o
DEO AUSPICE.
Diflertatio Politica,
8UBDITI&
Gjuarru
In Regia Upfalienfium Academia^
Adingenii exercitium..
PRiESIDE
JOANNE FREINSHE-
M I 0> Eloquentis&PoliticaeProfefTo-
re Skyttiano.
Publica examinifubmitlit
LAURENTIUS RERGERI ^mm/
Stockholmen fir*.
hforismatutinhdiet30.Maq inAud, Guß. Anno1646*
f
U BSÅLI jE,
,, - - -1 ^ -- im 11um 1 T
ImpreiTaab
Efchillo
Matthias.Illuftrisfimo Domino,
acEx- celientisfimo Heroi,
DnPETROira^/
Comiti de ^ifuw^fwgfji/Lib. Ba-
roni de
&éintyoimett /
Domino in fötfofxr/ 6c
c.Regni
Suecis Archidapifero & Sena¬
tor!*, fupremi Judicii Prsefidi,
Vefmannias 6cDaIekar- iix Judici pr o vi n-
ciali, &c.
Summo Mcecenaciac Patrono.
D. D.
yilußrißime
Domine, 8xceüentißimeHeros.Vamvis cogitanti mihi quam publica negotia, T. E. in ampliffirno Sc iliuftri
muncre confiituram > impediaat, in proclivi
effetintelligere:
nihilommustarnen tibi hunc ingenii niei faetunj offerre, tantiq; nominis aqfpiciis lucem adfpicere
non erubui. Quare temeritatis Sc audacias argm
pofiem ; nifi fcirem te graviffimas occupationes,
honefto ftudiorum otio folcre di&idere ; magnofq;
vires, oblata fibi munera, non fua magnitudine,non precio>fed offerendum voluntate aefliinare. Vir-
tuturn tuarum in tanta dignitate amplitudo, fingu«
laris fayor, & eximia humanitas erga literarum a-
iriatoresme permovit. Beneficiorum tuorum ma- gnitudo erga parentem meqm cfoariffimum exigit
ut devotae pietatis cultum exloivam^. Huic acce«
dit, quod dilcurfum hunc, ex prudentia civil! de«
promptem partem muneris tui attingere putabam.
Tu publica negotia confiiio 8c prudentia dirigis^«,
Tu quibps rationibus in officio gaudentes fubditi contineantur, & fcientia compleöcris; & confiliis
opportune promis. Qua arte mltrufti fuerunt Re-
rumpub. hmdatores, 8c confervatores haec ad res
pubJiicas gerendas multum habet viriurn atq; rno«
Å z men*
menti: Tu E.H. ea ita excellis,ut farna tua seter-
nis monumentis maneat perpetua. Accipiasergo
laeto vultu faventeq; animo,quod tuo fub aufpicio prodit, meq; favore tuo Sc grada
dignare,
& ni idgrave fit in clientum tuorum numerum recipQ^.
Quod fuperefl>Divinam Majeftatem fupplex vene¬
ror> ut T. E. Patriae bono Regnorumcj; horum e-
molurnento quam diutiflime fupereflevelit. Scri-
bebam Upfafiae, ip^Maji 1646*
hfvmiätMM clicns
Laurentius Sfomawt
}¥. $* $*& $£ É* ife. ♦-*f£iHt 4? &ife5jk 4? 4f4?
<GTN56c>5^S6c: Aröpc »56c^6c ^Qc>öc x>cjpcx*rx^- cy^Oc^o-.ajc50cbocyöcDAcpöc :sq<3öcr*>cd$c55c ^Oc3oc^c"icc-»crj^c^cc30cO2 eft i|* 4«#r> *#*tfcftw W&$rtfn&+f$
Diflertationis Politicce
Do
S U B DITIS
T H E S I S I.
