PETRO PECCATA

£λ D. Β. F.

Animadveriiones

In Paradoxon Ciceronianum:

AEQÜALrA ESSE PECCATA

ET

REGTE FACTA,

Quas,

Adprobatione Ampliff. Philofoph. Ordinis,

Moderante

Vir ο Celeberrimo,

MAG. PETRO EKEKMAN,

Bloqv. ProfeiT. Reg. Et Ord.

Pro Summis in Philofophia Honoribus,

Publico Bonorum Examini Submittit

Carolus Guft. Ekmansfon,

Oftrogothus.

In Audit. Carol. Maj. Die IX Junii,

Anni MDCCLXViL

Horis ante meridiem folitis.

Upialisc,

Apud Joha-n. Edman, Reg. Acad. Typogr.

Neque id ftatim Iegenti perfvafum (it, o- mni-a, _quse magni au&ores dixcrint, utique eile perfeäa. Nam & labnntnr aliquando ^, & oneri

cedunt,.& indulgent ingeniorum iuorurn volupta-

ti: nec fem per intendunt animum ^, & ^nonnun*

quam fatigantur: Cum Ciceroni dormitare inte¬

rim Demofthenes, Horatio ^vero etiam Homerus ipfe videatur. ^{- - ·} Modefte tamen & circuni- fpecto judicio de tantis wris pronuntiandum eil.

Qüintil. Instit# Orat. L. X. c. i.

Tfides hic, C. £/ B. Lt mat er km, fl' qu& a Ha, digniffl ^·

mam, qua adcuratiori poliatur lima. Nempe circa Baradoxon Ciceronianüm III, quod infcribitur: /Equa-

lia efTe peccata, & redte facta, animadverfiones nonnullas niodeßct fuhjicimus disquifitioni. Vereor Jane, ne Te turbet ißα mea temeritas, quod. in tantum rei Literär i _ce, apud Romanos, , flriBuriss ^, quäles ea> cunque funt, adpone-

re baud dubitaverim At ver a me rit is Or at or is, 8° Pbilofo·

pbi facile excellenti£imi> tantum ab efl^ ut detraBum quid v elim,

ut eitm potins pro digmtate laudare neminem fatis commode potfe, Hb ^ens conceßerim* Et licet non omnia omnes poffi-

mus _t erubejcamus tamen, Jcribit Ludovicus Vives, fäte-

or, per Mufas omnes, Parenti 8° Eloquent i ⁽² Romarns Philofophice, /V/ efl Ciceron;, lapfum ulhtm opprobrare: quunt doBiora fint illius errat a, quam noßra omnia b ene diBa.

In id itaque, prxjenti, operam dabo, ut accufatorié

cum Cicerone agam > fcd ut inkoxios, /// Zw materic, me'

os in lue ^em pr of er am conatus. Ardua certe res efl ^{^} immo ineis, non diffimulo, viribus minus adcommodata,

periculum facio; Tibi autem, C £f B. L. /z, omni parte, non fatisfecero ^, excujabit _avgumenti robur,

Tuusque favör ac mitior cenfnra, _quam fumma,

qua par efl, tfw/W obfervantia mihi expeio.

A

ö «5>Φ & &«?<!> o

åF"*£ &£ 2F*£ «£

D. D.

§♦ i·

Oeus in fui tiomints gl or i am, £?* verum crea-

tarum felicitatem tot um hocce fyßema mundi,

prtfcipue homines, conåidit,

Deus perfeftkxribus, ^{omn'bus, ervm, quae} ut fui ^poffibiles optlme fibi peffeéjdiHme novit; ^unqvam ac fe proirsde ^funr, confcius, ^gaudere di* fe

gniflitrum efie, cuj s infinitse proprietäres rnani- feftentur, & roanffeftatae dehita adficiantur. venersfione cuhuque. At, praeter Ipfcra, ens reperiebatur nuilum ^,

quod vel e3sderr> indicarer, vel, ^{qua par} effet,

tiorve profequeretur. Suafit itaque hsec ipfa dignixas Dei efTtntialis, ut res crearet, in quibus fingerdis ornandis-

que Sapienfiae, Bonitatis & Potentine vere Divinoe indi«

cia proderet evidentiffima, ^quceque ex confideratione

earum _, ad ieftimatioriem ^, tantis dignam perfedionibus, Ipfi tribuendam, mirifice impellerentur. Gloria autem

Dei cum eo prgecipue. abfolvatur, quod ejus perfeébö-

nes manifeftenrur, & raanifeihtae a creatis maxima ani-

rr>i devotione ac adfe&u bonorentur (per Def.) facile

cuivis patet 9 Deum, in rebus creandis mundique fyfie-

rr ate fabricando, id iibi pfopoiitum habuiile, ut fui

iBanifeiiaret nominis gloriam.

