i A K&f ß; INT
PAULI
ad
PHILIPPENS.
EPISTOLAM,
HUJUSQUE
SVECICAM
M
ETAPHRASI
N»
EXERCITATIOII.
<2 VAM,CONS. VENER. FACULT. THEOLOG. UPSAL,
PRtESIDE
VIRO MAX. RE VER. CELEBERR.
DOM.
MAG.
JOHANNE
J.
AMNELL,
S. Theol. PRÜFESSORE Reg. et Ord.
IN AUDiT. MAJ. CAROL. X DECEMBR. MHCCLXIII.
ii. a. m. g.
PUBLICO OFFERT EXAMINI STIFENDIARIUS REGlUS,'
JOHANNES
PETR.
EKSTRÖM,
SUDERMANNUS. U P S A L I iE.
16 AD PHILIPPENS. T. 9.
qvivalerent huic
forma;!
r/v#
v/ueis-, otyctnr\Toiy ne^tactvrrfe*ut ip!i adeo defignarentur
ChriRiani
Phiiippenfes, Apo
Rolo adprime
dileRi,
qvorum.qvidem heic fpiritualia
commemorantur incrementa. Sane, vix Pauli adhuc
aitate recepta erat illa, qvce
miniRris
ecclefia:
feqviori
demum xvo familiaris eva.it, auditores fuos
compel-laudi forma: Eure liebe, Eders härligheter; qvamqvarti
hiec interim formula ex phrafi Paulina huj. 1. enata for^
te fult; uti,poR alios, vifum
eft
etiamJ.C. WOLFIO
in Curis.
Etih. 1. non incommodereddendum videturännut(T
qvod fenfu idem
föret
,hädanefter.
Nobiscurn fentit
Danus reddens fremdeles: BEZA item, DES. ERASMUS,
FR. VATABLUS , ER. SCHMIDIUS, &c. qvi adbuc
exponunt; uti J. GEZEL1US ännu. (Sie
'Er;
valet im poflerum Luc. XVI. 2. quemiflius
adverbii
de
futuro
tempore ufum, pro
poflbao, vel
exHOMERO
confir-mat FL STEPH. in Thef.") Et fane de aus;mento Chri¬ Riani amoris & incremento, C de progreflibusillis,qvos
in ChriRianifmi Radio fabturi etiam pojl bcec ellent Phi¬ iippenfes, aperte
loqvitur
ApoRolus.
V
Illud neqrralvY] converterimvel
cumnoRrate:
mirik varda, vel cer'te, uti conRantius, & qvidem
vul-go, efferri fvevifi,
mä
öjverflala;
redundet:
h.
e.prarRans
fit & excellens amor, ut qvi magis indies'crefcat äu¬geatur; qvomodo noRrum 7Tsoiaaåvy convertit,ex
SyrOj
IMM. TREMELLIUS.
Ev eniyvoojet ubi reddit NoRer i all
kunfkap,
illud allre&ius abeR, qvum Gr^ece non
exRet
7rdor\.
Enlyvoo-tfvv autem ubi kunfkap exponit, nihil
qvidem
inntandum
urgemus; at
fubmonemus
tarnen,Grcecam
vocem,extifu facr. feriptorum, Svecica
efle
if^xraoors^av.E7rlyvw-«■«- enim, inprimis
qvando
-ipfiusobjeRum
Deus ac resDivina: conRituuntur, majorem harum rerum
cognitio-*
AD PHILIPPENS. T. 9.
ncm indicat, (judice H. GROTIO, qvi huc merito
re-fert loca Eph. I. 17, (eq. IV. 13,
feq. &c.
> immovero, non meram importat theoriam, fed cognitionem
practicain, vivam & adfe&uofam; utpotecum diledioné & cultu Dei conjundam. Qvo fenfu dicimtur paffim hi ©fcv yvatvui, qvi Deum, exoperibus& beneficiis fuis, ka cognovere
, ut non poffint non ardenridimo ferri
in. Deum amore, & promtiflimum Ei deferre
obfeqvi-um. Ubi vero fic yvZcts <Sc t7t{yvx<ris,
qyse ed vere
Chridianorum , una cum cognitione Dei, agnitionem
involvit atqve obfervationem fui in Deum otficii; no-bis cum nollro kunfkap {kännedom )
prägnantem illam
notionem conjungere pariter licebit.
Kad 1TccvTi •) SV. och i allt forfland; ubi r®
h , ex membro orationis proxime antecedenti
repeti-tum , denuo noder exprimit: qvod tarnen neceflarium
non ed. Qyod reliqvum ed, dto-^o-tv fi^nificantius
ex-prelTere b. MARX. LUd Ht RUS per erfalntnpy & b.