Icut origo Politicas fo-
cietacis eft å natura; ut omncs pie probeq;yivant, & omnia iis, qua- tenüs fieri poteftjfuppetantquae
ad
vitam commodé degendam funt
neceflaria. Arifl:. i. PoLa. &3.Pol,£» Ita etiam Po-
litico beata civium vita propofita erit; ab eoq; fa- \
lus 6r utilitasReipubl.
poti/fimum
quseri debebio*Cic. Att.8. ii. Anfi 3.Pol. i. Ut autem facilius ad
hunc finem perveniretur,
neceflarium vifum eft,
uteffent plures
vel
unusqui praeeffet, in quibus praelu-
ceret excellens animi virtus&prudentia Angularis:
alii qui parerentac
velutiducemfeqaerentur,ejusq;
imperata parato
animo acciperent & ampledieren-
tur. Uli Impeiantes & plerumq;
Magiftratus
:Hi
A jr Pa-
1 .4
I /
Parentes Si Subditi appeliantur. Nobis vero im- praefentiarum nonnullas pofitiones de Subditis pu¬
blica cenfurae fubmittere animus eft.
IL
Omnes qui fummae poteftati fubfunt,genera- tim dicunturSubditi, & pro varietate Rerumpubl.
ita variant? acdiverfam naturam induunt, ut com¬
munisdefinitio vix exhiberi queat. Sic tarnen de^
finiri poterunt. Subditi funtpars Reipubl. dete-
rior, meliori parens? ad communem omnium falu?»
tem, fecundum legcs <kmorescujusq; civitatis.
III
Cum vero res pulcherrima fit ordo nec quid-
quam flne eo
ftare
poffit, fagacis naturas induftrianon omnes äquales effinxit; quippe cum exquifita aequalitas turbarum fit origo>grata verb inaequalitas,
rcrum ftabilimentum. Divifiones igitur varias re- pertae funt. Quarum iftam,utrebus noftris conve-
nientiorem fequemur? qua nmltas apud nationes in
tres ordines diftributa fuit omnis Subditorumnado>
videlicet in Nobiies,Sacerdotes&Plebejor*.
I
Nobiles interfe gradu differunt, qui varius a- pud varios repertus eft. InOrbe Chriftianoferme tunt.
funt primigrådus
Nobiles,
quiappelfatione
alia non difcernontur: inde Barones : fuprahos Comites ttum Principes, non illifummi> (ed qui fupeiiorerrs adgnofcunt^.
V*
Saccrdofcalem ordinem nemini nifl fibi fub- ditum efle contendit Romanus Pontifex : Sed ex verbo D e i jam olim explofa eft Satanica illa, 8c Rebuspub. evertendis naca iniolentia,per quamet- iam> Ecclefi# union« disrupta, fealiosqjnon feren-
dis nominibus olim dißinxeruntj». Hincenim Ec- clefiaftici, 8cSaeculares: Clerici,Sc Laici: Spiritua-
les, & Mundani appellari ceperunt: quum omnes Chrifliani 8c fint8c efle debcant Ecelefiaftici, Cle- rici & Spirituales. linde neq; line fummo aut fa- crilegioautpeculatu, hasctam infignia nomina fibi
foli$ uilihomincs adrogarepotueruno*
V I.
Cum ordine Sacerdotali conjunßus eft Aca-
demicus 8c Scholafticus, antiquitür\ Quae res,
quum praeter confuetudinis vetuftatem habeat et-
iam rationis nonnihil $ Nosedam honeftis literis o- peram dantes,hac in Reip. parte cenferipatiemur.
V11.
Plebeius Ordo,qui &å gradu tcrtius, fignate
fölet
I folec å quibufdam appellari (LettersEftat)commo- diflime videtur diflribui pofTe in Oppidanos & A- grefter*.
vnr.
Oppidanorum tria praecipuéfunt genera: Mer*
catores; Opifices; Mercenarii. Quibus in mariti-
mis urbibus quartum accedit,Nautae. Idq; ferme
quum & virium plerumq;partemmajorempraeftet;
8c meretturam fepé exerceat, femper adjuvet: re^
liquis fuojure videtur effe prasferendum-i.