Por-

φ ) 3 ( m

Porro: quöniam in mundo condendo td Dens in-

tendit, ut omnes fu® perfe&iones iiluftrarenfur, Γ per pr®ced ) Bbriitatem quoque, neceile eft, voluerit mani-

feftatarn. BonUas autem nihil eii aliud, niii promtitu- do, perfeétiones in ahos ronferendi, (per Def.) fieri

itaque non potuitj quin eas res decerneret omni bono¬

rum perfecBonumque genere cumulare ^, quac fuam ab

Eo ducerent origtnem. Alter itaque finis, ^quem fibl

pr®fixum habuit Deus ^, in felicitate rerum creatarum poiitus eft.

Ad quodcunque autem creaturarum genus noftra

veriatur adtentio, facile in venimus, hominem, cui ra- tionis ac über® voluntatis nobiiiftimam dotem fummus

rerum Auftor benigniftime conceifit, ^Inprimis deftina-

tum eile dupiici huic creationis fini impJendo. Qu® e-

nim vita, qu® ratione deftituuntur, creatur®, neque ho¬

norare, ut decet, Creatorem, neque ver® ctijusdam

felicitatis, proprie loquendo, .capaces efte poiTunt. Si

itaque ab homine difcefleris, quis, qu®fo, adipeétabilem

hunc intueri poiTet mundum ? quis exaétiffimum, quem

in fuis morihus fervant corpora, ordinem meditari ? quis intelligeret non folum, mundum hunc nec exftrui, ut

cum Lacftantio loquar, fme Artifke, nec ftare tamdiu fme Reftore notuifTe j fed ultro quoque fateretur, Arti-

ficerrs ill jm & Reélorem efte potentiflimum, optimum,, Tapientiffimum? Quis denique eseleftem illam, qu® ex

hac conftderatione nafcitur, voluotatem perfentiiceret, ce- terosque Divin® Boniratis fru&us deguftaret fvaviflimos?

Hominem itaque, conftat, pr®cipue natum efle fadum-

que ad gloriam Dei fuamque feiicltatem amplificandam.

§. "·

Co7iveniens fnit cum utroque creationjs finet

ut Lex homini poneretur.

A 2 Ex

© ) * ( β

Ex ils, qu« § prseedenti difieruimus, manifeilum cffe, opinor, creationis finem gloria Dei & rerurn cre«

atarum felicitate contineri. Ad hos autem fines promo- vendos _quum imprimis homo fit deftinatus, prout ibi¬

dem oftenfum eil, eum certe in eo eile oportet ftaru, qui cum duplici hoc fcopo maxime convenlat. At quem-

admodum nullus _, fine fua cauiTa, exiilere proieft effe- élus, fic nulius etiam, fine mediis, obtineri potefi: fi-

nis. Qui icaque vult finem, ut loqut amant Philofophi,

media etiam voluiffe erit cenfendus, utpote qu« ratio-

nem in fe exiltenti« finis continenf, (Princ. Metaph.)

unde conficitur, Dei eiTe voiuntatem, ut in ils deli- gendis occupemur mediis, quse fini huic obtinendo ma¬

xime funt conveftientia, i. e. ut in id omni ftudio ^a ν que nifu feramur, quod ad augemlam ipfius gloriam noitramque promovendam feiicitatem maxime conferat.

Porro, _{quatenus omnes, quotquot} iumus, homines, 6r

in exiftendo, & in agendo a Deo, noftro Creatore ac

Confervacore,Totl pendemus; ipfi i deo illimitatum ^corn- petere jus» de nobis pro arbitrio disponendi ^, adparet:

unde fequitur, Eum eile fummum noflrum Dominum, atque

nos proinde ^, ceu fubditos, ad congruenter huic ipfius

voluntati vivendum, eflfe obftridlos. Cumque ea fit per- fediilimae Divinse voluntatis indoles, ut in omne bonum feratur. (Princ. Th. Nat.) & bonum fit, quicquld glorise

Divin« noftrceque perfeétioni eonvenif, (per. Deh) fa-

tis patet, eidem a&iones adternperando noitras, illius gloriam manifeftari, noftramque obtineri feiicitatem.