JO. GEZELIUS per fårfarenhet, (H. GROTIUS item per experitntiam,) qyam Svecus per fårfländ, Danusve
per fbrrtemmelfe. Nempe cti&wis fenjum notat, vel
pro-prie extemum corporis, vel, tranflatione fada,internum animi; ( & poderiore illo fignificatu proxime con-venit cum antecedente f7rtyvcocsi') ita
quidem, utfimul experientiam, qv sefen fui, vel externo , vel inferno, de¬
betur, {
adeoqve,
nodro hoc loco, fpiritualem
experten-tiamf)
exhauriat.
Paulo nimirum in votis ed, ut,mo-^ x r/y % >
0IOC T7JV f£/V,
TCt Ut-Ebr. V. 14.
Ubi vero Noder ille habet /7/7, malit fortade qvis allahanda ärfarenhet; LUTH.
prteeunte, qvi exponit al¬
lerlei , & confentiente Dana. liccs enitn non raro ed
am
exercitatam) 7r^oe
vamur cum Apodolo
o-*8 AD PHILIPPENS. T. to.
cmnigemts, varins: ( lic & Sveeus Act. II. 5. jrtv éSfrcr
reddit allib anda folk; ubi non ä-qve bene rec. Daans
/7#?;) id qvod pluribus exemplis
illuftratum
vide inEx-ercitat. IV vf VI ad Acta Apofl. p. 45 & 6) Etli
yero lic omitis generis f. multifaria memoiatur
experien-tia , non tamen inteliigitur alia,qvam qua; fit
fpiritua-Iis. Ylas enim fope admittit acceptionem,
convenieti-ter argumento,
de
qvofermo
eft,reftrictäm
&limi-tatam. Sic v. g. 1 Cor. I. 5. t.eis Keyos i\uj 7tucu
yvci-comprehendere neqvit eloqventiam mere humanam, & fcientiam philofophicam; fiqvidem, & fcribentisPau¬ li fcopus, & ipfe iacer contextus, fytis arguit, foluin
intelligi
verhamDei,
&inprimisqvidem
concionem gra¬tis, in Chrifto data;, rerumqve ,"qva; nobis illic
pa-tenunt, cognitionem omnigenam.
Comm. 10. AcxifUot&tv ra
hotCplqavTu.)
SV. Bepråf-va bvad baß dr; idqve przeeuntibus verf. vulg., q va?habet: probare potiora^ & Germanica LUTH. qvibusSc adfentiuntur Syri interpres TREMELLIUS, SEBAST.
CASTELLIO, DAN. HEINSIUS, ERASM. SCHMI-DIUS rec. Danus, See. qvorum ed, dignofeere
qvapree-ßant. &c. Sic autem per tu
$«x<pl(>ovTu>
cum laud. HEIN-SIO in exercitat. S. intelligamus, oportet, preeeipua illa,, qvai ab Apoßolo pra ceterisubiqve
co/nmendairtur,
qvo-rumqve heic etiampra:ceflit
mentio puta; amoremDei
proximi, cum s7Ctyvoo<m conjunetum &utv$no-€i.
Sect
THEOD. BEZA, itemqve CHR.
SCHOETTGENIUS:
explcrare, qvcedijcrepant; fei!, (qvomodo locumnoftrum
interpretantur /ELTNERUS & J. C
WOLFIUS,
h*
eriam a priore illa metaphrafi recedentes,) qva; a
lege
d. j: a veritate diferepant (Necfere aliter
H.
GRO-TIUS.) Nos vero, eamdem potius cum SV, ceterisqve
laudatis interpretibus viam ingreffi, putamus e re non
cßea idius ope fupplementi> exintegro
huj.
L
contextuAD PHTLTPPENS. T. ro.
fy
haut faciie eruendi, locum expianare
, per le planum
fatis. Non qvidem eadem, omni ex:
parte, ratio eft ejusdem phraleos: ÄoYjy-dteis roL
^txCpi^ovrx,
Rom.II. ig.Ubi fiqvidem immediate praxedit: ywarnen- to
séty/jtcc (puta©«?, v 17.) videri faciie pollint proxime
feqven-tia: v&j SoKifxu&ts tcl
hccfögcvrx,
fic exponenda:fccer-ms ea, qvce difcrepant ab illa voluntate Dei:
qvomodo
Gallice redditJ.CLERICUS in Biblioth. Vet.& N. Fous
dißinguez ce qvi en eft dijferent. Neqve jam olim aüter
ipfi explicuere patres, THEOPHYLACTUS & THEO-DORETUS. Interim nec funt fpernendi, qvi heic
iti-dem reddidere: exploras, f. probjs [adprobas,
eligis) pra-ßnntiora, (utiIi01 a; qvemadmodum &
THEOPHYLA-CTO, &, quem BUD/EUS pag. 408 adlegat, JUSTI-NOMartyri, tx
hccCptgcvrct
non funt alia, qvam toccvp-(psqovra, f. qvce conducwrt; idqve non prarter loqvendi
morem profanornm: vid.HER.ODIANI Hiftoriar.L.IL
c. III. p.72 edit. Argentorat.)
cujusmodi admittunt
in-terpretationem SV. interpres & CAR. Le CENE in no-Vae verfionis Gall. fpecimine. Sane
&cc<péfovT<x
nuncupa-ri Grcecis paiiim, non tantum qua differunt, fed & qua
qprceßant, h. e. eximia qva-qve,& in fuo genere pracsllen-tia, neminem fugit.