IX
Inter reliquos primum Jocum fibi vendicant
Mercatores; qui quae in Repub. fuperflua funt, 8c
fine damno evehipoffunt> eyehant: lltilia8c necef- faria, quae apud nos non nafcuntur, advehant. Et
ita Mercatura Ciyitatibus nön folum utilis efl, 8c frudtuofa> fed etiam neceffaria. Damna fi quas fub
praetextu commercii ex perfonis negotiantium in-
ferri poflunt; impedienda per infpedfcores & mo¬
deratores> ut nemo å licita negotiatione prohibea-
tur, illicita verö omnes abftineant,&honeftum lu-
crum ad quam plurimos pertingat. Certum pre-
tiumfingularum mercium>quatenus fieri potefl:eon-
flituatur; confufio mercium non permittatur? fed
unus unum Mercaturae genus exerceao«
X
x.
Hinc quseflio, Ån Monopolia fintlicita fua qua- fi fponte oritur. Ad hunc icarefponderi exiftimo,
ealicita efle>"qu® publica funt,ut quando
å
civita-tibus & Rebuspub. communi lege propter bonurn publicum inftitüuntur : privata vero quae ob priva¬
tum commodum fufcipiuntur illicita & jure
civil!
prohibita. De Monopoliis agit Arilt. i. Pol. n.
XI
Quia autem noa omnes Tunt tam felices ue
amplam Mercaturam exercere
poffino;
Sunt nonpauci qui viliorem Mercaturam, eorum
fcilicet
qui dMercatoribm tmunt^utftatim veridanh cum Cic.I ofE car«
pant, cumnihilproficiant niß adm&dummentianturt quorum
quidem meafententia iniquior
eftcenfura fi
omnespromifcué notentL-». Non enim iis
RéfpuK.
carerepoteft. Nec
quifquam viiioris
corporis partes,fi
corpus fanum volet, commode
abjiciat. Eodem
tarnen jure cum majoribus mercatoribus (hos ma-
gnarios Apulejus vocat)
prcpolas iflos, & inftitori-
bus fimiliores,cenferi non oportere concedimur^
Xlh
Caeterum inRepub. maximeneceflarii
funtO-
pifices,qui varia opera quorumin eivili & quotidia*
na vita ufus eft, efficiunt, quae aüt ad
neceflitatem*
B aut
au* ad commoditatem,autetiam ad ornatG &fplen*
dorem Civitatis pertinent: Multis enirn inftramen.
tisadvitam opus efle afftrmat Årift. 7. Pol* 8. Et Sapiens fine a^tificibus civitatem <edificari negao.
Syrac. 30. QuinimoCic 2..offic. JJluidmmerem, in»
quit»artiummultitudtnem-i finequibuivilaommswnulla ejepofeB*
j^utsemmagvisjubvemret>«;u<x, efjet obUBattovalcntium* cjuiivi»
&** aut cultu* corporis, wßi*m multk artes nsbü mimßrarent.
Hujus rei illülbe argumentum etiam efl, quod Deu«
in Repub. Judae Tum arcifices qui tabernaculum &
arcam foederis aedificarent? fingqlari fapientia in-»
ftruxit* Expd*>i._
X I liv
Extiterunt olim nonnulli Philofophi & Ref»
pub. qui opificia contempferintvyerum maximofuo
cum damno. Sicut&i Romanis ingenuispudori tu- iffe hujuimodi artibus curam impendere afTeverat
Dionyfi Halicar. !ib. 2. de inftitutis Romuli. Ve¬
rum exifümandumid fa&um fuifle in primoRomaei
nafcentis exordio, fed poft aucta j m utbe defiifle?
cum ne vix quidcm alittr iua magnicudin© confta-
repotuilTét. Quin etiam Flcrus in populo Roma^
no artium officioruroq; agnofcit difcnmina, dum
bit»•; A .-ervio Tuüt'j Regi)?. reläts*»in m, digt ßu-s
int LaJes sdecturwatdg >olie^u dtßrtbutm: Sumnta^ Regig ioUr»
ttAyttaoriUjsata.eAlUjpub. Mommapatrmcntj^.aigmutünxtatu,
artsum
årtiumofficiorUMfy difcrimtnamtabula* refirrentar* acfi<?maxi¬
macivttat) minima domuadiligentiacontmeretur. Lib. 1. 6.
X I v.