Ur autem hsec volunias vim fuam in animis hominurn exferere queat, in eo, cui illa fertur, requiritur co-

gnitio tum volentis, tum ipfius voluntatis. Quomo- do.pnim obedlentiam prseftare quis poilit, fi neque, cui parere debeat, neque ad quid jure teneatur, noverit ?

Cum eodem itaque creationis fine convetiit, ut ipfius

vo-

β ) 5 ( 9

volunfas nobls patefieret. Voluntas aufem iuperio-

ris, fubditis patefadla, Lex dicitur, ('per Def.) & huic adtemperando adtiones, maniieftari gloriam Dtvinam

& noitram obtineri felicitaiem, fupra oftendimus; Ergo

redle coIJigitur, conveniens fuiffe cum utroque crea«

tlonls fine, ut lex homini poneretur. (*)

Coroll. Cum Lex fit medium, duplicis obünendi

creafionis finis, /'per praeced ) & Deus eosdem ab ho-

rrine veiit promotos (§. t.J in quem jus habet perfe-

dliffimum 9 (per .prseceri.) fsciie efficitur, ut legem feu

normans, ad _quam Hiera aBiones txigantur, bominibus

revera prafcripjerit.

$, Iii.

Lex pro objecto habet officin erga De um, alios

& meipfum·

Conveniens cum utroque fine creationis fuif» ut

cerfarn ad normam hominis exigerentur adliones, (§. Ii.)

quam quidem normam, Legem Naturs Jorjuar, Deus

adlu pr&fcripfit. (Coroll. ad §. cit.) Deus autem, per

fapientiam fuam^ nihil poteft ^agere3 fine fine, (per Def.) itaque aut voluiffe, ut adliones noftrs Legi eifent ad- temperands, aut non voluiile, cenfendus erir. Pofte-

rius eil abfonum; etenim tum nolulfifet, ^ut finis ^crea¬

tionis obtineretur, quod eft contra f:um I:mam. Prius Staque erit veritati confentaneum, Porroi quoniam vo>

luit

(*) Heic non agi de Legibus Civilibus, Jed de Natu-

rali, vel ^me non monente, liqiiet; quam quidem bominibus

ejfe patefaftam, eo certius conflat, quo ex ipfa ratione, ejusque di&amine, cum natura verum conveniente, pojit

erui: eo enim nomine etiarn Sacra Liter a can dem cor~

dibus bominum infcriptam pronuntiant.

i j 6 ( &

ItHt Deus, ut per mundiim fui Nominis gfnrla & homi·

rum Felicitas, promoveretur ( ί.) & L χ in öupS*. em

hune finem nobis tult pohta, §. IL·) facil · corfieicur, cbjedltifii ejus adionibus, cue Deo, ahis &: nobism f-

*

ipiis debentur ^, imprimis abiolvi. Quanjobrem ^, li¬

quiden» adianes, Legi adtemperandfe, officia audfunt,

(per Def. ) haud difficili ^opera cOnvincimiiV, praeci-

puam Legis partem de c-fficiis erga eum, alios & nos ipfos agere.

Cor q II. I. Hinc coliigifur, ea omnia, qua ißius Junt

natura, ut fint iis finis, in.creaiione mundi int en-tu s, ob-

tineri non poffit, Lege Natura Ii impevata; quacunque

autem, natura fua it a Junt comp ar ata ^{^} ut enndem finem iitypediant, ^m eadem effe pr obibit a,

Coroil. II. Quoaiam officia funt a&iones Legi con- formand«, eorum certe intermiilio ejusdem eil viola¬

tio, & co? t?-a; unde fimul effici cogique poteft, inter- miffis officiis bf Dei glor i ^am, b1 noßram aliorumque fe li·

atatem intermitti.

§. IV.

Intermißione horum officiorum peccatur: obfer*

vatkne recte agitur.