EtÅr^tvt7s.) SV. Rem. Proprie videtur hXiv^eves di~
£tum, qvod adr/jv elx>p>, (al. eAtjy, EUSTATHIO inter-jsrete r*iv rev yA/cv dvyqv, qvam nuncupant poétee céÅxsr
nshtoto,) y^lverctp? (
&otx,q!veTxi
>)h. e. qvod adJolis jitbar{. ad lucem diiurnam dijudicatur, dilcernitur
,
explora-tur; qvodqve lic mamjeftum eft ac perfpicuum: dißinetum
item atqve impermixtum XENOPHONTI, Cyropted. L,
VIII. ( cfr & H. STEPH. in adpendice.) Hinc, fafta
ad animum translatione, ita dici coepit,
qvidqvid non
fucatum eft, fed fincerum, & fpe&atxpuritatis; qvomodo
dicitur pÅAcfmjs- dtctvacc 11 Petr. III. 1. Sic &
ukty.fivetx,
Paulo i Cor» V. 7,
fq.
11 Cor. I. 12. &c. virtu
A3 ' eft,
'
so AD PHTI IPPFKS. T. to.
eft, conjun&a cum tv cthrfie'u, h. e. cum reditudine
ac puritate doclrinx
pariter
acvitce; itemqve
cum tvaVAcTfjT/, f. Jimplicitate
Ghriftiana, candore
&integri-tate: oppofita vero tv vuvjoc vcy
7rcvrgdc,
h.
c.maligni-tati in univerfum, verfutite &
improtia:
machinationi,qvte 1. c. cum tv
&/uv
comparaturhaut fécus,
ac,le¬
ge oppofitionis,
uAtxglvetbc
cum Toisdi<fö\j.ois. Acjupev
au-tem h. 1. metaphoriceaccepfum,
fignificare
purum,fan-Elum, pulcre monet
CHR.
SCHOElTGENIUS.
I
aqvelaudemus, oportet, qvam noller adhiber, voculx
mcta-phrafin; cui
favent & Syrus,
aTREMELIJO converlus
:mundi[itis;& Scholiafia, siÅixqlvetocv
interpretati xtcSocgcTvroc.
A71^c<jv.c7tci) SV. 8&ive 1
innit: in
gomtill
jorargel
fe. (tion offendentes qvemqvam, leu qvi
neinin
ifitis
offendi
cu-lo.) Et fane fic
accipit
ApoRolus
1Cor.
X
32.A?r^cV-xc7:ot y/möf y&f
Xnlcclois,
x&j E/åvti, iv exKÅVicrUf tSGe$. i. e. nec
jnd&is,
ner paganis, ncc verotdhnßianee
ec-clefije 7r^cay.cfxfuocti eßoteIi offendiculo;
qvod
qvia
nonpnebent
aliis,
qvi
ipli funt
cumhis
ctoc7reca--XC7TCI conjun&i' h. 1.
videri poflint.
Qvtelicet
ita lint,monendum tarnen ducimus,neutro.paffive acceptam
vo-cem Grsccam cum iis,qvae prarcedunt, qva'qve
feqvun-tur, propius
convenire
;^qvofenfu
&
alias
d-nqco-/.o7tov
cwetävvw, ( BUDAiO &STF.PHANO
interpretibus,
con-Jcientiaminoffenfam,
illcefatn,
oco^ocÅv,)
idem
dicit
A-poftolus
AcE. XXIV. 16.
Fixiftimaverim.
noftro pariter
loco intelligi homines,qvi,
cumfint
uÅivgivfi*. ,lunt
etiam aWawrc/, (Judee v. 24. ) leu qvi in viaChri-llianifmi nusqvam ojfendunt*, (
qvi,
perDiv.
gratiam
, cavent, ne in quodpiam impingantofFendiculum,) vel
qvod ad doclrinarw,
vel
qvod
advitam;
HENR.
STE-PHANO THEOD.BEZ;E& ER. SCHMIDIO , inoffenjo
curfu pergentes5
Verti nobis
fortaflé
qveatoßadde; vel
cum SV. interprete A3. 1. cit.
