Mag. CAROLO FRED.

D. B. v. : f •

MELETEMATA NONNULLA GENERALIORA

usu

SYNCHRONISMORUM

IN ANTIQUIORI PATRIA HISTORIA,

CONSENT. AMPL1SS. ORD. ,

PRAESIDE

Mag. CAROLO FRED.

GEORGII.

Hist. Prof. Reg. et Ord.

DISSERTATIONE GRADUALI,

EXHlSET

JOHANNES LANGE,

GOTHLANDUS,

IN AUD. Gust.MAJ. DIE XXVII. MART. A. MDCCLXXIX.

HORIS ANTE MERIDIEM SOLI TIS.

UPSALIiE,

Apud Joh. Edman, Direkt. &Reg. Ac&d, Typogr.

IN

SACRAM REGIAM MAJESTAIEM

MAGN/E FIDE1 V1R0,

GENERALIS LOCUM

TENENTI,

SUPREMO ARCIS IN GOTHLANDIA

PRZEFECTO,

EJUSDEMQUE PROVINC!#

GUßERNATORI,

REGII ORDINIS F.NSIFER. EQVITI, FERILLUSTR1

GENEROSISSIMOQ FE

DOMINO

ac

LIBERO BARONI,

DOMINO

CAROLO OTT.

von

SEGEBADEN,

MAXIMO

OPTIMOQVE,

M/ECENAT1

Si

^Suftulit

Maeenntem quondam pia

^{in Ccelum,} decoratum laudibus

Mufa Maroni* azquis»

Nominaque

ad Teros

transmifit

clara

nepotes;

TE mea Mula canat, quo non

eft do&ior alter,

Plura nec Acnix,

qui prüftet commoda genti.

Ferveat at fimili quamquam

mihi peTus

ab

igne,

Non tamen Andino poterit Te carmine Clio, Quod Tibi debetur, coelo _unquam

noftra

beare.

Occurfant animo domui benefafita Paternae

Praeftita,

& ante oculos meritorum filva clientis

Sifritur; iEfchyleo

fed, cum fint

digna cothurno Omnia,

raucifonos dum tentat tollere cantus,

Pegafeoque lubens contingeret aftra volatu

Vätes, heu! miferum

difperdit arundine

carmeH Stridenti, &: laxo

percurrit pulpita focco.

O! _tamen, incodhim

generofo peTus honefto, Refpice,

quae

dantur TIBI,

vultu dona

benigne, Qvxque TIBI fan£fcae pietatis figna manebunt,

iEthereo donec fiuftenter munere cceli.

Pcrilluftris Generoiiilimique Nominis Tui

Cultor defotiflimus

Johannes Lange.

VIRO

Admodum Reverendo _atque

Praclariflimo,

dom. johanni fåhr^eo,

Ecclefiarum in Habiingebo & Sjilte Antiftiti & Praepofitö Graviffimo,

Ut avunculo, it^a Patrono

Optimo.

Upfalicis ^TIBI

^quae

^mittuntur, Avuncule, ab arvis,

Accipias miti

^munera

fronte

^precor,

Non flint hasc, fateor, meritis bene congrua

magnis,

Queis me

devin&um

tempos

in

^omne tenes.

Judice fed TE, qui modo fe debere fatetur,

Et

plus

quam

poflit folvere, cuntla dedit.

Heic quoque n mentem

placeät,

non munera

dantis*

Refpicere,

haud alter plura dediffe queat.

A teneris quo me

complexus

^arnore

fuifii,

Me

dignum pofihac

^non

minus elfe

putes.-1

AB _{ego, quse}

reBant fugientis

tempora

vitse,

Illa

voluptatis fint TIBI plena

precor,

Adwcdm/2 Rever endiatque

Prtfclariffimi Nominis Tur

Cultor Humiillmus

Johannes Lange.

§. i-

nimum ad priici Septentrionis res

diligentlus

rimaii-

das qui adjunxeric,

contiåuo deprehendef,

non modo eile ilias multa rnerfas caligine, qua? vetus eft emdiforum querela, ^verum etiam, hacce in Patris

FlifVorias parte, adeo väciilare tefiimoniorum, quibus ni- titur,

auåoritatem

^{, ut} pertenuis, ß modo ulla, ^ex his

tenebris aliquando

emergendi affulgeat fpes. Profe&o

absque Oriis

Islandis föret, nefcio, quid tandem de ßatu

rerum vetufto noilra in Aråo, quod operse eilet pre-

tium, fciremus hodie., Neque ^vero temere & präster

rem his Islandorum monumentis tantum tribuitur. Et- enim notum eft, nono port Chr. Nat. Seculo, Islandiam,

infulam Norvegias oppofitam, coli ccepiße ab illis, qui impocenti Haraldinae dominationi fe fubdu&uri, tutiores

ibi penates quaerebant. Erant autem novi Islandiae co- 1'oni non infimae fortis & de plebe homines, fed Illu-

ftres & praecipuae dignationis viri, quin & in illis ^non pauci vd Regiis natalibus clari. Hos inter nominantur OLEIFR, a quo generis decus derivat Arius, Frode di-

dus, celebris Islandorum Hiftoricus; BODVARUS, trita-

vus Sjemundi Polybißoris, qui Eddicis fcriptis inclaruit;