Scificet, quurn officium nihil fit aliud, nifi aitio Le¬

gi adttmperanda, (§. III.) ejusdem certe negligentia a Legis pr«fcripto aberratur. Quatenus autem adio,

rstione contraria dirigitur, quam Lex Natur« pr«-

fcribit, aut, quod eodem redit, ab ipfa difcrepat,

mala & uno nomine peccatum nuncupatur: quatenus ^ex

prgeLripto Legis inftituitur, ita, ut ad eandem exade

congruat, bona vel, fi ms vis, reSie faSli nomine infigni-

tur, ( per Defines.) unde Iuce elarius patet, intermiilio·

ne cfficiorum peccari, & obfervatione rede agi.

Hoc

Φ ) 7 C Φ

Hoc au tern loco obferv3tum velirn, intermiiBone

officiorum non mtelligi modo actionum, ^quse in Lege

rr.andatae furit, oiBiffionem j fed comrniffionem quoque

earuni, quse in eadern prohibitse reperiunrur. Hsec enim,.

seque ac illa., intermiifione officiorum abfolvitur; ^nam

qui mala qusevis perpetrarc hau i dubitaveric, non ali-

ter, quam qui cfficiis neg'igendis, quae Deo, qua? ii-

bi & _qu® aliis debeantur, deieélari fvcvir, cenferdus

er t Peccetum itaque confiftit & in faoiendo, quod prohibet, & in omittendo, quod prsefcrlbit Lex Ad-

jungi ptsét.erea meretur, quod. ut fit peccatum, fuffici-

at, Π vel In unic^Arequifito, materiaU ^{aur so} mal ^, eum Lege η η congruat. Sic a (Bio flatkn mala falutari adfo-

!et, (i vel obj'dum, vel iotentjq, ve! alia quaecunque

rerum cireuiiiilantium a Lege dsforepaverii,

".$· ^V.

.

Deus non omnes aSiiones pares aßtmare pot- efl: jed easäem, prout magis, vel minus, fintm promovearå, vél ^{e im dem hnpediant,} nobis imputet,

necejje eß.

Hase propoilflo duöbos abfolvitur merrbris, quorum prius hoc eft: Dens ^{non omnes} aSiiones ^pares ceftimat,

pofterius: Dens aSiiones omnes , prout magis, vel minus

finem aut promovent aut impediunt, nobis imputat. Pil¬

us ita demonftramus: Deus hqmini legem cor*flituit>

cujus obfervacione duplex iile creationis, fnis obtineri

poteft. (§. Ii.) Lex pro objecto habet officia erga De-

um & meipium, quorum intermiiTione & D i G iria,

&: rrea aiiorumque felicitas impedifur,{£> III. Coroh IL) Quum aurern Deus voluerlt ui fua manifejiaretur Glo¬

ria & noftra obtinéretur f Ins," [§, I.) & hie c De i vo-

luntas nobis fit Lex, ($ IL) manifilluiri eld, hotpinern,

eile ad iftanc fetvandam obiti.dlum, tanquafu medium

φ ) 8 ( Φ'

Bon "ex arblirio hominis inventum, fed exprefTe ab ipfo

Deo fini procurando confiituturn. Unde fimul intelig?-

tur, Deum non poiTe eorurn aßiones, qui ^prout Lex poftulat ^, ac qui fecus vivunt , pares a^imare 5 fcd

earum bonitatem auc culpam, quatenus iineni promo-

vent au t impediunf, in auétores cönjicere. Hoc ^erat prius*

Antequam ad poilerius Thefeos roembrum accedere liceat, paucis difpidendum erit, an adlio quaelibec hnsm

roagis, vei minus, promovere, & eundern impedire poilir,

quod quidem nemini obfcurum fore arbitror, Nempe

finis uitimus oft gloria Divina, ^quse infiftitarum, qua Deo

tribuuntur, perfedlionurn cognitione ac veneraiione ab-

foivitur. (videlis §. lf) Quum autem dognitio iii rei

in rnente qualiscimque repraefentatio, (per Def.) & prin- cipiis Logicorum non minus, quam quotidiana experi-

eatia edodfi, nctum habeamus, nos non uno velut &:

sequali gradu res -occurrentes repraefentare nobis poiTe 5 fed quidem mOdo obfcure, modo confuie, modo diftin-

dle, & qui funt reliqcil ccgnitionis gradus; dans patefeit,

nec glotiarn Divinam uno quafi, fed majori & minori gradu poiTe manifeftari. Ejc autem a&iones, quee, prseeunte majori diftindlionis gradu, fuieipiuntur, ma¬

gis profedto gloriam Divinam illuftranf, quam qus con¬

traria funt indoiis: itaque, vel hoc nomine, a&iones

noftrse pofTunt magis, vei minus, prout cognitio eft vel major, vel minor, promovere finem ultimum, Gloriam