'Quantum vero damnum fit carere Opincihus
re ipfa experti funt Ifraelitae fraude Philiftinorum , qui caverunt ne faber ferrarius effetin terra Jfrad,
ne forte fibi gladium fabricarent, auclanceam: fed
coaöi ad Philillinosdefcendere ad acueodum vo-
merem, ligonem & caetera ferramenta, &: ita iner*
rnesinvent?.7 cum pugnaedxfcnmen e/Tcnt fubicuri.
i. Reg ij. 19' Secus le habet in patria noflra, ubi
variae arces urgentur,ac excoluntur, Sc omnis gene¬
ris inllrumenta parantur,non fine ingenti Rcjpubb
commodoinligniq; fru diu.
XV-
Mercenariorum genus infimum, & nifi coer-
ceatur>fiepe magnorum in Repub. malorum caufa»
necefiarium tamen eft,ad varias utilitates, qtiaefine
horum opera difficulter expedirentur: *etiarn ad
fa¬
miliäru m quot<diana miniileria,p
raefe
rtim
poilq
uamfcrvitus, quafi cum Chriftiana religione pugnaret*
noftnsexiocisaudloritatePontificisolimfubiacadl»
XVI
FuitUrbanurr» vulgus. In Ruftico pro loco-
rum pofitu ac natura \*nx
poflunc
eliedifferentnej
ii 2, Ven«-
•
•>" ■-■■'■•"' ~*r »• ; • r? - "-->
Venatores,Pifcatores, Aucupes,Metallarii, Murile- guli: ied urmpraDcipua efi: divifio in Paftores 8c A-
gricolas, quas & pluribusin locis ufu obtinec; & in-
ter primos fhtim homines recepta fuit. Gen. 4•
XV II
Ex his Paftores, quoniam loca gregibus & ar- tnentis apta fequuntur, vagam & iylveflrem fere
vitam agunc: eoq; ferociores plerumq; fiunt,&fae- pé ad latrocinia prompti: quae res olim bello fer-
viJi.originem dedic in Sicjlia, Dipdor. Sic. üb.34.
X V II lo
Sed Ägricoiis qui agris colendis operam im- pendunt, ex quibusnon parum utilitatis ad utilita-
tem publicam redundat; vivendirat»o ec innocen- tior, quo magis cum integritate &morum probita-
te eft conjundia. Maxime^ neceßaria nifivi&wmitioruex-
pertes commcde ms agere poße Dttam exißimemus, Arifl. I.
füllt, f.
X I X-
Agricultura autem omni tempore laudabiüs ex- titit quod homines in ftatu integritatis in hortu po»
fiti funt,ad colendam terram : Sequentibus iubin-
de temponbus tan to in prerio fuit, ut non folum
vulgus led etiam excellentioies eam exercuerino.
ut
utPlin. Iib.i8.c 3.hifl:. natur, ipforum manibus im-
peratorum affirmat cultos effe agros. Prifcis ergo temporibus magno in honore fuit# Et quidemre- (kej q Uia omnium rerumi exquibun altquidacquiritur*,nihil eft
agriculturamelius$mhtldulcius^mhit uberiusy nihtldeni%liberisho-
m inibus dignitet> Cic. x. offic» Nunc tamen fequiüs
feculumtantum å morevetuftatis deceflit,ut Agri-
cobe inter viliores haheantui:«
XX-
Quia tamen magna pars falutis & incolumi-
tatis, Reipub. propter
necefikatem
fxumentorunidebetur agricultura;,proderit Reipub» ut erigantur publica granaria,in
quaedum
copia eft & affluentiaannons, coematur ac colligaturfrumentum, ut an-
nonag difficukate pacis beliiqi temporibus fuperfit
in Reipubl. ufum, ne miferis & inopia preflis deli-
bratis arborum corticibus & ftridiis fiondibus fit Vefcendum-.. Sic ob defedium rei frumentariae>
civirates, exercitus, & integrasReipub. ad extrema redaCias effe feftaturhiftoria^. Quare Alexander
cumAbuhtes nihtlcommeatuum comparafjet,Jed triatalentorum
milliaobtu'ifjehjujjitargentumequtsobjtciyutverb nongufiabant>
dsxit,Jpduidnobüprofuntta quacomparaßi få Abulittm mvincu- Ucompegit. Piut. in vit. Alex. Sic eohors Ufipiorum
eo ad extremum inopia venit ut tnfirmijfimos fuoruwi
moxfo/te ärelös vefcercntur. Tacit. in vit. Jul# Ågric.