FLOKlUS,

SLÅTIU31ÖRN,

THORDUS de Hofdio, &

A _£ pr«»

\ 6 r sQä

w ) 0 <as»

prajter hos multi, non e Norvegia tantum, fed ex Sve-

cia quoaue criundi* quos longo ordime reeenfeos, ftir- pls originem allos e Pomjotheriana Regia domo, a! i^os

ex Yngiingica, e Lodbrokiana alios repetere docet Lind-

imma S. h, e. Liber Originum Islandi^, & eo Torf^us aljique. In tranquiliis hi

fedibus,

res per Séptemnonem

& fuo & patrum revo geflas, ^qux hos tales viros latere

non poteranf,

fédulo

per otium

recolere,

&

fimpiici

can- dore, populo ifti panter ac xtatl proprio, fideiiter no-

tare coeperunf, pro ingenio gentium veterum borearum, quibus nihil ^teque erat

cordi,

ac majorum celebrare fa-

cinora, eorumque confervare & ad nepotes propagare memoriam. Ex _{quo tempore} fuit

Idandia

publici indac tabularii, in quo antiqui Septentrionis annales & veteres memorise adervarentur, cum alias alibi, fub civilibus flu- ftibus & continuis bellorum turbis, _qua? Ar&oa Regna

diu graviterque

concuderunt,

intendent. Sunt autem, quod hoc loco juveric notade, adeo non unius generis

Islandorum _{monumenta, ut} potius in tres fere clades difpertiri commode pode Videantur. Prima nernpe fi- ftit Eddica fcripta, quse veterum Hyperboreorum Thco- goniam,

Grase# haud abflmilem, fub abdrufioris

^my-

thicae do&rins aeoigraatibus, au&ore inprimis S/emundo Polybiflore, proponunt. Altera

exhibet

Jcripta mere

fabu-

Ujay feu narrationes fi&as & commentitias, inftar fabu- larum, quse dici folent,| Romanenfium, animi caufla, till fkemtunar cc gammans, ut loquuntur, ad

fallendum

tem- pus

leyandaque

longarum noSium

tasdia,

ab

incertis fe¬

re

§& \ „ f £<b

^ J { \ Cfö*

re au&oribus conclnnatas. Tertia denique claffis fuo!

coraplexu continet /cvipta Hißorica, ^a viris infegris ac

eordaris, de rebus geåis non fui modo aevi, fed & _prse- cedentium feculorum, optima fide litteris confignata: Et

hos quidem inter Scriptores eminet micatque velut inter ignes luna minores Snorro Sturlomdes, locuples au£tor, qui fuo jure parens

Hiftorice Septencrionalis haberi

dici-

que promeruit. Quamquam vero figurata

&

Hyperbo-

lica di&io, noflris majoribus Reckit adpellata iliisque non minus, _quam orieiatis aliisque populis, tantopere adama-

ta, haud raro ipfas bas Hiftoricas verasque narrationes aliquando videtur obfcurare, nemo tarnen paulo ocula-

tior a verborum phaleris tCwtam hujusmodi involucris

veritatem facile difcreverie.

§.

De bis porro Islandorum litterariis monumentis eo«

rumque fide atque au&oritate ^{non omnes} ad ünum E-

ruditi idem fentiunt; tiempe, quo recentiores, eo fere feverius, quo antiquiores, eo mitius. Saxo Grammatt*

cus & Sveno Aggonis, Hiflorici Dani exfeculo duodeci-

mo, aefate äquales, Sturlonide paulo priores, de Islan¬

dorum induftria, ut quam plurimi fecerint, honorifice lbquuntur, illorura fefé opera ufos profefli. Et hic qui»

dem in ordinanda DanorUm Regüm ferie, hos duces, quoad videtur ad manus habuiiTe, certis veftigiis efl fe-

cutus; licet ille, ventofam antiquitatis venatus gloriam, propria plerumque commenta immifcens vetuftioribus periodis, nefcio quas non nugas leäoribus propinet, Sor-

dent

o

)

8

( ii

dent contra Islandenfium modi Huetio

prafertim &

Malleto, citerioris xvi Auftoribus Gallis.

