37.
d* fy .*
DISSERTATIO
ACADEMICA
SISTENS
QUAM
CONSENT. AMPLISS. FACULT, PHILOSOPH,
IN REGIA ACAUEMIA• • : UPSALIENSI,' '
PRAESIDR
MAG. JOHANNE FLODERO.
Geec. Lit. PROF. Reg. et. Ord publica: censurje submittit.
UNO
vonTR O IL
,vestmannüs.
IN AÜDIT. C AR. MAJ. D. XIV. MATL
ANNI MDCCLXVI.
h. a% m. s.
UPSALIfi
4*»~ täu
'
'* 'iP -fey""<'""'«"« Zki^Am&ja^
4*- Uu" K» *■«■ W ,W„W
.•
--'Jl.-a'~" ßorrUA-iy -C<jtt
3 ^ 'v■r-jlfl
^nc/:A Z ut. / v^ ^
DANIEL HE1NSIÜS
V^tS T c V 'ofJltfgOV TOV 7tC£<TY]£ -(plKcCctplcCS
TCC TTgtoTCCi M 'D^O Jirq .T •>■':
'■
,- It••" " ?A'< ' t ■ -' ' ' •. • -
%£is MéÅqnyevls', crv //ev ågavcfev 7t.£>oj3eßy)xtös hjj%W }fiisGocwv fjiycreco }{gy co(plv\s-,
Sls yct? cItt ooxeuvcic ro (Avqlov shxsTcci
v^t
Kgqvéojv ccevcttev, ca ccvet-, n&j Tioreifixv^Toos v&j Zeu ypy&opyiv c£(p" Mcf.iocros,
4s
r^ciipeSslq£Iv^vy.ois
<Kpit\s ^EAKds dfteigw'%
t
D, D.
ti nnilo defuerunt xvo, qui amoe- nillimo poéfeos ftudio infujtave- rint, itahabuit vel maxime HOME- RUS fuos Zoilos, qui,ex tantifcri-
ptorum vatis inepta lacerationede- faecatipris captantes laudemjudicii,
non iiln continere aliud diSHtave- rint, nifi aniles nugas, nihil reipu-
blicre ant litterato orbi adferentes verae utilitatis, Ted ab umbratico homine, tuoqne abuti otio gefliente, dignas demum, quse
pervolutentur
Si vero im fcioli modamin vituperatiöne excedunt, certe jufläc laudationis cancel-
Jos transgrediuntur i:i, qui HO MF. RUM vocant
rogci yoy dpxfiycv Troogtis ac(p;otc, & cum f.10 NYS i O HA-
IJCARNASSKNSI a ) dicere non dubitanf, wcla-uv vrou- hlocv ygq rsÅsvTwa-av (piKcvc(p'<xv per iiium ef?é m orhem inve£täiii, in nu11is non fabulis & narrationibus abflru-
A fana-
a) Epift, ad Pompehim,
&
) äf
iflum venantes fenfum, vel hiftörJctiPn, vel phyficum,vel theologicum äut moralem. Hocütique nomine funt, qui
dicam impingant HERACLITÖ b)b
quod
paffim in Ho-mericis tåbulis fe invenifle glöriatür latitantiaphyficas &
äftronomise arcanä. Nec omnium tulere puncda audaculi
FRAKCISCI BIANCHlNI cönatus, qui, c) HOMERr poémata ad hiftoricam revocaturus veritatem, omni id fludio ägit, ut oflendat, jovis nomine illic inteiligi Re¬
gem TEthiopum atque
Apypti^
Junonem defignare Re- gnum Syriäé, Neptununi Carise, Apollinem Babylonia?,& ficporro. Queis géftiinaé lunt GERHARDI CROESII molitionesj qui d) Ulylleos errores in Odyflese opere defcriptos revoéare nitituf ad Patriarcharum & Ifraéljta-
rum ca/usj c]uos, inde ab egreffu Loti ex Sodorna ad
obitum MofiSj pertulerunt: qu« vero in Iliade adorna-
tur, belli fcenamad iliaca mccnia, poeticis coloribus de- pictam exhibere contendit oppugnationem Hierichuntis aliarumque Chananaese urbiunl jofüse duciu peraRam.Hi-
fce longiüs audacia progreflus JACÖBUS HUGO e) di-
vino adflätu mottim MJEONIDEMadfeverat,
pfakinuifle
in Iliade 'excidium Hierofolymitarum , atque fabularum
veiis ohtenta proponere Salvaeoris vitam, mirscola.pas- Åonera & fata ecclefiee fub imperatoribus. Uc vero hxc
funt inania deliramenfa, in qua; luxuriantia ingenia im- puiit immoderata Homerica; fåpientise admiratio, ita ul¬
tra, quam oportuit, vatis noftri laude evagari videntur, qui non illum tantum contendunt primum Mufarum
lacris operatum efle, fed eo quoque perfectionis atque abfolutionis perduxille divinam poelin, ut ultra, quo pro-
b) CoTij\ Lib. ejus, qui
injcribitar^
uKhy\yoqlui ac(pooTU-TUl H&j €1$MOTUTMl SIS TU tS CjAVJgiS TIS^l &S00V Sl^fASVOi. C) Hiß. univerfalis ex antiquis monumentis illuflratay dj in