B 3 XXI#
X XL
Erat aliud genus eorum, quibus fuprema pote- ftas vel ad minifteria privata, vel ad publicas cura-
tiones varic utitur: quod in ordinibus fubditorum
non recenfuimus, non, quod & hi fint fübdiri; Sed
i- quiaex cceteris ordinibus,de quibus diftum eft, imperantium arbitrio deliguntur. 2. Quiatum non
uc fubditi, fed ut inftrumenta regnantis;confide-
rantur.
X X II.
Ex his qui vilioribus curationibus aut officiis praeféöi funt, fic tarnen etiani imperantium perfo-
nam,utcumq; imperfefta& hebet? effigie, quem-»
admodum minores guttaefelis imaginem, repraefen-
tant. Qui vero magnarum rerum confiliis adroi- niftrarionibusq; domi bellive adhibentur: ij vero, donec in eo honore agunt, corporis imperantium
partes efle videneur. JL. c,ad L. Jul. Ma>eft. Sic-
ut olim Perfarum reges,fiios oculos,aures&c. ha-
buiffeSc appellafie
X X I II-
Milites etiatn, quiapaucdlimis in Rcbuspubh feparatim
haberi confueverunt; fed
ex cscteris or¬dinibus,ut respoftulat*ad tempus deliguntur* pro
Reip. diftindio Scperpetuo
ordine
non habimnur^xxivr.
XXI v.
Ex ufu verö Reipub.erit, ut finguli ordines fua
habeant collegia, quae fireélé formentur, occafio
feditionisprasfcindatur : ficut &Opificibusfaa con- cedentnr collegia, qucC fic inftituentur? utpraefeéii fingulis artificibus praeficiantur, qui infpeélionem
habeant, ut opera &: artificia>fide diligentiaq; fine
dolo, fuco aut fraude juxta artis cujuiq; praecepta
perficiantur.
XXV.
Ut autem Subdici gradibus
diftinéii
funt, itå expediret Reipub. ut diftin&is modis Oeconomiaerarionem, inirent- Burgersd Doclrin. Polit. c. io.il
4 qa& fi re&é obftrrv<*tur> & procujufq; dignitärs
& tortunae racrone inflituatUr5luxus, inutiles bono¬
rum profufiones, & iumptuum occafiones impedi-
etifur, privata egeftas minuetur, publica onera lc-
Vi ora reddentur, res familiaris augebitur. DtvitU
entr» vnagna,non tam multéacciptcndo, non muhos (um<
pn+*factendocelltgumur. Maecenas apud*Dion. iib.f2.
XXV I.
Porro quemadmodtim corpus h imanum tum bené conrticututn erit> cum finguli membra, offi-»
c or cui tunt a natura dtftinara, reöé fuogentur:
fic cuam civuasbené ent format*, cumfinguli Subi
dit-
diti fua officia, tam ea quse privatam, quam etiam publicam fpe&ent utilitatem exféquentur,
XXVII.
CumMajeftatis tam eximium fitdecus&am-
p!itudo,ut nulli nifi Deo Sc naruras legibus fubje-
éta fit, inter alia officia quibus Subditi vi fubjedfro-
nis Sc officii ipfi funt obftridi; inprimis honor fe offert, qui in agnitione ordinis, &" veneratione Ma*
jeftatis confiflit, utnihil nifi pium,probum Sc ho*
norificum de Magiftratuaut fentiant, aut judicent,
aut dicant. Tenentur igitur Subditi Magiftratui
omnem honoris cultum txhibere, eumq; venerari, juxtarnonitum Apoftoli> Deum timete, Regem hono*
rate. Imo nefas ett eum non venerari cui impe*
rium, Dei omnipotentis providentia conceflio«
Quapropter magno femper in honore habiri funt
Reges bonij eorumq; femper exirnia fuit Majeftas.