Sed

vero quemaamodum

Huetio, Viro alias multa dofternas lau¬

de claro, haud peenitendo argumentorum

robore obvi-

am ivere Bartholinus & Torf^eus, ita ex alla ^parte

Malleto, qui haud ita

pridern Danicas

res

patrio (uo

lermone ediflerere inftituit, nemo facile, opinor, adfti- pulabitur,

qui meminerit, carmina,

quorum

copia pri-

fcus ^non asque ac nofler orbis

obruebatur,

qucrque

adeo,

fi vel ab leribendi arte, a quibusdam noftris abjudicata patribus,

dilcefieris, memoria felicius teneri

ac

nepoti-

bus tradi _potuerunt, carmina, inquam, non in Septen-

trione modo, verum & alibi gentium, antiquiflimum

fuifle annalium genus; qui porro, obfervato fcriptorum

Islandorum difcriraine, luperius a nobis indicato, quo quxque

loco habenda fint folicitius perpenderit; qni

denique

judicaverit,

inter rumores

populäres,

ut

adpel-

lat Malletus, merito referri non pofie traditiones, qua?,

ut integrse confecvarentur, & fic ad pofierorum ^memo*

riam pervenirent, maximas

fibi

curte habuerunc non

qui-

vis tenuiores hömines, fed Viri & generis nobilitate

&

illuftri dignitate in Republica

confpicui. Reftius multo

fuum iilis pretium novit fiatuere Gel. Baijerus, qui, de

Sturloniüe locutus, hoc viro omni in memoria ^graviorem

integrioremque auttorem non extitijfe,

diferte in Att. Pe*

tropolit: affirmat. Haec ut ita

fint,

utque

fides & inte-

gritas

Islandorum

haud temere

in dubium fuerit

vocan- da, non eft tamen, quod perfefti quidpiam

fuisque

par*

tibus

® )

⁹

( H

tibus abfoluti _{in genere} Hiftorico, ab illis exfpectes. Eft quippe hoc opus ardui adeo plenum laboris, ut nefciam,

an ipfe Luci\nus, qui alios docuit ^vtois dfi 't&glocv avyyqoc- (f>etVj fl noftris diebus animum ad pangendam Civilem

Hiftoriam adpelleret, omnes perfe^ti Hiftorici föret im-

pleeurus numeros. Noftri, in armis _quam licteris colen-

dis ftudiofiores, rudioris 2£vi res, ftili Charaktere iibi fuo- que tempori proprio, fimpliciter perfequuntur; majcrum ftemmata, Langfedga-tal dicunt^, ftriktim percenfent; he-

rourn vitas & egregia facinora, gentis bellicofa: indoli,

ut qua; maxime, congruentia, Bardorum more, fufius

exponunt: ex adverfo _autem, quis qualibet temporis pe- riodo fuerit modus, _qua: conftitutio Reipublicae, quas

Regnantium, qua» civium jura, qute foederum ratio, qua:

nunc crefcentis, nunc decrefcentis Imperii caufia:, & fex-

centa alia momenta, qua; in operis Hiftorici fyftemate,

fua compage firmo fibique conftante, prsteriri nequeunt,

aut filent prorfus

ignorantqne,

aut certe parcius., quam

nos hodie vellemus_, tangunt. Quod dum obfervamus,

demus quoque necefie eit, apud alias Europaeas gentes, etiamfi tum cultiores, rem fe nihilo melius habere, neque

earum Hiftoricos veteres fuis partibus, hoc quidem in

genere, muito rektius

defungi.

Si enim Noftrum Stur«

lonida cum Gregorio Twronenfi Gallo, Venerabiii Beda Anglo, vel alio quocuhque iftius asvi fcriptore contu-

leris, vix dixero, quisnam eorum palmam alteri prseripu-

jffe fit cenfendus. Id vero absque me monitore cuilibet per fe patere arbitror, nimium _quantum abcfle, ut ab

B Islan-

#h > _to (

cftp y 1U I W

Islandis, f) ad leges Hiftoric# probationis ^eorum exigati-

tur Icripta, «que certa peti

podint veritatis Hidoric« fun-

damenta, ac quae ilH, nodra aetate, ex Adis & Commenta-

fiis publicis fuient

fubdesni debentque:

unde etiam re- centioris _quam antiquioris Hidoiias exploratiores longe

per omnia

efle rationes,

nemo non

ulcro fuerit confes-

fus. Quidquid ed, non

obdant

ida omnia, quominus

Is'andi, noftio quidera judicio, pro tedibusin Antiquiori Septentrionis H

ftoria locupietiffimis haberi debeant;

cum

& probi fint fcriptores,

& indigen«, 5c omnium

quoque3 qui ad nos

pervenerint, antiquidimi.

§. m.

In Islandorum fcriptis, quantumvis maximi nodra

in Hidoria ponderis, quando plura monuimus

defiderars,

intelligimus in bis etiam

lumen illud, quod omni Hido-

ric« narrationi prsefert accuratior temporum notatio, feu Chconologia, ^quo certe

fubfidio

non magis carere pot- ed, quam illo, quod a Genealogia & Geographia

peti-

tur. Et hac quidem in parte non

nodros folurn

defice-

re, fed & aliarum gentium, ut Gracorum, ^gyptiorum, vetuftiflimos annales, qui res, ut ged« funr, ordine fatis exponune, quo tempore

geda fit qurelibet explicate

non docent, cum obfervarint Eruditi, ut huic mederetur de-

feåui foliciti _quoque fuerunt.

Ad Septentrionis

res

quod

attinet, in his enodandis

chronologicis

tricis non

alius

magis elaboravit ^gnavamque

5c felicem collocavit

^operam,

quam

Celebris apud Panos Hidoriographus Thörmod.