(fi dictionis Grteca;
AD PHITJPPENS. I. io. 21
pumcum nova metaphora, aliunde qvidem petita, fed
ron aliud fubinnuente, commutaie fas erit,)
obejmit* tade; ccGTtiXet Jac. I. 27. Il.Petr. III. 14. Qvod vero Re-verendifli GEZEI.IUS in notis adponit, oanßcte/ige, ha¬
bere qvid ambiguitatis nobis videtur.
Eis Xfiw. ) SV. cum STRPHANO,
VATA-BLO, COMENIO, BEZA, SCHMIDIO, Dam inter-prete, &c. intill Chrifii dag; ut idem fit, qvod antec.
comm, 6 fécas ) fye^as Xfi?5' qvomodo lane &
alias eis accipitur; e. gr» Matth. X. z2. eis
réÄcs, ad
fi-ncm
usqve. &c. Neqve vero fic lenfui prafentis loci
male confulitur, qvando intelliguntur homines, in datu
iiAix^iveixs & inoflfenfo curfu perfeverantes ad dism as¬ sy ve emortnalem: qvo qvales tuerint deprehenli , talcs
olim prodibunt in Judicium , noviflimo die a Chrido
indituendum i ad qvod qvidem pertineve heic
iy^xv
riv iayjocTYiv paffim alias
nuncupatam, dubio
ca-ret. (Cfr. 1 Thelf. V. 23.; Neqve alia
mens fuit H. GROTIOj qvando eis iyé^xv X^S h.1. Semper
interpre-tatus ed. *) At fic tarnen,,absqve hoc circuitu,
éum-dem loci nodri aperiet fenfum, qvi converterit:
på Chri• fti dag- Indicare enim nobis videtur Apodolus, fic fö¬
re, ut puri a labe inoffenfi exfißant extremb die, live,
ut ta:es olim a Chrido judice compeiiantur.
Enallage
prcepofetionum iis & iv Grarcis
freqvens
ed.- fic Matth,ir. 23. Marc. I. g, 39. dicitur ChridusxaroiKyrai us
7tc-Å/v HxfxqtS" vr)()v7ceiv eis rrjv IxÅlÅa/xv
fBxnriSyvxi eis
lc^u\Y\v
pro.* fa rrj' mcÄei' &c. ac, mutata vice, Matth.x!
_ *) Fiufhrt ex noftro hoc loco colligere
qVis velit, exifiimnO"e
Paulum, 111 luam & illorum
, ad qvos nunc fcribit, tetatein incidere
omnino oportere ultimum Cbrifti adventum.
Qvinixnmo adhuc tum
fuperfuifle qvsdain, qvar 7Tctqaaictv K\ißn antecedere debeant,.po. ftero demum conlummandn
tempore, non obfcure iigniiicat alias iden*
AD PHILIPPENS. I. ii.
X. 16. AncseXÅoo vyocs sv ytoca ?\vy.ccv, pro: tis rc
ysccw-&c. (Similiter profani: v. c. sus tis ro ytcov
XF.NOPHT.
Cyropa^d. I, IV. p**o sv ytaa>'
tk
paflim
tis rcnufcv
,ro sv tä3 nufvri, Latine itidem in pvajens.,
VicifTirn
Iomericum tv yjqo) neasiv efl pro is yjH^us.
&c.)
Nihil
adeo vetabit, qvin h.1.tis ryfyuv
fit idem,
qvod
ev r\y'^ct • uti habet interpres SyriTRF.MELLIUS
tndie ChriftL
Comm. 11.
IIfrkrgcoysvci
v.ccorrZv<ftv.Uioavvi]s
rZv(W
JyjcS X^isS.) SV.
Upfyüte med
rättfdrdighetenes frukt: bvifi¬
ken gcnojn J.Chr.
kommer.Sic &z
Lat.
verfio
vulg.
in
fingtilari: frudlu
juli
itiae.A
tGrarce,
haut
fine
pondere,
numerus pluralis inférvit
fignificando
ttår^coyunC.
ryne-(paaslu, abumlmitid ,
de
qvafermo
efh- Itaqve,
cumceteris plerisqve
interpretum,
&:
nosverterirnus:
ratt'
färdighetsfrukter, hvilke
komma
genomjl.
Chr.
Com-nieniorantur heic bona renatorum opera , fruclus ill i
fideijuflificar, per uyunyy
operofa;.
(cumprteced.
comm.9 huj! cap. cfr Gal. V. 6.) Q
via
verofruetus hi
exfide in Chriftum proveniunt; &
illi
qvidem viribus
,non hominum naturs propriis,
fed fupernaturaiibus,
exgratia I)., propter
Chriftum,
in
regeneratione
concefTis,
acceptireferendi: defignantur
iidem
h. 1. norr.ine
7iuv rov $iu I. Xgisii, ( feil, cvroov
rj
ytveyéva>v,)
qvi
alias
etiam, principii operativt
habita
ratione,
/nuneupantur
to rev llvtvyurcs, Gal. V. 22,
Eph.