Homero Hebrceo. ej ln vera hißoria Romana#
I
© ) 3 ( ft
progrederefur, poftmodum non habuerit, Demus VEL^
LEJÖ PATERCULO /) ciariffimum fulfle & maxinaum
HOMER! iogenium, neminem vero ante iliurn fuifie,
quem imitaretur, id vereor, utsequi rei sednmatores ad-
mitte re qqeant» Si enim antea non patuiflent Apollinis caftra, in quibus, folercia inter nsngifferia, e..erceri ar-
tibusque temperari potuiftet felicidimum ingenium,cer-
te prqcudi non facile potuide opus adeo abfoiutum, fa-
tebitur mecum, quisquis
peröende:
it, eam etle artiqm &fcienthrum naturam, ut, ab exiguis prciecbe initiis, pau-
latim in perfeAionis apicera enitantqr. Neque prarterea
ex nihilo natas putamas tabulas AMPHIONIS & OR- PHE1, quorum ille, Theoana conditurus moenia, can-
tus duiaedine, animata faxa ad obfequiofa pellexille di-
citur minifleria: Hic vero accepta ab Apolijne lyra tam fvaviter moduiatus fingitur, ut arbores & faxa le loao
moverint fuo, & immaniffinsas ferte, exutaquafi natura,
addiilces audiendos modulos adcurrerint: non, inquam,
nata? ex nihilo funt ha? fabula?, fed haut obfcure indi- cant, fuille olim, & quidem ante HOMERI tempora g), cantores&: poetas, adeo muficis inftrumentis ludendi peritos, ut vel duridimos animos mollire & fleftere po-
tuerint. Quid, quod, eo usque progreditur CLEMENS ALEXANDR1NUS />), nt HQMERUM dicat compiia^
vitTe nonnunquam ORPHEI MUSAÜQUE fcrinia: u£
enim ille canit:
é xvvreqGv 'jjv x&j gyicv ccAKo yuvoiiyjs,
;ta ad ejus imitationens cecinit HOMERUS i):
r£ls BK CCiVCTSgCV x&j xvvregov pcAAo yvVCClKQ?.
Quemadmodum etjam MUSfEI verfioulos
A 2 'as
t-- ... —-
f) Vid. ejus hift. Rom. Lib. 1, Pag. /p. g) AM*
PHlOVIS meminit HOMERUS Od. XL 161. h) Strom,
L. VI. p. m. 6ig, i) Qd. XL 426.
© ) 4
(
©'fls1 f xvttos kW (pvkkot, (pvet
fsdo^os
ä^d^a,AÅÅ& ysv sv /uekiriaiv ct7ro(pSlvsi dkkx $e (/N?/*
cHs" dt- k#/ dvSf><x7i# ysvevj x&f (pvkkov sklaaei, ita imitatur HOMERUS £)
§vaAm tcc yl-vt 'dveyos ^ocyd^ie yjsi, dkkcc cs^ 3' uAj?
'TrjkeScaxrcc (pvet, socqos <L S7rty'-vercci oofvj'
\Qs" «vJfow ygvgj], »7 /^ev (pJe;, Y\ J° d7iokr\yet.
Sed utcunque haec exiftimata eru'nt, invito tarmen HO- MFRO inventae Poéfeos gloria obtruditur, quum ipfe paffira in fcenam inducat cantanfes poétas & Muficos. Sic enim DEMODOCUS, quem Posta vocat B&ov dodov I)}
in Alcinoi, Pharätum Regis, convivio
- * Kostd v.cayov Ayatoov clrcv cisdsv
Oaa eqjrocv t snoddqv ts yey cad syoyyiaocv Aycitci m)
F.t quidem nu&or eft PLUTARCHUS n;, hunc ipfum
DEJVIODOCUM carmine defcripfifle Ikl# re né^mtv ycfj 'A(p^cSh^s yoy HCpocd# ydy.ov, pro quo tarnen SVIDAS
ait carminis argumentum finde rr,v
A(p^lrr^
kW A(>e®s 9vv&al<y.vo) Ouiiietjam PH EM I US, PLATON! diAus /3«-%r,inee , metro compofüilTe didtur a PLUTAR- CHO p) vc^cv roov daro Tqcirja ysr AyccysyVovcs dvccKcyt- éjhroov.eoiine dubio refbiciente, quod in freqnenti pro-
eorum Peneiopes confellu, referénte HOMERO q),
- Ayj-tdv voyov dsde
Avy^ov, cv sk Tqolv\s sTxeretkctTo Trctkkois dBnvvj.
Seilicet Deorum Jaudibqs fortibusque heroum geffis per-
celébrandis, antiquiflimis illis tempöribus, fuam maxime
ooeram commodaverunt MuPe: id quod Penclopeapud HOMERÜM non obfcure innuit: quum enim lauda-
tum modo PHEMItLM audiret carmen ordiri dc Gra?co-
rum
k) II, VI. Jqq. feq. /) Od. XIII. 27, m) Od. VIII»
489. feq- n \ De mufica. o) Vid. FABR1C1I Bibi. Gr.