Tor-

H

) 11 c

#

Tormus3 qui foiertifFiaius veteram monumentorum in-

dagator, ip(e gente Islandus, facem ceteris in novo ar-

giimenio prsetulit, rouka tarnen, quod & ipfe pras fe fert,

aliorum indqftriss reiinquens; cui praeterea Viro id quo- que debemus, quod i&landica fcripta, fedula ab illo ver- fata _manu, plenius nobis innocuerint. Nimirum, ubi

non flippetiq Chronologia, quam Hißoricam ideo dixeris, quod, ipfi inferta narrationi Hiftoricae, eadera atque hsec fcriptoris fide & au&oritate fefe tuetur, quseque illo fen-

fu Mathematicce Chronologie, ,ut alias fölet, hoc loco proprie non opponitur; Viri harum rerum periti, alia excogitarunt fubhdia, quorum ope fingula fadta ad fua

quseque tempora, cum cerco & Hifiorica fide non pos-

fine, probabili fialtem ratione referrentur. Et hoc modo

orta eft Chronologia Artificialis appellata, qua?, fui prin- cipii refpeüu, ab Hißorica diftingvitur. Duplicem autem

pötiffimurh cum hoc in argumento iniverint viam, com-

putando nempe tempora vel per generationum gradus,

vel etiam per annos, quibus regnantium quilibet impe-

rio poni poterit praefuifle, quos nos brevius ^annos regi-

mims efterimusj illas methodos uno verbo alterove ^ex- plicemus necefie eflj quando bona Le&oris venia, quam

juvenilibus pacifcimur aufis, mifcellas levesque quasdam obfervationes de Syncbronismis in Antiquiori Patria Hi- ftoria, ut tulerint noftrae res tempusque, deproperare in-

ftituimus.

Antiquior eft, qua? per generationes procedit,' me-

thodus? illamque multis

ab hinc feculis obferyacur ad

B % vej

A T n (

vetetes Aigyptiorum Dynaftias adplieuiffe Herodotus,.

regulam fibi ipfe prsilruens, quod ^yevsca r$sis

dvfyoov

im-

rov erecL s&. Et efl utique haec tempora commetiendi lex, qua tribus generationibus abfolvitur feculum, homi-

num naturae apprime conveniens; eo quod illi, ut plu-

rimum circa trigefimum atatis annum, mentem ad in-

eunda connubia adyertere folent; regionibus autem bo

reis tanto convenientior, quod, ut alia taceam momen- ta, tardior ibi pubertas feraque venus C/esari etiam & Ta-

cito celebrantur. Si igitur feries detur Genealogica Im- perantium, nam de illis hic praecipuus efl fermo, in qua, continuo ordine, patri fuccefferit filius, nullo negotio, per generationes eundo, elicietur, in quot annos & quo- usque perduraverit iflhatc fucceflionis periodus.

Altera,

quam diximus, Chronologie Artificialis

mcthodus,

recen-

tior au&orem habet Uluflrem Newtonum, qui, in Cbro- nologia vet. regnor. emendata, catalogos regnantium

in

an- tiquis Judeorum, Babyloniorura, Perfarum,

iEgyptiorum

aliorumque populorum inoperiis, inter fe conferendo an- nosque eorum ad calculos revocando, ^unura item alio,

ut ipfe dicit, penfando, medium fpatium, o&odecim vel viginti annorum, Regnatorum cuilibet affignandum fibi

vifus efl invenifle; ita ut, quod inde confequicurs quin-

que numero Imperantes, ejus ex fententia, fingula re-

gnando abfolverent fecula. Hos calculos ^non alio ful-

ciri tibicine, quam fola exemplorum indu&ione, atque adeo, cum omnia _{in promtu} effc nequeanr exempla, va- cillare adrnodum & modis _pene infinitis ^non pofTe non va-

\ T t eSfSs:

) *O \ ^g1

variare, ipfa Newtoniani fpeciminis infpe£lio doce?,* m quo, ut alia mittamus, obfervantur o&odecim Babylonis Reges extentiori non regnade xvo, quam Perfidis de-

cem. In turbido nimirum Reipublica? ftatu, ubi de fum-

ma rerum inter a*mulos Reges difceptatur, eorumque al-

ter alterum Regno vitaque exuit, ^quam in tranquillo frequentius multo Imperii permutari vices, & hinc in illo, quam in hoc, breviora ede regoorum intervalls,

nemini non manifeftum. Cui rei argumento efl vel

Orienris Imperium. Si enim fingulis Imperatoribus, a CONSTANTINO M. ad _usque fubverfam ^a Turcis me- dio feculo XV. Condantinopolim, fuiffe autem numero LXXXVIIL conftat, viginci dederis regiminis annos, aetas

Imperii, Newtoniana ex hypothefi dabilitay veram illius epocham integris fexfere feculis

deprehendetur

prsecede-

re. Et, ut in domeftico maneamus exemplo, fecuiun®

ilhid, _quo, alternis regnandbus Sverkeridis & Ericidis,

ciVilibus Patria flu&ibus non unis ja&abatur, novem de- dit illi Regnatores, numero fere* quem ad hypothedn de-

buiffet dare, duplicato. Monuide autem non

fuerit

forte

alienum, ad longiores, quam ad breviores temporis perio-

dos methodum Newtonianam videri aptioreroj id quod

uno tantum e Francica Hidoria fpeciraine liceat

declarare.

