A. D.
meditationes generaliores
de
SOCIO REGUM
SVIOGOTHORUM IMPERIO,
(SVETIi. BröDRASKIFT)
Q.UAS,
venia ampliss. facult. philosoph.
IN INCL1TO UPSALIENSI ATHENMO,
PRiESIDE
Mag. CAROLO FRED.
GEORGI1.
msT. PROFESS. Reg. et Ordin.
FAC. PfllL. h. T. DECANO- pro
daureä, r
CENSUR.« PUBLICA SUBJICIT
STIPENDIARIUS REG1US
magnus caroli
wiberg,
OSTROGOTHUS.
in aud. carol.
maj. öie xi junii,
anni mdcclxvii. 0
HORIS ANTEMERIDIEM SOLITIS.
upsaliie
arui> jon. Edman, Reg. Acad. Tvpograph.
D. D.
% h
0 C fTURLONIDIS,
O{g
duroqueport Agnii formam
morfemimperii defcribentis, Svethici
mo-ver-ba: Da ccm rikidfyrft i Brodrafkipt, (vid.Hirt.
Yngl. cap. 40.) aiiter ab aliis intelktrta, uti
anfam noftras huic opellse praebuerunt, Ita dolemus, no-
fa s per omnirnodam, qua excludimur, angurtiam non
li-
cere in nobili hocce argumenio aliter verfari, quam ge-
neratlm fumma tanturn rerum capita carpendo. Quapro»
pter ne tutnultuaria noftra molimina fraudi
fint
ipfius ma¬terias amplitudini, prsefaminisloco monuifie fas fuerit, nos
eo confiiio haecqualiacunqueeongeffirte, utaliis, quibus &
plus fuerit orii &felicius ingenium, locus fmiul relinquator
ea, qu£g huc pertinent, plenius explicandi. Noftros interim
leves conatus benigniori leäorum interpretation! enixe
commendamus.
Vocem Brodrafkipt, qua utitur STURLON1DES*
aliis Regni ac Provinciaruin inter fratres divihonem, a<>
Iiis imperii inter plures focietatem denotare animadver- fimus. Hanenos explicationera priore probabilioreinexi- flimantes, pauca in genere prselibabimus de focio impe-
rio, quoad id in Septentrione habuirte locum reperiatur.
Fatet nimirum illam imperii, inter duos pluresve Reges, focietatem, cönfcnfu gentis fuirte initam, ut conjundirn
ad unuai eundemque finem coafequendum, falutem fcifa
' . i \ Rei-
KU ) 3 ( $
f
Reipublicas, concurrerent. Diclmus confulto, confenfum gentis requiri ad iftam imperii communionemj cum nam- que Svecia regnum, quod dicifur, patrimonlale nunquam
fuerit, fequitur, modurn ordinandse ReipubÜCfje, quac for¬
ma regiminis adpellari folet, antiquitus heic non pepen- diffe Princlpis ab arblfrio, fed a populi voluntate, prout ille magis minusve fuo de jure remiferlt: fequitur quo- que, hujusmodi imperii focietatem nonnifj confentiente populo iniri in Septentrione potuifTe. Cum autem Regis
maxime interefTet, uris demum imperii fieret particeps, qui ad commoda publica quam plurimum conferre pos- fet, veri valde eft fimile, ipfi Regi reliétum fuifife arbl- trium, imperii confortem fibi adlcifcendi, cui non modo
tituli & honores cederent regii, verum etjam jura ma-
jeftatica, e. c. jus leges ferendi, easdem interprétandl, abrogandi, dlspenlandi, privilegia dandi, ac denique jus puniendi; verbo, orr.nis, quse ad imperium ejusque ex- ercitium pertinent, ad finemque civitatis conducunt, So¬
cio Regi deferri folebant, adeo ut äquale Regibus Re- gni ac patrimonii Upfaiienfis efTet jus, & a civibus non- nlfi pro uno haberemur Principe.