JLib. L C. V» N. 6. p) L. C. q) Od. 1. 326,
)
J(
«ram ex Trojana expeditions reditu, perVarios cafus &
rniile rerum difcrimina, recrudefcere (entiens dolorem
ad renoyatam iafelicis mark i memoriam, his iiiunaad- fatur verbis r):
Qfly.is 7toKKoc ycco ccAhcc QqcTcoy SshKrrjpix c'. A i Eqy
ctvüqZv
re ®eoiv re, rci rs v.kLümv doii iTwi/ ev ys cCpiV ds(ös a^yxvce
Ita ergo laadibus cumulandus HO'MERUS, uü ns quid nimis,aut iuperftitiofa vir i admiratiöne di. ii, humanarn forteni fupergreflas virtutes ipfi, etjara invito , yindice-
mus. Non, qupd aliis invida negavlt natura, id. huic io- li concefllt beneficii, utfuopte ingenio artibus ternpera-
tus animus & metricas feryare leges, &naturs pandere
areana, docuerit Mufas. Patuere etjam tunc litterariceof-
ficinx,j) & flornit eruditorum chorus, quorum e fonti-
bus haufta aqua fuos hortulos irrigaverit HOMERUSt):
qui qtiidem non illis omnibus fuperbiunt flori bus, qui«
bus, quam late nunc patet, totas fcientiar.um campus condecoretur, fed paffim tarnen Ipärfa condunt femina»
ande, fl artiflciofa acceilerit manus, qnöddam elici que-
at philofophise corpus. Ec fuerunt certe olim, qui de philofophia Hornen integros compofuerint iibellos, quos,
SVID/E fecutus vefligia, ftriflum receniet RE1MANMUS
«): quemadmodura ctjam nuIla; fernie pöftmodum ena-
A 3 x tas
r) OcL I 337 feq, s) HO GEM tempore patulfle fcholas 8* aca.'emias-t in quiöiis Rudia & incoaverit juven¬
ilis 8° ad maturitatem perdiixerit, ex HERODOTO cfl DIODORO SICÜLO prohat JAG. FR. REIMANNUS m
lliade poß Homerum Seft I. C. q. 8° 5 ' t) \Sat in/en¬
tern eruditorum catalogum, qui,praeter fiipraa nohh landa-
tas vätes , ante HOMERUM
floruenmtpperéexit
FABRI- CIUS Bibi. Gr. L. I. C 2. 8° feqq. u) In lluid. poßHomerum Secl. I. Cap, 1. ß. j,
rn ) ö c @
tat funt phijofophica? fecta?, quin HOMERUM notinnn*»
quam exciverintjn fuornm patrocinium dogmatum. Sic
ex Homericis verbis v)
ilreavoc c<t7re(> ytveais wccvrescri tstvktcci
& hifce confonis aliis/
SJbKexvov re QscZv yheaiv x&j [xrjTegM Tyj&vv
cticit JUSTINUS MARTYR x), THALETEM MILE- SIUM fuum formaville dogma, quo aquam adferit g?
mnium eile principium rerumquemadmodum ex aliis ejusdem Poétre verbis ^),
'AAA' vjj.iis fxh 7iccvt?s vjoo(3 ngy yoCißC. yvveicåe
adripuifle dicitur XENQPHANES occafionem dicendi,
aquam & terram eflé oinnium ftamina rerum z). Nq- que parum ex Homericis fontibus haufifie tradjfcur PLA- TO, ipfe licet SOCRATIS quam HOMER! difcipulus
videri malit: quod MAXIMUS TYRIUS a , ipfe Pla- tonicas confultus lapientiv, indicat: st?iroi/jrta-^jui, p*quit,
otv Inxiiv 'syooye, e/tCpegcq&gp* iivcci IIActrooyoc Opnqw fj.ccXb.oy'
kxv rev Ofjvjgov Cpév.yn, vAv §iukyi SwKec$TW> & roox;
r-yjv yvxtfjyjv ( fcilicetrOyun^ ) rrj yvw/utj (fciUcet UXccrcuvos) TrgoTocyooj K&i Ev avyyhetotv aga.' Itaque, ex hujus rpente Philofophi , fenfum fi refpexeris, amiciffima intercedit coneordia HOMERUM inter & PLATONEM, hic licet illam diffimulet nonnunquam, ut, quurq maximumva- tem fua exfulare juflit republica: id enim, quod inter
alios obfervat RUDOLPHUS KUSTERUS b), nonalia de caufTa feciflevidetur, quam quia verebatur,ne fi poe*
tica de Diis commenta, ad litteram explicata, pro veris
ad-
v ) 11. XIF. 246. 201. xO Örat. paran. ad Cracos.
*ji) 11. FIL 99. % ) Vid JOE.
SPÖNDAN1
comment, In Iii ad. L. FE. v. 199. nec non REIMANNI llias poftHomerum Seil. I. C. 3. a) DiJJert. XF1. h) Hift, Criti-
ca Homeri Seil. VI.
#
)
7 r *admitterét vulgris,
falfis imbueretur ideis,
omniquepau-latim excideret religione. Quin vero etlam PLATÖ-
NIS difcipulus
ARISTOTELES maxim! fecerit
Horne-rumj& hujus effata Varia in fuos converterit ufus, dubb
tare nos non Rnit crebrior ejus operibus inferta Poet#
laudatio, &
frequentiffimus verflculorum ufus,
qui ibi>ftcliarum inRar, exfplendefcunt* Cynicorum porro ca- fira fi introierimus, occurret nobis illorum flätor AN-
TISTHENES palam confitens, animas
poR
mortem eflecpciccxnpövoLs reis ardfjtmt, fe inde
didicifle,
quod Patro-ciis anima HOMERO dicitur c).