V.
9*Ariiculum
vero,< um elüpfiparticipii, Grasco more
pofitum, (qvem
non obfervat vülgata Latina, vertens:
repleti
fritShi
jitft.
per J. Chriftum,) SV.
optinie
redd
it
perrelativum
prono-men, cum vcrho idoneo.-
hvilke komma\Neqve
efl*,
qvod
praroptemus illud
b.
m.GF.ZELIl,
Danicjve
interpre-tis: fom fke. ) Utpote x«f7rc/,
$icc
Xgisis
ytveysvet.fruetus
funt, qiii exßftunt
(oriuntur,
proveniunt)
per
Chr.
åt» cauffa ejfticientis
Noder,
ufitato
more , nonmale transfert genom. Verum tarnen a*qve
bene
reddi
hcec potuiflénf: frukter,
hwilke
komma
af
y.
Chnfto. Sx~
AD PHILIPPENS. I. 12.
ex. Sic i Cor. I. 9, ©fcV, <5V é
erfföriTe
'Gud,aj
(SV.in-terpres genom) hvilkeu ikallade aren. &c. (Illud euch,
qvod, parenthefeos notis claufum , adjicit b. I.UTH.,
iflc
interpretatus : fruchten - - - *//> durch y. C6r.
g*-feheben (in euch,) confuito Svecus omittit, qvoniam
Grarce non exftat.)
Conim. 12. F/vcyaxf/v oe v/mcce ßtshcgoii,
cc^eK<po'.)
SV.vill att i veta fkolen, kdre broder. Minntula
flint,
qvtt heic obfervare licet. I:mo AE, qvod, in tranlitu
ad argumentum aliud, Apoftolus
, narrationem de re¬
bus (uis jam occipiens, adhibet, fua
exprimere lingva
non neceTarium duxit interpres. Neqve
tamen qvid-qvam
prohibet,
q^o minus exprimamus: Men jag vM £fc. II:ao. FutwotemporeprafensGrarcum commode non-nunqvam reddit vernacula. Illud Noflri: atti veta[ho¬ten,
magis probamus,
qvam ii converfum eilet: att iveten. Interea dilaudamus hoc nomine interpretem,
qvod
Graccis
voculis preffius inharreat, ubi nonfva-det aliud lingux iure indoles. Qvare
neceft, qvodpro
adlats metaphrafi Noftratis fubftituendam velimus
Da-nicam : jeg vil lade eder
vide; aut , qvam habet illa
przeeuntem, Germanicam LUTH. ich laße euch ließen.
III;tio. AAEATOI, ut apertior evadat
vocantis
cafusfex-ponit käre bröder; uti LUTH. lieben brüder; (mine brö¬
der, ad exemplum Syri, a TRF M ELI.IO exprefli,
ef-ferri qvoqve pollit:) qvali adjectione I.atinis
interpre-tibus non fuit
opus. Ex more Apoftolico, Paulus eo
compellat nomine fidei Chriftianae focios, qvos
frater-no compledebatur amore.
Nuncupantur hi infra,
comm. 14, a'ifA(po)
ev Kuf/a. (fubaud. cvrec, qvod Rom.
XVI. it. plene dicitur. ) Qvre
qvidem adjeclio iucu-lentius declarat, intelligi
fratres, qvodadtinet ad
Dotni-mm, Chrißum,) & ad
profei]ionem*communis in Ipfuiri
fidei; non uoeKtpcvs % cvyytveis kcctcc oocqvcc, quales
me-morat Apoflolus nofler Rom.
IX..3, fqq.
- Tot Kctr e/xe,)fubaudi
cvtoc rj yevc/uevcc Trgccy/xctroc. SV. Töet
24 AD PHILIPPENS: L it.
medmigßedtdr.Optitne
fane.Neqve
aliud erit,
ficunr
reo»Demo efferamus.* de ting, fom mig dro vederfarne. (fom
mig händt: qvce
mihi
acciderunt;
exverfione
BEZ/E
,,VÅTABLI & SCHMIDII, qvx planior eft ac potior, qvam vulg. vetus: qv&
circa
meßmt. Brevior ceteris
CASTELLIO: mei cajus•; ajii: conditio mea;minehandel]er,mitt tiUftånd: lic etiam nihil Variante lenfu.) IpfePAU¬ LUS,fuamhanc
loquendi
formamEph. VLat. interpreta¬
tus,Ivu,inqvityf
jrjre
tu kaitIjUf,
TIllEAZSU^h.
e.qvid
re~nun agam, qvave
utar
forte,)
nfh.