5. II.
Nempe ex inftituto Ynglingorum Regum reditus Up¬
falienfis patrimonii (Upfala oJe), cujus partes per fingu-
ias Regni provlncias difperfe erant, eum in finem Re¬
gibus Supremis Upfalienfibus concedebantur, ut inde fum-
tus fuppeterent in rem facraro, cui faciundse deftinatum
erat Up-jfjienfe ternplum, impendendi. Civibus itaque
perinrleMpt,
quapotiflirnum
rationede
dividundis in-ter fe hisce reditibus aliisque juribus quibuscunque Reges
inter convenerit,modo rite procurarentur facrificia,quo-
rum inprimis cura Regibus erat demandata, & de cete-
ro caveretur, ne quid Respublica caperet detrimenti,fed fartaftaret tedaque. Quonlam vero majeftas falva & per-
A 2 feéla
& ) 4( 5K
fe&a manet, ejus licet exercitlum in nonnullis ad Leges quasdam fundamentales adftringatur; idcirco aceidit, ut Regni Socius plenarium Majeftatis habueric ufum, quam- vis in paucis Promotori fuo cederet,ita nempe, ut pe-
nes Illum furoma femper & fuprema eflet poteftas. Rem prsefentem uluftrat S TURL/EUS, [v. Hift. Harald.Stren.
tom. 2.p. ßi.), verba adducens Magni Boiri, Norrvegiae R.
Haraldam in imperii focietatem cooptantis: cum bac, in- quit, arundine, dimidiam Norvegiam tibicum omnibus re- ditibus & obventionibus donamus, bis conditionibus: jus ti¬
bi regium tituluscommunis mecum erit cf aqualis, ex»
cepta honoris in falutatiombus, minifteviis deferendis, loci
quoqiie &flationum etjam navalium
prcerogaiiva,
cfc. Etquo minus exiftimes, hcec verba de divifjone ipfius Re..
gni in duas arquales partes, quarum altera donata fuerit Haraldo, efle intelligenda, impediunt, quae in refponfo
adfert ipfe Haraldus, Magnum quidem fecifle fe focium,
nec tarnen tanta hberalitatepotentiam ejus efje diminutam;
quse utique evincunt, Regni focieratema Magno,qua pro- ventus, non qua territorium, Haraldo fuifle conceflam.
De cetero, ut & id addam, conflat, fenfum vocis Bro-
drafkipt eum non efle, quod nonnifi fratribus focia Re¬
gni gubernätio attribuereturj novimus enim, Hiftoria du-
ce, etjam confangvineis aliis, hoc quicquid erat juris ac
praerogativse delatum fepius fuifle. Hanc autem, quam modo dedimus, notionem r§ Brodrafkipt veram efle,
commonflrat & ufitata iftius vocis fignificatio, & ipfe Reipublicae Suecanee fub Ynglingis Regibus
flati|s,accon-
ftitutio. Ad prius quod adtinet, licet noftrum jam
non flt etymologicis involvi quarflionibus, norqpoflumus
tarnen, quin adferamus locum exLege Oftrogothica (Tit.
de /Edif. Cap. % J: Nu ma egh man watn alla fifkia fran andrum wanda, ån ther äru fkiptisbrodbår: quo in loco
fkiptisbrbdhar
bgnificare verumcommmiumfocios, &ipfe fen-fuS ;'f
$ ) S ( .JK
fus verborum docet, & VERELIUS, in Indtce. Ad po- fterius aufem; qui fecum cogitaverit, fupremum Upfa-
lienfium Regum dominium ea tempeftate fuifle circum- fcriptum atque limitatum, ut ajunt, per poreftarem ter¬
ritorialem, quam adpellant, Regulorum, quos illis non- nifi fiduciario quodam nexu devinélos fufle, fat probabi-
liter ftatuitur, fatebitur, opinamur, divifionem provin-
ciarum inter plures fupremos Reges cegre admodum, ne
quid amplius dicamus, ifti regiminis habitudini convenl-
re, nec vocem Brodrafkipt commode inteiligi pofle, ni-
fi de ipfa patrimonii Upfalienfis ac imperii communione.