Divinam, vel eundern impedire. Si preeterea finis illi-

us primo proximi, felicitatis noftr®, habeatur reipedtus,

innumeros fere dari gradus earum, qua: promovent eam dem fe quse impediunt, adlionuro, tarn notum eff,

quam quod notiiSmum. Neque enim idem in nos red-

undare poteft felicitatis, modus ex jueundis, quam ex

utilibus, ex adparenter, quam ex vere bonis, ex iis,

quae

§ ) 9 ( Φ

quse minoris, ^quam quss majoris funt neceffitatls. Itaque

nec omnis aétio, quae ad hsecce diverfi generis objeéta iufcrpicur, eadem ert bonitate,- aut culpa. Quod il itaque

Deus ornnes acliones, proue finem promovent & im- pedlünt, au&oribus impuret, uti modo oftenium dedi-

mus; fequitur etjam, Deum iisdem eas imputare fecun-

dum ^earum valoreoi, h. e. prqu.t magis vel minus fini promovendo fufficiant, vel non; liquidem imputare, eft

quafi judicare, quod effetftus aélionis ad agentem per-

tinear. (perDef.) Quod erat pofterius.

§. Vi.

Non omnici peccata atque recle fadta eadem funt culpa 0? bonitate.

Iis, qu£ fupra ieguntur, prjeftru&is * confequens

ert, ut qua ratione peccata atque redle fa<fta aeftimari,

& velut quanta concipi debeant, difpiciarnus. Scilicet ju-

ftam inrtituentes inter eas afåiones, qu<e ex libertate

nortra pendent, comparationem, iacile videbimus, non infigne raodo occurrere inter bonas & malas diferimen;

fed & unum peccstum rniijus altero, vel minus porte

haberi; & ^contra , unum reéle fa&orum prceftantius al¬

tero & nobilius efie, prout ex Iis, qute iumus allaturl,

evidenter, ut credi;r>us, pstefcet. Nempe evicimus in

§. prsecedenti, omneni a&ionem malarn, ut eam pri-

mum, pro ordine, adeamus ^, poiTe minus vel magis,

quem, in condendo mundo, propofuit fummus rerum Stator, finem impedire. Illa autem ailrlo, quse magis

trtunc impedit finem, aut erit majori, quam ea, quae

minus impedit, culpa, aut pari. Si pofterius, nulla ef-

fet ratio fufficiens, ^cur haec ipia aélio finem magis im-

pediar, ^qu3m quae cum ea pari fit in culpa. Quam ob

rem, quum, iublata ratione fuffieiente, tollatur etjam

id, quod per eam aut eft, aut non eft, hoc potius modo,

B quam

© ) 10 ( ©

quam alio, (Prlnc. Metaph.) hxc ipfa adlio;· ^nDn mar gls'j quam altera, finem impediret ^> quod eft cönrra fcypothefin. Prius itaque obtinebit, quod feliicet adtio,

quae magis, quam quae minus finem impedit, majori eil culpa. Éadem omnino rationum feries coråmon/lrat, il-

lam adtionem, quae minus impedit finerrv, mrfaöri, quam alteram, eile culpa. Adlione autem maia >negliguntur officia, quae Deo, quae mihi, quae aliis debeantur, quo-

rum intcrmiflione peccatur ($. IV.) Peccatum itaque

& malam adlionem idem figoificare , .conftat; unde, quia adliges mal« non. pari lunt malitia, uti mox of-

tenfum ett, vel ipfo fole clarius palet, nec omnia pec-

cata eadem eile culpa.

In eo tarnen non negan u*, quaevis, cujus dem um cunque fint generis, peccata convenire, quod a norma

legis declinent ^, quodque veri nominis peccata fint; id

autem, pace Ciceronis, dixerinriui, quod dlftantiam ab

illa majorein aut minorem habere concipiantur; ficuti

lina curvitas a redlitudine magis difeedif, quam altera.