5c
feq.
comm.
22.
'Ivu yvoüte tu 1rsfi ypcov~
(idem,
q vod
tuvrßs
r/uas-cfr
A£t. XXIII. 30» Matth. XXVII. 4. i. e. qvee
ad
me fpe-adtinent;qvomodo
&tuxu&spe
reddere
nondu-bitat CHR. SCHOETTGENIUS.) Qvod
reliqvum
eft,
ha: nobis formte videntur peripbraßica, non
invplven-tes aliud, qvam tu
ly.oi
(n^ocyyuru,) tuyy-hegct'
res mece, noßree.:adfentientibus
BULX/EO,
STEPHANO,&
in Crit. Sacr. H. GROTIO Cfr Ad:. XVII2% XVIII.
15.. Eph. I. 1v
&C.
ubi
Tins tum vy.usttcmtrün'
var tus 0 Kot& vßus' n v^us7rlw~
h.
e..aliqvi
yeßra-tium poétarum;lex
veftra
veßra
fides.
Et
profecto,
qvte FESTUS
Agrippte
narratAd:. XXV.
14,feqq.
tuy-utu tcv llauAcv, qvid aliud, qvam caujja
Paulis
feu
res Paulina? quemadmodumPLUTARCHO,
ad
cal-cem vit® Galbte, tu -kutu tov fuxßuv funt resGalbce,
f. quaead
Galham
pertinent;
DEMOSTHENIqve
&
ISO-CRATI , tu y.uTu Tw ticxivj negotia
funt,
qucefpe&unt
ad civitatem, hujusve ßaturn. Alia
profanor.
audtordm
Joca,hisconlentanea,
proferunt
RAPHELIUS,
ELSNE-RUS,
WOLFRJS.^
V F/r 7t(>0Y07tr\v th fvuyyrXla eXqXvSe.) SV. dr
konifnet
evangeüo tili
framgång.
Nihil
mutandum.
(idemerit:
har landt tili evangelii framgång.) Eft enim,
profanis
e-tiam au&oribus, e. gr. PLUTARCHO
paffim
,itenv
qve
DIOGENi
LAERT. in
yita
Bionis,
L.IV.
C.VIL
AV PHILIPPENS. I.
t£
p. m. 441T vr^oconyj progreffb, incrementumHESYCHIO
idem, qvod uvfyaa. cfr feq v. 15. & 1 Tim.- IV- 1^. Comm. 13. <I>«vf^5r - - - év cåco tm 7T(ictirca()icti.) SV. Uppenbare - - - 6fver hela rädbufet. ( LUTH.
771 dem gantzenriebt baiije; Domhmts edercur& Dano. Sunt
autem vicina adeo Richthaus, Rathhaiis, ut nihil hac ex
parte ad verfionem Svecicam monendum videatur. )
Qvamqvam vero etiam fuere non pauci, qvipratoriim
h. 1. referre malint ad prstonas cohortes, qvibus corpo¬ ris cuftodiam Romanus Imperator credidit;ut
adeo exponendum nobis föret lifvakt: nos tarnen,cum H. GROTIO, ULR. HUBERO, HERM. WITSIO, J.
C. WOLFIO, J. GEZELIO noftrate, cetcris, Prxtoriam
domarn tutius heic accipimus deloco publico, qvi pars fuérit palatii Romanor. CaTarum, inferviente judiciis £ dicendo juri. Qvando autem Lat. interpretes
red-dunt: intotopratorio,(LUTH. itern:in dem
gantz.riebtb.) commode Svecus effcrt: OFFER hela Rådb., per tot.
pratoriit?n, uti & CASTELLIO habet. Aliqvando
ni-mirum lv refpondet t» per Latinor., ad locum fe
refe-renti; v. C. Matth. IX. 13. AleCptjfjciaav iv cht]' rij ytj éxei-yrj. Luc. VII. 17. l£ijA$fv o Aoyos év cA»? Tij lu^ccloc, n#}
Iv 7rccayj
Tij
'h.
e. per totam regionein\ perJu-daam univerfam, o per omnem ter r
am circamjacentern.*
ubi nos haut immerito: ufuer bela landet; &c. Kotlreis Xontois■ 7roici.) Pendere qveat dativus
a prasced.
(pave^e yevh&oot' qvomodo interpretes Latini recentio^
res aeeipiunt', unde vertere, cum Dario, &
nos
pote-rimus: jor alla andra. Svecus autem reddens: mir
alla andra , ( LUTH. item bey den and. allen
, )
da-tivi Graci regimen arcefliviile videtur ab év
antece-deute, ( EN TM
TtfouTooflto?