Tlocvr eivTto y.eyeSos re Hgj oy.fjictro& KctX hvjoict
Ka) (ptxivriv - - - - - -
Quod fi denique ZENONIS porticum fcrutaris, invenies
ab hoc floicorum principe compoficum libelium ksp) vrfcßhvjjjio&rM)' OfxygixMV <s0, qui indicio efl certiffimo,
nonab Homericis feriptis abhorruiffe prorfus Roicamqui
condidit fe$am: quid, quod CICERO e ) dicit,CHRY- SIPPUM, ut aliorum poetarum, ita etjam HOMERI fa-
bulas adeommodavide ad fua illuRranda & confirmanda de Diis immortalibus dogmata. Sic ergo non poet# tan-
tum & oratoreslibi ad imitandum propoluerunt Home-
ricas veneres, Ted nec ipfos puduit philoiophos Horae- rizare, fuaque auftoritate vätem inferere philofbphorum
ordini. Neque tarnen ideo
cuiquam
in mentem ve¬ni at, ex Homericis feriptis erai po(le (Iiis membris &
numeris omnibus aptum
philofophicum
fyftema; iftoenim tempore rudia cmnia erant, fimplicia & in-
culta: non fatis inter fe diferetee erant artes certoque ordine digeRce: non ex prineipiis, longa interveniente fyllogismorum ferie,
adferta demonRrandi
ratio viguit,Ut,non fuis diRinå# nominibus, doSrin# potius quant feien-
~IL
XXIII. 66.1 fyiI~DiOGENES
LAER- 21 US L. Fil. C, L ?2. 4. e) De natura Deorum Z. ZIUP
) 8
(
fcientiae vocari debeant. Immo nec ipfiim philofophice
vjocabuhmi ifto innotnit sevo, fedoccurrit tarnen trctplus
vox, iatiori licet tunc, quam recentiori tempore, ufur-
pata (enfu, quum non ad eos tancum pertinüerit, qui
artes profitebantur liberales, fed ad eos quoque orrnes,
qui in arte quacimque excellebant, nam qui fabrilerti
callet- artem, dicitur peritus Truays ac(pfy? /). Et quidern
fuifle ifto tempore hujufcemodi artidces maximö in ho-
nore,indicare qnodammodo videtur Eimsens apud HO-
MEPvUM g): qüum enim is ab Antinoo reprehendere-
tur, quod Ulyfiem, mendici fpeciem mentkum,in con.- vivium induxiflet-, eo fe purgat modo, nt dicat,non fa-
cile quemq nam confveviile peregrinos panperes accer«*-
fere, Ted
IAcsytw, vj Irjryjgos koskvv, rj tikto: es ciéflccv
H 7iC/SfX &S77SIV doiScVy 0 XSY TS^TjmiV OiliCoX
üT&i ycsp KÅTjTCi ye ß^srZv rzf dßlifsves yesiocv
Quod vero heic vates,rerum periti faicrarum, fabri,me- dici & Poefce praseipue nominantur,tanqua-m digni, qui
etiam peregre accerfantur, omnique colantur honore,id occafionem dedit REIMANNO h) fufpicandi, Theolo- giam. Medicinarn , Poéticam 5z, qux manu exercentuiy
artes in republica litteraria prtecipuum olim tulifle pun¬
ctum, Sed nec temere negandum, etjam exceteris dodtri-
nx ftudiis; qurs recentior Encyclopacdia Fuo eomplexu coércet, aliquid tunc delibatum fuifle: crebra enim &
in HESIODI & HOMER! carmini-bus occurrunt veftigia phybere, affronomicte, pnevmaticce, politica? cognkio-
nis: nill quis dicere velit, nominato poeleos fludio, ce¬
tera intelligi; antiquiffima enim
pbilofophia,
quod mul-tiä
j ) IL XF. 412. g) Od. XVII, 3$^,
feqß., h)
Iiieis:poß Ihmerum ScLI, l. C. i. ß. 10,
)
9C
eis probat LTPSIUS *), erat poéttea. Nos vero, dum
quoddam edere conftituirnusPHILOSOPHI/E HOMER.[-
C./E fp seinen, eanobis coacedafcur venia, rogamiis, ut, qua? ad difcip.iia.as, fic dj&as inftrumentaies, Gramm\~
ticam, Rhetoricam &c. pertinent, & fi qua? p.raetereafe«;
fe ferutantibus nobis oderimt phy(ica, altronomica,mo- dica argumenta? aut qua? ad architecluram civilem &
tnilitarem, artesque gymnaflicas referuntur3ea tacitiprac-
tereamus; excreiceret enim opufculum in diflertationis menfuram, fupergrefTurara molem, fi
fingula
vel levite-r contingeremiis."Ulis
ergo limitibus circumfcribatur la-bor nofler, ut non ultra eirculum philofophia?, ftricta?
fic diclse, evagetur: b. e. ut ex Homericis feriptis eruat argumenta, q ute vei ad philofophiam theoreticam vel praclicam pertineant.
Ad philofophiam theoreticam referuntur,n Logtca, Metaphyfica, Pnevmatica, & TheologiaNaturalis. Quin HÖMERUS, &, qui eo tempore vixerunt, alii logi-
eas fecuti fint regulas, & univerfales notiones meta-
phyficas, dubitare nos non finit animas natura, in qua
utriusque generis ratioeinandi prineipia ita funt fixa &
radicata, ut iilis fe exuere non queat: fsd nec dubkatio- nilocum relinqnit adeuratiorHomerici confideratio poe-
matis, utpote in quo is regnat orda, id ubique confpi-
pitur artificium argumenta & inveniendi & difponendi,, quod ratioeinandi peritum Magiftrum prodit.Sed crede-
re tarnen fas eft, quidquid hujus fuerit, id felici magis
natura? quam am deberi: Logicis enim aut Metaphyfi-
cis priqcipiis temperata fühle juvenum ingenia, vereop Ut ullo probari queat argumen^o.