RexGalliarum hodiernus LUDOVICUS XVI. qui quadri-

ennio amplius abhinc fceptra

capedivit,

cum a

PIPfNO,

Carolingicae ftlrpis

au£bore, medio fere feculo o£tavo

Imperium adeunte, ordine

dt Regnatoriim feptimus &

quadragefimus, fi horuna quilibet ponatur quatuor

luttra

B ₃

'm

cs!?; \ t * f ) 14 l

in folio fedifle, adfbrget PIPfNI tevum ad annum no- firse Aerx oclingentefimum erigefiroum oäavum, baud

adeo magno o&oginta circiter annorum errore, in lon- giori novem propemodum feculorum intervailo. Afl

in breviori, noflra _patrumque memoria, bini LUDOVICI

non feculum modo integrum, Ted & fex infuper quin- quennia, alter nempe fere fexaginta, alter plus ^quam feptuaginta annos regnando funt emenfi • cum vicifiim prtecedens proxime feculum feptem omnino in Galiia

viderit Regnatores. Qus interim omnia, fi ad genera- tiones refpexeris, reftius diftinaiusque pofle explicari,

rem propius examinanti nullo negotio patefcet. Ex his,

qux de artificiali chronologia llc leviter tetigioius, ii-

quere crediderim, methodum, quae generatjonum ope calculos fubducit, multo ePie probabiiiorem altera, &

hanc adeo non adhibendam, nifi ubi, ob generationum defecfum, prior adhiberi plane nequeat. Neque etiam,

fi experimcnto foret opus, quamvis unicutn ad ^rem pro- bandam non fufficere ultro fateamur, illud tarnen ipfum

e longinquo eftet petendurn. Temporis intervallum, quod GUSTAVUM III. gloriofiflime ac felici/Time ho-

die regnantera, & utinam diu regnaturum, ab ERICO

SanSio disjungit, viginti diftingvunt generationes, fex cir¬

citer feculis inclufie; _quas fi addas anno MCLmo, tum enim vixifTe ERICUM certo novimus, ^annus efficietur MDCCLmus, in _quem Auguftiflimi Regis Noftri aetas

inciderct; quo quidem calculo nefcio an alius dari poffit exa&ior, Chronologie naraque artificialis ^{non efi an¬}

nos

41 )

*5

C @

nos plene Sc perfe&e definirej cui nempe

fuerk

fatis, fe-

culum, _quo quid acciderit, plus minus

determinaffe.

De-

clinabit contra h«c eadem periodus, qu« XXXViiJ. in Sviogothia fiftlt Regnatores, fesquifeculo öc

quod

exce- dif, fi ad recentiorem exigatur compurandi rationem,

Ceterum nobis non opus efl monitoribus, adminicula

haec chronologica ^non aLiter habere locom, quam

deft-

ciente Chronologia Hiftorica: ubi enim certum

adfue-

rit fcriptoris teftimonium, illi concedere

adeoqne roifias

fieri opdrfere bypothefes, quantumvis

probabiles, nemi¬

nem conbdimus före negaturum.

§. IV.

Verurn enim vero ut hoc pafto Chronologi« aliqus

fubveniri poffit, certa quasdam fixaque fubftruatur «ra neceffe eft, ad quam omnes ifti referantur annorum cal-

culi, & ex qua ducant initium. Etenim,

data ferie

qua-

cunque five generationum,

five Imperantium, tametfi

vel maxime, calculi ope,

habeas

perfpeftum, quot

fue-

rit annorum tota periodus, parum tamen

profeceris, ni-

fi conftiterit fimul, ad quodnam illa ipfa periodus per- tineat feculum, vel ante vel pcft Salvatorem natum;

qua nimirum nos

communi in omni Hiftoria, ideoque

etiam Civili, utimur epocha; quave, quod

inde fit,

an¬

norum intercapedine, propius an remotius,

noftrum

^re- fpiciat aevum.

Varias alii aliique populi obfervancur ha-

buille & etiamnum habere, fuas quisque aeras: ut ex:

gr. Olympiadum sera

apud Grsecos ufitata, Condit# Urbis

aera

)

*6 C

cfjp

aera apud Romanos, Hegira apud Muhamedanos, Orbis

vel Conditi vel Reparati apud Europasos vel Chriftianos,

alias alibii quibus oronibus rede definiendis interque le conciliandis, alia ut taceam adminicula, _permagno funt

ufui Synchronismi tam rerum^ quam perfonarum, ut dici ac

diftingvi folent. Nofhas cum non fint indaginis, quas ad

dodrinam temporum eorunaemque emendatiooem ge- neratim pertinent; quo quidem in argumento Dodi

Viri egregie multumque defudarunt; propofiti memores, ad res patrias pergimus, hac ex parte, id eft, _qua Chro- nologiam, conflderandas. Quamquam Islandis non fult conftitutuno, Sviogothicam Hiftoriam ex induftria _per- fcribere, _quoniam tamen boreas _{gentes communem} ha-

bent originem, & infuper Regna inter ipfa, inde ab ul¬

tima retro antiquitate, frequens interceffit civilium _neg¬

otiorum communiras, non potuere non illi, dum Nor- vegicas res pertradarunt, fimul earum quoque injicere mentionena, quse ad Noftram patriam (pedant propius.