Hinc novimus, graviora iemper osfiimari peccata, quse jura aliorum dir edle laedant, quam quae indirecte5 ievio-

ra autem judicari, quae ex cafu & eifra uliam de lege

violanda cogieationcm eommittantur, quåm quse ex pro-

pofito male agendi profieifeuntur, & fic porro. Quare

vel hoc nomine paret, unurn peccatum altero majoris

efife minorisve gravitatis-

Porro, quia redle fadta ornnino funt peccatis oppofita,

ultra praeferiptes limites, fine ratione, longius evaga-

rer, fi de his quiequam feriberem. Satis idcirco erit, fi

monuerim, quod, quoniam peccata paria non funt inter fe, imparia etiam efife redle fadb, ex ratione oppofito-

rum, necefie fit. 14 tarnen figFiificaiTe praeterea juva- bit, quod, quurn alia adtio in nobiliori, in ignobiliori

alia objedto verfetur; ^ex una etiam plus boni malive,

quam

*

*KÜ i \ >59.1 i

K

-y^ ' ·■

« ) ^» ( 9

qua.ro ex altera proveniat, ideoque vel hoc refpe&u

adionum quidem bonarum ^una longe fit nobilior alte-

iaj & e-contrario adionum riialarum ^una longe habe«

arur altera deferior. Nihil itaque momemti habet ratioci-

nium Zenonis apud Diogenem La£rf. U 7. "Peccata ^o·

"innia eile aequalia. Ut eriim, addir, nec ^vero verius»,

nec fallo quicquam magis faifum e(t: fic neque fraus fraude, neque peccatum peccato majus eft# Nam &

qui cenrum itadiis, & qui uno a Canopo abeit, seque uterque Canopl non eft: fic etiam, qui magis minusque

peccat , oeque uterque a rede fadlo abeft. Neque Ci-

ceroni prorfua accedere pofTumus, dicenti: nec bono

viro ineliorem, nec temperante temperantiorem, nec forti fortiorem, ^nec fapiente fapientiorem fieri po/Te.

§. VII.

hl ftatu qi/oque Civili fflceqiialiq ej]e cenfen«

tur peccata of reite facta.

Ad rundem fere rr.odum, quo ex Divinis finibus fu-

pra prohavimus, eas adiones, qux ad legem naturalem referuntur, paris non e/Te cenfus, demonftrari quoque in- squaiitas adionum civilium poteft. Videlicet homines,

federa inftifuturi focietatum civilium, mutuam pro fine

habucrunt ialutem. (Princ. Phil. Prad.) Lex itaque, de

qua inter omnes convenit., fuprema haec fuit, ut quic- quid huic fcopo congrueret» peragendum e/Tet; quic- quid eidern repugnaret, omittendum. Et quia per fe

pafer, unam adionem magis vel promovcre publlcam

falutern po/Te, vel retardare, quam alteram -y ad unam

certs majori cum ftudio vel peragendam, vel omitten-

dam cbftringerentur, quam alteram. Si quid igitur irr reipubllcse detrimentum civee fecerint» obhgationem

fuam vtojant, eamque vel majorem, vel minorem. Pec¬

catum vero nihil eft aliud , nifi violatio obligationis,

B 2 (per

O ) 12 c ©

(per Def.) Ergo hoc profe&o cafu peccant, idque

gravius, Γι obligaiionern violsfit majorem; levius autem,

Γι minorem. Pari modo, Γι fini focietaiis convenienter

agant, obligation! fuae fatisfaciunt. Quum igltur hüsc i-

tem vel major fit, vel minor,(per prsced.j & re&e a-

gere idem fit» ac obligation! fatisfacere, (per Def.) fe-

quitur» ut reéle quoque fadlis pretium åatui debeat ve!

majos, vel minus.

Praeterea, quoniam focietatls natura & indoles requi-

rit, ut alter åkeri dlgnitate preeflet, prout magis nimusve

ad communem finein conducere valet; eadem quoque pro-

portione alter altero etfc debet fandior. Unde nectffa-

rio fluit, in ftatu civili varlare deJiftorurn culpam, et- järn pro eorum, quibus iaferuntur, qua honores5 tern-

pora, neceflitates, & quse funt reliqua, difpariiate.