Iftis
ergorelictis di-
§• H.
B. fei-
i) ManuduEt. ad
philofophiam Stoicam Lib.
I, Dis*fert. 7.
@
)
lo f mfciplinis, in patentiorem nos immittamus campum, vi- fiiri quid de Numine fenferit HOMERUS. Quod dum ingreaimur Ida dium, in ipfo limine audire nobis vide¬
mur obftrepentes adverfarios, laudumque obtreclato-
res Homericarum , clamltant«s nihil HOMERI poéOn
continore aliud niii 'te^ovvXiss pvSxs3 üscydya yeycv- rar unavciocs k): in lfta enim,inquiunt, fcena, nobis fpe-
cdandi exhibentur Dil, rixas inter fe cientes & pugnas, epulis adcumbentes, in libidinem profuß & voluptates,
mortalium probris lacerati & vulneribus confoßi. Scili-
cet is
dignus
eß Philofophi titulo,ea qui congerit inNu.mina, qwjeipfis etjam hominibus probro funt & dede-
cori. Talia obgannientibus vere refpondet PLUTÅR-
C HUS l): ctoffv inquit, «Ycttcv ti vyyj évaysqes iv rots Trctyfjtcccrt Åeytjrut 7re^i %soiv, c uev u>s dXtfiij
v.T(jcAe£<x/jte-
vos Xcycv, ciyjETcti (psqcy.evcs Hcty
chéCpSccgTOCi
rrjv $o£ccv. Utvero hcEC quorfum valeant intelligamus, haut ahs re Fue-
Tit nonnihil ditTeruiße de fabulari Poetarum Theologia,
■& quautum hare dißeta vera, qua imbuti Fuerunt, deDiis opinione Ft primo quidem feiendurn eß, nonillos o-
mnes habitos ab illrs fuiffe Deos, qui bus Deorum no- mina tribuerunt: ufu enim venit poétis non raro, utre¬
ges & principes opibus & dignitate eminentes Jovis ti-
tulo ornent. Sic,ut exemplo difta illußremus, nihil fer-
me in Poetarum fabulis celebratius eft hello inter Satur»
num Titanasque & jovem geßo: quod ne quis fimpli-
citer intelleßum Jovi, Deo,vindicet, obß^te videntur
res circumßantes, totaque, qua: ab HESIOlJO m) con-
texitur,narrationis feries,ut qua: docereper ambagesvi¬
deatur, mutuo furata Deorum nomina dißimulareprin¬
cipes k) Vide FERACLITUS de allegortisHornertäs, ini~
tio roperis. 1) De andiendis ifitätis C. a. m) Theogonie3?«
^7 fm*
@
JuC
#cipes proThsHaiise imperio itvipft TheUäliapugnantes.
Etfi porro quseflerfs, quis illeJupiter fuerit,quitauri men- titus fpeciem Europaro abfrulit,
refpondet HfcRODO-
TUS »), Cretentium principem fuille, qui, quam farna
celebrabat, Europa? pulcritudine impulfus, ex Phoenicia abreptam fecum in Cretam. abftulit pueliam. Nec, (i per
fingula eunclt heic locus efiet, difficjle föret oftendere, quomodo, diverio tempore a diverfis principibus edita facinora, allegoricis expofita imaginibus, iilas pepererint fabulas, qua? in poetarum fcriptis de Jove circumferun-
tur. Ay.v'/iTos fit oportet, fi quis crediderit, ferio loqui poétas &:Koyoy^oicpas., dum numina dicunt peregrinas in- duere fpecies, virgines ludificari, liberos ex illi.s procre- are,&: nefcio qua: alia Diis indigna perpecrare; perfönata
funt ifta numina, &, fi iarvam detraxeris,manifeffa pa- tebit humana facies. Hoc ergo loco admoneor,ut non- nihil etjam dicam de Deorum filiis, unde fcilicet ortse
fmtfabuhe, quibus ex Deorum concubitu cum mulieri- bus iiberi nati dicuntur. Qbférvatura a viris ergditis eff, qui facultate aliqua & dotibus exceliunt, eos dicieorum
efle filios numinum, quac iftis pradidereputantur virtu-
tibus: fic enim bello ftrenui vocantur Martis hlii, erudi- tionis, j& poéleos inprimis, gloria confpicui Apollinis &
Mularum celebrantur nati, &qui regia fulgent majeftate^
vel Joves vel Jovis filii falutantur: unde etjam non ab
HOMFRO minus,quam ceterisGrjecis vatibus, reges fre- quentiflime vocantur hoyeveis; &
horgscpeis.