Sic populum Judaicum, quo ne ullus quidemfan*
élior, Reges fuos Davidem, Sa^omonem , fummis
honoribus proiecutum effe docetfacraScriptura.
X XV III.
Honoris comes ett amor & benevolentia, ut quandoSubditi pro Magiftratus fui mcolumitateSc
falute vota
fufcipiunt,
i. Tim.2. Nec finepace Scfecuritate Nagiltratus, Subditi pacem Sc fecurita-
tem
tem obtfnere pofluntL?. Nejp tutlus tmquam im¬
perium eft, quam quod *amore & benevolentia mu-
oitur : benevolentiam quidem viribus nun quam ,
benevolentia vero quam plurimas vires expugna-
tas everfasq; efte comperimus. Lengeenim valenttor
amoradobtinendumquodveIis quam timor* Nam timor abtt> ß
recedü,manetamor : acftc* uttlle in odtum, htc tnreverentiam
vertatur. PJin. Epift.g. Et vere amor éft inftar ia-
gittarum Sciluri, in iafciculum compaélarum, quas nulia manus frängebat aut infle/lebat^. Flut, m Åpoph.
XXIX.
'Obedientiam praeterea Magiftratui Subditös praeftare decet, in omnibus iis> quae autlegi natura- Jbaur divinae non funt contraria; quam praecipiunt
Sacne literär Rom.n Graves quoq; päf
{im comminationes denuncianturpoenaeqj infli-
guntur iis qui Magiftratui fefe opponunt, & pacis publicae funt turbatores.
Num.i^v.
k. 8cfeq. Sedhaec in univerfum vera> ftngularum civitatum legi¬
bus aut moribus difcrimen ac modum accipiunt»
quem fervalTe ialutiferum femper j tranfcendifle
non femel exitiofum fuio.
XXX.
Hinc quaeri potefl: utrym Magiftratui duro*
G inju^
a vera religione alien© fit obediendum»
quod affifmandum putamus,- Quanquam Subdici
parerc non poflint apt åebeant in iis quae fionefta-
ti aut pietati funtcontrarias Daniel'g: M#gu *wm
obediendum Deo quam homtnibto» A<S. Ita in HS; quäß Ms non repugnant, &tenentur& debeut) i.Pet.2.
CumM^giftratus nonnunquam iraprob'us Subdito-
turn mgrita fit poena^ Job, 34. 30. Xmprobitatern
Principes tor-
quebuntur.
XXX?,
Si falvamSubditi omniq; malo liberam yolue«
rintRempub. &,incolumcjm?virtucibus operan) da-
jt)uptj &inprimis pietati, quae caeterarum eft fun-
damenturm qudßblatd, fidcs> etiamtåfociefasgeneris humani9 tåun.a-cxceBentiffima-virtmjußiiiafpßHitrK^flC|tibdCn3t.
Deor. Ea veré tanqyam ftabili fiindanrento ja£lo>
inconcuffym quidquid luperflruxeris erit. ut veri
Ariib Ret. adAlex.iqnuat. Deumijsmagis effepropitiumt qui tpjupt €nix\uå^emrantuK,, &cg. Pol.8. rnonet primarp
curam elfe dcbere rerum divinarum. PJut.cont.Co- löt. inquit: Mihiurbs videturcitiutßnejolo,quamRefpub.ß*
ne opimcnc.de DeoyauiCGnftituiyautconfiitutapoßcfervari.
XXXII.
lie Refpub. felix fit Sc Fortunata,aequum eft,
imo
imo eti3m ufus Sc neceflitas poftulat'* ut Sübditif qui bonis & commodis frui velint, tributa eonfe-
ränt, ut ita commodrus fub irmbra pacis, ac publi-
eae quieristutela felrciter vivant degantq;, cum iis taaquam fondamento inniratur? guibus fublatis*
quid qu^efo amplius fupereffet, quo imperkim de-
fendi codfervariq; po/Tet. Null* eritmquiesfinearmis % mj} armaßne ftipendtü: neqßipendiafin* tributü habetiqutunh lacit.4. Hifå. ornament* paris faat, bsüi^fubfidriu«
Cic.pro Leg.ManiL
xxxrii
In exigendis tamea tributis moderationemka-*
bendam virifapientes reöé iuadent. Multi emm pe-
cunitsacerbe ccnyutrendiuplustnvidia(ibiquamvirtumaddiderurit.