Denique & hoc modo calculos fubducere poiTum: Si aequalia funt peccata re<$eque faéta, pceriee quoque & prte-

rhia erunt sequalik. Abfonum autern eil, quod conie-

quitur ; Ergo etjam quod antecedlf. Confecutiönem in majori, quam vocant, propofitione ita vlndico: Pcena

ef! malum phyficum, quod, ob malum morale, au&ori

a fuperiore infligitur. (per. Def,) Hoc autem malum

morale phyficdm vel ideo excipere debet, quia finis po- ftulat, ut illi legis parti, quas per illud violata ^era t,

Ita fatisfiat, ac Γι per malum morale ^nunquam fuififet

Isefa. Hic vero finis, fine dubio, non po/Tet obtineri,

fl prsecedens malum morale majus föret malö phyfico fubfequente: & ii minus, ultra linihes finis ^{pcenarum ,}

nulla de caufa, evagaretur. Malum itaque phyfirurn

morali adcommorlatum efTe debef. idem omnino valet, contraria tarnen ratione, de reéfe fa&o ejusque pr#*

mio; fiquidem prsfrrium nihil eft aliud, quam bonum

phyficiim quod, ob bonum morale, ejus autftori con-

• ) .»3 t β

fertur. Minor autem propofitio tanto radiat vefifatis fplendor-e ^, ut ne ulla quidem egeat demonflratione.

Nam Ii äquales darent ^pcenas, qui obolum, & qui in-

gentem pecunise maflarn alteri abripuerint, feu qui pri¬

vat«, ut habet Cicero, & qui magiilratlbus manus ad-

tulerint, (darent enim ? fi eiTent peccata sequalia:) aut

leviflima deltdla capitaii pcena adficerentur, qua? lex

erjenta & Draconi jure femper fult exprobrata, & ci-

tam fecum fraheret rotius civitatis ruinam, ^nemo enim eil, quin allquando labatur; aut ingens quidam ftimu-

!us, foediififna perpetrandi fcelera, improbis adderetur,

fiquidem norv acriores peenae eadem exciperent, qusm

minimas labes. Sic igitur nec imperans, nec qui Eurn,

In diverifs imperii negotils, repraefeatant, tutiores ab in-

juriis quibuscunque e/Tent, quam ceteri cives; H quod

fusn in fe eil abfureiiffimum, tum iisv repugnaf, qu®

paulo fupra demonitravimus. Contra hsec, Γι äquale pr£-

miurn eonferretur ei, qui in falute publica ^, & qui in

privata promovenda, omnem fedulo & iibenter opeian collocarit, (conferreiur enim, ii paria eiTent inter i'e

redle fa<!h,) quodnam, qusefo, foret, quod, ad reéle

faciendum, ^animos hominum impelleret, qutim ea tit

humani generls CBcitas, ea perverfitas, ut iirbiidiis prae- miisque opus fit, quibus ad virtutem confedlandam in«

vitemur. Quum itaque maximum inde in rem publi-

cam damni redundaret, cequalitatem peccatörum ^, reéle-

que fadlorum efife qmm maxime inconvenienrem, nemi¬

nem fugere poteil. Quod fi autem hose omnia veritati

fint amica _, ever?afur, necefTe eii, eiTatum ^, hanc in

rem Ciceroais.· quse vis, inquit, eil, qua? magis arceat

homines ab improbitate omni, quam fi fenierint:, nul-

Ipm in deliéliS eflfe diferimen? ^{csque peccare} ie s fi pri*

vatis3 3C Γι roagiftratibus manus adferant?

Oeni-

@ » 14 Γ i

! i Benitnie mulfa reftant in hac nobili materis. disenda.

tmprimis e re fotet, obfervatiorres quasdam, circa expo fitiönem , quam ad Paradoxon prcefens apud Au&oresii

nofirum legimus, alferre; at hac tarnen difcepratione

in prsefentia mihi eft iuperfedendum, cum & iufficere

infticuto videaniur, quje diéla Tunt; & anguftia

temporis, faeuitatumque ^, vel ^me inVlto,

man um de tabula cktrahat

S« D. G.

:ξ% _'-/£■■>

jgSfe g0

^ W W ^T

o^p Ate Ate q% Ate

^ ^

Ate tete Ate Ate

&ίΡ

tete Ate

Ate oyb c^i Afe, Ate

Ate