Neque pras-terea raro ufu venifle exillimamus, ut compreflär virgi¬
nes, five ita rata?, féu quia Deus aliquis honeftior cul-
pte au&or putatus fit, Deos nuncupaverint ftirpis paren¬
tes. Sic qu^ in Romana hiftoria celebratur, fabulam de
Rorauli ortu ex Rhea a MarteDeo compreflfa, ita expli-
B 2 qa£
») L, LJeu Clio in initia
m )
12 (|§
ca t DIONYSIUS HALICARNASSENSSIS ut die« ve*
flaiem illam, q«um in lucurn accederet Maitis, puram hauftutn -aquam-, vi compreIlam a quodam viro eile,
quem alii dicunt unum Procorum ejus firille, alii ipfurti Amulium, non tam libidine impulfum, quam virgini
infidiandi cupiditate dudlüttn: quum vero ifle, quisquis
erat virginis ftuprator, inignotara verfa facie, perfvade*
ret fimplici puellte fe ejus eile locigenium, vel Deum,
cui lacer erat lucus, divujgatum tandem efl, ex Maitis concubitu cum Rhea natum efle Romulum: nifi vero
dmiiius quisquam eile dixerit, amicos & confångvineos
Rhea?, ut honori confulerent vitiatee pueite, difperfilfe
famam illam. Neque mirum efl, potuide rudiori ifla x-
tate hujuscemödi commenta fidétn invenire, quum JO-
SEPHUS p) anclor nt, multo cultiori feculo, Paulinam
Saturnini uxorem,fraude facerdotum indu&am fuillead credendum, amari fe ab Anubide, quum iflhac ple¬
na opinione in Dei templo compreßa nodurno tempo-
re eilet a quodam, Decio Mundo, qui, captus mulieris
amore, totam hanc ftruxerat fraudis feenrm, & iplam
credidilfe & perfvafnle aliis rem le cum Anubide habuis*
fe. Quod fi ifliusmodi dolus ftepius, antiquioribus &
rudioribus feculis, flruduseft mulieribus, & Ii, utOVU DIUS q) callig multi
Nomine Divorum thalarnas inieré pudicos,
non eft, quod miremur, in
antiquiffima
Gra?cire hiflo*ria, & Poetarum fabulis, tot nominari Deorum filios r)„
Confvevere enim poétaevulgi ore cekbratas fabulas am*
ple^i fuisque induwlas coloribus ad pofleritatem trans- mit- 0) Antiquität. Roman, L. 1. p) ant. jlud. L. XVIIb C1 q9. Metaniorpbos: Lib. III. 282. r) Vide phiribushac
de re dißerentern CLER1CUM ad HEblODI Theogon. v.
®
) 13C
mittere. Et Hc nontmicum habemus fundamentum,lift*
de iila explicenturpoecarum loca> inquibus Numinibus quidqunm tribuitur ,
quod
abEj
n umeile Diisque indi-
gnum quivis
videt:
qui nimirum non immempreftDeo-
rum nom;nibus fkpe poétas mteiligere homines, is ååh
7ih<j€Tcci $sivcvöJfc' 7u~£vö£t (pccvAcv $). Et multo quiderft
minusinfanse impietatis crimme compellabimus poetas,
ii
tneminerimus accidere non raro,u? Deorum nomina re¬
bus adcommocientur naturaIibus & moralibus* Quisne-
fcit Jovis nomine ßepe a poétis intelligi aera, & Juno-
nem delignare ter ram? ut, fi
fenfum
reipexeris, non impius in numina videatur efie VIRGILIUS, dum ca-nit t):
Tum patér omlitpoiens fcrcundis imbribus eether Conjugis in gremkim het& dcfcendit -
Et alio ioco «)k *
« -
Quirn pfapiter hovridas aufhis
Iormiet irquojam hiemem c(Tio c(roa
ntihltt
VuMpit^ * Rari rationeVulcanusufurpatur pro igiie, Neptunus pro tnari», Mars notat bellum & fortitudmem, Minerva pru-dentiara>, Venus mollitiemq libidinofum & effeminatum
aninium: id quöd poétaseleganti delignant fidfcione,ve¬
neri dantes*
- «■ Medreatum ns&aré cefium»
in quo
- &€\nTypt(X Tsdvr&z rirvrrd
T-i V' '/ * ^ ' » OL1 '' > (V "> *
kvtr ev* fj.iv (piAorn^ w & tyrqcs•, e9 & c-cigi^ct
IIécfCpuffts-) Yjr exAeype vaev 7>vy.oc tss'q '(pqwscWooV. C'*) Quum vero in mentionem inciderimus Veneris & Mar*
tis, redimus in raemoriamgemlnorum in Iliade HOME*
B 3 1U
s) PLUTARCHUS de mdiendis poeiis Gap, ,v t), Georg, L. II. v. .326: n) JEneidL. JX, v, 6*jok v) Fid\
BOMERI llias Lib. XIF v, 21$. feq^\
& )
hc »
RI loeorum, qua?rel maxime veliicarifolent, tanquam certifltmim peragentia flultrtia? Sc impietatis Homerica;
indicium« In horum altero x) fl flitur Venusa Diome- de vu-lnerata, alter vero in belli theatrum intrudit Mar¬
tern,itkiem aTydei filio fauciatum y). Nim kum,inqui-
unt, non fuffecit po-étas proeliis mfererenunima,fed lon- gius dementia progreflus, fingit ea ecjaro vulneribus pa~
tere, & ne horn ine quidem beiiico dignos flatus &rejula-
tus eiere. Horum vindicias loeorum aiturus HERA- CLIXUS a"» ad allegorias confugit, ouas nusquam non in HOMERI carminibus flbi obfervare videtur; ita Fet- licet calculos ponit; Diomedes Minervas1 ufus auxilio,
h. e. prudentia& fortitudine inciutus, utpote $ixxc&vr\<?I- AtjAv&w? 7io\s(Åty.ns /xoiSrfoew?, x&j raro jusv sv Q-yjf3«/<r, rara
$£ h lAiCtx, Äexocétn %%ovov spCp^avcoz ra 7t^oi^cius.'