) cujusqvidem
repetitio-nem copula intercedens admittat. Nec facile Noflrati
dicam qvis feripferit; qvum notilTimum fit, Iv, dativo perfotia jun&um, Eepius valere apad, vel iriter,&t pro-fanis auvtoribus, quos laudat H» STEPHANUS, &
26 AD PHILIPPENS. I. ii,
cris, v. c. Acl. II. 29. IV. 34. XXV. 6. Joh. I. 14. &c.
Sane Sveco, toiv repetenti,
verfio fa
vet Syriaca,qvamfiftit TREM.,&vulg. Latina,
reddens:
in cetcris omni-hus\ ubi tamen roin expungendum vuLt LAUR. VAL¬LA. Qvod ^vero ad ipiam rem adtinet, figniticatheic
Apoftolus, non
folis
judicibus,
fed
cunclis etiam
reli-qvis, Roma: degentibus, (f.
nonper totummodo
prce-torium, fed & per totam urhem,) innotuillé r&skapts
■ccvTtf' per qvos, mctonymice acceptos,
innuit
univerfam
vwculomim fuorum rationem, cauilamqve fuanij qvam
qvidem in
prcetorio
confidenter
agensPaulus,
eadem
opera vel maxime egit
cauflam Del
atqveevangclii.
Hane vero etiam cum fua conneftit ipfe, pra:dicans
heic, Tts 3e?fuous clvrt (ficiVF^ovs iv XfJiTto
yevéo&ct/
*&
a-lias fubinde Åevpicv ev Kvqlw, $
Åte/uiov
rov Kvglov , fetenuncupans ; Eph. IV. 1. II. 7 im. I. 8-
b.
e.. propterconfefTionem nominis Chrifti, & pra-dicationem
evan-gelii , in
vincula
conjeftum.
Hinc
tantumabfuit,
ut
duriora fata Pauli, a £iiis & Chrifti hoftibus apud Ro¬
manos judices deiati , & cuftodia jam
detenti
, propå»gationi
veritatis
evangelica:
pofucrint obicem;
ut con¬
tra potius, ex
occafione
fua: in
pratorio cc7icXoylus
,in evangelii incrementum
ceflerint:
qvod teftantem
antec. comm. 12 Apoftolum
audivimus
vqui
fupra
etiam,
COmm. 7, rcvs re
dVfT/UPtV
oiVTt', K&f TY\VUTioKoylocv,
{Jui
in foro, & fimul evangelii, dejenjionem, v. 17.)
Pf-fici!oc<riv ris tvccyyshln ,
conjunxit: ad
quemlocum
cfr,
quse
funt
adnotata
in
Exercitnt.
1.
p. 11,fq.
Adeo
Pau¬
lus quidem, ut
ipfe
fatetur,
vMY.o7rcddii
(7tccvtoc
v7iophti
)
fjtiXfi
hea-fxxv oiAA'
c Acycs revGet
cvdéJlrrcc/.
1177m.
II. 9, fq.Senfus
eft:
ApoRolo,non item
Evangelio
, compedesinjeCios
fuide.
Comm. 14. Kos) rtsr xÅe',c\:ots röov
oc$e\$Zv
-ToÅfxoiv t. A. )SVECUS:
Och
att(
cu^efubau-diendum repetens ex antec. comm
Nofter, litat
per-fpicuitatL) inangebröder &c.
lta
cumLUTH.
Nofter,
ac fi Grace exflaret: itoKKoi
cUshtßol.
Licet autemh. 1^
AD PHILIPPENS. T. 14. 27
I - -
-I - - -
-
-T-tacita admitti poffit comparatio,
qua fratres
lubindicen»-tur plures, quam ante: baut diffitendum
tamen,
ufitatb-fimam elfe Gratis, cui locum dedit
interpres, enallagen graduum, coniparativi pro pofitivo \ qualem oblervare li¬
cet etiam Ati. XIII. 31. XXIV. 17. XXVIII.
23. &c. ubi
wAe/W ypsfocs, 'sti1 7rÅe!cv<%
, mänga dagar, många är ',
itidem reddit Nofter. Plura permutationis
graduum
ex-empla ftudiofe collegit Pl. R. & CG Mag. P.
WASE-KIUS in Sciagrapbia EraAAayan' L.
Gr. N.Fed. membr. 11. p. 7. Si cui tamen
^(fccTiy.oWe^os prafenti Joco vi-debitur ccmparativus Graxus,
qvi vel fvperlativi vicem
explere nonnunqvam adfoletj ita qvidem, ut permidti
fratres, aut maxima• horum pars, innuantur:
converte-re qveatcum BEZA,
CASTELLIONE & Dano: plcri-qve fratrum; defldße: qvomodo &: et 71hslevs Ati. XXVII.