Confirmatur porro haec veritas ex notiflima illa Agape-
ti P. R. Bulla, in qua Emundas^ qui Danaholmenfi eon- ventui interfuit, diferte Con-Rex Sveciae adpellatur. Re-
rum intelligens leéior per fe videt, nos brevitatis flu- diofos, rationum momenta, pluribus explicanda aliis,heie
tantum carptim indicare»
§» III»
Difquirendum porro breviter eft, quo tempore forma
hsec regiminis initium fuum ceperit. Sub familia Yn¬
glingorum primum ortam effe legimus,& quidein ftatim poft Agnii R. obitum, qui ab Odino fecundum STUR- L/EUM duodecimus eftj tum enim una filii ejus bini fceptra occuparunt. Ita habet Laudatus Auélor* Alre- kur oc Eirikurbeto fiyner Agna, er kongar vorn epter hanny
i. e. Regis Agnii filii, Alrecus Ericus Regni habenas pofl eum fnjceperunt. Enn da, pergit com rikid fyrftiBrh- drafkipti, i. e. tam autem prima Regni interfratres com- munio hicidit, (v. Hift. Yngl. cap. 23. & 40.)» Ambigua
licet non fint verba STURLONIDIS, funt tarnen, qui, in
contrariam euntesfententiam, negent., fratres hos fimul im¬
perium geflifTe, ftatuentes, Alrecum fuccefforem tantum fuifTe Patris, atque ex invidia a fratre Erico occifum, qui fafces imperii nunquam fuerit adeptus. Econtrariove-
é
A j ro$ ) <n
$
ro in Hiftoria Rolfoms & Gotrici relatum iegimus, Eri-
cum fratri luo fuccefiifte, illumque filiam habuiiTe Thor- lergam,
Rolfoni
nuptarn,qui hane ob cauflam, poft So-
ceri mortem* Svecanse impeiavit genti.
Ät
ifta,(i
quid nos judicamus, fimul ac adducuntur,ipfa fe refel-
lunt, ufpofe nulla ejusmodi nixa audtoritate, quae
STUR-
LONIDiS teftimonium labefaélare poffit. Nam prseter- quam quod nullo idoneo
tefte
evinci queaf,Rolfonem Re¬
gem fuifie Upfalisnfem,
Hiftoria modo
citatanullarn
o-rnnino filiorum Alreci facit mentionern, quibus ramen ,
affirmante STURLJEOj poft obitum Patris Patruiaue, Regnum obtigit, £ta eniin
ille:
Kngvi ocAlfur vorufy-
ner Alrecs, er köngdom toco i fvidiod dar nxrfl, i.e.
AU
reci filii JEngvo of Alfus, proximi
Svecix Regni feeptra ob-
tinuerunU Si igitur genuinos antiquioris Hiftorias
fontes
fequamur, haud perperam concluderepofte nobis videbi-
mur, abAlreco & Prico arcefiendarn efie illam epocbamj
qua ejusmodi confortio imperii cceperit. Qux curnita fint, mirari convenit, Nob. VILDIUM adeo non ftare
voluifTe Iflandi noftri au&oritate, ut ipfi abfonum fidei
non videatur, vel ante hane epocham iocum in Svecia
habuifte iftum regiminis modum; quamvis haud diferte inficiemur, hunc eundem, ex Scythica forte confvetudi-
ne, in Dania ac Norrvegia, inde usque ab Odini aetate potq-ifie vigere.
§. IV.
Poft hos, de quibus modo locuti fumus» Principes, Regni adminiftratio ab uno gerebatur Imperante ,adtem- pora usque familiae Ivaro-Lodbrokian;^, cum per|Haral-
dum Hildetan & Sigurdum Ring revivixerit. Notan-
dum vero eft, non continue hunc imperii modum ob- tinuiffe, fed nonnunquam per plures numero fucceflio-
nes ufu veniiTe, alio iterum tempore veluti exft?n<ftum
ceftafTe5 fateamur tarnen oportet, ipfam focii imperii
in-
■S ) 7 C £
indolem, qua efTentialla femper unam
eandemque fuifTe
3in accidentalibus iieet aliquando difereparit. Porro
Tub
Ivarica fere periodo, Reges Soclos utrösque
luse
quem-libet domi perraro fediffe, nos edocet
Hiftoria, fed al»
terum eorurn orae maritimas, qua? late paténs erat, cu-
ram gefTifte, & prseterea
bellicis inclaruifte facinoribus,
alterurn vero UpfaÜse habitaile & ad cuftodiam tum
Sa-
crorum Ethnicorum, tum legum advigilafte, quamvis ni-
hilo fecius in Imperio Socio
regnafte "dicantur,
utpcte quibus aequale & idem proventuumfuerit
jus.Eam ob
caufTam, tanquam novi quid in Hiftoria ffervorae (eap0 20.), de filiis Biornonis Secundi annotätur}dfo kom
Svia
Riki enn i hrodrafkipti, i. e. tum in
Svecice Regno
inter fratrescommmio denuo extitit. Verba haec dilucide in-
dicant,communiohem imperiifraterniantea quidem fuifTein irfu, aliquantisper autem
defnfie,
cumRegale folium ad-
(cendercnt Ericus & Biomo. Et videtur hic locus in primis fpedare iilam imperii
fraterni confortlonem,
cum Regum uterque, ad exemplum Alreci & Erici domi,lua quisque in aula (ederint. Hoc modo adminiftraba-
tur deinceps Respublica per totam periodum Lodbro-
k;anam &Stenkillianam, finemque Imperii Socii fecerunt Halflani filii Philippus & Ingo Iunior.