vos, vulnerat Venerem, jEneasadfiflentem in pradio, h. e.
barbaros. flEnpas focios profligat, molles& eifeminatos,(i
viris eomparenturyomnibus qui exercki crantbeilicisla- boribus. Hinc Martis opeexafperati Trojani, fumtis a- ntmis, bellica^fe iterum committunt fcente, ubi mukura utnnque fanguinis cflunditur, multique confofli vulne¬
ribus cadunt: tandemque,qui a parte Trojanorum flerit, Mars, & farvus in armis furebat, vulnere perftringicur a
Diomede, haflam
dirigente
Minerva: qua quidem ipfa poédcafiåione,
interpreteHERACLITO,indicaturDio- medem, viribus qui Cociavit prudentiam, h. e. fl poe- tico uti velimas ftylo,cuiMinerva adfidua adfuit comes>cecidifle & fugafle barbaros, afperos quidem bello ar-
misque furentes, Ted prudentia tamen Grascis inferiores,
h.Minervasc. ex poética diflione, a Marte quidem adjutos, Peel deftitutos auxilio* Ita ferme HERACLITUS:
•
&
. 11.
F'v
33f. fin- y ) IL V. v. <?/5. feqq, z)m allegoms Homericis p% m> ioj.
ff
)
o( ff
& certe fateamur oportet,non in comrrvodiorem (enfum
iftas torcjueri poffe pocticas fictiones, quibus vei Diome-
di, veiUiydi, vei Achilli adfuide dicitur Minerva, quam fi dicamus fuiOe iftis Heroibus virtutem fap sentia tcm»
peratam. Cui illudranda? rei etjam infervierit quod de
Achille memorat HOMERUS a).: nimirum injuria la-
ceflitus Heros animo fec u m verfåbat, quid faciendi!tu eflet, utrum ilri&o gladio vindicaret injuriam, an iram compefceret: fcrvens primum animus ultionem medita-
tur, gladio admota manu, at repente ca?lo deiapfi Mi¬
nerva furibunda? impeturn mentis reprimit &■ laniora fuggerit confilia. Quid fi heic dixeris poéticis obten tam veiis adumbrari, animum Achillis qute verfäbat, luctam
inter rationem &, fenfibus quae orsginem debet, vindi-
cta? cupiditatem, nihil abfoni adleruilie videbetisexar-
defcens enim, ad primam injuria? cogitationem, vindi-
candi impetus rationi qua/ifumum obducit, deinde vo¬
ro , quum paulatim ardor animo oonfedidet, fde nubi-
bus evoluta ratio exferit & meliora fvadet. Sed nec mc
fugit, alios ut taceam, MAXIMUM TYR IUM b) pu»
tare, non in illo magis quam aliis iocrs, Minerva? allo-
rumque, qui fe hominibus adjunxille dicontur coinites, divorum nomine intelligi genios, quos prifca credid.it
srtas , peculiari fupremi numinis jufl ii, ccrtis datos ello
hominibus vita? comites & patronos: Ut in Achillis gra»
dam, non aliud fecidé dicenda (it Minerva , nifa, quod frequentidime celebratiiTsmum Socratis genium factita»
vide tradunt vetuftatis monimenta : is enim tam fdus cuftos Socrati adfuide traditur, ut mala ab ipfo avcrte»
rit, & fecretomonitu animum normujnquam retraxerita
non profuturis confilirs, Quae vero hactersus diderui-
mos eo valent, ut Incelligatur neque in univerfum gen- ti»
«?) //. i. v»iS8'fefö*
!b)
DiJJert. XXFL p, m. 264.SS
) ( Sil
tilhim theologiam fpe£lanciam eile ex poétrcb
fignaen-
'
t's ;quae faepc latemiorem habent
ienfum,
quam ut teobiter infpicientibus fefe ofFerat, nec in fpecie quid HO-
MF. IlUS de Di is fenferit,judicandumeileexIis, qua;poe«
tica ufus, an abufus, licentia in perfonata congerit nu»
mina. Sedneceotemeritatis piogredi audemus, ut dica-,
mus, ridicula fi prxcidantur ngmema, quee nulluni fibx
in theolo.gia vindicant locum,
nihil fupereOe, nifi quod
fanum fit, & abominanda; purum fecis: in permukis er
nim ofcitantes gentiles ita halucinad flint, ut a veraDei cognitipne, ex puriori
haurienda fönte,
tantum iHorumdifferat theologia, quantum diffat cadum a terra. Sed
fic tarnen ex akera|parte~non itaeos defipuifle putandum eft, ut nihilfani in divinis rebus vel fenferiqt vei loeuti
fint: e rnediis, in quibus oberfaverunt tenebris, enaicue-,
re non nunquam quardam fcintillulae veritutis, qua; mar nifeflo indicio fuam produnt originem , fanicris loquor
rationis ufum juncFuro traditionibu.s, ex altius repetenr da fama celebratoque cum mffructioribus gentibus com-:
mercio derivandis. Quod vero[in genere de fcriptoribus
ethnicis dicere convenit, id nec negandum
de
HOME-?RO.• graviiTirnislicet tenebris oppreflus lucerntarnen ve- ritatis, quamvis aegris ocuiis, adfpexit nonnunquam, at- qne
ade
o pulcrisdivinaque niajeftate dignis cffatis fua dir
flinxit pöeroata, ut eaprofulifie nonpoeniteret divinalu?ce collnstratum bcmirem: ex quibus, fpeciminis loco, qutedam decerpfiiTeSc illustrafle juvabit,
§. nr.