12. commode exponi
poterunt; uti & SV. exponit:
mä-fla parten. Porro, nÅelcvus (h) rdv
die,A<£aV,
qvum red-di poflet mänge (defidfle) af bröderna; teqve
beneeffe-rentem animadvertimus
Noltrum: mänge broder.
Ni-rnirum Gracus ille genitivus,
qvem Grammatiei partia
tivnm adpellant, cafni reäio noftratium
fa?pius axjvivalet.
Qvin immo funt Gracor. fcriptorum loca,
qvce vix
aiiter Svetice pofbnt exponi
* v. c. c t ocyrSc) roiv
Tiixv h&i ci (pocvÅot,
qvomodo loqvi amant Graci,
ver-te re qvis dubitet
gode och onde männifkor?
IIe7ici§cTots teis
åsa^cis
pu..) Vix meliusqvisqvam
loci fenfum exprelTerit
, qvam SV. flyrkte af mina bo¬
jor. ( fiducia Jumta exvinculis meis\ uti habet
SGHMI-PHUS.) Subaudimus
qvidem 5c nos : PN ( hvi) reis J?-v/*o7s• at lic tamen reddere nolimus cum
quibusdam iw vinculis; qvin
interpretemur
potius ex vinculis,f.. per & propter vineida , confidentieres redditos: qva:
qvi¬
dem (ajpenumero Gracar.
prxpofitionum illarum vis efh De cetero, qvam late pateant c 1 totam Pauli ca» ptivi cauflam,
ipfiusqve
in foro apologiam,completien-tes, jam ante ad v, 13 paucis tetigimus. Sic autem
qvis>
AD PHILIPPF.NS. T. 14.
non videt rationemfiduciue Chriftianorum, qvi Romx
eranf,vinculisPaulinis
infigniter
firmata:?
Adeosutpotehic
redundavit fruRus,Apo
folo
contraadcufatores
fuos, &
illos
qvidem evartgelii
hoftes, piam
caullam fortiter
tuente.
FIegirrorlevs roAfxctv - - rov Acyov AotAe'iv.)Pailllo
libe-rius ,&
qvidem
eleganter,SV.
dr
otbefs driftigare) vord¬
ne till att tala ordet. Preflius, atvix melius, reddere qvis
poflit:
merCvel,.ad
a:qvandum
pondus
adverb
ii
Gr
xci,
mycket mer) drifta att
tala
ordet.Ceteram
in
propatulo
eft,
rov Acyov KocKsiv, tala ordet, efle idem, ac
loqvi
verhim
Deit
qvacum
additione reddunt
h.
l.vulgata
Lat. & Syriaca,
qvam
TREMfcLLIUS
exhibet.
Aoyov
abfolute
&
x.xre£o-%*;vdicip ail
in verbumDiv.,
neminem
prseterit*, vid. Matth.
XIII. 20, fqq. Marc. II. 2. Jac.
I.
22,lq. &c.
qvumlo*
eis aliis efFeratur, cum adjeRo, Aoycs- Qecv, 1
TheflCII.
13. qui& heicAoyu
dvSgdnuv
opponitur; item
Acyos
Ko-glcv, AR. IV. 29.
Similiter
roffipoc
>etiam
fine
addito,
Eph. V. 26. «See.
eft
verbu
nD.
\plene
alias
fipoe,
©fSf,
leqv.cap.
VI.
17.Et
Rom.
X.
8-apoftolus,
"Din
(to
qvod
limpliciterexftat Deuteron.
XXX.
14.,interpretatus,
tcur estv, inqvit, to rr\s
7rlso
wgua-GOfxev.(Q vi
11immo ro ActAelv, fubaudiendo etiam rev Aoyov.
depreedi*
catione verbi D. adhibetur: cfr AR. III.24. IV. r.
&c.)Ita-que non
audiendus
SEß.
CASTELLIO, qvi
Latinitatis,
qvam
lenPusgenuini,ftudiofior,reddit
h.l.
Aöyov
AxAeiv
per
verbafacere, Ceterum,
qvi faRum
fit,
utecclefiac Romana:
membrisfiduciacrelceret,utque
adeo Chrifti
evangelium
inrrepide magis,qvam ante,
profiterentur
acdivulgarent,
modovidimus. SaneChrillianisejus loci,perDiv.gratiam, efficaciffimoLuit incitamentoilla captivi
Apoftoli,
d-noAor
yY\rx\xk\o\)re h&j
ivccyyeAiTocu'-vov,
Trocgfaalccy
pradentia
animi
&: conftantia mirabilis, qvam qvidem is
SanRo
Spiri-tui, luam inflruenti lingvam,
&
corTuum
munienti,
re-tulit acceptam. O Kvgios , inqvit
ApoRolus,
panctgk-5i\ (puta sv ti?