Abrogationis
Im¬perii hujus
caufia, diflidium fuifTe creditur, Oftro -Go-
thos inter & Sviones örtum, cum de Regum eletftione
his cum illis non amplius conveniret, fed ill!
Svercbe-
rum, hi vero Ericum eligerent, quorum neuter
de fuo
jure cedere voluerit. Sunt etjam, qui
huc referanK
verba in Legibus antiquis (Cod.
Chriftoph.
de !• R. cap, 2.) obvia:Öfver
alt Sverike fkall ej Konungßig krona,eller Konunger vara, utan en, i. e. Per univerfum Sve¬
cice Regnütn non efto Regale
diadems
, neque Rex, praeterunum\ & his ipfis velint abolitam penitus fuifle Regi-
minis confoxtionem, eo usque vigueraL Sed ve¬
ro,
& ) * ( &
*o cum de origine ac antiquitate iftius legis ncn con- ftet,tütiflimum fuerit, in re dubia nihil certi pronuntiare.
$ V.
Nonnullos novimus e Noftratibu*, quod ab inltio tnonuimus, voccm Bvodrafkipt non communiomui irn- perii, fed divifionem territorii expficuiße, adeoque hoc
vocabuli cum alio, Arfjhpt,
commifeuifle;
fed utrius-que valde dispar ratio. De priori ftriäim ante egirnus.
Pofterius vero obtinet,cur inter plures, patrimonii in*
ftar privati , Regnum dividitur, ita ut fuam quisque
fumat parrem , fuoque pro sibitrio disponat. Jftiusmo-
dl divifionis plurima occurrunt apud feptentrionales pri-
fcos exempla, quas inter
commemorabilia
funt,cumquodSTURLONIDES (Bift. Sig. Peregr. tom. II. p. 23l.)ad-
£ert de filiis Regis Magni
Nudipedis,
qui patre mortuo Norrvegi# imperium inter fe ita partit! iunt, ut Bo¬reali praefuerit tra&ui Oftenus, Meridionali Sigurdus:
tum etjam quod exhibet Herv« Hiftoria (cap. 20,) de
Monarchice Jvaricse inter filios Ragnari Lodbrochii di-
vifione. Obfervat autem ad rem quarh maxime,ut fem-
per alias, Nob. ViLDIÜS ( in
Hift.
Pragm. p. 124. ) : Regnumnunquam fic in patrimoniobaluifje
Reges Svecia, ut mfiarpeculii privatiexjure communidividere
potuerint:quod
ne qiädem Regi
Guftavo
I. in mentemvenijfe,
ututde
reu-dis
Regalibus filiis profpiceret fingulisi afteverat. Cete-
rum hanc diftindionem inter imperii communionem &
territorii divifionem , non intellexifte Saxonem Gram- maticum, vel intelligere non
voluifife, idem
notavit fa- gaciffimus Au&or. Et verum omnlno eft, noftratiumhaud paucos,ab illo feduétos, tibiamque eandem inflan-
tes , divifionem poteftatis pro territorii habuifle; quod quidem in Hiftoria Patria
confufioni
praebuit anfam,ir.ulto fine labore haud emendandae, ftve Regum fpedes
Catalogum,
five ipfam seram & tem-porum numeros*
TANTUM
dsr&