Fadum inde, ut Stublonides, ^cum _genus familiamque

JdARALDI Pulcricomi _Norv. Regis, a flirpe enarraturus, duce Thiodulfo ad ODINUM Afiaticum regreditur, hacce

ex occafione, Ynglingos Sveciae Reges, Odiniano (atos

fangvine ipfiusque HARALDI majores, longo ordine

enumeret* & ita, veluti aliud agendo, in Ynglingica Hi- ftoria, noftrac antiquioris fundamenta jaceat. Series ifta

Ynglingorum genealogica apud Sturlonidem per XXIII.

progreditur generationes, inde ab ODINO, Gentis Ge-

Jiitore, ad INGIALDUM Aflutum, cum quo deßit Odi- nia-

ü

)

17

( H

niana domus m Sviones regnare, continuata deinceps ab Hujus filio OLAVO ad HARALDUM, VIT. generatio-

nibus INGIALDO inferiorem. Hinc quamvis vel ma¬

xime e generationum calculo appareat, feptem fere fecu- lisjji quae Ynglingicam noftrae Hiftorioe abfolvunt perio- durn, ab ODINO feparari INGIALDUM, HARALDUM

novem, fruftra tarnen laborabis de tempore, quo Sve-

cana rexerint fceptra Ynglingi Reges, quoad non habue-

ris perfpeåum vel

ipfius

ODINI aevum, vel INGIAL- DI, vel etiam HARALDI. Epocba Odinianas noftram injjAråon immigrationis, uti per fe commemorabilis eft, quippe' qua:

infignem

rerum in Septentrionem induxit mutationem, ita etiam Islandorum fcriptis identidem &

perquam multum celebratur, qui, licet annum non defi-

nite defignent, in quod tarnen circiter inciderit terapus, haud obfcure videntur indicare. Conjungunt namque, notabili Synchronismo, ODINI fua ^e patria profetior

nem cum expedidonibus Romanorum in Minori Afia.

Teflis eft Sturlonides, qui, ubi de ODINI itinere ejus«

que occafione loquitur, diierce dicit, per idem tempus Ro¬

manorum Duces arma fua longe lateque circumtulifte

per orbem, videlicet Afiaticum, qui nempe in ODINI

& Afarum erat vicinia; Et idem quoque affirmat vetus

Genealogia (Langfedga tal) his verbis: Odin flydde fyrer

Romverjum nordur bingadCum igitur hcec, jam ante hos minimum quingentos annos, vetus fuerit conftans-

que per Septentrionem fama, alias enim vix Sturloni¬

des retuliftet, dubium efle nequit, quin, live de Pom- pejano in Afia hello, ut eft in prologo Edda,

five de

C moti<»

C§&3 ^ T© ( «S03 tgga J 10 ^

motibus MITHRIDATIS Evergeta, quod ponit Nob..

Wilde, intelligas, quin, inquam, Odiniana epocha ad fe-

culum Chriftianara aeram proxime prascedens ejusque

vel initium, vel forte medium referri debeat. Et hac porro de epocha uti omnes uno velut ore confentiunt concinuntque vetulla? memorke, ita non una? pra?terea

concurrunt rationes, generationum ac fynchronismorum

fubnixae calculo, quae eandem egregie eunt confirmatum..

E quibus, cum alia? inferius forfan fuerint notanda?, pri-

mam quae fub^ manu eft, fpeciminis loco, ftrictim in me¬

dium liceat promere. Videlicet in Prologo antiqui Car- minis, quod Grotta Saungv infcribitur, ut & in Rij?ibeglat quibus quidem Islandorum monumentis plurimum tri-

buic auftoritatis, qui citat, Tormeus (v. Ser. R. D. p„.

104. 265.), quandö comnoemorantur Sköldwgi., Odiniance flirpis in Dania Reges, horum in numero FRODIUS éo perhibetur regnafFe tempore, quo Imperator AUGU- STUS orbem pacaverit, quoque natus fit Mundi Salva-

tor. (/ dann tid er Auguftus Keifari lagdi frid of beim

(lilan. Da varKrifir borinn r.), ac rnox injicitur mentio decantata? _per univerfum Septentrionem Frodia? pacis^

(Fvoda Frid).. Fuere autem coaevi Danise Dynafla

FRODIUS nofterque FREIJERUS, fub _quo, Sturlonide teile, illa- coeperit pax, uferque tertio generationis arti-

culo ab ODINO fejun&us: Uhde,( Ii tres generationes,

ut fupra innuimus, ^centum circiter annorum ambitu ponantur includi, dubium non fuerit, quin toto fere

feculo Chriltianam prascelfilTa asftimanda fit Odiniana;

aera..

§. V..

II )

19 (

II'3

§. v.