Ft primo quidem orrnium lubenter fuperfedernus
cpera multa coacervandi pöetteIccaJ,
unde
Numina diecredidife illum conflct, qunm nulla fernie pagina fit,
quinluculentiffmumejus reiperhibeatteflimonium: ma¬
gis i.ticue quid de illis eorumque numero fenferit ambi- gitur,
Fuiflg
etiam exantiquilkmoruni ordin,e
ppetarum?® ) 17
( @
ejüi nnicum elTeDeumadferuerint,
permuitts
e vetufbtlsfonte erutis teftimoniis commonftfat CLEMENS AL EX- ANlJRINUSc),cujusfideadtuiifte fuffeceritha?cORPHEI.
MSvgv ö
saogcc Koayoio ccvccktoc
A&dvoirov «• -
& alio loco:
'EL? sd dvrcyevrjs hes svycvu 7Tccvtoc rirwrat
Quajque
SOPHOCLES habetEv Tdis d.Ä7J9"g i MKTtv s7s g^tv ©ges Os aqoivcv t gr svfe xyf ycciotv (Jtctvgqv Ucvra re yjxqcTrcv cl^/xcc, voivgyoov ßlcts
At vero tam claris oculis veritatem adfpexide HOME- RUM,, nonequidem.adfeverare aufim: id vere mihi di-
cere pofie videor, five totidem fuifle crediderit numi- na,quot nomina adfert, five iliisgenios intellexerit,in qua
fententia (upra obfervavimus MAXIMUM TYRIUM eile, omnia tamen clåriflime illum indicare uni parere
fiupremo Numini. Id enim non illa indicant tantum loca,
in quibus celebraturZ^us- rcc Ssmvverum etjam
hoc Hectoris tedimonium <?)> .
HjUfis" $s fxeyccKoio dies 7rsiHjooyghcc ß&Kvj
Of.TzS-Ti hvvjrolai vg&j dSccvccrciaiv chclccst.
& man.ifediffimum illud Martis effatum f).
Hfj.sis fxsv yuq 7TccvTss o (rot 3'sol ha ev oÅvfX7ro)
t.ci t g7tmh&b\rm h&i
$eSfxy-fjte$-tt
r/.a^cs,Adeo ut fl non poéta noder dignus dt, qui illorum ad- fcribatur philofophorum ordini, quos Menipnus apud
LUCIANUM g) dicit r&s <xXK&s cc7rccvrocs &s&s «7T?Aa5-
trccvTOis hi ycvco rrjv roovoXoov dgyrjy oc7iovsy.stv, locum cef-
C te
c) Keyes 7T(>ct es7rriv.es toks YXKryas p. m. ag feq. d)
Vid. IL XIX. 263: Od. XIV. 15<p. XIX. 303, e) II. XII
241. . /) IL V\ 833, feq. q) Vid. Dialog, qui infcribitur ket- qoyhi7i7ios Tom, II.p. m. 213.
@ )
18{ @
fe fibi infer illos vindicat, qui, ut
idena inquit Menip-
pus,
hrtficc^l/ihsvofjiisvoi,
iroKXéf rs ccvtbs u7ts(pc6ivov, y&f Åcfjtevot rov fxév tlv'oc Ttgootov Beov ItcsymA-ev, toisdg
r«dgu»
rg^«
kW
t^lroi eve/jtév ty\s beerbtes. Is veroDeorum prin»
ceps, HOMERO diclus rd Ttfötoo ©sdv,
viribus gaudet,
qux nullis circumfcriptte
limitibus
anemine coércen
queant,+ ut Poétaortuloquitur:* =1 t\ \b) / J •/ _
ctvtig os vev bti oics vccv smvocito
Ovcis fj.u7\ *t(pBipOS^ S7ISi'/j 7tcåv (pSPTMTQS £$**
Queis confona funt litec ejusdem effata i)
tb yd% Kgcctcs idl [Asytzov
& k) f ^ if
- - JtWoctoci yciq ccnoivrcc
Qui potentiä gaudet
quidquid voluerit efficiendi, ejus
etjarn fcientias orunia pateant, necefte
eft
: /)o yeep (Zsvs) c'iösv oepowtM
Keque vero ita
fuo
Jovivindicat
poeta potenti
am&
•fcientiam, ut cetera numina hifce prorfus nundata v-irtu
■tibus liftat: in genereenim runt omnes
Dil
- -
dpsgtsfici dvagdv ni)
&
©soi dg ts Thxvrco' Ccici il)
iNeque minus
id
cumjove habent
ceteranumina
com«mune,quo., tanquam cerrifftmo characlere,
Dii diftin-
gvantur
ab bominibus, dBåvooviuv loquor,
quamita fä-is.
numinibus vindicat poéta,ut ccBxvcZt&s
©sés paftim
op- ponatBwfrdis dvB^Lyncis^ altiusque in
arcanaDeorum
pe-netrans rationem pandåt, cur monendi legi non teque
-ac homines pareant;
Od yoc^inquit, crlrcv
såhr é Tilvutf
citvtäct olvcvTg»
b) IL FUL US- ') 1L ]X- k) 0cl lF- 2F<>
XIF 44j. I)
Ol
XX, 7p. m)IL XXL
264. n)QA
IF, 37'■§>