolutoria, cujus compotes evadi-

mus beneficio illius , quod pr^flitum eil ab nno Me-

diatorc noilro: id autem nobis cedere dicitur heic hs

δικαίωμα: eil ergo

δικαίωμα

idem ac δικαίωσιε ^,V. ι8. h. e.

juilificiatio ^, five iententia elementiifimi Judicis, ^qua

propter Chrifti meritum adprehenfum liberamur reatu & peccati poena ,arque fic evadimus κατάκξίμα

illud, cui nos pecatom obnoxios facit- ^- ^ Μονω τω ®εωΔόξα.

(15)

TILL HERR RESPONDENTEN.

Μ

^ω

Van!

det

vånikapsband, fom ofs tillfsmmsms

knutit,

Det nöie och den ro vi af hvarandra njutit,

Påminna mig i dag.min glada ikyldighet:

Min (vaghet röjas ma,

blott jag min åtrå lyder;

Hvad _pennan ej uttyder,

Ditt hjerta båttre vet.

Du till Psrnaftens högd det förda (leget tager, Du föker och Du får till (lut Apollos lager.

Den branta P;kdi klint Dig ej

förfårad

gör:

Med inilie och med flit, Du målet iåkert hinner, Din förefats Du vinner,

Når

dygden fjelf

Dig

fö

t».

Ditt adla cankefått, Din renhet uti feder,

Ditt oma hjertas dyed Dig ge Din råtta

heder.

I fåll(kap utan fiård, i vånikap faft fom båfg:

Men halt! nog ville jag,

hvad Du förtjenar måla,

Men Du kan det ej tåla,

Faft ån med dunkel fårg.

. t

Din välgång altid (kall min tgen lycka vara :

Jag for Din framtids val vill inga

(uckar

ipara.

Når d^gen klarnat har då jag Dig

fer

belunt

Mitt hjerta flörfta

frögd

och

ijuffta

våiluft

kanner;

Nu glådes jag

bland

vänner, Som Dina Dygder rönt.

JOH. CAROL.

HÖJER.

(16)