Ät enim vero non in inveniendis modo ftabiliendis- que epochis primariis Artificiali Chronologie

fubfervi-

unt Synchronismi, fed adminiculo quoque funt, in lon- gioribus utique periodis, ad diftingyenda curatiusque

de-

finienda temporum intervalla. Nempe iHorum ope velut corrigitur, quicquid forte in calculo ideo fuerit ^pecca-

tum, quod generalis regula, ^tres feculo cuilibet adfcri-

bens generationes, multis nonnünquam variet modis ca-

iibusque, prout Regnantium uni produ&ius contigerit

aevum aut imperium, alii brevius. Etenim, ut exemplo

res explicetur perbrevi, fi, in ferie noftratium Regum,

inde ab OLAVO Skotkonung, cujus cerfior eft aetas, ut- pote, quam in Seculi Xlmi conflat incidere principia, regrediendo ad ODINUM usque per generationum ar- ticulos adfcenderis, gradus XXXV. numerabis, qui cum XII. ferme Seculis contineri cenfendi fint, Odinianum

aevum feculo tan tum non integro retrahi atque fic ju-

fto amiquius ftatui deprehendes, nifi Synchronismi, ^tam

quem modo FREIjERUM inter ac FRODIUM memo-

ravimus, quam alii plures intercederent, ad fua quteque tempora ftriclius revocantes. Quo circa etiam & Tor-

t^us, & nofter Wildius Septentrionalis feriem Hiftorias

fuis inde ab initiis ordinaturi, in id elaborandum maxi-

me fibi duxerunf, ut perfonarum Synchronismos, pra>

fertim Imperantium, qua potuere, indagarent 5t ftudiofius conquirerent. Et huie Virorum benemerentiflimorum pari, hac utique in parte, eximia ea debetur laus, quod

cum iile inyiam antea praetentayerit viarn munivericve

C 2 pri-

H )

²⁰

(

primus, hic

rurfus, ficubi deflexum, quod iftis in falebris

non potuit fere non fieri, cutius commonftraverit iter.

Certe in periodo Ynglingoruna Regum, feptem otpnino

a Torf^o operofius paullo ^notantur Synchronismi hos

inter Sköldungosque Danos, hinc a

SKÖLDO ad

IVA-

RUM Vidfadmium, illinc a NIORDO ad INGIALDUM

Åftutum. Verum, cum utrobique in Regum catalogis

seque defit certa annorum notatio, nec

Sköidungis

magis,

quam Ynglingis, fua

cuilibet

aetas

Hiftorica fide definia-

tur, hac faltem methodo, uti ipfi Hiftoricse narrationi plurimum, ita Chronologie viciflim parum aut nihil lu-

tninis preferri, nemini non fuerie perfpicuum. Et ^pra*

terea, ut nihil de Danica ferie dicam, quam, deperdita

hodie Sköldungica Hiltoria, maneam mutilamque ipfe queritur Torf^us, illius in calculo cd obfervatum ^pro-

babilitatis rationem non ubivis haberi optimam: quan- do v. gr. in Synchronismo AUNII Grandccvi, quem CeL

Au&or nunc anno CCXXXVIII. nunc iterum an. CCC»

natum perhibet, lex léptem generationes, & plures adhuc Regum in Svecia Succefliones, etati binorum in Dania Regum DANI Magnanimi & FRODII Tranquilli ponun-

tur refpondere. Nihil autem, quod, quamvis brevitati

ftudentes, non poflumus quin moneamus, illo in Syfte-

roate eque videtur perplexum, ^ac Synchronismus FORN- JOTHERI cum ODINO, quem in Hiftor. Novv. com- minifcitur TORFyFUS. Quippe cum ex Sturlonidis te- tiftimonio eluceat, una vixilTe ODINUM & GYLFQ- NEM, _quo quidem regnante, Ille ad arftoas has öras accefterit; cumque adhaec doceat Originum Nerv.* Liber,.

ab

II )

21

( $

ab ipfo Torfjeo, non editus modo, fed Sc magni sefiri-

matus, feptirno generationis gradu GYLFONF.M efle

inferiorem FORNJOTHERO, ftirpis parente; neque etiam in Islandorum Scripds alius quispiam), quod fcia-

mus, praeter hunc memoretur GYLFO, nifi forte unus illius nominis, Noreana e progenie, qui tarnen huc non

pertinet; oppido patet Torfaeanum iftum Synchronismum

fibi neutiquam conftare. Neque vero edam, quam illi

fubftruit Auftor, re&ius fefe habet argumentatio. Equi- dem, quod fundamenti loco ponitur,

SNÅRIUM

in Fin- landia, cujus filiam DRIVAM, referente Sturlonide, du-

xerit VANLANDUS, qui änter Ynglingos ab Odino fex-

tus ordine eft, eundem illum efle SNÅRIUM, _{quem Ori-} ginesNorv. fiftunt FORNjOTHERI pronepotem; id vero*

ut leniflime dicam, adeo efl: in ambiguo, ut potius, quod

efl: contrarium, vel ex eo, quod repeti (aepius invertique

obferventur hominum iftius aevi nomina, probari haud

difficulter pofle videatur. Namque SKIALVA, conjux AGNII, fexta itidem generatione ipfi VANLANDO infe- rioris, genita fertur patre FROSTIO fratremque habuifle LOGIUM, qui ambo hoc modo, duobus circiter feculis, SNÅRIO, Socero VANLANDI, pofferiores fuerint ha¬

bendi. Afl in Fornjotheriano Remmate, ordine prorfus inverfo,

SNÅRII

Antiqui pater FROSTIUS adpellatur

atque avi illius fräter LOGIUS. Moris fcilicet antiqui apud noRrates novimus fuifle, ut nepotes identidem no- minibus adpellari amaverint majorum, qui hac ratione credebanturrevivifcere atque ideo endurborne dici folebant:

eui rei vel argumento funt plures illi STARKOTTERr*

C ₃ Septen-

m \ n (

- «ae3 ) zz \ r.