Tac. 3. Anal, Tum etiam facilem crediderim fore
tributorum exacHoaem, fi Magiftratus habrta ra- tione difficuhatk, veibenignitatistemporum> pro
cujufq; facukatibus exigat. Nam cenfusresfaluberrt-
mamagnofuturo tmperio; exquobelli*parisq^ muntat non viri- timJedprohabitupecuniarumfiant. jLiV.Üb.I. C. 42» PaciS
quoq; tempore
graviora praefertim tributa five ab-
oleat, five minuat: memineritq; nonRempub.Juam tjfe
fedfe Retpub, Senec. Hb. x.de dem.c. 19. Et ut tutelamfic
procuratimemRetpub ad utUHatemeorum quicommißifunt, nött
corumquibmcotnmijjtesUgerendmttßf. Cic*X. odic.
c 2 xxxrvL
v- XXXi
Atq; haec de Subditis pro radone
temporis
Stmfiituti fufficiaote Deum imtnarealem ardentibus
votis ppecemur, ut Rempub» hane noftram quam
diutiffime florentiffimam & poteutiffimam confer-
vare , hunc ftatum protegere>&: fpiritu fuo fandio>
tam imperantesyquam parentes regere velit. utfia?
g-uii virüutis pietatisq; ftudia
foveant
& ampleébn-rur; eaq; jundfo>amata ac prop3gata,eundb in Dei
immortafa gloriam £c publicse telicitatis frudiuni dirigantqr,
Quseritur:
1.
Ån aliquis duarum civitatum
posnt eile ci vis ?' Dift.
2. Än
diverfitas nationum in be¬
lle
cöiifticofa Repub. fit toic-
randa
?-Åit.
ä
Ån prxft.ee principem efle bo-
num,
conliliarios
autem ma-los5anvero
contraiÅfftpoft.
4. An
4-
Ån quivis Nobiüs ahtiquu?
prasferendus (it recention ? N.
f.
A
ndux belli aliquando fuge re
fine repreheniione posfiL * Aff
hiteratißimo Juveni,
Da LAU RE NT. IO BER-
GER ! SKoftiann/ Stockholmen*?,de Subdi-
t38, publice, &egregié difputanti, amico& con- viäon meojucundiffimo.
Qlngula quidem
optimarum artium ftudia, fuumobtinent decus, honorem &: frudium: Civilio-
ra tamen hane indolem & naturam habent, ut in vita civili maxime neceffaria, magniq; ufus e/Te vi-
deantur. Has artes modum imperandi, & paren- di pnefcribunt; & adiiones noftras tam publicas quåm privatas dirigunt. Eae vitam,moresq;& of-
ficia informant; Illae regna,imperia,civitates& ur-
bes honeftantrornantq;. Crediderim equidem,Li-
frimu-iinie juvenisjhisc tibiin mentem yeniflfci 8c idcir«
idcircocmanfuetbra haec ftudia- virefcenfcem hane
ttiam asratemmagis prae cjeterts oble^l&fTe. Quod
etiam publico hoc teftimonio egr&gmprdba^dum ingeraum IM» in civil! PhUoiophia exerces, ac
prudentiae iludiis
reddis
llliaftrius. Non enim fc*cus acfolis tplendore unrverfa in orbe hoc mferio-
re illuftrantur : Mcns.vitae moitalium ar-
tium liberälium praefidiis, & cultura. firmatur & e-
mtefcio. Itaq* ^uod bonarum Jker»umie€W<is
fevbtor exifüs>i prsBjfbntiflimi Jaboris , nobile praemium referes: pulchecrimam ingenii gloriam»
&Ljucqndos ftudiorum tuorum,fryftur'. Val^*
Amorü tåkåntvclmti*ergo(tdjicer^
mlm-
mI C O L A U S l s 4. A OH
Xincopenfise