Septentrionis frequentati annalibus, quorum difcrepans

aetas noftris haud parum negotii faceffit Chronologis.

Mirari autem convenit, quod Torf^us huc ^non adver«

teric noentem, neque eeiana obfervaverit, multis hiare !a-

cunis Codicis Flaceyenfis, quibus nititur, genealogias. Sed

ifta Synchronismorurn inftruendorum via, qua genealogin pkirium familiarum, ab uno Parente generis originem du-

centrum, inter fe contenduntur, tura deraum reSle infer-

vire Chronologie cenfebitur, fi ex obviis hinc inde ^anno-

rum chara&enbus certa cujusdam hominis, ad hane vel illam familiam pertinentis, aetas poterit defignarij ex quo,

ratione haud iraprobabili colligi fölet, illos, qui in una ferie alterave a communi flirpis auclore nquali diftanfi gradu, uno quoque eodemque vixifle tempore. Et hunc

maxirae in linem Nob. WILDE, Vir, fi quis alius, harum

rerum fcienciilimus, rairä ^cum accuratione, in Prap. Hoä.

Schema adornaodum exiftirnavit, fuis firmatum teftiroo- njis, ac quinque oranino exhibens familiarum feries, ab

OD1NO dfiatico oriundarum: in quibus quidem Gotha-

rum pneeipue genealogia in reliquis illuftrandis magno ef! ufui, vel eo nomine, quod annorum contineat notas.

Sic, ^ut exemplo ^rem declaremus, ^ex comparatione Go-

thicte genalogias ^cum Ynglingica colligitur, ADILUM

S. R. & 1'H K ODORIC U M Feronenfem fuifTe conrempo- raneos, uterque enira in fua quisque ferie ab ODINO

eft vicefimus$ exploraturn vero cum fit, THEODORI-

CUM in confinio feeulorum V. & VI. regnavifTe, hinc

efficietur ADILUM circa initia See. VI. vixifTe; qui cum quarta generatione inveniatur fuperior INGIALDO, ul¬

timo

&%S \ rtfs f

timo ftirpis Rege, hujus inde aetas &

Yhglihgicae

quo-- que period! finis ad med. See. VII., decerminabitur;. quo

quidem modo oronia deprehendentur apte fatis coogru-

ere. Fateamur tarnen juxta _oportet, regulam modo fta- bilitam, de Synchronismo eorum, qui in divcrfis ferie-

bus a communi capita pari abfunt gradu, usque adeo femper & ubique non eile firmam, quin haud raro ex¬

ceptio ni fit locus^j id quod, aliä inter documenta, de-

monflrant binx Lod'brochier domus Linete, in quibus

Svethica vel ot\o exhibet generationes, eodem _tempo¬

ris fpatio, quo non nifi qüinque Hilft Dämca. Certiorem

contra nemo non pereeperit multo eile rationem Syn- chronismorurr,- qui Hiftorici probati teflimonio _expres- fiorr fuo tanquam tibicine fulciuntur: qualis effc omnino momentofus ilie inter ERiCUM Emundi & HaRAL- DUM Pulcbricomum, illum Svecire, hunc Norvegi^ Re¬

gem, in quo veteris nofiras Chronologie fere verfa-

tur ccrdo. Nimirum, Islandiam coli coepifie cum an-

nos haberet XVI. HARALDUS, locuples eil: tefiis Arius Frode, qui idem^, alio iterurn loco, infulam hanc fuifie occupatam tradit anno DCCCLXX. eodem, _quo adjicit

diem obiifie EDMUNDUM _S, Angl. Regem; ex quo

conficitur, natalem Haraldi in annum incidere LIV.

Scculi noni. A Sturlonide cum porro edoceamuty

tum HARALDUM, qui Xmo aetatis anno patri luccefie- rit, XX. annos natura, hoc eil a. LXXIV. ejusdem le- culi, totam fibi fubjeeifie Norvegtam, tum etiam E-

RICUM Emundi, cui cum HAR ALDO bellum fuit, deeimo polt anno obiifie,, quam hic rerum in Nor- vegia

) *4

(

Vegla

fuerit potitus; nullo hinc concluditur negotio,

an«

num DCCCLXXXIV. fuide ER1CO emortualem, unde

porro ad asvum

OLAVI Skotk. qui ab Eiico eft tertius,

prona fuerit

argumentatio.

Ceterum, nonnulla quoque de

Daliniana Chronolo-

gia in genere

forent monenda, alias noflro ab

argumen-

to nequaquam aliena;

(ed &

tempus

& faculcatum

te-

nuitas iftam disquiütionern, qux

longioris

prastera

foret

morae, ut feliciori aliorum induftri® permittamus, jubent ac imperanf.

TANTUM.